Менеджмент психологиясы

Жоспар
Кіріспе

№1 Менеджмент психологиясы туралы жалпы түсінік.
№2Басқару әдісіндегі эфективтілік.
№3 К.Левиннің көрсеткен басқару стилдерінің түрлері.
№8. Балалар ұжымындағы бірлескен іс.әрекеттерді басқару жағдайлары.
№9. Балалар тобымен ұжымындағы өзара қырым .қатынасты басқару.
№10. Оқушылар арасындағы конфликтіні туу мәселесі.
№19. Басқарудың әлеуметтік . психологиялық әдісі.
№20. Ғылыми басқару мектебі.
№31. Басқарудың принциптері.
№32. Ғылыми басқарудың тарихы.

Менд/т д/з – адам іс - әрекетінің бір түрі н/е өнер кәсіпті принціп жүйелік әдістемесін басқару пункцияларын қолдана отырып басқару. Менед/т ғылым ретінде мекемеде орын алып жатқан барлық процестермен кәсіп орын іс-әрекетінің заңдылықтармен зерттейді. Басқару қызметі жүйелі және кординациялау барысында тікелей бағытталған әсер. Басқару психологиясы адам қызметінің басқаруының психолгиясының аспектілерін зерттейтін психология ғылымының бір тармағы менед/т ХХ ғ п.б. негізін қалаған Фридрих Пейлор және Генри Форт.
1. Басқару психологиясының басқа ғылымдармен байланысы.
Басқару психологиясы псих –я ғылымының бір саласы болғвндықтан адам пихикасының өзіндік ерекшелігі бар қызмет жағдайын зерттеп, еңбек, сауда, спорт т.б. психологиялық салаларының жетілгендігіне сүйенеді менед/т псих/сы физиология, педагогика этика ғылымдармен байланысты. Басқарушы мен жұмысшының қарым – қатынасы тиімді колективті қалыптасуына басқару псих-сы әлеуметтік псих-сын жетістіктеріне сүйенеді.

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 32 бет
Таңдаулыға:

№1 Менеджмент психологиясы туралы жалпы түсінік.
Мендт дз – адам іс - әрекетінің бір түрі не өнер кәсіпті принціп
жүйелік әдістемесін басқару пункцияларын қолдана отырып басқару.
Менедт ғылым ретінде мекемеде орын алып жатқан барлық процестермен
кәсіп орын іс-әрекетінің заңдылықтармен зерттейді. Басқару қызметі
жүйелі және кординациялау барысында тікелей бағытталған әсер. Басқару
психологиясы адам қызметінің басқаруының психолгиясының аспектілерін
зерттейтін психология ғылымының бір тармағы менедт ХХ ғ п.б. негізін
қалаған Фридрих Пейлор және Генри Форт.
1. Басқару психологиясының басқа ғылымдармен байланысы.
Басқару психологиясы псих –я ғылымының бір саласы болғвндықтан адам
пихикасының өзіндік ерекшелігі бар қызмет жағдайын зерттеп, еңбек,
сауда, спорт т.б. психологиялық салаларының жетілгендігіне сүйенеді
менедт психсы физиология, педагогика этика ғылымдармен байланысты.
Басқарушы мен жұмысшының қарым – қатынасы тиімді колективті
қалыптасуына басқару псих-сы әлеуметтік псих-сын жетістіктеріне
сүйенеді.
№2Басқару әдісіндегі эфективтілік.
Басқару псих-да негізгі проблемалардың бірі эфективтілік проблемасы.
Бүгінгі күнде тек қана басқарып қоймай минимальді күш энергия, уақыт ақша
жұмсау арқылы басқарудың жоғарғы нәтижесіне жетуге болады. Осыған
байланысты қандай жағдай максимальді эфективті болады. Қандай критерин
эфективті басқару емес басқарудан өзгешеленеді. Эфективті критериндер
қандай деген сұрақтарға К.Левин жеке адам теориясын құру мен айналыса
отырып басқарудың стилдерінің концептиясының негізін құрады.
№3 К.Левиннің көрсеткен басқару стилдерінің түрлері.
Эф – ті критерилерді қандай деген сұрақтарға К.Левин жеке адам
теориясын құрумен айналыса отырып басқарушылық стилдерін концепсиясын
өңдеп негізін құрайды. Ол эксперимент мәліменттер арқылы 3- негізгі
тиімді көрсетеді. 1. авторитарлы және дерективті 2. Демократиялық 3.
Нитральді елемеушілік
2. Басқарудың авторитарлы стилі және мысал.
К.Левин бас-ң әр қайсысына салыстырмалы сипаттама берілді. Мұның бірі
авторитарлы стил. Басқарушының қолындағы негізгі өктемділікпен
сипатталады басқарушы өз алдына жеке шешім қабылдайды. Бағынушылардың
интинциативті жанши отырып олардың іс-әрекетінің қатаң қадағалайды
басқарушы топтағы істі өзі алдын ала жоспарлайды. Бағынушылардың іс-
әрекеттердің бақылау басқарудың өктемділік күшіне негізделеді. Оның
дауысы шешуші рол атқарады. Оның адресіне бағытталған ісін қабылдайды.
