Девиация және әлеуметтік бақылау



1. Әлеуметтік норма, әлеуметтік бақылау девиация ұғымдарының мәні.. Қоғамдағы девиациялық мінез құлықтың орын алуын зерттеудегі социологиялық, психологиялық, антропологиялық бағыт.
2. Аномия, тұлға маргиналдылығы девиациялық мінез құлық түрі ретінде.
3. Қазақстандық қоғамның дамуындағы дағдарысты жағдайлар.
Көптеген әлеуметтанушылар қоғам қақтығыссыз өмір сүре алмайды деп есептейді. Қақтығыс әлеуметтік өмірдің қажетті элементі, ол әлеуметтік қысымға ерік береді, қоғамның барлық саласындағы әлеуметтік өзгерістерге ықпал етеді.
Қақтығыстар теориясын К.Маркс, Г.Зиммель, П.Сорокин, Л.Козер, Р.Дарендорф қақтығыс табиғатын былай түсіндіреді: кез келген қоғамда тұрақты өзгеріс ұрдісі жұріп отырады. Онда әрқашан қақтығыс тудыратын келіспеушіліктер элементі өмір сүреді. Қоғамның немесе топтың бір мүшелері басқаларға кұш көрсетіп отырады. Соңғылары барлық кезде қаналуға қарсы күрес жұргізеді. Қақтығыстың пайда болуы мен дамуының қажетті шарты-топтардың өз жағдайы мен тұпкілікті мақсаттарын білуі. Қақтығыс, күрес арқылы әлеуметтік даму мен өзгеріс жүзеге асады, адамзат тарихы алға жылжиды.
Басқарушылардан тұратын қоғам (билік пен беделдің қайта бөлінуін қалайды) белгілі бір жағдайда келісімге келе алмайды, қарым-қатынасы шиелініседі. Олар өзара күреске шығады. Ақыр соңында қақтығыс әлеуметтік жүйедегі өзгерістердің қайнар көзі болып қалады.
1. Әбсаттаров Р. М. Дәкенов. Әлеуметтану. Оқулық. Алматы. 2004., 2007ж.
2.Әлемдік әлеуметтану антлогиясы. Алматы. Қазақстан. 10 томдық. 2006ж.
3.Икенов А.И. Әлеуметтану негіздері. Алматы. Экономика. 2004ж.
4.Қарабаев Ш. Әлеуметтану негіздері. Алматы. 2008ж.
5.Ғабдуллина Қ. Құқық әлеуметтануы. Алматы. 2005ж.
6.Рахметов К.Ж., Болатова А.Н. Социология. Алматы. 2005ж.
7.Оданова Р.К. Жалпы әлеуметтану. Лекциялар курсы. Шымкент. 2004ж.
8.Айбеков Б.Ө., Абенов К.К. Әлеуметтану. Оқу құралы. Шымкент. 2003ж.
9.Смелзер Н. Социология. М., 1994. Гл. 9.

Пән: Социология, Демография
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:   
Девиация және әлеуметтік бақылау
Жоспары.
1. Әлеуметтік норма, әлеуметтік бақылау девиация ұғымдарының мәні..
Қоғамдағы девиациялық мінез құлықтың орын алуын зерттеудегі
социологиялық, психологиялық, антропологиялық бағыт.
2. Аномия, тұлға маргиналдылығы девиациялық мінез құлық түрі ретінде.
3. Қазақстандық қоғамның дамуындағы дағдарысты жағдайлар.

Көптеген әлеуметтанушылар қоғам қақтығыссыз өмір сүре алмайды деп
есептейді. Қақтығыс әлеуметтік өмірдің қажетті элементі, ол әлеуметтік
қысымға ерік береді, қоғамның барлық саласындағы әлеуметтік өзгерістерге
ықпал етеді.
Қақтығыстар теориясын К.Маркс, Г.Зиммель, П.Сорокин, Л.Козер,
Р.Дарендорф қақтығыс табиғатын былай түсіндіреді: кез келген қоғамда
тұрақты өзгеріс ұрдісі жұріп отырады. Онда әрқашан қақтығыс тудыратын
келіспеушіліктер элементі өмір сүреді. Қоғамның немесе топтың бір мүшелері
басқаларға кұш көрсетіп отырады. Соңғылары барлық кезде қаналуға қарсы
күрес жұргізеді. Қақтығыстың пайда болуы мен дамуының қажетті шарты-
топтардың өз жағдайы мен тұпкілікті мақсаттарын білуі. Қақтығыс, күрес
арқылы әлеуметтік даму мен өзгеріс жүзеге асады, адамзат тарихы алға
жылжиды.
Басқарушылардан тұратын қоғам (билік пен беделдің қайта бөлінуін
қалайды) белгілі бір жағдайда келісімге келе алмайды, қарым-қатынасы
шиелініседі. Олар өзара күреске шығады. Ақыр соңында қақтығыс әлеуметтік
жүйедегі өзгерістердің қайнар көзі болып қалады.
Р.Дарендорф қоғам деңгейінде және мемлекетаралық деңгейде, әлеуметтік
топтар ішінде, олардың арасында билікке қатысты қақтығыстар типологиясын
жасады. Оның ойынша қақтығыстарды реттеу мүмкін және қажетті, олардың
қуатын қоғам дамуына жақсы ықпал ететін бағытқа бұру керек.
Американ әлеуметтанушысы Л.Козер қақтығыстардың себебін әлеуметтік
теңсіздіктен, мәңгі психологиялық қанағаттанбаудан көрді. Мұның бәрі түрлі
тектегі қақтығыстар арқылы шешілді. Козердің айтуынша, қақатығыс-бұл
құндылық үшін күрес немесе статустардың шексіз саны, билік және ресурсқа
кінә тағу. Бұл күресте оппоненттердің мақсаты-бейтараптандыру, шығын
келтіру немесе қарсыласты жою. Л.Козердің өз ойы бойынша қоғам жағдайына
жақсы әсер беретін, дамуына ықпал ететін мынадай негізгі міндеттерді
көрсетеді: топтардың біліміді болуы, топтардың шекара белгілеуі мен оны
сақтауы; топтар ішіндегі және топтар арасындағы қатынастардың салыстырмалы
тұрақтылығын сақтауы; индивидтерді, топтарды әлеуметтендіру. Сонымен,
Л.Козер қоғам типіне байланысты әлеуметтік қақтығыстар классификациясын
жасады. Жабық қоғамдарда қақтығыстар әлеуметтік байланыстарды бұзуы, оны
дұшпандық топтарға бөлуі, төңкеріске әкелуі мүмкін. Ашық қоғамда қысымды
жұмсартуға қақтығысқа мүмкіндік беріледі. Бұл қоғам дамуына он ықпал етуі
мүмкін.
К.Маркс іліміне сәйкес қақтығыстар негізін меншік үшін күрес құрайды.
Ол экономикалық мақсаттардың қайшы келуі негізінде пайда болатын күрестің
екі түрін айырып көрсетеді. Алғашқысы материалды әл-ауқатты болу принципін
өзгерту үшін болатын күрес. Ол әлеуметтік тәртіптердің негізін қайта
қарауды талап етеді, бұл мәселе төңкеріс арқылы шешілуі мүмкін. Екіншісі-
крийтерилердің өзгерісі үшін болатын күрес, олардың бөлінісі бұрынғы жүйе
шеңберінде жұреді. Қарама-қарсы күрестердің бұл типі қоғамдық қатынастар
реформалар көмегімен шешілуі мүмкін.
Американ әлеуметтанушысы П.Сорокин қақтығыс адамның басты
қажеттіліктерінен, яғни, тамаққа киімге, өзін-өзі сақтауға, шығармашылыққа
деген қажеттілігінен айыру деп есептейді. Алайда қажеттіліктер ғана емес,
сондай-ақ оны қанағаттандыру құралдары, соған сәйкес қызмет түрлері, әр
түрлі әлеуметтік топтардың мүмкіндіктерін пайдалану да маңызды.
Сонымен, әлеуметтік қақтығыс-бұл қоғамдық өмірдің құрамды бөлігі. Оның
негізі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Әлеуметтік бақылау
Девиация мен әлеуметтік бақылау
Гуманитарлық ғылымдар жүйесіндегі девионтологияның орны
Девиантты мінез - құлықты жастармен жұмыс жүргізу технологиясы. Жастардың девианттық мінез - құлық даму классификациясы, тенденциялары мен түсініктері
Девианттық мінез-құлық даму тенденциялары мен түсініктері
Жастардың девианттық мінез - құлық даму классификациясы, тенденциялары мен түсініктері
Девиантты мінез - құлықты жастармен жұмыс жүргізу технологиясы
Жастар арасындағы девиациялық мінез-құлық
Әлеуметтану: ғылымға кіріспе және басты ұғымды тұжырымдау туралы
Жасөспірімдердің ауытқушы мінез-құлық мәселесінің теориялық аспектілері
Пәндер