Шылым шегудің зияндары
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Шылым шегудің пайда болу себептері мен проблемалары
2. Шылым шегудің зияны
3. Темекі құрамы
4. Статистикалық мәлімет
ІІІ. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Шылым шегудің пайда болу себептері мен проблемалары
2. Шылым шегудің зияны
3. Темекі құрамы
4. Статистикалық мәлімет
ІІІ. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
Кіріспе
Арақ ішіп, темекі шеккен,
Денсаулығының түбіне жеткен (Халық даналығы).
Салауатты өмір салтын қалыптастыру үшін зиянды әдеттерден бас тарту қажет. Зиянды әдеттерге темекі, алкоголь (ішімдік), есірткі және уытты заттар жатады. Бұл заттарды ұзақ уақыт, ал кейде тіпті аз ғана уақыт пайдаланғанда организмде психикалық және тәндік тәуелділік дамиды. Зиянды заттарға әуестенудің барлық түрі ақырында ауыр науқасқа шалдықтырады. Бұл аурулар ұзақ әрі арнайы емдеуді қажет етеді. Адам зиянды заттарды пайдаланудан сақтану үшін олардың кейінгі зардаптарын білу керек. Зиянды әдеттермен күресу осы құбылыстың себептері белгілі болған жағдайда ғана табысты болады.
Темекі тарту, яғни, никотинизм – зиянды әдет және нашақорлықтың бір түрі.
Статистикалық мәліметтер бойынша планетада ересектердің 40 пайызы темекі тартады. Оның ішінде 60 пайызы ер азаматтар, 20 пайызы әйелдер екен.
Темекі түтіні адам организмі үшін зиянды және улы заттардың жиындысы болып табылады. Олардың ең бастылары – никотин, синиль қышқылы, көмір қышқылы, сірке қышқылы, азот, эфир майы және өкпе рагіне душар ететін әртүрлі радиобелсенді элементтер болып табылады. Олардың ішіндегі ең улысы – никотин. Адам ағзасы үшін бар болғаны бір-ақ тамшы /ол 10-12 тал сигаретте болады екен/ никотин уы жеткілікті көрінеді.
Темекі тартатын адамда никотиннің ықпалынан асқазан қышқылдығы төмендейді. Қан қысымы артады. Орталық жүйке жүйесі мен жүректің қызметі бұзылады. Елу жасқа дейін темекі тартатын әйелдерде миокард инфаркті темекі тартпайтындарға қарағанда 20-есеге жиірек кездеседі екен. Бронхитпен ауырушылардың 75 пайызы темекі тартушылар болып табылады.
Темекі ішкі мүшелер қызметін бұзып, ауруға душар етумен қатар, адамның сыртқы келбетін де бұзады. Түтіннен шыққан зиянды улы заттар беттегі майда қан тамырларын зақымдап, бет терісі ауруларына душар етеді.
Жыл сайын жер бетінде темекіден 3 миллион адам, яғни темекінің улы әсерінен әрбір 13 секунд сайын бір адам өледі екен.
Жастай шылымға үйренген жастар ұмытшақ келеді. Оқу үлгерімі нашарлайды, тіпті ақыл-ойы кемиді.
Темекі шегушілік студент жастардың арасында жиі кездесетін болып жүр. Әсіресе, қыз-балалардың темекі шеккені көңіл алаңдатарлық нәрсе.
Темекі шегу тұрмыс құрған болашақ аналарға өте зиян. Олардың шеккен әрбір тал темекісі бойындағы нәрестенің денесіне сіңетін улы заттардың мөлшерін 10 пайызға көбейтіп, нәрестеге қажетті оттегінің мөлшерін 10 пайызға кемітеді екен.
Сондықтан жас кезден денсаулықты сақтап, темекіге әуестенбей, темекі шегушілерден бойды аулақ ұстап жүрген дұрыс.
Арақ ішіп, темекі шеккен,
Денсаулығының түбіне жеткен (Халық даналығы).