6. Кона көрсеткен басқарудың наваторлар аналиктикалық типі.
Т.Конанның пікірі бойынша басқарудың наваторлық аналитикалық типі
едәуір эфективті болып келеді. Себебі басқарушы нарықтық конкуренцияны
өткір жағдайында жоғары ұйымдасқандықты қамтамасыз етеді. Мұндай
басқарушыда мынадай менед-к мінез – құлық элементтері қалыптасады. 1.
фирмасына берілгендік 2. Қуаттылықпен наваторлық 3. Жаңа мәліменттермен
идеаларға деген сезімталдылық. 4. Көп деген идеалар инициативаларға бай
болу.5. Тез шешім қабылдай алу. 6. Ұжымдық әрекеттерді жеңіл біріктіре
алушылық. 7. Мақсаттар мен қойылымдарды қалыптастырудағы нақтылық. 8.
Басқарушының пікірін ескеруге дайындық. 9. Сәтсіздікке шыдамдылық
7. Оқушылар конфликтісінің алдын алу.
Мектеп оқушылардың арасындағы конф-ді алдын алу әрекетіне мектептегі жақсы
оқу тәрбие жұмысы тәртіптілік оқушылардың қарым-қатынасқа түсуінің қиын
жағдайында мұғалімнің белсенді көмек беруі жатады. Мектептегі жас
өспірімдер арасындағы конф-ді түгел болдырмау мүмкін емес, деген мен
мектепте балалардаң жеке тұлғалық әлеументтену барысында оның рухани
құндылықтарын түсіну арқылы оқушылар арасындағы конф-дің интенсивтілігін
өзгертуге болады.
№8. Балалар ұжымындағы бірлескен іс-әрекеттерді басқару жағдайлары.
Балалар ұжымындағы бірлемкен іс-әрекеттерді басқару жағдайлары.
1.Топтық әрбір мүшесінің топтағы барлық іс шараларға белсенді қатысуы үшін
мүмкіндікті қамтамасыз ету.
2. Топтағы бірлескен іс-әрекетпен қарым-қатынасты әртүрлі типтегі тәжірибе
жинауға мүмкіндік туғызады.
3. Балалар тобымен ұжымында әр түрлі жеке тұлғалық дамуындағы қызығушылықты
бірінші орынға қоя отырып норма мен ережелерін тудыру.
4. Балалардың есейген кезде міндетті түрде кездесетін проблемалардың
балалар тобымен ұжымындағы практикалық іс - әрекетті құру мен оны шешу
жолына мүмкіндік туғызу.
№9. Балалар тобымен ұжымындағы өзара қырым –қатынасты басқару.
Педагогикалық міндеттердің бірі балалар тобымен ұжымдағы жеке адам
аралық қарым-қатынасты тиімді басқару болып табылады. Себебі ұжым баланың
жеке басы дамуының негізі құралы. Жеке тұлғаны дамуының барысы осы топта
белсенді жүреді. Әлеуметтік психологиялық көзқарастар бойынша топтарда
ұжымдарда қандай да бір іс-әрекетпен айналысатын баланың бірлескен іс-
әрекетін құрады.Осыған байланысты топтағы және ұжымдағы баланың өзара қарым
– қатынасы екі түрде көрінеді. 1. Жеке тұлғалық. 2. Іскерліксипаты.
№10. Оқушылар арасындағы конфликтіні туу мәселесі.
Халықтың білім беру сферасында педагогикалық іс-әрекеттің төрт
субьектісі көрсетіледі: оқушы, ата-ана, мұғалім, мектеп әкімшілігі. Оқу іс-
әрекетіндегі конфлектілердің көп тараған түрі мектеп оқушыларының
арасындағы конфлектілер болып табылады. Мұндай кон-ң негізгі себептері жас
өспірімдер арасындағы микротопты сыныпты лидерлік бедел алуға ұмтылысы
агресивтілік баланығң өз басындағы жеке мұғалім мен оқушылар арасындағы
қатынас қатыгездігі сондай ақ баланың жас ерекшелігі жатады.
№19. Басқарудың әлеуметтік – психологиялық әдісі.
Әлеуметтік – психологиялық әдістер жалпы білім беретін мектептерге
тән, әлеуметтік – психологиялық әдістерге өндірістік жұмыс психологтары
шығармашылықпен жұмыс істейтін мұғалімдерді марапаттау же көрсету. Сондай-
ақ бұл топқа ата-аналар белсенділермен, оларды мектеп тапсырмаларын сәтті
шешуге тарту мақсатындағы қоғамдық жұмыс жатады. Әлеуметтік –
психологиялық әдістер ұғымы өте кең. Мұнда адамның интелектуалды
күштерінің даму оның шығармашылық потенциал мотивикациясының ролін бағалау
керек.
№20. Ғылыми басқару мектебі.
Ғылыми басқару мектебі (1885-1920). Бұл басқару мектебінің пайда
болуы үлкен қоғамдық өзгерістерді тудырады. Бұл мектебінің негізін қалаған
Ф.Тейлордан басқа А,Гильберт, Г.Гонт, Эморсок т.б. ғалымдар болды. Тейлор
мен Гильберт жұмысты болған, кейінен барып инженерлік орынға көтерілген
олардың негізгі жұмыс істеген орны өндіріс болғандықтан олар ең бірінші
жұмыс орнының мазмұнын, оның негізгі құрайтын компанентерін зерттеді.
Басқару – бұл өзі жекеленген ғылым. Оның мақсаты еңбек өнімділігін арттыру.
Осындай жұмысқа деген жаңаша көзқарас еңбек өнімділігін 28% арттырады.
№31. Басқарудың принциптері.
Басқарудың принциптері – бұл басқару барысында сақталуға тиіс же
берілген мақсатқа жетуді қамтамасыз ететін ережелер. Басқару принциптері
организатормен жетекші барлық басқару функцияларында қолданылатын ережелер
қатарын орындауға негізделетін. Бас-у принц-ң ең бастамаларының бірі жалпы
білім беретін мектепті басғы демократизация мен адамгершілік. Мектеп
иднеологиялық және тәрбиелік мекеме. Бұл принцип педқ ұжым мүшелерінің
басқару ұйымн түрде қатысуын қарастырып қана қоймай, әр педң қызметіне
өзіне кең таңдау жасауын қарастырды.
№32. Ғылыми басқарудың тарихы.
Әлеуметтік ұйды басқару үшін жұмыс істеу үшін басқару қызметі, өте
қажет. Басқару бұл професионалды еңбекте әр түрлі құрылымдардың эвалюциялық
даму кезеңінде өзінше жеке бір қызметтің түрі болып қалыптаса бастады.
Басқару әлеуметтік құбылыс ретінде адамзат тәжірибесінде арнайы ғылыми
зерттеуден бұрын т.б. Сондықтан Басқару әсем секілді кері бұрынан
өркениетпен бірге дамып қалыптасқан деп есептеледі. Ертеде қарапайым түрде
қалыптасып уақыт өткен сайын өркениет пен бірге әртүрлі эвалюциялық
сатылардан өту арқылы басқаруды жетілдіреді. Біздің жыл санауымызда 3000
жыл бұрын сауда саттық комерциялық келісімдерінде басқару тәжірибелерін
кездестіруге болады. Ертеде басқару ұйымдары болған.
№33. Басқарудың демократиялық стилі – басқарушы өзінің басқару өктемділігін
децентризацияға негізделеді. Шешім қабылдай отырып ол бағынушылармен
кездеседі. Осыған орай оларға шешім қабылдауға қатынасуға мүмкіндік береді.
Бағынушылар перспективадағы жұмыстары туралы көптеген мәліметтер ала-алады.
Осы негізде басқарушының бұл стилі бағынудың функциясымен өкілеттілігін
бөлісе алады. Бағынушылардың инициативалары үнемі ескеріледі.
№34. Оқушылар арасындағы конфлект.
Оқушылар арасындағы оқу іс-әрекеттілігі конфликтің көп тараған түрі.
Мектеп оқушылар арасындағы конфлектер б.т. Бұл конфлектің негізгі себептері
жасөспірімдер арасындағы микротопта, сыныпта лидерлік бедел алуға ұмтылысы
агресивтілік, баланың өз басындағы және мұғаліммен оқушылар арасындағы
қатынас қатыгездігі сондайақ бу жас ерекшелігі жатады. Мектеп оқушылар
арасындағы конфлектілерді аладын – алу әрекетіне мектептегі жақсы оқу
тәрбие жұмысы тәртіптілік оқушылардың қарым-қатынасқа түсуінің қиын
жағдайында мұғалімнің көмек беруі жатады. Мектептегі джасөспірімдер
арасындағы туындағын конфлектілерді түгелдей болдырмау мүмкін емес.
№35. Басқарудың ғылымдылық принципі.
Теория мен практикалық ажырамас байланысы, б-у тәжірибеге сүйеніп
ешқандай мектепті не басқа мекемені б-у мүмкін емес. Әлеуметтік б-у
теғориялық облысында терең біліммен пед және психқ ғылымның
жетістіктерін қолдана білу керек .
№36. Адамдар арасындағы қарым-қатынас.
Бұл бағыттың негізін салған Э. Мио өзінің эксперименттері Уестерен
электрик заводында жасады. Мио тәжірибелері мынаны көрсетті: роционалды
ғылыми б-ды ұғынғандар мысалы, жақсы еңбек ақы жоғары еңбекті үйрету еңбек
синариларын программалары т.б. әруақытта жоғары еңбек өнімділігін бермейді
екен. Бұл жерде ар бір-бірімен ара қатынасы көп мәселесін шешеді.
