Тараңдар, тұңғиықтар, мүйізжапырақтар тұқымдастарының су жағалап өсетін түрлері

Жоспар
Кіріспе

I. Тарандар тұқымдасы
a. Жалпы сипаттама
b. Систематика
c. Негізгі туыс өкілдері
II. Тңғиықтар тұқымдасы
a. Жалпы сипаттама
b. Систематика
c. Негізгі туыс өкілдері
III. Мүйізжапырақтар тұымдасы
a. Жалпы сипаттама
b. Систематика
c. Негізгі туыс өкілдері
IV. Гелофиттер
a. Жалпы анықтама
b. Өкілдеріне сипаттама

Түрлерінің жалпы саны 900-дей (40 туыс). Түрлерінің шыққан жері Орталық жөне Оңтүстік Америка (ағаш), солтүстік ендіктің қоңыржай климатты облыстары (бүталар, шөптер).
Климаты құрғақ елдерде, мысалы Орта Азияда, бұталар мен біржылдық шөптесін өсімдіктері басым болып келеді; солтүстікке таман өсетін түрлері көпжылдық шөптесін өсімдіктер. Жапырақтары кезектесіп немесе қарама-қарсы, сиректеу топтасып орналасады. Буын аралықтарьшың түп жағын түтік төрізді жапырақ қынапшасы- раструб жауып тұрады. Ол қосалқы жапырақшалардың бірііуінің нәтижесінде пайда болған. Сабағының буыңдары көп жағдайда жуаңдап ісіетен болып келеді, буьш аралықтары түп жағынан біраз уақыт бойы қыстырма меристеманың есебінен ұзындыққа өседі. Гүлдері үсақ, гемициклді немесе циклді, өдетте қосжынысты. Гүлсерігі қарапайым 3—6, сиректеу 5 мүшелі, әдетте бос орналасады, әртүрлі — жасыл, ақ, қызыл түстерге боялған болып келеді. Аталықтарының саны 6—9 (3—8). Гинецейі ценокарпты 3 (2—4) жеміс жапьірақшалардан тұрады. Гүлтүйіні төменгі. Жемістері 1-дәнді — 3-2 қырлы жаңғақшалар, кейде қанатты болып келеді.

Пән: Биология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Тақырып: Тараңдар, тұңғиықтар, мүйізжапырақтар тұқымдастарының су жағалап өсетін түрлері, Тараңдар, тұңғиықтар, мүйізжапырақтар тұқымдастарының өкілдері, Жағалауық өсімдіктер жабының гелофиттері

Жоспар:
I. Тарандар тұқымдасы
a. Жалпы сипаттама
b. Систематика
c. Негізгі туыс өкілдері
II. Тңғиықтар тұқымдасы
a. Жалпы сипаттама
b. Систематика
c. Негізгі туыс өкілдері
III. Мүйізжапырақтар тұымдасы
a. Жалпы сипаттама
b. Систематика
c. Негізгі туыс өкілдері
IV. Гелофиттер
a. Жалпы анықтама
b. Өкілдеріне сипаттама

