Ойын- бала әрекетінің негізгі түрі
Кіріспе
Негізгі бөлім
1.Ойын. бала әрекетінің негізгі түрі
2.Ойын арқылы оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру
3.Сабақта ойын технологиясын тиімді пайдалану туралы
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Негізгі бөлім
1.Ойын. бала әрекетінің негізгі түрі
2.Ойын арқылы оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру
3.Сабақта ойын технологиясын тиімді пайдалану туралы
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
«Ойын – бала үшін өмірлік тәжірибе»,-деп М. Жұмабаев атап көрсетсе, «Ойын-баланың рухани дамуының негізі»,-деп, Л.С. Выготский,Д.Б. Эльконин өз еңбектерінде атап көрсеткен.
Ойын балалар үшін күделі әрекет бола алады. Балаларбілімді ойын арқылы қабылдап, үлкендерден үйренеді. Сондықтан сабақтағы ойын оқушы білімін тыңдап, ой-өрісі кеңейте алады, білім алудағы қызығушылығы артады. Ойын арқылы бала көптеген мәліметтер алады, психологиялық ерекшеліктерін қалыптастырады. Баланың жас ерекшелігіне, сабақтың мақсатына сай ұжымдастырылған ойындардың берері мол.
12 жылдық білім беру бойынша мемлекеттік стандарт жобасында оқытудың ойын технологиясына үлкен мән берілген. «Пәндік, пәнаралық сипаттағы дидактикалық және сюжеттік, рөлдік ойындар білім алушыға өзін танытуға, жолдастарының пікірімен санасуға, көпшілік алдында сөйлеу қабілетін үйренуге, жан-жақты білімін көрсетуге мүмкіндік береді. Рөлдік, сюжеттік ойындардың көмегімен білім алушылардың коммуникативтік құзыреттілігін қалыптастыратын оқу міндеттерін шешуге болады. Ойын қарапайым тілдік жағдаяттарда білім алушыларды қарым-қатынас мәдениетіне тәрбиелейді», деп атап көрсетілген.
Сондай-ақ 12 жылдың білім беруде ұлттық ойындарға және шынайы өмірлік әрекетпен ойналатын ойындарға мән беріледі.
Ойын балалар үшін күделі әрекет бола алады. Балаларбілімді ойын арқылы қабылдап, үлкендерден үйренеді. Сондықтан сабақтағы ойын оқушы білімін тыңдап, ой-өрісі кеңейте алады, білім алудағы қызығушылығы артады. Ойын арқылы бала көптеген мәліметтер алады, психологиялық ерекшеліктерін қалыптастырады. Баланың жас ерекшелігіне, сабақтың мақсатына сай ұжымдастырылған ойындардың берері мол.
12 жылдық білім беру бойынша мемлекеттік стандарт жобасында оқытудың ойын технологиясына үлкен мән берілген. «Пәндік, пәнаралық сипаттағы дидактикалық және сюжеттік, рөлдік ойындар білім алушыға өзін танытуға, жолдастарының пікірімен санасуға, көпшілік алдында сөйлеу қабілетін үйренуге, жан-жақты білімін көрсетуге мүмкіндік береді. Рөлдік, сюжеттік ойындардың көмегімен білім алушылардың коммуникативтік құзыреттілігін қалыптастыратын оқу міндеттерін шешуге болады. Ойын қарапайым тілдік жағдаяттарда білім алушыларды қарым-қатынас мәдениетіне тәрбиелейді», деп атап көрсетілген.
Сондай-ақ 12 жылдың білім беруде ұлттық ойындарға және шынайы өмірлік әрекетпен ойналатын ойындарға мән беріледі.
1. Назарбаев Н.Ә. «Қазақстан – 2030» Жолдау
2. Қазақстан Республикасының Білім Заңы
3. Жанпейісова М.М.. Модульдік оқыту технологиясы оқушыны дамыту
құралы ретінде // Алматы,2006, -4,5 бет
4. Қазақ ұлттық энциклопедиясы ,Алматы // -241б
5. Кәсіби даму мектебі // Алматы, Верена 2007,93-97 б.
6. Құдайбергенева К.С. Инновациялық тәжірибе орталығы- педагогикалық
технология көзі. Алматы // 2001. -75б.
2. Қазақстан Республикасының Білім Заңы
3. Жанпейісова М.М.. Модульдік оқыту технологиясы оқушыны дамыту
құралы ретінде // Алматы,2006, -4,5 бет
4. Қазақ ұлттық энциклопедиясы ,Алматы // -241б
5. Кәсіби даму мектебі // Алматы, Верена 2007,93-97 б.
6. Құдайбергенева К.С. Инновациялық тәжірибе орталығы- педагогикалық
технология көзі. Алматы // 2001. -75б.
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1.Ойын- бала әрекетінің негізгі түрі
2.Ойын арқылы оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру
3.Сабақта ойын технологиясын тиімді пайдалану туралы
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Ойын – бала үшін өмірлік тәжірибе,-деп М. Жұмабаев атап көрсетсе,
Ойын-баланың рухани дамуының негізі,-деп, Л.С. Выготский,Д.Б. Эльконин өз
еңбектерінде атап көрсеткен.
Ойын балалар үшін күделі әрекет бола алады. Балаларбілімді ойын
арқылы қабылдап, үлкендерден үйренеді. Сондықтан сабақтағы ойын оқушы
білімін тыңдап, ой-өрісі кеңейте алады, білім алудағы қызығушылығы артады.
Ойын арқылы бала көптеген мәліметтер алады, психологиялық ерекшеліктерін
қалыптастырады. Баланың жас ерекшелігіне, сабақтың мақсатына сай
ұжымдастырылған ойындардың берері мол.
12 жылдық білім беру бойынша мемлекеттік стандарт жобасында оқытудың
ойын технологиясына үлкен мән берілген. Пәндік, пәнаралық сипаттағы
дидактикалық және сюжеттік, рөлдік ойындар білім алушыға өзін танытуға,
жолдастарының пікірімен санасуға, көпшілік алдында сөйлеу қабілетін
үйренуге, жан-жақты білімін көрсетуге мүмкіндік береді. Рөлдік, сюжеттік
ойындардың көмегімен білім алушылардың коммуникативтік құзыреттілігін
қалыптастыратын оқу міндеттерін шешуге болады. Ойын қарапайым тілдік
жағдаяттарда білім алушыларды қарым-қатынас мәдениетіне тәрбиелейді, деп
атап көрсетілген.
Сондай-ақ 12 жылдың білім беруде ұлттық ойындарға және шынайы өмірлік
әрекетпен ойналатын ойындарға мән беріледі.
Ойын арқылы оқушының білімі мен бейімін, жеке тұлғалық қасиет-
қабілеттерін арттыру мүмкіндіктері зерттелген. Ойындардың қажеттілігін
іріктеп ала білу-ұстаз шеберлігіне байланысты. Оқушының тілін дамытуда
сөздік ойындарын қолдану тиімдірек. Сондай ойындардың бірі – Керекті сөзді
тауып айт. Ойынның мақсаты-қажетті сөздерді дұрыс тауып айтуға жаттықтыру,
оқушы зейінін қалыптастыру. Мұғалім сол сабаққа қатысты жалпылама сөзді
атайды, оқушылар қажетті сөздерді атайды немесе жазады.
Бұл ойын оқушыларды талдау жасауға да үйретеді. Мысалы: тіл дамыту
сабағында Заттың атаулары деген сөз аталса, оқушылар, бірнеше сөздер
айтады және сұрақтар қояды.
Жауаптарды жазады. Сондай-ақ оқушы зейінін қалыптастыруда Кім тез,
шапшаң ойынын өткізуге болады. Бұл ойынды барлық сабақтарда қолдануға
болады.
Сабақ барысында оқушылардың қызығушылығы, зейіні, тілін дамыту үшін
грамматикалық ойындардың орны ерекше. Сабақта тиімді қолданылған ойын
оқушылардың грамматиканы толық меңгеріп, сауатты жазу дағдысына мол
мүмкіндік береді. Оқушыларды өзбеттерімен жұмыс істеуге дағдыландырады,
ізденімпаздыққа баулиды. Грамматикалық ойындардың ерекшеліктері де бар. Бұл
ойын әр түрлі жағдаяттар арқылы жүзеге асады.
1.Ойын- бала әрекетінің негізгі түрі
Бала тәрбиесі қиын да, жауапты міндет. Ұрпақ тәрбиесі қоғамнан тыс,
оқшау тұрған емес. Ол қоғамның, заманың бағыт- бағдармен, тыныс-
тіршілігімен бірге жүріп отырады. Осы орайда кез-келген бүлдіршін үшін бала
тәрбиесі ата-анасына берілген тәлім-тәрбиені одан әрі жалғап, жандыратыны
сөзсіз
Балабақшада тәрбиеленушілердің танымдық іс-әрекетін қалыптастыруда
негізгі жұмыс түрі- ойын әрекеті.
