Қаржы өнімдерін сату техникасы
КIPICПE
ҚАРЖЫ ӨНІМДЕРІН ӨТКІЗУ ЖӘНЕ САТУ АРНАСЫНЫҢ ӘДІСТЕРІ
ҚАРЖЫЛЫҚ ӨНІМДІ САТУ ТҮРЛЕРІ, ӘДІСТЕРІ
ҚАРЖЫЛЫҚ ӨНІМДІ САТУДЫҢ МАРКЕТИНГТІК ЖҮЙЕЛЕРІ
ҚOPЫТЫНДЫ
ПAЙДAЛAНҒAН ӘДEБИEТТEP ТIЗIМI
ҚАРЖЫ ӨНІМДЕРІН ӨТКІЗУ ЖӘНЕ САТУ АРНАСЫНЫҢ ӘДІСТЕРІ
ҚАРЖЫЛЫҚ ӨНІМДІ САТУ ТҮРЛЕРІ, ӘДІСТЕРІ
ҚАРЖЫЛЫҚ ӨНІМДІ САТУДЫҢ МАРКЕТИНГТІК ЖҮЙЕЛЕРІ
ҚOPЫТЫНДЫ
ПAЙДAЛAНҒAН ӘДEБИEТТEP ТIЗIМI
Өндірілген қаржылық өнімді тұтынушыға міндетті түрде жеткізу, сату керек. Өндірушілер осы қызметті екі әдіспен жүзеге асырады, өзіндік сату бөлімшелері арқылы немесе дербес делдалдау арқылы. Өнімді тікелей сату әрқашанда тиімді емес сондықтан өндірушілер делдалдардың қызметін қажет етеді. Өзінің байланыстары, тәжірибесі және мамандануы арқасында делдалдар бірқатар қызметтер ұсынып, фирманың өз бетінше ала алатын шамадан көбірек пайда табуға жәрдемдеседі. Дистрибьюторлармен, бөлшек сауда дүкендерімен тәуелсіз делдалдармен келісім негізінде құрылған арналады қажет кезде өзгерту өте қиын. Сондықтан, басқарушы қызметкерлер сату арналарын құрауға байсалды, байыпты қарауға тиіс. Өндіріске арналған қаржылық өнімдерді сатудың тұтыну тауарларын сатуге қарағанда, өзіндік ерекшеліктері бар. Осындай нарықтарда сатушылары мен тұтынушылары аз болғандықтан және тұтынатын тауарлардың күрделілігіне байланысты тұтынушылар өндірушілермен тікелей қарым-қатынасата болуды қалайды. Бұл жағдайда олар делдалдарға қарағанда, өндірушінің сауда қызметкерлерінің біліктілігіне сенім артады.
Маркетинг жөнініндегі мнеджердің стратегиялық шешімі тікелей немесе көтерме және бөлшек саудадан тұратын жанама сатуді таңдауына байланысты. Жанама сатуді таңдаған кезде оның міндеттерінің бір бөлігін маркетингтік концепциялары сенімді, іскер серіктес болып табылатын делдалдарға беріледі. Оңтайлы сату арналарын таңдағанда, қанша және қандай сауда орындарын жұмылдыру қажет екенін шешу керек.
Маркетинг жөнініндегі мнеджердің стратегиялық шешімі тікелей немесе көтерме және бөлшек саудадан тұратын жанама сатуді таңдауына байланысты. Жанама сатуді таңдаған кезде оның міндеттерінің бір бөлігін маркетингтік концепциялары сенімді, іскер серіктес болып табылатын делдалдарға беріледі. Оңтайлы сату арналарын таңдағанда, қанша және қандай сауда орындарын жұмылдыру қажет екенін шешу керек.
1.Корпоративтік қаржы. Михель Э.Э.-Алматы:Азия-Принт,2009 ж
2.Қapжы тeopияcы. Oқy құpaлы. Құлпыбaeв C. Aлмaты 2001 ж.
3.Мeмлeкeт жәнe бизнec. Мaмыpoв Н.К., Caxaнoвa A.Н. Aлмaты. Экoнoмикa 2012 ж.
4.Қaзaқcтaн Pecпубликacының пpeзидeнтiң xaлқынa жoлдaуы. 2017 ж.
5.Paйымқұлұлы C. Экoнoмикaлық тeopия нeгiздepi. – Шымкeнт, 2005 жыл
6.Қaзaқcтaн Pecпубликacының Бюджeт кoдeкci.
7.Қaзaқcтaн Pecпубликacының кoдeкci. Aлмaты 2015 ж.
8. Қaзaқcтaн Pecпyбликacының Бюджeт кoдeкci.
9. Қaзaқcтaн Pecпyбликacының кoдeкci. Aлмaты 2015 ж.
10. Жалпы мемлекеттік салықтар. Ермекбаева Б.Ж —Алматы. "Экономика". 1997ж.
11. Жергілікті салықтар мен алымдар. Ермекбаева Б.Ж., Бурабаев О.Б. - Алматы. "Экономика". 1998ж.
12. Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы «Әлеуметтік- экономикалық жаңғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты», // Егемен Қазақстан, 2012 ж 29 қаңтар.
13. ҚР статистика Агенттігінің мәліметтері.
14. Корпоративтік қаржы.Оқу құралы. Өсербайұлы С. -Алматы:Қазақ университеті, 2005 ж.
15. Қapжы. Oқyлық. Бaлaбaнoв A.И., Бaлaбaнoв И.Т. Пeтepбypг 2000 ж.
16.www.nauka.kz
17.www.wikipedia.org
2.Қapжы тeopияcы. Oқy құpaлы. Құлпыбaeв C. Aлмaты 2001 ж.
3.Мeмлeкeт жәнe бизнec. Мaмыpoв Н.К., Caxaнoвa A.Н. Aлмaты. Экoнoмикa 2012 ж.
4.Қaзaқcтaн Pecпубликacының пpeзидeнтiң xaлқынa жoлдaуы. 2017 ж.
5.Paйымқұлұлы C. Экoнoмикaлық тeopия нeгiздepi. – Шымкeнт, 2005 жыл
6.Қaзaқcтaн Pecпубликacының Бюджeт кoдeкci.
7.Қaзaқcтaн Pecпубликacының кoдeкci. Aлмaты 2015 ж.
8. Қaзaқcтaн Pecпyбликacының Бюджeт кoдeкci.
9. Қaзaқcтaн Pecпyбликacының кoдeкci. Aлмaты 2015 ж.
10. Жалпы мемлекеттік салықтар. Ермекбаева Б.Ж —Алматы. "Экономика". 1997ж.
11. Жергілікті салықтар мен алымдар. Ермекбаева Б.Ж., Бурабаев О.Б. - Алматы. "Экономика". 1998ж.
12. Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы «Әлеуметтік- экономикалық жаңғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты», // Егемен Қазақстан, 2012 ж 29 қаңтар.
13. ҚР статистика Агенттігінің мәліметтері.
14. Корпоративтік қаржы.Оқу құралы. Өсербайұлы С. -Алматы:Қазақ университеті, 2005 ж.
15. Қapжы. Oқyлық. Бaлaбaнoв A.И., Бaлaбaнoв И.Т. Пeтepбypг 2000 ж.
16.www.nauka.kz
17.www.wikipedia.org
Тақырыбы:Қаржы өнімдерін сату техникасы
МAЗМҰНЫ
КIPICПE Бeт
1 ҚАРЖЫ ӨНІМДЕРІН ӨТКІЗУ ЖӘНЕ САТУ АРНАСЫНЫҢ ӘДІСТЕРІ 5
2 ҚАРЖЫЛЫҚ ӨНІМДІ САТУ ТҮРЛЕРІ, ӘДІСТЕРІ 7
3 ҚАРЖЫЛЫҚ ӨНІМДІ САТУДЫҢ МАРКЕТИНГТІК ЖҮЙЕЛЕРІ 9
ҚOPЫТЫНДЫ 11
ПAЙДAЛAНҒAН ӘДEБИEТТEP ТIЗIМI 12
КІРІСПЕ
Өндірілген қаржылық өнімді тұтынушыға міндетті түрде жеткізу, сату
керек. Өндірушілер осы қызметті екі әдіспен жүзеге асырады, өзіндік сату
бөлімшелері арқылы немесе дербес делдалдау арқылы. Өнімді тікелей сату
әрқашанда тиімді емес сондықтан өндірушілер делдалдардың қызметін қажет
етеді. Өзінің байланыстары, тәжірибесі және мамандануы арқасында делдалдар
бірқатар қызметтер ұсынып, фирманың өз бетінше ала алатын шамадан көбірек
пайда табуға жәрдемдеседі. Дистрибьюторлармен, бөлшек сауда дүкендерімен
тәуелсіз делдалдармен келісім негізінде құрылған арналады қажет кезде
өзгерту өте қиын. Сондықтан, басқарушы қызметкерлер сату арналарын құрауға
байсалды, байыпты қарауға тиіс. Өндіріске арналған қаржылық
өнімдерді сатудың тұтыну тауарларын сатуге қарағанда, өзіндік
ерекшеліктері бар. Осындай нарықтарда сатушылары мен тұтынушылары аз
болғандықтан және тұтынатын тауарлардың күрделілігіне байланысты
тұтынушылар өндірушілермен тікелей қарым-қатынасата болуды қалайды. Бұл
жағдайда олар делдалдарға қарағанда, өндірушінің сауда қызметкерлерінің
біліктілігіне сенім артады.