Басқарушылар үлкен рол ойнамайды. Кәсіби қарым-қатынас келесідей ұйымдық
формада жүреді. Индивидуалды әңгімелесу жиналыс кеңесу түрінде
болады.Әңгімелесу бағынушыға әсер етудің ең бай мүмкіндіктеріне ие кәсіби
қарым-қатынастың ең көп тараған түрі.
№37. Педагогикалық ұжымды басқару.
Әлемдік экономикалық - әлеуметтік басққарудың түсініктері бойынша
тәстүрлік пәндер өздерінің даралық талдау ерекшелікктері қазіргі заманның
басқаруына қанағаттанарлық нәтиже бермейді. Менеджмент жеке элементтерінен
жаңа өзгерістердің негізгі динамикалық жүйенің талдауын жаңа өзгерістерді
талап етеді. Дәстүрлі басқару моделдік экономикалық мақсатқа ұмтыла
бастады. Басшының әлеуметтік міндеті қарамағындағы адамдардың жұмыспен
қамтамасыз ету және адамдық қарым-қатынасқа түсуіне жағдай ықпал жасау.
Батыс мәдениетінен келген менеджмент біздің педогогикалық сөз қорымызға
қажеттілік туындауымен енеді.
№38. Басқарудың теориясы мен методологиясы.
Бүгінгі күннің мектепте алатын қоғамдағыорнын өсіп келе жатқан
жастардың тәрбиесінің шынайы жағдайын оның даму күшінің құралдарын бұның
барлығын мектепті басқарудың методологиялық, теоретикалық және практикалық
тапсырмалар тобы анықтайды. Соңғы кездері мектеп жұмысын басқарудағы
методологиялық проблемасына назар аудару күшейді. Методологиялық қатынаста
мектеп оқушысының теориясы б-ң Облысы туралы сұрақты есепке алған дұрыс.
Бұл проб-ы әр түрлі автор әр түрлі шешкен ұзақ уақыт бойы бұл акцент
организациясын аспектілерде жасалды. Мұндай көзқарас мектеп ұжымын жүргізу
шеңберінде дұрысырақ бірақ ол мектепті б-у проблемаларын оқыту мекемесі
ретінде терең қарастырмай шектейді. Мектепті б-у теориясының обьектісі
оқуды тәрбиені және дамуды б-у б.т.
№39. Менеджмент ұғымы.
Менеджмент ғылым ретінде мекемеде орын алып датқан барлық
процестермен кәсіпорын іс-әрекетінің заңдылықтарын зерттейді. Б-у қызметті
жүйелендіру және кординадциялау мақсатында тікелей бағытталған әсер. Б-у
психологиясы адам қызметінің басқаруының психологиялық аспектілерін
зерттейтін психологиялық ғылымның бір тармағы. Басқару психологиясы ХХ
ғасырдың 20-жылдарында алғашқы рет қолданылды. ХХ ғң 30-жылдарында Дель
Корнегин жұмыс қайраткерлерінің іс-әрекетін зерттеген. ХХ ғң 50-жылдарныда
Маслоу негізгі классикалық мектеп өкілі менеджментте биховиористік бағытты
орнатты. Менеджментті келесідей перамида ретінде құрған.
1. – физиологиялық қажеттілік 2.– Қауіпсіздік 3 - Әлеуметтік
4. – Қадірлеушілік 5 - Өзін-өзі көрсету
№40. Жеке тұлғаның қалыптасуы.
Жеке тұлғаның қалыптасуына әлеуметтік орта, мектеп, отбасы әсер
етеді. Жеке тұлғаның қалыптасуына бірінші өзінің ортада тұсталуы және білім
алуын өте қажет етеді. Жеке тұғаның қалыптасуында отбасы үлкен рол
атқарады. Ұяда не көрсең ұшқанда соны аласың – дегендей – адамға ең
бірінші ата-анасы жақсылап тәрбие берсе ол өмірде өз орнын адаспай
табады. От басынан кейінгі ролді мектеп алады. Мектепке адам барғаннан
кейін үлкен ортада қалай ұстау керектігін үйренеді. Адамдармен араласа
отырып, олардың жақсы жағын өзіне алып жаманынан алшақ жүріп, жаманмен
жақсыны ажыратып жеке тұлға ретінде қалыптасады.
№41. Басқаруды нейтралді стилі.
Нейтралді стил – басқарушылардың бағынушылардың әрекетіне минималды
қатынасуымен сипатталады. Басшы ең алдымен қызметтестерін жұмысқа қажетті
мәліметтермен материалдарды қамтамасыз ететін делдал ретінде әрекет етеді.
Әдетте ол кез-келген іс-әрекетке селқостық танытады. Тек оған жоғарыдан
немесе төменнен қысым жасаған жағдайда ғана реякция білдіреді.
№43. Басқарудың жүйелілік және жинақылық принципі.
Басқарудың жүйелілігі колледждерде, мектептерді б-у үшін мектеп
құралы оның жүйе сияқты оның негізгі белгілерін, осы жүйені құрайтын
толыққандылық болады. Мысалы, мектепте оқитындардың білімдерін,
іскерліктердің дағғдыларын деңгейін педагогиканың психологияның және
әлеуметтік факторларының кез-келген жинақылығын назарға алмай кетуге
болмайды.
№44. Басқару стилдері.
1) Авторитарлы немесе деректвті. Бұл б-ң авторитарлы стилі
басқарушының қолындағы негізгі өктемділік пен сипаталады. Басқарушы өз
алдына жеке шешім қабылдайды. Басқарудың инциативасына жанши отырып,
олардың іс-әрекетін қатаң қадағалайды. Басқарушы топтағы істі өз алдына
жоспарлайды.
2) Демократиялық стил. Басқарушы өзінің б-у өктемділігін дэцентризацияға
негіздейді шешім қабылдай отырып ол бағынушылармен кеңеседі. Оларға шешім
қабылдауға көмек мүмкіндік береді. Бағынушылардың инециятивалары үнемі
ескеріледі.
3) Нейтралді стил. Басқарушының бағынушының әрекетігне минималды қалыптасуы
мен сипатталады.Басшы ең алдымен қызметтестерін жұмысқа қажетті
мәліметтермен материалдарды қамтамасыз ететін делдал ретінде әрекет етеді.
Ол кез-келген іс-әрекетке селқостық танытады.
45. Басқарудың жоспарлық принципі.
Мемлекеттік экономикалық заңдарына негізделген мақсат іс-
әрекеттерінің жетекшісі болуы үшін ұйымдастырылып жасалу керек. Сондықтан
бұл принциптің екінші жағы жоспарлау. Өйткені жоспар – субьектінің іс-
әрекетінің моделі. Осыған келіп мектепті б-ң және педагогикалық колективтің
оқу жылына арналған міндетті жоспары құрылады.
№46. Басқару психологиясының заңдылықтары.
Б-у психологиясының заңдылықтары 5 - бөлімнен тұрады
1) Б-у мәліметтің ойдың күшейю заңдылығы: кез-келген б-у мәселені
басқаруды мерархиялық баспалдақ бойынша қозғалу процесінде ойдың өзгеруі
обьективті тенденцияны құрады.
2) Өзіндік сақтану заңдылығы: б-у іс-әрекетінің субьектісінің әлеуметтік
мінез құлықтық мативтері жеке адамның әлеуметтік статусы оның жеке
психологиялық жағдайы өзіндік жетістік сезімін сақтау болып табылады.
3) Компенсация заңдылығы: б-у стимулы жоғары дамыған жағдайда немесе
қандайда бір нәтижелі орындаған жағдайда қандайда бір қабілеттің жетілуіне
қарай адамдарға ортаның қойған жоғары талаптары жетіспейтін басқа
қабілеттермен дағдының орнын толтырады.
4) Сыртқы әсер негізінеде адамды қабылдаудағы тәуелденген заңдылығы: Мұнда
бұл заңдылық әр түрлі адамдар әр түрлі әсерлерге түрліше жауап береді.
Тіпті бір адамнның өзі бір әсерге әр түрлі уақытта түрліше реакция береді.
5) Адамды адам қабылдаудағы адекватты емес заңдылығы: Бұл заңдылықтың мәні
ешбір адам басқа адамды дұрыс адекватты қабылдамайды. Басқа адам үшін
жеткілікті деңгейде сенімді шешім қабылдай алмайды. Бұл жас ерекшелігіне
ооай адам табиғаты мен мәнінің күрделі екендігін көрсетеді.
№47. Басқару психологиясының тарихы.
Әлеуметтік психологиялық б-у үшін жұмыс істеу үшін б-у қызметі өте
қажет. Б-у бұл профиционалды еңбекте. Әртүрлі құрылымдардың эвалюциялық
даму кезеңдерінде өзінше жеке бір қызметтің түрі болып, қалыптаса бастады.
Б-у әлеуметтік құбылыс ретінде адамзат тәжірибесінде арнайы ғылыми
зерттеуден бұрын пайда болған. Сондықтан б-у әлем секілді кері бұрынта
өркениетпен дамып қалыптасқан деп есептеледі. Ерте қарапайым түрде
қалыптасып уақыт өткен сайын өркениетпен әртүрлі эвалюциялық сатылардан
өтуі арқылы б-уда жетілдірілді.
№48. Басқару психологиялық мәселелері.
Б-у ісінің мәселелеін психологиялық зертеу ХIХ ғ 20-ж бастап қолға
алынды. Қазіргі уақытта бұл салада едәуір нәтиже бар. Іскер адамның дұрыс
шешім қабылдау алмауы өндірістік құлдырауға тұлғалық беделдің жұрдай
болуына әкеп соғады. Бірақ бұл біздің елде әлі толық зерттеле қоймаған.