Бала саналы, мәдениетті, адамгершілігі мол болып , жан-жақты дамуы
үшін және тілін дамытып, сөз байлығын дамыту үшін және айналадағы өмір
құбылысын ұғыну үшін пайдаланудың маңызы зор.
Ойын үстінде баланың түрлі қасиеттері, қабілеті мен белсенділігі де
көрінетіні туралы аса көрнекті педагог А. С Макаренко былай дейді: Ойында
бала қандай болса, өмірде кәсіби қызмет саласында, көбінесе сондай болады.
Сондықтан келешекке адамды тәрбиелеу- бәрінен бұрын ойын арқылы жүзеге
асыралады. Ойын- балалар үшін айналадағы танып, білу тәсілі.
Ойын ойын әрекеті мазмұнынан әлеуметтік сипаты баланың қоғамдық өмір
сүретіндігімен байланысты. Ол алғашқы айлардан бастап- ақ маңайындағылармен
қарым-қатынас жасауға ұмытылады, соның арқасында жасау құралы, күш қуаты
тілді біртіндеп меңгереді.
Ойын ойнағанда бөлме теңіз де, ұшақ та темір жол вагоны да болуы
мүмкін. Балалар ойын кезінде тыныш отыра алмайды. Тіпті жалғыз баланың
өзінде де сөйлесіп жүреді.. Сондықтан, ойын барысында тілдесім үлгісі
қалыптасады.
Ойындар мазмұнына қарай, өзіне тән ерекшеліктеріне қарай сюжетті-
рольді, драматизациялық, дидактикалық құрылыс ойындары, қимылды ойындар,
ұлттық ойындар болып бөлінеді.
Мектептің ішіндегі тәрбие жұмыстары екі бағытта жүргізіледі
1. Оқыта отырып тәрбиелеу- ол сабақ.
2. Мектептегі тәрбие жұмыстары, сағаттары
Ойынның педагогикада, оқыту үрдісінде алатын орны Платон заманынан
белгілі болған XVIII ғасырдың өзінеде-ақ Ж.Ж. Руссо мен И.Г. Песталоцци
ойын арқылы балаларды болашақ өмірге бейімдеу керек деп түсіндірген.
Ойынның сабақ барысында басты мақсаты – білім беруді ойынмен
ұштастыру. Баланың ойынға белсенді түрде қатысуы оның ұжымдағы басқа да
әрекеттерін айқындайды. Ойын бір қарағанда қарапайым құбылыс не әрекет
сияқты болғанымен, ол ұжымдық әрекет. Ойын арқылы оқушының:
➢ Қисынды ой-қабілеті дамиды;
➢ Өздігінен жұмыс істеуге үйренеді;
➢ Сөздік қоры баийды, тілі дамиды;
➢ Зейіні қалыптасады;
➢ Байқампаздығы артады;
➢ Өзара сыйластыққа үйретеді;
➢ Ойынның ережесін бұзбау, яғни, тәртіптілікке баулиды;
➢ Бір-біріне деген оқушы сенімі артады;
➢ Сабаққа қызығушылығы артады.
Педагогикалық үрдісті жетілдіруде ойынның алар орнын қазақстандық
ғалым Н. Құлжанова да зерттеген. Ойын бала үшін еліктеу, инстинг,
күнделікті негізгі әрекет және оның жеке өмірі, - деп дәлелдеген. Н.
Құлжанованың айтуы бойынша ойынды әдептілік, тәрбиелік мақсатта пайдалану-
баланың болашақ өміріне түзу жол салу, үлкендерге еліктеуі және өмірдің
талаптарына сай бейімделуі басты педагогикалық мақсаттар. Ғалым Бала
ойында ғана тынығып, жұмыс жасап, өсіп жетіледі. Оның ойлау қабілеті
жетіліп, қарым-қатынас жасау мүмкіндігі артатынын атап көрсеткен.
