Дидактика-педагогикалық ғылымдар жүйесінде

Жоспар
Кіріспе

2 тақырып: Оқыту процесі тұтас жүйе.
3 тақырып: Оқытудың заңдары, заңдылықтары және
принциптері.
4 тақырып: Қазіргі білім берудің мазмұны.
5 тақырып: Қазіргі кезеңдегі оқытудың әдістері мен құралдары.
6 тақырып: Қазіргі окытуды ұйымдастырудың формалары.
7. тақырып: Сабақтың түрлері және оның дидактикалық құрылымы
8. тақырып: Оқыту процесінің сапасын педагогикалық бақылау.
9. тақырып:Қазіргі кездегі оқыту жүйесіндегі білімді тексеру, бақылау және бағалаудың жаңа технологиясы
10 . тақырып: Оқушылардың оқуын мотивациялау.

Дидактика туралы жалпы түсінік. Дидактиканың объекті, пәні, қызметтері және міндеттері. Дидактиканың категориялары. Дидактиканың негізгі мәселелері. Дербес әдістемелерді дидактикадан бөліп алу және оиың олардың дамуына ықпалы. Үздіксіз білім беру жағдайындағы дидактиканың ролінің артуы.
Дидактика Гректің «Дидактикос» деген сөзінен шыққан оқытуда «үлгі етерлік» деген мағынаны білдіреді? Педагогиканың жеке саласы. Ол оқыту‚ білім‚ білімнің мазмұнын зерттейді. Бірақ екеуі бір ұғым емес‚ бірінен екіншісі туындайды Адам баласы алғашқы кезеңінде баланы өмірге оқытты Үйрету-оқыту жаңа мәнге қоғамның тарихи өзгерісіне байланысты жаңа мағынаға ие болған кезеңде Дидактиканың негізгі ұғымдары оқу-оқыту‚ білім-білім беру-білім алу. Оқыту дегеніміз білім беру‚ шеберлікке‚ іс-әрекет‚ дағдыларына үйрету мен меңгеру процесі және адамды өмір мен еңбекке бейімді етіп даярлаудың негізгі құралы. Білім дегеніміз бүкіл танымның даму процесінде қалыптасқан адамзат мәдениетінің рухани қазынасының жиынтығы.
Сонымен дидактика оқыту мен білім берудің теориялық, тәжірибелік негізін зерттейтін ғылыми пән. Дидактиканың негізін қалаған Я.А.Коменский. Ол ”Ұлы дидактиканың” авторы Бірақ дидактика терминін енгізген В.Ратке Я.А.Коменскийдің алғашқы ізбасарлары И.Г.Песталоцци‚ А.Дистервег‚ К.Д.Ушинский‚ Л.Н.Толстой т.б.
Қазақтың классикалық дидактикасының негізін қалаған Ыбрай Алтынсарин Ол ”Қырғыз хрестоматиясының” авторы ”Қырғыз хрестоматиясы” 1879 жылы жарық көрді. Ы. Алтынсаринның ізбасарлары А.Байтурсынов, Ж.Аймауытов, Мағжан Жұмабаев, Ә.І.Сембаев, Р.Г.Лемберг. Бүгінгі дидактиканың негізгі бағыттары жалпы орта‚ үзіліссіз білім‚ оқытудың жаңа технологиясы‚ дамыта отырып оқыту.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Дидактика-педагогикалық ғылымдар жүйесінде.
Дидактика туралы жалпы түсінік. Дидактиканың объекті, пәні, қызметтері
және міндеттері. Дидактиканың категориялары. Дидактиканың негізгі
мәселелері. Дербес әдістемелерді дидактикадан бөліп алу және оиың олардың
дамуына ықпалы. Үздіксіз білім беру жағдайындағы дидактиканың ролінің
артуы.
Дидактика Гректің Дидактикос деген сөзінен шыққан оқытуда үлгі
етерлік деген мағынаны білдіреді? Педагогиканың жеке саласы. Ол оқыту‚
білім‚ білімнің мазмұнын зерттейді. Бірақ екеуі бір ұғым емес‚ бірінен
екіншісі туындайды Адам баласы алғашқы кезеңінде баланы өмірге оқытты
Үйрету-оқыту жаңа мәнге қоғамның тарихи өзгерісіне байланысты жаңа
мағынаға ие болған кезеңде Дидактиканың негізгі ұғымдары оқу-оқыту‚ білім-
білім беру-білім алу. Оқыту дегеніміз білім беру‚ шеберлікке‚ іс-әрекет‚
дағдыларына үйрету мен меңгеру процесі және адамды өмір мен еңбекке бейімді
етіп даярлаудың негізгі құралы. Білім дегеніміз бүкіл танымның даму
процесінде қалыптасқан адамзат мәдениетінің рухани қазынасының жиынтығы.
Сонымен дидактика оқыту мен білім берудің теориялық, тәжірибелік негізін
зерттейтін ғылыми пән. Дидактиканың негізін қалаған Я.А.Коменский. Ол ”Ұлы
дидактиканың” авторы Бірақ дидактика терминін енгізген В.Ратке
Я.А.Коменскийдің алғашқы ізбасарлары И.Г.Песталоцци‚ А.Дистервег‚
К.Д.Ушинский‚ Л.Н.Толстой т.б.
Қазақтың классикалық дидактикасының негізін қалаған Ыбрай Алтынсарин
Ол ”Қырғыз хрестоматиясының” авторы ”Қырғыз хрестоматиясы” 1879 жылы жарық
көрді. Ы. Алтынсаринның ізбасарлары А.Байтурсынов, Ж.Аймауытов, Мағжан
Жұмабаев, Ә.І.Сембаев, Р.Г.Лемберг. Бүгінгі дидактиканың негізгі бағыттары
жалпы орта‚ үзіліссіз білім‚ оқытудың жаңа технологиясы‚ дамыта отырып
оқыту.
2 тақырып: Оқыту процес і- тұтас жүйе.
Оқытудың әдіснамалық және психологиялық негіздері. Оқыту -дың мәні мен
құрылымының қазіргі кездегі түсінігі. Оқыту- екі жакты процесс. Іс-әрекет
оқытудың мәндік сипаттамасы. Тұтас оқыту процесіндегі оқу-оқушының таным
-дық іс-әрекеті. Оқыту процесінде бастауыш білім беру жасындағы оқушылардың
өз бетінділігін қалыптастыру.Оқыту функциялары Оқыту функцияларының
арақатына -сы. Оқыту түрлері. Оқытудың қозғаушы күштері. Дамыта оқыту
туралы түсінік. Оқыту процесінің тиімділігінің көрсеткіштері.
Оқу процесі-оқушының іс-әрекеті арқасында әлемді тану процесіОқу
процесінің біртұтастығына оқытушы, оқушы, білім мазмұны, мақсат, міндеттер,
ұжым т.б. Оқыту процесі дегеніміз жеке тұлғаға қоршаған ортаның
заңдылықтарын білдіруге‚ оның психикасын дамытуға арналып‚ әдейі
ұйымдастырылған процесс Оқыту процесінің қозғаушы күші қайшылық Оқу
дегеніміз оқытушы мен оқушының арасында сабақтағы қарым қатынастан
туындайтын іс-әрекет Оқыту адам баласының таным қызметінің бірден бір жолы
емес. Себебі өмірден үйрену, оқу бар. Оқыту процесінің методологиялық
негізі материалистік диалектиктикалық философия Оқыту процесі оқуға
негізделген Оқыту арнайы ұйымдастырылған таным қызметі Оның мақсаты‚
міндеті‚ мазмұны‚ әдіс‚ тәсілдері‚ түрлері болады Оқытудағы негізгі құрал
оқулық‚ оқу құралдары‚ түрлі бейнефильмдер Баланың жеке басының өмірлік
тәжірибесімен адам баласының әлеуметтік-тарихи тәжірибесінің арасында
қайшылық бар Оқытудың білім беру қызметі -баланы біліммен қаруландыру‚
білім алуға‚ іскерлікке‚ дағдыны игеруге даярлау.

3 тақырып: Оқытудың заңдары, заңдылықтары және
принциптері.
Оқытудың заңы, заңдылықтары және принциптері түсінігі. Оқытудың
негізгі заңдарына, заңдылықтарына шолу. Оқыту принциптері және ережелері.
Оқытудың заңдылығы дегеніміз табиғат заңдылығынан туындайтын‚ оқыту
принциптерінің бастауы Заңдылық заңнан туындайды Оқыту заңдылықтары жалпы‚
жалқы болы бөлінеді Оқытудағы жалпы заңдылық -бүкіл оқу процесін қамтитын
заңдылық Оқытудағы жалқы заңдылық -оқытудың мақсаттылығы‚ мазмұны‚ сапасы‚
әдістері‚ оқыту процесін басқару т.б. Оқытудың заңдылықтары оқытудың
қоғамға қажеттілігі‚ тәрбие-білім берудегі мемлекеттің жауапкершілігі‚
баланың ерекшелігін ескеру‚ оны сыйлау‚ ұжымда оқыту‚ білім-тәрбиедегі
бірізділікті сақтау Жалқы заңдылықтардың компоненттері дидактикалық‚
гносеологиялық‚ психологиялық‚ кибернетикалық‚ әлеуметтік‚ ұйымдастыру
Дидактикалық компонент -оқытудың мазмұны‚ түрі‚ әдісі‚ тәсілі‚ құралы
Гносеологиялық компонент дегеніміз оқытушының басшылығымен оқушының
объективті ақиқатты‚ қоршаған ортаны‚ табиғаттың‚ қоғамның заңын білуі
Кибернетикалық компонент дегеніміз түрлі ақпараттар байланыс мазмұнын
екшелеп қабылдау Психологиялық компонент дегеніміз оқу процесі барысында
оқушының ішкі жан дүниесінің жағдайы Әлеуметтік компонент дегеніміз
оқушылардың оқу барысындағы өзара қатынасы Ұйымдастыру компоненті дегеніміз
оқу процесін ұйымдастыру Оқыту принциптері оқыту заңдылықтарынан туындайды
Оқыту принциптері көрнекілік‚ саналылық‚ белсенділік‚ түсініктілік‚
ғылымилық, шамаға лайықтылық‚ жүйелілік‚ бірізділік‚ беріктік‚ теорияның
практикамен байланысы Ғылымилық принцип дегеніміз оқушыларға ғылыми
дәлелденген мағлұматтан білім беріп‚ оның дүниетанымын қалыптастыру
Түсініктілік‚ шамаға лайықты принцип дегеніміз оқушыға берілетін білім‚
оның жас ерекшелігіне сай болуы тиіс Жүйелілік‚ бірізділік принцип
дегеніміз оқушыға берілетін білім‚ баланың жасына‚ біліміне сәйкес жүйелі‚
бірізді болуы тиіс Саналылық‚ белсенділік принцип дегеніміз оқушы білімді
саналы түрде‚ білімді қабылдауда белсенділік танытуы тиіс Көрнекілік
принцип деген не оқушыларға білімді көрнекті құралдар арқылы беру жолы
Беріктік принципі дегеніз оқушыға берілетін білімді бекіту арқылы
қалыптастыру Теорияның өмірмен байланыс принципі дегеніміз алған білімді
өмір тәжірибесімен ұштастыру Даралау принципі дегеніміз оқушының жеке дара
қабілетін ескеру.

4 тақырып: Қазіргі білім берудің мазмұны.
Білім беру мазмұнының мәні түсінігі. Білім берудің мазмұнын
қалыптастырудың негізгі теория -лары. Жалпы білім берудің мазмүнын таңдап
алудың принциптері мен критерийлері. Білім беру мазмұны кұрамаларына
сипаттама. Қазақстан Республикасы Конституциясындағы білім беру мазмүнының
мәселелері. Қазақстан Республикасының Білім заңы. 2005-2010 жылдардағы
Қазақстан республикасындағы білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарлама
-сы. Мемлекеттік білім беру стандарты. Білім беру мазмұнын белгілейтін
нормативтік кұжаттар.
Білімнің мазмұны-жүйелі ғылыми түрде білім беру, іскерлік, дағдыны
қалыптастыру арқылы балаға жан-жақты білім-тәрбие беру, өмірге дайындау
арқылы анықталады Білімнің мазмұны заман талабына сай өзгереді Қазақстан
Республикасында жалпы орта білімнің мазмұны дүниежүзілік стандартқа
сәйкестендіру үшін өзгерді Қазақстанда балаларға тегін‚ міндетті бастауыш
білім беру заңы 1930 жылы, орталау білім беру заңы 1935 жылы, орта білім
беру заңы 1960 жылы қабылданды Жалпы орта білім дегеніміз ғылыми негіздерді
білуді талап ететін‚ қоғамдық пайдалы еңбекке қатысуға және орта‚ жоғары
кәсіби білім алуға қажет дағды мен білімнің жиынтығы Жалпы орта білімде
жүйелілік пен пәнаралық байланыс сақталады Жалпы орта білімнің мазмұнын
демократиялау‚ гуманизациялаудың негізі оқу жоспарынан басталады 1995 жылғы
жалпы орта білім туралы тұжырымдаманың негізгі бағыты-бүкіл дүниежүзілік
стандартқа сай болу Қазақстандық жалпы орта білімнің негізгі жүйесі
-балабақша‚ жалпы орта (бастауыш‚ орталау)‚ кәсіптік бастауыш‚ орта‚ жоғары
оқу орындары Қазақстан Республикасында гуманитарлық білім беру
тұжырымдамасы 1994 жылы қабылданды Қазақстан Республикасы мектептерінің
жалпы орта білім берудегі мақсаты-оқушылардың жеке басының ерекшеліктерін
ескеріп‚ дүниежүзілік білімнің жетістіктерімен сусындатып‚ рухани‚ ұлттық
байлықпен кенелтіп‚ елінің алдыңғы қатарлы азаматын білімді‚ тәрбиелі етіп
өсіру Білімнің мазмұны ноосфера‚ социосфера‚ психосфераларды қамтуы керек
Ноосфера дегеніміз Космос‚ өндіріс‚ экономика‚ экология қатынастары
Социосфера дегеніміз адамдардың өндірістік‚ құқықтық‚ адамгершілік‚
осылардың өзара қатынастары туралы ілім Психосфера дегеніміз адамның өз
психикасын реттеу‚ сол арқылы өзара қатынас жасауға арналған ілім Оқулық
дегеніміз бағдарлама мен дидактиканың талаптарына сәйкес ғылыми теориялық
жағынан ұтымды құрылған оқу пәнінің мазмұнын бірізді баяндайтын кітап Оқу
жоспары дегеніміз оқу пәндерінің тізімі‚ сағаты‚ көлемі‚ мерзімі
белгіленген құжат Оқу бағдарламасы дегеніміз не әр оқу пәнінен берілетін
білім мен игерілетін дағдылардың мазмұны мен көлемін‚ сонымен қатар оның
оқу жылында оқылатын орнын белгілейтін құжат. Олар мемлекеттік құжатқа
жатады Білім туралы соңғы заң 27.07.2007 жылы қабылданды Базистық‚
варианттық оқу жоспарлары 1993 жылы қабылданды Білім туралы мемлекеттік
саясаттық принциптер -тең құқылық‚ тегін‚ үзіліссіз‚ ғылыми‚ ана тілінде
білім беру‚ мектеп пен дінді бөліп қарау Мектеп өмірін демократизациялау
дегеніміз мектеп ісін басқаруда бюрократиялық жолдан бас тарту‚
тоталитарлық жоба жасамау‚ оқытушылардың‚ оқушылардың шығармашылығына
мүмкіндік беру Мектеп өмірін гуманизациялау дегеніміз оқытушы мен оқушы
қатынастарын субъект-объект тұрғыдан‚ субъект-субъект тұрғыға көшіп‚
педагогикалық қызметтестікті қолдану.
5 тақырып: Қазіргі кезеңдегі оқытудың әдістері мен құралдары.
Оқыту әдістері-дидактика категория -ларының бірі. Оқыту әдістері,
тәсілдері және құралдары, олардың өзара байланысы мен өзара шарттылығы.
Оқыту әдіс -терін топтап бөлу (классификация -лау) және оларға сипаттама.
Және құралдарының өзара байланысы. Әдістердің оқытудың мақсаты мен
мазмұнына сәйкестігі. Үздіксіз білім берудің түрлі кезеңдерінде окытудың
әртүрлі әдістерін қолдану ерекшеліктері. Оқытудың белсенді әдістері.
Оқытудың жемісті‚ нәтижелі болуы оқыту әдістерін тиімді пайдалануға
байланысты Оқыту әдісі дегеніміз оқытушы мен оқушының қызметтестігінің
нәтижесінде оқушы білімді меңгереді‚ іскерлік‚ дағдыға қалыптасып‚ дүниені
таниды Оқыту әдісінің құрамы бар Тәсіл дегеніміз әдістің құрамды бөлігі
Тәсіл әдіске қарағанда бағынышты рөл атқарады. Әдіс бірнеше тәсілдің
жиынтығы Құрал тәсілге жатпайды Оқыту құралы дегеніміз оқулық‚ көрнекі‚
техникалық құралдар‚ түрлі объектілер Әдістер классификацияға жіктеледі
Білімнің көзіне байланысты классификация-ауызша‚ практикалық‚ көрнекілік
Білім көзіне байланысты классификация авторлары Е.И.Петровский‚
Д.О.Лоркипанидзе‚ Е.А.Голант Танымдық іс-әрекетке байланысты оқыту
әдістерінің классификациясы -түсіндіру‚ қайталау‚ проблемалық баяндау‚
ізденіс-зерттеушілік Танымдық іс-әрекетке байланысты оқыту әдістер
классификацияның авторлары И.Я.Лернер‚ М.Н.Скаткин Танымдық іс-әрекетке
байланысты оқыту әдістер түсіндіру‚ қайталау‚ проблемалық баяндау‚ ізденіс-
зерттеушілік Харламов И.Ф. оқыту әдістеріне ауызша әңгімелеу‚ алған білімді
бекіту‚ өздігінен жұмыс‚ тәжірибеде қолдану‚ тексеру әдістер
классификациясые береді Ю.К.Бабанскийдің оқыту әдістеріне берген
классификациясы-оқу-танымдылық іс-әрекетін ұйымдастыру‚ ынталандыру‚
бақылау‚ өзін-өзі бақылау Біртұтас педагогикалық процесінде оқу-танымдық
іс-әрекетін ұйымдастыру әдістері-сөздік‚ көрнекілік‚ индуктивті‚
дедуктивті‚ репродукциялық Біртұтас педагогикалық процесінде ынталандыру
әдістері-танымдық ойындар‚ жауапкершілік‚ мадақтау‚ жазалау‚ парыз‚ қолайлы
ситуация туғызу Біртұтас педагогикалық процесінде оқу-танымдылықтың
тиімділігін бақылау және өзін-өзі бақылау әдістері-ауызша‚ жазбаша‚
лабораториялық‚ ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.