Мал сүйегінің сынуы

I. Кіріспе бөлім
II. Негізгі бөлім
1. 1 Сүйек аурулары, периоститтер
1.2 Оститтер
1.3 Сүйектің сынуы
III. Қорытынды бөлім
IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Тірек-қимыл жүйесі (ТҚЖ) — кеңістікте қозғалу мүмкіндігі мен ағзаның ішкі мүшелерінің қорғанысын қамтамасыз ететін, оған тірек болатын, ағзаға пішін беретін, қаңқа түзуші құрылымдар кешені, адамның қозғалыс аппараты. Тірек-қимыл жүйесі (ТҚЖ) 640 бұлшықеттен, 200-212 сүйектен (қаңқа), бірнеше жүздеген сіңірден тұратын өздігінен жұмыс атқаратын механизм. Тірек-қимыл жүйесінің өсуіне гипофиз гармоны соматотропин ықпал етеді.
Мал сүйегінің сынуы жиі кездеседі. Оны толық (мұнда сүйектердің ұштары бірімен бірі түйіспейді), жартылай (мұнда шытынап, жартылай сыньш кетеді), ашық сынық (терісі зақымданған), жабық сынық (тері аман), буын ішіндік және буын сыртындағы сынық болып бөлінеді.
Сүйек толық сынғанда мал кенеттен ақсайды, қатты ауырсынып, зақымданған жері ісінеді, сынған аяғының түрі өзгеріп, қыскарып қалады, сүйектің сыкырлап, сүйек сынықтарының бір-біріне тигені, сынған жеріндегі сүйектің қозғалғаны білінеді.
Сүйек жартылай сынғанда (шытынағанда, тегіс сынбағанда) органдар қызметінің бүзылғаны байқалады (мысалы, ақсаңдау) және жарақаттанған жерді қолмен басқанда қатты ауырсынады.

1. «Мал дәрігерлік препараттар» Алматы 1975ж.-126 бет.
2. «Мал дәрігерлігі жөніндегі анықтамалық» Алматы 1982ж. - 111бет.
3. «Оперативтік хирургия» К.Қ. Мүрәлінов- 122бет.
4. Шакалов К.Н., Башкиров Б.А., Семенов Б.С.«Хирургические болезни сельскохозяйственных животных».-146бет.
5. «Жануарлар морфологиясы және латын терминологиясы» Оқулық – Алматы: ЖШС «Сөздік-Словарь», 2005 - 140 бет.
6. Ілиясов Б.К «Алғашқы ветеринариялық жәрдем»,107 бет.
7. «Ветеринариялық хирургия», Б.К. Ильясов. -77 бет.

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспары
I. Кіріспе бөлім
II. Негізгі бөлім
1. 1 Сүйек аурулары, периоститтер
1.2 Оститтер
1.3 Сүйектің сынуы
III. Қорытынды бөлім
IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Тірек-қимыл жүйесі (ТҚЖ) -- кеңістікте қозғалу мүмкіндігі мен ағзаның ішкі мүшелерінің қорғанысын қамтамасыз ететін, оған тірек болатын, ағзаға пішін беретін, қаңқа түзуші құрылымдар кешені, адамның қозғалыс аппараты. Тірек-қимыл жүйесі (ТҚЖ) 640 бұлшықеттен, 200-212 сүйектен (қаңқа), бірнеше жүздеген сіңірден тұратын өздігінен жұмыс атқаратын механизм. Тірек-қимыл жүйесінің өсуіне гипофиз гармоны соматотропин ықпал етеді.
Мал сүйегінің сынуы жиі кездеседі. Оны толық (мұнда сүйектердің ұштары бірімен бірі түйіспейді), жартылай (мұнда шытынап, жартылай сыньш кетеді), ашық сынық (терісі зақымданған), жабық сынық (тері аман), буын ішіндік және буын сыртындағы сынық болып бөлінеді.
Сүйек толық сынғанда мал кенеттен ақсайды, қатты ауырсынып, зақымданған жері ісінеді, сынған аяғының түрі өзгеріп, қыскарып қалады, сүйектің сыкырлап, сүйек сынықтарының бір-біріне тигені, сынған жеріндегі сүйектің қозғалғаны білінеді.
Сүйек жартылай сынғанда (шытынағанда, тегіс сынбағанда) органдар қызметінің бүзылғаны байқалады (мысалы, ақсаңдау) және жарақаттанған жерді қолмен басқанда қатты ауырсынады.
Мал аяғы сынғанда оны арнаулы таңғышпен қозғалмайтындай етіп таңып тастау керек. Ашық сынғанда жараланған орынды және терінің айналасына йод түнбасын жағып, дәкемен байлайды да, сонан соң тақтайша салып танып тастайды. Оларды қолда бар материалдардан (тақтайдан, қалың қатырмадан. сү-кабықтан, шыбықтан, жұқа қаңылтырлардан) дайындауға болады немесе арнаулы сымтемірден жасалған таңғыштар пайдаланылады.
Тақтай таңғыштарды қасындағы буындар қозғалмайтындай етіп, сынған жерден төмен және жоғары салады. Тақтай таңғыштың астына қысым көп түсетіндіктен оған пайдалануға жарамайтын мақта немесе қолда бар мата қиқымдарын қалыңдатып салады. Мал мамандары парафинді және гипсті таңғыштарды да пайдаланады.
Қажетіне карай, сынған жердің тканьдеріне алдын ала хирургиялық өңдеу жүргізеді.
Ірі малдардың эсіресе буыны, иық сүйегі, саны және аяғының үлкен асықты жілігі сынып, ұсатылып кетсе емдеудін қажеті жоқ, Өйткені, ол экономикалық жағынан өте тиімсіз.
Мұндай малдарды түрі мен жағдайына қарай сойып тастау керек.

Негізгі бөлім
1.1 Сүйек аурулары, периоститтер

Периоститтер - сүйек қабығының қабынуы, келесі этиологияларға ажыратады:
1. Жарақаттанудан, қабынудан және токсикалық.
2.Патолого-анатомиялық өзгерістерге байланысты - сероздық, сероздық-фибриноздық, іріңді, фибринозды.
3. Клиникалық ағымына байланысты - жіті және созылмалы.
4. Таралу дәрежесіне қарай - шектелген, диффузды және көптік.
Серозды және іріңді жіті өтеді, ал қалғандары созылмалы түрде жүреді.
Серозды периостит periostis serosa жұмсақ ұлпалармен әлсіз қорғалған сүйектерде болады.
Этиологиясы - сүйек қабығының жабық механикалық зақымдалуынан болады.
Патогенез: зақымдалудың алғашқы сатысында посттравматикалық қабыну, гиперемия, клеткалық - сероздық инфильтрация дамиды және периоститтің серозды - фибринозды түрі пайда болады. Уақытында емделмесе инфильтрат сорылып кетеді және айтарлықтай морфологиялық өзгерістер қалмайды. Кейде жіті қабыну созылмалы - фибриноздыға немесе оссиферлеуші периоститке айналуы мүмкін.
Клиникасы: ыстық, ауырсыну, ақсау пайда болады.
Емдеу: тыныштық, құрғақ суық, қысатын таңғыштар, одан кейін жылылық процедуралар.
Іріңді периостит periostitus pirilenta сүйек қабығының балқып, тесіліп, абцесс пайда болумен сипатталатын сүйек қабығының іріңді қабынуы.
Этиология: біріншілік және екіншілік.
Патогенез: Кішкентай абцесстерде ірің сорылып кетеді немесе сыртқа ағып кетеді, қуыс грануляциялы ұлпаға толып, ол кейін остеоидты, содан кейін сүйек ұлпасымен бірігіп әр түрлі қатты түзілістер түзеді.
Ауыр ағында өтсе кариеске, сүйек некрозына, тіпті остеомиелитке айналуы мүмкін.
Клиникалық белгілері: температура көтерілуі, әлсіздік, жергілікті ісік, қатты ауырсыну, ақсау.
Болжау: уақытында емдесе - емделеді.
Емдеу: антибиотиктермен бірге қысқа новокаинді блокада, спирттік таңғыштар, артерия ішіне және сүйек ішіне антибиотиктер енгізу, өлі ұлпалардан арылту, симптоматикалық емдеу.
Фибринозды периостит periostikus fibrosa сүйек қабығы жағынан фибринозды дәнекер ұлпа өсуімен сипатталады. Көбінесе дистальді бөліктен өсіп шығады.
Этиологиясы: сүйек қабығының ортаңғы және беткейлі қабаттарының қайталап механикалық зақымдалуы, сіңір-байланыс аппаратындағы және жұмсақ ұлпалардың сүйек қабығының тітіркенуін шақыратын созылмалы қабыну үрдістері.
Патогенез: Тамырлар қабығынан ірі-дисперсті белок-фибриногендер кіреді, шыққан экссудат сүйек қабығының фиброзды жіпшелеріне сіңеді, фибрин шөгеді. Кейін жіті қабыну көріністері жоғалғаннан кейін фиброзды периостит сақталған созылмалы түрге айналуы мүмкін.
Клиникалық белгілері: Тері астында аздап ауыратын ісінулер пайда болады, температура көтерілмейді.
Емдеу: Жылылық процедуралар, сынап майымен ысқылау, иод препараттарының ионофорезі, диатермия.
Оссифицирлеуші периостит periostitus ossificans - сүйек қабығы жақтан сүйек ұлпасының өсуі.
Себептері: механикалық зақымдалулар, қабыну процестері.
Патогенез: остеобластардан остеоидты ұлпа дамиды, ол кейіннен жай сүйектен қаттырақ сүйек ұлпасына ауысады.
Клиникалық белгілері: пальпация жасағанда қатты зат білінеді.
Болжам: Ақсақтық болмаса қауіпті емес.
Емдеу: парафинді және озокеритті апликациялар, тітіркендіргіш мазьдармен ысқылау, тері астына иодтың спиртті ерітіндісін немесе сулеманы енгізу. Оперативтік жолмен алып тастау.
Уытты токсикалық оссифицирлеуші остеопериостоз osteoperiostosis ossificans toxica - сүйектің қабыну белгілері байқалмайтын пролиферативті үрдіс. Трубка тәрізді сүйектің бетінде көптеген оссифирлеуші қабаттанулар пайда болады, көбінесе иттер ауырады.
Этиопатогенез: себептері анықталмаған: зақымданған ошақтардың улы заттарының тітіркендіріп әсер етуі нәтижесінде пайда болады.
Клиникалық белгілері: сыртқы белгілері және жергілікті қабыну үрдістері байқалмайды. Жылқыларда шынтақ сүйектерінде, иық және тізе сүйек эпифизінде, саусақ және фалангтарда пальпация жасағанда гиперстоздар байқалады.
Диагноз: рентгенографиямен бірге клиникалық.
Болжам: жазылмауы мүмкін.
Емдеу: негізгі ауруларды жою.

1.2 Оститтер

Оститтер - жеке ауру ретінде сирек кездеседі, әдетте сүйектің барлық элементтері - сүйек қабығы, сүйек, эндоост және сүйек кемігі зақымдалады. Клиникалық белгілері бойынша - жіті және созылмалы; экссудат сипатына қарай - асептикалық және іріңді, ал патоморфологиялық өзгерістеріне қарай - конденсирленген және сиретілген деп ажыратылады.
Асептикалық остит оситис асептика - жұмсақ ұлпалармен әлсіз қорғалған сүйектердің механикалық зақымдалуы, сонымен қатар көрші ұлпалардағы қабыну үрдістерінің ауысуы нәтижесінде болуы мүмкін.
Патогенез: қабыну үрдістері тамырлар гиперемиясымен және лейкоциттердің жаппай көшуімен экссудаттың ағуымен өтеді.
Сүйек негізінің қабырғаларының бұзылуының нәтижесінде гаверс каналдары үлкейеді, лакундар түзіледі, сүйек сиретіледі, сондықтан қабыну үрдісі сиретілген остит деп аталады. Инфекция түспесе қабыну эксудаты сорылып кетеді, лакундерге дәнекер ұлпа және остеоидті ұлпа толады, ол кейін жаңа сүйек ұлпасына ауысады. Сүйектің осындай жаңа түрінің түзілуі конденсирленген остит стадиясы деп аталады.
Клиникалық белгілері: Пальпацияда және перкуссияда ауырсыну реакциясы байқалады, бұл сүйек қабығының зақымдалғанын көрсетеді, ақсақтық байқалады.
Диагноз: клиникалық және рентгенография.
Болжам: жазылады.
Емдеу: тыныштық, алғашқы тәуліктерінде суық басу, таңғыштар. Жіті қабыну үрдістері кеткеннен кейін жылытатын компресстер қою, кондинсерленген оститте парафин, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.