Ойын сабақтың әр бөлігінде, әр мақсатта жекеленіп, дараланып
қолданылады. Жаңа тақырыпты түсіндіруде, өткенді қайталауда, пысықтау
сабақтарында пайдаланылады. Мұғалім ойындарды қолдану үшін жете дайындық
жасап, қажетті жабдықтармен қамтамасыз етеді. Олар: грамматикалық лото,
грамматикалық тренинг, грамматикалық гимнастика т.б.
Сабақ барысында оқушының тілін дамытатындай, коммуникативтік
құзыреттілігін қалыптастыратындай ойындарды қолданамын. Олар: Кім тез,
Қуаласпақ, Құсбегі, Кедергіден өту, Кім болам?, Асауды ұстау,
Аударыспақ, Вагондарды құрау, Қай әріп жоғалды, Лоторея ұту,
Жасырынбақ, Атын айт, Түсін таны т.б. ойындар
Әр ойын сабақ мақсатына сай қолданыс табады.
Синтаксистік касса ойыны. Карточкада бірнеше суреттер көрсетіледі
(адам, құс, т.б.) беріледі және қойылатын сұрақтар карточкасы жасалады.
Суреттің үстіне сұрақтары айтылып қойылады.
Сөйлем қуаласпақ ойыны. Интерактивті тақтадан мазмұнды суреттер
көрсетіледі. Топта сөйлемдер арқылы мәтін түрлері немесе хат, эссе, ой-
толғау, хабарландыру, жарнама құрастырылады (ауызша).
Кедергіден өту ойыны. Интерактивті тақтадан кедергілер
көрсетіледі. Әр кедергінің өз тапсырамасы тақтадан көрінеді. Тапсырмалар
топқа беріледі. Осылайша ойын соңында кедергілерден өтіп мәреге жеткен топ
жеңіске жетеді.
Вагон құрау ойыны. Әр топқа бірнеше вагондар беріледі. Әр балаға 1
вагоннан. Вагонның артындағы тапсырманы орындаған оқушы вагонды ретімен
тақтаға келіп іледі. Қай топтың вагондары алдымен құралса, сол топ жеңіске
жетеді.
Атын айт ойыны. Интерактивті тақтадан бір-бірімен араласқан бірнеше
суреттер тұрады. Оқушылар кезекпен шығып суреттерді белгісі арқылы топтан
себебін түсіндіреді.
Сабақтан тыс уақытта қимыл-әрекет ойындарына көңіл бөлінеді. Туған
күні, Ақ терек, көк терек, Ақ тоқаш, Айға ұшу, Кім болам? сияқты
ойындар ойналады. Қимылдары дамуымен қатар ойын барысында өлең, тақпақ
жаттайды, мысалы:
Бүгін Анардың туған күніне
Ақ тоқаш пісірдік
Үлкендігі мынадай
Кішкентайлығы осындай
Ақ тоқаш-ау, ақ тоқаш
Біреуді сайлап, өзің қаш.
Сонымен қатар 12 жылдық білім беру және оқушы құзыреттіліктерін
дамытатындай рольдік, сюжеттік ойындарға үлкен мән беремін. Оқушылар алдына
түрлі өмірлік жағдаяттар беріліп, оқушылар ойнай отырып, сол туындаған
проблеманы шешуге дағдыланады. Ойын үстінде бала сұранысы мен мұғалім
тапсырмасы өзара ұштасады. Мысалы: Біздің үйіміз ойыны. Топ өздері
тұрғысы келетін үйдің сұлбасын сызады немесе суретін салады. Одан кейін осы
үйді салу үшін материалдарды анықтап алады. Осылайша ойын өмірмен
байланыста болып, оқушы құзыреттілігін дамытуға септігін тигізеді.
Сонымен, ойын келесі маңызды міндеттер: баланың қоғамдық қатынастарға
бейімделуі, жалпы адамзаттық мәдени құндылықтар мен әртүрлі ұлт өкілдерінің
мәдениеттерін меңгеруі: баланың шынайы адамгершілік коммуникацияға енуіне
мүмкіндік беретін коммуникативті іс-әрекеттердің көрініс табуы жүзеге
асырылады. Баланың әр қырынан көрінуіне интеллектуалдық, шығармашылық,
коммуникативтік жағынан және әртүрлі қиындықтарды жеңуге жағдай жасайды.
