Бағаларға бақылау және мемлекеттік реттеу

1 Рұқсат бағалар
2 Хабарлау бағалары
3 Греция.
4 Құқықтық реттеу

1. Елемесев Р.Е. Халықаралық экономикалық қатынастар: оқу құралы. Алматы: «Қазақ университеті» 2002жыл. 83 бет
2. Багісиев М., Халықаралық экономикалық қатынастар: оқу құралы. Алматы: «Санат» 1998 жыл. 33-37 бет
3. «Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпіліс жасау қарсаңында» Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы. Астана – 2006
4. «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» Қазақстан Респубилкасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы. Астана – 2007
5. www.google.kz Қазақстан – ДСҰ: жаңа заңдар мен жаңаша көзқарас қажет
6. www.google.kz Әлемдік сауда ұйымы және Қазақстан
7. Әлмереков Н.А. «Қазақстанның экономикасын дамыту және Республиканың ДСҰ-ға кірудегі проблемасы» ∕∕ ҚазЭУ хабаршысы №4 2006жыл. 216-221бет
8. Асқар Тұрапбайұлы «Біз ДСҰ-ға кіруге әзірміз бе?» ∕∕ Егемен Қазақстан 7 қаңтар 2004жыл
9. Жігер Батілесов «Экономикалық дипломатия – заман талабы» ∕∕ Егемен Қазақстан 6 сәуір 2006 жыл
10. Бақберген Амалбек «Өңірлік өркендеудің өрісті қадамы» ∕∕ Жетісу ақшамы 2006жыл 17 наурыз

Пән: Экономикалық география
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Бағаларды жоғарлату үшін алдын – ала әкімшіліктік рұқсат талап етілетін
тауарлар мен қызметтер санын қысқартты. Кейбір жағдайларда мұндай рұқсат
билік органымен ұлттық деңгейде берілсе, басқаларда – аймақтық деңгейде
беріледі. Ұлттық деңгейдегі рұқсаттар электрқуаттылығы, газ, дәрі-
дәрмектер, ауылшаруашылық сақтандырудың әр түрлерін, пошталық және
телеграфтық қызмет көрсетулер, телефон және байланыс қызметтерін, қоғамдық
көлік және Ұлттық теміржол компаниясының жол билеттерінің төлемін бағалауға
тиісті. Аймақтық деңгейдегі рұқсаттар сумен қамтамасыз ету, қалалық
жолаушылық көлік пен аймақтық теміржол компанияларының қызметтері, сонымен
қатар Канар аралдарындағы гидроирригационды қызметтер төлемдеріне тиісті.

Ішкі сауда туралы акт Үкіметке билік органдарының берген лицензиялары
бойынша немесе монополиялар өндіретін стратегиялық тауарлардың, тағамдық
өнімдердің негізгілеріне қарай бағалардың өзгерулеріне алдын – ала
рұқсаттар жүйесін қолдануға рұқсат береді.

Бағақалыптастырудың үшінші тәсілі тұтынушылардың экономикалық мүдделеріне
қатысты және ұсынылатын бағалардың ішіндегі тиісті таңдаудың қамтамасыз
етіілуіне негізделген. Испандық заңдарда негізгі бір ереже бар, ол бойынша
тұтынушының баға туралы жалпы немес смета туралы сұрау салса, ол жайлы
мағлұматтары, және пайдалану немесе сатып алу актінің заңдық, экономикалық
шарттары туралы, сонымен қатар бағалық шегерім немесе үстеменің кез келген
мүмкін мөлшері және қосымша қызметтерді, қаржылық схемаларды ұсынудан,
мерзімін ұзартып өткізу мүмкіншілігі немесе сол сияқты шаралардан шығатын
кез келген қосымша шығындары туралы мағлұматтары болуы керек.

Бағаларға бақылау және мемлекеттік реттеуді 1977 ж. Королевтік декретпен
бекітілген экономика және қаржы Министрлігі тұсындағы бағалар бойынша
Жоғарғы кеңес жүзеге асырады.

Тұтынушылық бағалардың жалпы көлемінің шамамен 10%-ын тікелей мемлекетпен
орнатылатын және реттелінетін бағалардың үлес салмағы құрайды. Бағаларды
мемлекеттік реттеу механизмі олардың келесі түрлерін қамтиды: рұқсат
бағалар, хабарлау және жергілікті бағалар.

Рұқсат бағалар. Нақты тауар немесе қызмет бағаларын жоғарлатуды
жоспарлайтын мемлекеттік немесе жекеменшік компания, бағалар бойынша
Жоғарға кеңеске қолдаухат жібереді және үкіметтік комиссиядан рұқсат алған
соң бағаларды көтереді. Олар соя майы, электроэнергия, табиғи және
сұйылтылған газ, бензин, керосин, дизельдік отын, тыңайтқыш өндірісі үшін
мұнай, фармацевтік тауарлар, ауыл шаруашылығындағы сақтандыру, телефон
байланысының, телеграф пен пошта қызметтері, теміржолдық, автомобильдік,
жолаушылық және жүктік тасымалдарға, ел ішіндегі теңіздік жолаушылық
тасымалдарға, әуе тасымалдарына орнатылады.

Хабарлау бағалары – бағаларды жоғарлатуды ж‰зеге асырғанға дейін бір ай
б±рын бағалар бойынша жоғарғы кеңеске хабарлағанан кейінгі бағалар (мысалы,
айықтырылған (стерилизованное) с‰т, с±йық май, жемшµп дєні, минералды
тыңайтқыштар).

Жергілікті бағалар. Оларға келесі тауарлар мен қызметтер бағасы жатады:
т±рғындарды сумен қамтамасыз ету, қалалық жолаушылық жєне теміржол
тасымалдары, клиника, санаторийлер, аурухана қызметтері. Олардың жоғарлауы
бағалар бойынша провинциалды комиссия компетенциясына кіреді. Елдің жалпы
нарыққа енуіне байланысты кµптеген тауарлар, оның ішінде ауыл шаруашылық
µнімдеріне бағаларды реттеу ЕО деңгейінде ж‰реді.

Греция. Бағақалыптастыру облысындағы мемлекеттік реттеу бағаларды тікелей
анықтау жєне олардың орындалуын бақылау жолымен жєне жалпыэкономикалық
саясат шекарасында немесе экономиканың жеке салаларындағы елдің белгілі бір
даму кезеңдерінде табыстар мен бағалар саясатын ж‰ргізумен ж‰зеге
асырылады.

Қазіргі уақытта т±тынушылық тауарлар мен қызметтердің шамамен 20% атауының
бағалары мемлекеттік органдармен реттелінеді. Грецияда бағаларды реттеудің
қ±қықтық негізі 1989ж. бекітілген жєне нарықтық реттеудің Кодексі ретіндегі
Президент қаулысы болып табылады. Кодекске сєйкес бағалық реттеуге жататын
барлық тауарлар мен қызметтер екі топқа бµлінген.

Бірінші топқа енетін тауарлар мен қызметтер бағасын табыстар мен бағалар
бойынша Министраралық комитет реттейді, оны ±лттық экономика Министрі
басқарады. Б±л орган бидай, темекі, мейіз, электроэнергия тарифтері,
қоғамдық көлік, пошталық және байланыс желілері, єуежолаушылық тасымалдар,
каботаж (кеме қатынасы) сапары бағаларын реттейді. Министраралық комитет
қ±рамына қаржы, µнеркєсіп, ауыл шаруашылық, сауда министрлері жєне кейбір
басқа министрлер (еңбек, денсаулық сақтау) кіреді.

Екінші топқа қалған тауарлар мен қызмет жатады. Оларға бағаларды сауда
Министрлігі реттейді. Министрлік µзінің орындаушылық қызметтерін (толық
немесе бµліктеп) жергілікті билік органдарына беру м‰мкіндігі қаралған.
Сонда да олар қосымша рольді ойнайды. ¤йткені сауда министрінің бекітуінсіз
олардың шешімдерінің заңдық к‰ші жоқ.

Екінші топ тауарлары мен қызметтері ‰ш категорияға бµлінеді:
•
Маңызды түрде жеткіліксіз. Б±л тауарларға бағаның жоғарғы шегі немесе
пайыз т‰ріндегі, не абсолюттік т‰рде максималды пайда орнатылады, єрі
бµлшек жєне кµтерме саудаларға жекелей қойылады. Б±л тауарлар
категориясына жататындар: алкогольсіз ішімдіктер, негізгі дємтағам
тауарлар, мейрамханалар, барлар, жеңіл асханалық (закусочные) қызмет
кµрсетулер, ауыл шаруашылық қ±ралдары, автомобильдердің кейбір
т‰рлері, оларға саймандар, бензин, мазут, дизельдік отын;
•
Жеткілікті маңызды (жуу қ±ралдары, жартылайфабрикаттар, гипс, асбест,
автот±рақтардың, жоғарғы категориялы ресторандардың қызмет кµрсетулері
– барлық тауарлар мен қызметтердің 86 т‰рі). Б±л категория
тауарларының бағасы аз дәрежеде қатал реттілікке бейімделген жєне
саудалық артық пайда алуды жою мақсатымен ғана бақыланады. 1987 жылдан
т±рғын ‰йге жалдық тµлем мµлшерін мемлекет анықтайды, бірақ шамамен
барлық т±рғын ‰й қоры жекеменшік билігіне тиесілі. Бағалар екіжылдық
мерзімге тіркеледі.

Құқықтық реттеу – мемлекеттің құқықтық норма лар көмегімен қоғамдық қарым-
қатынасқа ықпал етуі. Құқықтық реттеуде құқық субъектілерінің өз құқықтары
мен міндеттерін танып-білуі көзделеді. Тиісті қоғамдық қатынастарды
құқықтық реттеутетігі құқықтық құралдардың бірыңғай жүйесі болып табылады,
мұндай құралдардың көмегімен қоғамдық қатынастарға құқықтық ықпал жасалады.
Құқықтық реттеу тетігінде, сондай-ақ құқықтық нормалар, құқықтық қарым-
қатынас, құқықтық жауапкершілік, құқықтық сана, құқық қолдану
актілері, құқықтар мен міндеттерді іске асыру актілері, т.б. қамтылады.[1]

Пайдаланған әдебиет[өңдеу]

Әлемдік шарушылықтың түпнегізі – бизнесте. Себебі, кез келген мемлекет
сауда қатынастарын жоққа шығара алмайды. Осы жолда әр мемлекет түрлі
мемлекеттік реформаларды бастан кешіп, дамудың даңғыл жолын іздейді. 21
ғасырда адамзат тиыннан теңге құрау арқылы ақшаны өмір философиясына
айналдырып отыр. Сондықтан да әр мемлекет халықаралық дәрежеде сауда-саттық
жасап, капитал айналымын жасап, капитал айналымын жандандыруда. Әрине, бұл
экономикалық механизмде Батыс мемлекеттері алда келеді, өйткені, олар үшін
әлемнің кез келген елінің есігі ашық. Тауарын қай мемлекетке сатам десе де
өз еріктері.Ал біздің мұндай құқығымыз шектеулі. Өйткені, Қазақстан
Дүниежүзілік сауда ұйымына кірмеген. Неліктен? Себебі, біздің мемлекеттің
экономикасы мен әлеуеті, тауар өндіру деңгейі мен кедендік базасы
халықаралық стандарттарға жауап бере алмауда. Десе де, аталмыш ұйымға
қайткен күнде де кіру керек.
Соңғы жылдары дамыған елдер арасында өндіріс және маркетинг саласындағы
бәсеке арта түсті. Әлемдік нарықтан әркім өзінше орын табуға тырысуда. Сол
үшін көптеген мемлекеттер өз аймақтарында ұйымдарға бірігіп, ортақ
мүдделерге жетуге күш жұмылдыруда. Осы тұрғыдан келгенде, Дүниежүзілік
сауда ұйымы (ДСҰ) әрбір мемлекеттің еркін сауда жасауына орасан ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.