Негізгі капитал түсінігі және құрамы

1) Негізгі капитал түсінігі және құрамы.
2) Нарықты бағалау. Материалды емес активтер.
3) Кәсіпорынның өндірістік қуаттылығы.

Негізгі қорларды жаңарту олардын табиғи көрсеткіші мен ақшалай түрдегі құрылымына, сонымен қатар саралануына сәйкес жоспарланады.
Негізгі қорларды пайдалану және оларды есепке алу үдерісін басқарудағы қажетті шарт - оларды бағалау қағидасының тұтастығымен қамтамасыз ету болып табылады.
Негізгі қорлардың қызмет ету мерзімінің ұзақтығына, оның біртіндеп тозуына және ұдайы өндірістің өзгеріп тұруына байланысты негізгі қорлардың құнын бағалаудың келесі әдістері қолданылады:
–бастапқы құны бойынша;
–ағымдағы құны бойынша;
–теңдестік құны бойынша;
–сатылу (келісілген) құны бойынша;
–қалдық құны бойынша.
Негізгі қорлардың бастапқы құны дегеніміз - бұл негізгі капиталды салуға, сатып алуға, әкеліп жеткізуге, орнатуға кеткен шығындардан, сондай-ақ сатып алу барысында төленген салық сомаларынан, құрылысты салу кезінде алынған несие үшін төленетін пайыз сомалары мен бұл құралды белгілі максатқа пайдалану үшін жұмсалған кез келген шығындардың жиынтығы. Негізгі капиталды тасымалдау кезінде болған ақауларды жөндеуге кеткен және басқа да кажет болып саналатын шығындар негізгі капиталдың бастапқы құнына кіргізілмейді, ол ағымдағы кезең шығыны ретінде есепке алынады.Егер негізгі капитал несие арқылы сатып алынған болса, онда төленген пайыздар ағымдағы шығыстар болып табылады да, нысанның бастапқы құнына қосылады;

1..Ниязбекова Р.К, Рахметов Б.А., Байнеева П.Т. «Кәсіпорын экономикасы», Алматы: Экономика, 2008
2.Дауренбекова Ә. Н. «Өндірісті ұйымдастыру» , Алматы : Экономика ,2007.
3.Мейірбеков А., Алимбетов Қ., «Кәсіпорын экономикасы», Алматы: Экономика, 2007 ж
Абдикеримова Г. И. «Кәсіпорын экономикасы», Алматы : Экономика, 2007.