Салауатты өмір салтын қалыптастыру үшін зиянды әдеттерден бас тарту қажет. Зиянды әдеттерге темекі, алкоголь (ішімдік), есірткі және уытты заттар жатады. Бұл заттарды ұзақ уақыт, ал кейде тіпті аз ғана уақыт пайдаланғанда организмде психикалық және тәндік тәуелділік дамиды. Зиянды заттарға әуестенудің барлық түрі ақырында ауыр науқасқа шалдықтырады. Бұл аурулар ұзақ әрі арнайы емдеуді қажет етеді. Адам зиянды заттарды пайдаланудан сақтану үшін олардың кейінгі зардаптарын білу керек. Зиянды әдеттермен күресу осы құбылыстың себептері белгілі болған жағдайда ғана табысты болады.
Темекі тарту, яғни, никотинизм – зиянды әдет және нашақорлықтың бір түрі.
Статистикалық мәліметтер бойынша планетада ересектердің 40 пайызы темекі тартады. Оның ішінде 60 пайызы ер азаматтар, 20 пайызы әйелдер екен.
Темекі түтіні адам организмі үшін зиянды және улы заттардың жиындысы болып табылады. Олардың ең бастылары – никотин, синиль қышқылы, көмір қышқылы, сірке қышқылы, азот, эфир майы және өкпе рагіне душар ететін әртүрлі радиобелсенді элементтер болып табылады. Олардың ішіндегі ең улысы – никотин. Адам ағзасы үшін бар болғаны бір-ақ тамшы /ол 10-12 тал сигаретте болады екен/ никотин уы жеткілікті көрінеді.
Темекі тартатын адамда никотиннің ықпалынан асқазан қышқылдығы төмендейді. Қан қысымы артады. Орталық жүйке жүйесі мен жүректің қызметі бұзылады. Елу жасқа дейін темекі тартатын әйелдерде миокард инфаркті темекі тартпайтындарға қарағанда 20-есеге жиірек кездеседі екен. Бронхитпен ауырушылардың 75 пайызы темекі тартушылар болып табылады.
Темекі ішкі мүшелер қызметін бұзып, ауруға душар етумен қатар, адамның сыртқы келбетін де бұзады. Түтіннен шыққан зиянды улы заттар беттегі майда қан тамырларын зақымдап, бет терісі ауруларына душар етеді.
Жыл сайын жер бетінде темекіден 3 миллион адам, яғни темекінің улы әсерінен әрбір 13 секунд сайын бір адам өледі екен.
Жастай шылымға үйренген жастар ұмытшақ келеді. Оқу үлгерімі нашарлайды, тіпті ақыл-ойы кемиді.
Темекі шегушілік студент жастардың арасында жиі кездесетін болып жүр. Әсіресе, қыз-балалардың темекі шеккені көңіл алаңдатарлық нәрсе.
Темекі шегу тұрмыс құрған болашақ аналарға өте зиян. Олардың шеккен әрбір тал темекісі бойындағы нәрестенің денесіне сіңетін улы заттардың мөлшерін 10 пайызға көбейтіп, нәрестеге қажетті оттегінің мөлшерін 10 пайызға кемітеді екен.
Сондықтан жас кезден денсаулықты сақтап, темекіге әуестенбей, темекі шегушілерден бойды аулақ ұстап жүрген дұрыс.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Егемен Қазақстан газеті. 2006 №22
2. «Основы физиологии человека» Агаджанян, Власова, Ермакова.
3. Маринова Ю , Никитина А.А. «Возростная физиология»
1. Егемен Қазақстан газеті. 2006 №22
2. «Основы физиологии человека» Агаджанян, Власова, Ермакова.
3. Маринова Ю , Никитина А.А. «Возростная физиология»
Пән: ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности), Защита труда
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:
Р е ф е р а т
Тақырыбы: Шылым шегудің зияндары
Орындаған:
Тексерген:
Алматы, 2011 жыл
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Шылым шегудің пайда болу себептері мен проблемалары
2. Шылым шегудің зияны
3. Темекі құрамы
4. Статистикалық мәлімет
ІІІ. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
Кіріспе
Арақ ішіп, темекі шеккен,
Денсаулығының түбіне жеткен (Халық даналығы).
Салауатты өмір салтын қалыптастыру үшін зиянды әдеттерден бас тарту
қажет. Зиянды әдеттерге темекі, алкоголь (ішімдік), есірткі және уытты
заттар жатады. Бұл заттарды ұзақ уақыт, ал кейде тіпті аз ғана уақыт
пайдаланғанда организмде психикалық және тәндік тәуелділік дамиды. Зиянды
заттарға әуестенудің барлық түрі ақырында ауыр науқасқа шалдықтырады. Бұл
аурулар ұзақ әрі арнайы емдеуді қажет етеді. Адам зиянды заттарды
пайдаланудан сақтану үшін олардың кейінгі зардаптарын білу керек. Зиянды
әдеттермен күресу осы құбылыстың себептері белгілі болған жағдайда ғана
табысты болады.
Темекі тарту, яғни, никотинизм – зиянды әдет және нашақорлықтың бір түрі.
Статистикалық мәліметтер бойынша планетада ересектердің 40 пайызы темекі
тартады. Оның ішінде 60 пайызы ер азаматтар, 20 пайызы әйелдер екен.
Темекі түтіні адам организмі үшін зиянды және улы заттардың жиындысы болып
табылады. Олардың ең бастылары – никотин, синиль қышқылы, көмір қышқылы,
сірке қышқылы, азот, эфир майы және өкпе рагіне душар ететін әртүрлі
радиобелсенді элементтер болып табылады. Олардың ішіндегі ең улысы –
никотин. Адам ағзасы үшін бар болғаны бір-ақ тамшы ол 10-12 тал сигаретте
болады екен никотин уы жеткілікті көрінеді.
Темекі тартатын адамда никотиннің ықпалынан асқазан қышқылдығы төмендейді.
Қан қысымы артады. Орталық жүйке жүйесі мен жүректің қызметі бұзылады. Елу
жасқа дейін темекі тартатын әйелдерде миокард инфаркті темекі
тартпайтындарға қарағанда 20-есеге жиірек кездеседі екен. Бронхитпен
ауырушылардың 75 пайызы темекі тартушылар болып табылады.
Темекі ішкі мүшелер қызметін бұзып, ауруға душар етумен қатар, адамның
сыртқы келбетін де бұзады. Түтіннен шыққан зиянды улы заттар беттегі майда
қан тамырларын зақымдап, бет терісі ауруларына душар етеді.
Жыл сайын жер бетінде темекіден 3 миллион адам, яғни темекінің улы әсерінен
әрбір 13 секунд сайын бір адам өледі екен.
Жастай шылымға үйренген жастар ұмытшақ келеді. Оқу үлгерімі нашарлайды,
тіпті ақыл-ойы кемиді.
Темекі шегушілік студент жастардың арасында жиі кездесетін болып жүр.
Әсіресе, қыз-балалардың темекі шеккені көңіл алаңдатарлық нәрсе.
Темекі шегу тұрмыс құрған болашақ аналарға өте зиян. Олардың шеккен әрбір
тал темекісі бойындағы нәрестенің денесіне сіңетін улы заттардың мөлшерін
10 пайызға көбейтіп, нәрестеге қажетті оттегінің мөлшерін 10 пайызға
кемітеді екен.
Сондықтан жас кезден денсаулықты сақтап, темекіге әуестенбей, темекі
шегушілерден бойды аулақ ұстап жүрген дұрыс.
1. Шылым шегудің пайда болу себептері мен проблемалары
Денсаулыққа зор кесел,
Үйрете көрме ауызды,
Насыбай менен шылымға (Шораяқтың Омары).
Шылым шегу бүкіләлемдік эпидемияға айналды. Жыл сайын темекіден 5
миллион, Қазақстанда 25000 адам көз жұмған. Тек шылым шеккеннің өзінен 1950
жылдан 2000 жылға дейін аралығында дамыған елдерде 60 млн адам көз жұмған.
Бұл екінші дүние жүзілік соғыста қаза тапқандар санынан асып түседі. ДДСҰ-
ның мәліметінше, 1 сағат ішінде әлемде шылым шегу салдарынан 560 адам көз
жұмса, соның үшеуі – Қазақстанның азаматы.
Жүргізілген зерттеулер бойынша мектептегі темекіге әуестену
жағдайын балалар компания үшін, зеріккендіктен, еркеліктен,
таңырқаушылықтан деп түсіндіреді. Жасөспірімдердің 63% көшеде шылым
шегеді, 22% подъездерде тығылып шегеді, 7% батырлықпен үйлерінде
ересектердің жоқтығын пайдаланып шылым шегеді.
Жыл сайын дүние жүзінде темекі шегудің салдарынан 4 млн. адам қайтыс
болады екен. Мұны жыл бойына әр күн сайын 25 авиалайнер апатқа ұшырап, сол
себепті түгел ажал құшқан пассажирлердің санымен салыстыруға болады.
Бүгінде жер шарында 1,2 млрд. адам темекі шегетін көрінеді. Дүниежүзілік
денсаулық сақтау ұйымының дерегі бойынша, 1997 жылы темекіден 3 млн. адам
қайтыс болған болса, бұл көрсеткіш жыл сайын 33 пайызға өсіп отырған. Бұл –
бұл ма? Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының есебіне жүгінетін болсақ,
егер жағдай өзгермесе, онда таяу жылдарда жарты миллиард тірі адамның
түбіне темекі жетуі мүмкін көрінеді. Бұл қолайсыз мәлімдеме үрейлендіріп,
үркіту үшін емес, нақты факт негізінде жасалып отыр. Ал, Қазақстанға келер
болсақ, қазіргі уақытта 5 миллионға жуық адам темекі шегеді екен. Оның
басым бөлігі орта жастағы адамдар болса керек.
Темекі тартатын адам күніге орта есеппен 200 рет, айына 6
мың рет, жылына 72 мың рет ішке түтін тартса, ал 45 жастағы адам өмір
бойына 2 млн. рет темекі тартады деседі. Қызығы сол, темекі шегуді о баста
ойнап бастаған 100 адамның 80-і біртіндеп тұрақты шылымқорға айналады.
Темекі шегудің зиян келтіретінін білсе де, шылымқорлар
көбеймесе азаймай отыр. Темекі шегуші адамдар тек өзін ғана улап қоймай,
қасындағы басқа адамдарды да улайтыны белгілі. Пайғамбарымыз Мұхаммедтің
(с.ғ.с.) қасиетті сөздерінде айтылғандай, адам өз денсаулығын қорғауға, оны
бұзып, уландыратын әр нәрседен аулақ болуға міндетті еді.
Қазір тәжірибеде денсаулық сақтау қызметінің ескертуі, дәрігерлер кеңесі,
шылымқорларға шұғыл шартты рефлекс жасау, оларға жағымсыз жайттар туғызу,
гипноз (сиқыр), миға код жіберу және қолдаушы топ арқылы темекі қойғызуға
арналған бағдарламалар жүдә көп. Бірақ, бұлардың нәтижелері түбегейлі
болмай тұр. Осындай тәсілдермен емделген адамдардың бестен бірі ғана
темекіні тәсігөй қойып кетуі ықтимал. Ал, олардың көпшілігі бұрынғы зиянды
әрекеттерін жаңғыртып, қайтадан жалғастырады. Жүз пайыз нәтижеге қол
жеткізетін тәсіл – иман терапиясы. Яғни, шылымқорлардың Алладан қорқуы
арқылы темекіні қоюына қол жеткізу ісі ғана сенімді жол деуге болады.
Өйткені, иманның темекіден де жаман әдет және асқынған ауру түрі –
араққұмарлықтан адамдарды айықтырғаны бізге Ислам тарихынан мәлім. Бұл
оқиға Пайғамбарымыз Мұхаммедтің (с.ғ.с.) көзі тірі кезінде болған еді. Оған
(с.ғ.с.) Алла Тағаланың арақ ішуді харам еткені туралы (Мәидә: 91) аят
түскен кезде, адамдар ойланбастан арақ ішу індетін сап тиған екен.
Нәтижесінде, көшеде сарқырап аққан арақтан арық пайда болыпты. Арақ иісі
апта бойы кетпей тұрып алса керек. Содан бері мұсылмандар арақты әлі
ауызына алып көрген жоқ. Дүние жүзінде алпауыт мемлекеттердің ешқайсысы
қанша тырысқанмен, мұндай нәтижеге қол жеткізе алған жоқ. Оның ішінде АҚШ
та бар.
2. Шылым шегудің зияны
Шылым шегу – зиян қызмет, оған күш салмай тастауға болмайды. Ол нағыз
нашақорлық, және оны көбі шындап көңілдеріне алмайтыны, аса қауіпті.
Никотин – ол өсімдіктен жаралған, ең бір қауіпті у-дың бірі.
Егер никотинге батырған әйнек таяқты тек оның тұмсығана жақындатса ғана
болды, құс өліп қалады. Үйдің қояны никотинның ¼ тамшысынан, ал ит – ½
тамшысынан өледі. Адамды өлтіретін никотинның мөлшері 50-ден 100- мг дейін,
немесе 2-3 тамшы құрайды. Дәл осы мөлшер күн сайын, 20-25 сигарет
тартқаннан кейін, қанға сінеді. (бір сигаретте шамамен 6-8 мг никотин бар,
олардың 3-4 мг қаңға түседі). Бұ мөлшер бір қабылдағанда емес, біртіндеп,
түскеннен кейін ғана, темекішіл өлмейді. Оның үстіне, никотинның жартысы,
темекідегі басқа у-ды формальдегидті- бейтараптандырады. 30-жыл ішінде
мұндай темекішіл, орташа 800 г никотинді жұтып, шамамен 20 000 сигарет,
немесе 160 кг темекі тартады. Кішкене, өлімді емес мөлшердегі никотинды
жүйелі түрде жұту, шылым шегу әдет құмарлығын туындатады.
Никотин адамның организмінде болып жатқан, алмасу процессіне қосылады,
сосын қажетті болып алады.
Бірақ, егер темекі тартпайтын адам бір тартқанда никотинның едәуір мөлшерін
қабылдаса, онда өліп кетуі мүмкін. Шылым шегу балалар мен жасөспірімдер
үшін өте қауіпті. Шылым шеккен бөлмелерде тұратын балалар жиі және көбірек
дем алу органдарының аурулармен аурады. Шылым шегуші ата-аналардың
балаларында, олардың бір жас өмірінің ішінде, бронхит жиілігі көбейеді және
қатты аурудың даму қауіп-қатері арттырады. Темекі түтіні, өсіп келе жатқан
бала үшін маңызды, күннін ультракүлгін сәулеллерін жібермейді, заттардың
алмасуына ықпал етеді, қанттың сінімділігің нашарлатады және балаға өсу
кезінде қажет, С- витаминың бұзады.
5-9 жасында баланың өкпе функциялары бұзылады. Соның салдарынан, төзімділік
пен күшті талап ететін, денелік қызметке қабілеті төмендейді.Шылым шегетін
отбасындағы балаларда, әсіресе ерте жасында жиілірек қатты пневмония және
қатты респираторлық аурулар байқалады.
Шылым шекпейтін отбасындағы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Тақырыбы: Шылым шегудің зияндары
Орындаған:
Тексерген:
Алматы, 2011 жыл
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Шылым шегудің пайда болу себептері мен проблемалары
2. Шылым шегудің зияны
3. Темекі құрамы
4. Статистикалық мәлімет
ІІІ. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
Кіріспе
Арақ ішіп, темекі шеккен,
Денсаулығының түбіне жеткен (Халық даналығы).
Салауатты өмір салтын қалыптастыру үшін зиянды әдеттерден бас тарту
қажет. Зиянды әдеттерге темекі, алкоголь (ішімдік), есірткі және уытты
заттар жатады. Бұл заттарды ұзақ уақыт, ал кейде тіпті аз ғана уақыт
пайдаланғанда организмде психикалық және тәндік тәуелділік дамиды. Зиянды
заттарға әуестенудің барлық түрі ақырында ауыр науқасқа шалдықтырады. Бұл
аурулар ұзақ әрі арнайы емдеуді қажет етеді. Адам зиянды заттарды
пайдаланудан сақтану үшін олардың кейінгі зардаптарын білу керек. Зиянды
әдеттермен күресу осы құбылыстың себептері белгілі болған жағдайда ғана
табысты болады.
Темекі тарту, яғни, никотинизм – зиянды әдет және нашақорлықтың бір түрі.
Статистикалық мәліметтер бойынша планетада ересектердің 40 пайызы темекі
тартады. Оның ішінде 60 пайызы ер азаматтар, 20 пайызы әйелдер екен.
Темекі түтіні адам организмі үшін зиянды және улы заттардың жиындысы болып
табылады. Олардың ең бастылары – никотин, синиль қышқылы, көмір қышқылы,
сірке қышқылы, азот, эфир майы және өкпе рагіне душар ететін әртүрлі
радиобелсенді элементтер болып табылады. Олардың ішіндегі ең улысы –
никотин. Адам ағзасы үшін бар болғаны бір-ақ тамшы ол 10-12 тал сигаретте
болады екен никотин уы жеткілікті көрінеді.
Темекі тартатын адамда никотиннің ықпалынан асқазан қышқылдығы төмендейді.
Қан қысымы артады. Орталық жүйке жүйесі мен жүректің қызметі бұзылады. Елу
жасқа дейін темекі тартатын әйелдерде миокард инфаркті темекі
тартпайтындарға қарағанда 20-есеге жиірек кездеседі екен. Бронхитпен
ауырушылардың 75 пайызы темекі тартушылар болып табылады.
Темекі ішкі мүшелер қызметін бұзып, ауруға душар етумен қатар, адамның
сыртқы келбетін де бұзады. Түтіннен шыққан зиянды улы заттар беттегі майда
қан тамырларын зақымдап, бет терісі ауруларына душар етеді.
Жыл сайын жер бетінде темекіден 3 миллион адам, яғни темекінің улы әсерінен
әрбір 13 секунд сайын бір адам өледі екен.
Жастай шылымға үйренген жастар ұмытшақ келеді. Оқу үлгерімі нашарлайды,
тіпті ақыл-ойы кемиді.
Темекі шегушілік студент жастардың арасында жиі кездесетін болып жүр.
Әсіресе, қыз-балалардың темекі шеккені көңіл алаңдатарлық нәрсе.
Темекі шегу тұрмыс құрған болашақ аналарға өте зиян. Олардың шеккен әрбір
тал темекісі бойындағы нәрестенің денесіне сіңетін улы заттардың мөлшерін
10 пайызға көбейтіп, нәрестеге қажетті оттегінің мөлшерін 10 пайызға
кемітеді екен.
Сондықтан жас кезден денсаулықты сақтап, темекіге әуестенбей, темекі
шегушілерден бойды аулақ ұстап жүрген дұрыс.
1. Шылым шегудің пайда болу себептері мен проблемалары
Денсаулыққа зор кесел,
Үйрете көрме ауызды,
Насыбай менен шылымға (Шораяқтың Омары).
Шылым шегу бүкіләлемдік эпидемияға айналды. Жыл сайын темекіден 5
миллион, Қазақстанда 25000 адам көз жұмған. Тек шылым шеккеннің өзінен 1950
жылдан 2000 жылға дейін аралығында дамыған елдерде 60 млн адам көз жұмған.
Бұл екінші дүние жүзілік соғыста қаза тапқандар санынан асып түседі. ДДСҰ-
ның мәліметінше, 1 сағат ішінде әлемде шылым шегу салдарынан 560 адам көз
жұмса, соның үшеуі – Қазақстанның азаматы.
Жүргізілген зерттеулер бойынша мектептегі темекіге әуестену
жағдайын балалар компания үшін, зеріккендіктен, еркеліктен,
таңырқаушылықтан деп түсіндіреді. Жасөспірімдердің 63% көшеде шылым
шегеді, 22% подъездерде тығылып шегеді, 7% батырлықпен үйлерінде
ересектердің жоқтығын пайдаланып шылым шегеді.
Жыл сайын дүние жүзінде темекі шегудің салдарынан 4 млн. адам қайтыс
болады екен. Мұны жыл бойына әр күн сайын 25 авиалайнер апатқа ұшырап, сол
себепті түгел ажал құшқан пассажирлердің санымен салыстыруға болады.
Бүгінде жер шарында 1,2 млрд. адам темекі шегетін көрінеді. Дүниежүзілік
денсаулық сақтау ұйымының дерегі бойынша, 1997 жылы темекіден 3 млн. адам
қайтыс болған болса, бұл көрсеткіш жыл сайын 33 пайызға өсіп отырған. Бұл –
бұл ма? Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының есебіне жүгінетін болсақ,
егер жағдай өзгермесе, онда таяу жылдарда жарты миллиард тірі адамның
түбіне темекі жетуі мүмкін көрінеді. Бұл қолайсыз мәлімдеме үрейлендіріп,
үркіту үшін емес, нақты факт негізінде жасалып отыр. Ал, Қазақстанға келер
болсақ, қазіргі уақытта 5 миллионға жуық адам темекі шегеді екен. Оның
басым бөлігі орта жастағы адамдар болса керек.
Темекі тартатын адам күніге орта есеппен 200 рет, айына 6
мың рет, жылына 72 мың рет ішке түтін тартса, ал 45 жастағы адам өмір
бойына 2 млн. рет темекі тартады деседі. Қызығы сол, темекі шегуді о баста
ойнап бастаған 100 адамның 80-і біртіндеп тұрақты шылымқорға айналады.
Темекі шегудің зиян келтіретінін білсе де, шылымқорлар
көбеймесе азаймай отыр. Темекі шегуші адамдар тек өзін ғана улап қоймай,
қасындағы басқа адамдарды да улайтыны белгілі. Пайғамбарымыз Мұхаммедтің
(с.ғ.с.) қасиетті сөздерінде айтылғандай, адам өз денсаулығын қорғауға, оны
бұзып, уландыратын әр нәрседен аулақ болуға міндетті еді.
Қазір тәжірибеде денсаулық сақтау қызметінің ескертуі, дәрігерлер кеңесі,
шылымқорларға шұғыл шартты рефлекс жасау, оларға жағымсыз жайттар туғызу,
гипноз (сиқыр), миға код жіберу және қолдаушы топ арқылы темекі қойғызуға
арналған бағдарламалар жүдә көп. Бірақ, бұлардың нәтижелері түбегейлі
болмай тұр. Осындай тәсілдермен емделген адамдардың бестен бірі ғана
темекіні тәсігөй қойып кетуі ықтимал. Ал, олардың көпшілігі бұрынғы зиянды
әрекеттерін жаңғыртып, қайтадан жалғастырады. Жүз пайыз нәтижеге қол
жеткізетін тәсіл – иман терапиясы. Яғни, шылымқорлардың Алладан қорқуы
арқылы темекіні қоюына қол жеткізу ісі ғана сенімді жол деуге болады.
Өйткені, иманның темекіден де жаман әдет және асқынған ауру түрі –
араққұмарлықтан адамдарды айықтырғаны бізге Ислам тарихынан мәлім. Бұл
оқиға Пайғамбарымыз Мұхаммедтің (с.ғ.с.) көзі тірі кезінде болған еді. Оған
(с.ғ.с.) Алла Тағаланың арақ ішуді харам еткені туралы (Мәидә: 91) аят
түскен кезде, адамдар ойланбастан арақ ішу індетін сап тиған екен.
Нәтижесінде, көшеде сарқырап аққан арақтан арық пайда болыпты. Арақ иісі
апта бойы кетпей тұрып алса керек. Содан бері мұсылмандар арақты әлі
ауызына алып көрген жоқ. Дүние жүзінде алпауыт мемлекеттердің ешқайсысы
қанша тырысқанмен, мұндай нәтижеге қол жеткізе алған жоқ. Оның ішінде АҚШ
та бар.
2. Шылым шегудің зияны
Шылым шегу – зиян қызмет, оған күш салмай тастауға болмайды. Ол нағыз
нашақорлық, және оны көбі шындап көңілдеріне алмайтыны, аса қауіпті.
Никотин – ол өсімдіктен жаралған, ең бір қауіпті у-дың бірі.
Егер никотинге батырған әйнек таяқты тек оның тұмсығана жақындатса ғана
болды, құс өліп қалады. Үйдің қояны никотинның ¼ тамшысынан, ал ит – ½
тамшысынан өледі. Адамды өлтіретін никотинның мөлшері 50-ден 100- мг дейін,
немесе 2-3 тамшы құрайды. Дәл осы мөлшер күн сайын, 20-25 сигарет
тартқаннан кейін, қанға сінеді. (бір сигаретте шамамен 6-8 мг никотин бар,
олардың 3-4 мг қаңға түседі). Бұ мөлшер бір қабылдағанда емес, біртіндеп,
түскеннен кейін ғана, темекішіл өлмейді. Оның үстіне, никотинның жартысы,
темекідегі басқа у-ды формальдегидті- бейтараптандырады. 30-жыл ішінде
мұндай темекішіл, орташа 800 г никотинді жұтып, шамамен 20 000 сигарет,
немесе 160 кг темекі тартады. Кішкене, өлімді емес мөлшердегі никотинды
жүйелі түрде жұту, шылым шегу әдет құмарлығын туындатады.
Никотин адамның организмінде болып жатқан, алмасу процессіне қосылады,
сосын қажетті болып алады.
Бірақ, егер темекі тартпайтын адам бір тартқанда никотинның едәуір мөлшерін
қабылдаса, онда өліп кетуі мүмкін. Шылым шегу балалар мен жасөспірімдер
үшін өте қауіпті. Шылым шеккен бөлмелерде тұратын балалар жиі және көбірек
дем алу органдарының аурулармен аурады. Шылым шегуші ата-аналардың
балаларында, олардың бір жас өмірінің ішінде, бронхит жиілігі көбейеді және
қатты аурудың даму қауіп-қатері арттырады. Темекі түтіні, өсіп келе жатқан
бала үшін маңызды, күннін ультракүлгін сәулеллерін жібермейді, заттардың
алмасуына ықпал етеді, қанттың сінімділігің нашарлатады және балаға өсу
кезінде қажет, С- витаминың бұзады.
5-9 жасында баланың өкпе функциялары бұзылады. Соның салдарынан, төзімділік
пен күшті талап ететін, денелік қызметке қабілеті төмендейді.Шылым шегетін
отбасындағы балаларда, әсіресе ерте жасында жиілірек қатты пневмония және
қатты респираторлық аурулар байқалады.
Шылым шекпейтін отбасындағы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz