Машинаның құрылысы мен жұмысы

Кіріспе
1. Машинаның құрылысы мен жұмысын жалпы баяндау
2. Құрылғының негізгі көрсеткіштерін есептеу
3. Қоспа тығыздау механизмінің есебі мен баяндамасы
4. Траверса механизмінің есебі мен баяндамасы.
5. Басқару мен автоматтандыру нобайын жетілдіру
6. Машинаның техникалық. экономикалық көрсеткіштері

Құю өңдірісі - өнеркәсіптің әр саласы үшін ескілердің бірі әрі осы уақытқа дейінгі металл бұйымдары мен дайындамаларын алудың негізгі әдісі болып табылады. Құйылған бөлшектер машинажасауда ғана емесе, сонымен қатар приборжасауда, үй құрылысында және жол құрылысында қолданады, тұрмыс пен мәдениеттің заты болып табылады. Бұл әдіс дайындамалар мен бөлшектеді әр түрлі конфигурациялы қоспалардан, құрылымы әртүрі, микро және макрогеометрия бетігімен, бірнеше грамнан жүздеген тоннаға дейін массалы, әр түрлі қолдану қасиеттерімен жасауға мүмкіндігімен түсіндіріледі. Керек жағдайда және үнемдеу кезінде қажетті көрсеткіштерді басқа технологиялық процестерді қолданусыз жетеді (механикалық өңдеу, пісіру, термиялық өңдеу және т.б.).
Кез келген өндіріс дамуының негізгі бағыты материал шығынын төмендететін, еңбек пен энергия шығынын азайтатын, жұмыс шартын жақсартатын, қоршаған ортаға жағымсыз әсерлерді азайтатын немесе тоқтататын, өңдісір белсенлділігі мен сапасын арттыратын белгілі процестерді модификациялау және жаңа технологиялық процестерді жасау болыт табылады. Бұл жағдай құю өңдірісіне де қатысты. Құю- машина бөлшектері үшін дайындама жасаудың кең таралған әдістердің бірі болып табылады. 70% (масса бойынша) жуық дайындаманы құюмен алады, ал машинажасаудың кейбір салаларында, мысалы станок жасауда 90-95% жуық. Құю өңдірісінің дайындама жасаудың (ковка, штамповка) басқа әдістерімен салыстырғанда кең таралуы оның көптеген артықшылықтарымен түсіндіріледі. Құюмен -өңдеуге припускісі минималды, қиындығы әр түрлі дайындамаларды алуға болады. Бұл ең маңызды артықшылық болып табылады, өйткені кесумен өңдеуге шығынды азайтады, бұйымның өзіндік құнын төмендетеді, металл шығынын азайтады. Сұық металмен бұйым жасау әдісі ең ежелгі болып табылады. Археологиялық қазбалардың деректеріне сүйене отырып, құю жұмысын б.з.д. III ғ жатқызады. Сол уақытта қоладан әр түрлі құймаларды және асыл металдардан әшекей бұйымдарын құйған. Кейін келе шойын пайда болды. Шойыннан зенбіректер және оған керекті ядролар жасалды.
Қазіргі кезде құю бөлшектерін алу үшін бірнеше ондаған технологиялық процестер мен жеткілікті кең әмбебаптылығына немесе белгілі құймалардың тар номенклатурасын жасауға жарамдылығына ие олардың нұсқаулары.

1. Аксенов П.Н., Орлов Г.М., Благонратов Б.П. Машины литейного прозиводства: Атлас конструкций, Учебное пособие для машиностроительных ВУЗов. – М.: Машиностроение, 1972.
2. С.Б. Күзембаев, Л.С. Кипнис, А.З. Исағұлов. Құю цехтарынң құрал жабдықтары: машинатар мен механизмдер есептеу негіздері. Қарағанды, 2001.
3. Аксенов П.Н. Оборудование литейных цехов: Учебник для машиностроительных вузов. – М.: Машиностроение, 1977.
4. Горский А.И. Расчет машин и механизмов автоматических линий литейного производства. – М.: Машиностроение, 1978.
5. Беликов. О.А., Каширцев Л.П. Приводы литейных машин. – М.: Машиностроение, 1971.
6. Зайгеров И.Б. Оборудование литейных цехов. – Минск: Высш. школа, 1980.
7. Полтев М.К. Охрана труда в машиностроении: Учебник. – М.: Высш. школа, 1980.
8. А.З. Исагулов, Д.К. Исин, А.А. Смолькин. Формовочное оборудование и технология литейного производства. Караганда, 2001.
9. Анурьев В.И. Справочник коструктора-машиностроителя: Т. 1. – М.: Машиностроение, 1982.
10. Д.К. Исин, А.З. Исағұлов, С.Б. Күзембаев, Л.С. Кипнис. Құю цехтарын жобалау. – Қарағанды: ҚарМТУ баспасы, 2009.

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Құю өңдірісі - өнеркәсіптің әр саласы үшін ескілердің бірі әрі осы
уақытқа дейінгі металл бұйымдары мен дайындамаларын алудың негізгі әдісі
болып табылады. Құйылған бөлшектер машинажасауда ғана емесе, сонымен қатар
приборжасауда, үй құрылысында және жол құрылысында қолданады, тұрмыс пен
мәдениеттің заты болып табылады. Бұл әдіс дайындамалар мен бөлшектеді әр
түрлі конфигурациялы қоспалардан, құрылымы әртүрі, микро және
макрогеометрия бетігімен, бірнеше грамнан жүздеген тоннаға дейін массалы,
әр түрлі қолдану қасиеттерімен жасауға мүмкіндігімен түсіндіріледі. Керек
жағдайда және үнемдеу кезінде қажетті көрсеткіштерді басқа технологиялық
процестерді қолданусыз жетеді (механикалық өңдеу, пісіру, термиялық өңдеу
және т.б.).
Кез келген өндіріс дамуының негізгі бағыты материал шығынын
төмендететін, еңбек пен энергия шығынын азайтатын, жұмыс шартын
жақсартатын, қоршаған ортаға жағымсыз әсерлерді азайтатын немесе
тоқтататын, өңдісір белсенлділігі мен сапасын арттыратын белгілі
процестерді модификациялау және жаңа технологиялық процестерді жасау болыт
табылады. Бұл жағдай құю өңдірісіне де қатысты. Құю- машина бөлшектері үшін
дайындама жасаудың кең таралған әдістердің бірі болып табылады. 70% (масса
бойынша) жуық дайындаманы құюмен алады, ал машинажасаудың кейбір
салаларында, мысалы станок жасауда 90-95% жуық. Құю өңдірісінің дайындама
жасаудың (ковка, штамповка) басқа әдістерімен салыстырғанда кең таралуы
оның көптеген артықшылықтарымен түсіндіріледі. Құюмен -өңдеуге припускісі
минималды, қиындығы әр түрлі дайындамаларды алуға болады. Бұл ең маңызды
артықшылық болып табылады, өйткені кесумен өңдеуге шығынды азайтады,
бұйымның өзіндік құнын төмендетеді, металл шығынын азайтады. Сұық металмен
бұйым жасау әдісі ең ежелгі болып табылады. Археологиялық қазбалардың
деректеріне сүйене отырып, құю жұмысын б.з.д. III ғ жатқызады. Сол уақытта
қоладан әр түрлі құймаларды және асыл металдардан әшекей бұйымдарын құйған.
Кейін келе шойын пайда болды. Шойыннан зенбіректер және оған керекті
ядролар жасалды.
Қазіргі кезде құю бөлшектерін алу үшін бірнеше ондаған технологиялық
процестер мен жеткілікті кең әмбебаптылығына немесе белгілі құймалардың тар
номенклатурасын жасауға жарамдылығына ие олардың нұсқаулары.
Құм - балшықты қалыпқа құюдың негізгі дәстүрлі әдісінің басты белгілері
ретінде құю қалыбының баты сипаттамасы – технологиялық процестің негізгі
құрал жабдығы, яғни ол бір ретті және ажырамалы қалып болып табылады. Құю
қалыбын механикалық, химиялық, физиклық немесе комбинирленген әдіспен
дайындағанда беріктенетін дисперсті отқатөзімді материалдардан жасайды.

Құм- балшықты қалыпқа құюдың қосымша, бірақ маңызды белгілері қалыпты
балқымамен жалпы қолданылатын құю жүйесімен, жоғарыдан ковш арқылы негізгі
гидравликалық әдіспен толтыру болып табылады. Қазіргі уақытқа дейін құю
өңдірісінің дамуы екі бағытпен келеді:
- жаңа құю қорытпаларын және металлургиялық процестерді іздестіру;
- өңдіріс технологиясы мен механизациясын дамыту.
Соңғы жылдары сапаны арттыратын, құйманы дайындау шығынын төмендететін,
қоршаған ортаны ластамайтын көптеген прогресивті технологиялық процестер
меңгерілді. Жаңа қондырғының өңдіріс сериялығы, сонымен қатар бір реттік
қалыптарда құйма дайындаудың автоматты жүйесі, автоматты және жартылай
автоматты машиналар мен жүйелер меңгірілді.
ЭЕМ мен АБЖ қолданумен құйма дайындаудың белсенді технологиялық
процесіне негізделген жоғары сенімді дәрежелі үздіксіз қозғалыстағы
комплекті автоматты жүйелер мен қондырғылардың, шусыз және жоғарысенімді
машиналардың жұмыс процесінің жобалануы мен конструктрлеу теориясын жасауға
көп көңіл бөлінді.

1. Машинаның құрылысы мен жұмысын жалпы баяндау

22111 үлгілі сілку-жаншу қалыптау машинасы негізінен салыстырмалы
биіктігі аз жартықалыптарды жасау үшін арналған. Бұл машина негізінен
сериялық және ұсақ сериялық өндірісте қолданылады және толығымен
пневматикалық, электрожабдықталмаған.
Машинаның негізгі ерекшеліктері; амортизациялық болғандықтан діріл аз,
өнімділігі жоғары, құрлысы қарапайым, жұмыс істеу мерзімі ұзақ болып
келеді.
Машинаның негізгі құрайтын бөліктері болып; сілку-жаншу механизмі,
траверса, стойка, баскару пульті болып табылады.
Сілку-жаншу механизмдері көбінесе сериялығы әр түрлі орташа және үлкен
қалып өндіру саласында пайдаланады.
Машинада жартықалыптарды жасау келесі операциялардан кейін жүзеге асады;
үлгі үстеліне үлгі комплектісін қойып, опока, толықтырғыш рамканы
орналастырамыз. Опокаға қалыптау қоспасын толтырып, алғашқы сілку процесін
орындаймыз, толықтырғыш рамканы алып тастаймыз.
Жартықалыпты әрі қарай дайындау автоматты режимде бір уақытта сілку-
жаншу жолымен жүзеге асады. Сілку-жаншу кезінде қоспа тығыздығының опока
бойымен таралуы біркелкі болады, бұл қалып беріктігіне тікелей байланысты.
Болашақ алынатын құйма ақаулары қалып беріктігіне тәуелді. Сондықтан сілку-
жаншу процесіне баса назар аударылады. Сілку-жаншу механизмі
пневмогидравликалық жұмыс істейді. Сілку-жаншу механизмі үздіксіз жұмыс
істейтіндіктен, беттік қажалу болғандықтан тез тозады, сондықтан оны мезгіл
– мезгіл майлап тұру қажет.

22111 үлгілі қалыптау машинасы.
1-басқару пульті; 2-траверса;
3-тірек; 4-жаншу механизмі;

Әртүрлі құю қалыптарын дайындау қалыптау деп аталады. Бұл – құйма
дайындаудың технологиялық операцияларды орындайды: [1]
• Қалыптауда анық үлгідегі таңба алу үшін, оған беріктік, газөткізгіштік
қасиеттер беру үшін, қоспаларды тығыздау;
• қалыптан үлгі шығару;
• өзекшелерді анықтау, қалыптарды жинақтау.
Әртүрлі құю қалыптары кез – келген конфигурацияны алуға мүмкіндік
береді. Құйма қабырғаларының мөлшеріне, салмағына, жалпақтығына және құю
балқытпасының маркасына байланысты, оны дымқыл, құрғақ және қатты химиялық
қалыптарға құяды. Дымқыл қалыптарда ұсақ және орташа құймаларды дайындайды.
Құю қалыптарын қолмен, қалыптау машиналарымен, жартылайавтоматты және
автоматты бағытта жүргізіледі.
Құю қалыптары бір ретті және көптеген рет пайдалануға болатын деп бөлуге
болады. жобаланатын цехқа бір рет пайдаланатын құю қалыптарын таңдаған құю
технологиясына ең жарамды деп есептеледі. Осындай құю қалыптарының
арасындағы ең қолайлы құм – балшық қалыптары. орташа және кіші массалы
құймаларды жасаған кезде автоматтандарылған және қарапайым технологиялық
процестерді пайдаланады жобаланатын цехта автоматтандырылған технологиялық
процес қолданылады.Ол үшін құю ковейерінің сан арқылы анықталған қалып
жасау машиналары орналасады. Таңдалған құймалар пішіні және өлшемі бойынша
құю қалыбын жасау үшін автоматтарды пайдалануға болады. Қалыптар саны
бойынша қалып жасау машиналар немесе тізбек саны анықталады. Шойын
құмаларын алу үшін опока өлшемін анықтаймыз.
Қалыптың негізгі бөлігін машинамен қалыптау негізінде алады. Машинада
қалыптаудың екі негізгі операцияларын механизациялауға (қоспаларды
тығыздау, қалыптағы үлгіні шығару) және бірнеше көмекші операцияларды (құю
каналдарын орнату) орындауға көмектеседі. [1]
Қалыптау процесін механизациялау барысында тығыздаудың сапасы
жоғарылайды, құйманың анық өлшемі анықталады, еңбек өнімі бірден артады,
қол жұмысы жеңілдейді, цехтағы санитарлы – гигиеналық жағдайлар жақсарып,
ақау саны азаяды.
Қалыптарды дайындау процесі машиналармен жүргізілгенде мынадай жолмен
іске асады. Қалыптауға арналған қоспа кез – келген транспортпен машинаның
астында орналасқан шанақтарға апарылады. Ереже бойынша, төменгі жартылай
қалыпты басқа бір машинада, ал жоғарысын басқа бір машинада дайындайды.
Үлгі қабаты бар үлгіге тірек қойылады да, оны шанақтағы қоспамен толтырады.
Содан кейін қоспаны тығыздайды. Дайын болған жартылай қалыпты машинадан
шешіп алады да жартылай қалыпты ажырататын қабылдағыш құрылғыға жібереді.
Көбінесе рольгангқа, содан кейін жинақтауға әкетеді. Егер де қалыпты
кептіру керек болса, онда жартылай қалыпты кептіруге жібереді, ол тек әбден
суығаннан кейін ғана жинақтауға жібереді.
Қалыптау машиналарын қоспаларды тығыздау, қалыптан үлгі шығару әдісі
бойынша жіктейді.
Престі машиналар жоғарғы және төменгі престі болуы мүмкін. Жоғарғы
престеу барысында модельді қабатты үстелге орнатады. Н биіктіктегі тірек, h
биіктіктегі толтырғыш жақтау орнатады да, оған қалыптауға арналған қоспаны
себеді. Осыдан кейін тіректі үстел көтеріледі де, толтырғыш жақтаудың ішіне
кіріп, қоспаны нығыздайды. Тығыздау процесі толтырғыш жақтаудағы қалыптаушы
қоспа шұңқырға өткенде ғана аяқталады. Престі қалыптың биіктігі мен
толтырғыш жақтаудың биіктігі біркелкі.
Төменгі престі машиналардағы толтырғыш жақтаулардың рөлін қозғалыссыз
үстелдегі h тереңдігі атқарады. Жоғарғы престеумен салыстырғанда қоспаны
тығыздаудың жоғарғы дәрежесіне жетеді. Бұл вариант технологиялық жағынан
тиімді, алайда мұндай машиналар ең төменгі эксплуатациялы сапаға ие.
Кейбір машиналарында престеу вибрациямен бір уақытта жүзеге асады.
Қоспаның ұнтағы кішкентай амплитудамен тербелістің негізінде алады. Осы
екеуінің соқтығысуынан бір жақ қабырғалары кішірейеді. Осының нәтижесінде
престеу нәтижелі түрде өтеді де, қоспа бір тегіс тығыздалады. Мұндай
жағдайда бұдан да жоғары тірек қолдануға болады.
Өте жоғарғы қысымда жұмыс істейтін престеу машиналары бұрын сілку
(шайқау) машиналарында да қолданған. Бұл машинаның өте биік тірек арқылы
қоспаны тығыздауға мүмкікдігі бар. Осындай әдіс нәтижесінде қалыптау
қоспасының сапасы артады. Сондықтан осындай машиналарды төменгі (1,5-3%)
ылғалдылықтағы қоспаны қолдануға болады. Қоспаның тығыз болуына байланысты
оның жылу өткізгіштік қасиеті артады да, құймалар тез суыйды.
[1. Б. 31].

