Атмосфералық ауаның ластану көздері туралы

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Атмосфералық ауаның ластану көздері.
Атмосфераны ластайтын заттарды классификация-лау
Атмосферада ластауыш заттардың таралуы
Ауаны ластаушы заттардың әуе кеңістігіне өзгеріске ұшырауы

Атмосфералық ауаның ластану көздері.

Атмосфераның ластануы деп адам денсаулығына жануар- ларға, өсімдіктерге негативті әсер ететіндей оның құрам-ының кез-келген өсімдіктерді айтады. Атмосфераның ластау көздеріне мұнай, газ транспорт жатады. Атмосфера қауіпті ластанудың бірі, ауаның жер бетіндегі қабатын ластайды. Қоршаған табиғи ортаның саниторлық гигенаның жағдайына шектелген руқсат еткен. Бүгінгі таңда атмосфера ауасының тазалық сапасы бұрынғы кезден нашарлауда. Оның негізгі себептері-ауаға адамның іс-әрекетінен болатын әртүрлі газдардың шығарылуы. Оларды біз ластағыш заттар дейміз.

Атмосфера ауасының сапалық күйінің көрсеткіштері оның ластану дәрежесі болып саналады. Егер атмосфера ауасында ластағыш заттардың шекті мөлшерлі концен-трациясы қалыпты құрамнан асып кетсе, онда ауаны ластанған деп санайды. Ластағыш заттардың негізгі көздері-өнеркәсіп, автокөліктер, зауыт, жылу энергиясы, соғыс қаруларын сынау, космос корабльдері мен ұшақтар т. б. Жоғарыда аталған объектілерден атмосфераға түскен заттар ауа құрамындағы компоненттерінің қатысуы мен химиялық немесе фотохимиялық өзгерістерге ұшырайды. Содан соң пайда болған химиялық өнімдер суға, жерге түсіп, барлық тірі организмдерді, ғимараттарды, құрылыс материалдарын бүлдіреді. Атмосфера құрамындағы оттегі мен көмірқышқыл газының тұрақты болуы жалпы ауа бассейінінің тепе-теңдігіне әсер етеді. Көмірқышқыл газ-ының да ауадағы шекті мөлшері көбейсе адамдар мен жануарлардың тыныс алуы нашарлайды. Сондықтан ауа құрамындағы негізгі екі газдың тепе-теңдік мөлшері қатаң сақталуы тиіс. Міне осы жағдайлардан бүкіл әлемдік атмосфера экологиялық дағдарысқа ұшырап отыр. Ауаны ластауға жер шарындағы мемелекеттер өзінің экономикалықдаму деңгейіне қарай түрліше үлес қосып отыр.

Біздің республикамызда атмосфера шығарылатын зия-ды заттар мен газдар т. б бөгде химиялық қосылыстар Қаз-гидромент ғылыми зерттеу институтының үнемі бақылау-ында болып отырады. Атмосфераның ластану индекісін (АЛИ) бағалау бойынша 1999-2000 жылдар аралығында ауасы ең көп ластанатын қалаларға (Лениногор, Зырян, Өскемен, Жезқазған, Балқаш, Қарағанды, Павлодар, Екібастұз, Теміртау, Алматы қалалары жатады. Мәселен, 1995 жылдары ең көп ластанған қалалардан бірінші орынға Жезқазған Балқаш қалалары шықса, ал 1999-2000 жылдары Лениногор мен Өскемен шығып отыр. Республика жағдайында атмосфераның ластануына өнер-кәсіптердің техникалық жағынан мамандануы нашар.

Атмосфераны ластайтын заттарды классификация-лау. Агрегаттық күйіне қарай, атмосфераны ластайтын заттарды төрт топқа бөледі; қатты, сұйық, газ және аралас. Сонымен қатар, өндіріс қалдықтарының атмосфераға тарайтын бөлігін төмендегідкй етіп те топтайды.

1. Шығару және бақылау жүйелерін үйлестіру бойынша;

2. Ластаушы затты шығару режимі бойынша (үздіксіз - периодты) ;

3. Температура бойынша (газ-тозаңды қоспаның температурасы ауа температурасынан жоғары және төмен болады;

4. Шоғырландыру бойынша (негізгі, көмекші өндіріс немесе қосалқы өндіріс) ;

5. Тазалау сипаты не тәсілдері бойынша (ауаға тазаламай бірден шығарылатын және тазалауға жіберілетін заттар) ;

Атмосферада ластауыш заттардың таралуы . Жер бетінің темперетурасыәркелкі болғандықтан, соның нәтижесіндеауа қысымы әртүрлі болып, ауа ағыны- жел тұындайтынымәлім. Атмосферадағы ауа ағынының қозығалысы турбуленттік сипатта болады. Жел жылдам-дығымен қатарт кеңістік бойындағы осьтерді бағытында турбулеттік пульсация пайда болады. Аталған пульсация, малекулалық диффузия құбылысымен қосылып, зиянды заттарды әуе кеңістігіне тартады. Әр түрлі бағыттарда ластаушы зат концентрациясы турбулентті диффузияны сипатталады.

Ауаны ластаушы заттардың әуе кеңістігінеөзгеріске ұшырауы . Атмосфераға бөлінген химиялық заттар- сан түрлі өзгеріске, химиялық түрленуге ұшырайды. Бұл өзгерістер сол заттардың атмосфера болу мерзімінде де байланысты. Атмосферада болу мерзімі деп ластаушы заттардың қоршаған ортаға шығарылған уақыттан бастап, олардың жауын-шашынмен не өзге құбылысәсерінен атмосферадан кеткенге дейінгі уақыт аралығы айтылады. Ластаушы заттардың өзгеріске ұшырауы көбіне күн сәуле-лерінің әсерінен болады. Кез келген жүйе жарықты сіңіргенде, оның ішкі энергиясының шамасына тең энергияға артады және онда төмендегідей өзгеріссатылары орын алады.

- Электрондық деңгейлерді қозған малекулалардың түзілүі;

А+Һv- А*

-Флуоресценция құбылысыарқылы дезактивтену;

A*-A+Q

-Өзге малекулалармен қақтығысу нәтижесінде, қозған малекуланыңи дезактивтенуі;

A*+Q-A+Q

-диссоциациялану,

A*-B+C

Әуе кеңістігіне орын алатын фотохимиялық өзгерістер ішінде электронды деңгейлері қозған малекулалардың (А*) диссоциациялануын ерекше атауға болады.

Атмосфераны ластаушы заттар; Атмосфервғв шығарылатын химиялық заттардың ішінен бірінші орында көмірқышқыл газы тұр. Бұл қосылыс ұзақ өмір сүреді және атмоспера жиналуға қабілетті.

Жарықтандырудың негізгі сипаттамалары

Өндірістін жарықтандыру санық және сапалық көрсеткіштермен сипатталады. Сандық көрсеткіштер негізгі жарықтехникалық өлшемдермен сипатталады, оларға жарық ағыны, жарық, күші, жарықтану және айқын жарықтану жатады.

Сапалық көрсеткіштер көру жұмысындағы жағдайларды анықтайды, олар: фон, айқындылығы, соқырлық көрсеткіштігі, жарықтану толықсыма коэффиценті, дисконфорт көрсеткіші.

Жарық ағыны (Ғ) сәуле энергиясының қуаты. Жарық ағыны люменмен (лм) өлшемдері.

Жарық күші (l) жарық ағынының кеңістіктері қысымы. Жарық күші дене бұрышының жарық ағынына қатынасымен анықталады, өлшем бірлігі

кандела (кд)

мұнда I--жарық куші, км;

F--жарық ағыны; лм;

w--дене бұрышы, ср.

Дене бұрышы (w) косинуспен шектелген кеңістікпен жартысы, ол сфераның ортасындағы шынға ие. Дене бұрышы аудан (s) қатынасымен анықталады.

Жарықтылық (e) жарық ағынының беттік тығыздығы. Ол беттік элементке түсетін жарық ағынының сол элемент ауданына қатынасымен нықталады және люкста (лк) өлшенеді.

мұнда Е-жарықтылық, лк;

F-беттік элементке түсетін жарық ағыны;

S-беттік элементтің ауданы, м:

Беттік айқындылық Б көз қабылдайтын жарық техникалық шама.

Мұндағы B-беттік айқындылық, км/м

I-жарық күші, кд;

S-шағылысатын беттін ауданы, м

а-шағыласу бағытымен беттік жазықтын арасындағы бұрышы.

Фон-- беттік қаралатын ажырату обьектісінің беттік жазықтын арасындағы бұрыш.

Фон-- мынадай болып саналады; ашық беттін сәулелену коэффициенті 04 теп көп болса, орташа 0, 2 ден 0, 4 дейін, қаранғы 02ге дейін.

Обьект контрастық төменгі теңдеумен аныұталады.

мұндай L -ажырату обьктісінің айқындылығы, кд\м

L -фон айқындылығы, кд\м

Өндірістік жарықтануға қойылатын негізгі жарық техникалық талаптар:

а) жұмыс орындарын жарықтандыру денгейі орындалатын жұмысының сипатына сәйкес болуы қажет; а) Машина бөлщектері мен миханизымдердің үйкелесінің, механикалық қозғалыстан болады.

б) Аэро (гидро) - динамикалық газдың, будың, үйкелесінің, нәтижесінде турбуленттің ағынның араласуның әсерінен қысып толқуының, қозғалысынын және әртүрлі жылдамдықпен еркі ағыншада немесе тамға дененің шекарасындағы ағынның турбуленттігіне болады.

в) Терминдік жану жуғдайының нәтижесінен, сондай ақ жарылу, босалу нәтижелерінен болады.

г) Жарылу инпульсті мысалы, двигательдердіішкі жану жұмысынан болады.

Дірілдеудің қандай түрлері өндірістік орындарда кездеседі?

Өдірістік орындарда жалпы дірілдеу (жанама және тік ), жергілікті және қиыстырылған дірілдеу кездеседі.

Кәсіпорындарда ультырадыбыстар тербелестің көзі болып не саналады?

Кәсіпқорында ультрадыбыстың көзі болып ультрадыбысты құрылғылар, ультрадыбысты өндірушілер, техналогиалық немесе тексеру мақсатын қолданатын құрылғылар, ультрадыбысты өндіруші жұмыс құрылысы болып табылады.

Өнеруәсіптер псіруге (сварка), дөнекерлерге (пайки), атқару (дефект), қатты және морт матириалдардын өндеуге ультрадыбыстар тербеніс қолданылады.

Жанасу (контак) сәулелері ультрадыбыс болу мүмкін бе?

Ультрадыбысты тербеліс заттардың тиісуіне (инструмент, сүйық, деталь) алысталған жұмысшыға сәулелену контактыға әсер етеді.

Шуды және дірілдің адам арганизіне тигізілетін әсері, нормасы және қорғану шаралары.

Адмның құлағы 16Гц 20кГц диапазондық жіліктер естілетін дыбысты қабылдай алады. 16 Гц жиіліктен төмен тербесті инфродыбстар деп, ал 20 кГц тен жоғары ультрадыбыстар деп атайды.

Шу адамның естуіне жағымсыс әсер ететін және демалуына, жұмыс ітеуіне кедергі жасайтын дыбыстар жиынтығы. Дыбыс жиілікпен (қкрқындық) және дыбыстық қысыммен (Р) сипатталады.

Дыбыстық толқынның таралуы кеңістікте тербелісті энергиямен бірге жүреді. Оның 1 м ауданынан өтетін, перпендикуляр бағытта таралатын дыбыстық толқында орналасқан саны дыбыс күшіне І, Вт/м немесе қарқындылыққа қызмет етеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.