Маркетинг жөнініндегі мнеджердің стратегиялық шешімі тікелей немесе
көтерме және бөлшек саудадан тұратын жанама сатуді таңдауына байланысты.
Жанама сатуді таңдаған кезде оның міндеттерінің бір бөлігін маркетингтік
концепциялары сенімді, іскер серіктес болып табылатын делдалдарға беріледі.
Оңтайлы сату арналарын таңдағанда, қанша және қандай сауда орындарын
жұмылдыру қажет екенін шешу керек.
Қаржылық өнімді сату жоспары - кәсіпорынның техникалық өнеркәсіптік
және финанстық жоспарының шығарылған өнім постановкаларының көлемі мен
құрылымын және одан төленетін ақшалай қаржының түсуін анықтайтын бөлігі.
Кәсіпорын өнімі өткізуші органдардың нарядтары бойынша өткізіледі. Өнімді
өндіру және өткізу жоспарын дәл үйлестіру, сондай -ақ халық шаруышылығын
материалдық-техникалық жабдықтау доспарына сай поставкалардың орындалуын
қамтамасыз ету мақсатымен кәсіпорынның техникалық өнеркәсіптік және
финанстық жоспарында өнімді өткізудің жиынтық көрсеткіштері ғана емес,
сонымен бірге алдағы жылғы мемлекеттің және ведомстволық жоспар бойынша
орындалуға тиіс поставкалардың көлемі мен ассортименті деп есепке алынуға
тиіс.
1 ҚАРЖЫ ӨНІМДЕРІН ӨТКІЗУ ЖӘНЕ САТУ АРНАСЫНЫҢ ӘДІСТЕРІ
Сату – өнімді кеңістік пен уақыт ішінде жылжытып ауыстыру жөніндегі
іс – әрекет түрлерінің жиынтығы, сондай – ақ меншік құқығын өндірушіден
тұтынушыға беру. Қысқаша айтқанда: өнім мен қызметтерді тұтынушыға жеткізу.
Сату арнасына қатысушылардың міндетті қызмет аясы :
1. Ақпараттық – маркетингтің зерттеулер жүргізу, ақпаратты жинау және
оларды тарату.
2. Комуникациялық – жарнамалық ақпаратты жасау және тарату.
3. Тауарды бейімдеу – тауарларды сатып алушының талабына сай ыңғайлау
(өндіріс, іріктеу, құрастыру және орау.)
4. Байланыстарды орнату – мүмкін болатын сатып алушылармен байланысты
орнату және қолдап отыру.
5. Келіссөздер жүргізу – тауар меншігін иемденуге беру әрекетін жүзеге
асыру үшін бағаны және басқа да шарттар туралы келіссөздер жүргізу.
6. Тауар қозғалысын ұйымдастыру – тауарды тасымалдау және қоймаға қою.
7. Қаржыландыру – арананың қызмет атқаруына қажетті шығындарды жабатын
қаржыны іздеу және пайдалану.
8. Тәуекелге бару – сату арнасының жауапкершілігін өз міндетіне алу.
9. Төлем жасау – тауарды өндірушіден алуға және тұтынушыға сатуға
байланысты операциялар.
10. Меншік құқығын табыстау – тауарларды иемдену құқығын бір жеке немесе
заңды тұлғадан екінші бір тұлғаға табыстау.
Арнаның сату қызметтерін тек өндірушілер де, делдалдар да жүзеге асыруы
мүмкін. Сату процестерін жалпы сипаттай келе, оның арналар, деңгейлер,
жүйелер және сату нысандары деген құрамдастарын бөліп айтады.