2. Құрылғының негізгі көрсеткіштерін есептеу

Жаншу механизмінің есебі:
Қалыптың жарықтағы өлшемі (ұзындығы, ені): L= 600 мм; Вк=
400 мм.
Опока биіктігі Но.п = 250 мм.
Үлгінің салыстырмалы көлемі: α = 0,2.
Дайын жартықалыптың орташа тығыздығы:

Ρо= 1,6*10 кгм.

Магистралдағы минималды қысым:

Р = 0,7 МПа

Қалыптың жарықтағы ауданың табамыз – Fқ, м2:

Fқ = Lқ*Bқ;
(2.1)
мұндағы;
Fқ – қлып ауданы, м2
Lқ – қалыптың ұзындығы; м.
Bқ – қалыптың ені, м

Fқ=0,6*0,4=0,24м2

Жартықалыптың көлемі – Vжқ, м3:

Vжқ=Fқ * Hoп;
(2.2)
мұндағы;
Vжқ – жартықалып көлемі; м3
Fқ – қалып ауданы; м2
Hо.п – опока биіктігі, м.

Vқ=0,24*0,25=0,06м3

Опокадағы қоспаның салмағы:

Gқ.с= (1- α) *Vжқ*Р*g
(2.3)
мұндағы;
Gқ.с – опокадағы қоспаның салмағы; H
а – үлгінің салыстырмалы көлемі;
Vжқ – жартықалып көлемі; м3
Р- магистралдағы минималды қысым. м2
- еркін түсу үдеуі, ; ;

Gқ.с = (1-0,2)*0,06*1,6*10*9,8 = 752.64 Н

Үлгі-опокалы сайманның салмағы:

Gү.с.с= (0,8 ... 1,2) Gқ.с
(2.4)

мұндағы;
Gү.с.с – үлгі - опокалы сайманның салмағы; H
Gқ.с - опокадағы қоспаның салмағы: H

Gү.с.с=
1,1*752.64=827.9 Н

Машинаның көтеретін бөлігінің салмағы:

(2.5)

мұндағы;
- Машинаның көтеретін бөлігінің салмағы; H
- опокадағы қоспаның салмағы; H
- үлгі – опокалы сайманның салмағы; H

Gм=0,7(752.64+827.9)= 1106.37 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.