Атыстың ережелері мен тәсілдерін оқып үйрету

Жоспар
Кіріспе

КІРІСПЕ
2.1. Атыс қаруының даму тарихы.
2.2 АК.74 Калашников автоматының шығу тарихы
2.3. Автоматтан (пулеметтен) ату тәсілдері
III Қорытынды

Атыс дайындығының бөлімдері: Алғашқы әскери дайындықты өтіп жатқан жақтар үшін атыс дайындығы мынандай бөлімдерді қамтиды: атыс негіздері, қарудың материалдық бөлігі, атыстың тәсілдері мен ережелері, қол гранаттарын лақыру, ұыстағы бақылау және арақшықтықты анықтау.
Атыс негіздерінде атыс құбылыстары сондай-ақ оқтың ауада ұшу заңдылығы зерделеніледі. Бұл ату ережелерін меңгеру және қарсыласты ұрыста жеңіліске ұшырату мақсатында қаруды сауатты қолдана білу үшін қажет.
Қарудың материалдық бөлігінде қарудың құрылысы мен тағайындалуы, ұрыстық қасиеті оқытылып үйретіледі. Қаруды қолдану түрлі жағдайлардағы атыс кезінде қарудың кідіріссіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін тараудың маңызы зор.

Пән: Алғашқы әскери дайындық
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ.
Атыс дайындығы: атыс міндеттерін нәтижелі орындауда атыс
құралдарының дайындығын камтамасыз ету, жеке кұрамды түрлі
жағдайларында өз қаруын дұрыс пайдалана білуге үйрету мақсатында
өткізіледі.
Атыс дайындығының бөлімдері: Алғашқы әскери дайындықты өтіп жатқан
жақтар үшін атыс дайындығы мынандай бөлімдерді қамтиды: атыс
негіздері, қарудың материалдық бөлігі, атыстың тәсілдері мен ережелері,
қол гранаттарын лақыру, ұыстағы бақылау және арақшықтықты анықтау.
Атыс негіздерінде атыс құбылыстары сондай-ақ оқтың ауада ұшу заңдылығы
зерделеніледі. Бұл ату ережелерін меңгеру және қарсыласты ұрыста жеңіліске
ұшырату мақсатында қаруды сауатты қолдана білу үшін қажет.
Қарудың материалдық бөлігінде қарудың құрылысы мен тағайындалуы,
ұрыстық қасиеті оқытылып үйретіледі. Қаруды қолдану түрлі жағдайлардағы
атыс кезінде қарудың кідіріссіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін тараудың
маңызы зор.
Атыстың ережелері мен тәсілдерін оқып үйрету: жергілкті
жерде, ауа райы, жыл мезгілі мен тәуліктің кез-келген жағдайында
жылжып келе жаткан, я болмаса көз алдында пайда болған немесе
қозғалмайтын нысаналарды дәл ата алуға дағдыланып үйрену
үшін қажет.
Оқушылырға атыс дайындығынан сабақ өткізу әдісі: Оқушылырға атыс
дайындығынан сабақ өту барысы біріншіден оқушылырмен сабақты практика
жүзінде өткенде оқушыларды арнайы атыс қалашығына алып барып сол жерде іс
жүзінде жасап үйрету, және ториялық сабақтарда оқушылармен арнайы алғашқы
әскереи дайындық бөлмелерінде көрнекілік құралдармен сабақ өткізу керек.
Қол гранаттарын лақтыруға үйрету ұрыс барысында туындаған кез- келген
жағдайда жақын қашықтықтағы қарулы қақтығыс кезінде түрлі орындардан қол
гранаттарын лақтыра білу мақсатына арналан.
Ұрыстағы бақылау мен арақашықтықты анықтауға үйрету, сондай-
ак қысқа уақыт ішінде атыс тапсырмаларын орындай білу дағдыларын
алыптастыру үшін өткізіледі.
Оқушылрдын сабақтардағы қауіпсіздік ережесі: Атыс ережелері мен әдістерін
үйрену сабақтарындағы және атыс кезіндегі қапіпсіздік олардын нақты
ұйымдастырлуымен, Тирде белгіленген тәртіп пен ережені білу және оны
қатан сақтау арқылы , барлық үйренушілердің тәртіптілігімен қамтамасыз
етіледі.
Сабақтарда автоматтың матералдық бөлігі мен патрондарды үйрену кезінде
көзделген қауіпсіздік шараларын сақтау қажет. Бұдан басқа автоматты
адамға қарап көздеуге, бағыттауға және шүріппені басуға тыйым салынады.
Оқыушылармен атыс жүргізу кезінде мыналарға тыйым салынады: Автоматты атыс
басшысының пәрменнінсіз алуға және оқтауға; ақаулы автоматтан және ақ
жалау көтерілгенде атыс жүргізуге, оқталмаған автоматтың өзін жан-жаққа
және тылға бағытау мен көздеуге, оталған автоматты атыс шебінен шығаруға;
оқталған автоматты қай жерде болсын қалдыруға немесе атыс басшысынын
пәрменінсіз басқа адамдарға беруге; ″ Ат″ " Тоқтат" пәрменіне дейін бөгде
адамдарға атыс шебінде болуға.
Аиыс аймағында адамдар немесе малдар көрінген сәтте атыс дереу
тоқтатылды. Қауіпсіздік шараларын сақтау сабақтардағы қарумен іс-
әрекеттер кезінде жазатайым оқиғаларға жол бермейді.

2.1. Атыс қаруының даму тарихы.

Атыс қаруы-атысты оқпен жүргізетін оқшашар қару. Ертеде атыс қаруы
шықпай тұрып қолданылған қарулар: найза, садақ, айбалта, қылыш. семсер.
Одан кейін 16 ғасырдан бастап, білтелі мылтықтар шықты.
Ең бірінші ұңғылы винтовка оқатар 1868ж полковник Горлов Берданкасы аталды.
1891ж орыс офицері капитан Мосин. С. 2-оқты бірден оқтайтын оқатар ойлап
тапты.1886ж Рудницкий автоматты оқатар ойлап шықты. 1887ж ең бірінші
оқшашар ойлап тапты. 1910 жылы Максим пулеметі жасалынып шықты. 1916 ж.
Конструктор Федоров автомат ойлап тапты, 6,5 м.м балистикасы жетілдірілген
патрон шықты. 1921 ж. Федоров пен Дентарев қол пулеметін ойлап тапты. 1927
ж. Токарев пистолет-пулемет. 1970ж ТТ өзі оқталатын пистолет, 1938 ж. өзі
оқталатын винтовка, 1978 - ДШК, 1941 ж. - 14.5 мм ірі калибрлі пулемет.
1947 - Калашников автоматы, 1949ж СКС карабині. 1963 -СВД мерген винтовка,
1951 - 9 мм пистолет ПМ. 1959 АКМ, 1962 - ПКМ.