Сату арнасы – ол өндірушіден тұтынушыға дейін тауарды жылжыту процесіне
қатысатын фирмалар мен жеке тұлғалар жиынтығы.Маркетингтік әдебиеттерде
кездесетін тарату арналары, тауар қозғалысының арналары, сату арналары
немесе маркетингтік арналар деген терминдердің мағынасы бірдей.
Сату арналарын таңдау кезінде мынадай факторлар ескеріледі:
• Өндіруші фирманың мінез – құлқы оың мақсаттары, пайдамен табатын сату
процесін бақылау мүмкіндігі; ресурстары, өндіріс көлемі және
мерзімділігі, жүк жөнелту жиілігі, тәжірибесі, әдістері, сату жүйесі.
• Тұтынушылар, олардың саны, территориялық орналасуы, сатып алудың
орташа мөлшері, сұраныс деңгейі, тұтынушылардың мінез – құлқы, нарық
сегменттерң, төлем тәсілдері (қолма – қол төлеу, несие алу, қарызға
алу), сатып алу орындарының нысандары (супермаркет, пошта арқылы
тапсырыс және т.б.).
• Тауар немесе қызмет көрсетудің сипаты, ассортименті және сапасы.
Тауарларды сату кезінде сапалық қасиеттері, оны жасау күрделілігі,
жаңалығы, құны және басқа да параметірлері ескеріледі. Қызмет
көрсетуді сатып – сату кезінде – оның материалдық еместігі, сапасының
өзгергіштігі, ұзақ уақыт сақталмайтындығы, өндіру мен тұтынудың
бөлінбейтіндігі қарастырылады.
Маркетинг жөнініндегі мнеджердің стратегиялық шешімі тікелей немесе
көтерме және бөлшек саудадан тұратын жанама сатуді таңдауына байланысты.
Жанама сатуді таңдаған кезде оның міндеттерінің бір бөлігін маркетингтік
концепциялары сенімді, іскер серіктес болып табылатын делдалдарға беріледі.
Оңтайлы сату арналарын таңдағанда, қанша және қандай сауда орындарын
жұмылдыру қажет екенін шешу керек.
Тәжірибеде сату арналарының тікелей және жанама деген 2 негізгі
техникалық әдісі қолданылады. Олардың әрқайсысы бірнеше топтарға бөлінеді.
Тікелей сату арнасы – тауарлар мен қызмет көрсетулердің өндірушілерден
тұтынушыларға тәуелсіз делделдарсыз тікелей ауысып, жылжуы. Өндіріс
құралдарын өндірушілер тікелей сатуді жиі қолданады, өйткені олардың
мақсатты нарықтары шектеулі, олар тұтынушылармен тығыз байланыста болуға
тырысады. Мысалы, Алматы ауыр машина зауыты (АЗТМ), Қазмұнайгаз және
Қазхром компанияларына поршеньдік насостарды, тербелмелерді,
редукторларды, ал Соколов – Сарыбай тау-кен байыту өндірістік бірлестігіне
(ССГПО) – сым созатын станоктарды.
Жанама сату арналары – тауарлар мен қызметтердің өндірушіден тәуелсіз
делдалға, одан кейін – тұтынушыға жылжуына байланысты арналар. Мұндай
жағдайда өндіруші тауарды кімге сатқанын білмеуі мүмкін. Мысалы, тамақ
өнеркәсібінде өндірушілер әдетте тауаларын көтерме саудагерлер арқылы
сатады, ал олар бөлшек сауда дүкендерімен жұмыс істейді.
Сату арнасын қалыптастырудың кезінде басты мәселе оған қатысушылар саны.
Сату арналарының деңгейі – бұл тауарды өндірушіден тұтынушыға жылжыту
бойынша тізбектегі қайсыбір жұмысты орындайтын кез келген делдал. Сату
арнасының ұзындығы арнаның аралық деңгейлерінің санымен анықталады, осыған
байланысты сату арналары қысқа және ұзын болып қалыптасады.
Нөлдік деңгейдегі арна. Бұл арна тұтынушы мен өндірушіден ғана тұрады. Ол
екеуінің арасында сату деңгейі болмайды, сондықтан тікелей маркетинг деп
аталады.Тікелей маркетингке шығарып сату, үйде сату, телемаркетинг,
пошталық сауда және тағы басқалары жатады.
2 ҚАРЖЫЛЫҚ ӨНІМДІ САТУ ТҮРЛЕРІ, ӘДІСТЕРІ
Өндіріске арналған қаржылық өнімдерді сатудың тұтыну тауарларын сатуге
қарағанда, өзіндік ерекшеліктері бар. Осындай нарықтарда сатушылары
мен тұтынушылары аз болғандықтан және тұтынатын тауарлардың күрделілігіне
байланысты тұтынушылар өндірушілермен тікелей қарым-қатынасата болуды
қалайды. Бұл жағдайда олар делдалдарға қарағанда, өндірушінің сауда
қызметкерлерінің біліктілігіне сенім артады. Сондықтан өндіріске арналған
қаржылық өнімдер нарығында тікелей маркетинг елеулі орынға ие болады.
Мысалы, Hewlett – Packard кампаниясы өз өнімдерін ірі сатып алушыларға
ғана сатады.
Өндіріске арналған қаржылық өнімдерды өткізген кезде делдалдардың,
(дистрибьютерлердің, агенттердің) өызметі ұсақ тұтынушыларға қажет немесе
компанияның нарықтығы пазициясы берік болғанда пайдаланылады.
Фотопленкаларды өңдеуге арналған күрделі құралдарды шығаратын Kodak
компанясы өз өнімдерін агенттер арқылы өткізеді. Кәсіби деңгейі жоғары
болғандықтан, компания агенттерді өз бөлімшелері ретінде қарап оларға зор
сенім артады.
Қызмет көрсетуді сату тауарды сатуден ерекшеленеді. Қызметтің көбі
тұтынушыға тұтыну кезінде көрсетіледі, сондықтан осы салада
негізінен тікелей сату қолданылады. Мысалы, денсаулық сақтау қызметтері,
қонақүй, жеке қызмет көрсету және тағы басқалары. Қызмет көрсету делдалдар
арқылы да сатылады. Мысалы, авиабилеттер туристік агенттіктер арқылы
сатылады, ал жылжымайтын мүлік жөніндегі брокерлерге өтініш жасайды.
Белгілі бір сату түрін қолдану, өзіндік (собственные) және сыртқы
(сторонние) арналарды таңдауды талап етеді.
Өзіндіктер - бұлар тікелей кәсіпорынға жататын сату органдары.
Құқықтық тұрғыдан қарағанда, олар дербес немесе дербес емес болуы мүмкін.
Кәсіпорындардың өзіндік сату органдарына мыналар жатады:
• еншілес сату компаниялары.
• саудалық өкілдіктер және бөлімшелер.
• фирмалық дүкендер.
• коммивояжерлер, дилерлер, сауда агенттері.
Сату жүйесінің құрылу ерекшеліктерін қазақстандық
кондитерлік кәсіпорындар мысалында көрсетуге болады.
Қарағанды және Қостанай қалаларында сауда үйлері, ал облыстарда – сауда
өкілдіктері бар. Мысалы, Қарағанды кондитер фабрикасының Ресейде КонКор,
Орталық және Солтүстік Қазақстан Гулливер, Оңтүстік Қазақстанда Дәмді
атты сауда өкілдіктері бар. Мұндай өкілдік Германияда да бар.
Баян сұлу кондитер фабрикасы өз өнімінің 70%-ға жуығын сауда үйлері
арқылы сатады, ал қалған бөлігін ірі көтерме саудагерлерге өткізеді.
Кейбір өндірушілердің өз тауарларын сататын өзіндік бөлшек сауда сауда
дүкендері бар. Мұндай стратегияны өндіруші бөлшек және көтерме
саудагерлердің қызметін тиімді орындай алса, қолдануға болады. Фирмалық
сауданы дамыту үшін ... жалғасы
МAЗМҰНЫ
КIPICПE Бeт
1 ҚАРЖЫ ӨНІМДЕРІН ӨТКІЗУ ЖӘНЕ САТУ АРНАСЫНЫҢ ӘДІСТЕРІ 5
2 ҚАРЖЫЛЫҚ ӨНІМДІ САТУ ТҮРЛЕРІ, ӘДІСТЕРІ 7
3 ҚАРЖЫЛЫҚ ӨНІМДІ САТУДЫҢ МАРКЕТИНГТІК ЖҮЙЕЛЕРІ 9
ҚOPЫТЫНДЫ 11
ПAЙДAЛAНҒAН ӘДEБИEТТEP ТIЗIМI 12
КІРІСПЕ
Өндірілген қаржылық өнімді тұтынушыға міндетті түрде жеткізу, сату
керек. Өндірушілер осы қызметті екі әдіспен жүзеге асырады, өзіндік сату
бөлімшелері арқылы немесе дербес делдалдау арқылы. Өнімді тікелей сату
әрқашанда тиімді емес сондықтан өндірушілер делдалдардың қызметін қажет
етеді. Өзінің байланыстары, тәжірибесі және мамандануы арқасында делдалдар
бірқатар қызметтер ұсынып, фирманың өз бетінше ала алатын шамадан көбірек
пайда табуға жәрдемдеседі. Дистрибьюторлармен, бөлшек сауда дүкендерімен
тәуелсіз делдалдармен келісім негізінде құрылған арналады қажет кезде
өзгерту өте қиын. Сондықтан, басқарушы қызметкерлер сату арналарын құрауға
байсалды, байыпты қарауға тиіс. Өндіріске арналған қаржылық
өнімдерді сатудың тұтыну тауарларын сатуге қарағанда, өзіндік
ерекшеліктері бар. Осындай нарықтарда сатушылары мен тұтынушылары аз
болғандықтан және тұтынатын тауарлардың күрделілігіне байланысты
тұтынушылар өндірушілермен тікелей қарым-қатынасата болуды қалайды. Бұл
жағдайда олар делдалдарға қарағанда, өндірушінің сауда қызметкерлерінің
біліктілігіне сенім артады.
Маркетинг жөнініндегі мнеджердің стратегиялық шешімі тікелей немесе
көтерме және бөлшек саудадан тұратын жанама сатуді таңдауына байланысты.
Жанама сатуді таңдаған кезде оның міндеттерінің бір бөлігін маркетингтік
концепциялары сенімді, іскер серіктес болып табылатын делдалдарға беріледі.
Оңтайлы сату арналарын таңдағанда, қанша және қандай сауда орындарын
жұмылдыру қажет екенін шешу керек.
Қаржылық өнімді сату жоспары - кәсіпорынның техникалық өнеркәсіптік
және финанстық жоспарының шығарылған өнім постановкаларының көлемі мен
құрылымын және одан төленетін ақшалай қаржының түсуін анықтайтын бөлігі.
Кәсіпорын өнімі өткізуші органдардың нарядтары бойынша өткізіледі. Өнімді
өндіру және өткізу жоспарын дәл үйлестіру, сондай -ақ халық шаруышылығын
материалдық-техникалық жабдықтау доспарына сай поставкалардың орындалуын
қамтамасыз ету мақсатымен кәсіпорынның техникалық өнеркәсіптік және
финанстық жоспарында өнімді өткізудің жиынтық көрсеткіштері ғана емес,
сонымен бірге алдағы жылғы мемлекеттің және ведомстволық жоспар бойынша
орындалуға тиіс поставкалардың көлемі мен ассортименті деп есепке алынуға
тиіс.
1 ҚАРЖЫ ӨНІМДЕРІН ӨТКІЗУ ЖӘНЕ САТУ АРНАСЫНЫҢ ӘДІСТЕРІ
Сату – өнімді кеңістік пен уақыт ішінде жылжытып ауыстыру жөніндегі
іс – әрекет түрлерінің жиынтығы, сондай – ақ меншік құқығын өндірушіден
тұтынушыға беру. Қысқаша айтқанда: өнім мен қызметтерді тұтынушыға жеткізу.
Сату арнасына қатысушылардың міндетті қызмет аясы :
1. Ақпараттық – маркетингтің зерттеулер жүргізу, ақпаратты жинау және
оларды тарату.
2. Комуникациялық – жарнамалық ақпаратты жасау және тарату.
3. Тауарды бейімдеу – тауарларды сатып алушының талабына сай ыңғайлау
(өндіріс, іріктеу, құрастыру және орау.)
4. Байланыстарды орнату – мүмкін болатын сатып алушылармен байланысты
орнату және қолдап отыру.
5. Келіссөздер жүргізу – тауар меншігін иемденуге беру әрекетін жүзеге
асыру үшін бағаны және басқа да шарттар туралы келіссөздер жүргізу.
6. Тауар қозғалысын ұйымдастыру – тауарды тасымалдау және қоймаға қою.
7. Қаржыландыру – арананың қызмет атқаруына қажетті шығындарды жабатын
қаржыны іздеу және пайдалану.
8. Тәуекелге бару – сату арнасының жауапкершілігін өз міндетіне алу.
9. Төлем жасау – тауарды өндірушіден алуға және тұтынушыға сатуға
байланысты операциялар.
10. Меншік құқығын табыстау – тауарларды иемдену құқығын бір жеке немесе
заңды тұлғадан екінші бір тұлғаға табыстау.
Арнаның сату қызметтерін тек өндірушілер де, делдалдар да жүзеге асыруы
мүмкін. Сату процестерін жалпы сипаттай келе, оның арналар, деңгейлер,
жүйелер және сату нысандары деген құрамдастарын бөліп айтады.
Сату арнасы – ол өндірушіден тұтынушыға дейін тауарды жылжыту процесіне
қатысатын фирмалар мен жеке тұлғалар жиынтығы.Маркетингтік әдебиеттерде
кездесетін тарату арналары, тауар қозғалысының арналары, сату арналары
немесе маркетингтік арналар деген терминдердің мағынасы бірдей.
Сату арналарын таңдау кезінде мынадай факторлар ескеріледі:
• Өндіруші фирманың мінез – құлқы оың мақсаттары, пайдамен табатын сату
процесін бақылау мүмкіндігі; ресурстары, өндіріс көлемі және
мерзімділігі, жүк жөнелту жиілігі, тәжірибесі, әдістері, сату жүйесі.
• Тұтынушылар, олардың саны, территориялық орналасуы, сатып алудың
орташа мөлшері, сұраныс деңгейі, тұтынушылардың мінез – құлқы, нарық
сегменттерң, төлем тәсілдері (қолма – қол төлеу, несие алу, қарызға
алу), сатып алу орындарының нысандары (супермаркет, пошта арқылы
тапсырыс және т.б.).
• Тауар немесе қызмет көрсетудің сипаты, ассортименті және сапасы.
Тауарларды сату кезінде сапалық қасиеттері, оны жасау күрделілігі,
жаңалығы, құны және басқа да параметірлері ескеріледі. Қызмет
көрсетуді сатып – сату кезінде – оның материалдық еместігі, сапасының
өзгергіштігі, ұзақ уақыт сақталмайтындығы, өндіру мен тұтынудың
бөлінбейтіндігі қарастырылады.
Маркетинг жөнініндегі мнеджердің стратегиялық шешімі тікелей немесе
көтерме және бөлшек саудадан тұратын жанама сатуді таңдауына байланысты.
Жанама сатуді таңдаған кезде оның міндеттерінің бір бөлігін маркетингтік
концепциялары сенімді, іскер серіктес болып табылатын делдалдарға беріледі.
Оңтайлы сату арналарын таңдағанда, қанша және қандай сауда орындарын
жұмылдыру қажет екенін шешу керек.
Тәжірибеде сату арналарының тікелей және жанама деген 2 негізгі
техникалық әдісі қолданылады. Олардың әрқайсысы бірнеше топтарға бөлінеді.
Тікелей сату арнасы – тауарлар мен қызмет көрсетулердің өндірушілерден
тұтынушыларға тәуелсіз делделдарсыз тікелей ауысып, жылжуы. Өндіріс
құралдарын өндірушілер тікелей сатуді жиі қолданады, өйткені олардың
мақсатты нарықтары шектеулі, олар тұтынушылармен тығыз байланыста болуға
тырысады. Мысалы, Алматы ауыр машина зауыты (АЗТМ), Қазмұнайгаз және
Қазхром компанияларына поршеньдік насостарды, тербелмелерді,
редукторларды, ал Соколов – Сарыбай тау-кен байыту өндірістік бірлестігіне
(ССГПО) – сым созатын станоктарды.
Жанама сату арналары – тауарлар мен қызметтердің өндірушіден тәуелсіз
делдалға, одан кейін – тұтынушыға жылжуына байланысты арналар. Мұндай
жағдайда өндіруші тауарды кімге сатқанын білмеуі мүмкін. Мысалы, тамақ
өнеркәсібінде өндірушілер әдетте тауаларын көтерме саудагерлер арқылы
сатады, ал олар бөлшек сауда дүкендерімен жұмыс істейді.
Сату арнасын қалыптастырудың кезінде басты мәселе оған қатысушылар саны.
Сату арналарының деңгейі – бұл тауарды өндірушіден тұтынушыға жылжыту
бойынша тізбектегі қайсыбір жұмысты орындайтын кез келген делдал. Сату
арнасының ұзындығы арнаның аралық деңгейлерінің санымен анықталады, осыған
байланысты сату арналары қысқа және ұзын болып қалыптасады.
Нөлдік деңгейдегі арна. Бұл арна тұтынушы мен өндірушіден ғана тұрады. Ол
екеуінің арасында сату деңгейі болмайды, сондықтан тікелей маркетинг деп
аталады.Тікелей маркетингке шығарып сату, үйде сату, телемаркетинг,
пошталық сауда және тағы басқалары жатады.
2 ҚАРЖЫЛЫҚ ӨНІМДІ САТУ ТҮРЛЕРІ, ӘДІСТЕРІ
Өндіріске арналған қаржылық өнімдерді сатудың тұтыну тауарларын сатуге
қарағанда, өзіндік ерекшеліктері бар. Осындай нарықтарда сатушылары
мен тұтынушылары аз болғандықтан және тұтынатын тауарлардың күрделілігіне
байланысты тұтынушылар өндірушілермен тікелей қарым-қатынасата болуды
қалайды. Бұл жағдайда олар делдалдарға қарағанда, өндірушінің сауда
қызметкерлерінің біліктілігіне сенім артады. Сондықтан өндіріске арналған
қаржылық өнімдер нарығында тікелей маркетинг елеулі орынға ие болады.
Мысалы, Hewlett – Packard кампаниясы өз өнімдерін ірі сатып алушыларға
ғана сатады.
Өндіріске арналған қаржылық өнімдерды өткізген кезде делдалдардың,
(дистрибьютерлердің, агенттердің) өызметі ұсақ тұтынушыларға қажет немесе
компанияның нарықтығы пазициясы берік болғанда пайдаланылады.
Фотопленкаларды өңдеуге арналған күрделі құралдарды шығаратын Kodak
компанясы өз өнімдерін агенттер арқылы өткізеді. Кәсіби деңгейі жоғары
болғандықтан, компания агенттерді өз бөлімшелері ретінде қарап оларға зор
сенім артады.
Қызмет көрсетуді сату тауарды сатуден ерекшеленеді. Қызметтің көбі
тұтынушыға тұтыну кезінде көрсетіледі, сондықтан осы салада
негізінен тікелей сату қолданылады. Мысалы, денсаулық сақтау қызметтері,
қонақүй, жеке қызмет көрсету және тағы басқалары. Қызмет көрсету делдалдар
арқылы да сатылады. Мысалы, авиабилеттер туристік агенттіктер арқылы
сатылады, ал жылжымайтын мүлік жөніндегі брокерлерге өтініш жасайды.
Белгілі бір сату түрін қолдану, өзіндік (собственные) және сыртқы
(сторонние) арналарды таңдауды талап етеді.
Өзіндіктер - бұлар тікелей кәсіпорынға жататын сату органдары.
Құқықтық тұрғыдан қарағанда, олар дербес немесе дербес емес болуы мүмкін.
Кәсіпорындардың өзіндік сату органдарына мыналар жатады:
• еншілес сату компаниялары.
• саудалық өкілдіктер және бөлімшелер.
• фирмалық дүкендер.
• коммивояжерлер, дилерлер, сауда агенттері.
Сату жүйесінің құрылу ерекшеліктерін қазақстандық
кондитерлік кәсіпорындар мысалында көрсетуге болады.
Қарағанды және Қостанай қалаларында сауда үйлері, ал облыстарда – сауда
өкілдіктері бар. Мысалы, Қарағанды кондитер фабрикасының Ресейде КонКор,
Орталық және Солтүстік Қазақстан Гулливер, Оңтүстік Қазақстанда Дәмді
атты сауда өкілдіктері бар. Мұндай өкілдік Германияда да бар.
Баян сұлу кондитер фабрикасы өз өнімінің 70%-ға жуығын сауда үйлері
арқылы сатады, ал қалған бөлігін ірі көтерме саудагерлерге өткізеді.
Кейбір өндірушілердің өз тауарларын сататын өзіндік бөлшек сауда сауда
дүкендері бар. Мұндай стратегияны өндіруші бөлшек және көтерме
саудагерлердің қызметін тиімді орындай алса, қолдануға болады. Фирмалық
сауданы дамыту үшін ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz