Өнімнің өзіндік құны және оның түрлері
1 Өнімнің өзіндік құны
2 Кәсіпорындағы өнімнің өзіндік құнын жоспарлау
3 Өзіндік құн калькуляциясы
2 Кәсіпорындағы өнімнің өзіндік құнын жоспарлау
3 Өзіндік құн калькуляциясы
Өнімнің өзіндік құны – кәсіпорындардың өнім өндіру мен өткізуге жұмсаған ағымдағы ақшалай шығыны, яғни өнімді өндіру мен өткізу (жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету) үдерісінде пайдаланылатын табиғи ресурстардың, шикізатты, материалдардың, отынның, энергияның, негізгі капиталдың, еңбек ресурстарының, басқа да шығындардың құндық бағасы. Шығындардың өндіріс үдерісімен байланысы тұрғысынан өнімнің цехтық, өндірістік және толық құны түрлеріне бөлінеді. Цехтық өзіндік құнда цехтарда өнім өндірумен байланысты шығындардың өзіндік құны қамтылады. Өндірістік өзіндік құнға цехтық өзіндік құн жалпы өнеркәсіпті басқарумен, ұйымдастырумен және оған қызмет көрсетумен байланысты шығындар жатады. Толық өзіндік құн өндірістік өзіндік құнды және өнімді өткізумен байланысты өндірістен тыс шығындар және өнімді өндіруге қатысы жоқ басқа да шығындарды қамтиды.
Өнімнің өзіндік құны және оның түрлері
Өнімнің өзіндік құны - кәсіпорындардың өнім өндіру мен өткізуге жұмсаған ағымдағы ақшалай шығыны, яғни өнімді өндіру мен өткізу (жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету) үдерісінде пайдаланылатын табиғи ресурстардың, шикізатты, материалдардың, отынның, энергияның, негізгі капиталдың, еңбек ресурстарының, басқа да шығындардың құндық бағасы. Шығындардың өндіріс үдерісімен байланысы тұрғысынан өнімнің цехтық, өндірістік және толық құны түрлеріне бөлінеді. Цехтық өзіндік құнда цехтарда өнім өндірумен байланысты шығындардың өзіндік құны қамтылады. Өндірістік өзіндік құнға цехтық өзіндік құн жалпы өнеркәсіпті басқарумен, ұйымдастырумен және оған қызмет көрсетумен байланысты шығындар жатады. Толық өзіндік құн өндірістік өзіндік құнды және өнімді өткізумен байланысты өндірістен тыс шығындар және өнімді өндіруге қатысы жоқ басқа да шығындарды қамтиды. Ресурстарды үнемдеуге көптеген техникалық-экономикалық факторлар әсер етеді, олар ішкі өндірістік және өндірістен тысқары факторларға бөлінеді. Өндірістен тыс факторлар - кәсіпорын ықпал ете алмайтын факторлар. Оларға салықтар мен төлемдердің ставкалары, шикізаттың, материалдардың, машиналар мен жабдықтардың нарықтық бағасы, көлік тарифтері мен электр энергиясының тарифтері және басқалар жатады. Ішкі өндірістік факторлар - кәсіпорын тарапынан басқарылатын факторлар. Оларға өнімділігі жоғары техника мен прогрестік технологияны енгізу, өндірістің механикаландырылуы мен автоматтандырылуы деңгейін арттыру, негізгі капиталды тиімді пайдалану, айналым қаражатының айналымдылығын жеделдету, жұмыскерлердің еңбек өнімділігін арттыру, еңбек пен өндірістің ұйымдастырылуын жетілдіру, т.б. жатады.
Кәсіпорынның шығындары өндіріс үдерісімен байланысының сипатына қарай негізгі және үстеме шығындарға, олардың жекелеген бұйымдардың өзіндік құнына жатқызылуы тәсіліне қарай тікелей және жанама шығындарға, өндірістің көлеміне қарай шартты-тұрақты және ауыспалы шығындарға бөлінеді. Сондай-ақ шығындарды экономикалық мазмұнына жәнекалькуляцияның баптарына қарай да топтастыру қабылданған. Шығындардың экономикалық нышандары бастапқы, біртекті топтар болып келеді. Калькуляцияның баптары бойынша топтастыруда шығындардың орны мен мақсаты ескеріледі.
Жоғарыда айтқандай өнім өндіру және өткізу аймағындағы қызмет көрсету, жұмыс күшіне ақы төлеуде өнеркәсіптік кәсіпорындағы өндірістік қорлардың ақшалай түрдегі шығыны - өнімнің өзіндік құны деп аталады.
Өнімнің өзіндік құны - еңбек ақыны аударым арқылы және өнім өндіру, өткізу қызме-тіне ақы төлеуде, өндіріс қорларын пайдаланудағы ақшалай түрдегі барлық шығындар жиынтығы. Өнімнің өзіндік құны 2 түрде болады: өндірістік және толық өнімнің өзіндік құны.
Өндірістік өзіндік құны - кәсіпорын бойынша өнім өндіруге кеткен жалпы шығындар жиынтығы, яғни онда негізгі өндіріс бойынша қызмет көрсету, басқару, өндірісті ұйым-дастыру, техника, технологияны жетілдіруге кеткен шығындар есептелінеді.
Толық өнімнің өзінік құны - өнімді дайындауға, сондай-ақ оны өткізуге кеткен шығындар.
Өнімнің өзіндік құнын жоспарлауда мыналар есептеледі:
* өндірістегі шығындардың жалпы сметасы;
* тауарлық (жалпы) өнімнің жоспарлы өзіндік құны;
* бірлік өнімнің өзіндік құны;
* 1 тг тауарлық өнім шығыны және оны төмендету;
Жоспарлы көрсеткіштерді анықтау үшін келесілер анықталады:
* кәсіпорынның негізгі және көмекші бөлімшелері бойынша өндірістегі шығын сметасы;
* шығындар ... жалғасы
Өнімнің өзіндік құны - кәсіпорындардың өнім өндіру мен өткізуге жұмсаған ағымдағы ақшалай шығыны, яғни өнімді өндіру мен өткізу (жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету) үдерісінде пайдаланылатын табиғи ресурстардың, шикізатты, материалдардың, отынның, энергияның, негізгі капиталдың, еңбек ресурстарының, басқа да шығындардың құндық бағасы. Шығындардың өндіріс үдерісімен байланысы тұрғысынан өнімнің цехтық, өндірістік және толық құны түрлеріне бөлінеді. Цехтық өзіндік құнда цехтарда өнім өндірумен байланысты шығындардың өзіндік құны қамтылады. Өндірістік өзіндік құнға цехтық өзіндік құн жалпы өнеркәсіпті басқарумен, ұйымдастырумен және оған қызмет көрсетумен байланысты шығындар жатады. Толық өзіндік құн өндірістік өзіндік құнды және өнімді өткізумен байланысты өндірістен тыс шығындар және өнімді өндіруге қатысы жоқ басқа да шығындарды қамтиды. Ресурстарды үнемдеуге көптеген техникалық-экономикалық факторлар әсер етеді, олар ішкі өндірістік және өндірістен тысқары факторларға бөлінеді. Өндірістен тыс факторлар - кәсіпорын ықпал ете алмайтын факторлар. Оларға салықтар мен төлемдердің ставкалары, шикізаттың, материалдардың, машиналар мен жабдықтардың нарықтық бағасы, көлік тарифтері мен электр энергиясының тарифтері және басқалар жатады. Ішкі өндірістік факторлар - кәсіпорын тарапынан басқарылатын факторлар. Оларға өнімділігі жоғары техника мен прогрестік технологияны енгізу, өндірістің механикаландырылуы мен автоматтандырылуы деңгейін арттыру, негізгі капиталды тиімді пайдалану, айналым қаражатының айналымдылығын жеделдету, жұмыскерлердің еңбек өнімділігін арттыру, еңбек пен өндірістің ұйымдастырылуын жетілдіру, т.б. жатады.
Кәсіпорынның шығындары өндіріс үдерісімен байланысының сипатына қарай негізгі және үстеме шығындарға, олардың жекелеген бұйымдардың өзіндік құнына жатқызылуы тәсіліне қарай тікелей және жанама шығындарға, өндірістің көлеміне қарай шартты-тұрақты және ауыспалы шығындарға бөлінеді. Сондай-ақ шығындарды экономикалық мазмұнына жәнекалькуляцияның баптарына қарай да топтастыру қабылданған. Шығындардың экономикалық нышандары бастапқы, біртекті топтар болып келеді. Калькуляцияның баптары бойынша топтастыруда шығындардың орны мен мақсаты ескеріледі.
Жоғарыда айтқандай өнім өндіру және өткізу аймағындағы қызмет көрсету, жұмыс күшіне ақы төлеуде өнеркәсіптік кәсіпорындағы өндірістік қорлардың ақшалай түрдегі шығыны - өнімнің өзіндік құны деп аталады.
Өнімнің өзіндік құны - еңбек ақыны аударым арқылы және өнім өндіру, өткізу қызме-тіне ақы төлеуде, өндіріс қорларын пайдаланудағы ақшалай түрдегі барлық шығындар жиынтығы. Өнімнің өзіндік құны 2 түрде болады: өндірістік және толық өнімнің өзіндік құны.
Өндірістік өзіндік құны - кәсіпорын бойынша өнім өндіруге кеткен жалпы шығындар жиынтығы, яғни онда негізгі өндіріс бойынша қызмет көрсету, басқару, өндірісті ұйым-дастыру, техника, технологияны жетілдіруге кеткен шығындар есептелінеді.
Толық өнімнің өзінік құны - өнімді дайындауға, сондай-ақ оны өткізуге кеткен шығындар.
Өнімнің өзіндік құнын жоспарлауда мыналар есептеледі:
* өндірістегі шығындардың жалпы сметасы;
* тауарлық (жалпы) өнімнің жоспарлы өзіндік құны;
* бірлік өнімнің өзіндік құны;
* 1 тг тауарлық өнім шығыны және оны төмендету;
Жоспарлы көрсеткіштерді анықтау үшін келесілер анықталады:
* кәсіпорынның негізгі және көмекші бөлімшелері бойынша өндірістегі шығын сметасы;
* шығындар ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz