Ядролық отынның түрлері мен баяулатқыштары

1 Кіріспе
2 Ядролық отын
3 Баяулатқыш және шағылдырғыш материалдары.
Қорытынды

Ядролық реактор, атомдық реактор – атом ядросы бөлінуінің басқарылатын тізбекті реакциясын жүзеге асыратын құрылғы. Оның негізгі бөліктеріне: ядролық отын (мысалы, уран не плутоний), баяулатқыш, шағылдырғыш, суытқыш), бақылау және өлшеу приборлары жатады. Ядролық реактор атом ядроларының бөлінуіне себепші болатын нейтрондардың энергетикалық спектріне қарай: шапшаң (нейтрондардың энергиясы 100 кэВ-тан жоғары), жылулық не баяу (нейтрондардың 0,025 эВ) және аралық (энергиясы нейтрондардың энергиясы 1 эВ-тан бірнеше кэВ-қа дейін) нейтрондар реакторы болып, ал баяулатқыштағы ядролық отынның таралу сипатына сәйкес гомогенді және гетерогенді ядролық реактор болып ажыратылады. ядролық реактор кейде пайдаланылатын баяулатқышына (мысалы, графит, бериллий, ауыр су, т.б.) не суытқышына (мысалы, сұйық металл, т.б.) қарай да бөлінеді. Өзін-өзі қуаттайтын тізбекті реакция уран-графитті ядролық реакторда Э.Фермидің басшылығымен 1942 ж. 2 желтоқсанда АҚШ-та алынды. Еуропадағы мұндай ең алғашқы ядролық реактор 1946 ж. КСРО-да И.В. Курчатовтың басшылығымен жасалды.

1. Қазақ энциклопедиясы, 10 – том
2. Физика және астрономия: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық. Өңд., толыкт. 2-бас. / Р. Башарұлы, Д. Қазақбаева, У. Токбергенова, Н. Бекбасар. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2009. — 240 бет. ISBN 9965-36-700-0

Пән: Физика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Семей қаласының шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ
Тақырыбы: Ядролық отынның түрлері мен баяулатқыштары

Семей
2017

Кіріспе
Ядролық реактор, атомдық реактор - атом ядросы бөлінуінің басқарылатын тізбекті реакциясын жүзеге асыратын құрылғы. Оның негізгі бөліктеріне: ядролық отын (мысалы, уран не плутоний), баяулатқыш, шағылдырғыш, суытқыш), бақылау және өлшеу приборлары жатады. Ядролық реактор атом ядроларының бөлінуіне себепші болатын нейтрондардың энергетикалық спектріне қарай: шапшаң (нейтрондардың энергиясы 100 кэВ-тан жоғары), жылулық не баяу (нейтрондардың 0,025 эВ) және аралық (энергиясы нейтрондардың энергиясы 1 эВ-тан бірнеше кэВ-қа дейін) нейтрондар реакторы болып, ал баяулатқыштағы ядролық отынның таралу сипатына сәйкес гомогенді және гетерогенді ядролық реактор болып ажыратылады. ядролық реактор кейде пайдаланылатын баяулатқышына (мысалы, графит, бериллий, ауыр су, т.б.) не суытқышына (мысалы, сұйық металл, т.б.) қарай да бөлінеді. Өзін-өзі қуаттайтын тізбекті реакция уран-графитті ядролық реакторда Э.Фермидің басшылығымен 1942 ж. 2 желтоқсанда АҚШ-та алынды. Еуропадағы мұндай ең алғашқы ядролық реактор 1946 ж. КСРО-да И.В. Курчатовтың басшылығымен жасалды.
Атомдардың ядроларын бөлетін немесе біріктіретін реакциялар арнайы қондырғыларда орындалады. Ондай қондырғыларды атомдық (ядролық) реакторлар немесе атомдық (ядролық) бомбалар деп атайды.
Атом реакторларындағы ядролық реакциялар басқарылатын жолмен іске асырылады, ал атом бомбаларында басқарусыз жарылыс түрінде орындалады.
Ең бірінші қолдан басқарылатын ядролық реактор АҚШ-тың Чикаго қаласының іргесінде Э. Фермидің басшылығымен 1942 жылдың 2 желтоқсанында іске қосылды. Екінші реактор, бұдан үш жыл өткен соң, КСРО-да Москва түбіндегі Серпухов қаласында И. В. Курчатовтың басшылығымен салынды.
Тізбекті реакция үздіксіз орындалуы үшін ядролық материалдың (уран, плутоний, т.с.с.) белгілі бір массасы болуы керек. Егер ядролық отынның массасы аз болса, онда нейтрондар өз жолында жеткілікті мөлшерде жарылатын ядроларды кездестірмейді де, сыртқы ортаға тарап кетеді. Сөйтіп, ядролық тізбекті реакция жүрмей қалады.

