Баспасөз материалдарын беттеу

Жоспар
Кіріспе

1 Түп нұсқаларды теруге жіберу.
2 Қолжазбаларды әдеби редакциялау
3 Әдеби материалдар жанрлары
4 СҰХБАТ

Барлық кәсіпорындар сияқт баспахана да жоспармен жұмыс істейді. Газеттер, журналдар, кітаптарды беттеуде цехтың да өзінің өндірістік жоспары болады. Бетту цехының ойдағыдай жұмыс істеуі, қолмен істелетін процестер мен теру машиналарының толық та біркелкі жұмыс істеуіне, олардың бос тұрмауына байланысты. Цехтың жоспарына сәйкес редакциялар мен баспалар, график бойынша, теруге әзірленген түп нұсқамен, макеттермен және оқылған басылым көшірмелерімен, графикалармен, қос беттермен цехты мерзімінде қамтамасызетуне байланысты.
Түп нұсқаларды теруге жіберу.
Редакцияда, әдетте, газеттің кезекті санының жоспары күні бұрын әзірленіп қойылады. Бұл баспаханаға түп нұсқаларды дер кезінде өткізуді жеңілдетеді. Редакцияның хатшысы әрбір бөлім үшін берілетін жолдардың санын белгілеп, дайын материалдарды хатшылықтың қай сағатта алатындығын және кестеге сәкес бұларды теруге жіберу мерзімін дәл көрсетеді.

Пән: Журналистика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Баспасөз материалдарын беттеу
Барлық кәсіпорындар сияқт баспахана да жоспармен жұмыс істейді. Газеттер,
журналдар, кітаптарды беттеуде цехтың да өзінің өндірістік жоспары болады.
Бетту цехының ойдағыдай жұмыс істеуі, қолмен істелетін процестер мен теру
машиналарының толық та біркелкі жұмыс істеуіне, олардың бос тұрмауына
байланысты. Цехтың жоспарына сәйкес редакциялар мен баспалар, график
бойынша, теруге әзірленген түп нұсқамен, макеттермен және оқылған басылым
көшірмелерімен, графикалармен, қос беттермен цехты мерзімінде
қамтамасызетуне байланысты.

Түп нұсқаларды теруге жіберу.
Редакцияда, әдетте, газеттің кезекті санының жоспары күні бұрын әзірленіп
қойылады. Бұл баспаханаға түп нұсқаларды дер кезінде өткізуді жеңілдетеді.
Редакцияның хатшысы әрбір бөлім үшін берілетін жолдардың санын белгілеп,
дайын материалдарды хатшылықтың қай сағатта алатындығын және кестеге сәкес
бұларды теруге жіберу мерзімін дәл көрсетеді.
Үлкен форматты газетте беттің биіктігі 2912 квадратқа тең болады. Оның
әрбір бағанасына 177 жол петит сыйғызуға болады. Әрбір бетте 6-8 бағана
болады; беттердітолтыру үшін редакцияның теруге петиттік материал өткізуін
қажет етеді. 6 бағаналық болу үшін – ені 3 Ә квадрат, 1062 жол мәтін 7
бағана үшін 3 квадратқа 1239 жол мәтін, 8 бағана үшін – 2 Ә квадратқа 1416
жол мәтін керек. Газеттің бүкіл санының сыйымдылығын білу үшін осы сандарды
беттердің санына көбейткен жөн. 4 беттік газет үшін теруге ені 3 Ә квадрат
4250 жол мәтін, немесе 3 квадратқа 4950 жол, немесе 2 Ә квадратқа 5660 жол
мәтін өткізу керек.

Алайда бұл цифрлар дәл бола бермейді. Өйткені беттерде мәтіннің басқа
газеттің жалпы бас тақырыбы, шапкалар, материалдардың бас тақырыптары ,
клише, хабарландырулар, тағы басқалар еддәуір орын алады ғой. Мәселен,
газеттің бас тақырыбы 100 жол, хабарландырулар – 200 жол, барлық беттерде
клишелер 400 жол алады. Алдына ала есептеп қарағнда шапкалар мен бас
тақырыптарға 300 жол қалдыруға болады. Сонымен осы нөмер үшін беттің жалпы
сыйымдылығы 1000 жолдан кем болмағаны жөн.

Беттерді дер кезінде беттеуді қамтамасыз ету үшін баспаханаға материалдар
жіберу редакцияларда қатаң қадағаланады. Егер таңертең істің жалпы барысына
зиян келтірілмей-ақ кез келген материалдарды теруге жіберуге болатын болса,
басқаша, яғни бірінші беттелетін беттерге баратын материалдарды бұрын
жіберу керек

Қолжазбаларды әдеби редакциялау

Баспасөз жанрларының алуан түрлі болуына, газеттер мен журналдарда
жарияланатын көптеген материалдардың идеялық мазмұны мен көркемдік сапасына
қойылатын жоғары талаптар осы материалдардың әрқайсысын мұқият редакциялап
отыруды қажет етеді. Редакциялар өзінің мазмұны, тілі және стилі жағынан
әбден аяқталып біткен бірқатар қолжазбалар алып отырады. Бірақ олардың
ішінде көпшілігі азды-көпті түзетуді керек етеді.

Қолжазбаны редакциялаудың негізгі мақсаты. Газет материалдарының терең
идеялық мазмұнды болуымен бірге оны әдеби жағынан жетік мамандықпен
редакциялау, тілі мен стилінің жоғары сапалылығы біздің баспасөзіміздің
тәжірибесіндегі аса маңызды мәселелер болып табылады.

Редакция жұмысының тәжірибесінде қолжазбаны түзетудің төрт түрі болады,
олар: өңдеп түзету, қайта жазып түзету, қысқартып түзету, оқи отырып тзету.

ӨҢДЕП ТҮЗЕТУ – түзетудің ең көп тараған түрі. Әдетте авторлардың көпшілігі
өздерінің материалдарын белгілі бір жоспар бойынша жазады, компазициясын
ойластырып құрады, әрбір сөзді, сөз тіркесін сауатты, мәнерлі жазуға
тырысып, бұл іске бар өнерін салады. Алайда мұндай шеберлікке авторлар
үнемі жете бермейді. Кейбір жазушылардың компазициясында, тілінде,
стилінде және грамматикасында шалалықтар кездеседі. Дәл құрылмаған
тұжырымдар, мәтіннің абзацқа дұрыс бөлінбеуі, негізгі қағидаларды нашар
дәлелдеу және т.б. жатады. Кейде қолжазбада келтірілген фактілердің негізгі
тақырыпқа тікелей қатынасы болмайды, ой тиісті дәйектілікпен баяндалмайды,
қолжазбаның жеке бөліктері тең емес, және т.б.

Редактордың немесе әдеби түзету енгізушінің міндеті – мұндай кемшіліктерді
жібермеуде. Мұндай мәтінге мәнді түзетулерді тек автордың келісімімен ғана
енгізуге болады.

ҚАЙТА ЖАЗЫП ТҮЗЕТУ. Тақырыпшаның өзінен көрініп тұрғандай, бұл материалды
түбірінен қайта құру деген сөз. Редакцияның айтқан ақыл-кеңесі бойынша мұны
автордың өзі іске асыруға тиіс. Газет редакциясының жұмысты қолма-қол
істейтін жағдайда бұған әр уақытта мүмкіндігі бола бермейді. Оның үстіне
кейбір авторлар тәжірибесі жеткіліксіз болғандықтан өзіне қойылған
талаптарды орындауға шамасы да келмейді. Мұндайжағдайда редактор немесе
әдеби түзетуші қолжазбада бар фактілер мен қорытындыларды пайдалана отырып,
материалды қайта жазады.

ҚЫСҚАРТЫП ТҮЗЕТУ газеттің, журналдың немесе кітаптың форматы мен көлемі
шаңғын болғандықтан, алдын ала белгіленген материалдарды ғана сыйғыза
алатын кезде қолданылады. Бұл материалдардың кейбіреулерін редакциялау
үстінде қысқартуға тура келеді. Кейде қысқарту басқа оймен де (қайталана
беретін немесе маңызы шамалы сөздерді, артық цифрларды, т.б. алып тастау
қажет болғанда) жасалады. Қысқартып түзетуді редакция бөлімдерінің сол
материалды әзірлеген қызметкерлері әдебиөңдеу үстінде жасайды. Ал беттеу
кезінде қысқартумен редакцияның жауапты хатшысы, редакция алқасының кезекші
мүшесі не газет редакторы шұғылданады.

ОҚИ ОТЫРЫП ТҮЗЕТУДІҢ мәні – барлық жеке-жеке, ұсақ емле қателерін,
стилистік және техникалық қателерді жою үшін баспаға әзірленген материалды
біржолата оқып шығуда. Оқи отырып түзету, сонымен қатар терілген мәтінді
түп нұсқамен салыстырғанда да жүргізіледі.

Оқи отырып түзеткенде хабарланған фактілерге өте сақтықпен қарау, сәл күдік
туғызатынның бәрін анықтамалықтар, энциклопедиялар және басқа құралдар
бойынша міндетті түрде тексеру керек. Әсіресе цифрмен берілген деректерге
сақ болу керек, өйткені сөзбен жазылғанға қарағанда мұндай деректерде
кеткен қатені табу өте қиын болады.

Сонымен әдеби редакциялаудың барлық түрі әрбір материалдың идеялық,
тақырыптық мазмұнына сай келуіне, сөзсіз сауатты, тілі мен стилі жағынан
көкейге қонымды, дәл және шыншыл болуынабағытталған. Әдеби редакциялаудың
сапасы көптеген элементтерден құралады, журналистің даярлығына,
тәжірибелігіне және қабілетіне, оның іске ұқалай қарайтынына байланысты
болады.редакциялау үстінде қолжазбаларға қойылатын негізгі талаптардың
сақталуына көңіл бөліп отыру ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.