Атыс қаруының түрлері:
Калибрі 20 мм дейінгі қару түрлері атыс қарулары деп аталады. Олар жеке
және топтық болып бөлінеді.Автомат - қарсыластың адам күшін жою үшін
қолданылатын дербес атыс құралы. Минутына 100 оққа дейін шығара алады.
Салмағы жеңіл жылдам атылатын болғандытан жаяу әскердің негізгі
атыс құралы болып есептеледі. Автоматты қару - ату кезінде жанған
дәріден бөлінген газдың күшімен автоматты түрде қайта оқталып, үздіксіз
атылатын атыс қаруы. Оның құрылысы мен оқ шығаруы оқ-дәрі
газының күшін пайдалануға негізделген. Автоматты қарудан үздіксіз
де жекелеп те атуға болады. Автоматты қарудың түрлері: тапанша,
автомат, винтовка караоин. Өздігінен оқталынатын винтовка,
қол пулеметі, пулемет ірі калибрлі пулемет.
Винтовка - ұңғы винтигі ойығы бар. Қарсыластың адам күшін 1000 м-ге
дейінгі қашықтықта оғымен ал колма-қол ұрыста сүңгімен және
дүмбімен жоюға арналған. Виндигі оғының Ү - 700-900 мс ұшу қашықтығы 2-4
км. Қазіргі винт калибрі - 6,5-8 мм.Олар автоматты өздігінен оңайлап,
ойылады және автоматсыз болады. Автоматсыз минутына 10-12 оқ
шығарады. Ең көп тараған түрі 5 және 10 оқтың өздігінен оқталатын
винтовкалар. Оптикалық көздеу тетігімен жабдықталған
винтовка снайперлік деп аталады.
Білтелі мылтық - мақта білтемен оқ салатын қазақтардың өзі жасаған
серіппесіз мылтық. 16-18 ғасырларда жоңғарларға. басқа қарсыластарға қарсы
соғыста қолданылған. Жалпы құрылысы басқа мылтықтармен бірдей.
Оқтығы ұзын. Оқ салатын құндағы бар. Оқ-дәрі білтемен
тұтатады. Білтелі мылтық тірелетін үш аяғы болады. Ең ауыр шамғал ең ұзаққа
атылатын білтелі мылтық күлдірмамай деп аталған. Білтелі мылтық оғын да,
дәрісін де, фосфор мен күкірттен жасалған. Соңғы ол шеп мергендер
құралы болып қалды.
Карабин (фр - саrаbіnе, араб-саrаb қару) ұңғысы қысқа винтовка түрі. 15
ғасырда шыққан. 19 ғасырдан көп зарядты түрлері шыға бастады. ҚРҚК 7.62 мм
СКС өздігінен зарядталатын Симонов карабині қолданады.
Пулемет (оқшашар) - жердегі және әуедегі нысаналарды жоюға арналған
автоматты шапшаң атылатын қару. Пулемет топтық қару. Құрылысына жұмсалуына
байланысты қол пулеметі , ірі калибрлі болып бөлінеді. Қол пулеметінде
орнықты отыру үшін жерге тірелетін тіреуіші болады.
Пистолет - офицерлердің, мамандандырылған солдаттар мен
сержанттардың дербес қаруы. Ол ұрыс кезінде қарсыласты жақын жерден 50 м-ге
өсетін жоюға арналады.
Тапанша - (фр - різіоіеі, нем - різіоіеіркеке оқатар қару). ұрыстың,
спорттың, дабылдық - арналуы бойынша. Құрылысы бойынша автоматты, автоматты
емес болып бөлінеді. ҚРҚК 9 мм ПМ, 9 мм Стечкин пистолеті қолданылады.
Револьвер кішігірім барабанды оқшашар қару. Ол
50-100м қашықтықтағы адам күшін жоюға арналған. Қазіргі кезде
барабанның орнында өздігінен оқталынатын револьверлер қолданылады.
Калибр - атыс қаруының ұңғысынын кендігі, снарядтың оқтың диаметрі. Тегіс
ұңғылы қаруда.

