Неміс тілі

Пән: Тілтану, Филология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 2 бет
Таңдаулыға:

Неміс тілі

Неміс тілі үндіеуропа тілдерінің батыс герман тобына жатады. Неміс тілінде 100 мин адам сөйлейді. Неміс тілі мен неміс халқы ерте орта ғасыр дәуірінде, V-XI ғ. батыс неміс тайпаларының (франкс, алемнийцы, баварники, хутц, тюрингия) және олардың тайпалық тілдерінен тығыз байланысты. Неміс ұлты мен неміс тілін қалыптастырудың бастапқы кезеңінде жетекші рөл Франктерге тиесілі болды. Неміс ұлтының қалыптасу үдерісі IX ғасырдың ортасында шешуші оқиға болды. Франктық Каролинк империясы үш феодалдық мемлекетке бөлініп, оның ішінде Герман мемлекетінің өзіндік политикалық білімі болды.

Франк мемлекетінде (V ғ. соңы - VIII ғ. дейін) неміс тілінің дамуы - неміс тілі тарихындағы жазбаша кезең болып табылады. Неміс тіліндегі алғашқы жазба ескерткіштері VIII ғасырда Карлинг кезінде пайда болды. Неміс тілінің ұлттық кезеңі алғаш рет якоб гриммомның Неміс тілінің тарихын көне жоғары (althouhdeutsch) 8-11 ғасырлар, орта жоғары (mittelhochdeutsch) 12-13 ғасырлар, ертедегі жаңа жоғары (neuhochdeutsch) 14-16 ғасырлар дәуір деп үшке бөледі. Бастапқы көне немістік кезеңде ұлт пен тілдің жалпы атауы болмады. Кейін Германияның Франктар империясынан бөлінген соң оның құрамына Франкония, Бавария, Швабия және Саксония, Тюрингия аудандары енді. VIII ғасырда негізгі тарихи тығыз байланыс Франкония, Бавария, Швабия арасындағы жазулық диалектологияның пайда болуымен тығыз байланысты. Көне неміс тілінің байланысын құраған солар. Барлық ескерткіштер өзімен бірге диалектологиялық таңбасын алып келеді. осы кезең өздігінен қандай да бір диалект ретінде көтереді.

Неміс тілі мен неміс халқының жалпы пайда болу тарихы

Франктердің неміс тілі мен халқын құраудағы басты рөлін ескерсек, біздің байқайтынымыз бұл тайпаның маңызы зор. Батыс франк мемлекетінің батыс франктері галло римдіктермен ассимиляцияға түсіп, галло римдіктер франктердің тілін мойындай отырып, оған осындай аттар берді frencisc, бұл аттың негізін franci деген тайпа атауынан алды. Бiрақ, франктердің негізгі тілі қолданысқа енгенге дейін оны олар ұлт атауы мен атады, яғни duitisk көнеден аударғанда diot “халық”. Франктерге қарама-қарсы ұғым ретінде -латын болды. Алғаш рет бұл сөз латындық мәтіндерде 786 жылы кездесе бастады. Тек латындық theodiscus нұсқасында. Кейін diutisk сөзін рейндік франктерге қолдана бастады, бірақ бұл жолы немістер және неміс мемлекеті дегенде осындай сөз тіркестерінде қолданылды. Императорлық хроникада Регенсбург қаласында бұл сөз 12 ғасырда тұңғыш кездесті және ол тек осы мағынада қолданылды. Осылайша die Diutiscen сөзі немістің ұлттық атауына айналды. Осыдан қорытындылай келсек 12 ғасырда батыс франк жерінде толығымен неміс мемлекеті құрылды. Осыған дейін кельт тілінде germanicus сөзі де германдық деген мағынаны үстеді. Кейінгі кезде diutisk сөзінің синонимі ретінде қолданылады.

Немістер (нем. Deutsche, өз атауы - дойче) -Германия Федеративтік Республикасының байырғы халқы. ГФР-да (80 млн-ға жуық, 2004), сондай-ақ Америка, Австрия, Африка, Азия елдерінде де тұрады. Жалпы саны 86 млн. адам (2004) . Антропологиялық жағынан еуропоид нәсілінің атлант-балтық тобына жатады, орта еуропоид нәсілінің өкілдері де бар. Неміс тілінде сөйлейді.

Арғы тегі - германдықтар. Немістер этносының негізін б. з. 1-мыңжылдығының ортасына қарай құрылған франк, сакс, бавар, алеман, тюринг, т. б. тайпалар одақтары қалаған. 843 ж. Франк империясы бөлшектенгеннен кейін, герман тілді Шығыс Франк корольдігі құрылды. Неміс тіліндегі өз атауы диутисце (кейінірек дойче) 10 ғ. ортасында белгілі болды. 10 - 14 ғ-ларда неміс билеушілері шығысқа қарай жорықтар жасады да, славян және прусстайпаларын жаулап алып, өздерінің этникалық аумақтарын кеңейтті. Одан кейін ел бірнеше ғасыр саяси бытыраңқылыққа ұшырады. 16 ғ-дың бас кезінде саксон(мейсен) диалектісі негізінде Немістердің әдеби тілі қалыптаса бастады. Саяси және діни қайшылықтардан кейін Немістер христиан дінінің католик және протестант (лютерандық ағым) тармақтарын қабылдап, діни жікке бөлінді. 16 - 17 ғ-ларда қалыптаса бастаған ұлттық киім үлгілерін 20 ғ-дың ортасына дейін сақтады.

Ауыз әдебиетінде шванка (қысқаша күлдіргі әңгіме) айту кең орын алған. Көне замандардан келе жатқан аңыз-әңгімелер ертегі, балладалар сақталған. Ұлттық билері мен әндерінде көршілес халықтар шығармаларының ықпалы байқалады. Қазақстанда 1990 жылдарға дейін 1 млн-дай Немістер тұрды. Олар 2-дүниежүзілік соғыс басталғанда республикаға күштеп көшірілген болатын. Кейінгі жылдары көпшілігі тарихи отанына кетті. Қазіргі уақытта 300 мыңға жуығы қалды. Олардың ұлттық-мәдени орталық жұмыс істейді. Неміс тілінде газеті шығады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.