Шешім қабылдау консепциясы деген бар. Оның қағидаларын Г.Саимон Д. Марк
деген ғалымдар негізделген.
№49. Басқарудың эфективтілігі туралы теориялар.
Лидерікке анықтама берген теориялардың авторлары лидерлік нытиже алу
үшін қажетті өзінде бар ресурстарды қолдана алуға қабілеттілік деп анықтама
беріледі. Эфективті немесе эфективті емес менеджерлер өзінің күнделікті
жұмыстарын қалай орындайтынын бақылап талдап эфективті б-у д-з не деген
сұраққа жауап берген. Алынған мәселелер негізінде мынадай нәтижелер
анықталады. Яғни лидерлік сияқты б-у сапасын жақсы меңгерген б-удың жұмысы
эфективті болады.
№100. Комуникацияның негізгі мінездемелері.
Ком –ны зерттеуде К. Шенолдың моделі бойынша ком-ның негізгі 4-
элементтері бар. 1) Ақпарат көзі . 2) Ақпарат беруші. 3) Қабылдаушы. 4)
Ақпаратты алушы. Комуникациялық процесті талдауды совет зерттеушілері А.А.
Брудный А.А. Леонтев В.Ф. Ломов В.Н. Панферов, В.М. Сосовнини, Ю.А.
Шерковин үлес қосты. Кез-келген ком-ға ең алдымен кездесетін проблема
ақпараттың беретін адамның зейінін аудару. Ком-ның негізгі екі мінездемесі
бар олар ақпаратты қабылдаушының зейінін ұстап тұруға көмегін тигізеді.
Оған берілетін ақпараттың жаңалығы мен мағыналылығы әр мамандық
топтарының еңбек қызметінде қолданатын өзінің тілі жаргондары болады. Бір
жағынан бұл тілмен сөйлесу мамандарға ақпарат алмасуда бір-бірін тез
түсінетін болмаса екінші жағынан әр саладағы мамандар өз тілімен сөйлегенде
керісінше болады. Сондайақ ком-ның тиімділігі әл-к – псих – қ факторлар
қатарына байланысты болады. Ол факторлар ақпаратты қабылдау және беру
өндірістік коллективте тиімді ком-ға әртүрлі кедергілер болуы мүмкін кейде
ақпарат беріші М: өз хабарын сәйкес келмейтін сөздермен жеткізуі мүмкін.
Сондай – ақ информацияны беру прцесінде кедергілер болуы мүмкін М: ақпарат
көптеген иерархиялық денгей ұйымынан өткенде Американ ғалымдары айтуынша
ауызша айтқанда информацияның 30% жоғалады және информацияны алушы адам оны
дұрыс түсінбеуі мүмкін.
№98. Ұжымдағы әлеуметтік психологиялық климат.
Соңғы кездері өндірістік ұжымсда әлеуметтік психологиялық климат
ұғымы жиі қолданылуда. Совет авторларының жұмысында әлеук психк климат
ұғымы психк атмосфера әлеук психк атмосфера, климат ұғымы маралды
психк а атмосфера, құлық – психк атмосфера, рухани атмосфера ұғымдарымен
қатар қолданылыды. Әлеуметтік песихқ климат ұғымы әртүрлі топтардың психқ
ерекшеліктерін сипаттау үшін қолданылады. Ұйысмдардывң климатына әсер
ететін ең маңызды фактор бу істейді. Бұл ұғымсның анализінен маңызды жағы
климат элементтері мен олардың өзара байланысы. Әеук – психк климат –
бұл әрқашан көрініс берген субективті білім. Бу істелуіңнің әлеук –
психк климатқа әсерін зерттеу бушының жеке тұлғалық ерекшеліктерін бушы
мен бағыылаушылардың психк сәйкестілігін ұйғарады. Бу стилі ұжымның
климатына әсер ететін ең маңызды факторлардың бірі.
107. Комуникация жүйесіндегі адамды адам қабылдауы.
Будың субъектісі мен объектісінің өзара әрекетініғң тиімсділігі
олардың бір бірін қаншалықты дәл түсінетіндігіне байланысты. А.Бодалевтің
буындағы болған жұмыстар боцынша адамдардың өзапра әрекетінің сипаты.және
олар орындайтын әлеуметтік орындар адамды адамның тануына шартты маңызды
фапкторларға жатады. Бу дың субъектісі мен объектісінеіө өзара әрекетінің
өндірістік ұжымның мүшелері ретінде қарастыра отырып оның әлеуметтік
психологиялық сәйкестілігін атап көрсеткен жөн.
№96. Ұжымдағы ұйымдастыру құрылымы.
Әлеуметтік психқ талдауда ұжыфмда формальды және формальды емес
ұйымдастыру құрылымдары бар. Формальды құрылым берілген ұжымда оның
мүшелерінің ресмей құқығы мен міәндеттерінің еңбеекті функционалды
технологиялық бөлісуі. Бұл құрылым бойынша әр жұмысшы белгілі қызметті
атқапра отырып ұйымдардың басқа мүшелерімен өзара қм – қс өзіне тиісті
жолмен, түсуге тиіс. Формальды емес құрылым әр адам орындайтын қызмет
негізінде құрылады. Жұмысшылар ресмеи емес байланысқа өзінің кей
қажеттіліктерін өтеу үшін. М: қм – қс қажеттілік басқа адамдармен
бірігу үшін бауыр басуға достыққа жұмысьтав көмек алуға профеционалды
ақпарат алуға деген қажеттілік. Ұжымдағы ұйымдастыру құрылымы оның көлеміне
де байланысты. А.С. Макаренко: егер ұжым 7 адамнан аз болмаса онда ол
достық ұжым болады, ал 15 адамнан көп болса ол әрқашан екі ұжымға бөлінуге
ұмтылады – деп жазған.
№79. Ұжымдағы өзін-өзі басқару талаптары.
Өзін-өзі будың формасының бірі болып табылады. Жұмысшыларды бу ға
тарта отырып партиялық ұйымдар өз күшін өндірістік резерфтерді қолдануға
адамдардың шығарамшылық күшін безендіруге оларды рухавни тәрбиелеуге
бағыттайды. Өндірістік ұжымда бу дың қоғамдық ұғымдары бар. Оларға
жұмысшылар мен қызметшілердің жалпы отырысы әрқашан қызмет етіп отыратын
өндірістік кеңесулер бригадалар бригалдырлар мастарлер ақылшылсар кеңесі
т.б.
№93. Басқарушының қабілеттері.
Бушы тұлғасымен оның мінездік ерекшеліктері қызметті бу да маңызды
роль атқаратыны маңызды. Соңғы жылдардығы жұмыстардан бушының жеке тұлғасы
оның қызметіне өзара сәйкестілігі белгілі динамикамен сипатталатыны
белгілі. Бушы әртүрлі жиі қайталанбайтын ситуацияларды жұмыс процесінде
әрқашан туындайтын жағдайларда бу ғылымы жөніндегі білімін
шығармашылықпен қолдануы тиіс. Бұндай шеберліктің негізінде
ұйымдастырушылық қабілеттер жатады. У.Шанскидің зертеулекрі бойынша
ұүйымдастырушылық қабілетке жеке тұлғалық психк қасиеттер жатады:
психолдагиялық таңдаулық, тәжірибиелік психология ақылының бағыттылығы,
психологиялық такт, қоғамдық энергиялық, талапшылдық, сынаушылық.
№74. Жеке адам басқару субектісі ретінде.
Бушы мен оның мк ерекшеліктері қызметті буда маңызды роль
атқарады. Отандық әдебиеттерде бушының сапалары қа
Растырылған жұмыфстар аз емес. Бұл туралы Е.Ендров, И.П. Валков, Ю.Н.
Эмеленов, А.Журавлев т.б. жазған. Бушының ұйымджастырушылық қабілеті болуы
керек және оның бу ғылымы жөніндегі білімі болуы керек. Ол басқарудың
стилін өз ұжымына сәйкес дұрыс таңдай білуі тиіс. Бу мәселелерін шешуде
ұжыммен ақылдасқаны дұрыс.
№76. Ұйымдастыру функциялары.
Ұйымдастырушылық функциялар ұғымы өзінің негізгі үш түрлімағынадан
түсіндіріледі. 1. Ұйыму функцң негізгі меқсеаты сыртқы ортаның құрылымды
жоспарын таңдау жасау арқылы шешім қыбылдайды.2. Ұйым у функы функқ
кординациясы жеке тұлғалық құрылымдардың жұйелерінің міндетін толыққанда
анықтап бір шеңберде таңдап ұйымдастырады. 3. Ұйыму функа керекті
функа процестерді бір мағынада мәмілеге келу арқылы түсіндіріледі.
№78. Комуникативті функция.
Буның негізгі мақсаты қарамағындағы жұмысшылармен кординациялық
яғыни жан-жақты қом-т жасай алуында. Бұл кординация әртүрлі формада бірінші
орында ұйымдағы адамдардың бір-бірімен контак жасауы комуя алып келеді.
Комт функцияның туына себепкер болатын бу қарамағынан туындаған ұйымқы
функцияларын шешім қабылдауына байланысты болады. Жалпы алғанда бір-бірімен
топ арасындағы ақпараттық алмасуынан комт фуня п.б. біріншіден комя
өзінің жалпы көріністегі құрылымды деңгейінде ұйымдастырушы басшылыққа
алады. Екіншіден қызметшілерді топтарды басқарып отырған басшының
тұрақтылығы. Басшының практикалық контактіліқ ұйымдастыруына, үшіншіден
комия буң ерекше спецификаляқ фуниясы. Ол өзінің негізгі аспектілік
жоспарында екі түрле құрылады: Нормативті ұйымдастырушы, психк субъект.
Ком-т фундды бу дың негізгі мазмұнды мінездемелері: комт функ
спецификалық көріністерәінің анықталуы, комт ұйымт жүйедегі толық
негізщгі түрлері мен типтері, комк процестердің құрымдарымен сатыларын
анықтауы.
№42. Басқарушының интелектуалдық сапасының спецификациясы.
Теориялық басқаруда интеленктуалдық сапалығымен әртүрлі ерекшелікт
ерін же нәтижеті басшылық ете алатын қабілет болу керек. Интелект ұғымы
өзінің жаңалық әкелуімен же адамның сана-сезімінен туындайтын
қабілетімен анықталады. Специяфикалық жағдай болғанда басқарушыда инқ іс-
әрекет дамиды итк бұл басшының әртүрлі жағдайа өзінің ақыл ой қабілетіне
сеніп сол жағдайда жол таба алу болып саналады. Будың инсі бір уақытта
әлеук пән мазмұны бша же тәжірибиелі қызмет жағдайына байланысты болу
керек. Нәтижелі басқарушы факторы болуы үшін кәсіби шеберлігі болуы керек.
Басқарудың спецқ қабілетін оның психк протерінен қабылдау есте сақтау,
ойлау қызметінен байқауға болады. Буның инқ сапасыеның спецы жеке
жоспарын саналы қабілетімен сипатталады. Буның спецқ ниқ құрылымы
әлеуқ перцепция процң обектілігін жалпы адамның сыртқы іс-әрекетіне
байланысты түсінік өзімдік шешім қабылдай алуы. Мұның басқ спецқ инқ
кілті өзінің кәсіби шеберң қолдана отырып көрсете білуінде.
№117. Басқарудың әдістері.
Р.Шакуров ғылымдар экономикалық организациялы педқ бу әдісн толық
өңдеген жоқ десе, кейбір зертеушілер мен практиктер бұл аспектді ең көп
өңдегені тек педң практикада оң қолданылады дейді. Бұл ескертулер барлық
мектептерге қатысты. Жалпы б. Беретін кәсіби жоғарғы. Ал финансты
шаруашылық әдге мектеп жетекшілері қанағаттанады. Бұл әліске сондай әр
түрлі жиналыстар семинарлар конференциялар бберу саласын жұмысң сиезді
же т.б. жатады. Мұндай қағаз бдың педқ әдне м: ретінде дәстүрлі тамызда
болатын конфекенцияны айтуға болады.
№66. Педагогикалық кеңес бу дығ ұжымдық органы ретінде
Дамудың барлық этабында жбб мектеп бб жүиесінің маңызды элементі
ретінде біздің еліміздің эконқ және әлеук прогресінде үлкен рол атқарады,
мектептердің ең басты тапсырс ққ талды орға же жаңарған қоды жеке
тұлқ дамна қажі нәрселер. Педкеңес құрамына: мектеп директоры оның
көмекшілері мұғалімдер тәрбиешілер оқушылар қоғамдық комитет мүшелері
кітаппы мүшкіреді. Педкеңес отырысында бекітілген жоспар бойынша жұмыс
ісейді. Оның отырысы ереже бша оқу жолының әр тоқсанындла бір рет болады.
Қажет болған эжағдайда кезектен тыс педкеңес отырысы бды.
57. Жетеккшінің қарым-қатынасы.
Жетекші оқут қызметіңне еріксіз қосылған педк тапд орындауға
қатысыды. Ол бір мезгілде адң қызметін басқарып отыратын ортақ
тапорындаушылар арасындағы өзара ққ бақылап отыратын мұғалімдер жұмысын
оқытатын же тәрбн сонақ бағн же бақылап отыратын ққ түседі. Бұның
бәрі жетекшінің жұмысшыларымен ққ негізінде түзеледі. Ққ түсуге
дайындықпен ққ түсе білуі жетекшінің кәсіби сапасы.
№99 . Бушының түрлші стилдерінің эффективітілігі.
Бушының түрлші стилдерінің эффективітілігі буның қолындағы негізгі
өктемділікпен сипатталынады. Бушы өз алдына жеке шешім қабылдайды.
Басқарушылардың инециативасына жанши отырып олардың іәс-әрекетін қатаң
қадағалайды. Бушы топтағы істі өзі алдын ала жоспарлайды. Бағынушылардың
іс-әрекетін бу будың өктемдікі күшіне негізделеді. Оның даусы шешуші роль
атқарады. Оның адресіне бағытталған сын қабылданбайды.
№61. Лидер туралы түсінік лидерліктің ситуациялық теориясы американ
психологтарының бірнеше жылдар бойы жүргізге бақылау нәтижесінде туындады.
Американ психологтары өз бақылауларында эф не эф емес менеджерлер
өздерінің күнделікті жұмыстарының қалай орындайтынын бақылап жазып, талдап
эф бу дз не деген сұраққа жауап беруге тырысты. Лидерлікке анықтама
берілген териялардың авторлары лидрлікті нәтиже алу үшін қажетті өзінде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.