Сұйық дәрілік заттар



I.Кіріспе
II. Сұйық дәрілік заттар
1. Сұйық дәрілік формалардың артықшылығы мен кемшілігі.
2. Ертінділердің түрлері. Еріту
3.Қайнатпалар технологиясы
4. Сұйық дәрілік формалар технологиясында қолданылатын еріткіштер.
5. Еріткіштерге қойылатын қауіпсіздік талаптары.
III.Қорытынды

ІV. Пайдаланған әдебиеттер
Көптеген мамандар біздің планетамыздағы өмір бір сулы ерітіндіден пайда болды деп санайды. Су ерітінді ретінде адамдардың назарын бұрыннан аударған. Ежелден философтар, әсіресе Аристотель (384-322 жж.б.з.д), суды табиғаттың басты элементі деп санаған. Алхимиктер әрбір сұйықтыққа және ерітінділерге өте үлкен мән берген. Олар химиялық ауысымдар қатты қалыптағыға қарағанда ерітінділерде жеңіл өтетінің ерте түсінді. Ежелгі химиктер барлық сұйықтықты су деп атаған. Сынап қана бұған жатпады, ол әр түрлі температурада өзінің қалпын өзгерпеген және көптеген металлдарды, алтынды да, еріткен. Ерітінділердің ерекше маңызын түсінген алхимиктер бүкіл қатты денені ерітетін ерітінді іздеумен айналысқан. Осы ізденісте олар көптеген етінділер тапқан, оларды қазір біз органикалық деп атаймыз.
Дәрілік форма – ол көмекші және технологиялық операцияға сәйкес материалды форма. Биофармация дәрілік форманың ғылыми түсіндірмесін берген. Ол дәрі-дәрмектің дұрыс әсерін тигізетін және клиникаларға керекті дәрілік формалар. Қазіргі танда дәрілік заттардың рационалды тағайындауы оның ғылыми дәрілік формасына сәйкес болу керек.
1. Райхардт К., Растворители и эффекты среды в органической химии. К. Райхардт -М. Мир, 1991-763 с.
2. Райхардт К. Растворители в органической химии. К. Райхардт- Л. Химия, 1973- 150 с.
3. Днепровский А.С.,. Теоретические основы органической химии. Днепровский А.С.,Темникова Т.И -Л.: Химия, 1991-560 с.
4. Фиалков Ю.Я. Растворитель как средство управления химическим процессом. Фиалков Ю.Я- Л.: Химия, 1990-283 с.
5. Агажданян Н.А. Резервы нашего организма. Агажданян Н.А., Катков А.Ю М.: Знание, 1990-340с.
6. Краснюк И.И. Фармацевтическая технология .Учебник для студентов высших учебных заведений Краснюк И.И., Валевко С.А., Михайлова Г.В.-М.:изд.центр Академия,2006-592с
7. Одрит Л., Неводные растворители, пер. с англ. Одрит Л., Клейнберг Я.- М [б.м.]., 2001-150с

Пән: Мемлекеттік басқару
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:   
Жоспары
I.Кіріспе
II. Сұйық дәрілік заттар
1. Сұйық дәрілік формалардың артықшылығы мен кемшілігі.
2. Ертінділердің түрлері. Еріту
3.Қайнатпалар технологиясы
4. Сұйық дәрілік формалар технологиясында қолданылатын еріткіштер.
5. Еріткіштерге қойылатын қауіпсіздік талаптары.
III.Қорытынды

ІV. Пайдаланған әдебиеттер

КІРІСПЕ
Көптеген мамандар біздің планетамыздағы өмір бір сулы ерітіндіден пайда болды деп санайды. Су ерітінді ретінде адамдардың назарын бұрыннан аударған. Ежелден философтар, әсіресе Аристотель (384-322 жж.б.з.д), суды табиғаттың басты элементі деп санаған. Алхимиктер әрбір сұйықтыққа және ерітінділерге өте үлкен мән берген. Олар химиялық ауысымдар қатты қалыптағыға қарағанда ерітінділерде жеңіл өтетінің ерте түсінді. Ежелгі химиктер барлық сұйықтықты су деп атаған. Сынап қана бұған жатпады, ол әр түрлі температурада өзінің қалпын өзгерпеген және көптеген металлдарды, алтынды да, еріткен. Ерітінділердің ерекше маңызын түсінген алхимиктер бүкіл қатты денені ерітетін ерітінді іздеумен айналысқан. Осы ізденісте олар көптеген етінділер тапқан, оларды қазір біз органикалық деп атаймыз.
Дәрілік форма - ол көмекші және технологиялық операцияға сәйкес материалды форма. Биофармация дәрілік форманың ғылыми түсіндірмесін берген. Ол дәрі-дәрмектің дұрыс әсерін тигізетін және клиникаларға керекті дәрілік формалар. Қазіргі танда дәрілік заттардың рационалды тағайындауы оның ғылыми дәрілік формасына сәйкес болу керек.
Сұйық дәрілік формалар
Сұйық дәрілік формалар - ол ерітіндідегі еріткіштердің қосылыстары. Олар өсімдік материалынан алынады.
Сұйық дәрілік формалар дәріханаларда жасалатын 60% дәрі-дәрмектерін құрайды.
Сұйық дәрілік формалардың артықшылығы мен кемшілігі.
Сұйық дәрілік формалар басқа дәрілік формаларға қарағанда кең қолданылады:
1) Белгілі технологиялық әдіс қолдана отырып, агрегаттық күйдегі дәрілік затты ерітіндіде ерітіп оның ағзаға емдік қасиетін арттырады;
2) Сұйық дәрілік формалар өзінің әр түрлі қосылыстарымен және қолдану тәсілдерімен ерекшеленеді;
3) Сұйық дәрілік формалардың қосылысында кейбір дәрілік заттарда қоздыратын әрекеттін аз болуы (бромидтар, йодидтар және т.б.);
4) Мұндай дәрілік формалар қолдануға өте ыңғайлы және жеңіл;
5) Сұйық дәрілік формаларды қолдану барысында дәрілік заттардағы ащы немесе жағымсыз дәмдерді білдірмеуге болады, әсіресе балаларға арналған дәрілерге қолданылары;
6) Мұндай дәрілік формалар, қатты дәрілік (порошок, таблетка және т.б.) формаларға қарағанда, ішкен кезде тез сіңіп жылдам әрекет жасайдың;
7) Жұмсарту және бүркеуіш әрекет осы сұйық жәрілік формаларда көп байқалады.
Сонымен қатар, сұйық дәрілік формалардың кемшіліктері де баршылық:
1) Олар көп сақтауға бейімделмеген, өйткені сұйық күйінде олар реакцияланады;
2) Ерітінділер микробиологиялық бұзылуға тез ұшырайды, олардың сақталу мерзімі - 3 тәуліктен аспайды.
3) Сұйық дәрілік формаларды жасау үшін көп уақыт және арнайы ыдыс талап етеді, тасымалдауға қолайсыз;
4) Сұйық дәрілерде, басқа дәрілерге қарағанда, дәлдік мөлшерін анықтау өте қиын, өйткені қасықпен немесе тамшымен мөлшерленеді.
Сонымен, сұйық дәрілік формалар қазір кең қолданылатын дәрілік форма. Өзінің жоғары сапасына қарай сұйық дәрілер келешекте де жаңа дәрі-дәрмектер шығаруда кең қолданылады деп ойлаймыз.
Сұйық дәрілік формаларды сақтауға қиын болғанмен олардың шығарылуы азайған жоқ, сондықтан дәрілік технологияда сұйық дәрілік формаларды зерттеу өте маңызды болып келеді.
Ерітінділердің түрлері. Еріту
Нағыз ерітінділер. Мұндай ерітінділер өзінің біртектілігімен ерекшеленеді. Нағыз ерітінділер бір фазалы жүйе. Нағыз ерітінділер еріту сұйықтығы мен ерітінді арасындағы тығыз байланысымен ерекшеленеді. Еріген сұйықтық қайта ерітіндіден бөлінбейді, сол ерітіндіде біртекті болып қалады. Нағыз ерітінділер әрдайым тұнық болып келеді, оларда тұнба немесе бөлшектер болмауы керек. Оның ішіндегі қосылыстарды ешқандай әдіспен бөліп ала алмаймыз. Оларға глюкоза, хлорлы натрий, спирт, магний сульфаты және т.б. жатады.
Коллоидтық ерітінді. Коллоидтық ерітінді гетерогенді жүйе болып келеді. 1 бөлшегі 1-100 нм құралады. Электронды микроскоптар ардайым коллоидты қосылыстарды анықтай бермейді.
Суспензиялар (suspensio) - олар ұсақталған қатты заттар мен сұйық фазалардан құралған жүйе. Бөлшек өлшемдері 0,1 ден 50 мкм-ға дейін ауытқиды. Суспензиялар гетерогенді болып келеді, коллоидты ерітіндіге қарағанда тұнбалы сұйықтық. Оның бөлшектері кәдімгі микроскоппен көрінеді.
Эмульсиялар (emulsus) дисперсиялық жүйеден құралған. Бөлшек өлшемі 1 ден 150 мкм-ға жетеді. Эмульсия өзара ерімейтін немесе өзара аз еритін сұйықтыққа жатады.
Құрастырылған дисперсиялық жүйе экстракциялық дәрілік формалардан құралған (тұнба, қайнатпа, шырыш). Мұндағы қатысушы заттар ерітінді, суспензия және эмульсия түрінде болады.
Сұйық дәрілік формалар былай бөлінеді:
1) Тысқы қолданыстағы дәрі-дәрмектер,
2) Ішкі қолданыстағы дәрі-дәрмектер,
3) Инъекциялық қолданыстағы дәрі-дәрмектер.
Ішкі қолданыстағы сұйық дәрілік формалар микстура (лат. mixturae -- араластыру) деп аталады. Мұнда дисперсиялық орта болып тек су ғана болып келеді.
Микстура үш ингредиенттен құралады. Қатқыл дисперсия тез отыратын және ішу алдында шайқалатын болады. Дәріханалық тәжірибеде оларды шайқалмалы микстура дейди mixturae agitandae (от лат. agito -- шайқау). Жұқа ерітінділерді тұнбалы микстура деп атайды -- mixturae turbidae (от лат. turbidus -- бұлдыр).
Микстуралар ас (15 мл), десерт (10 мл) және шай қасықпен (5 мл) мөлшерленеді.
Ішуге арналған ерітінділерді 5-15 мл немесе шамалы суда араластырып ішуге тамшылармен белгілейді.
Тысқы қолданыстағы сұйық дәрілік формаларды шаюға, тартуға, сылауға жазып береді. Олардың құрамында судан басқа этанол, глицерин, әртүрлы майлар және басқа да сұйықтықтар болуы мүмкін.
Еріту
Еріту (сұйықтықтарды және сұйықтықтар мен қатты денелерді араластыру) - ішкі, тысқы және де инъекциялық дәрі жасау операцияларының ең басты сатысы.
Ең маңызды физикалық-химиялық қасиеті - ол суда немесе басқа сұйықтықтарда ерігіштігі.
Сұйықтықтарды араластыру кезінде және еріткіш жасау барысында еріткіш заттың табиғи заңдылығы маңызды роль атқарады. Әр заттың ерігіштігі әр түрлі затпен араласу кезінде әр түрлі болып келеді.
Әрбір ерітінді ерітілген затпен еріткіштен құларады. Бірақ әрқашан қайсысы еріткіш қайсысы ерітінді екенін анықтау жеңіл емес. Әдетте еріткіш деп алынған ерітінде таза қалпында қалған құрауышты атайды. Мысалы, натрий хлоридінде еріткіш су болып табылады. Ал егер екі қоспаның еріту алдында агрегаттық күйі бірдей болса (мысалы, су мен спирт), еріткіш болып мөлшері көп қоспа саналады.
Сұйық дәрілік формалар технологиясында қолданылатын ерітікіштер.
Еріткіштер деп әртүрлі заттарды ерітетін зат.
Еріткіштерге мынадай қасиеттері бар заттар жатады:
1) Белсенді ерігіштігі бар;
2) Еритін затқа агрессияшыл емес;
3) Улылығы және өртке қауіптілігі аз;
4) Қолайлы және арзан.
Әр зат бір затқа еріткіш болып келеді. Алайда, тәжірибе жүзінде реіткіштерге тек белгілі қасиеті бар заттарды жатқызады:
1) Сақтауға қолайлы болуы тиіс;
2) Жоғары еріткіш қасиеті болу керек;
3) Арзан және жалпы қолданысқа ыңғайлы болуы тиіс;
4) Иісі мен дәмі жағымсыз болмауы керек;
5) Өртке қауіпті және ұшпалу болмауы керек;
6) микрооганизмдердің даму ортасы болмауы керек.
Еріткіштерге қойылатын қауіпсіздік талаптары.
Көптеген еріткіштер физиологиялық белсенді және органикалық өртенгіш, атылғыш болып келеді.
Хош иісті көмірсілар, аминдер, кетондар концентрация кезінде байыпты улануға және неше түрлі тері ауруларын әкеліп соғады (дерматит, ісік). Сондықтан еріткіштермен жұмыс жасау барысында техникалық қауіпсіздіктерді қатаң ұстау керек.
Ерітінділер болады:
А) қанықпаған,
Ә) қаныққан
Б) пересыщенный.
Қанықпаған ерітіндіге еру шегі толмаған ерітінді атаймыз.
Қаныққан ерітінді ол көп заттан құралған ерітінді.
Пересыщенный ерітінді дегеніміз - мұнда еріген зат дұрыс ерігенге қарағада көп болатын ерітінді.
Дәріханаларда көбінесе қанықпаған ерітінділер дайындайды.
Қатты және сұйық дәрілік заттардан басқа газ тәрізді ерітінділерде қолданыста бар, мысалы, аммиак (10-25%), хлорлы сутегі (25%), формальдегил (36,5-37,5%) және т.б. Дәріханаларда мұндай ерітінділер сумен араласытырылады.
Органикалық және бейорганикалық ерітінділер.
Бейорганикалық ерітінділерге: суды жатқызамыз, ол табиғатта ең кең тараған еріткіш, сұйық аммиак - метал ерітетін жақсы еріткіш. Органикалық еріткіштерді маңызы өте зор. Олар көмірсулар, спирттер, жай және күрделі эфирлер, кетондар. Табиғатына қарай еріткіштер сулы және сулы емес болып бөлінеді.
Сулы емес еріткіштер
Медициналық тәжірибеде көбінесе сулы емес еріткіштегі ерітінділер қолданылады (сулы емес ерітінділер), олар тану, шаю, сылау сияқты.
Суда ерімейтін немесе баяу еритін заттардан ерітінді алу үшін сулы емес еріткіш қолданылады. Тәжірибеде жиі кездесетіндер:
а) өсімдік майлары (миндаль және персик);
ә) жай және күрделі эфирлер (этилолеат);
б) біратомды және көпатомды спирттер (этанол 2-30%-ды, поливинол, сорбит, маннит);
в) амидтер (диметиламид, бета-оксиэтиллактамид);
г) сульфоксидтер және сульфон (диметилсульфоксид, сульфолан).
Мұндай ерітінділерді дайындауда сулы емес еріткіштер қолданылады, сондықтан көтеген дәрілер суда ерімейді. Көбінесе сулф емес ерітінділер тысқы қолданылады (мысалы, шырышты қабықты, теріні майлау, шаю, мұрын мен құлақ тамшылары). Сирек кезде ішкі қолданыста болады.
Сулы емес ерітінділер мынадай қасиеттерге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Суспензияларды дайындау техналогиясы
Сұйық дәрілік формалардың классификациясы
Дәрілік заттар
Сұйық дәрiлiк түрлер
Дәрілік формалардың классификациясы
Негізгі дәрілік қалыптар
Суспензия түзетін дәрілік заттар
Бюретқалық жүйені қолдана отырып сұйық дәрілік препараттарды (микстуралардың) даярлау технологиясы
Дәрілік түрлердің агрегаттық күйі
Сұйық дәрілік зат формалары
Пәндер