Бастауыш мектеп жасындағы оқушылардың көркемөнер шығармашылығына қызығуын қалыптастырудың негіздері

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 56 бет
Таңдаулыға:

Бастауыш мектеп жасындаѓы оќушылардыњ кµркемµнер шыѓармашылыѓына ќызыѓуын ќалыптастырудыњ негіздері

МАЗМ¦НЫ

І-тарау. Оќушылардыњ шыѓармашылыќ іс-єрекетін дамыту мен жетілдіруде бастауыштыњ оќыту ‰рдісінде кµркемµнер ‰лгілерін ќодану мєселелері

1. 1. Бастауыш мектеп оќушыларын шыѓармашылыќ іс-єрекетке тартудыњ µзіндік ерекшеліктері. . 7

1. 2. Кµркемµнер арќылы бастауыш оќушыларыныњ шыѓармашылыќ ќызыѓушылыѓын арттыруѓа психологиялыќ-педагогикалыќ негіздер……. . 21

ІІ-тарау. Бастауыш мектеп оќушыларын ењбекке баулу сабаќтарында кµркемµнер материалдарын игерудіњ єдістемелік негіздері.

2. 1. Ењбекке баулу пєні сабаќтарында кµркемµнердіњ ‰лгілерін оќыту жєне оныњ тєрбиелік сипаты26

2. 2. Ењбекке баулу пєнініњ оќу материалдарындаѓы кµркемµнер ‰лгілері арќылы оќушылардыњ ќызыѓушылыѓын ќалыптастырудыњ тиімді

жолдары. . 38

Ќорытынды . . 49

Пайдаланылѓан єдебиеттер 52

Кіріспе.

Мәселенің көкейтестілігі: Жалпы білім беретін орта мектептің бастауыш сыныптарында оқушыларға білім берудің, оқытудың, тәрбиелеудің соңғы жетістіктеріне Мемлекеттік бекітілген «Білім беру» бағдарламасында балаларға ±лттық сананы қалыптастыра отырып білім беру тұрғысында балалар мен жастарды тєрбиелеудің ең көкейтесті мєселелері ретінде, білім мекемелерінде оқушылардың этностық- мєдени ерекшеліктерін ескере отырып тєрбиелеу, білім берудің тиімді жүйесін жасап, өмірге ендіру қажетгігі атап көрсетілген. Бастауыш сыныптардағы еңбек тєрбиесі-баланы жүйелі түрде еңбек дағдыларына үйретудің бірінші қадамы. Бастауыш мектепте еңбекке баулу пәнін оқыту бағдарламасында көрсетілгендей еңбекке баулу - жасөспірім оқушылардың еңбекке деген ынтасын жетілдірудегі, ойлау қабілеттерін арттырудағы орасан негіз болып табылады. Оқушының еңбекке дағдылануы бірден дамымайды. ¤йткені бала бірден өзінің еңбек етудегі мақсатын түсіне қоймайды жєне одан нєтиже шығарамын деп те ойламайды. Еңбектің адамның қандай қажетіне жарайтының, оның қоғамдық мєнін бала айқын түсінетін болу қажет. Еңбек сабаѓы зейінді тєрбиелеудің де ең жақсы құралы. Өйткені тіпті кішкентай еңбектің өзі (инені сабақтау) зейінің бір жерге жиналуын, дєлдікті, күш салуды қажет етеді. Еңбек дағдыларының тартымсыздығы төменгі сынып оқушыларына тєн қасиет. Мұндай жағдайды, мєселен, жазу дағдысын қалыптастыру кезеңінде де байқауға болады. Ол жазуға бүкіл денесін (аузын жыбырлату, көзін шүйілту, аяғын тіркеу, мезгіл-мезгіл демалу т. б. ) қатыстырады. Осы жайт еңбекке баулу сабағында да байқалады. Сонымен бірге еңбек тєрбиесінің баланың ақыл-ойын жан-жақты дамытатындығы айтылған.

