Қышқылдар мен негіздердің қазіргі заманғы теориясы

1. Электролиттердің жіктелуі.
2. Протолиттік тепе.теңдік.
3. Диссоциация константасы және дәрежесі.
4. Қышқылдар мен негіздердің Аррениус жәнеЛьюис бойынша ілімі.
5. Қышқылдар мен негіздердің протолиттік ілімі.
6. Қорытынды.
7. Пайдаланған әдебиет.

Суда ерігенде немесе балқытқанда электр тогы өткізетін заттарды электролиттер деп атайды. Электролиттер күшті және әлсіз болып бөлінеді. Электролиттер зарядталған бөлшектерге иондарға ыдырау үдерісін иондық химиялық реакциялармен өрнектейді. Зарядталған иондар - катиондар, теріс зарядталған - аниондар деп аталады.
Диссоциациялану дәрежесіне қарай электролит әлсіз және күшті болып екі негізгі топқа бөлінеді.
Күшті электролиттер, олардың диссоциациялану дәрежелері 30%-тен жоғары болады. Мысалы НNO3-91%, NaCl-84%, НCl-92%, КОН және NaОН-84% болады. Әлсіз электролиттер. Олардың диссоциациялану дәрежелері 3%-тен төмен болады. Мысалы, СН3СООН (сірке қышқылы) 1,3%, NН4ОН (аммоний гидроксиді).

1. Патсаев, Ә.Қ. Аналитикалық химия [Мәтін]: Оқулық / Ә.Қ. Патсаев, С.Ж..Жайлау.т.б.- Алматы: ЖШС "Эверо", 2012.- 228
2. Молдақалықова А.Ж. Аналитикалық химия пәнінің сапалық анализ бөлімі бойынша лабораториялық жұмыстар. Алматы., «Эверо», 2008.
3. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия. Оқулық –Шымкент, 2007.
4. Құлажанов Қ.С. Аналитикалық химия. Оқулық – Алматы., «Білім», 1994.
5. Өтелбаев Б.Т. Химия. т.3, Оқулық - Шымкент, 2000.
6. Төлегенова А.О, Чекотаева К.А., Нұрғалиева А.Н. т.б. Сапалық анализ тәсілдерінен жоғары оқу орындарының фармацевтикалық факультеті студенттеріне арналған практикалық оқу құралы. Алматы, 2005,184 б.
7. Матакова Р.Н., Наурызбаев М.Қ. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, Қазақ университеті, 2006.
8. Торсықбаева Б.Б. Аналитикалық химия. Сапалық анализ. Алматы, «Триумф», 2007.
9. К.А.Чекотаева, А.Н. Нұрғалиева. Аналитикалық химия (студенттердің өзіндік жұмысына арналған оқу-әдістемелік құрал) Қарағанды: АҚНҰР, 2014, 260 б.

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау
министрлігі
Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармацевтика Академиясы
Фармакогнозия және химия кафедрасы

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Қышқылдар мен негіздердің қазіргі заманғы теориясы. Бренстед-Лоурдің протолитикалық теориясы, тротолитикалық реакциялардың теңдеуін құрастыру.

Орындаған: Мықтыбек С.Б
Тобы: 205А ФК
Қабылдаған: Рысымбетова Ж.Қ

Шымкент 2017жыл
ЖОСПАР:

1. Электролиттердің жіктелуі.
2. Протолиттік тепе-теңдік.
3. Диссоциация константасы және дәрежесі.
4. Қышқылдар мен негіздердің Аррениус жәнеЛьюис бойынша ілімі.
5. Қышқылдар мен негіздердің протолиттік ілімі.
6. Қорытынды.
7. Пайдаланған әдебиет.

Суда ерігенде немесе балқытқанда электр тогы өткізетін заттарды электролиттер деп атайды. Электролиттер күшті және әлсіз болып бөлінеді. Электролиттер зарядталған бөлшектерге иондарға ыдырау үдерісін иондық химиялық реакциялармен өрнектейді. Зарядталған иондар - катиондар, теріс зарядталған - аниондар деп аталады.
Диссоциациялану дәрежесіне қарай электролит әлсіз және күшті болып екі негізгі топқа бөлінеді.
Күшті электролиттер, олардың диссоциациялану дәрежелері 30%-тен жоғары болады. Мысалы НNO3-91%, NaCl-84%, НCl-92%, КОН және NaОН-84% болады. Әлсіз электролиттер. Олардың диссоциациялану дәрежелері 3%-тен төмен болады. Мысалы, СН3СООН (сірке қышқылы) 1,3%, NН4ОН (аммоний гидроксиді).
Электролиттердің иондарға ыдырау үрдісін электролиттік диссоцация деп аталады. Тірі ағзада протолиттік үрдістер заттар алмасуында, қанның қышқылдығын сақтауда т.б. физиология сүйықтарда маңызды қызмет атқарады. Физиологиялық сүйықтарда электролиттер болуы осмос кысымының шамасына, амин қышқылдарының, ақсылдардың ерігіштігіне әсер етеді.
Диссоциациялану дәрежесі дегеніміз - диссоциацияланған молекулалар санының ерітіндідегі жалпы молекулалар санына қатынасы. Ол мынадай формуламен өрнектеледі:
α=nN *100%.
Қышқылдар мен негіздердің "классикалық" теориясын С.Аррениус өткен ғасырдың соңыда ұсынған. Бұл ілім бойынша қышқылдарға иондану нәтижесінде сутек иондарын бөле жүретін қосылыстар, негіздерге- гидроксил иондарын түзетін қосылыстар жатады.
Протондық теория бойынша сутек катионы Н+ қатысқан реакциялар протолитті реакциялар деп бөлінеді. Теория бойынша өзінен протон бөле алатын бөлшек (молекула не ион) қышқыл, ал протон қосып ала алатын бөлшек негіз деп саналады.
1923ж Бренстед пен Лоури бір мезгілде қышқылдармен негіздердің протолиттік теориясын ұсынды. Бұл теорияға сәйкес қышқыл деп протон беретін заттарды, негіз деп протон қосып алатын заттарды айтамыз.
Протон беріп қышқыл негізге яғни протон аксепторына айналады. Қышқыл протон донор болып саналады және қосарланған қышқылға айналады.
Қышқылдар мен негіздер туралы жалпы түсінікті Қазақстан ғалымы М.И.Усанович ілімі берді.Усанович ілімі бойынша,қышқылдар дегеніміз катиондарын беріп аниондармен немесе электрондармен әрекеттесетін қосылыстар,ал негіздер аниондарын немесе электрондарын беріп катиондармен әрекеттесетін қосылыстар.Усановичтің проттолиттік ілімі бойынша қышқылдардың барлық түрі протонды бөліп шығарады,ал негіздер бардық протондарды қосып алатын қасиетке ие. Қышқылдар суда ерігенде Н+ иондарын және теріс зарядталған қышқыл калдығы иондарын түзіп, диссоциацияланатынын білесіңдер. Қышқылдардың жалпы қасиеттері осы II иондары арқылы сипатталады. Күшті қышқылдар иондарға толық диссоциацияланады,олар күшті электролиттерге жатады. Күкірт, тұз, азот кышқылдары, т.б. күшті электролиттер. Сулы ерітінділерінде иондарға толығынан диссоциацияланбайтын қышқылдар орташа немесе әлсіз электролиттер болады. Қышқылерітінділерінде лакмус пен метилоранж қызыл түске боялады. Себебі, кез келген қышқыл диссоциацияланғанда гидраттанған сутек катиондарын Н30+ түзеді. Олар лакмус пен метилоранждың түсін қызартып, қышқылдарға қышқыл дәм береді. Мысалы, тұз қышқылының диссоциациялану процесін былай бейнелеуге болады:
HCl + Н20 = Н30+ + Сl-HCl = Н+ + Сl-
Негіздер. Суда еритін негіздер диссоциацияланғанда гидроксид ОН анионына және металл катионына ыдырайды. Сілтілік металл гидроксидтері, барий және кальций гидроксидтері күшті электролиттерге, ерімейтін негіздер және аммоний гидроксиді NH4OH әлсіз электролиттерге жатады. Негіздерге тән ортақ қасиеттер олардың ерітінділерінде гидроксид ОН ионының болуымен түсіндіріледі. NaOH = Na+ + OH- Сондықтан негіздердің сулы ерітінділері индикаторлардың түсін өзгертеді. Мысалы, негіздердің ерітінділерінде фенолфталеин таңқурай түстес болып өзгереді.
Тұздар - ерігіштіктері әр түрлі болатын катты заттар. Оларды кышқылдар мен негіздердің әрекеттесу нәтижесінің өнімі ретінде қарастыруға болады.
Орта тұздар
Қышқыл кұрамындағы сутек атомдары металл атомдарына жөне негіз құрамындағы гидроксид-иондар қышқыл қалдықтарына толық алмасқанда ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.