Қоғамдағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің қалыптасуы

І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің элементі ретінде құқықтық және адамгершілік сана
2. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің мағынасы және қалыптасуы
3. Азаматтылық
ІІІ Қорытынды
IV Пайдаланылған әдебиеттер

Бүгінде сыбайлас жемқорлық мәселесі барлық әлемді алаңдатып отырған аса өзекті мәселелердің бірі. Сыбайлас жемқорлықпен күресу, қоғамда сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру мәселелері қазіргі таңда саяси даму тұрғысынан бір-біріне ұқсамайтын әлемдегі барлық елдерге ортақ.
Қызмет өкілеттігін теріс пайдалану, билікті немесе қызметтік өкілеттікті асыра пайдалану, пара алу, пара беру, парақорлыққа делдал болу, сеніп тапсырылған бөтен мүлікті иеленіп алу немесе сарапшының жалған қорытыңдысы, сот актісінің орындалмауы т.с.с., осындай қылмыстардың барлығы жемқорлық сыбайластық байланыстарды пайдалану арқылы жасалады.
Алайда, Қазақстан Республикасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес саласында заңнамалық тұрғыда нормативтік-құқықтық база қалыптасқан. Көптеген зерттеушілер осы саладағы заңнама нормаларының сыбайлас жемқорлыққа қарсы бағытталған шараларына жоғары баға бергенімен, оларды шынайы өмірде жүзеге асыру кезінде кейбір нормалардың қажетті деңгейде сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұруға қауқарсыз екендігі байқалады.

1. «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет негіздері» пәні бойынша дәрістер кешені. ОҚМФА. Шымкент, 2015 жыл.
2. http://mybiblioteka.su/tom2/5-106542.html
3. Қараңыз: ҚР Президентінің 2014 жылғы 26 желтоқсандағы №986 Жарлығымен бекітілген ҚР 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясы, http://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1400000986
4. http://www.adilet.gov.kz/kk/leaflet/patriotizm-zhne-azamattylyk-egemendi-kazakstannyn-damuy-men-nygayuyndagy-manyzdy-faktor
5. http://www.tarbie.kz/21834

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ДАМУ МИНИСТРЛІГІ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ФАРМАЦЕВТИКА АКАДЕМИЯСЫ

Қазақстан тарихы және әлеуметтік-қоғамдық пәндер кафедрасы

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Қоғамдағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің қалыптасуы. Азаматтылық.

Орындаған: Қазыхан А.Е.
Тобы: 302(Б)МПД
Қабылдаған: Өтегенов Б.Д.

