Автоматтандырылған жұмыс орны (АЖО) немесе шетел технологиясы «жұмыстық станциясы»

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1 ДИПЛОМДЫҚ ІС . ТӘЖІРИБЕНІҢ МАЗМҰНЫ ... ... ... ... 5
2 СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫ.
Тақырыбы: Бастауыш сынып оқушыларына қазақ тілін үйретуші бағдарлама құру ... ..8
2.1 Әліппе қазақ тілін меңгеруде басты мәселе ... ... ... ...8
2.4Қазақ тілі сабағында тіл ұстарту жолдары ... ... ... ... .12
2.5Автоматтандырылған жұмыс орындарын жасау теориясы ... ... ... ... ...13
DELPHI программалау ортасы ... 15
BORLAND DELPHI объектілі.бағдарлы программалау ортасында қазақ тілін үйретуде электрондық оқулығын құрастыруда пайдалану технологиясы ... ... ... ... ... ... ... .22
ҚОРТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ..25
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ...26

Қазақстан Республикасында жаңа информациялық технология дамыған ғасырда компьютерлік техниканы қолданбай жұмыс істейтін мемлекеттік және коммерциялық мекемелер, жоғарғы оқу орындары және т.б. салалар жоқ деп айтсақ та болады. Қазақстан Республикасында жаңа ғасырдан бастап компьютер технологиясына көп көңіл аударылуда. Мысалға айтатын болсақ кез-келген мектептерде компьютер сыныптары бар және министрліктің талабы бойынша интернет жүйесіне қосылу көзделген. Осы мысалдан қарап отырғандай Қазақстан Республикасының кез-келген нүктесінде тұруына қарамай жаңадан келген жаңалықтармен таныс болып отырады.
Қайсысының негiзiнде алмасақ та компьютерлiк техниканы қолдану жетiстiгi адамды таң қалдырарлық, тiптi сананы да серпiлте түседi, оның болашағы жайлы сөз болғанда компьютерлiк техниканың жетiстiгi мен дамуын айтпау мүмкiн емес. Компьютер мүмкiндiктерi өскен сайын оларды қолдану салалары да көбейе түсуде. Ал мамандардың жуық арадағы компьютер мүмкiндiктерi туралы болжамдары ғылыми фантастиканы елестетедi.

1. Башмаков М.А. Разработка компьютерно-обучающих систем и компьютерных учебников. М. 2003.600 с.
2. П.И.Образцов. Дидактические аспекты разработки и применения компьютеризованных проектов учебников. - Новосибирск: НГУ, 95
3. Досжанов Б., Альменаева Р. Қазақ тілінде электрондық оқулықтар мен web-парақтар даярлау әдістері. Информатика негіздері. 2002. N3.
4. Нұрғалиева Г.К. Электронды оқулықтар - мұғалім мен оқушылар қызметін ізгілендіру құралы. // Компьютер әлемі. Республикалық журнал. N2, -2002. 20-21-беттер.
5. Х.Жантелі. Окытудың компьютерлік программаларын кұру технологиясын жетілдіру. //Халықаралық ғылыми-әдістемелік конференцияның еңбектері. Шымкент. 2004. 446-449 б.
6. Халықова Г және т. б. Электронды оқулықты дайындаудың талаптары. //Халыкаралық ғылыми - әдістемелік конференциясының еңбектері. Шымкент. -2004. - 469 б.
7. Аванесов B.C. Тесты в социологическом исследовании.-М.:, 1982.

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...4
1 дипломдық Іс – тәжірибенің мазмұны ... ... ... ... 5
2 Студенттің өзіндік жұмысы.
Тақырыбы: Бастауыш сынып оқушыларына қазақ тілін үйретуші
бағдарлама
құру ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ..8
2.1 Әліппе қазақ тілін меңгеруде басты мәселе ... ... ... ...8
2.4Қазақ тілі сабағында тіл ұстарту жолдары ... ... ... ... .12
2.5Автоматтандырылған жұмыс орындарын жасау
теориясы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... 13
DELPHI программалау
ортасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
BORLAND DELPHI объектілі-бағдарлы программалау ортасында қазақ
тілін үйретуде электрондық оқулығын құрастыруда пайдалану
технологиясы ... ... ... ... ... .. ... ...22
Қортынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ..25
Пайдаланған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26