Қазақтың ±лттық қолөнері материалдарын бастауыш мектепте пайдалану көрнекіліктерді көбірек қолдануды талап етеді. Оқушыларға көрсетілетін єрбір ұлттық қолөнер б±йымдары эстетикалық талғамға сай болып, олардың сұлулық сезімдерін оятуға, қүштарлықтарын арттырып, танымына үлкен түрткі болуы тиіс.

¥лттық қолөнерге баулу жэне оны үйрету - бастауыш мектеп жасындағы оқушылардың танымын арттыруға, жеке түлға ретінде қалыптасуына тікелей әсер етуші педагогикалық үрдіс.

Елбасы 2006 жылѓы 1-наурыз к‰нгі жолдауында ‰лкен мєселелерді кµтерді, соныњ ішінде тµртінші басымдыќ, 4, 2 тарауында былай деп жазды:»Ќазір мєдениет саласын дамытудаѓы мемлекеттік жекеменшіктік ќатысуды оњтайландыратын, яѓни біздіњ таланттарымыздыњ µзініњ шыѓармашылыќ ќызметініњ есебінен лайыќты µмір с‰ру дењгейіне жетуіне м‰мкіндік беретін жаѓдайлар жасайтын кезењ туды. Б±лар - елімізде ірі халыќаралыќ µнер аукциондарын µткізу кезінде мемлекеттік ќолдау да, талантты ќолµнер шеберлері мен музыкант орындаушыларѓа ќолдау кµрсету де сондай-аќ, айталыќ, µнер кµрмелерін саќтандыру мен тасымалдау жµніндегі мемлекет мейлінше аз ќатысатын жекеменшік компания ќ±ру жєне басќа осындай шаралар . »

Қазақстан Республикасының «Білім Заңында» (8 бап) білім беру жүйесінің міндеттері бөлімінде: « Білім беру жүйесінің басты міндеті - ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым мен тәжірибе жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға, дамытуға дәне кәсіби шыңдауға бағыттылған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау» делінген. Және де Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді деңгейлері мен мазмұны нақты көрсетілген: « бастауыш мектептің негізгі міндеті- баланың жеке басын бастапқы қалыптастыруды қамтамасыз ету, оның қабілеттерін анықтау және дамыту» делінген.

Елбасымыз бізді ќолдап жатќанда кµркемµнер (шыѓармаларыныњ) шыѓармашылыѓына ќызыѓуын ќалыптастыру ±стаздардыњ ‰лкен міндеті болып есептеледі.

Зерттеу объектісі: - бастауыш мектеп оқу - тәрбие барысы.

Зерттеу пєні: - бастауыш мектеп оқушыларын еңбекке баулуда көркемөнер материалдарын қолдану жолдары.

Зерттеу жұмысының маќсаты : бастауыш мектеп оқушыларының еңбекке баулу сабақтарында ±лттық қолөнер арқылы танымын арттырудың тиімділігін анықтау, жан-жақты зерттеп танысу, жинақтау.

Зерттеу ж±мысыныњ міндеттері :

Зерттеліп отырған мәселеге байланысты педагогикалық, психологиялық әдістемелік, көздеріне шолу жасау. Тақырыпқа байланысты педагогикалық озық тәжрибені мақсатқа сай жүйеге келтіріп жинақтау.

Зерттеу єдістері: - зерттелетін тақырыпқа қатысты ғылыми єдебиеттерге шолу және оларды талдау, сараптау, бақылау, озат тєжірибелерді жинақтау.

Зерттеу жұмысы кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан, пайдаланған әдебиеттер тізімімен жєне косымшадан тұрады.

Диплом жұмысы кіріспедан, 2 тараудан, 4 параграфтан, қорытындыдан, пайдаланған әдебиеттерден тұрады.