Тарандар тұқымдасы - Polygonaceae - Гречишные - көп жылдық шөптесін өсімдіктер тұқымдасы.
Түрлерінің жалпы саны 900-дей (40 туыс). Түрлерінің шыққан жері Орталық жөне Оңтүстік Америка (ағаш), солтүстік ендіктің қоңыржай климатты облыстары (бүталар, шөптер).
Климаты құрғақ елдерде, мысалы Орта Азияда, бұталар мен біржылдық шөптесін өсімдіктері басым болып келеді; солтүстікке таман өсетін түрлері көпжылдық шөптесін өсімдіктер. Жапырақтары кезектесіп немесе қарама-қарсы, сиректеу топтасып орналасады. Буын аралықтарьшың түп жағын түтік төрізді жапырақ қынапшасы- раструб жауып тұрады. Ол қосалқы жапырақшалардың бірііуінің нәтижесінде пайда болған. Сабағының буыңдары көп жағдайда жуаңдап ісіетен болып келеді, буьш аралықтары түп жағынан біраз уақыт бойы қыстырма меристеманың есебінен ұзындыққа өседі. Гүлдері үсақ, гемициклді немесе циклді, өдетте қосжынысты. Гүлсерігі қарапайым 3 -- 6, сиректеу 5 мүшелі, әдетте бос орналасады, әртүрлі -- жасыл, ақ, қызыл түстерге боялған болып келеді. Аталықтарының саны 6 -- 9 (3 -- 8). Гинецейі ценокарпты 3 (2 -- 4) жеміс жапьірақшалардан тұрады. Гүлтүйіні төменгі. Жемістері 1-дәнді -- 3-2 қырлы жаңғақшалар, кейде қанатты болып келеді.
Туыстары:
1. Түйесіңір - Atraphaxis L. -- Курчавка
2. Жүзгін - Calligonum L. -- Джузгун
3. Chorizanthe R.Br. ex Bentham -- Хоризанте - Қазақстанда кездеспейді
4. Coccoloba L. -- Кокколоба - Қазақстанда кездеспейді
5. Eriogonum Michx. -- Эригонум - Қазақстанда кездеспейді
6. Қарамық - Fagopyrum Gaertn. -- Гречиха
7. Fallopia Adans. -- Гречишка - Қазақстанда кездеспейді
8. Knorringia (Czukav.) Tzvelev -- Кноррингия - Қазақстанда кездеспейді
9. Кенигия - Koenigia L. -- Кёнигия
10. Muehlenbeckia Meissn. -- Мюленбекия - Қазақстанда кездеспейді
11. Саумалдық - Oxyria Hill -- Кисличник
12. Persicaria Mill. -- Персикария
13. Таран - Polygonum L. typus -- Горец
14. Рауғаш - Rheum L. -- Ревень
15. Қымыздық - Rumex L. -- Щавель

Таран туысы (горец). 280-дей түрлері бар, БОР-дың флорасыңда 160 түрі, ал Қазақстанда 52 түрі кездеседі. Негізгі өмірлік формалары: бұталар және ағаштанған лианалар, жартылай бұталар, бір жылдық және көп жылдық шөптесін өсімдіктер. Гүлді өсімдіктердің таралған жерлерінің солтүстік шекарасьшан бастап Австралияға, оңтүстік Африкаға (Кап жері) жөне Чилиге (космополид туысы) дейін таралған. Кызыл таспа, қүс таспасы (горец птичий), -- биіктігі 10-нан 40 см. дейін жететін бір жылдық шөптесін өсімдік, сабақтары жерге төселіп өседі немесе жатаған болып келеді. Гүлдері жапырақтың қолтығыңда 2 -- 5-тен болады. Жемісі 3-қырлы, түп жағы сопақтау болып келеді. БОР-ның барлық жерлерінде, тіптен Арктикада да өседі. Көптеген жерді алып жатқан таза құс таспасын жиі кездестіруге болады. Өзен жағалауының құмдарында, су қайтқан жерлерде, егістікте және малдың өрістейтін жерлерінде, жолдың жағасында өсетін өсімдік. Дәрілік жөне жем-шөптік өсімдік болып табылады.

Негізгі түрлері:
1. Күміс таран - Polygonum argyrocoleon Steud. ex Kunze -- Горец серебристый
2. Дала таран - Polygonum arenastrum Boreau -- Горец полевой
3. Құс таран - Polygonum aviculare L. -- Горец птичий, или Спорыш
4. Polygonum bellardii All. -- Горец Белларди - Қазақстанда кездеспейді
5. Polygonum douglasii Greene -- Горец Дугласа - Қазақстанда кездеспейді
6. Қырықбуын тәрізді таран - Polygonum equisetiforme Sm. -- Горец хвощевидный
7. Polygonum erectum L. -- Горец прямой - Қазақстанда кездеспейді
8. Polygonum humifusum C.Merck ex K.Koch -- Горец распростёртый - Қазақстанда кездеспейді
9. Polygonum amphibium L. - Горец земноводный - Қазақстанда кездеспейді
10. Шырмауық таран - Polygonum convolvulus L. - горец вьюнковый

Polygonum amphibium L. - Горец земноводный
Көпжылдық өсімдік. Тамырсабағы жатаған, бұтақталған, буындарда тамырланады. Сабағының биіктігі 50-150 см, тік, жай, бұтақталған, сулық формасында өте ұзарған, иілгіш. Жапырақтары құрлықтағыларда ланцетті, отырғыш, ал су формасында сағағы ұзарған. Гүлдер тығыз шашақта орналасақан. Гүлсерігі ашық гүлгін немесе ақ болады. Маусым қыркүйекте гүлдейді. Ал жемісі тамыз қыркүйектерде піседі.
Еуразияда, Солтүстік Африка, Солтүстік және Оңтүстік Америка да кең тараған.

Шырмауық таран - Polygonum convolvulus L. - горец вьюнковый
Шырмауық таран -- біржылдық өрмелеп өсетін өсімдік, биіктігі 1м. дейін барады, гүлдері жапырақтың қолтығында 3 -- 6-дан топтасып отырады. БОР-дың территориясының барлық жерлерінде өседі, көп жағдайда егістік дақылдарының арамшөбі болып табылады, дәрілік жөне бал беретін өсімдік.

Қымыздық (лат. Rumex) - тарандар тұқымдасына жататын көп жылдық және бір жылдық өсімдіктер. Қазақстанда Ақмола, Ақтөбе облыстарында, Күнгей, Теріскей, Жетісу (Жоңғар) Алатауларының шалғындарында, өзен-көл жағалауында, тастақты тау бөктерінде, субальпі және альпі шалғында өсетін 24 түрі кездеседі. Гүлі қос және дара жынысты, қос үйлі, түсі қызғылт, сары не қызыл. Аталығы 6 (ішкі гүл қоршауының арасында қосарланып жетіледі). Аналығы 1 не 3 жеміс жапырағынан тұрады. Бір ұялы, онда бір тұқым бүршігі болады.

Түрлері:
1. Кәдімгі қымыздық - Rumex acetosa L. -- Щавель кислый, или Щавель обыкновенный
2. Су қымыздық - Rumex aquaticus L. -- Щавель водяной, или Щавель водный
3. Жылқы қымыздық - Rumex confertus Willd. -- Щавель конский
4. Бұйра қымыздық - Rumex crispus L. -- Щавель курчавый
5. Халаши қымыздық - Rumex halacsyi Rech. -- Щавель Халаши
6. Rumex hydrolapathum Huds. -- Щавель прибрежный
7. Ұзынжапырақ қымыздық - Rumex longifolius DC. -- Щавель длиннолистный
8. Теңіз қымыздық - Rumex maritimus L. -- Щавель приморский
9. Rumex obtusifolius L. -- Щавель туполистный
10. Rumex obtusifolius subsp. sylvestris (Lam.) Celak. -- Щавель лесной
11. Rumex pseudonatronatus (Borbas) Borbas ex Murb. -- Щавель ложносолончаковый
12. Rumex rossicus Murb. -- Щавель русский
13. Rumex sanguineus L. -- Щавель красный, или Щавель кровяной
14. Rumex scutatus L. -- Щавель щитковидный
15. Таспа жапырақ қымызыдық - Rumex stenophyllus Ledeb. -- Щавель узколистный
16. Сиырқұйрық қымыздық - Rumex thyrsiflorus Fingerh. -- Щавель пирамидально-метельчатый
17. Украин қымыздық - Rumex ucranicus Fisch. ex Spreng. -- Щавель украинский