Кіріспе

Мен Баубекова Лаура өндірістік іс-тәжірибемді Сарыағаш ауданы, Абай
ауылы №114 Т.Бегманова орта мектебінде өткіздім. Мен онда 2009-шы жылдың 2-
ші ақпан мен 01-ші наурыз аралығында іс-тәжірибеден өттім.
Қазақстан Республикасында жаңа информациялық технология дамыған ғасырда
компьютерлік техниканы қолданбай жұмыс істейтін мемлекеттік және
коммерциялық мекемелер, жоғарғы оқу орындары және т.б. салалар жоқ деп
айтсақ та болады. Қазақстан Республикасында жаңа ғасырдан бастап компьютер
технологиясына көп көңіл аударылуда. Мысалға айтатын болсақ кез-келген
мектептерде компьютер сыныптары бар және министрліктің талабы бойынша
интернет жүйесіне қосылу көзделген. Осы мысалдан қарап отырғандай Қазақстан
Республикасының кез-келген нүктесінде тұруына қарамай жаңадан келген
жаңалықтармен таныс болып отырады.
Қайсысының негiзiнде алмасақ та компьютерлiк техниканы қолдану
жетiстiгi адамды таң қалдырарлық, тiптi сананы да серпiлте түседi, оның
болашағы жайлы сөз болғанда компьютерлiк техниканың жетiстiгi мен дамуын
айтпау мүмкiн емес. Компьютер мүмкiндiктерi өскен сайын оларды қолдану
салалары да көбейе түсуде. Ал мамандардың жуық арадағы компьютер
мүмкiндiктерi туралы болжамдары ғылыми фантастиканы елестетедi. Тәжiрибе
жүзiнде бүкiл дамыған елдер компьютерлiк технологияда оқытуды кеңiнен өңдеу
үстiнде. Бұл компьютердiң адам әрекетiнiң бүкiл саласында еңбек өнiмдiлiгiн
артырудың құралы болуымен туындап отыр. Қажеттi бiлiм деңгейi күрт өстi,
сабақ берудiң дәстүрлi тәсiлдерi мен әдiстерiнiң көмегiмен талап етiлiп
отырған жоғары кәсiби деңгейлi мамандарды дайындау мүмкiн емес. Есептеуiш
техниканы қолдана бiлудiң өзi бүгiнде жалпы мемлекеттiк маңызға ие болып
отыр.
Осы ғылыми жұмысыма сүйене отырып, тек қана өзге тілдің өкілдері емес
сонымен қатар ұлты қазақ бола тұра өз тілін білмейтін азаматтарға қазақ
тілін үйренуіне зор үлесін қосады деп сенемін. Кез-келген Қазақстан
Республикасының азаматы қазақша үйрену керек деген сөздер айтылып жатыр
және соған ықпал ететін әртүрлі әдіс-тәсілдер қарастырылуда. Сондықтан осы
жаратылған программа кез-келген басқа өкілдің ұлттары және қазақша
білмейтін қазақтарға қазақша үйренуіне ықпал етеді деп сенемін. Осыған
ұқсас программа алғаш ағылшын тілін үйретуде қолданылған. Сол ойды
түрлендіре отырып мен қазақ тілін үйретуші программасын құрып отырмын.

1. дипломдық Іс – тәжірибенің мазмұны

Мен Баубекова Лаура өндірістік іс-тәжірибемді №114 Т.Бегманова
орта мектебінде 02.02.2009-01.03.2009 күндері аралығында өткіздім. Іс-
тәжірибені осы мекмеде өткізу үшін біріншіден міндетті түрде техникалық
қауіпсіздік ережесін білу қажет болды. Сондықтан алғаш күндері техника
қауіпсіздік ережесі өткізілді. Сол сабақ өткізіліп болғаннан соң өзіміздің
пәнімізге тиісті тапсырмалар берілді.

03.02.09.-05.02.09. Алғашқы күндері жалпы мектептің бөлімдерімен және
ондағы қызметкерлермен, жұмыс барысы және тәртібімен сонымен қатар мектеп
тарихымен кеңірек танысу күндері болды. Менің мектеп тарихымен танысуым
өте қызықты болды. Өйткені мектептің алғашқы құрылуынан қазіргі кезге
дейінгі мәліметті толық білдім деуге болады. Жалпы мекеме туралы ақпарат
жоғарыда кеңірек айтылады.
Менің іс – тәжірибемнің басталған күнінен бастап жұмыс барысында
араласатын қызметкерлермен бір сыпыра танысып болғаннан соң, ең негізгі
жұмыс өзімнің іс- тәжірибем өтетін бөліммен, яғни ондағы қызметкерлермен
(менің екі жарым апталық әріптестерім) және буғалтерлік кабинетпен танысу
болды. Олар маған жұмыстың қалай жасалуын, жұмыстың мақсатын толық
түсіндірді және маған жұмыс жасау үшін жеке компьютер бөліп берді. Мұндағы
қызметкерлердің негізгі жұмысының мақсаты. Жұмысқа орналасуға келгендерді
күзетшілік қызметіне орналастыру. Оларды өздерінің атқаратын қызметімен,
жауапкершілігімен, жалпы жұмыстың ережелерімен таныстыру. Мұндағы
қызметкерлердің әрқайсысына жоғарғы жұмыстар бөлінген.

06.02.09.-07.02.09. Техникалық қауіпсіздік пен өрт сөндіру ережелерімен
танысу күндері болды. Яғни бұл күндері техникалық қауіпсіздік ережелеріне
сай, алғашқы көмек көрсете білу мақсатына арнайы екі сағат бөлінді және
алғашқы өрт сөндіру кезінде қолданылатын жабдықтардың орнын көрсетіп шықты.
Жалпы мекеменің техникалық қауыпсіздігі өрт сөндіруге қарсы алғашқы кезде
қолданатын жабдықтармен жабдықталған. Оны мекеме ішіне кірген кезде
байқауға болады. Жабдықтар қазіргі заман талабына сай, жоғары деңгейлі
болып келеді. Мекемедегі әр қызметкер немесе іс – тәжірибеші ондай келеңсіз
жағдайларды болдырмау үшін, келесі техникалық қауіпсіздік ережелерін сақтау
керек:
1. Есептеуіш техника бөлмесінде әрбір студент қауіпсіздік техникасының
ережесін қатаң тәртіпте орындау керек.
2. Электрлік тоқпен зақымдалған студентке әрбір студент бірінші көмек
көрсете білу керек
▪ Электр тоғымен зақымдалған кезде тезірек тоқты өшіріп,
зақымдалған адамды сымнан босату керек.
▪ Егер демалысы тоқтап қалған болса , онда дәрігер шақырып
жасанды тыныс алу жәрдемін көрсету керек.Ол минутына 16-18 рет
бір қалыпты өту керек және қашан тыныс пайда болғанша жасау
керек.
1. Өрт сөндіретін қүралдармен әрбір студент жүмыс істей алу керек.
2. Өрт болған кезде студенттер эвакуация жолдарын білу керек.
3. Студенттер ЭЕМ сым өткізгіштеріне рүқсатсыз тимеу керек.
4. Суланған қол , ылғал киіммен ЭЕМ-мен жүмыс істеуге болмайды.
5. Зақымдалған сым дүрыс істемей түрған есептеуіш техникасының
қүралдарымен жүмыс істеуге болмайды.
6. ЭЕМ-мен жүмыс істеу барысында қолайсыз иіс, дыбыс немесе түтінделген
сым байқалған болса ЭЕМ-ді өшіріп мүғалімге хабарлау керек.
7. ЭЕМ-ді іске қосып ескерусіз қалдыруға бөлме ішінде жүріп жолдастарының
назарын аударуға болмайды.
8. ЭЕМ-нің үстіне кітап, дәптер , киімдер тағы басқа заттарды қоюға
болмайды.
9. ЭЕМ-мен жүмыс істеп жатқанда сырттан кірген кісілерге түрудың қажеті
жоқ.
10. ЭЕМ бөлмесіне рүқсатсыз кіруге болмайды.

10.02.09.-12.02.09. Күндер аралықтары мекеменің жоғары
технологияларымен яғни компьютерлерімен және оның жабдықтарымен танысу
күндері болды.Мектепте жоғары технологиялар маңызды және ең қажетті
жабдықтардың бірі болып табылады, өйткені жұмыс барысы соны талап етеді.
Әсіресе жоғары деңгейлі компьютерлер мен оның көптеген қосымша қосалқы
бөлшектері(принтердің, сканердің, модем т.с.с соңғы үлгілері) үлкен рөл
атқарады. мектептің ЭЕМ құрылғыларының саны: 2 манитор, 2 пернетақта, 2
тышқан тетігі, 2 жүйелік блок, 1 принтер, 1 сканер.
Компьютер жүйесінде түрлі офистік бағдарламалар мен арнайы қызмет
атқаратын бағдарламалары бар.

13.02.09.-14.02.09. Аралықтары жалпы мектептің компьютерлік
бағдарламаларымен танысу күндері болды. Мұнда қазіргі заман талабына сай
компьютерлік бағдарламалары, бағдарламалық жабдықтары, түрлі компьютерлік
жабдықтар мен банктік бағдарламалармен қамтылған. Осы бағдарламалардың
көмегімен күзетшілердің тиісті айлығын есептеп оларды банк көмегімен тиісті
орнына аудару жұмыстарымен айналыстым.

17.02.09.-19.02. Күндер ішінде мектептің жұмыс бастаған кезінен қарап
бітіріп кеткен түлектердің орташа білімін архивтен қарап шықтым. Архивтен
алған мәліметтерді компьютерге салып әр-бір жылға қортынды шығардым.

20.02.09.-21.02.09. Күндер аралығында осы мектептің ЭЕМ –да орнатылған
бағдарламалармен әсіресе көп жұмыс жасайтыны SCSELL –де жұмыс жасадым.
Сонымен бірге жұмысшылардың зейнетақы қорына аударатын 10% айлығын
есептеумен таныстым. Соңғы күні осыған дейін танысып, жұмыс жасаған
бағдарламаларымды қайтадан қарап шықтым, себебі мен оқитын жеріме барғанда
менен есеп беруді сұрайды.

21.02.09.-28.02.09.Күндер барысында дипломдық жұмыс тақырыбы бойынша
бағдарламалық жүйесінің сипаттамаларын компьютерде жаздым. Атқарылған
жұмыстарды қортындылап тқарылған жұмыстарды қортындылап MS WORD ортасында
есеп дайындадым.
2Студенттің өзіндік жұмысы

2.1Әліппе қазақ тілін меңгеруде басты мәселе.

Әліппе – жас жеткіншектің ең алғаш танысатын оқулығы. Баланың оқи білу
және жазу дағдылары осы кітап арқылы қалыптасады. Кез-келген тілді
меңгеруде жас баланың тез үйрентінін білеміз. Одан басқа Қазақстанда
тұратын өзге ұлттың өкілдері мен қазақтың қара домалақ балдарын бала
кезінде өзіміздің ұлттық тілге үйренуіне ықпал жасасақ онда біріншіден
уақыттан ұтып және қазақ тіліне деген құрметке ие болар едік. Сондықтан да
қазақ тілінде сауат ашу жүйесінің зәруліктері қазіргі таңдағы оқыту
үрдісіндегі басты мәселенің бірі.

Кез-келген тілді үйрену үшін оның жасына қарамай, алдымен оның
меңгерген деңгейін қарастыру керек сияқты. Сондықтан алдымен қазақ тілін
үйрену үшін әліппеден бастау дұрыс. Сауат ашу мәселесі, “Әліппе” оқулығының
ғылыми тұрғыда белгілі бір тақырыптық – мазмұндық жүйеде түзілуіне
байланысты.

2.2Оқулықтарды құрастыруда лингвостатистикалық әдісті қолданудың
кейбір мәселелері

Бастауыш сыныптағы әліппе оқулықғына берілетін тілдік материалдарды
ғылыми тұрғыдан оқушылардың әдеби сөздік қорын кеңейту, байыту мақсатында
пайдаланған жоқ.
Сонымен қатар, бастауыш сыныптағы ана тілінің бұрынғы оқулықтарында
саясатқа баса көңіл бөлініп, ұлттық ерекшелігіміз, дәстүрлеріміз назардан
тыс қалды.

Ал бүгін жаңа бағдарлама бойынша жаңа әдіспен оқыту жолы көзделуде.
Зерттеу әдістері де өзгерді: тұтас сыныптармен эксперименттер жасау
басталды. Мұндай оқытудың тиімді тұсы білім мен дағдыны жетілдіру үрдісімен
байланысты сыныптағы орындалатын жұмыстардың темпін жылдамдатып,
жетілдіруге қатысты болды.

Сонымен бірге төменгі сыныптарда қазақ тілі мен ана тілі, әліппе
пәндерін оқытуда мәтін түрлерін саналы түсініп оқу арқылы есте сақтап, өз
ой-пікірлері мен тұжырымы бойынша белгілі тақырыпқа сай ауызша – жазбаша
сөйлеу икемділіктерін аттырып, ойын жүйелі жеткізе білуге дағдыландыру
болмақ.

Қазіргі мектеп оқушыларының ойлау мен сөйлеу әрекетін дамыту күн
тәртібіне өткір қойылуда. Ал сөйлеу - ауызша және жазбаша болатыны белгілі.
Сондықтан оқушының сөйлеу икемділіктерін дамытуда әліппені, қазақ тілі мен
ана тілінің пәнін оқытудың маңызы ерекше. Сондықтан баланы сөйлеуге үйрету,
сөйлеу тілін дамыту үшін баланың сөздік қоры туралы түсінігі мен оны
құрастыра білу икемділіктер дағдылары құрастырылады. Мәселенің өзектілігі
соңғы онжылдықта көптеген лингвистикалық зерттеулерге арқау болуда.

Бастауыш сынып оқушыларының тілін дамытуда оқулықтар мазмұнына жаңа,
күрделірек мазмұн беру арқылы балалардың таным қызметін кеңейту, ойын
жетілдіру – олардың сөйлеу қызметінің қалыптасуына әсерін тигізеді. Бұл
орайда оқушылардың жазбаша тілдің психологиялық механизмдерін меңгеру
ерекшеліктеріне қарай, сөйлеу тілі де мәдениетті де икемді әрі еркін бола
түседі. Бұлар өз кезегінде оқу мазмұнына байланысты.

Қазақ тілінің жұмсалу аясына, тіл тазалығына қатысты қазақ тілі
фонологиялық жүйесінің ерекшеліктерін сақтау, үндестік заңын бұзбау
мақсатында мектепте оқушыларға өзге тілдерден енген сөздерді жаздырып,
оқытуда белгілі бір жүйенің болмауына байланысты орфографиямыздағы
келеңсіздіктерге статистикалық талдау жасалынып, мектеп оқулықтарындағы
олардың үлесі анықталып, сөздердің дұрыс жазылуын реттеуді бастауыш сынып
оқулықтарынан бастау туралы ұсыныс, пікірлер айтылған.

Мектеп оқушыларына ана тіліміздің лексика-грамматикалық жүйесін
меңгерту үшін оқулықтардағы сөздік қор мен оның құрамын анықтап, оны
жетілдіру жолдарын қарастыру, сөздердің кездесу жиіліктеріне сәйкес тіл
заңдылықтарын түсіндіру, мектеп оқулықтарының тілдік ерекшеліктерін анықтау
секілді теориялық мәселелер де қамтылады.

2.3Оқулық мәтіндеріндегі сөз таптарының қолданысы

1950-2000 ж.жү БСО (Бастауыш сынып оқулықтары) мен БӘ (Балалар
әдебиеті) мәтіндерін зерттеу нәтижесінде біз әртүрлі сөз топтарының
(таптарының) статистикалық мәліметтерін алдық және алынған нәтижелер
бойынша өзара байланыстар таблицасын жасадық. Бірінші таблица сандық
мәліметтерді бақылау жолымен, ал екіншісі корреляциялық кесте ретімен
құрылды.

Қажетті мәліметтерді анықтау барысында кейбір проблемалар туындайды,
бұл әсіресе педагогика-психологиялық және қоғамдық ғылымдарға тән. Көбінесе
бұл қиындық зерттелініп отырған материалдардың сандық сипаттамаларын
анықтауда туындайды. Сондықтан да осы секілді бақылау мүмкіндігі шамалы
құбылыстарды сипаттау немесе есептеу-зерттеу жұмыстарында зерттеудің
математикалық және компьютерлік әдістері қолданылады. Соған байланысты
статистикалық методтар осы әдістерге негізделді. Осындай әдістердің
қатарына реттік белгілердің корреляциясы методын жатқызуға болады. Мысалы,
оқулық мәтіндеріндегі ең жиілігі жоғары сөзді 1 деп таңбаласақ, одан
кейінгі жиі кездесетін сөздің таңбасы 2 т.б. Осы таңбалар реті мен сөз
таптары арасындағы өзара байланысты өлшеу үшін р (ро) формасы бойынша
Спирменнің корреяция коэффиценті пайдаланады:

p (1-осыдан келіп шығатын формула p(1
Мұндағы п- вариант немесе өзгермелі сан, - қосынды, d2 параметрі
салыстырылып отырған мәтіндердегі сөздердің жиілігі бойынша орналасқан
рангілерінің айырмасының квадратын білдіреді. Ал кестелердегі d2
бағанасының мәндерін қоссақ, салыстырылып отырғанмәтіндердегі белгілі сөз
таптарының қолданылуы бойынша d2 мәнін аламыз. (Мыс: 50 ж. БСО –468, 70 ж.
БСО –838, БӘ -214).
Егер р мәні 0,50-ден артық болса (р 0,50), онда зерттеуге негіз
етіп алынған мәтіндердің арасында өзара тығыз байланыс бар деп
есептелінеді. Ал р мәні 0,50-ден аз болса, онда бұл салыстырылып отырған
мәтіндердің арасында ерекше байланыс жоқ деп есептелінеді. Осы болжамды
тексеру үшін біз 50 және 70 жылдардағы БСО мәтіндерінде қолданылуы жағынан
өзге сөз таптарынан үлесі бсым болып келетін зат есім, етістік, сын
есімжәне есімдіктердің әрқайсысының ең жиі қолданылатын 20 сөзден таңдап
алдық. Бұл сөздер кему жиілігіне қарай кестелерге реттестірілді. Мысалы:
зат есімдер бойынша 50 ж. БСО мәтіндеріндегі күн сөзінің реттік нөмірі 2
болса, 70 ж. БСО мәтіндеріндегі бұл сөздің жиілік бойынша реттік нөмірі 4.
Демек, мұнда d2і = 4. Егер ал етістігінің жиілік бойынша 50 ж.
оқулықтарда реттік нөмірі 5 болса, ал 70 ж. оқулықтарда реттік нөмірі
1, БӘ (БӘ) 4.

Бастауыш сынып оқулықтары мәтіндеріндегі ең жиі

қолданылған зат есімдердің жиілік сөздігінен көрініс

Зат есімдер 50 ж. БСО 70 ж. БСО БӘ
Бала 1769 1445 792
Күн 1270 1269 592
Сөз 1190 1707 1769
Жер 1035 1263 467
Үй 710 768 329
Ағаш 654 597 115
Су 615 820 176
Сай 536 1965 38
Адам 529 673 289
Мектеп 488 369 147
Жыл 441 332 247
Жұмыс 429 314 118
Кез 405 408 220
Көз 383 453 369
Бас 350 412 291
Ел 312 388 174
Қала 310 392 128
Колхоз 308 198 94
Аяқ 239 231 82
Ат 224 442 282

Ең жиі қолданыстағы 20 етістіктің жиілік тізіміндегі кему ретіне қарай
орналасуы көрсетілді.
Бұл жерде жиілік тізімінің жоғарғы жағындағы е және де көмекші
етістіктерін ерекше бөліп айтуға болады. Өздерінің стильдік қызметіне қарай
бұл етістіктер түрліше синтаксистік құрылымдардағы күрделі етістік, құранды
етістік және бағыныңқы-басыңқы сөйлемдердің арасын байланыстырушы мүше
ретінде жиі жұмсалатындығымен ерекшеленеді. Бұларға қоса, де етістігі төл
сөзбен байланысатын автор сөзінің құрамында да көп қолданылатыны анықталды.
Жиілігі жөнінен бұлардан кейінгі орындағы бол, кел, тұр, шық, жат, кет,
бар, отыр, түс секілді салт етістіктері мен ал, айт, жаз, қой, қы, көр,
шығар, біл сияқты сабақты етістіктердің формалары оқулық мәтіндеріндегі
түрлі құрылымдағы стильдік қолданыстарға негіз болғандығын аңғаруға болады.

Етістіктер 50 ж. БСО 70 ж. БСО БӘ
де 3374 2935 1702
бол 3142 3736 1786
е 1510 2029 920
кел 1462 1705 1107
ал 1256 1033 1001
тұр 1124 1423 752
жүр 945 997 597
айт 802 1162 389
шық 801 1400 374
жат 751 960 436
кет 742 792 399
жаз 720 1798 171
бар 717 608 468
қой 594 922 215
көр 580 785 439
отыр 501 728 352
түс 479 580 226
шығар 452 1804 132
біл 436 613 337

Осылардың ішінде отыр, тұр, жатыр, жүр секілді негіздерден құралған
қалыпты етістіктерінің жиі қолданыста болуын бұлардың жекелей де, көмекші
етістік қызметінде де жұмсалуында деп ойлаймыз.

2.4Қазақ тілі сабғында тіл ұстарту жолдары.

Мектептегі қазақ тілі оқулықтарына бәріне дерлік тіл ұстарту
мәселесіна арнайы тоқталып отырған. Сөйлеудегі диолог және монолог,
шығармашылық жазу жұмыстары, хат, мақала, портрет, суреттеу, мінездеме,
өмірбаян күнделіе жазып үйренуге шағын мәтіндер және ториялық бағыт-бағда
берілген. Ал оны әрі қарай дамытып жүргізудің мұғалімнің өз іздену
шығармашылыға қалдырылған.

әдістемелік тұрғыдан алып қарағанда, қазақ тілі пәні бойынша тіл
ұстарту жұмыстарын жүргізудегі негізгі мақсат – сабақта оқушы атқаратын
жұмыс түрлерін тиімді ұйымдастыра білу. Осыған орай берілетін тапсырмалар
мен сұрақ белгілі бір дәрежеде оқушының теориялық білімі мен берілген
тапсырманы орындау дағдысын дамыта түсуі қажет. Тіл ұстарту жұмысын
жүргізудің тұрақты жүйеленген әдістемесі әлі қалыптасқан жоқ. Қазақ тілінің
лексика-грамматикалық заңдылықтарын оқушы ереже түрінде ғана біліп қоймай
, ауызекі сөқйлеу тілдерін білу дағдыларын меңгеру, жеткілікті сөздік
қорын молайту, тауып сөйлеу, ойын анық жеткізе білу тіл ұстартудағы
негізгі міндет болып саналады. Сондықтан тіл ұстарту жұмысы тілді
нұсқаларды оқумен қоса жүзгізіледі.
Қазақ тілінде тіл ұстарту сабағы мұғалімнің мәтінді дұрыс таңдап
алуынан басталады.

2.5Автоматтандырылған жұмыс орныдарын жасау теориясы.
ПК базасындағы АЖО принциптерінің анализі.

Автоматтандырылған жұмыс орны (АЖО) немесе шетел технологиясы жұмыстық
станциясы ( work station). Бұл жұмыс орны сол қолданушы маманның немесе
басқа мамандықтың жабдығының белгілі функцияларын орындау үшін
автоматтандыру қажет болады.
ПК –ге қосылатын электронды жабдықтар атап айтсақ: дискті
жинақтаушылар, баспаға шығару құрылғылары, оптикалық оқу жабдықтары немесе
штрихты кодтың санаушылары, графика жабдықтары, басқа АЖО-мен қосылады және
локальді есептеу желілерімен және т.с.с.
ПК-дің базасындағы кеңінен таралған АЖО IBM PC архитектурасы арқылы
жасалынған. АЖО негізінде есептеуіш техникадан арнайы дайындық өтпеген
қолданушыға арналған. АЖО-ның басты мақсаты мәліметтерді децентрализалды
түрде жұмыс орынарында өңдеу, өздерінің мәліметтер қорларын қолданады және
АЖО мен ПК-лердің локальді желілеріне кіру мүмкіндіктері бар, ал кейбір
кездерде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.