Кіріспеде дипломдық жұмысының өзектілігі көрсетілген. Онда ҚР Білім Заңынан, ҚР 2015 жылға дейінгі тұжырымдамасынан білім беру деңгейлеріне түсініктеме берілген. Тақырыпқа байланысты атақты педагогтардың еңбектері келтірілген. Жұмыстың оьектісі, пәні, мақсаты, міндеттері, зерттеудің әдістері берілген. Елбасы 2006ж 1-наурыз күнгі жолдауында қазір мәдениет саласын дамытудағы мемелекеттік мәселелер айтылады.

Қорытындыда жүргізген жұмыстардың нәтижелері көрсетілген.

Қарастырып отырған мәселенің мектеп тәжрибесінде орындалуы мен ресми талаптары арасындағы алшақтықтың табиғатын терең түсіну үшін диплом жұмысының тақырыбын «Бастауыш мектеп жасындағы оқушылардың көркемөнер шығармашылығына қалыптастырудың негіздері»

1. 1. Бастауыш мектеп оќушыларын шыѓармашылыќ іс-єрекетке тартудыњ µзіндік ерекшеліктері.

Адамның жан-жақты жєне үйлесімді дамуында еңбек - шешуші факторладың бірі. Ал, халық педагогикасында еңбекті б±кіл тєрбие жүйесінің күре тамыры деп қарастырады. Адам еңбексіз дамымайды, кері кетеді, азады.

Еңбек арқылы адамның денесі, көзқарасы, эстетикалық жєне ақыл-ой деңгейі дамып, жетіледі, еңбектің мєні мен қ±ндылығы артады.

Балалар мен жастардың еңбек тєрбиесі ежелден-ақ ата-ана парызы, бүкіл халык міндеті болды. Халық еңбекті асыл м±рат деңгейінде қарады. Адам өзінің жан жєне тєн с±лулығын еңбекте ғана көрсете алатындығына назар аударады. Сондықтан да баланы еңбекке тєрбиелеу ‰йелменнің қасиетті борышы. Жас ±рпақтың еңбекке қатынасы халық ауыз єдебиетінің өзекті мєселесі ретінде жырланады.

Жас ±рпаќты халқымыз жалпы еңбек сүйгіштікке тєрбиелей отырып, "он саусағынан өнері тамған" нақты кєсіп иесі болуын көздеді.

Бұл жерде еңбек дағдыларын меңгеруде зор жігерліктің қажет екенін жақсы түсінді.

Халық педагогикасының орын алған еңбек жєне еңбекке тєрбиелеу көзқарастары қазіргі педагогика теориясындағы принциптермен ±штасып жатыр.

Еркін еңбек барысында өзінін жєне бүкіл қоғам мүшелерінің қажеттілігін қанағаттандыру үшін адам материалдық жєне рухани қ±ндылықты жасайды. Шығармашылық еңбек барысында адам ез күшінің шамасын жєне қабілетін анықтайды. Осы заманғы ғылыми біліммен қаруланған, белсенді жєне қоғамдық іс-єрекетке жан-жақты даярланған еңбек адамнын қалыптастыратын єлеуметтік тєрбие институттарының негізгісі - жалпы орта беретін политехникалық еңбек мектебі. Мектепке еңбекке тєрбиелеу - тєрбиенің жалпы жүйесінің құрамды бөлігі.

Еңбекке баулу жєне кєсіптік бағдар, мектеп оқушыларының қоғамға пайдалы, өнімді еңбекке тікелей қатысуы оқуѓа деген саналы көзқарасты тєрбиелеудің, азамат болып есудің, жеке адамды адамгершілік жєне зиялылық жағынан қалыптастырудың негізгі көзі болып табылады.

Мектепте еңбекке баулудың басты міндеттері, біріншіден, еңбек сүйіспеншілік пен адамдарына құрметпен қарау: екіншіден, оқушыларды халық шаруашылығының салаларындағы еңбектің түрлерімен таныстыру: еңбек іс-єрекетінің барысында олардың дағдысы мен іскерлігін қалыптастыру: үшіншіден, мамандықты таңдауға дайындау.

Еңбек етуге єдеттену- б±л жай ғана еңбекке үйрену емес, б±л адамгершілікті адам тєрбиесінің жоғары деңгейі еңбек процессіне құ штарлық, еңбек етуге єзірлік, жұмысты істей білу, -дейді Н. К. Крупская, -демек күшіңді жєне басқалардың күшін жєне жұмыстың барлық жағдайын есептей білу.

Ең бастысы балаларды еңбекке даярлауды 1-сыныптан, ал үйелменде балалық шақтан бастау, оларды еңбек т±рлеріне қатыстыра отырып, еңбектің адамды қайратты жєне бақытты ететіндігіне сенімін қалыптастыру.

Еңбекке баулу сабағында кіші мектеп жасындағы оқушылар еңбек дағдыларына үйренеді, техникалық білімді игереді. Білім еңбек сабақтарының ғылыми негізі болады, ол еңбекке баулу сабақтары мен тєрбие барысында оқушылар алған өмір тєжірибесіне теориялық білім жүйесі арқылы түсінеді.

Оқу еңбегі бала үшін ойға толы, ±зақ, инемен к±дық қазғандай, ақыл ойдың кемелдеуін талап ететін ең ауыр еңбек екенін К. Ф. Ушинский ескерткен болатын. Оқу еңбегінің ќ‰рделілігі, оның нәтижесі бірден айқындалмауында, оқушыларға эрдайым көріне бермеуінде.

Еңбекке тєрбиелеу мен оқытудың міндеттері еңбекке баулу пєні сабақтарында шешіледі. Бастауыш сыныпта балалар қағаз қию, балшық пен

ермексаздан бейне құру, өсімдіктерді күту, ағаш, пластмасса, қаңылтыр сыммен ж±мыс істеуді үйреніп, мектеп жанындағы үлесті жер бөлшектерінде еңбек етеді.

Оқу еңбекпен ұштастыруда, оқушылардың кәсіби ынтасын, қызығушылығын, ауыл шаруашылық еңбегін дамытуда, еңбек жєне адамгершілік тєрбиесін кешенді тұрғыдан іске асыруда оқушылардың өндірістік бригадасының рөлі өте зор.

Еңбекке тєрбиелеу бірқатар педагогикалық шарттарға байланысты:

Еңбекке тєрбиелеудің нєтижелі жүруі баланы еңбекке неғұрлымертерек қатыстыруына байланыста;
Балалардың еңбек єрекетінің қоғамдық мағынасы жєне идеялық -өнегелік негізі болуы шарт;
Еңбек тапсырмасын орындағаннан кейін оның болымды нәтижесібаланың өз күшіне сенімділігін қуаттайды, қуаныш сезімі артады.
Еңбек балалардың психикалық жєне ұйымдастыруы қажет. Еңбегінің негізгі түрі ойынболып табылатын кіші мектеп жасындағы баланың еңбегі ойынменұйымдастырылуы керек. Еңбектегі сияқты ойында да ойға күш салужєне жауапкершілікті сезіну бар;
Еңбек іс-єрекеті барысында оқушылар тек тапсырманы орындапқоймай, өз еңбегін өз бетімен ұйымдастыруды үйренуі керек.

Осы сияқты шарттарды, талаптарды еңбек процесінде ұтымды пайдалану мұғалімнен іскерлікті, педагогикалық шеберлікті талап етеді.

Бастауыш мектеп оқушыларды еңбекке даярлаудың түрлі мєселелерімен таныстырады.

Олар:

а) түрлі материалдарды пайдаланып, қолмен жұмыс істеудің қарапайым тєсілдерін меңгеру;

э) ауылшаруашылық өсімдіктерін мектеп жанындағы тєжірибе учаскесінде өсіру;

б) түрлі оқу-көрнекі қ±ралдарын, жөндеу, жаңарту, толықтыру;

в) балаларға таныс кейбір мамандықтар жайында кәсіптік бағдар беру
ж±мысын өткізу.

Оқыту процесінде оқушының белсенділігі, негізінен, екі түрлі сипатта болады: сыртқы жєне ішкі белсенділік.

Сыртқы белсенділік дегеніміз - оқушы єрекетінің сыртқы көріністері (белсенді қимыл қозғалыстары, тєжірибелік єрекеттері, мұғалімге зейін қойып қарауы, мимикасы т. б. ) бірақ осы кезде ол басқа нәрсеніойлап отыруы да мүмкін.

Оқушының ішкі белсенділігіне - оның белсенді түрде ойлау әрекеті жатады. Белсенділік жеке басқа тєн, маңызды бір қасиет болып саналады.

Оқушы белсенділігі қандай болғанда да ой дербестігіне сүйінеді. Оқыту процесінде оқушылардың белсенділігін арттыру принципін жүзеге асыруды мақсат еткен м±ғалім сабақтың барлық кезеңінде олардың ой дербестігін дамытуға тырысады. Оқушыда белсенділік бір қалыпта болмайды, оның қарапайым (еліктеушілікке, жай қайталауға, біреудің айтқанын б±лжытпай орындауға негізделген белсенділік) жєне күрделі (творчестволық т. б. белсенділік) түрлері болады.

Сонғысы оқушының жоғары саналылығы мен дербестігін керек етеді.

Оқушылардың жас ерекшеліктеріне жєне психикалық даму дєрежесіне қарай белсенділіктің бірнеше түрі қалыптасып дамиды: қимыл жєне сөйлеу, ойын жєне оқу танымдық, өзін-өзі тєрбиелеу белсенділіктер.

Қазіргі экономикалық жєне қоғамдық даму кезеңі т±лғаға жоғары талаптар қояды:

Еңбекті маңызды қоғамдық борыш ретінде бағалай білу;
Барлық жұмыс түрлерінің маңыздылығын тану, еңбекті жєне оныңнєтижесін құрметтей білу;
Еңбекте үнемі белсенділік, жаңалық, шығармашылык таныту;
Ой-сана жєне дене күші деңгейіне қарай еңбек ету ќажеттілігініштей түсіну

5. Еңбекті ѓылыми ±йымдастыру принципіне сүйене жүргізу;

Еңбекке адам өмірінің қажеттігі ретінде қарым-қатынас жасау.

Еңбек тәрбиесіңде процесінде алған білім ептілік және дағдылардың негізгі мақсаты немесе педагогикалық істің соңғы жемісі емес, ол т±лғаның басты қажеттігі - еңбек ету қабілетін дамыту қ±ралы.

Еңбекке үйрету мен оған байланысты оқуды ұйымдастыру формаларын мұғалім таңдайды. Еңбек сүйікті іске айналуы үшін балаға еңбектің жемісімен адам болатын қуанышын сезіндіре білу керек. Сол үшін оқу ісін жоғары сатылап, бірақ қол жететін деңгейде қ±ру керек: істеген ењбегінің жемістігін түсінген оқушы өз-өзіне сенімі артып, еңбегін мақтаныш ете бастайды.

Мұғалімнің еңбек сабақ оқытуы еңбекке тәрбиелеу ж±мысының негізі болып саналады. Еңбекке баулу сабақтарының мазм±ны еңбекті бағалай білуге, жауапкершілікке, ±қыптылыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеп, олардың эстетикалық талғамы мен еңбек мәдениетінің арта түсуіне жәрдемдеседі.

Еңбек сабағы мұғалімнің өзінің жан-жақты болуын, б±л пөнді басқа пәндермен байланыстыра отырып оқытуды талап етеді.

Бастауыш мектеп оқушыларының танымдық белсенділігін арттыру мәселелеріне көптеген педагогтар, психологтар ат салысты. Мәселен, И. Г. Песталоцкии швецариялық ең атақты әрі әлемге әйгілі педагог ретінде еңбек тәрбиесін ең маңызды әрі ауқымды тәрбие қатарына қосып, т±лға, азамат тәрбиелеп шығаруға қажеттілік ретінде еңбек пәнін арнайы оқытуды насихаттап, соны педагогикалық тарихи кезеңдерге дәлелдеді.

Ұлттық педагогикалық теория жөніндегі мєселелердегі А. Байт±рсынов, Ы. Алтынсарин, С. Көбеев, С. Асфандияров сияқты жєне т. б. кемеңгер ағартушы-педагогтардың еңбектерінде көрініс тауып, қазіргі заманға жетіп, туелсіз елдің болашақ ұрпақтарын тєрбиелеуге таптырмасы қ±ралға айналып отыр.

Сол сияқты еңбектік ынтаның, қабілеттің маңыздылығы жєне адамгершілікке апаратын жол ретінде, еңбекті адам тєрбиесінің жоғары деңгейі ретінде тұжырымдау совет педагогі Н. К. Крупскаяның еңбектерінде көрсетілді.

Кіші мектеп жасындағы оқушылардың таным белсенділігінің жоғары екендігі ғылыми дєлелденген. Ал, таным белсенділігіне тікелей єсер етуші фактордың бірі - балаларды еңбек етуге үйрету.

Оқушылардың танымдық белсенділігін арттырудың оқытудағы єдістері М. Н. Скаткин, И. Я. Лернер, Ю. К. Бабанский сияқты майталман педагогтардың тұжырымдары арқылы сарапталынды.

К. Д. Ушинский оқу еңбегінің жєне еңбектік тәрбиенің мєнін, єсіресе ата-аналардың өз балаларын еңбек арқылы тєрбиелеу мєселелерін өз еңбектерінде көрсетті.

А. С. Макаренко еңбек сабақтарының, еңбектің ұжымдық тєрбиеге ықпалын жєне кәсіптік бағдар беру ісіндегі негізгі күштерді, яғни мектеп, жанұя жєне жұртшылықты біріктіру бағытын қарастырып, іс-жүзінде дєлелдеді.

Кіші мектеп жасындағы оқушылардың ұлттық қолөнер арқылы танымдық белсенділіктерінің артуы еңбекке баулу сабақтарында өте анық көрінеді. Қазіргі еңбекке баулу пєнін оқыту бағдарламасында ұлттық қолµнер материалдары тіпті єрбір сабақ сайын айтылып, көрсетіліп, қолданылып отырады. Б±л - қажеттілік єрі әрбір ±лттық мєдениет пен өнер қалыптастырудағы оқушылар бойында табылуы тиіс шаралар. Ұлттық тіл, яғни ана тілі, әдеп-ғ±рыптары мен салт-дєст±рлерімен бірге ж±ріп жасай беретін сала- ±лттық қолөнер. Әсіресе қазақтың ұлттық қолөнеріне үйрету

қазақ балаларының дүние танымына, танымдық белсенділіктеріне жєне ұлттық өнер туралы білімдер қалыптастыруына бірден-бір жол болып табылады.

Еңбекке баулу пєнін бастауыш мектепте оқыту єдістемесі бойынша республикадағы белгілі ғалым О. Сатқан±лының оқушыларда еңбектік іскерлік дамытудың халықтық - педагогикалық т±жырымдамалары осы кездегі жаңа технологиялық әдіс-тәсілдерге бағытталады.

С. Қасымовтың "Қазақ халқының қолөнер еңбектеріндегі халықтық педагогиканың, қазақтың ұлттық қолөнер т±рлерінің сыр-сипат мен мазм±ны оқушыларға осы өнерді үйретудің жолдары арқылы берілген материалдардан анық көрінеді.

Адам психикасын ќалыптастыруда шешуші роль атқаратын єрекеттін бірі - еңбек. Еңбектің адам сана-сезімінің қалыптастыруына қалайша әсер ететіндігі жөнінде К. Д. Ушинский " . . . Еңбек тән мен рухани адам жаратылысының жєне жер бетіндегі адамның тіршілігінің күрделі заңына айналады. Ол адам тєнінің адамгершілігі мен ақыл-ойының жетілуінің жағдайы, оның адамгершілік ар-±яты, бостандығы жєне ақыр аяғында қуанышы мен бақыты болып табылады", - дейді. Мұғалімдер оқушыларды еңбектің кез-келген түріне, одан шығатын нєтижелерге сый-қ±рмет көрсету рухында (еңбекке өте ұқыптылықпен қарау, оның ысырабына жол бермеу, еңбек үстінде болатын барлық берекесіздікке қарсы аяусыз күресу) тєрбилеп отыру тиіс.

Бастауыш сыныптардағы еңбек тєрбиесі-баланы жүйелі түрде еңбек дағдыларына үйретудің бірінші қадамы. Оқушының еңбекке дағдылануы бірден дамымайды. ¤йткені бала бірден өзінің еңбек етудегі мақсатын түсіне қоймайды жєне одан нєтиже шығарамын деп те ойламайды. Еңбектің адамның қандай қажетіне жарайтының, оның қоғамдық мєнін бала айқын түсінетін болу қажет. Еңбек сабаты зейінді тєрбиелеудің де ең жақсы құралы. Өйткені тіпті кішкентай еңбектің өзі (инені сабақтау) зейінің бір жерге жиналуын, дєлдікті, күш салуды қажет етеді. Еңбек дағдыларының тартымсыздығы төменгі сынып оқушыларына тєн қасиет. Мұндай жағдайды, мєселен, жазу дағдысын қалыптастыру кезеңінде де байқауға болады. Ол жазуға бүкіл денесін (аузын жыбырлату, көзін шүйілту, аяғын тіркеу, мезгіл-мезгіл демалу т. б. ) қатыстырады. Осы жайт еңбекке баулу сабағында да байқалады.

Қарапайым еңбек қ±ралдарына (қайшы, ине, жіп, желім, түйрегіш жєне т. б. ) машықтанған кіші мектеп жасындағы оқушылар бүтіндей күрделі аспаптармен ж±мыс істей алуға біртіндеп үйреніп кетеді. Адамның балғын кезінде алған еңбектің дағдылары өмір бойына сақталады. Сондықтан төменгі сыныптарда еңбек даѓдыларының єдемі де онтайлы берік болып қалыптасуына ерекше көңіл бөлу қажет. Егер еңбекке баулу сабағы белгігі жоспармен педагогикалық т±рғыдан д±рыс ±йымдастырылса, балалар оған бар ынтасымен кірісетін болады. Бастауыш сынып оқушылары көбінесе еңбектің нєтижесінен гөрі, оның өзіне (қайшымен қағаз қию, инемен тігу т. б. ) ќатты зейін қояды. Оларды еңбек "мотивтері" көріне бастайды. Бала ќандай зат болса да өз кєдесіне жаратуды ±натады. Біраз уақыт бойына баланы еңбек етуге итермелейтін осындай мотивдерді қолдаған д±рыс. Өйткені б±л оның еңбекке деген икемділігін, ықыласын арттыра т±седі. Бұл кезде еңбектің ќоғамдық мєнін сөзбен айтуға көп бара бермеу керек. Бала заттарды өзім ќ±лыным деген ниетпен істейтін болса, оны барынша жақсы жасауға тырысады. Кейін үшінші, төртінші сыныптарда еңбектегі жеке мотивтер қоғамдық мотивтерге жол бере бастайды.

Оқушы біртіндеп өз еңбегінің қоғамдық мєнін түсіне бастайды.

Төменгі сынып оқушылары шаршағанына қарамай қимылдайды. Өйткені олар шамасының келу-келмеуіне қарамастан, іске қызу кіріседі. Көбінесе еңбек тєртібі сақтала бермейді. Олардың бірі қағаз қиса, екіншісі желімдейді, үшіншісі тағы бір іспен айналысады. Істелген істің сапасына мєн беріп жатпайды, жаман болсын, жақсы бір зат істеп шығардық деп ойлайды. Б±л - көбінесе бірінші сынып оқушыларына тєн қасиет.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.