Дидактикалық ойындар кішкене балаларға мейлінше тән оқыту формасы
болып табылады, оның арғы тегі ойынды өлең мен қимылмен ұштастыру негізінде
көп нерсені үйрететін ойындарды жасаған халық педагогикасына жатыр. Мысалы:
Сиқырлы қалпақтың сырын ашайық- деген ойынды ересек топтарда тәрбиеші
балаларды зат туралы айта білуге үйрету, олардың жүйелі сөйлеу қабілетін
дамыту міндетін алға қояды. Ойын міндеті-қалпақтың астында не бар екнін
білу.Дидактикалық ойындар айналамен танысу сабағында, әдебиет, сабақтарында
жиі қолданады.
Оқушылардың ойлау қабілетін ойын элементтері арқылы дамыту. Ойын
дегеніміз ұшқын, білуге құштарлық пен еліктеудің маздап жанған оты. Ойын –
ақылды, ойды, тапқырлықты, алғырлықты дамытады. Ойынсыз ақыл-ойдың қалыпты
дамуы да жоқ. Сабақта ойын элементтерін пайдалану оқушылардың ой-өрісін,
танымдық белсенділігін арттырады. Алайда ойынды үнемі оқу процесінде
пайдалануға, ұзақ уақыт созуға болмайды. Ол белгілі бір уақытта жүзеге
асырылып, сабақ кездерінде нұсқан келтірілмейтіндей бір-бірімен жымдасып,
астарласып жатуы тиіс. Ойынға басшылық жасау дегеніміз – олардың
ұйымшылдық, шығармашылық дербес қызметтерін алмастырмастан, балалардың
ұжыммен қарым-қатынасын жеңілдете түседі. Оқушының тез ойлау қабілетімен өз
ойын жеткізе білу қабілеті дамиды.
2.Ойын арқылы оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру.
Кез келген ұстаздың басты мақсат- міндеті – оқушыларға сапалы білім
беру, жан-жақты жетілдіру, оқуға деген қызығушылығын арттыру.
Ойын үлгісінің технологиясы баланың нақ осындай белсенділіктерін
арттырады. Кез-келген бала да адамның мәдениеті де ойын арқылы дамиды. Ал
бүгінгідей динамика ғасырында, оқу процесінде ойын алдынғы орында, яғни
ойын технологиясы арқылы баланың оқуғаынтасын, қызығушылығын арттыру жеңіл
болмақ.
Ойын- дегеніміз не?
Ойын дегеніз- халықтың баланы әдептілікке, сауаттылыққа баулитын
құралдың бірі.
Ойынның түрлері ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
Негізгі бөлім
1.Ойын- бала әрекетінің негізгі түрі
2.Ойын арқылы оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру
3.Сабақта ойын технологиясын тиімді пайдалану туралы
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Ойын – бала үшін өмірлік тәжірибе,-деп М. Жұмабаев атап көрсетсе,
Ойын-баланың рухани дамуының негізі,-деп, Л.С. Выготский,Д.Б. Эльконин өз
еңбектерінде атап көрсеткен.
Ойын балалар үшін күделі әрекет бола алады. Балаларбілімді ойын
арқылы қабылдап, үлкендерден үйренеді. Сондықтан сабақтағы ойын оқушы
білімін тыңдап, ой-өрісі кеңейте алады, білім алудағы қызығушылығы артады.
Ойын арқылы бала көптеген мәліметтер алады, психологиялық ерекшеліктерін
қалыптастырады. Баланың жас ерекшелігіне, сабақтың мақсатына сай
ұжымдастырылған ойындардың берері мол.
12 жылдық білім беру бойынша мемлекеттік стандарт жобасында оқытудың
ойын технологиясына үлкен мән берілген. Пәндік, пәнаралық сипаттағы
дидактикалық және сюжеттік, рөлдік ойындар білім алушыға өзін танытуға,
жолдастарының пікірімен санасуға, көпшілік алдында сөйлеу қабілетін
үйренуге, жан-жақты білімін көрсетуге мүмкіндік береді. Рөлдік, сюжеттік
ойындардың көмегімен білім алушылардың коммуникативтік құзыреттілігін
қалыптастыратын оқу міндеттерін шешуге болады. Ойын қарапайым тілдік
жағдаяттарда білім алушыларды қарым-қатынас мәдениетіне тәрбиелейді, деп
атап көрсетілген.
Сондай-ақ 12 жылдың білім беруде ұлттық ойындарға және шынайы өмірлік
әрекетпен ойналатын ойындарға мән беріледі.
Ойын арқылы оқушының білімі мен бейімін, жеке тұлғалық қасиет-
қабілеттерін арттыру мүмкіндіктері зерттелген. Ойындардың қажеттілігін
іріктеп ала білу-ұстаз шеберлігіне байланысты. Оқушының тілін дамытуда
сөздік ойындарын қолдану тиімдірек. Сондай ойындардың бірі – Керекті сөзді
тауып айт. Ойынның мақсаты-қажетті сөздерді дұрыс тауып айтуға жаттықтыру,
оқушы зейінін қалыптастыру. Мұғалім сол сабаққа қатысты жалпылама сөзді
атайды, оқушылар қажетті сөздерді атайды немесе жазады.
Бұл ойын оқушыларды талдау жасауға да үйретеді. Мысалы: тіл дамыту
сабағында Заттың атаулары деген сөз аталса, оқушылар, бірнеше сөздер
айтады және сұрақтар қояды.
Жауаптарды жазады. Сондай-ақ оқушы зейінін қалыптастыруда Кім тез,
шапшаң ойынын өткізуге болады. Бұл ойынды барлық сабақтарда қолдануға
болады.
Сабақ барысында оқушылардың қызығушылығы, зейіні, тілін дамыту үшін
грамматикалық ойындардың орны ерекше. Сабақта тиімді қолданылған ойын
оқушылардың грамматиканы толық меңгеріп, сауатты жазу дағдысына мол
мүмкіндік береді. Оқушыларды өзбеттерімен жұмыс істеуге дағдыландырады,
ізденімпаздыққа баулиды. Грамматикалық ойындардың ерекшеліктері де бар. Бұл
ойын әр түрлі жағдаяттар арқылы жүзеге асады.
1.Ойын- бала әрекетінің негізгі түрі
Бала тәрбиесі қиын да, жауапты міндет. Ұрпақ тәрбиесі қоғамнан тыс,
оқшау тұрған емес. Ол қоғамның, заманың бағыт- бағдармен, тыныс-
тіршілігімен бірге жүріп отырады. Осы орайда кез-келген бүлдіршін үшін бала
тәрбиесі ата-анасына берілген тәлім-тәрбиені одан әрі жалғап, жандыратыны
сөзсіз
Балабақшада тәрбиеленушілердің танымдық іс-әрекетін қалыптастыруда
негізгі жұмыс түрі- ойын әрекеті.
Бала саналы, мәдениетті, адамгершілігі мол болып , жан-жақты дамуы
үшін және тілін дамытып, сөз байлығын дамыту үшін және айналадағы өмір
құбылысын ұғыну үшін пайдаланудың маңызы зор.
Ойын үстінде баланың түрлі қасиеттері, қабілеті мен белсенділігі де
көрінетіні туралы аса көрнекті педагог А. С Макаренко былай дейді: Ойында
бала қандай болса, өмірде кәсіби қызмет саласында, көбінесе сондай болады.
Сондықтан келешекке адамды тәрбиелеу- бәрінен бұрын ойын арқылы жүзеге
асыралады. Ойын- балалар үшін айналадағы танып, білу тәсілі.
Ойын ойын әрекеті мазмұнынан әлеуметтік сипаты баланың қоғамдық өмір
сүретіндігімен байланысты. Ол алғашқы айлардан бастап- ақ маңайындағылармен
қарым-қатынас жасауға ұмытылады, соның арқасында жасау құралы, күш қуаты
тілді біртіндеп меңгереді.
Ойын ойнағанда бөлме теңіз де, ұшақ та темір жол вагоны да болуы
мүмкін. Балалар ойын кезінде тыныш отыра алмайды. Тіпті жалғыз баланың
өзінде де сөйлесіп жүреді.. Сондықтан, ойын барысында тілдесім үлгісі
қалыптасады.
Ойындар мазмұнына қарай, өзіне тән ерекшеліктеріне қарай сюжетті-
рольді, драматизациялық, дидактикалық құрылыс ойындары, қимылды ойындар,
ұлттық ойындар болып бөлінеді.
Мектептің ішіндегі тәрбие жұмыстары екі бағытта жүргізіледі
1. Оқыта отырып тәрбиелеу- ол сабақ.
2. Мектептегі тәрбие жұмыстары, сағаттары
Ойынның педагогикада, оқыту үрдісінде алатын орны Платон заманынан
белгілі болған XVIII ғасырдың өзінеде-ақ Ж.Ж. Руссо мен И.Г. Песталоцци
ойын арқылы балаларды болашақ өмірге бейімдеу керек деп түсіндірген.
Ойынның сабақ барысында басты мақсаты – білім беруді ойынмен
ұштастыру. Баланың ойынға белсенді түрде қатысуы оның ұжымдағы басқа да
әрекеттерін айқындайды. Ойын бір қарағанда қарапайым құбылыс не әрекет
сияқты болғанымен, ол ұжымдық әрекет. Ойын арқылы оқушының:
➢ Қисынды ой-қабілеті дамиды;
➢ Өздігінен жұмыс істеуге үйренеді;
➢ Сөздік қоры баийды, тілі дамиды;
➢ Зейіні қалыптасады;
➢ Байқампаздығы артады;
➢ Өзара сыйластыққа үйретеді;
➢ Ойынның ережесін бұзбау, яғни, тәртіптілікке баулиды;
➢ Бір-біріне деген оқушы сенімі артады;
➢ Сабаққа қызығушылығы артады.
Педагогикалық үрдісті жетілдіруде ойынның алар орнын қазақстандық
ғалым Н. Құлжанова да зерттеген. Ойын бала үшін еліктеу, инстинг,
күнделікті негізгі әрекет және оның жеке өмірі, - деп дәлелдеген. Н.
Құлжанованың айтуы бойынша ойынды әдептілік, тәрбиелік мақсатта пайдалану-
баланың болашақ өміріне түзу жол салу, үлкендерге еліктеуі және өмірдің
талаптарына сай бейімделуі басты педагогикалық мақсаттар. Ғалым Бала
ойында ғана тынығып, жұмыс жасап, өсіп жетіледі. Оның ойлау қабілеті
жетіліп, қарым-қатынас жасау мүмкіндігі артатынын атап көрсеткен.
Ойын сабақтың әр бөлігінде, әр мақсатта жекеленіп, дараланып
қолданылады. Жаңа тақырыпты түсіндіруде, өткенді қайталауда, пысықтау
сабақтарында пайдаланылады. Мұғалім ойындарды қолдану үшін жете дайындық
жасап, қажетті жабдықтармен қамтамасыз етеді. Олар: грамматикалық лото,
грамматикалық тренинг, грамматикалық гимнастика т.б.
Сабақ барысында оқушының тілін дамытатындай, коммуникативтік
құзыреттілігін қалыптастыратындай ойындарды қолданамын. Олар: Кім тез,
Қуаласпақ, Құсбегі, Кедергіден өту, Кім болам?, Асауды ұстау,
Аударыспақ, Вагондарды құрау, Қай әріп жоғалды, Лоторея ұту,
Жасырынбақ, Атын айт, Түсін таны т.б. ойындар
Әр ойын сабақ мақсатына сай қолданыс табады.
Синтаксистік касса ойыны. Карточкада бірнеше суреттер көрсетіледі
(адам, құс, т.б.) беріледі және қойылатын сұрақтар карточкасы жасалады.
Суреттің үстіне сұрақтары айтылып қойылады.
Сөйлем қуаласпақ ойыны. Интерактивті тақтадан мазмұнды суреттер
көрсетіледі. Топта сөйлемдер арқылы мәтін түрлері немесе хат, эссе, ой-
толғау, хабарландыру, жарнама құрастырылады (ауызша).
Кедергіден өту ойыны. Интерактивті тақтадан кедергілер
көрсетіледі. Әр кедергінің өз тапсырамасы тақтадан көрінеді. Тапсырмалар
топқа беріледі. Осылайша ойын соңында кедергілерден өтіп мәреге жеткен топ
жеңіске жетеді.
Вагон құрау ойыны. Әр топқа бірнеше вагондар беріледі. Әр балаға 1
вагоннан. Вагонның артындағы тапсырманы орындаған оқушы вагонды ретімен
тақтаға келіп іледі. Қай топтың вагондары алдымен құралса, сол топ жеңіске
жетеді.
Атын айт ойыны. Интерактивті тақтадан бір-бірімен араласқан бірнеше
суреттер тұрады. Оқушылар кезекпен шығып суреттерді белгісі арқылы топтан
себебін түсіндіреді.
Сабақтан тыс уақытта қимыл-әрекет ойындарына көңіл бөлінеді. Туған
күні, Ақ терек, көк терек, Ақ тоқаш, Айға ұшу, Кім болам? сияқты
ойындар ойналады. Қимылдары дамуымен қатар ойын барысында өлең, тақпақ
жаттайды, мысалы:
Бүгін Анардың туған күніне
Ақ тоқаш пісірдік
Үлкендігі мынадай
Кішкентайлығы осындай
Ақ тоқаш-ау, ақ тоқаш
Біреуді сайлап, өзің қаш.
Сонымен қатар 12 жылдық білім беру және оқушы құзыреттіліктерін
дамытатындай рольдік, сюжеттік ойындарға үлкен мән беремін. Оқушылар алдына
түрлі өмірлік жағдаяттар беріліп, оқушылар ойнай отырып, сол туындаған
проблеманы шешуге дағдыланады. Ойын үстінде бала сұранысы мен мұғалім
тапсырмасы өзара ұштасады. Мысалы: Біздің үйіміз ойыны. Топ өздері
тұрғысы келетін үйдің сұлбасын сызады немесе суретін салады. Одан кейін осы
үйді салу үшін материалдарды анықтап алады. Осылайша ойын өмірмен
байланыста болып, оқушы құзыреттілігін дамытуға септігін тигізеді.
Сонымен, ойын келесі маңызды міндеттер: баланың қоғамдық қатынастарға
бейімделуі, жалпы адамзаттық мәдени құндылықтар мен әртүрлі ұлт өкілдерінің
мәдениеттерін меңгеруі: баланың шынайы адамгершілік коммуникацияға енуіне
мүмкіндік беретін коммуникативті іс-әрекеттердің көрініс табуы жүзеге
асырылады. Баланың әр қырынан көрінуіне интеллектуалдық, шығармашылық,
коммуникативтік жағынан және әртүрлі қиындықтарды жеңуге жағдай жасайды.
Дидактикалық ойындар кішкене балаларға мейлінше тән оқыту формасы
болып табылады, оның арғы тегі ойынды өлең мен қимылмен ұштастыру негізінде
көп нерсені үйрететін ойындарды жасаған халық педагогикасына жатыр. Мысалы:
Сиқырлы қалпақтың сырын ашайық- деген ойынды ересек топтарда тәрбиеші
балаларды зат туралы айта білуге үйрету, олардың жүйелі сөйлеу қабілетін
дамыту міндетін алға қояды. Ойын міндеті-қалпақтың астында не бар екнін
білу.Дидактикалық ойындар айналамен танысу сабағында, әдебиет, сабақтарында
жиі қолданады.
Оқушылардың ойлау қабілетін ойын элементтері арқылы дамыту. Ойын
дегеніміз ұшқын, білуге құштарлық пен еліктеудің маздап жанған оты. Ойын –
ақылды, ойды, тапқырлықты, алғырлықты дамытады. Ойынсыз ақыл-ойдың қалыпты
дамуы да жоқ. Сабақта ойын элементтерін пайдалану оқушылардың ой-өрісін,
танымдық белсенділігін арттырады. Алайда ойынды үнемі оқу процесінде
пайдалануға, ұзақ уақыт созуға болмайды. Ол белгілі бір уақытта жүзеге
асырылып, сабақ кездерінде нұсқан келтірілмейтіндей бір-бірімен жымдасып,
астарласып жатуы тиіс. Ойынға басшылық жасау дегеніміз – олардың
ұйымшылдық, шығармашылық дербес қызметтерін алмастырмастан, балалардың
ұжыммен қарым-қатынасын жеңілдете түседі. Оқушының тез ойлау қабілетімен өз
ойын жеткізе білу қабілеті дамиды.
2.Ойын арқылы оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру.
Кез келген ұстаздың басты мақсат- міндеті – оқушыларға сапалы білім
беру, жан-жақты жетілдіру, оқуға деген қызығушылығын арттыру.
Ойын үлгісінің технологиясы баланың нақ осындай белсенділіктерін
арттырады. Кез-келген бала да адамның мәдениеті де ойын арқылы дамиды. Ал
бүгінгідей динамика ғасырында, оқу процесінде ойын алдынғы орында, яғни
ойын технологиясы арқылы баланың оқуғаынтасын, қызығушылығын арттыру жеңіл
болмақ.
Ойын- дегеніміз не?
Ойын дегеніз- халықтың баланы әдептілікке, сауаттылыққа баулитын
құралдың бірі.
Ойынның түрлері ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz