Сольволиз және гидролиз реакциялары

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау

министрлігі

Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармацевтика Академиясы

Фармакогнозия және химия кафедрасы

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Сольволиз және гидролиз реакциялары. Дәрілік преператтарды анализдеу, сақтау, алу кезіндегі гидролиздің ролі. Ағзаға дәрілік заттардың химиялық тәуелсіздігі. Қышқыл мен негіздерің протолиттік теориясы. Амфолиттер

Орындаған: Мықтыбек С. Б

Тобы: 105 ФК

Қабылдаған: Кучербаев К. Ж

Шымкент 2016ж

Жоспар:

I. Кіріспе

II. Негізгі бөлім

1. Тұздар гидролизі

2. Гидролиз константасы және дәрежесі

3. Гидролиздің биохимиялық процестердегі рөлі, оның фармациядағы маңызы

III. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Гидролиз - су мен түрлі заттар арасындағы иондық алмасу реакциясы. Гидролизге тұздар, гидридтер, тиоангидридтер, галогенангидридтер, әр түрлі органикалық қосылыстар ұшырайды.
Гидролиз - кейбір химиялық қосылыстардың су молекуласының әсерінен төмен молекулалы түзілімдер жиынтығына ыдырау қасиеті. Гидролиз сулы ерітінділер жағдайында немесе судың және су буының қатты, сұйық және газ тектес заттарға тигізер әсері нәтижесінде жүзеге асады.

Гидролиз - судың магма текті минералдармен негізгі химиялық реакциясы. Соның нәтижесінде сілтілік және сілтілік жер элементтерінің кристалл торындағы катиондарсу молекуласы диссоциацияланғанда сутектің иондарына алмасады. Тұздардың гидролизі - тұздың құрамындағы иондары мен су молекулаларының арасында жүретін, нәтижесінде әлсіз электролит молекуласы не иондары түзілетін реакциялар.

Тұздар гидролизі

Тұздардың гидролизі - тұздың құрамындағы иондары мен су молекулаларының арасында жүретін, нәтижесінде әлсіз электролит молекуласы не иондары түзілетін реакциялар. Тұздар түзілу табиғатына қарай мынадай топқа бөлінеді:

I. Күшті негіз бен күшті қышқылдан KCl, K ₂ S0 ₄ , NaN0 ₃ , NaCl;
ІІ. Күшті негіз бен әлсіз қышқылдан Na ₂ S, Na ₂ C0 ₃ , K ₂ S0 ₃ , Na ₃ P0 ₄ ;
ІІІ. Әлсіз негіз бен күшті қышқылдан Al ₂ (S0 ₄ ) 3, FeS0 ₄ , ZnCl ₂ .

1. Әлсіз негізбен күшті қышқылдан түзілген тұздар гидролизденеді.
NH4CI + HOH ↔︎ NH4OH + HCI қайтымды процесс.

NH4+ + CI- + HOH ↔︎ NH4OH + H+ + CI-

NH4+ + HOH ↔︎ NH4OH + H+ орта қышқылдық

Ортаның өзгеруі тұз ионының сумен әрекеттесуінің нәтижесінде пайда болады.
2. Күшті негізбен әлсіз қышқылдан түзілген тұздар гидролизденеді
Na2 CO3 + HOH ↔︎ NaHCO3 + NaOH

2Na + + CO32- + HOH ↔︎ Na+ + HCO3- + Na + + OH-

CO32- + HOH ↔︎ HCO32- + OH- орта сілтілік

3. Әлсіз негізбен әлсіз қышқылдан түзілген тұздар гидролизденеді.
Бұл жағдайда гидролиз реакциясы соңына дейін жүріп, қышқыл мен негіз түзіледі. Яғни гидролиз реакциясы қайтымсыз болады:
AI2S3 + 6H2O → 2AI(OH) 3↓ + 3H2S↑ орта бейтарап.

4. Күшті қышқылмен күшті негізден түзілген тұздар гидролизге ұшырамайды. Мұндай тұздардың иондары сумен әлсіз электролиттер түзе алмайды. Тұздардың иондары іс жүзінде реакцияға қатыспайды. Судың диссоциациялану тепе - теңдігі бұзылмайды, демек ерітінді нейтрал реакция көрсетеді. Сонымен гидролизге тек құрамында әлсіз электролит қалдығы бар тұздар түседі. Сондықтан күшті негізбен күшті қышқыл қалдығынан түзілген тұздар гидролизге түспейді. Көп негізді қышқылдар мен көп қышқылды негіздерден түзілген тұздар гидролизге сатылап түседі. Бірінші сатысы көбірек, жүреді. Саты саны катион мен анионнның зарядына байланысты. Гидролизді жазғанда (сатылы гидролиз үшін де) үш теңдеу жазу керек: 1. гидролиздің қысқаша иондық теңдеуі; 2. толық иондық теңдеуі; 3. молекулалық теңдеуі.

Өте әлсіз қышқыл мен негіздерден тұрған тұздар гидролизі аяғына дейін жүреді:

Cr ₂ S ₃ + 6 HOH ↔︎ 2 Cr(OH) ₃ ↓ + 3H ₂ S↑

2Cr ³⁺ + 3S ^2- + 6 HOH ↔︎ 2Cr(OH) ₃ ↓ + 3H ₂ S↑

Гидролиз-қайтымды процесс . Сондықтан әртүрлі себептердің әсері Ле Шателье принципі негізінде түсіндірілу мүмкін: температуралардың жоғарылауы гидролиздің ынтықтылығын (тез жүруін) көтереді, өйткені ол эндотермиялық процесс; сумен сұйылту (судың сіңірілуімен байланысқан) гидролиздің күшеюіне ықпал етеді.

Еріген зат және су әсерлесуінің алмасу процесі сольволиздің жеке жағдайы болып табылады және гидролиз деп аталады.

Заттың еріткіште еруі кезінде еріген зат иондары мен еріткіш иондары арасында химиялық әсерлесу сольволиз деп аталады.

Гидролиз константасы және дәрежесі

Тұздар гидролизін гидролиз константасы (К _гидр ) және гидролиз дәрежесі (һ) арқылы сипаттауға болады. Гидролиз константасы тұздың гидролиз түзу жағдайын сипаттайды. К _гидр көп болған сайын тұз гидролизі көп жүреді.

К _гидр = К _с /К _қышқыл немесе К _гидр = К _с /К _негіз ; К _гидр = К _с /( К _қышқыл ∙ К _негіз )

К _с - судың иондық көбейтіндісі, К _қышқыл және К _негіз - қышқылдың және негіздің диссоциациялану дәрежесі. Бұл теңдеуден К _қышқыл / К _негіз аз болған сайын, К _гидр көп болатыны көрініп тұр, яғни қышқыл не негіз неғұрлым әлсіз болса, соғұрлым тұз көбірек гидролизге түседі. Егер тұз сатылап гидролизге түссе, онда әр саты гидролиз константасымен сипатталады. Гидролиздің қаншалықты толық жүретіндігін гидролиз дәрежесі көрсетеді.

ГИДРОЛИЗ ДӘРЕЖЕСІ ДЕП ГИДРОЛИЗГЕ ТҮСКЕН МОЛЕКУЛА САНЫНЫҢ ЕРІГЕН МОЛЕКУЛАЛАРДЫҢ ЖАЛПЫ САНЫНА ҚАТЫНАСЫН АЙТАДЫ.

Һ=√К _С /К _қышқыл ∙С _тұз Һ=√К _С /К _негіз ∙С _тұз Һ= √К _С /К _негіз ∙К _қышқыл

Бұл теңдеулерден:

К _с көп болған сайын, яғни температура үлкен болған сайын (К _с температура өссе, өседі) ; К _қышқыл , К _негіз аз болған сайын (неғұрлым әлсіз қышқыл және әлсіз негіз болса) ;

Тұз концентрациясы (С _тұз ) аз болған сайын не ерітінді көбірек сұйылған сайын, гидролиз дәрежесі көп болады. Сонымен һ жоғары температурада және сұйытылған ерітіндіде һ _max жетеді. Гидролиз дәрежесі (h _гидр ) еріген заттың табиғатына, концентрациясына, температураға тәуелді. Гидролиз қайтымды процесс болғандықтан оған массалар заңын қолданып қажет жаққа тепе-теңдікті ығыстыруға болады:

1. Тұз ерітіндісіне басқа гидролизге ұшырайтын электролитті, қышқылды, негізді қосу арқылы;

2. Тұз ерітіндісінің концентрациясын өзгерту;

3. Температураны өзгерту.

Егер гидролиз сатылап жүрсе, онда әрбір гидролиз сатысы өзінің К _гидр. сипатталады, 1 сатының К _гидр. жоғары болады. Гидролиз - еріген заттың сумен алмасу реакциясына түсіп ерітіндінің рН өзгерте ыдырауы. Судың катысуымен алмасу, ыдырау реакциялары.

Гидролиздің биохимиялық процестердегі рөлі, оның фармациядағы маңызы

Гидролиздің адам ағзасында өтетін көптеген үрдістер үшін маңызы зор. Мысалы, қан құрамына кіретін кейбір тұздардың (NaHCO ₃ , Na ₂ HPO ₄ ) биологиялық рөлі Н ⁺ ионының тұрақты концентрациясын сақтау болып табылады. Бұл гиролиз тепе-теңдігінің ауытқуы арқылы жүреді. Гидролиздің организмде белоктарды сіңіру үшін маңызы өте зор.

NaHCO ₃ +HOH↔︎H ₂ CO ₃ +NaOH

HCO ₃ ^- +HOH↔︎H ₂ CO ₃ +OH ^-

Na ₂ HPO ₄ +HOH↔︎NaH ₂ PO ₄ +NaOH

HPO ₄ ^2- +HOH↔︎H ₂ PO ₄ ‾+OH‾

Егер ерітіндіде артық Н пайда болса, онда ол сол сәтте ақ ОН‾ иондарымен байланысады, тепе-теңдік оңға ығысады. Егер ОН‾ иондары көбейсе, онда реакция солға ығысады. Осыған байланысты (сонымен қатар ақуыздық заттардың буферлік әсерінен) дені сау адамның қанның рН- ы 7, 4 маңында өте аз шамаға ғана ауықтиды. Бұл адамның қалыпты тіршілігі үшін аса маңызды. Гидролиз буферлік ерітінділердегі үрдістердің негізін құрайды.

Гидролиз химиялық өндірістерде глюкоза, ксилоза, фуруроза, этил спиртін, тағамдық органикалық қышқылдар және т. б көптеген өсімдік шикізаттарын, ағаш өңдеуші өндірістер қалдықтарын және ауылшаруашылық қалдықтарын өңдеу арқылы алуда кеңінен пайдаланылады. Пертұздар мен перекисьтер гидролизі полимерлер өндірісінде пайдпланылады: ол полимеризация процесін иницирлеуші перқышқылдардың түзілуіне алып келеді. Майлардың гидролизі глицирин мен сабын алу өндірісінің негізін қалайды. Ферментативті гидролизді тағамдық және фармацевтикалық өндірістерде кеңінен қолданады.

антиситикалық зат ретінде пайдаланылуы асқазан сөлінің қышқылдық ортасында препараттың формальдегид түзе гидролизденуімен байлнысты:

(CH ₂ ) ₆ N ₄ + 6H ₂ O→ 6CH ₂ O + 4NH ₃

Соңғы өнім антиситикалық әсер етеді. Препаратты іштей қабылдауға зәр шығару жолдарының қабыну ауруларында, аллергиялық ауруларда және т. б қабылдайды.

сулы ерітінділерінің оңай гидролиздену қабілетін ескере отырып, оларды ұзақ мерзімге сақтауға және стерилизацияға ұшратуға болмайды. Осылайша, гидролиз процесін болдырмса үшін фармпрепараттарды міндетті түрде төмен температура мен құрғақ атмосферада сақтау керек.

Қорытынды

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.