Рим отбасы құқығы



1. Агнаттық және когнаттық туысқандық
2. Римдегі некеге тұру құқығы.
3. Некені бұзу шарттары
4. Рим отбасындағы әке құқығы
Рим отбасын үй егесi (pater familias) басқарды. Бас кезiнде familia деген сөзбен құлдарды үй шаруашылығына кiретiн меншiктi және жұмыс күшiн, әйелдердi, балаларды атады. Pater familias ретiнде тек ғана ерiктi рим азаматы квирит болады. Мемлекет қалыптасқанға дейiн римде қауымдар ру болды. Генс мұшелерiнiң аты гентильдер деп атады. Мемлекет қалыптасқан кезде үйдiң егесi барлығына бiрдей жүретiн билiкке ие болады. Бұл билiктiң аты manus деп аталады. Бiрте-бiрте бұл билiк екiге бұлiндi:
Әйелге билiк -manus mariti
Балаларға билiк-patria potestas
Үй егесiнiң қарамағында болғандардың арасында агнаттық туысқандық болатын. Мыс: егер қыз тұрмысқа шығып, жаңа отбасыға тұсетiн болса онда ол өзiнiң әкесiмен ағалары және iнiлерiмен агнаттық туысқандықты үзiп, өзiнiң бұрынғы отбасына заңды түрде бүгде болып есептеледi. Ал бiрақ жаңа отбасына түскеннен соң күйеуiнiң агнаттарымен агнаттық туысқандықты орнатады және жаңа отбасы егесiнiң билiгiнде болады. Ежелгi заманда үй егесiнiң билiгi шексiз болады. Отбасы мүшелерiнiң ешқандай құқықтары болған жоқ. Қоғамдық қатынастар дамыған кезде үй егесiнiң билiгi әлсiредi. Ал отбасы мүшелерiнiң кейбiр құқықтары пайда болды.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:   
Рим отбасы құқығы
Жоспар:
1. Агнаттық және когнаттық туысқандық
2. Римдегі некеге тұру құқығы.
3. Некені бұзу шарттары
4. Рим отбасындағы әке құқығы
1. Агнаттық және когнаттық туысқандық
Рим отбасын үй егесi (pater familias) басқарды. Бас кезiнде familia деген сөзбен құлдарды үй шаруашылығына кiретiн меншiктi және жұмыс күшiн, әйелдердi, балаларды атады. Pater familias ретiнде тек ғана ерiктi рим азаматы квирит болады. Мемлекет қалыптасқанға дейiн римде қауымдар ру болды. Генс мұшелерiнiң аты гентильдер деп атады. Мемлекет қалыптасқан кезде үйдiң егесi барлығына бiрдей жүретiн билiкке ие болады. Бұл билiктiң аты manus деп аталады. Бiрте-бiрте бұл билiк екiге бұлiндi:
Әйелге билiк -manus mariti
Балаларға билiк-patria potestas
Үй егесiнiң қарамағында болғандардың арасында агнаттық туысқандық болатын. Мыс: егер қыз тұрмысқа шығып, жаңа отбасыға тұсетiн болса онда ол өзiнiң әкесiмен ағалары және iнiлерiмен агнаттық туысқандықты үзiп, өзiнiң бұрынғы отбасына заңды түрде бүгде болып есептеледi. Ал бiрақ жаңа отбасына түскеннен соң күйеуiнiң агнаттарымен агнаттық туысқандықты орнатады және жаңа отбасы егесiнiң билiгiнде болады. Ежелгi заманда үй егесiнiң билiгi шексiз болады. Отбасы мүшелерiнiң ешқандай құқықтары болған жоқ. Қоғамдық қатынастар дамыған кезде үй егесiнiң билiгi әлсiредi. Ал отбасы мүшелерiнiң кейбiр құқықтары пайда болды.
Патриархалды негiздердiң әлсiреуi жаңа үндiрiстiк қатынастардың пайда болуына, агнаттық туысқандықтың орнына когнаттық туысқандықтың орнатылуына әкеп соқты.
Когнаттық туысқандық бұл қандық туысқандық. Уақыт өте келе рим қоғамында тек когнаттық туысқандық болды.
2.Римдегі некеге тұру құқығы.
Ежелгі Римде заңды неке матримониум деп аталатын. Әйгілі Рим заңгері Модестин некені: "conjunctio maris et feminae, consortium omnis vitae, divini et humani juris communicatio" деп белгілепті (күйеуі мен әйелінің одағы, өмірлік бірлестік, тәңір мен адамзат құқығының бірлігі). Негізінде жағдай мүлдем олай емес болатын. Некеге тұрудың құқықтық алғышарты некеге тұрушыларда jus conibii-дің болуы болып табылады. Бұл термин рим некесіне тұру құқығы дегенді білдірді.
Некенің екі түрі болыпты. Бірі - cum manu. Ол неке манципация (қол салып сатып алу) арқылы жасалатын. Екіншісі - sine manu. Ол неке әйелге бірталай еркіндік беретін. Мысалы, өзінің жасауы өзіне тиісті мүлік болып саналатын, ажырасқан жағдайда жасауын қайтарып алатын. Ол некені жылда жаңарту керек болатын, яғни, бір жыл толмай әйел өз ата-анасының үйіне бірнеше күнге кетіп, қайта куйеуінің үйіне келетін. Себебі бір жылдан көп күйеуінің үйінде қалса, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Рим құқығының қайнар көздері
Отбасылық қарым-қатынастар
Мұрагерліктің тәртібі
Рим Республикасының мемлекеттік құрылысы
Рим құқығының қайнар көзі
Римдік жек құқық пәні
Рим құқығынан кешен
Ежелгі Римнің мемлекеті жəне құқығы
Ежелгі Римнің мемлекеті және құқығы
Рим құқығы
Пәндер