Геологиялық – географиялық әдістер



1. Геологиялық . географиялық әдістер.
2. Физикалық . химиялық әдістер.
3. Биологиялық әдістер.
Геологиялық – географиялық әдістер жеке зерзаттардың жиынтық суреттімен және сіпаттамасын құрастырған кезде қолданылады. Мәселен,су ағзаларынан белгілі түрінің таралуы аймағы ретінде өзенге сіпаттама беру үшін оның енін, тереңдігі, ағу жылдамдығын, түбінің қай типке жататын, еңістігін, тусін және судың мөлдірлігін, тағы басқа анықтайды, Яғни географиялық зерзаттың даяр үлгідегі сипаттамасын береді. Топырақ жабынының ерекшелігін айқындау үшін топырақ кескінінің геологиялық әдіс жиы қолданылады.
Палеогеологиялық әдістердің арқасында ғаламшарымыздың бұрынғы экалогиялық даму кезеңін қалпына келтірудің сәті түседі. Гляциологтар мұздықтардың күйін зерттеу кезінде геологиялық – географиялық әдісті пайдаланады.
Атап айтқанда Артика және Антартика мұздықтарының еру жылдамдығына солар бақылау жасайды.

ЖОСПАР
1. Геологиялық – географиялық әдістер.
2. Физикалық – химиялық әдістер.
3. Биологиялық әдістер.

1. Геологиялық – географиялық әдістер жеке зерзаттардың жиынтық суреттімен
және сіпаттамасын құрастырған кезде қолданылады. Мәселен,су ағзаларынан
белгілі түрінің таралуы аймағы ретінде өзенге сіпаттама беру үшін оның
енін, тереңдігі, ағу жылдамдығын, түбінің қай типке жататын, еңістігін,
тусін және судың мөлдірлігін, тағы басқа анықтайды, Яғни географиялық
зерзаттың даяр үлгідегі сипаттамасын береді. Топырақ жабынының
ерекшелігін айқындау үшін топырақ кескінінің геологиялық әдіс жиы
қолданылады.
Палеогеологиялық әдістердің арқасында ғаламшарымыздың бұрынғы экалогиялық
даму кезеңін қалпына келтірудің сәті түседі. Гляциологтар мұздықтардың
күйін зерттеу кезінде геологиялық – географиялық әдісті пайдаланады.
Атап айтқанда Артика және Антартика мұздықтарының еру жылдамдығына солар
бақылау жасайды.
2.Физикалық химиялық әдістер – қандай да болса нысандардың химиялық
құрамы мен физикалық табиғатын анықтауға мүмкіндік береді. Қоршаған
ортаның айтарлықтар ластануы жағдайында химиялық талдау да бақылады жүзеге
асыруға сенімді құрал болып табылады. Өте жоғары дәлдікпен анықтауға
мүмкіндік береді. Физикалық әдістер жәрдемімен радиоактивті,
электромагнитті, шуылдаған ластанударды анықтайды.
Химиялық – физикалық әдістерді пайдалану тек ластану денгейін анықтаумен
ғана шектелмейді. Табиғат нысандарының табиғий күйіне де солардың
жәрдемімен баға береді. Мысалы, бұлақ және минералды су құрамын,
топырақтың құрылымы мен құрамын анықтайды. Физикалық – химиялық
әдістер географиялық әдістермен бірге атмосфераның, климаттың және тағы
басқа күйін экалогиялық тұрғыда зерттеу үшін қолданылады.
3. Биологиялық әдістер. Тірі зерзаттарды зерделеу үшін қолданылады.
Олардың түрі сан алуан. Мәселен, өсімдіктер жабынан сипаттауда
геобатаникалық әдістер. Жануарлардың, мысалы, топырақ ағзаларының
саны түйіндемелі үлескілер әдісіне ұқсас анықталады. Тап осы экожүйеге
тән шығын үлескіден топырақ алынады да, ондағы тұрғындарға есеп
жүргізіледі. Соңынан бұл деректер барлық алқапқа қажетті өзгерістерімен
пайдалынады.
Сан бағалау әдістерін басқа сынақ тәжірибе және бақылау да
қолданылады. Орниталогияда әсіресе жеке таңбалауда қолдану жақсы нәтіже
береді. Таңбаланған дарақтарды үнемі көзбен шолып бақылаған кезде осы
аумақтағы жануарлардың тіршілік және түраралық өзара қатынас көрінісін
толық көруге мүмкіндік туады.
Қазақстандағы 10 жыл бойы қолданлған түрлі түсті таңбалау Тәңіртаудың биік
таулы жағдайларындағы ұсақ сайрағыш құсиардың
30 түрінің көбею мүмкіндігі мен нәтижелілігін мүлде жаңаша бағалауға
мүмкіндік туғызды. Өзге жерлердегі бақылау барысында алуан түрлі
жануарларың көбею–даму ерекшеліктері айқындалып, ақырында оларды қапазда
өсіруді жолға қоюға мүмкіндік болды. Мәселен, Алматы хайунаттар бағында
көптеген жылдардан бері сирек кездесетін жыртқыш құс–сақалтай немесе
қозықұмай ойдағыдай көбеюде. Көптеген елдерде зертханалық жағдайларда
жерсіндіру және қайта көндіктіру үшін жануарлардың және өсімдіктердің әр
алуан түрін өсіру жөнінде сынақтәжрибелер өткізілуде.

Сан алуан әдістерді қолданып жинақтау және қоршаған орта күйін үнемі сол
қалпында қабылдау экалогиялық бақылауға негізделген. Ол экалогиялық
үдерістердің өзгерісін қадағалап, экалогиялық жағдайлардың даму болашағын
талдауға мүмкіндік береді. Мәселен, әлем елдеріндегі зерттеушілердің
жинақтаған деректері талдануы мүмкін. Қазақстанның көптеген мектеп
оқушылары әлемнің әр алуан нүктелеріндегі ауа температурасы туралы апта
сайынғы деректерін талдайтын Глобал халықаралық бағдарламасына қатысады.
Еліміздің аумағында қоршаған ортаның сан алуан көрсеткіштерге назар
аударатын республикалық бақылау қызметтері жұмыс істейді.
Экалогиядағы математикалық әдістер мен Компьютерлік үлгілеу қандай да
жағдайдағы экалогиялық жағдаяттардың мүмкіндігі бар өзгерістерін санауға
мүмкіндік береді. Мәселен, үлгілеу кезінде тұтас алынған экожүйе үшін
қандай да болса түр санын артыру кемітудің қандай нәтижелерге апаратанын
алдын ала болжауға болады. Бұл әдістер қандай да болса зиянды заттар
шығарындысы болған жағдайда олардың келтірген залалын, оны жою жөніндегі
шараның және экалогиялық тепе – теңдікті сақтауға қажетті уақытты бағалауға
мүмкіндік береді. Экалогиялық жағдайдың өзгеруіне кіріспестен бұрын,
Мысалы, Қазақстан жағдайларында жаңа түрді жерсіндірген ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Карта - географиялық заңдылықтарды анықтау құралы
Қазақстан картографиясын дамытудың перспективасы
Неотектоникалық қозғалыстарды зерттеу әдістері
Неотектоника
Карта туралы жалпы тусінік
ГАЖ туралы түсінік, заманауи ГАЖ
Жамбыл облысының геоэкологиялық аудандастыруы
Орталық Қазақстан түсті металл кен орындарының қазіргі жағдайы және оларды толық пайдаланудың мәселелері
МҰНАЙ ЖӘНЕ ГАЗ КЕН ОРЫНДАРЫН ІЗДЕУ ЖӘНЕ БАРЛАУ
Жер қыртысын құраушы минералдық заттар
Пәндер