Өлшем тізбегінің классификациясы



1 Өлшем тізбегінің классификациясы. Негізгі терминдер және анықтамалары ... ...3
2 Толық өзара алмасушылықты қамтамасыз ететін өлшем тізбектерді есептеу әдісі ... 6
3 Тікелей және кері есептің шешілуі ... .10
4 Өлшем тізбегінің есебінің ықтимальдық теориялық әдісі ... ... ...14
5 Топ арқылы өзара алмастыру әдісі. Сұрыпталған құрастыру ... ... ...16
6 Реттеу және қиыстыру әдісі ... ... ... ...18
7 Өлшем тізбегін жалпақ және кеңістік арқылы есептеу ... ... .21
8 Қорытынды ... ... ..22
Қолданылған әдебиеттер
Машинаның немесе басқа бір заттың орташа қалыпта жұмыс істеуі үшін оны құраушы бөлшектер бірі екіншісінің орнына тиісті қызмет атқаруы керек.Қалыпты жағдайда бөлшектер мен олардың үстіңгі бөліктері көптеген көлемді бөлшектер мен бұйымдардың өзара қатынасы болып саналады. Мысалы, A1, A2 көлемдері өзгергенде Ad саңылаулары да өзгереді (сур. 11.1.а). Жағдайға байланысты қабылданған кезек бойынша өңдеу кеңістігі детальдың шындық өлшем арасында анықталған өзара байланыс бар (сур. 1.1.б).
Басты терминдерді өлшем тізбекті анықтау және көрсету ГОСТ 16319-80 қойылған.
Өлшем тізбегі өлшемдер жиынтығы деп атайды, тұйық нұсқа құрушылардың және шешімде ортасыз қатысушылардың қойылған мақсаты. Біркелкі тізбектер мысалы, арқасында осьтердің өзара орналастыру дәлдігі анықтауға болады және бір бөлшек беттерінің (өлшем тізбегінің деталь астындағы) немесе құрастырылатын бірлікке бірнеше бөлшек немесе механизмде (құрастырылатын өлшем тізбегі). Өлшем контурының тұйықталуы - өлшем тізбегінің анализі және алдын ала жағдайды құрастыру қажет.
1. ҚР СТ 1.0-2006. Негізгі ережелер: стандарт. – Астана: Мемстандарт,2006. – 20бет.

2. ГОСТ 6636-69 “Нормальные линейные размеры”

3. ГОСТ 16320-80 “Цепи размерные. Методы расчета плоских цепей.”

4. ҚР СТ 1.0-2006. Мемлекеттік стандарттарды әзірлеу тәртібі:стандарт. – Ресми басылым. Астана: Мемстандарт,2006. –36бет.

5. ҚР СТ 1.0-2006. Қазақстан Республикасының Техникалық реттеудің мемлекеттік жүйесі. Стандарттарды құру, баяндау, рәсімдеу және мазмұнына жалпы талаптар. – Астана: Мемстандарт,2008. – 88бет.

6. ҚР СТ 1.0-2006. Стандарттау жөніндегі техникалық комитеттер. Құру, жұмыс істеу тәртібі. Жалпы талаптар. – Астана: Мемстандарт,2004. – 148бет.

7. ҚР СТ 1.0-2006. Қазақстан Республикасының өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесі. Өлшем құралдарын салыстырып тексеру. Ұйымдастыру және жүргізу тәртібі. – www.prg.kz.

8. ҚР СТ 1.0-2006. Өнімдер мен қызметтерді Сәйкестік белгісімен таңбалау тәртібі: стандарт. – Астана: Мемстандарт,2001. – 30бет.

9. ҚР СТ 1.0-2006. Стандарттау жөніндегі нормативтик құжаттардың міндетті талаптарын, сертификатталған өнімге (жұмысқа, қызметке) мемлекеттік қадағалау мен бақылауды жүзеге асыру тәртібі. – Астана: Мемстандарт, 2000. – 30бет.