Шымкент-2017 жыл
Жоспар:
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің элементі ретінде құқықтық және адамгершілік сана
2. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің мағынасы және қалыптасуы
3. Азаматтылық
ІІІ Қорытынды
IV Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Бүгінде сыбайлас жемқорлық мәселесі барлық әлемді алаңдатып отырған аса өзекті мәселелердің бірі. Сыбайлас жемқорлықпен күресу, қоғамда сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру мәселелері қазіргі таңда саяси даму тұрғысынан бір-біріне ұқсамайтын әлемдегі барлық елдерге ортақ.
Қызмет өкілеттігін теріс пайдалану, билікті немесе қызметтік өкілеттікті асыра пайдалану, пара алу, пара беру, парақорлыққа делдал болу, сеніп тапсырылған бөтен мүлікті иеленіп алу немесе сарапшының жалған қорытыңдысы, сот актісінің орындалмауы т.с.с., осындай қылмыстардың барлығы жемқорлық сыбайластық байланыстарды пайдалану арқылы жасалады.
Алайда, Қазақстан Республикасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес саласында заңнамалық тұрғыда нормативтік-құқықтық база қалыптасқан. Көптеген зерттеушілер осы саладағы заңнама нормаларының сыбайлас жемқорлыққа қарсы бағытталған шараларына жоғары баға бергенімен, оларды шынайы өмірде жүзеге асыру кезінде кейбір нормалардың қажетті деңгейде сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұруға қауқарсыз екендігі байқалады.
Сол себепті, осы мәселеге мемлекет басшысы Н.Ә. Назарбаев тарапынан жыл сайын Қазақстан халқына жолдаған Жолдауларында көп көңіл бөлінеді.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің элементі ретінде құқықтық және адамгершілік сана
Бүгінде Қазақстанда сыбайлас жемқорлыққа қарсы күреске жалпы мемлекеттік мәртебе берілген, сыбайлас жемқорлықты жою және оның көріністерін болдырмау жөнінде қоғамдық және саяси күштермен бірлесіп, сыбайлас жемқорлыққа қарсы ауқымды науқан жүргізілуде.
Қазақстанда сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес мемлекет саясатының басым бағыттарының бірі болып айқындалған.
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев атап өткендей: Сыбайлас жемқорлық - бұл ғаламдық мәселе, одан әлемнің бірде-бір мемлекеті, бірде-бір саяси жүйе, бірде-бір саяси тәртіп қорғалған емес.
Қазір елімізде сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнама қолданылуда, оның негізі Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы және Мемлекеттік қызмет туралы заңдары болып табылады. Осы бағытта бірқатар бағдарламалық құжаттар жүзеге асырылуда, мемлекеттік қызмет істері мен сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саласында міндеттерді іске асыратын арнайы уәкілетті орган құрылған, сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес аясында халықаралық ынтымақтастық белсенді жүзеге асырылуда.
Экономиканы әрі қарай дамыту, халықтың әл-ауқатын арттыру, әлемнің бәсекеге қабілетті отыз елдердің қатарына кіру мақсатын жүзеге асыру бойынша стратегиялық міндеттерді шешуді, мемлекеттің сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатын жаңғыртуға және азаматтық қоғам институттарының рөлін арттыруға негізделген жаңа жүйелі шаралар қабылдауды талап етеді, бұл сыбайлас жемқорлық көріністерін барынша азайтуға мүмкіндік берер еді.
Осыған орай, Мемлекет басшысының 2014 жылғы 26 желтоқсандағы Жарлығымен Қазақстан - 2050 стратегиясында белгіленген мақсаттар мен міндеттерді жүзеге асыруға бағытталған 2015 - 2025 жылдарға арналған Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясы бекітілген.
Мемлекеттік міндеттер - Қазақстан Республикасының Конституциясымен және зандарымен мемлекеттің, оның органдары мен мемлекеттік қызмет атқа-ратын адамдардың өкілеттігіне жатқызылған іс-жүргізу мәндері.
Мемлекеттік органдардың бақылау және қадағалау міндеттері - заңдармен уәкілеттік берілген мемлекеттік органдардың Қазақстан Республикасының заң актілеріне сәйкес заңдылықтың сақталуын қамтамасыз ету, заңдардың бұзылу себептері мен жағдайларын анықтау мен жою, азаматтар мен заңды тұлғалар-дың бұзылған құқықтарын қалпына келтіру, нормативтік құқықтық актілердің дәл әрі біркелкі қолданылуын және нормативтік актілердің міндетті талаптарының орындалуын тексеру жөнінде жүзеге асыратын міндеттері.
Лауазымды адамдар - тұрақты, уақытша немесе арнаулы өкілеттік бойынша мемлекеттік органдарда, жергілікті өзін-өзі басқару органдарында, сон-дай-ақ Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, Қазақстан Республи-касының басқа да әскерлері мен әскери құрамаларында өкімет өкілінің міндет-терін жүзеге асыратын не ұйымдастырушылық - билік етушілік немесе әкім-шілік-шаруашылық міндеттерін атқаратын адамдар.
Жауапты мемлекеттік қызмет атқаратын адамдар мемлекеттік міндеттерді мен мемлекеттік органдардың өкілеттігін тікелей атқару үшін Қазақстан Респу-бликасының Конституциясында, Қазақстан Республикасының конституциялық және өзгеде заңдарында белгіленген қызметтерді атқаратын адамдар.
Заңның қолдану аясына тоқтала кететін болсақ. Осы Заң Қазақстан Респу-бликасының күллі аумағында барлық жеке және заңды тұлғаларға қатысты қолданылады. Осы Заң Қазақстан республикасынан тыс жерлерде, егер халық-аралық шартта өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының азаматтары мен Қазақстан Республикасында тіркелген заңды тұлғаларға қатысты қолданылады.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестің негізгі принциптері :
- сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес;
- барлық адамдардың заң мен сот алдында теңдігі;
- мемлекеттік органдардың қызметін анық құқықтық регламенттеуде, мұндай қызметтің заңдылығы мен жариялылығын, оған мемлекеттік және қоғамдық бақылауды қамтамасыз ету;
- мемлекеттік аппараттың құрылымдарын, кадр жұмысын жеке және заңды тұлғалар құқықтары мен заңды мүдделерін қозғайтын мәселелерді шешу рәсімдерін жетілдіру;
- жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін, сондай-ақ мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық, саяси-құқықтық ұйымдық басқада жүйелерін қорғаудың басымдығы;
- Қазақстан Республикасы Конституциясы 39-бабының 1-тармағына сәйкес лауазымды адамдар мен мемлекеттік міндеттерді атқаруға уәкілдік берілген басқа да адамдардың, сондай-ақ соларға теңестірілген адамдардың құқықтары мен бостандықтарын шектеуге жол берілуін тану;
- жеке және заңды тұлғалардың бұзылған құқықтары мен заңды мүдделерін қалпына келтіру, сыбайлас жемқорлықпен Құқық бұзушылықтың зиянды зардаптарын жою және олардың алдын алу.
- сыбайлас жемқорлықпен құқық бұзушылыққа қарсы күреске жәрдем жасайтын азаматтардың жеке басының қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
- мемлекеттік міндеттерді атқаруға уәкілдік берілген адамдар мен соларға теңестірілген адамдардың құқықтары мен заңды мүдделерін мемлекеттің қорғауы аталған адамдар мен олардың отбасыларына лайықты тұрмыс деңгейін қамтамасыз ету жалақы (ақшалай үлес) мен жеңілдіктер белгілеу;
- осындай қызметті жүзеге асыратын заңды және жеке тұлғаларға кәсіпкерлік қызметті мемлекеттік реттеуге өкілеттік берілуін болдырмау, сондай-ақ оған бақылау жасау;
- сыбайлас жемқорлыққа байланысты қылмыстарды анықтау, ашу, жолын кесу және олардың алдын алу мақсатында жедел іздестіру қызметі мен өзгеде қызметтерді жүзеге асыру, сондай-ақ заңда белгіленген тәртіппен заңға қайшы тапқан ақша қаражаты мен өзге де мүлікті заңдастыруға жол бермеу мақсатында арнайы қаржылық бақылау шараларын қолдану.
Бүгінгі күні сыбайлас жемқорлық бір жағынан- азаматтық қоғамның құблысына айналса, екінші жағынан Қазақстанның қауіпсіздігіне төнген қауіптің бірі және еліміздің экономикалық жағдайына теріс ықпал ететін фактор. Мемлекеттік қазынаны қаншама қаржы көздері айналып өтуде, оны көлеңкелі бизнестің масштабы бойынша көз жеткізуге болады.
Сыбайлас жемқорлық қарым-қатынастарының типологиясы:
Сыбайлас жемқорлық типологиясының өлшемдері

Сыбайлас жемқорлықтың түрлері
Қызметтік бабын өз басының пайдасына пайдаланушы субъект
Мемлекеттік сыбайлас жемқорлық Коммерциялық сыбайлас жемқорлық
Саяси сыбайлас жемқорлық
Сыбайлас жемқорлықтық қарым-қатынастың бастамашысы
Мекемені басқарушы тұлға алдына келген адамды пара беруге мәжбүрлейді.
Көмек сұрап келген адамның өзі пара ұсынады.
Пара беруші субъект
Жеке адам парасы (кез келген азамат)
Кәсіпкерлік пара (нақты фирмалар)
Қылмыстық пара (ұйымдасқан қылмыс өкілдері, мысалы, есірткі таратушылар)
Параның түрі
Ақшалай пара; Қызмет көрсету
Пара берушінің пара беру мақсаты
Тездету үшін пара беру (пара алған адам бір істі жедел орындауы тиіс)
Тежеу үшін пара беру (пара алған адам бір істің орындалуын тоқтатуы тиіс, сөйтіп өз қызметтік міндеттерін бұзады)
Жылы көзбен қарау үшін берілетін пара (пара алған адам қызмет бабында белгілі бір тұлғаның тырнақ астынан кір іздей бермеуі тиіс )
Сыбайлас жемқорлықтық қарым-қатынастың орталықтандырылу дәрежесі
Орталықтандырылмаған жемқорлық (пара беруші кез келген адам өз бетінше әрекет етеді).
Орталықтандырылған сыбайлас жемқорлық төменнен жоғары жаққа қарай (төменгі сатыдағы шенеуніктер жинаған парасын өзара және жоғары тұрған басшылықпен бөліседі)

Сыбайлас жемқорлықтық қарым-қатынастың таратылу деңгейі
Биліктің төменгі сатысында орын алған сыбайлас жемқорлық (биліктің төменгі және ортанғы сатыларында)
Биліктің жоғарғы сатысында орын алған сыбайлас жемқорлық (жоғыры қызметтегі шенеуніктер және саяси қайраткерлер)
Халықаралық сыбайлас жемқорлық (шаруашылық қарым-қатынас саласында)
Сыбайлас жемқорлықтық байланыстардың жиілігі
Ауық-ауық түрдегі сыбайлас жемқорлық
Жүйелі түрдегі сыбайлас жемқорлық
Клептократия (биліктің ажырамас бөлігі ретіндегі сыбайлас жемқорлық )
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің мағынасы және қалыптасуы
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стретегияның негізгі басымдықтарының бірі - сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет деңгейін қалыптастыру болып табылады.
Осы тұрғыда сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет деген түсініктің мән-мағынасына зер салу қажет. Бұл түсінік сыбайлас жемқорлық пен мәдениет ұғымдарының қосындысы болғандықтан, осы түсініктердің әр қайсысы бөлек талдауды қажет етеді.
Халықаралық қауымдастықта сыбайлас жемқорлық түсінігінің көптеген түсіндірмелері, мағыналары бар. Параға сатып алу, пара ретінде, corruptio деген латын сөзін негіз еткен бұл түсінік, Рим құқығында, сондай-ақ, corrumpire түсінімен байланыстырады. Ол жалпы сөзбен айтқанда сындыру, бүлдіру, бұзу, зақымдау, жалғандау, параға сатып алу деген түсінік беріп, құқыққа қарсы іс - әрекетті білдірген. Орыс тілінің түсіндірме сөздігі сыбайлас жемқорлықты пара беріп сатып алу, лауазымды адамдардың, саяси қайраткерлердің сатқындығы ретінде сипаттайды. Алайда, құқықтық тұрғыда қалыптасқан бірегей толық түсінік жоқ.
Осы мәселеге қатысты Батыс елдері құқықтанушылары мен Ресей құқықтанушыларының көзқарастары өзгеше. Ресей құқықтанушыламен сыбайлас жемқорлық қоғамда зиян кінәлі іс ретінде қабылданатын, құқықтық нормаларға қайшы, құқықбұзушылық ретінде ғана түсіндірсе. Өз ретінде Батыс құқықтанушылары сыбайлас жемқорлықты одан кең мағынада қарастырады, олардың пікірінше, сыбайлас жемқорлық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.