Экономикалық дағдарыс: мәні, түрлері, себептері

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 29 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Мазмұны: Кіріспе

Мазмұны:

Мазмұны: 1. Экономикалық дағдарыс: мәні, түрлері, себептері

Мазмұны: 1. 1. Әлеуметтік-экономикалық дамудың дағдарыстары

Мазмұны: 1. 2 Экономикалық дағдарыстың пайда болу көздері

Мазмұны:

Мазмұны: 2. Экономиканың дамуына дағдарыстың тигізетін әсері

Мазмұны: 2. 1. Дағдарыстан кейінгі елдің дамуын қамтамасыз ету

Мазмұны:

Мазмұны: 3. Дүниежүзілік дағдарыс салдарынан экономиканы шығару жолдары

Мазмұны: 3. 1. Әлемдегі қаржылық дағдарыс

Мазмұны:

Мазмұны: Қорытынды

Мазмұны:

Мазмұны: Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

«Қаржы» терминінің мәнім маңызды, біріншіден қаржы құқығының қолдану аймағын анықтау үшін, екішіден - бұл құқық саласын, пәні ақша қатынастары болып табылатын басқа аралас салалардан айыру үшім. Бұл заңы тұрғыдан ақша қатынастарының қаржылық - құқықтық реттелуі императивтілігімен, ал әлеуметтіқ жағынан белгілі бір қатаңдықпен сипатталатындығымен байланысты. Осындай реттелу арқылы мемлекет, мысалы, салық төлеушілердің ақшасым өзінің меншіқтігіңе алады, ақшаны қалай пайдаланатындағын нұсқайды және тағы басқалар.

«Қаржы» категориясының үш мәнім бөліп көрсетүге болады:

Кем мағынасында «қаржы» ұғыма «ақша» ұғымының синонимі реімде қолданылады. Мемлекеттін, адам қаржысының тапшылығы туралы айтса, онда әркімге ол адамның ақша қиыншылығын қөріп жатқана түсімікті. Кейбір экономистер де осы ұғымды қолдайды. Сондықтан, осы пікірге сәйкес, қаржымы былайша жіктейді: аламаттардың қаржысы, зайды тұлғалардың қаржысы, мемлекеттік - ауламақтық бірлестіктер қаржысы және мемлекет қаржысы.

Алайда, «қаржы» ұғымынаң туымдайтын «қаржы» құқығы» категориясының болуы, олардың ақшамен ұксатығына кумән туғызады.

Осының негізінде мемлекет және заңды тұлқамтитын «қаржы» ұғымының тар мағынасы бар.

Ақша қатынастарының қаржыға жатқызу мына екі критерийді пайдалануға негізделеді:

а) ақша операцияларының субъектілері - мемлекет және заңды тұлғалар.

б) айқындалу аумағы - бөліну сатысы.

Занды тұлғалардың мемлекеттік және мемлекеттік емес болуы, ал ақша қорының сәйкес жеке және мемлекеттік болуы мумкіндігінен қаржымы жеке және мемлекеттік деп болу пайда болды.

«Жеке қаржы» категориясы жеке меншік нысанына ие ақшамен ақшамен, «мемлекеттік қаржы» категориясы мемлекеттік меншіктегі ақшамен байланысты.

Арнаулы мағымадағы қаржы дегеніміз ақша қаржы қорларындағы қоғамдық өнімді бөлу процесіндегі тек мемлекеттік ақша.

Поль Мари Годме (Франция) қаржы құқығы аумағына тек мемлекеттік қаржы жатады деп санайды. Жекеленген тулғаларға немесе жеке бірлестіктерге тиісті құндылықтар, ақша, ақша міндеттемелеі сияқтылар жататын жеке қаржыларға билік ету жеке құқық нормаларымен сәйкес жүзеге асырылады. Мұнымен қоса, оның көрсетуі бойынша, мемлекеттік және жеке қаржыларждың арасындағы неғізғі айырмашылығы: жеке қаржының жай-куйі мен өсуі нарықтық экономиканың зандарына тәуелді болады, ал мемлекеттік қаржының жай-куйі мен өсуі мемлекеттің шешімімен және жария билігінің іс-әрекеттерімен анықталады.

Экономикалық дағдарыс: мәні, түрлері, себептері

1. 1 Әлеуметтік-экономикалық дамудың дағдарыстары

Дағдарысқа қарсы басқару әлеуметтік- экономикалық жағдайдағы дағдарыстың дамуына бақылауды орната отырып, оның деңгейін бір қалыпта ұстап отыру қызметі болып табылады. Дағдарысқа қарсы басқару - әлеуметтік-экономикалық жағдайды бақылап, оның қиындықтарын алдын- ала шешу болып табылады. Кез- келген әлеуметтік-экономикалық жүйе өздігінен 2 тенденциядан тұрады: функционалды және даму.

Функционалды - функцияның сақталуы, оның толықтығын анықтау, анықтылылығынын сапалығы, мінездемесінің мәні.

Даму - жаңа сапаның пайда болуы.

Бұл екі тенденцияның арасында қарама- қайшылық байқалады, біраұ олар бірін- бірі жалғастырады. Мысалы: Функционалды тенденция бастапұы кезде пайда болса, кейін даму тенденциясы пайда бола бастайды. Бұл аралықтағы қарама- қайшылық та даму тенденциясы қызмет ете бастап, функционалдық тенденциясы қызметтерін жайлап жоя бастайды. Осы арқылы біз бұл тенденциялардың бірін- бірі жалғастырушы екенін көре аламыз. Кейін уақыт өте даму тенденциясы функционалдық тенденцияға айналып келесі бір даму тенденциясы пайда болады.

Функционалдық тенденциядан даму тенденциясына өту кезінде дағдарысты байқауға болады. Ол дағдарыс персоналдарының біліктілігінен немесе технологиялардан және олардың қолдануынан да болуы мүмкін. Сонымен қатар дағдарыс түсінігі тәуекелділік түсінігімен де өте тығыз байланысты. Кез- келген басшы тәуекелділікке барар алдында соңында дағдарыс болуы мүмкін екенін есепке алады. Тәуекелдік функционалдық тенденция кезінде міндетті түрде қатысады, сонымен қатар даму тенденциясында да дағдаррысты алдаын- ала көре білу қажет. Оны көре білу үшін болжаулар, ал болдырмау үшін жоспарлар жасалынады. Дағдарысты түсіну үшін, дағдарыстың пайда болу себебін ашып алу қажет. Ал әлеуметтік- экономикалық дамудың себебі әр қилы болуы мүмкін.

Әлеуметтік дағдарысты ерекше орынды саяси дағдарыс алады. Саяси дағдарыс - қоғамның саяси қалыптасуын көрсетеді. Ол басқару дағдарысын көрсетуі саяси дағдарыс барлық социалдық топтарды қозғаған соң келесі экономикалық дағдарысқа көше бастайды. Ұйымдық басқаруда кез-келген әлеуметтік-экономикалық жағдайда ұйымдық қарым- қатынастар пайда бола бастайды. Бүл іскерлік конфликтерде, өзара түсініспеушіліктерде, жауапсыздықты, бақылаудың қиындығында көріне бастайды. Ұйымдық дағдарыс - бөлектелінгенмен немесе интеграциялық іскерлікпен, қызметтерді бөлістірумен, аймақтармен, филиалдармен, қарындастық фирмалармен байланысты болады. Сонымен қатар әлеуметтік-экономикалық дағдарысты, психологиялық дағдарысты байқауымызға болады. Психологиялық дағдарыс - адамдардың психологиялық қалпының дағдарысы. Ол стресс күйінде білінеді, сонымен қатар сенімсіздікпен, болашақ үшін қорқуымен, жүмысымен қанағаттанбауымен, қобалжумен, уайымдаумен байқалынады.

Технологиялық дағдарыс - бар қызмет істеп жатқан технологиялар есебінен пайда болған дағдарыс немесе жаңа технологиялардың идеяларымен байланысты дағдарыс. Дағдарыстарды келесідей түрлерге бөлуге болады: табиғи, қоғамдық, экологиялық.

Табиғи дағдарыс - адамдардың өмір сүруімен байланысты болатын дағдарыс. Мысалы: жер сілкіну, өрт, су тасқыны, климаттық өзгерулер, құйын жіне т. б. Мұның барлығы адамдардың психологиясына, экономикалық- әлеуметтік жағдайына, саясатына әсер етпей қоймайды.

Қоғамдық дағдардыстың себебі болып қоғамдық қатынастардың барлық түрлерінде көруге болады.

Экологиялық дағдарыс - табиғи байлықтың өзгеруіне, ресурстарға, қоршаған ортаның ластануына, табиғи байлықтардың азаюына, табиғи байлықты қолдану туралы заңына байланысты дағдарыс.

Дағдарыстар мінездемесіне байланысты келесідей бөлінеді: алдын- ала, белгілі, кездейсоқ

Алдын-ала белгілі дағдарыс - даму тенденциясы барысында тәуекелділікке барған дағдарысты жатқызамыз.

Кездейсоқ дағдарыс - басқару барысында өте үлкен қате жіберу немесе

кез - келген табиғи дағдарыстың пайда болуы немесе экономикалық дағдарысқа байланысты. Алдын- ала белгілі дағдарыстың бір түрі циклдық дағдарыс болып табылады.

Дағдарыстың формасының пайда болуына байланысты: анық, жасырынды болып бөлінеді.

Анық дағдарыс - тез байқалатын және жылдам қолға алуға болатын дағдарыс.

Жасырын дағдарыс - байқаусызда жүретін дағдарыс болып табылады. Сондықтан да ол қауіпті дағдарыс болып табылады.

Ағымдық мінезіне байланысты дағдарыс: терең, жеңіл болып бөлінеді.

Терең дағдарыс - дағдарыстың өте қауіпті түрі. Ол көп шығынға алып келуі мүмкін.

Жеңіл дағдарыс - керісінше нәтижесі жамандыққа алып келмейді, бірақ мұны да дағдарысқа жатқызамыз. Бұл дағдарыстың түрін алдын- ала көріп білуге болады.

Дағдарыс жүру барысында да уақыт факторы үлкен қызмет атқарады. Ол келесідей болады: аз уақыттағы, созылған немесе ұзақ уақыттағы.

Ұзақ уақытқа созылған дағдарыс - әдеттегідей ұзақ уақыт жүреді, қауіпті және қиын болады. Ол басшының дағдарыс кезін қолға ала алмай жатқанын немесе шығу себебін түсіне алмай жатқандығын көрсетеді.

Дағдарысқа ұшырау қаупі кез- келген жағдайда болады. Сондықтан дағдарыстың шығу себептерін бақылап отыру өте қажет. Дағдарыстың шығу себебі ешқашан алғашқы белгілерінде көріне бермейді. Дағдарыстың алғашқы белгілері - дағдарыстың сыртқы көрінісінің пайда болуы. Ол нағыз пайда болуын көрсете алмайды. Дағдарыс факторы - оқиға немесе белгіленген жағдай дағдарыстың келгенін куәландыратын қалыптасқан тенденция болып табылады.

Дағдарысты танып білу - алғашқы белгілерін анықтау, дағдарыстың факторымен себебін, мазмұны мен ағымын анықтау. Әлеуметтік - экномикалық жағдайында дағдарыстың туу факторлары әр қилы болуы мүмкін. Барлық алғашқы белгілерін көріп тану өте қажет. Себебі сол сияқты дағдарысқа қарысы басқару мәселесін жүргізу үшін.

Дағдарыстың алғашқы белгілерін көрсеткіштерде анықтап байқауға болады. Көрсеткіштерде әлеуметтік - экономикалық даму жүиелері көрсетіледі.

Дағдарысты танып білудің қажеттілігі -ол дағдарыстың қаншалықты қауіпті және қанша созылатындығын сонымен қатар нәтижесі неге алып келетінін білу қажет. Әлеуметтік - экономикалық дамуды дағдарысқа қарысы мониторинг қызмет етеді.

Дағдарысқа қарысы мониторинг дамуы - дағдарысқа қарысы басқарудың бақылауымен критерилерімен бағаланады. Ауа райын болжауды, жер сілкіну, күн қызуы тағыда сол сияқты. Мұнымен арнайы қызметкерлер айналысады.

Дағдарысты танып білу басқаруды - арнайы анализдерге байланысты жүргізеді. Мысалы: қоғамдық өндіріс еңбегінің төмендеуі немесе жүмыссыздықтың ұлғаюы дағдарысқа әсер етпей қоймайды. Көрсеткіштерге қарап дағдарысты танып, білу біздің елімізде бұрынан қалыптасқан. Қазіргі кезде басқару шешімдеріне және оның орындалуына да көп мән беріледі.

Дағдарысты танып білудің әдістемесі ұйымдағы жұмыс істеумен тығыз байланысты.

Ұйыммен байланысты деуіміздің себебі - кез- келген ұйым өзінің пайдасы үшін жұмыс атқаратын болғандықтан олар аналитиктерді, дағдарысқа қарсы менеджерлерді жалдайды. Яғни бұл да бір әдіс - тәсілге жатады. Дағдарысты танып білу қазіргі нарықтық экоромика шағында өте қиын. Ал дағдарыстан шығудың өзі дағдарысқа қарсы басқарушының біліктілігіне, әдіс- амалына байланысты. Дағдарысты жеңіп шығудың негізі - арнайы білімге, тәжірибеге, анализге, диагностикаға, логикаға, интуицияға байланысты.

1. 2 Экономикалық дағдарыстың пайда болу көздері

Қазіргі таңда экономикалық теорияда «Экономикалық дағдарыс» түсінігіне бір мағынада карауға болмайды Себебі экономикалық дағдарысты жан- жақты қарастыруға болады Мысалы, экономикалық дағдарысқа: өндіріс көлемінің ұсталымдары, бағаның және табыс көлемінін түсуі, еңбекақының төмендеуі, халыктың әлеуметтік деңгейінің түсуі тағы басқа жатады

Экономикалық дағдарыс - нарықтық экономиканың өзіндік реттеуінің маңызды элементінің механизмі болып табылады. Яғни ол жағдайдың шегін анықтап қана қоймай сонымен катар экономика дамуындағы ынталандыру және тазарту функциясы болып табылады Ол мыналармен байланысты:

Біріншіден, дағдарыс, басты капиталды кұнсыздандыра отырып өндіріс аппаратының жаңаруына жағдай жасайды, екіншіден кәсіпорынның басты капиталының жаңаруына және техникалық базалардың жаңаруына міндеттей отырып, ғылыми техникалық прогрестің пайда болуына жағдай жасайды

Жалпы зерттеу нәтижелері көрсеткендей, экономикалық дағдарыстың басты 2 деңгей бөлініп шығады: микродеңгей, макродеңгей. Ал қосымша мезо және әлемдік деңгей болады

Микроденгей - бұл деңгей халыкаралық экономика деңгейінде жүреді Яғни бұл кәсіпорынның механикалық соммалары түрінде емес, бұл жалпы бір құрылым ретінде жүреді.

Мезодеңгей - бұл деңгей аралас салалардың шаруашылық байланысы, яғни әр түрлі кызметтегі кәсіпорындар мен ұйымдар кызметтері

Әлемдік - бұл деңгей жалпы әлемдік шаруашылық болып табылады. Яғни әлемдік мемлекеттердің әлемдік нарықта және халықаралық шаруашылық деңгейде жүреді.

Барлық 4 экономикалық деңгейде дағдарыс жағдайлары туындайды Негізінен бірінші экономикалық дағдарыс 1825 жылы Англияда болған

Екінші дұниежүзілік біткеннен кейін (1948-1949) локальды экономикалық дағдарыс пайда болған. Ол көбінесе АҚШ пен Канадада байқалды АҚШ та өнеркәсіп өнімдерінің көлемі - 1802%, болса, Канадада - 12%, ал басқа дамыған мемлекеттерде - 6% кеміген жалпы осы 4 деңгейде кәсіпорын мен ұйымдардың жағдайлары қарастырылған. Себебі экономикалық дағдарыс ең алдымен кәсіпорынмен ұйымдарда байқалады Осы 4 деңгейдің үшеуі, яғни мезо-, макро-, және әлемдік денгейлер кәсіпорынның сырткы экономикалық ортасымен байланысты.

Экономикалық дағдарыс туралы көзқарастар қарама кайшы болып келеді Сондықтан әр мектептін көзқарастары әр түрлі болған

Мысалға, К. Маркстың экономикалық дағдарыстың пайда болу себептері туралы озіндік ерекше жүйесі болған . Яғни оның көзқарасы бойынша айналымдық экономикалық дамудың себептері нарыктық шаруашылыктың өзінде жатыр десе, ал кейнсиандық мектептердің айтуы бойынша экономикалық дағдарыстың пайда болу себебі халыктың тауарды толық тұтынбауынан, өнімдердің шығарылу көлемінін кыскаруы деген

Ал неоклассиктик бағыттағы мектептердің айтуы бойынша экономикалық дағдарыстың пайда болу негізінен ″ тенсіздіктен″, яғни экономикалық дамудағы сыртқы және ішкі факторларға байланысты

Фон Хайек - еркін нарыктың қолдаушысы және мемлекеттің араласуына қарсы адам болған, онын айтуы бойынша, негізінен дагдарыстар мемлекет қарамағынан кайта өндірістің артығынан қаржыландырғаннан болады деп айтқан ( арзан кредиттерден, сұранысты ұлғайтканнан, жалған түрде субсидиялар мен дотациялар санын көтеру, мемлекет тарапынан халыкқа трансфертердің берілуі )

Ал Шумпетер көзқарасы бойынша, экономикалық дағдарыс негізінен псмхологиялық көңіл күйге байланысты, яғни әр экономикалық айналым фазаларыны өзгеруіне әр касіпкер дайын болуы тиіс.

Жалпы экономикалық дағдарыс 2 тұжырымдамадан тұрады:

1. «іскерлік айналымның теңдігі» - бұл тұжырымдама, мемлекеттік экономикаға араласу арқылы өзіндік ақшалай « естен тану « генераторы болады, яғни шаруашылық жүйені тенсіздік жағдайынан шығарады және сол арқылы қоғамдық өндірістегі айналым тербелісінен ұстайды Булмонетаризм ойларының дамуын бейнелейді.

2. тужырымдама, «саяси іскерлік айналым» - бұл тұжырымдамаға сәйкес басқару партиясы, яғни олар сайлаудағы күрестін жұмысбастылығымен және бағалармен манипуляциялайды, экономикалық дағдарыстың жоқтығын дәлелдейді. Ал сайлауда женіске жеткен соң үкімет жалған түрде жұмысбастылықты көтереді және бағаларды да көтереді.

Қоғамдық өндірістін классикалық айналымы 4 фазадан тұрады: дағдарыс, күзеу, тірілу, көтерілу.

Дағдарыс - қоғамдық өндірістін бірінші айналым фазасы бұл кезде іскерлік белсенділік пен өнімнің көлемі қысқартылады, бағалар құлайды жұмыссыздық өседі және құлдырауға түсу саны лезде өседі. Себебі экономикалық дамуына сыртқы жағдайлардың әсері көп. Кейбір салалар күнделікті сұранысқа ие заттардың шығарылымы, яғни өндірілуі қысқарады Кейбір кәсіпкерлер осындай экономикалық дағдарысқа байланысты тұрмыстық техника мен құрал жабдықтарды алуды мүлдем тоқтатады. Себебі металлургия, ауыр өнеркәсіптердегі, тағы басқа салалардағы өнімдердің шығарылымы төмендейді.

Күйзеу (депрессия, стагнация) - қоғамдық өндірістің екінші айналым фазасы, ол 1 немесе 3 жыл ішінде жүреді, яғни шаруашылык өмірдің және шарттарына үйренуі, жаңа теңдіктің пайда болуы Бұл фазаға көбнесе : сенімсіздік, кәсіпкерлер ісінің бейберекеттілігі, банк пайыздарының мөлшерінің құлауы, бағалардың біртіндеп тұрақтануы есебінен сенімдіктері жатады.

Тірілу - қоғамдық өндірістің тұрақтану фазасы болып табылады. Олар: капитал салымдары пайда бола бастайды, бағалар өнім өндіру, жұмыс бастылық өседі, өндіріс салалары тұрақталады. Яғни экономика қайта жанданады.

Көтерілу бұл - тездету фазасы, бұл кезде техникалық жаңару, жаңа тауарлар және жаңа кәсіпорындар пайда болады.

1. 3 Дағдарыстық жағдайды мемлекеттік реттеу

Дағдарысқа қарсы реттеу - бұл үкметтің саясаты экономиканың барлық саласындағы дағдарыс дамуының алдын-ала тоқтатады, және жүйені өзіндік ұсына отырып, кәсіпорындағы дағдарыстың жағдайды және құлдырау ісін реттеу үшін корғаныс болып табылады.

Реттеу заңды және шығындық түрде болады . Дағдарысқа қарсы реттеуде ақпараттық базаның маңызы зор .

1. Мемлекеттік реттеу жағынан келесідей болып бөлінеді: реттеу - дағдарысқа карсы реттеуде заңды негізін жасау, яғни жалған құлдыраудан және жалған жағдайларды зерттеу жүргізу

2. Әдістік реттеу - кәсіпорын жағдайының маниторингін жүргізу арқылы әдістік камтамасыз ету, яғни соттық істердің, құлдыраудың алдын-алу

3. Акпараттық реттеу - әлеуметтік экономикалық маңызы бар кәсіпорындардың төлеу кабілеттілігінің анализі

4. Экономикалық және әкімшілік ретқеу - экономиканы тұрақтандыру жағдайында нәтижелі өлшемдер мен әдістермен әсер ету

5. Ұйымдық реттеу - карызданушының төлеуге кабілетсіздігі жайындағы жан жалдарды шешу

6. Әлеуметтік реттеу - құлдырауға ұшыраған кәсіпорындардың жұмысшылырын әлеуметтік қорғау, яғни оларға жәрдем ақымен көмектесу

7. Кадрлық реттеу - кәсіпорындағы дағдарысқа карсы басқаруы жағынан мамандарды іздеу және дайындау және олардың тәжірибелігінің көтеру

8. Экологилық реттеу - кәсіпорынның айналасын корғау өздерінің қызметінің нәтижесінде табиғи ортаны ластануының алдын алу

Кәсіпорын жағдайына мемлекеттің экономикалық әдіспен әсері салықтар, кірістерді орналастыру және ресурстар, бағаны калыптастыру, каржы қайта несиелік мехнизм, жекешелендіру тағы басқа, ал кәсіпорын жағдайына орындалуын кадағалау

Мемлекеттің экономикалық мемлекеттің әкімшілік әсер етуіне - заңды реттеу және саясат келесі элементтер кіреді :

1. Фискалдык саясат- бұл мемлекеттің бюджетің және салық салу арқылы реттеу. Бұлар көбінесе өндірістің түсуі кезінде немесе көтерілуі кезінде бөлінеді

2. Құрылымдық саясат - мұнда мемлекеттің әсері мен өндірстің нәтижелілігінің реттеу

3. Қаржы несиелік саясат - бұл мемлекеттік банк пайыздарын басқару, ақшалай масса және кредиттердің тұтынушылық және инвестициялық сұранысқа әсері.

4. Ғылыми техникалық саясат - бұл кәсіпорынды ғылыми және техникалық жағынан дамыту.

5. Өнеркәсіптік саясат- бұл өндірістік құрылымды мемлекет тарапынан реттеу

6. Амортизациялык саясат

7. Инвестициялық саясат - өндіріс көлемінің деңгейінің реттеу және экономиканың кейбір салаларына әсер ету

8. Болжау және жоспарлау - мұнда экономиканы дамытудағы индикативтік жоспарлау.

Дағдарысқа қарсы техникалық реттеу - әдістердің, түрлерінің, өлшемдердің жиынтығы. Яғни мемлекет тарапынан реттеу көмегімен кәсіпорынның дағдарысын жеңу

Кәсіпорынның дағдарысқа қарсы тұраксыздығына байланысты:

1. Дағдарысқа карсы реттеудің профилактикалық өлшемдері - бұл кәсіпорындарды дағдарыстың болуын алдын-ала ескертеді. Осы дағдарысқа қарсы істерге: құқықтық, экономикалық, әлеуметтік жағдайларды көтеру жатады.

2. Дағдарыс жағдайында тұрган кәсіпорындардың мералары және мемлекет тарапынан заңдылық шешімдер. Кәсіпорынның тұрақсыздығын сауыктыру істері болып табылады.

Кәсіпорынның санациялық жағдайы келесідей: соттан тыс санация, сот алдындағы санация және арбитражды .

1. Соттан тыс санация - бұл кәсіпорын санациясы, яғни құлдырауды ресми жарияламай, сонымен қатар арбитражды соттың қатысуынсыз жүргізіледі.

2. Сот алдындағы санация - бұл кәсіпорын санациясы, кұлдырауды жарияламай тұрып, оны алдын-ала болжау және сауықтыру қажет.

3. Арбитражды санация - бұл санация, арбитражды соттың шешімі заңды түрде іске асырылады.

Бұлар белгілі бір саясатпен жүргізіледі. Соттан тыс және сот алдындағы санация - бұлар кәсіпорын дағдарысын жеңу натижесіндегі саясат, ал арбитражды санация - дағдарысты жеңу нәтижесінде қатаң заңдылық шектеулер негізінде жүреді.

Дағдарысқа карсы реттеуге казіргі заманғы профилактикалық өлшеулер:

-құлдырау жайында заңдылыктар туралы сұрактарға кәсіпкерлер мен менеджерлерге кеңес беру;

-дағдарысқа қарсы басқару жөніндегі мамандандырылған компнияларды құру;

-кәсіпорындарды инновациялық қызметтері үшін тиімді шарттармен қамтамасыз ету. Яғни инфракурылымдық инновациялық процессті дамыту, құқықтық нормативті камтамасыз етудегі қайта өңдеу, инновациялық сферадағы интеллектуалдық қоргау, техникалық және конструкторлық, ғылыми ізденіс жұмыстарының нәтижесіне кәсіпорындардың толық қамтамасыз етілуі, бәсекелестікке кабілетті технологиялардың кәсіпкерлер арасындағы сұранысы инновациялық кызметтің нәтижесінде экспорттың мүмкіндіктері, аймақтық қорлардың нәтижелі проекттердің кұрылуы;

-аймактағы инвестициялық проекттердің кітапханасының кұрылуы, аймақтың қаржылық - экономикалық атағын ұйымдастыру, аймақтың инвестициялык кызметтің көтеру.

Кәсіпорындағы құлдырау жөніндегі сұрақтарға ар туралы көзқараста қарайды. Мысалы, кұлдырау жөніндегі заңдылығында келесі түсініктер қолданылады. Кұлдырау - арбитражды сотпен танылған немесе қарызданушының жариялауымен қарызданушы кредитордың қалауы бойынша оның сұрағанын орындауға тиіс.

Қарызданушы - ол азамат сонымен қатар жеке кәсіпкер өзінің ақшалай міндеттерін орындай алмаған жағдайда, онда бекітілген заңмен міндетті төлемдерді белгіленген уакытта кайтаруы тиіс.

Ақшалай міндеттемелер - азаматтық құқықтық келісім шарт бойынша кредиторға қарызданушы ақшалай сомманың белгілгілі бір соммасын бөлігін қайтару тиіс.

Міндетті төлемдер - салықтар, белгілі бір деңгейдегі бюджетке түскен кірістер және жинақтар, шарттар жүзіндегі бюджеттен тыс қорлар.

Конкурстық кредитторлар - ақшалай міндеттер жөніндегі кредитторлар, өмірі мен денсаулығына кауіп төндіргені үшін қарызданушы жауапкершілікті көтереді . Ақшалай міндеттер мен міндеті төлемдердін көлемі және кұрамы мына жағдайларда анықталады, яғни арбитражда соттың шешімімен карызданушының кұлдырағаны жайында. Кәсіпорынның құлдырауына байланысты заңмен рұксат етілген істерді карастырсақ . Оларга :

Өзіндік еркін ликвидациясы - өзін камтамасыз ете алмайтын кәсіпорынның соттан тыс ісінің ликвидациясы .

1. 1 Қазақстан Үкіметі айқындаған бірлескен іс-қимыл жоспарының

1. Қаржы дағдарысына қарсы жоспарлар

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.