Бірінші сыныпта сауат ашу мен қазақ тілін оқытудың тиімді әдіс- тәсілдері

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 61 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

Кіріспе . . . 3

1. Бастауыш сыныптарда қазақ тілін оқытудың маңызы

1. 1 Зерттеу тақырыбы бойынша әдебиеттерге шолу. . 7

1. 2 Қазақ тілінің заңдылықтары мен методикалық принциптері10

1. 3 Бастауыш сыныптарда қазақ тілін оқытудың негізгі әдістері және бірінші сыныпта қазақ тілін оқыту мазмұны. . 15

2. Бірінші сыныпта сауат ашу мен қазақ тілін оқытудың тиімді әдіс-тәсілдері

2. 1 Сауат ашу әдістері және сауат ашу кезеңдеріндегі жүргізілетін жұмыстар22

2. 2 Бірінші сыныпта «Дыбыс пен әріп» тақырыбын оқыту. 39 2. 3 Бірінші сыныпта «Сөз» тақырыбын оқыту жолдары . . . 43

2. 4 Бірінші сыныпта «Сөйлем» тақырыбын оқыту тәсілдері51

Қорытынды . . . 57

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі . . . 59

Қосымша . . . 61

КІРІСПЕ

Тақырыптың көкейкестілігі :

Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңында: «Білім беру жүйесінің басты міндеті ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау, оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу» - деп білім беру жүйесін одан әрі дамыту міндеттерін көздейді. Бұл міндеттерді шешу үшін әр мұғалімде күнделікті ізденіс арқылы, барлық жаңалықтармен қатар тұру, өзгерістерге батыл жол ашарлық жаңа практикаға, жаңа қарым - қатынасқа өту қажеттілі туындайды [1, 5 б. ] .

Ғылым өзін-өзі түзете отырып, үздіксіз ілгері жылжи береді. «Ғылым - саты», - деп В. Гюго айтқандай ғылым мен техниканың дамуы білім жүйесіне тың серпіліс әкеледі. Мемлекетіміздің білім беру жүйесінде жаңа бағыт, жаңа мазмұн жүріп жатыр. Білім, білік дағдысын механикалық түрде емес, танымдық қабілетті дамыған өзін - өзі көрсете алатын жеке тұлғаны қалыптастыруға оқыту технологиясының маңызы зор .

Қазақ тілі пәні - оқу осы тілде жүретін мектеп пәндерінің ішіндегі ең бастысы, бәрінің ортақ өзегі әрі ұйытқысы. Ана тілін жақсы білмей тұрып, ол тілде дұрыс та еркін сөйлеп, салауатты да сындарды жазуға үйренбей тұрып, қалған пәндерді ойдағыдай саналы меңгеру жайында айтудың өзі артық. Осы білім-білік дағдыларының бәріне негіз бастауыш сыныптарда қаланатыны - тағы шындық [6, 23 б. ] .

Мемлекеттік тіл - ұлттың әдеби тілі, ал әдеби тіл - сөздің мағынасы мен қолданысы, жазу нормасы мен айту нормасы, атау-термині, т. б. жағынан сол тілде жазатындар мен сөйлейтіндердің бәріне бірдей түсінікті, ортақ, міндетті тіл деген сөз ғой. Біздің ұлты басқа отандастарымыз бен шетелдіктердің үйреніп, бізден сөйлесетін тілі де сол ала-құлалықтан ада (немесе елеусіз) әдеби тіліміз.

Олай болса, ана тілін ардақтаған ұлтжанды азамат, оны оқытатын мұғалім ақиқаттығы анықталмаған, әлі дүлдәмал нәрселерді тіл жүйесіне енгізуге емес, тілдегі проблемалардың ғылыми жолмен жете ойластырылып әрі көп ұзартпай бірауызды шешілуіне күш салуы керек. Өйткені тіл жүйесі құрылым болғандықтан, оған енгізілген жекелеген жаңалық, өзгеріс оның тұла бойына тарайды.

Бастауыш сынып оқушыларын қажетті білімі негіздерімен қаруландырып, оқу материалдарының мазмұнын ойдағыдай меңгерту үшін оқытудың тиімді әдіс-тәсілдерін дұрыс таңдап алып, ұтымды қолдану талап етіледі. Кіші жастағы мектеп оқушыларының жан-жақты есейіп, жалпы дамуына, олардың ақыл -ойы мен рухани байлығының еселеп жетуіне ана тілі тікелей әсер етеді. Өйткені барша таным процесі сөйлеу арқылы жинақталып жалпыланады, яғни тіл арқылы түсіндіріледі.

Ана тілі қатынас құралы ретінде де мектепте жүйелі оқыту арқылы ғана оқушыларды дұрыс сөйлеуге, елмен дұрыс қарым-қатынас жасай білуге тәрбиелейді. Бұл тұрғыда қазақ тілін оқыту әдістемесінің атқаратын міндетінің аса зор екенін атап айтқан жөн. Қазақ тілін оқыту әдістемесі - педагогика ғылымының арнайы бір саласы. Ол Ана тілін оқытудың мазмұны мен принциптерін, әдістері мен тәсілдерін анықтайды. Қазақ тілін оқыту әдістемесі қолданбалы ғылым ретінде қарастырылады. Олай дейтініміз, оқыту әдістемесі оқушыларды тәрбиелеу мен оқытуда, сондай-ақ жас ұрпақтың ой-өрісін дамытуда, шын мәнінде, аса қажетті практикалық міндеттерді жүзеге асырады. Оның негізгі мақсаты оқыту нәтижесінде оқушыларға ана тілі негізін тиянақты меңгерту болып табылады.

Оқыту әдістемесі дербес ғылым ретінде басқа ғылымдармен, әсіресе, лингвистика, психология, логика және педагогика ғылымдарымен тығыз байланыста дамып отырады. Мұның өзі, ең алдымен, мұғалімнің аталған ғылым негізінен жан-жақты терең біліп, жете меңгеруін талап етеді. Өйткені мұғалім - білімнің қайнар бұлағы, оқытумен тәрбие берудегі басты тұлға.

Сабаққа қажетті оқыту әдістері мен тәсілдерін, дидактикалық оқу материалдарын және жаттығу түрлерін дұрыстап таңдап, сабақта шебер қолдана білу үшін мұғалім кіші жастағы оқушылардың, ең алдымен, психологиялық ерекшеліктерін (жас ерекшелігі, нақты фактілер негізінде ұғымдылық ерекшелігі т. б. ) тікелей саналу керек. Сол сияқты, логикалық талаптарға да баса назар аударған жөн. Тіл ойлаумен тікелей байланысты, соныдықтан тілді ойдан бөліп алып дамыту мүмкін емес. Бала нақты ойланады, ол қоршаған өмірді көру, есту, иіс т. б. сезім мүшелерді (анализаторлар) арқылы қабылдайды. Талдау мен жинақтау, нақтылау мен жалпылау т. б. ойлау түрлерін кіші жастағы оқушылар арнайы жүргізілетін логикалық жаттығулар негізінде біртіндеп үйрене бастайды [35, 15 б. ] .

Бұл айтылғандармен қатар, қазақ тілін оқытуда пәннің педагогикамен тікелей байланысы ешқашан да назардан тыс қалдырылмайды. Қазақ тілі сабақтарында, әсіресе, жалпы дидактикалық принциптер орынды пайдалануды қажет етеді.

Оқыту әдістемесі өз пәнінің мазмұнына тәуелді, соны ғана үйретеді. Әдістемелік ғылым алдында өз пәнін оқытудың тиімді әдістері мен тәсілдерін анықтау проблемасы ғана тұрады. Осыған орай, пән мазмұны жекелеп дамыса, оның оқыту әдістемесі де жетіліп дамиды, пән мазмұны көнерсе, әдістеме ескіреді. Демек қазақ тілін оқыту деген сөз - оның теориялық мазмұнын жете меңгеру деген сөз.

Оқыту әдістемесінің басқа ғылымдардан ерекшеленетін негізгі бір ерекшелігі - ондағы барша оқыту процесі екі жақты бірліктегі қарым-қатынасты керек етеді. Атап айтқанда, бірі - мұғалім, екіншісі - оқушылар. Мұғалім оқытады, үйретеді, тәрбиелейді; оқушылар оқиды, үйренеді, тәрбиеленеді. Осыған орай, аталған жақтардың өзіндік міндеттері белгіленген. Ортақ мақсат - терең білім мен тәлімді тәрбиені қалыптастыру.

Білім алуда оқушының оқуға деген талабы, ынтасы, қызығуы және оқудың қажеттілігін сезінуі үлкен роль атқарады. Бұл жайттарды ескермесе, балаларды білім негіздерімен қаруландыру қиын. Сондықтан да ең алдымен оқушыларды білім алуға жаттықтықтыру, яғни олардың білімге деген ынтасын арттыруға айырықша көңіл бөлінеді. Білім алу ақыл-ой қызметі арқылы жүзеге асады. Олай болса, оқыту барысында мұғалім оқушылардың ойлау қабілетін дамытуға назар аударып отыруы тиіс.

Болашақ ұрпақтарымызды дұрыс тәрбиелеу, оларға терең білім беру, оны халық педагогикасымен ұштастыра отырып, оқыту жолында аянбай еңбек ету, ұлағатты ұстаздарымыздың бастаған істерін жалғастыру біздің міндетіміз.

Зерттеудің мақсаты:

1. Бірінші сыныпта сауат ашу мен қазақ тілін оқытудың тиімді әдіс - тәсілдерін анықтау.

2. 1-сыныпта қазақ тілін оқыту әдістемесінің әдістерін, түрлерін құралдарын жаңа талапқа сай жетілдіріп отыру.

Зерттеу нысанасы: Бірінші сыныпта сауат ашу мен қазақ тілін оқыту әдістерін тиімді пайдалана білу үрдісі.

Зерттеу пәні: «Бірінші сыныпта сауат ашу мен қазақ тілін оқыту әдістерін тиімді пайдалана білу әдістемесі».

Зерттеу болжамы:

1-сыныпта сауат ашу кезеңдерінде, қазақ тілі сабағында жаңа материалды меңгеру ісіне оқушылардың өздерін жан - жақты қатыстыра отырып, оларды белгілі бір қорытынды жасай білуге баулу керек. Оқушылар сыныпта сабақта белсене қатысып отырса, өз ойын пікірін еркін айтып беруге үйренеді, үй тапсырмаларын сондай-ақ өздігімен орындайтын жұмыстарды да қиналмай орындайтын болады. 1-сыныпта қазақ тілін үйрету кезінде, күнделікті қолданып жүрген әдіс - тәсілдерімен қатар, сабақтың мақсатына сай көп ізденіп, оқушылардың мүмкіншіліктерін ескере отырып, халық ауыз әдебиетінің үлгілерін (жұмбақ, жаңылтпаш, санамақ, мақал-мәтелдер), сабақта ұтымды пайдалана білсек, оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттырып, бағдарламадағы материалдарды толығырақ меңгеруіне болады деп ойлаймыз.

Зерттеу міндеттері:

Тақырып бойынша ғылыми-педагогикалық материалдарды жинақтап, алынған материалдарға шолу, талдау жасау.
1-сыныпта сауат ашу мен қазақ тілін оқыту әдістемесінің әдістерін, түрлерін құралдарын жаңа талапқа сай жетілдіріп отыру.
1-сыныпта сауат ашу мен қазақ тілін оқытудың әдіс- тәсілдерін, жолдарын қарастыру.

Зерттеу әдістері : Ғылыми жұмыста теориялық әдістер, оқушылар әрекетін жинақтау, талдау, оқушылардың танымдық дәрежесін бақылау, салыстыру, әңгіме, педагогикалық, эксперименттік нәтижелерін жинақтау, алынған нәтижелерді жүйелеу, пікірлерді қорыту әдістері қолданылды.

Зерттеу кезеңдері:

Бірінші кезеңде ғылыми әдістемелік әдебиеттерге талдау жасалынып, жұмыстың ғылыми аппараты жазылды.

Екінші кезеңде ғылыми әдістемелік әдебиеттерден тәжірибе жинақталып, озат тәжірибелі ұстаздардың сабақтарына қатысып, өз тәжірибемізде қолдану.

Үшінші кезеңде зертеу нәтижелері өңделіп, қорытынды жасалынды.

Зерттеудің ғылыми жаңалығы:

- бастауышта көркем шығарма түрлерін оқыту оқушыларды ұлттық менталдыққа тәрбиелейтіні айқындалды;

- бастауыш сыныпта көркем шығарма түрлерін оқытудың мазмұны анықталып, оларды оқытудың тиімді әдістемелік жүйесі жасалды, жаңа инновациялық бағыттары оқу үрдісіне енгізілді;

Зерттеу жұмысының практикалық маңызы: Зерттеу нәтижелері мен тұжырымдарын бастауыш мектеп мұғалімдері, ЖОО-ның бастауыш оқыту педагогикасы мен әдістемесі мамандығында оқитын білімгерлер пайдалана алады.

Зерттеу орны: қаласы, № қазақ орта мектебі, 1 “А” сыныбы.

1. Бастауыш сыныптарда қазақ тілін оқытудың маңызы

1. 1 Зерттеу тақырыбы бойынша әдебиеттерге шолу

Әліппе жас жеткіншектің ең алғаш танысатын оқулығы. Баланың оқи білу және жазу дағдылары осы кітап арқылы қалыптасады. Бастауыш сынып оқушыларының оқу және жазу сауаттылығы неғұрлым жылдам әрі тез қалыптасса, соғұрлым ол өзгеде ғылым негіздерін оңай әрі тез игеруіне дағдыланады. Сондықтан да сауат ашу жүйесінің зәруліктері қазіргі таңдағы оқыту мен тәрбие үрдісіндегі басты мәселелердің бірі.

Сауат ашу мәселесі, бастауыш сынып оқушыларының оқыту сауатты жаздыру, «Әліппе» оқулығының ғылыми тұрғыда белгілі бір тақырыптық - мазмұндық жүйеде түзілуіне байланысты. Осыған байланысты сауаттылыққа үйрету мәселесінің зерттеу тарихына да шолу жасай кеткенді жөн көреміз.

Қазан төңкерісіне дейінгі оқулықтарды екіге бөліп қарастыру қолға ілініп келеді.

1. Ы. Алтынсарин құрастырған орыс алфавитіне негізделген оқулықтар.

2. Араб алфавитіне негіделген оқулықтар.

Ы. Алтынсарин жаңа оқулық жасау мәселесімен 60 жылдардың басында-ақ шұғылданады. 1879 жылы басылып шыққан «Қазақ хрестоматиясының негізін» К. Д. Ушинский сияқты озық ағартушылардың оқулықтары негізінде жасауда мақсат етіп қойды және қазақ дыбыстарын орыс әріптерімен таңбалау мүмкіншілігін қарастырып, сол ойын осы «хрестоматияда» жүзеге асады.

Мәселенің ең мәнді жері ол қазақтардың білім алуына татар фанатизімін ықпалын тигізбеу. Ондай ықпалдан құтылу үшін бірте-бірте, бірақ шын құтқару үшін мазмұны балалардың білімін көтеретін, тақырыбы оларды қызықтыратын кітаптарды қазақтың өз тілінде, олардың өзгелеріне таныс әріппен шығаруды ұсынды [9, 17 б. ] .

Ал, А. Е. Алегторов, А. В. Васильевтің әліппелері орыс алфавитін қазақ қауымына сіңіру. оның негізінде жұртшылықтың сауатын ашу ниетінің жазылған еңбектері болатын.

А. Е. Алегторов өзінің «К мудрости ступенька» атты еңбегінде: «В этих школах совсем неприемлемы учебные известных наших педагогов - Бупакова, Ушинский, Водовозова, Тихомирова, и Корфа. Материалы их обращаются в совершенно не удоворирумую пищу там, где учаться дети киргизов. Хорошо владение языками их преподаватели, кое-как еще справляются со своей задачей, употребляя, при обучения чтению, русские буквари, но учителям не занющим киргизского языка, просто беда! Трудно им без знания этого языка учеников своих совершенно не понимающих русской речи расшевеливать и развить органы слуха и произношения для восприятия чуждых им звуков» - дейді.

Бұл әліппелерде қазақ дыбыстарының орыс дыбыстарына ұқсастарын береді де, тек қазақ тілінде ғана тән ң, ғ, ұ, ү, ә, тәріздес дыбыстарды әліппенің соңынан қояды. Екі тілде бірден кездесетін, ашық естілетін жауан дыбыстылар мен созып айтуға келетін с, ш, тәрізді дауыссыздар алдымен беріледі. Шұғыл дауыссыздар кейінге қалдырады. Осы әліппелермен бірге араб алфавитіне негізделген әліппелерде шыға бастады. Соның бірі Нұрбаевтың «қазақша әліппе» оқулығы. Мұнда автор талдау - жинақтауға негізделген дыбыстық әдісті ұсынғанымен, араб әліпбиі қазақ тілінің дыбыстық ерекшеліктеріне сәйкес келмейтіні анық болатын. Сонымен бірге әліппедегі жаттығулардың кейбірі татар әдістеріне беріледі.

А. Байтұрсынұлының ағарту, сауат ашу төңірегінде атқарған қызметі айрықша. Оның әліппелермен мектепте жасаған көпжылдық педагогикалық еңбектерінің нәтижесі. 1912 жылы Орынборда басылған «Оқу құралдарында» Ахаң қазақ тіліндегі дауысты, дауыссыз дыбыстарды, олардың негізделген әріптермен меңгеруді көздеген. Әліпбиді қазақтың төл дыбыстық артикуляциясына дәл келтіре отырып, меңгертуді нысана еткен.

Әліппеден алынған мысалдарда қолданған тәсілдері де бірте-бірте жеңілдеп күрделіге қарай меңгерту принципін ұстаған. Мысалы: алғашқы сабақта а, р, з, дыбыстарын өткізуді ұсынса да оқыту барысында барлық үш әріптерді бірден көрсетуді қолдамайды, әуелі жеке дыбыстарды қайталап айттырып, содан соң әріпті көрсетіп дағдыландырғанан кейін ғана қолдарындағы әліппеге қаратып оқытуды ұсынады.

Алғашқы сабақта бір-екі буыннан аспайды. Екінші сабақта л таңбасында осы әдіспен оқыту ұсынылады. Қысқасы, оқулықтағы 28 дыбысты меңгеретін әр бір сабақта да Ахан көрнекілі, жүйелік, ғылымилық түсінуге қолайлылық, принциптерді ұсынған. Бұл принциптер әлі күнге маңызын жоймағаны шүбәсіз.

Келесі бір әліппе З. Ерғалиұлының 1910 жылы шыққан «Қазақ әліппесі». Бұл әліппенің бір жаңалығы: ол жалпылама оқуды уағыздамай, жаңаша оқытуды насихаттайды. Мұның құрылым ерекшеліктеріне келсек, автор әріпті белгілі жоспармен жеке-жеке сабақтарға бөлген. Бір бетте төрт сабақтың жоспары бар. Мысалы: 1. А. З; 2. Т. П. ; 3. О. Қ; т. б. с. с.

Қазақ оқулықтарында әліппені дыбыстық жүйеге келтіруді бағытталған алғашқы оқулықтардың бірі - Қ. Серғалинның «Қазақша әліппе кітабы» болды. Мұнда дыбыс - әріпті, буынды үйрету күнделікті сөйлеу тәжірибесімен байланыстырды.

К. Д. Ушинский барлық әріптерді әліппедегі тәртіппен заулатып оқыта бермей, олардың оңай - қиындық ерекшеліктерінің ескеруді, сол ретпен үйретуді талап етсе, қазақ әліппесінің авторы да осы принципті басшылыққа алды. Ол: «Әріптерді бір-бірлеп оқығанда сөздің басына жазғанда нендей дыбыс шығатының анықтап білдіруіміз тиіс» дейді.

Сол сияқты тағы бір оқулық А. Байділдиннің «Жаңа әліппе туралы» еңбегі. Мұнда алдымен а, т, н әріптері, одан соң тиісінше р, о, қ әріптері өтілуге тиіс болды. Бұл әліппеге де тән нәрсе - оқу жазуға үйрету оқушыларға таныс, жеңіл сөздерден бастаған. Мысалы: ат, ата, атан, тана, аттан т. б.

1929 жылы латын әліпбиін қабылдағаннан кейін ана тілінде оқулықтар шығару ісі бір шама ілгерледі. Соның бірі Ғ. Мүсіреповпен А. Байділдіннің 1929 жылы шыққан «Қызыл әскери әліппесі». Мұнда алдымен а және т әріптері таныстырылып, содан кейін осы әріптерден құралған ат, ата, тат, атта буындары өтіледі. Бір ерекшелігі - мұнда әр бір сабақта жеке бір дыбыс таңбалары ғана емес, белгілі бір үйрететін сөздерді құрайтын екі немесе бірнеше дыбыс таңбалары бір мезгілде өтіледі.

Жоғарғыда аталған әліппелердің ортақ кемшілігі - буын түрлерінің ауыр, жеңілдігі ескерілмеу және дыбыстардың орын тәртібі түгелдей шешілмегендігі болды.

Мысалы А. Байділдиннің «Әліппесіндегі» әріптердің реті а, т, н, р, о, қ, д, ж, л, м болып келсе. Ғ. Мүсіреповпен А. Байділдіннің «Қызыл әскер әліппесінде» а, т, б, л, с, н, ж, у, д, о, ғ болып келеді. Мұндай үйретілетін күнделікті сөздерге қатысты әріптерге көңіл берілген сықылды. Бұдан басқа 1925-1930 жылдары арасында Ғ. Мүсіреповтың (1930), Ө. Тұрманжанов пен Ш. Сарыбаевтың (1931), Б. Майлиннің (1931), А. Әлібаевтың (1934) т. б. әліппелерінде дыбыстық методтың қайтадан күш ала бастағанын байқалады. Бұл әліппелерде дыбыстардың орын тәртібі түбегейлі шешілмегенімен, авторлардың бір қатары дидактикалық принциптерді ескеріп отырғаны көзге түседі [12, 11б. ] .

30-шы жылдары әліппе жасауда және сауаттылыққа үйретуді тұтас сөз әдісінен гөрі талдау жинақтауға негізделген әдіс қажеттілігін уағыздаған мақалалар пайда болды.

Сауат ашуға үйрету әдістемесі қазіргі әдебиеттерден негізінен көп өзгеріске ұшыраған жоқ. Тек ғылыми фонетика мен психологияның соңғы кездегі зерттеу деректеріне орай, дыбыстық талдау жинақтау тәсілдері анықтала түсуде, дайындығы әртүрілі балалар жөніндегі мәселе шешілуге аяқ басты.

1987 жылы баспадан шыққан "Бастауыш оқу методикасы" жинағында сауат ашуға үйрету негізі дыбыстық - талдау - жинақтау әдісі бойынша баяндалған. Онда буындағы және сөздердегі дыбыстарды ажырату, салыстыру тәсілдерінің неғұрлым ұтымдылары, сондай-ақ оқудың дыбыстық талдау - жинақтаумен ұштасып отыратын тәсілдері берілген.

"1- кластағы оқыту" (Алматы, 1977) жинағында сауат ашуға үйретудің әрбір кезеңдерінде жүргізілетін жұмыстар толық көрсетілген. "Әліппе серігі" (Алматы, 1980 ), "Әліппеге методикалық құрал" (Алматы, 1984) кітаптарында түрлі дайындықпен келген оқушыларға арналған тапысырмалар және сөз құралдарындағы дыбыстарды талдауға үйрету жолдары көрсетілген. "Бастауышта оқудың тиімділігін арттыру" (М. Жазыбаев, А. Асқарбаева, С. Рахметова, Алматы, 1975) кітабын атауға болады. Бұл кітапта азды-көпті, мақала деңгейінде сауат ашу, оқудың әдіс-тәсілдері жөнінде, сондай-ақ грамматика: жазу, тіл дамыту мәселелері сөз болады. Жалпы "қазақ тілі методикасының кейбір мәселелері" туралы мәлімет беретін алғашқы еңбектердің бірі, белгілі методист Ш. Сарыбаевтың еңбегі (Алматы, 1959), сондай-ақ методист ғалымдар Ы. Маманов, Д. Әлімжановтардың "Қазақ тілін оқыту методикасын" (Алматы, 1965), атауға болады. Сонымен қатар бастауыш сыныптағы ана тілін үйрету мәселелеріне арналып шығарылған мына сияқты әдебиеттерді көрсетеміз: И. Қ. Ұйықбаев, Қазақ тілі методикасының очерктері, Алматы, 1962. Х. Арғынов, құрмалас сөйлем синтаксисінің методикасы, Алматы, 1964. Х. Арғынов, Ғ. Сүлейменов, Ана тілін оқыту жөнінде ІІ-сынып мұғалімдеріне арналған көмекші құрал, Алматы, 1962. С. Рахметова, Ана тілі оқыту жөнінде 3-сынып мұғалімдеріне арналған көмекші құрал, Алматы, 1961. Қ. Аймағанбетова, Қ. Бозжанова, Ана тілін оқыту жөнінде, 1 - сынып мұғалімдеріне арналған құрал, Алматы, 1970. Р. Әміров, 1-класта оқушылардың тілін дамыту үшін істелетін жұмыстар, Алматы, 1957. С. Рахметова, Кіші жастағы оқушылардың жазбаша тілін дамыту, Алматы, 1978. Бірнеше жинақтар бар: 1-кластағы оқыту, Алматы, 1977, 2-кластағы оқыту, Алматы, 1978, 3-кластағы оқыту, 1979, Бастауыш мектеп методикасы, Алматы, 1987 [6. 112. -113]

Соңғы шыққан әдебиеттерге шолу. Сауат ашуға арналып соңғы шыққан кітап "Сауат ашу әдістемесі" атты, жалпы білім беретін мектепттің 1-сынып мұғалімдеріне арналған көмекші құрал, (Алматы "Атамұра" 1998) . Бұл кітаптың маңызы зор. Бұл кітапттың авторлары: Ш. Әуелбаев, Ә. Наурызбаева, Р. Ызғұттынова, А. Құлажанова. Бұл кітапта негізінен, сауат ашу әдістемесінен негізгі мәселелеріне, әліппенің құрылысы мен мазмұнына, сауат ашу кезеңінің міндеттері мен оған қойылатын талаптар жөнінде және сабақ үлгілер, сауат ашуға байланысты күнтізбе жоспары, сауат ашуға арналған кестелер жөнінде кеңінен тоқталған.

Бұл кітап бастауыш сынып мұғалімдерінің жұмыс істеуіне ыңғайлы көмекші құрал. Жаңа бағдарламаға байланысты әдістемелік материалдарды "Бастауыш мектеп" журналының бетінен оқуға болады.

1. 2 Қазақ тілінің заңдылықтары мен методикалық принциптері

Методика - метод, гректің metodos деген сөзінен шыққан, қазақша зерттеу жолы деген мағынаны білдіреді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.