Математика сабағында геометрия ұғымдарын оқыту

Пән: Математика, Геометрия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Математика сабағында геометрия ұғымдарын оқыту тәжірибемнен

Кіріспе

Геометриялық материал бастауыш сыныптарда бөлек тақырып болып қарастырылмайды. Геометриялық материал арифметикалық және алгебралық материалдармен тығыз байланыста қарастырылады. Геометриялық матриалдардан бастауыш сыныпта: «кеңістік турады түсінік», «нақты фигура туралы ұғым», «геометриялық фигуралармен байланысты қарапайым ұғымдар, оларды ажырату», «геометриялық шамаларды өлшеу», «фигураларды салудың бастама білігін қалыптастыру», «әр түрлі геометриялық шамалармен таныстыру» және т. б. қарастырылады.

Геометриялық фигуралардың 1-сыныпта бұрын беріліп жүргеннен гөрі біршама кеңейтіліп берілу себебі пәнішіндік мұқтаждықтан және қажеттіліктен туындайды. Өйткені олар алдағы уақытта көрнекілік ретінже жиі қолданылады, сондайақ дамытушылық сипаттағы жаттығулар мен тапсырмаларды орындауда тірек білім болып табылады; ал олардың ішіндегі шығармашылықпен байланыстылары, көбінесе геометриялық фигураларды бөліктерге бөлу және бөліктерден құрастыруды көздейді. Геометриялық фигуралар жайындағы түсініктерде біртіндеп тиянақталып, дами түседі. Осы уақытқа дейін геометриялық фигуралар «бір тұтас» деп түсіндіріліп келсе, енді олардың элементтерімен таныстыру жүзеге асырылады. Осыған орай үшбұрыштың және шаршының қабырғалары-кесінділер, ал бұрыштың қабырғалары-сәулелер, олардың төбелері-нүктелер болып табылатынына назар аударылады. Сонымен бірге үшбұрыштың, төртбұрыштың (бес, алты бұрыштың) элементтері (бұрыштары, төбелері, қабырғалары) аталу сандарымен (3, 4, 5, 6) сәйкестендіріледі. Геометриялық фигуралардан бастуыш сыныпта:сызықтар (түзу, қисық, тұйықталған және тұйықталмаған қисық сызықтар) ; нүкте; сәуле; бұрыштар қарастырылады.

Сондай-ақ, көпбұрыш; тіктөртбұрыш, шаршы, тік, сүйір, доғал бұрыштар, текше, шеңбер, дөңгелек, параллелепипед, параллель, перпендикуляр түзулер оқытылады.

1. Кіріспе

1. 1 Геометриялық ұғымдарды оқыту

2. Негізгі бөлім.

Геометриялық матириалдарды оқыту тәжірибемнен.

2. 1. Нүктемен танысу әдістемесі.

2. 2. Сызықпен танысу әдістемесі.

2. 3. Кесіндімен танысу әдістемесі.

2. 4. Сәулемен танысу әдістемесі.

2. 5. Бұрышпен танысу әдістемесі.

2. 6. Шеңбермен танысу әдістемесі.

2. 7. Шаршымен танысу әдістемесі.

2. 8. Дөңгелекпен танысу әдістемесі.

2. 9. Текшемен танысу әдістемесі.

3. Қорытынды.

Жалпы геометриялық метериалдар жайлы оқушыларда берік білім қалыптастыру үшін мынадай геометриялық мағынада тапсырмалар қарастырылады:

1. Геометриялық фигураларды санау метериалдары ретінде пайдалана алады.

2. Геометриялық шамалар (ұзындық, аудан) және оларды өлшеу жайлы түсінік қалыптастырылатын есептер.

3. Көпбұрыштың периметрін, ауданын табуға арналған есептер.

4. Салу есептері.

5. Геометриялық фигураларды саралауға (классификациялау) арналған тапсырмалар. (Бір топ фигуралар ішінен «үшбұрыштарды теріп жаз»деген сияқты) .

6. Фигураны бөліктерге бөлу немесе керісінше элементтері бойынша фигура құрастыру.

7. Әріпті пайдалана отрырып геометриялық сызбаларды оқу, жазу.

8. Нәрселердің немесе оның қандай да бөлігінің геометриялық формасын анықтау.

Нүктемен танысу әдістемесі.

Мақсаты: геометриялық фигуралармен таныстыру (нүкте, сәуле, бұрыш) және оларды бір бірінен ажыратуға үйрету.

Қарындаштың немесе қаламның ұшы және олардың қағаз бетінеқалдыратын іздері-нүкте жайында түсінік беріледі. (1-сынып 13 бет) .

Түзу сызықпен танысудан кейін балалар нүктені түзеуге қоюды, берілген 1, 2, 3 нүктелер арқылы түзу сызықтар жүргізуге, оған қатысты нүктенің орнын анықтауға үйренеді. 3-сыныптың 3-тоқсанында оқушылар нүктенін латынның бас әріптерімен белгіленетінін үйренеді. Мысалы К, М, О, А, Е және т. б. Олар нүктенің қасына жазылады. Балалар нүктелерді әріптермен белгілеуге және белгіленген нүктелерді оқуға жаттығады.

Сызықпен таныстыру әдістемесі

М-1, 12 бет. 1-сынып оқушыларының түзеу сызық туралы түсініктері әр түрлі машықтық жаттығуларды орындау арқылы қалыптасады. Мұндайда түзу сызықты қисықпен сәйкестендіреді. Мысалы, жіпті созып қарайды, салынған суретін қарайды, қағазды сызық бойынша қияды, әрбіреуінде сызық-қисық немесе түзу қалай пайда болғанын айтып отырады. Балалар жазықтықта кез келген бағытта сызылған түзу сызықты тануы, оны қисықтан айыра білуі, сызғыш көмегімен түзу сыза білу керек. Осы мақсатта оқушылар түзу және қисық сызықтар жүргізеді. Оларды айналадағы заттардан, тақтада сызылған сызықтар ішінен табады және көрсетеді. Мысалы, нүкте арқылы түзу жүргізуге жаттығуда балалар бір нүкте арқылы бірнеше түзу немесе қисық, ал екі нүкте арқылы тек қана бір түзу, бірнеше қисықты жүргізуге болатынын бақылайды. Егер нүкте қағаз бетімен қозғалатын болса сызық пайда болады. Сызық сызғыш арқылы жүргізілген болса түзу болады. Ол қисық бола алады. Түзу сызықтың бөліктерінен тұратын сызық сынық деп аталады. Сызықтардың ұзындығы болады. Қисық сызықтардың бұрыштық нүктелері болады. Сызықтар тұйық және тұйық емес болады.

Тұйық сызық жазықтықта ішіне шексіз түзу, тіпті сәуле жүргізуге мүмкін емес шектелген фигураны бейнелейді. Егер сызық сызғышпен ешқандай бөлігінде сәйкес келмесе, онда оның қисық болғаны. Қисықтар тұйықталған және тұйықталмаған болады. Егер кейбір бөліктері сызғышпен сәйкес келіп, бірақ түгел сәйкес келмесе одна ол-сынық болады. Сынықтың сыну нүктесі оның төбесі деп аталады. Тұйықталған және тұйықталмаған сынықтар болады. Сынықты құрайтын кесінділер оның бөліктері болып табылады.

ABCD-СЫНЫҚ

A, B, C, D-ТӨБЕЛЕРІ

AB, DC, CD, DE-БӨЛІКТЕРІ

Кесіндімен таныстыру әдістемесі

Мақсаты : кесінді жайында түсінік беру және оларды басқа фигуралардан ажыратуды үйрету, кесінді салудың ерекшелігімен таныстыру. М-1-сынып 13 бет.

Сымның қиындысын алып, басымен ұшын көрсетіп немесе тақтаны жиектеп керілген жіптін үстінен борды жүргізіп, жіпті тартып, жіберіп қалса, тақта бетіне із түседі. Оның екі ұшын нүктемен тұйықтап, бұл кесінді деп түсіндіреміз.

Сәулемен таныстыру әдістемесі

М-1, 13 бет. Нүктемен түзу туралы білімді пайдаланып, оқушыларды сәуле туралы ұғымды түсіндіруге болады. Сәулемен танысу машықтық жұмысты орындау процессінде отеді:

1) нүкте саламыз

2) нүктеге оңға қарай түзу сызық жүргіземіз (бұл сәуле екенін айтамыз. Нүкте-сәуленің басы, сәуле оңға бағытталған) .

3) латын әрпімен сәуленің басын белгілейміз

4) әр түрлі бағытта сәулелер салу.

Сәуле деп текке аталмаған. Ол күн сәулесін немесе жарық түсіргішті еске түсіреді. Солар сияқты математикалық сәуленің басы бар да, соңы жоқ болады. Сәуле латынның екі бас әрпімен белгіленеді, оның алғашқысы сәуленің басын, ал екіншісі-сәуленің кез келген ішкі нүктесін белгілейдіі.

Сәуле-MN, M-сәуле басы

Бұрышпен танысу әдістемесі.

Бұрышты қағазды бүктеп шығарып алуға немесе әр түрлі құралдармен бұйымдардан көрсетуге болады. М-1, 13 бет.

1) сәулелер арасындағы жазықтық бөлігін басқа түспен бояймыз (бұрыш)

2) қағаз бетіне бұрыш саламыз да оны қиып аламыз. Бұрыш үлгісі (моделі) бойынша бұрыштың төбелерімен қабырғаларын таныстыру.

3) айналадағы заттардын бұрышты табу, шама бойынша бұрыштарды салыстыру. Балаларды бұрышпен бірге оның ішкі облысы жөнінде түсінік қалыптастыру үшін алғашқы кезеңдерде бұрыштардың қағаздық үлгілерімен жұмыс жасайды. (ермексазбен жұмыс жасату) . Бұрыштың өлшемі оның қабырғаларының ұзындықтарына тәуелді емес, қабырғаларының бір - біріне қатысты өзара орналасуына байланысты-қабырғалары неғұрлым бжақын болса, бұрыш аз, ал қабырғаларының арасы қашық болса, бұрыш үлкен болады

Басы ортақ екі сәуле жазықтықты екі бөлікке бөледі. Осының кіші бөлігі бұрыш деп аталады. Сәулелер бұрыштың қабырғалары деп аталады, ал олардың ортақ бастаулары бұрыш төбесі деп аталады.

М-3-сынып 101 бет. Бұрыш үш нүктемен бнлгіленеді: ьіреуі бір қабырғасында, екіншісі-төбесінде, үшіншісі-екінші қабырғасында. Бұрышты белгілеуде таңбасы пайдаланылады. Мысалы ABC-ABC бұрышы. Бас нүктесі ортақ екі сәуле жазықтықты екігебөледі. Осының кішісі бұрыш деп аталады. Сәулелердің өздері бұрыш қабырғалары, ал олардың ортақ нүктесі бұрыш төбесі деп аталады. М-2-сынып. 83-бет.

Сүйір бұрыш. Егер тік бұрыштың ішінде сондай төбе мен бұрыш салатын болсақ, ол тік бұрыштан кіші болады. Мұндай бұрыштар сүйір бұрыштар деп аталады.

Доғал бұрыш. Егер бұрыш тік бұрыштан үлкен, бірақ екі түзуден кіші болса доғал бұрыш деп аталады.

Шеңбермен танысу әдістемесі.

М-4. 147-149 бет. Тақтадан циркуль көмегімен, ал оқушылар дәптерінде қисық тұйық сызық сызады. Сызық шеңбер деп аталатынын таныстырамыз. Оқушылар шеңбермен дөңгелек ұғымдарын айыру үшін арнайы тапсырмалар беріледі. Мысалы, шеңбер сал, дөңгелекті боя, дөңгелекпен шеңбердің центрын, сонымен қатар шеңберге тиісті және тиісті емес нүктелерді белгілету.

Шеңбер тұйық қисық. Барлық нүктелер бір нүктеден бірдей қашықтықта орналасса, оны шеңбердің центры деп атайды. Бұл қашықтық шеңбердің радиусы деп аталады. Шеңберді шаблон немесе циркульдың көмегімен салады. Шаблон арқылы салынған шеңбердің центрын табу қиын. Ал циркульмен салынған болса, циркульдың бір аяғы центрда орналысады.

Шеңбер; O-центр

AO=BO=CO=DO-радиустары

Радиус-шеңбер нүктесінен оның центріне дейін қашықтық.

Диаметр-центр арқылы өтетін шеңбердің екі нүктесін қосатын кесінді.

Шеңбер диаметры әрдайым оның радиусынан екі есе үлкен болады.

Дөңгелекпен танысу әдістемесі.

М-4-сынып 147-149 бет. Шеңбер сызып, шеңбер бойынша дөңгелек қиып аламыз, ал оқушылар шеңбердің ішіндегі бетті штрихтайды. Шеңбердің бұл бөлігі дөңгелек екені таныстырылып, дөңгелектің центры белгіленеді. Шеңберден нүкте салынады да, ол центрмен қосылалы. Бұл кесінді-шеңбердің радиусы. Бірнеше радиустар жүргіземіз, өлшейміз, олар өзара тең деген қортынды жасаймыз.

Дөңгелек-шеңбермен шектелген жазықтықтың бөлігі.

О-шеңбермен дөңгелектің центры;

ОА-радиус.

Текшемен танысу әдістемесі.

Текше 3-сыныпта қарастырылынады. Балалар текшені қарастыру кезінде қабырғаларымен, қырларымен, төбелермен танысады. Бұл-текше, оның үш өлшемі бар: ұзындығы-1 см, ені-1 см, биіктігі-1 см. Бұл текшенің көлемі 1 см (1 текше метр) .

Текшенің көлемін өлшегеннен кейін оқушылар текшені салумен танысады. Бұл былайша жүзеге асады:бұл-текше. Оның 8 төбесі бар. Оның 2 төбесін қосатын кесіндіні қабырғасы деп атаймыз. Барлық қабырғаралының ұзындықтары бірдей. Текшенің 6 жағы (алдынғы, артқы, төменгі, жоғарғы, оң және сол жағы) бар (текшенің суретін салу, қабырғаларын санау) .

Қорытынды

1) Геометриялық фигуралар туралы түсініктерін қалыптастыру

2) сызбалық және өлшеуіш аспаптардың көмегімен және оларды пайдаланбай (көзбен өлшеу, қолдан сызу, т. с. с. ) оқушыларда өлшеудін және геометриялық фигураларды салудың машықтық біліктерін қалыптастыру.

Геометриялық ұғымдарды оқыту әдістемесі:

Геометриялық ұғымдарды оқыту әдістемесі: Геометриялық ұғымдарды оқыту әдістемесі

Геометриялық ұғымдарды оқыту әдістемесі:

3) кеңістік ұғымдары жөніндегі білімдерін жалпылау. Геометриялық фигураларды бір бірінен ажыратуға машықтандыратын тапсырмалар қайталау және пысықтау мақсатында кездесуі мүмкін және олардың бәрі жаңадан еңгізіліп отырған түсініктермен тығыз байланысты қарастырылған жөн.

психология:

психология: психология

психология:

педагогика:

педагогика: педагогика

педагогика:

ӘДІСНАМА

Математиканың теориялық негіздері:

Математиканың теориялық негіздері: Математиканың теориялық негіздері

Математиканың теориялық негіздері:

: Сәуле

: нүкте

: сызық

: кесіндіі

: бұрыш

: тіктөртбұрыш

: шаршы

: Тікбұрышты параллелепипед

: текше

Пайдаланылған әдебиеттер:

1) Т. Қ. Оспанов, Ш. Х. Құрманалина. «Математиканың бастауыш курсын оқыту әдістемесі» 1-бөлім, 2-бөлім. -Алматы: Республикалық баспа кабинеті, 1995

2) А. А. Байдасов «Математиканы оқыту метдикасы» Алматы: Мектеп 1989

3) «Математиканы оқыту әдістемесі» 1-сынып-Алматы: Атамұра. 1997

4) «Математиканы оқыту әдістемесі» 2-сынып-Алматы: Атамұра. 1997

5) «Математиканы оқыту әдістемесі» 3-сынып-Алматы: Атамұра. 1997

6) «Математиканы оқыту әдістемесі» 4-сынып-Алматы: Атамұра. 1997

7) Т. Қ. Оспанов, Ш. Х . Құрманалина т. б. «Математика» 1-сынып Алматы: Атамұра. 1997

8) Т. Қ. Оспанов, Ш. Х . Құрманалина т. б. «Математика» 2-сынып Алматы: Атамұра. 1997

9) Т. Қ. Оспанов, Ш. Х . Құрманалина т. б. «Математика» 3-сынып Алматы: Атамұра. 1997

10) Т. Қ. Оспанов, Ш. Х . Құрманалина т. б. «Математика» 4-сынып Алматы: Атамұра. 1997

11) Т. Оспанов, Ш. Құрманалина, С. Құрманалина «Бастауыш мектепте математиканы оқыту әдістемесі» »Фолиант» баспасы. Астана 2010

12) ғаламтор мәліметтері

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ……. 3
1 ТЕҢДЕУ ҰҒЫМЫНЫҢ ЖӘНЕ ОНЫ ОҚЫТЫП ҮЙРЕТУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ
1. 1 Теңдеу ұғымының мән-мағынасы…. . 6
1. 2 Теңдеу жайында түсінік қалыптастыру және оны шешуді үйретудің әдістемелік негіздері…. 24
2 БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА ТЕҢДЕУДІ ОҚЫТЫП ҮЙРЕТУДІҢ ӘДІСТЕМЕСІ
2. 1 Білім стандартын және оқу бағдарламасын, оқулықты талдау… 27
2. 2 Тәжірибелік жұмыс және оның нәтижесі…. 39
ҚОРЫТЫНДЫ ……54
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ……60

КІРІСПЕ

Зерттеу жымысының көкейкестілігі. Бастауыш сыныптардағы “Арифметика” оқу пәнінің орнына “Математика” енгізілгеннен бері алгебралық элементтерді білім мазмұнының құрамды бөлігіне айналды. Ал бастауыш сыныптардың математика курсындағы алгебра элементтерінің аса маңыздысы теңдеу және оны шешу тәсілдерін оқытып үйрету болып табылады. Ал алгебра элементтері болып табылатын теңдеу жайында түсінік қалыптастыру санды теңдік, санды теңсіздік және олардың тура немесе тура емес түрлері, санды және әріпті өрнектермен олардың мәндерін табуға алдын ала құрастыруға көздейді.

Бастауыш сыныптардың математика курсы мазмұнының құрайтын, алгебраның элементтерінің пәндік теориялық яғни математикалық негізі “Математика негіздері” немесе “Бастауыш мектеп математикасының негіздері” атты көптеген әдебиеттерде [1] қарастырылған. Ал осы мәселенің әдістемесіне әдіскер ғалымдардың “Бастауыш сыныптарда математиканы оқытудың әдістемесі” атты еңбектерінің бір тарауы арналған [2] . Демек, ғылыми теориялық және әдістемелік тұрғыдан алғашта бұл мәселе жан-жақты зерттелген деуге толық негіз бар.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.