Су қымыздық - Rumex aquaticus L. -- Щавель водяной, немесе Щавель водный
Көп жылдық шөптесін өсімдік. Жапырақтары жай, жиектері тегіс, кезекті орналасқан, үшкрленген, жалаңаш; төменгілері ұзын ал жоғарыдағы анық емес қысқа сағақты. Жүрек тәрізде үшбұрышты. Гүлдері екі жынысты, актиноморфты, жай жасыл гүлсерігімен, шоғырланған. Гүлшоғыры сыпыртқы. Маусымда шілдеде гүлдейді.
Жемісі жаңғақша, қара қоңыр түсті, 3 мм ұзындықта. Көп жағдайда су қоймалардың жағалауларына бейімделген, батпақты шалғындықтарда кездеседі. Биіктігі 50-150 см болады.
Өсімдік бүткіл Еуразия территориясында тараған, Қытайда, Жапонияда. Ресейдің еуропалық бөлігінде кездеседі, Сібірде және Қиыр Шығыста.

Кәдімгі қымыздық - Rumex acetosa L. -- Щавель кислый, немесе Щавель обыкновенный
Қымыздықтың арасында жиі кездесетін, емдік маңызы бар түрі -- кәдімгі Қымыздық (R. аsetosa). Оның биіктігі 1 м-дей. Сабағы тік, тамыры қысқа, түйнекті. Жапырағы ірі, сағақты. Аталық гүлдерінің гүл қоршауы ұзын. Аналық гүлі сыртқа қарай қайырылып, гүл сағағына жанасады. Қызыл, сары гүлдері сыпыртқы гүлшоғырына топталған. Мамыр -- маусым айларында гүлдеп, шілдеде жеміс салады. Жемісі -- үш қырлы жаңғақша, жылтыр, қоңыр түсті (ұзындығы 1,5 -- 2 мм, ені 1 мм). Жапырағында қышқыл дәмді калий тұзы, сондай-ақ, белок, темір және өте көп мөлшерде С витамині бар. Халық медицинасында кәдімгі Қымыздықты бауыр қызметін реттеуге, өттің бөлінуін күшейтуге, қан тоқтатуда пайдаланылады. Жапырағынан салат жасайды.

Тұңғиықтар - Nymphaeaceae - Кувшинковые - көп жылдық, қосжарнақты өсімдіктер.
Негізінен суда өседі. Жер шарында кең тараған, 6 туысы, 60 (кейбір деректерде 90) түрі бар.
Тұңғиықтар тұқымдасына жататын өсімдіктердің көпшілік түріне гетерофиллия (су бетінде жүзіп жүретін және су түбінде өсетін жапырақтар) тән. Бір ерекшелігі - өсімдік ұлпаларында ауа өтетін қуыстар болады. Бұл қуыстарда газ алмасу процесі жүреді және олар жапырақтарды су бетінде ұстап тұрады. Гүлдері дұрыс, ұзын гүлсағағында орналасқан, күлтелері өте көп. Көбінесе қоңыздар арқылы тозаңданады. Жемісі - жидек тәрізді көп жапырақ. Негізінен вегетативті жолмен көбейеді. Қазақстанның барлық су айдындарында (Арал теңізінде ғана болмайды) 2 туысы: тұңғиық және сарытұңғиық бар.

Туыстары:
1. Barclaya Wall. -- Барклайя - Қазақстанда кездеспейді
2. Euryale Salisb. -- Эвриала - Қазақстанда кездеспейді
3. Тұңғиық - Nuphar Sm. -- Кубышка
4. Сарытұңғиық - Nymphaea L. -- Кувшинка
5. Ondinea Hartog -- Ондинея - Қазақстанда кездеспейді
6. Victoria Lindl. -- Виктория - Қазақстанда кездеспейді

Тұңғиық - Nymphaea L. - Кувшинка.
Тостағанша жапырақшалары 4-у, жасыл; желектері ақ, тостағанша жапырақшаларынан ұзынырақ; жапырақтары жүзгіш қыртысты, веер тәрізді таралған жүйкелі, жиегіне жақын анастомозданады.
Тұңғиық (Nymphaea) туысының жапырағы дөңгелекше ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.