Бастапқы жылдамдық - оқтың, снарядтың ұңғы бұрандысында жану
козғалысының кішігірім есептелетін жылдамдығы. Бастапқы жылдамдық атыс
қаруының ең маңызды тактикалық көрсеткіш. Үб оқтың ұшу қашықтығы
тура ату кашықтығы, қирату әсері, күшті көбейтеді, нысанаға дейінгі ұшу
уақыты азаяды, метрсекундпен белгіленеді.
Атыс негіздері
Ату деген – дәрілі зарядтың жануы негізінде пайда болған газ қысымы
мен ұңғы арасынан оқтардың шығуы. Ату аз уақыт ішінде жүзеге асады 0,001-
0,06 сек патрон капсюліне соққыдан дәрілі зарядты тұтандыратын жалын пайда
болады. Қатты қызған газдың көп келемі пайда болады. Газ қысымымен оқ
орнынан қозғалып ұңғы арасынан айналма қозғалыспен алға жылжып, үздіксіз
артқан жылдамдықпен сыртқа шығарылады. Оқ сонынан ұңғы арасынан қызған ғаз
шығады, ауаға кезіккенде ату кезіндегі дыбыс болып табылатын жалын және
күшті толқын жасайды.
Ату кезеңдері.
Алғашқы бастапқы кезең 2500-8000 нсм2. II- бірінші кезең - 27450
нсағ. 3000-9000 нсм2. ІҮ - кезең - 3 кезең оқтың ұңғыдан шығуы оқ
жылдамдығының өсуінің тоқтауына дейін болады. Оқтың басты жылдамдығы V -
шамасы ұңғы ұзындығына, оқтын салмағына. Дәрілі зарядтың салмағына басқа да
факторларға байланысты.
Қарудын серпуі .
Қарудың серпуі -қарудың атыс кезіндегі арнайы қозғалуы. Атыс қаруының
серпуі иыққа, қолға немесе жерге ұрғанда сезіледі. Қолмен ататын қарудын
серпу күші қарама-қарсы бағытталған және ол атқан кезде қарудын ауыз
бөлігін жоғары жаққа ауытқуына әсер етеді. Атуға дейінгі және ауытқу
арасындағы бұрыш ұшу бұрышы деп аталады.
Оқтын ауада ұшуы. Траектория.
Оқ ауада ұшқанда оған 2 күш ауырлық күш және ауаның кедері күші әсер етеді.
Ауаға ұшу кезіндегі оқ ауырлығының орталығын сипаттайтын көлбеу сызық
траектория деп аталады.

Ішкі және сыртқы баллистика

Ішкі баллистика – снарядтарының ұшу қозғалысын зерттейтін ғылым
- снарядтың үңғысының ішіндегі қозғалысы камерасында өтетін
процестерді зерттейді.
Оқтың ұнғы ішінде қозғалысы.
Ок дәрі зарядымен пайда болған газ қысымы оқтың түбіне, ұнғы қабырғаларына
қысым түсіреді. Оқ орынан қозғалып, ойықтарда бұралып ұңғы каналымен
үдемелі жылдамдықпен ілгерілеп, сыртқа лақтырады.
Оқтың ұңғыдан ұшып шығуы. Оқ ұңғы каналынан ұшып шыққананан кейін екпінмен
ұшады, ол оқты Үб тәуелді болады.
Оқтың бастапкы жылдамдығы.
қарудың негізгі керсеткіштің бірі. Ол артса оқтын алысқа
ұшу қашыктығы артады. Сыртқы жағдайлар кедергісі төмендейді.
Оқтың ұңғы ішінде қозғалысы.
Ұнғы оқатардың негізгі бөлігі: Ол ату кезінде оқтың снарядтың
ұшуын бағыттауға, оған тұрактылық беруге және оққа белгілі
бір бастапқы жылдамдық беруге арналған. Ұңғылар ойықты және ойықсыз болып
жасалады. Ұңғы ұзындығы қарудың арналуына байланысты болады. Ұңғы ішінде
оқтың қозғалуына, жылжуына қандай күштер әсер етеді.
1 Қарудың механикалық әсері: бекітпе жақтауы мен
бекітпе қозғалысынан оқжатардан бір оқ алынып оқшантайға отырады.
Бекіністе оқтын капсюліне соғып, капсюль тұтанып, оқ-дәрі заряды жанады.
2. Физикалық процесстер . жану, қысым пайда болу, қызу (термалдық) оқтың
үщы каналына үйкелуі. айналуы, жылжу физикалық процесстерге жатады.
3. Химиялық процесс. Оқ-дәрі жанғаннан соң жалын пайда болып, газ пайда
болып, жағымсыз газ исі химиялық процесстерге жатады.
Атыс қаруларының жұмыс істеу принципі оқ-дәрі газының қысымын пайдалану
арқылы жүзеге асады. Қысымның бір бөлігі бекіністегі соққышты алға
жылжытады. Капсюль соққы береді. Тұтанған капсюль оқ-дәрі зарядын жағып
үлкен қысым пайда болып, оқ ұңғы бойымен алға жылжиды. Кейде соққының
капсюльге соғуынан кейін атылмайды немесе ату біршама кешігіп барып болады.
Бірінші жағдайда атылмай қалу, екінші жагдайда созылмалы ату болады.
Атылмай қалу себебі капсюльдің созылғыш кұралына немесе оқ-дәрі зарядының
ылғалдануы соққыштың босаң соғуы немесе соқпай қалуы себеп болады.
Созылмалы ату оқ-дәрі зарядының жаяу тұтану процесінің баяу дамуы. Гильза
мен оқтың ажырап кетуі себеп болады.
4. Оқтың ауада ұшуы.
Оқ ұңғы каналынан ұшып шыққаннан кейін оқ-дәрі газдардың оққа әрекеті
тоқталады. Бұдан әрі оқтың ұшуы инерциямен, екпінмен жалғасады. Оқтың ауада
ұшуы мына көрсеткіштерге байланысты болады.
1. Негізгі керсеткіш оқтың Үб. АК-900, РПК-960. РМ-315. ПКТ-855. СВд
830. КПВТ-945.
2. Оқтың конструкциясы (доғал, үшкір, қысқа, ұзын оқтың өзі,
реактивті снаряд, т.б.).
3. Оқтың салмағы.
4. Оқ-дәрі зарядының салмағы.
5. Ату қашықтығы
6. Ауа рай (жел, қыс, жаз, ыстық, суық,жаңбыр, құрғақ).
7. Климат (таулы жер, жазық жер) қысым әр түрлі.
Таулы жер климаттың қарудан атыс жүргізуге сапасы мен тиімділігіне әсер
етеді. Ауа райының ыстық кезінде бу мен түтін нысана көрінісін темендетеді,
Қарудан 545 патрондармен 400 м астам қашықтықта, ал теңіз өспейтінен 200 м
астам биіктікте 700 метрден астам қашыктыққа өту кезінде көздеу біңр
бөлікке төмендетіледі.
Егер жергілікті жер теңіз деңгейінен 2000 м төмен болса
көздеу төмендетілмейді, ең төменгі нүкте көздеу нүктесі ретінде тоқталады.
Сыртқы баллистика.
Ауада ұшкан окққа 2 күш әсер етіледі. Оқтың салмақ күші оқтың лактыру
сызығынан барған сайын көбірек төмен ауытқытады. Руа кедергісінің күші
оқтын ауадағы қозғалысын баяулығын оның бас бөлігін төңкеруге тырысады.
Салмақ күші — траекторияға, Ү төменденуге деривауке айналуы құбылысы-
ауытқуға. Ауа кедергісі оқтын траекториясы, үйкелісі, құйындау дыбыс пайда
болуына, Ү төмендетуге әсер етеді. Нысананы көздеу.
Көздеу - атыс қаруының ұңғы арнасынын өсін берілген нысананын ату үшін
қажетті жағдайға келтіру. Атыс қаруларында (пулемет, автомат, винтовка,
гранататқышта), артиллерияның бірнеше түрінде көздеу тетіктері көздеуіш пен
қарауылдан түрады. Механникалық оның (карапайым) көздеу тетіктерімен көздеу
түрлері. Тегіс қарауыл - қарауылдарды көздеу тақтасының ойығымен дұрыс
үйлестіру.
1. Тегіс қарауыл
2. Ұсақ қарауыл
3. Ірі қарауыл
4. Қарауылдың оңға ауытқуы
5. Қарауылдың солға ауытқуы
Көздеу 2 түрге бөлінеді:
1. Тік (вертикальды).
2. (Горизантальды) көлденең
Бұл көздеулерде атыс қаруының ұнғы каналының өсі керекті жазықтыққа
келтіріледі.
Қазіргі кезде көздеу тетіктер оптикалық, оптикасыз (ашық) электронды
-оптикалық механизмдер арқылы жүргізіледі.
Ашық көздеу - жер бетіндегі нысаналарды көздеу үшін атыс
оптикасы әуедегі нысананы көздеу үшін зенит
пулеметтерінде қолданылады. Бұл тек 1000-1500 м ауа қашықтықта жүрізіледі.
Оптикалық көздеу - мерген, снайперлік қаруда, артиллерия қаруларында
қолданылады.
Түнде және тұманды күндері көздеу үшін атыс құралдарында
автомат,пулеметте және танкіге қарсы қолданылатын артиллерияда
электронды - оптикалық көздеу тетіктері бар.
Көздеу мен көздеу нүктесі мынадай есеппен алынады 400 м
өсетінгі қашықтықта автоматтан ату кезінде нысананың төменгі шетін көздеп
әдетте 4 немесе П көзеуішпен, егер нысана биік болса оның ортасы
көзделеді. 400м асатын қашықтыққа сәйкес тұтас 100 м дейін дөңгелейтін
алынған шамада орнатылады. Көздеу нүктесі ретінде нысана ортасы алынады.
Бүйірден соққан жел оқты өз жағына ауытқытады. Бұл ретте көздеу жарты
фигура жел соққан жаққа қарай шығарып жүргізіледі.
1) Оқтын шашырауы: V
Бір атыс қаруынан бір қалыпты жағдайда атылған оқтар
кездейсоқ себептермен, заңдылықпен ұшу кезінде өзінің траекториясы мен
ұшады және әрқайсысы өзінің кездесу нүктесі мен түсу нүктесіне түсіп, түсу
нүктесі бір жерге болмады.
Оқтардың бір қарудан бір қалыпты жағдайда шашырап атылуы оқтардың табиғи
ыдырауы деп аталады.
Снарядтың ыдырауы - бірдей жағдайда бір қарудан
шашырата оқ ату құбылысы. Мұндай атудын табиғи түрі кездейсок жағдайларға
байланысты болады:
Оқ-дәрі ұрыс зарядтарының салмағының әртүрлі болуы.
Снарядтың (оқтардың) салмағы, пішіні мен өлшемдерінің әртүрлі
болуы, оқ-дәрінің саласы, үңғы сапасы мен қызу дәрежесі, қаруды көздеу
кезіндегі қателіктер, атмосфералық жағдайлардың әртүрлілігі. Снарядтың
шашыратуы кездейсок қателіктердің қалыпты зарядына бағынады және шашырату
заңы деп аталады.
Шашырата атудын табиғи түрімен ктара, табиғи емес түрі және
түбірлі мақсаттарға байланысты зеңбіректен ату кезінде қолданылады.

2.2 АК-74 Калашников автоматының шығу тарихы.

АК-74 Калашников автоматы 1974 жылы АК-74, АКМ қаруының жаңа үлгісі
ретінде жасалды. Ол әлемнің 117 елінде лицензияланған түрде жасалып
шығарылады. 5.45 мм АК-74 қаруы әрбір қызметшінің дербес қаруы болып
есептеледі.
5.45 мм жетілдірілген Калашников автоматы дербес қару болып
табылады. Ол қарсыластың тірі күшін жою мен атыс құралдарын құртуға
арналған. Қарсыласты қоян-қолтық шайқаста жеңіліске ұшырату үшін автоматқа
сүңгі пышақ бекітіледі. Түнгі табиғи жарық жағдайларында ату және бақылау
үшін АК-74Н, АКС-74Н автоматтарына түнде атуға арналған әмбебап көздеуіш
бекітіледі.
Автоматтан атыс жүргізу үшін кәдімгі болат өзекті, жарқырауық және
сауыт бұзғыш өртегіш оқтары қолданылады.
Автоматтан автоматты немесе жекелей атыс жүргізіледі. Автоматты атыс
автоматтан атудың негізгі түрі болып табылады: ол қысқа 5 атысқа дейін және
ұзақ атумен 10 атысқа дейін кезекпен және үзбей жүргізіледі. Атыс кезінде
патрондардың берілуі автоматта 30 патронға дейін болатын қорабы,оқжатардан
жүргізіледі. Автомат оқжатарларын өзара алмастыруға болады. Атудың көздеу
қашықтығы – 1000м. Жер үсті нысаналары бойынша нақты атыс қашықтығы – 500
метрге дейін. Ал ұшақтар тікұшақтар және парашютистерге автоматтан ату
қашықтығы – 500 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.