Ядролық отын
Ядролық отын - ядролық реакцияға қатысу нәтижесінде пайдалы энергия бөлетін зат. Ядролық реакциялардың пайдалы энергия бөлетін екі түрінің (ауыр ядроларды бөлшектеу және жеңіл ядролардан ауыр ядролардың түзілуі) болуына байланысты. Ядролық отындар бөлшектенгіш заттарға және термоядролық отындарға ажыратылады. Тізбекті реакцияға бейім уран (233U, 235U) мен плутоний (239Pu 241Pu) изотоптары, сондай-ақ шапшаң нейтрондардың әсерінен бөлшектенетін не реакторларда сәуле әсерінен уран ( 233U) не плутоний (239Pu) изотоптарына түрленетін заттар бөлшектенгіш ядролық отын ға жатқызылады. Энергиясы әр түрлі нейтрондар әсерінен бөлшектенетін уранның табиғи изотопы ( 235U) бірінші реттік ядролық отын, ал оның өзге изотоптары екінші реттік ядролық отын деп аталады. Ядроның бір рет бөлшектенуі кезінде 1 г ядролық отын нан шамамен 180 МэВ, яғни 7,4 1010 Дж энергия бөлінеді.
Негізгі ядролық отын - табиғи уран. Ядролық энергетикада торий мен плутоний тәжірибелік мақсаттар үшін ғана пайдаланылады. Ядролық отынның екінші түрі - термоядролық отындардың (дейтерий, тритий, литий) энергиясы қазіргі кезде тек қопарылыс түрінде ғана бөлінуде. Сондықтан бұл отын термоядролық қарулар жасауға пайдаланылуда 1 г дейтерий "жанғанда" 8,5 1010Дж, ал 1 г дейтерий мен тритий қоспасы "жанғанда" 3,5 1011 Дж энергия бөлініп шығады.
Шапшаң нейтронды реактор ұғымын біріншы болып 1942 жылы ферми ұсынды.Алғашқы тәжірибелік шапшаң нейтронды реактор АҚШ-та жасалды.Шапшаң реактрда уран-плутоний ядролық отынды қолдану себебі активті зонадағы жылдам нейтрондардың бөліну кезеңі жылу нейтронды реакторға қарағанда екіншіреттік нейтрондардың шығуы жоғары (20-25%) болғандықтан. Бұл жоғары коэффицентті өндіріс алуға және ядролық отынды көбейтуге мүмкіндіктер әкеледі.
Шапшаң нейтронды реакторлардың негізгі ерекшелігі баяулатқыш қолданбай шапшаң нейтрондар арқылы ядролық бөліну реакциясын жүргізу. U235 шапшаң нейтрондар арқылы бөлінбейді, бірақ U238 шапшаң нейтрондарды қармау арқылы ядролық отын Pu239-ға айналады. Pu239 шапшаң нейтрондар арқылы тізбекті ядролық реакцияға қатысады. Әрбір бөліну кезінде пайда болған 3 нейтронның екеуі U238-ді Pu239-ға айналдырса, қалған бір нейтрон арқылы Pu239 бөлініп тізбекті реакция жалғасады.
Реакторларда ядролық отын ретінде табиғи ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.