Мазмұны

1. Өлшем тізбегінің классификациясы. Негізгі терминдер және
анықтамалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...3
2. Толық өзара алмасушылықты қамтамасыз ететін өлшем тізбектерді есептеу
әдісі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
3. Тікелей және кері есептің
шешілуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...10
4. Өлшем тізбегінің есебінің ықтимальдық теориялық
әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ...14
5. Топ арқылы өзара алмастыру әдісі. Сұрыпталған
құрастыру ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .16
6. Реттеу және қиыстыру
әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ...18
7. Өлшем тізбегін жалпақ және кеңістік арқылы
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... 21

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ..22

Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23

1. Өлшем тізбегінің классификациясы.
Негізгі терминдер және анықтамалары

Машинаның немесе басқа бір заттың орташа қалыпта жұмыс істеуі үшін
оны құраушы бөлшектер бірі екіншісінің орнына тиісті қызмет атқаруы
керек.Қалыпты жағдайда бөлшектер мен олардың үстіңгі бөліктері көптеген
көлемді бөлшектер мен бұйымдардың өзара қатынасы болып саналады. Мысалы,
A1, A2 көлемдері өзгергенде Ad саңылаулары да өзгереді (сур.
11.1.а).Жағдайға байланысты қабылданған кезек бойынша өңдеу кеңістігі
детальдың шындық өлшем арасында анықталған өзара байланыс бар (сур. 1.1.б).

Басты терминдерді өлшем тізбекті анықтау және көрсету ГОСТ 16319-80
қойылған.
Өлшем тізбегі өлшемдер жиынтығы деп атайды, тұйық нұсқа құрушылардың және
шешімде ортасыз қатысушылардың қойылған мақсаты. Біркелкі тізбектер мысалы,
арқасында осьтердің өзара орналастыру дәлдігі анықтауға болады және бір
бөлшек беттерінің (өлшем тізбегінің деталь астындағы) немесе құрастырылатын
бірлікке бірнеше бөлшек немесе механизмде (құрастырылатын өлшем тізбегі).
Өлшем контурының тұйықталуы - өлшем тізбегінің анализі және алдын ала
жағдайды құрастыру қажет. Бірақ тұйықсыз тізбек түрінде жұмыс чертежінде
мөлшерлер қоюға ереді; тұйықтаушы буын мөлшерін қоймайды, дәл осылай
өңдеу үшін қажет емес. Өлшемдер өлшем тізбектерін құрушыларды өлшем
тізбегінің буындары деп атайды.
Өлшем тізбектерінің буындарының өзара орналастыруымен бөледі жалпақ
және кеңдіктерді. Егер оның буындары бір немесе бірнеше паралельдік
жазықтықтарда орналасса, өлшем тізбектері жалпақ деп атайды. Буындар
бірінің үстіне паралель және паралельсіз жазықтықтарда жатса, онда өлшем
тізбегін кеңістікті деп атайды.Өлшем тізбегі буындармен қайсылардың ұзындық
мөлшерлерді келеді ұзындық атайды . Біркелкі шынжырдың , буындағы
бұрыштық өлшемдері болып саналатын бұрыштар деп атайды. Анықтық талдау
жағынан электрлік және электрондық элементтер машиналары және тізбекте
құралдарды қолданады. Буындардың қарсы тұру мағыналары болатын
сыйымдылықтар, индукциялар, ток күштері, кернеулердің және басқа физикалық
параметрлері.

Сурет 1.1- Өлшем тізбегінің схемасы

Бұйымдардың дәлдік қамтамасыз етуі мақсатын құрастыру жанында
конструкторлық өлшем тізбектер арқасында , құрастыру кезінде -
технологиялық өлшем тізбектер арқасында , технологиялық орындалулары
өлшеммен өңделетін бөлшек мөлшерлерінің байланыс айтушы процес гического
немесе мөлшерлердің СПИД жүйелері ( станок – қосымша аспап - аспап -
бөлшек ). қашан мөлшерлердің өлшеу мақсаты шешілгенде , бұйымдар дәлдік
сипаттайтын өлшегіші қолданады өлшем тізбегінің буындармен өлшеу құралды
жүйе мөлшерлері өлшелінетін бөлшек .
Өлшем тізбегінің құрастырушы буындардан түзеледі және бір тұйықталудан.
Тұйықталған өлшем деп ( суретте 1.1), қайсы соңғы болып шығады бөлшек
өңдеуінің , машина түйін құрастырулары немесе өлшеу барысында . Оның
мағынасы және дәлдік мағынадан тәуелді болады және қалғаны дәлдіктің (
құрастырушылардың ) өлшем тізбегі. Құрастыратын буын – тізбек өлшем буынын
өзгерту тұйықтаушы буындар өзгеріс енгізеді ( бірақ негізгі буындар жасай
алмайды және тиісті емес өзгеріс енгізу ). Құрастырушы өлшемдерді
белгілейді ( тізбекке арналған ) және т.б.. Негізгі буын - біркелкі тізбек
буыны берілгендер номинал мөлшер және қайсы шекті ауытқу
функционировасының механизмін және өлшем тізбегінің шешімінің нәтижесінде
тиісті қамсыздандырылған болуын аеықтайды. Аралап шығу нәсілдердің мына
мөлшер шекті мағыналарынан кіру рұқсат және тізбек барлық қалғаны
мөлшерлерінің ауытқуларын салыстырып оқиды. Негізгі мөлшер құрастыру
барысында, ереже сияқты замы тұрады. Біркелкі шынжыр детальдың өлшемі,
қалғаны мөлшерлердің дәлдік дәрежесі анықталады қайсы дәлдіктен аралап
шығатын негізгі сонымен қатар атайды .
Тізбек үшбуында мөлшер тұйықтаушы ( сур.1.1) мөлшердің елеуіштерін
үлкейтетінмен ( немен көбірек мынау бір өлшемдердің , ана көбірек мағына
), және мөлшердің , аталатынды кемітемін ( оның жанында артуда азаяды ).
нольге дұрыс , жағымсыз немесе бірдей мүмкін буын тұйықтаушы . Бір схема
түрінде бір қалыпты шынжыр шартты бейнелеуге болады ( сур.1.1, ). схемамен
үлкейтетін және азайтушы буындар ыңғайлы табу . Буындардың әріптік
көрсетулерінің үстінде тілді қабылданған бейнелеу , бағытталғанды оңға ,
үлкейтетін буындардың артынан және сол жаққа - үшін азайтушылардың .
Бір өзара байланысқан біркелкі талдау жанында кездесе алады бір қалыпты
шынжырдың жалпы буындармен немесе базалармен, сонымен қатар шынжырлар,
кототда негіздердің құрастырушы буындарынан бір рыхпен негізгі буынмен
келеді тізбектер сырқыра. Туынды шынжыр соңғы оқиғасында атайды.
Есеп-қисап және біркелкі шынжырлардың талдауы рұқсат етеді : егеруге орнату
машина бөлшектерінің мөлшерлері аралық чественную байланыс және анықтау
бірақ мағына минальные және өзара байланысқан мөлшерлердің кіру рұқсаттары
эксплуатациялық талаптардан аралап шыға және обра экономикалық дәлдіктері
бөлшектердің ботки және машина құрастырулары; өзара алмастыру рентабелді
түрі ең анықтау ( толық немесе толықсыз); мөлшерлердің қойылумен дұрыс ең
жету жұмысшыларды сызбада; операциялық кіру рұқсаттары анықтау және
конструктивті мөлшерлер қайта санау технологиялықтарды ( технологиялық
базалардың сәйкес келусіз оқиғасында кон структивными ).
Біркелкі шынжыр есеп-қисабы және олардың талдауы - міндетті кезең
машиналардың конструированиясы , сапа жоғарылауына жағдай жасаушы өзара
алмастыру және еңбек сіңіргіштігі төмендеуіне олардың құрастырады. Біркелкі
шынжыр есеп-қисап маңызы кіру рұқсаттарының құруында болады және барлық
шекті ауулардың оны буындарды аралап шыға контрукциясы және технологиясы.
Мыналар жанында екі мақсатты айырады:
1) анықтама номинал мөлшерді , шекті ауулардың және тұйықтаушы буын кіру
рұқсатының берілген номинал мөлшерлермен және құрастырушы буындардың шекті
аууларына ( оқиғаларда , қашан құрастырушы мөлшерлердің кіру рұқсаттарына
мөлшер тұйықтаушы кіру рұқсаты сәйкестігі тексеруге талап қойылғанда ,
қойылғандардың чертежде,- тексерілетін есеп -қисап );
2) анықтама кіру рұқсат және құрастырушы мөлшерлердің шекті ауытқуларының
тізбектері барлық мөлшерлерінің берілген номинал мөлшерлерімен және негізгі
мөлшер берілген шекті мөлшерлеріне (біркелкі шынжыр жобалы есеп-қисабы
жанында ).
Бар болудың біркелкі шынжырлардың есеп -қисап әдістері , сыртында толық
және толықсыз есеп-қисап нәтижелерінің дрениисі қамсыздандырады (санаулы)
өзара алмастыру. Сонымен қатар, біркелкі шынжыр есеп-қисап теоретика болуы
мүмкін әдісін қолданады .

2 Толық өзара алмасушылықты қамтамасыз ететін өлшем тізбектерді есептеу
әдісі
Өзара алмастыруда толық қамсыздандыру үшін мөлшер тізбек барынша
максимум- минимум әдісімен есептейді. Олар арқылы өлшемді құрайтын
арифметикалық дәлдік шегі анықталады. Максимум – минимумдық есептеу
әдістері бөлшектерді іріктемей құрастыруды қамтамасыз етеді.Мысал ретінде
өлшем тізбектер есебін қарастырайық.
Есеп 1. Бөлшектер ең алдымен бзалы жазықтық1 өңдейді; одан кейін күйіне
келтіру үшін осы базадан – жазықтық 2 өлшемі бойынша А2=280,14мм және
жазықтық 3 өлшемі бойынша А1=600,2мм.

б )

Сурет 2.1-Үш буынды өлшем тізбегі.

2.1. Тұйықталған буынының номинальды өлшемінің есебі.
Технологиялық ұзындық өлшем тізбегінде өлшемі Аd тұйықталуы болады; А1
көбею өлшемінен және А2 азаю өлшеміне байланысты:
Аd= А1 –А2 =60-28=32 мм .
Көп жағдайда n көбею және азаю p өлшемінің номинальды өлшем тізбегінің
мына формула арқылы анықтауға болады:
Аd =
(2.1)
Мынау теңдеу әділ және оқиғада. Ескертейік, тұйықталған өлшемдегі бөлшекті
өңдемейді – ол басқа өзімен өлшемді бөлшектермен байланысты өңделу
нәтижесінде п. б.

2.2 Тұйықталған буынның шектеулі өлшемдерінің анықталуы.
Құрастырылған өлшемдер алмастырыла алады кіру рұқсаттармен анықталғандарды
шектерде . Үйлестіру жанында ең үлкен үлкейтетін және ең азылардың
құрастырушы мөлшерлердің мөлшер тұйықтаушы болады үлкен мағына (сур. 2.1,
Ал), үйлестіру жанында ең азылардың және ең үлкен азайтушылардың разме
құрастырушы ең аз мағына:

(2.2)
(2.3)

Формулаларға (2.2) және (2.3) анықталатын шектілер мөлшерлер тұйықтаушыны
буынның үшін үлгіні , көрсетілгенді суретте 2.1:
60,2 — 27,86 = 32,34 мм; 59,80 - 28,14 = 31,66 мм.
Ең үлкен және ең азы аралық айырым сондықтан мөлшерлермен кіру рұқсаты
бар , (2.2) теңдіктен (2.3) теңдікті аламыз

Егер бірдей m шынжырында буындарды сан жалпыға қабылдап, ал m сан жалпы
құрастырушы буындарының m-1= n + p , онда
(2.4)
Яғни, кіру рұқсаты құрастырушы мөлшерлердің кіру рұқсаттарының суммасына
мөлшер тұйықтаушы бірдей , мысалы:

Сурет 2.2.-Орта координаталарының кіру рұқсаты далаларынаң анықтамасының
схемасы.

Теңдік (2.4) әділ , егер барлық құрастырушы мөлшерлердің
қателіктері қосындылау . Мына оқиғада қателігі буын барлық қателіктердің
алгебралық сомасына бірдей шынжыр буындары. Мынау уақыттардың әрбір
кезеңіне әділ сонымен қатар жұмыс істеуші механизм жанында. Демек,
тұйықтаушыға арналған буын ең азы қателік біркелкі шынжыр тиісті түзелу
буындардың мүмкін аз сандары, яғни бұйымдардың құрастыруы жанында
принцибі қажетті сақтау шынжырлары тік . Сонымен қатар, өңдеу рет және
бөлшектердің құрастырулары салуға ереді ( егер мынау мүмкін ) дәл осылай,
кемірек тұйықтаушымен мөлшер ( дәл осылай оның ең үлкен қателігі сияқты
)құру керек.
Шарт жанында мөлшер құрастырушы кез келген кіру рұқсаты анықтамасына
арналған формуланы негізінде (2.4) жазып қоямыз, белгілі шынжыр қалғаны
мөлшерлерінің тұйықтаушыға қоса :

(2.5)
мұнда, барлық құрастырушы буындардың кіру рұқсаттары қосындыланады , Аq
буынынан басқа.
Теңдеулерді толық анықтаймыз , қажеттілер шекті ауулардың
анықтамасына арналған мөлшер тұйықтаушы . Есеп-қисап жанында ыңғайлы орта
координатасын кіру рұқсаты далалары ( және кіру рұқсаты жартысын ( сурет
2.3).
ГОСТ 16319-80 бойынша шекті ауулардың жоғарғы және төменгі көрсетуінің
қондырады , сонымен қатар орта координаталары кіру рұқсаты далалары (
көрсетудің , көрсетілгендер жақшаларда , соналардан сонымен қатарға
қолдануға шешіледі ).
Кез келген құрастырушы буынға арналған
(2.6)
Ұқсас
(2.7)
Номинал мөлшер алгебралық сомалары және жоғарғы ауу түрінде ең үлкен шекті
мөлшерді айтамыз , ал ең азы шекті мөлшер - номинал мөлшер алгебралық
сомалары және төменгі ауу түрінде болады. Теңдеулер (2.2) және (2.3),
аламыз
(2.8)
(2.9)
Мөлшер болады анықтау формулаға (2.1). теңдеулердің (2.8) және (2.9) теңдеу
(2.1), аламыз теңдеулер үшін анықтамалар сәйкесті жоғарғыны және төменгіні
ауулардың тұйықталған буынның :
(2.10)
(2.11)
Формулаларға (2.10) және (2.11) табамыз ауулар тұйықтаушыны буынның
біркелкінің шынжырлар , бейнеленгеннің суретте 2.2:
=0,2 - (-0,14) = 0,34 мм; = -0,2 — (+0,14) = - 0,34 мм;
Сайып келгенде = 32 ± 0,34 тұйықтаушы мөлшер.
Тосулар теңдеулер (2.10) және (2.11) мағыналар шектілердің ауулардың
, айтылғандардың арқылы координатаны орталар далалар кіру рұқсат
теңдеулерде (2.6) және (2.7):

Соңғы екі теңдеу қосып және соманы бөліп анықтама үшін айтылу келесіге 2
аламыз, орта кіру рұқсаты далалары координаталары:
(2.12)
1. Негізгі түйін жоба механизмі арқылы өлшем тізбегінің масштабсыз
схемасын оның бүкілбуынды белгілерімен: өсу (Бi), азайту (Бi)
және қысқа тұйықталуды (Бd) сызу.
2. Ногминальды өлшемімен (Б1, Б2,...,Б6) және буын құрайтын шекті ауытқу
номинальды өлшемін табу, шекті ауытқу (ESБd, EIБd) және қысқа
тұйықталған буынның дәлдік шегі(ТБd).
3. Берілген номинаьды өлшемді, бүкіл буын тізбегін (Б1, Б2,...,Б6)
құрайтын және берілген қысқа тұйықталған буынның шекті ауытқуын
(ESБd, EIБd) дәлдік шегін және буындар құрайтын шекті ауытқуын табу.

3 Тікелей және кері есептің шешілуі

Методикалық нұсқау.
Талдауға арналған және өлшем тізбегін есептеу үшін біріншіден өлшем
тізбегін өзін конструкторлық сызба түйіні немесе деталь арқылы шығару
қажет. Әйтпесе детальды технологиялық процесті механикалық өңдеу арқылы
шығару қажет. Ақырғы кезде өңделетін детальдың жобасына бүкіл
конструкторлық және технологиялық өлшемдер түсіру қажет, осында қоса
есептеудің ақырғы мақсаты ретінде өңдеуге жіберу. Кішкентай мөлшерде өлшем
тізбегінің буынының құрылысын визуальды тәсіл арқылы шығару мүмкін. Басқа
жағдайда буынның құрама мөлшері үлкен болған кезде және кейбір буындар анық
емес түрде болса граф теориясына қолданылады.
Тікелей сияқты кері есепке өлшем тізбегінің буынын құрайтын түрлерін
анықтау. (+1) өсуге арналған буындар және (-1) азайтуға арналған буындар
номинальды өлшемнің қысқа тұйықталуы немесе теңдеулерде анықталады.
Бd= Б1-(Б2+Б3+Б4+Б5+ Б6) (2.1)

Кері есеп:
Берілгені:
Б1=264
Б2=9
Б3=46
Б4=40
Б5=150
Б6=18
ESБΔ=+1,825
EIБΔ=-0,082

1. (1) теңдеу арқылы БΔ мәнің табамыз:

БΔ = Б1-( Б2+ Б3+ Б4+ Б5 +Б6) (1)
БΔ =264-(9+46+40+150+18)=264-263=1(мм)

2. Содан соң

ТБΔ = ESБΔ- EIБΔ=1,285+(-0,082)=1,367

3.
Δ0 БΔ =

4.

Өлшемнің 3 3 6 10 18
интервалы ÷ ÷ ÷ ÷
(мм) 6 10 18 30
(св-до)
Б1=24+0,0730,0365 0,073 0 0,073 +1
Б2=1-0,05 -0,0025 0 -0,005 0,005 -1
Б3=40-0,150-0,075 0 -0,150 0,150 -1
Б4=38-0,120-0,06 0 -0,120 0,120 -1
Б5= -0,07 -0,050 -0,090 0,04 -1
Б6=17-0,015-0,0075 0 -0,015 0,015 -1

1.
БΔ = Б1-( Б2+ Б3+ Б4+ Б5 +Б6) (1)
БΔ =24-(1+40+38+150+17)=24-246=222(мм)
2.
Δ0 БΔ=
Δ0 БΔ=0,0365-(-0,0025+(-0,075)+(-0,06) +(-0,07)+(-0,0075)=0,0365-
-(-0,215)=0,2515

3.

4.

5. Содан соң келесі теңдеулермен дұрыс шығарылғанның тексереміз.

ESБΔ = ESБ1-( ESБ2+ ESБ3+ ESБ4+ ESБ5 +ESБ6)=0.073-(-0.005-0.150-0.120-
0.04-0.15)=0.453

EIБΔ = EIБ1-( EIБ2+ EIБ3+ EIБ4+ EIБ5 +EIБ6)=0-(-0.05)=0.05

Тексерілген нәтижелердің мәндері көрсеткендей, есеп дұрыс шығарылған.

4 Өлшем тізбегінің есебінің ықтимальдық теориялық әдісі
Формулалардың шығаруы жанында (2.2)-(2.4) және басқалардың біркелкі
тізбеліктердің есеп-қисабына арналған барынша толықты - минимум әдісімен
болжаған , не ең үлкен үлкейтетін және ең азы азайтушы мөлшерлердің мүмкін
бір уақытта үйлестіруі өңдеудің немесе құрастыру барысында немесе кері
олардың үйлестіруін ұсынған. Кез келген бұларды үйлестірулерді тұйықтаушы
буын ең азы дәлдігі қамсыздандыруға рұқсат етеді , бірақ олар аз болуы
мүмкін , ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Амангелді газ кен орны
Электрлік өлшеулер және аспаптар Электр өлшеуіш аспаптардың классификациясы
Төменгі визейлік кенішінде
Вирустардың нәсілдік қасиеттері, олардың өзгергіштігімутация түрлері гендік инженерия туралы ақпарат
Ұңғы оқпанының профилі
Биологиялық химия пәнінен тәжірибелік сабаққа арналған әдістемелік нұсқаулар
Негізгі электр шамалардың өлшемдері
Жүректің ишемиялық ауруына ксенобиотиктер детоксикациясына қатысатын гендер әсері
Мұнай және газ кәсіпшілігінің жабдықтары
ҚР-да стандарттау бойынша жұмыстарды ұйымдастыру және мақсаты, міндеті. Стандарттау бойынша нормативтік құжаттар және стандарттар түрлері
Пәндер