Білім беру әлеуметтануы пәнінің оқу әдістемелік кешені
1. КІРІСПЕ
2. ЖҰМЫС ОҚУ ЖОСПАРЫНАН КӨШІРМЕ
3. ПӘН САҒАТЫНЫҢ БӨЛІНУІ
4. ЛЕКЦИЯНЫҢ КҮНТІЗБЕЛІК .ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
5. СЕМИНАРЛЫҚ САБАҚТЫҢ КҮНТІЗБЕЛІК.ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
6. СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫС (СӨЖ) ТАҚЫРЫПТАРЫ
7. ЛЕКЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ
2. ЖҰМЫС ОҚУ ЖОСПАРЫНАН КӨШІРМЕ
3. ПӘН САҒАТЫНЫҢ БӨЛІНУІ
4. ЛЕКЦИЯНЫҢ КҮНТІЗБЕЛІК .ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
5. СЕМИНАРЛЫҚ САБАҚТЫҢ КҮНТІЗБЕЛІК.ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
6. СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫС (СӨЖ) ТАҚЫРЫПТАРЫ
7. ЛЕКЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ
Білім социологиясы білім жүйесін, білім беретін оқу орындарын әлеуметтік институт ретінде қарастырып және осы тұрғыда социологиялық әдістер арқылы зерттейді. Оқу процесін білім социологиясы тікелей зерттемейді. Бірақ социологияның оқу процесіне тікелей қатынасы бар деуге болады. Оқудың әдістемелік жағынан және әрбір пәннің сапасы туралы басқа ғылымдар (педагогика) зерттеулер жүргізеді. Ал социология осы оқу процесіне байланысты, оның сапасына, тиімділігіне әсер ететін әлеуметтік мәселелерді қарастырады. Мысалы, оқытушылардың сапалық құрамы, білімі, мамандық дәрежелері, мәдениеті, т.б. белгілері. Оқу, білім беру сапасын, деңгейін көтерудегі әсер ететін басқа да феномендер бар. Мысалы, отбасы және балаға білім, тәрбие беру; мемлекет орындары және олардың білім беру мәселесіндегі атқаратын рөлі; мәдени орталық және білім беру, білім берудегі дәстүрдің, әдет-ғұрыптың орны; халықтың ұлттық мәдениеті және білім беру, т.б. Қысқаша айтқанда, білім берудегі социологиялық мәселелер толып жатыр.
Социология ғылымының білім беру мәселелерінің бәріне де қатысы бар. Осы мәселелерді социологиялық зерттеулер арқылы социологиялық әдістермен анықтайды, жаңа тұжырымдар жасауға септігін тигізеді. Сондықтан да өркениетті елдерде білім, ғылым және басқа да құндылықтар туралы шешімдер жасау ісінде, реформа, Заң шығару да социологиялық зерттеулердің қорытындыларына жүгінеді.
Социология ғылымының білім беру мәселелерінің бәріне де қатысы бар. Осы мәселелерді социологиялық зерттеулер арқылы социологиялық әдістермен анықтайды, жаңа тұжырымдар жасауға септігін тигізеді. Сондықтан да өркениетті елдерде білім, ғылым және басқа да құндылықтар туралы шешімдер жасау ісінде, реформа, Заң шығару да социологиялық зерттеулердің қорытындыларына жүгінеді.
Негізгі:
1. Астафьев Я.У. , Шубкин В.Н. Социология образованияв СССР и России (в кн. Социология в России). Под редакцией В.А. Ядова, Москва,1998.
2. Аженов М.С. Актуальные проблемы социологии образования. «Саясат», №4, Алматы,2003г.
3. Негаев В.Я. Социология образования. Москва, 1998.
Шереги Ф.Э., Хорчева В.Г., Сериков В.В. Социология образования. Прикладной аспект. Москва,1997.
4.Горшков М.К., Шереги Ф.Э. Как провести социологическое исследование. М., 1985.
5.Гречихин В.Г. Лекции по методике и технике социологических исследованний. М.,1988.
6.Зверинцев А.Б. Коммуникационный менеджмент. М., 1997
7.Методы сбора социологической информации в социологических исследованиях (2кн.) Отв.ред. В.Г.Андреенков, О.М.Маслова. М., 1990.
8.Радионов Б.А. Коммуникация как социальное явление. Ростов-на-Дону, 1994
Ќосымша:
1.Андриенков В.Г., Крымганский А.О. Процесс обработки данных анкетных вопросов. М.,1986.
2.Белоновский С.А. Фокусированное интервью. М.,1993.
3.Бутенко И.А. Анкетный опрос как общение социолога с респондентом. М., 1989.
4.Гуревич Л.Я. Социологические и маркетинговые исследования: современные методики. Алматы,1997.
5.Нагайбаева З.А. Программа социологического исследования. В кн. Социология
1. Астафьев Я.У. , Шубкин В.Н. Социология образованияв СССР и России (в кн. Социология в России). Под редакцией В.А. Ядова, Москва,1998.
2. Аженов М.С. Актуальные проблемы социологии образования. «Саясат», №4, Алматы,2003г.
3. Негаев В.Я. Социология образования. Москва, 1998.
Шереги Ф.Э., Хорчева В.Г., Сериков В.В. Социология образования. Прикладной аспект. Москва,1997.
4.Горшков М.К., Шереги Ф.Э. Как провести социологическое исследование. М., 1985.
5.Гречихин В.Г. Лекции по методике и технике социологических исследованний. М.,1988.
6.Зверинцев А.Б. Коммуникационный менеджмент. М., 1997
7.Методы сбора социологической информации в социологических исследованиях (2кн.) Отв.ред. В.Г.Андреенков, О.М.Маслова. М., 1990.
8.Радионов Б.А. Коммуникация как социальное явление. Ростов-на-Дону, 1994
Ќосымша:
1.Андриенков В.Г., Крымганский А.О. Процесс обработки данных анкетных вопросов. М.,1986.
2.Белоновский С.А. Фокусированное интервью. М.,1993.
3.Бутенко И.А. Анкетный опрос как общение социолога с респондентом. М., 1989.
4.Гуревич Л.Я. Социологические и маркетинговые исследования: современные методики. Алматы,1997.
5.Нагайбаева З.А. Программа социологического исследования. В кн. Социология
Қ.А. ЯСАУИ АТЫНДАЃЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАЗАҚ-
ТҮРІК УНИВЕРСИТЕТІ
ЗАҢ ФАКУЛЬТЕТІ
ӘЛЕУМЕТТАНУ ЖӘНЕ САЯСАТТАНУ КАФЕДРАСЫ
БІЛІМ БЕРУ ӘЛЕУМЕТТАНУЫ пєнініњ
ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
Кафедра: Әлеуметтану және Саясаттану
2011-2012 оқу жылы,_____5______семестр
Кредит саны:______2_____
Оқытушының аты – жөні: социология ғылымдарының кандидаты
Төлеев Жұмахан Мырзашұлы
Мекен – жайы: Заң факультетінің ғимараты
Тел және E – mail: 3-21-17
Түркістан 2011
Оқу әдістемелік кешен кафедраныњ №
2011 ж. мєжілісінде ќаралды.
Әлеуметтану жєне Саясаттану
кафедрасыныњ мењгерушісі, соц.ѓ.д., проф.
О. Н±сќабаев
Факультеттің оқу-әдістемелік Кеңесінің №
2011 ж. мәжілісінде бекітілді.
Кеңес төрағасы төрайымы филос.ғ.к. доцент
А.Малдыбек
1. КІРІСПЕ
Пән туралы қысқаша сипаттама. Білім беру әлеуметтануы пәнінің
зерттеу объектісі қоғамның білім беру жүйесі және білім беру институтары
мен ұйымдары болып табылады.
Ал, зерттеу пәні ретінде әлеуметтанудың кең көлемін қамтитын қоғамның
білім беру жүйесінің дамуынан келіп туындайтын мәселелер алынады. Білімді
әлеуметтанулық талдауда қарастырылған категориялар,жалпы алғанда, жекеше
дербес болып табылады және олардың әрқайсысы жеке курстың зерттейтін пәні
бола алады. Бағдарламада Қазақстан қоғамындағы білім беру институттары мен
ұйымдарындағы өзгерістері мен ауысуларына аса көп көңіл бөлінеді.
Аталған пәнде бакалаврлар білім беру жүйесінің элементтерін зерттеудің
жаңа бағыты туралы, көрсетілген категорияларға байланысты жаңа білімдер
және мәліметтер туралы айтылып, біріктірілген, жинақталған жалпылама
сипаттағы білім алады. Жалпы алғанда курс, әлеуметтанудың теориялық
міндеттеріне негізделген және білім беру саласындағы субъектілердің өзара
әрекеттерін зерттеуге негізделген теориялық методологиялық сипатта.
Пәннің мақсаты: Білім беру әлеуметтануы пәнін оқытудың мақсаты
бакалаврлерге даму деңгейлері әртүрлі елдердің білім беру жүйелерін, білім
беру институттарын зерттеудегі негізгі теориялық бағыттар және қолданылатын
әлеуметтанулық әдістер бойынша жан-жақты білім беру болып табылады.
Пәннің міндеттері:
- бакалаврлерге білім және білім беру институттары түсініктерінің
анықтамасын беру;
- бакалаврлерге білімді әлеуметтанулық талдау методологиясын беру;
- білім беру жүйесінің Қазақстанда қалыптасу кезеңдерін қарастыру;
- курстың өзекті тақырыптары туралы түсінік беру;
- білім беру институттарының институционализациялануы мәселелерін
талқылау;
- бакалаврлерге білім беру жүйесінің құрылымын әлеуметтанулық
талдаумен таныстыру;
- бакалаврлерге қазіргі Қазақстандағы білім беру жүйесіндегі
реформаларды, оларды жүзеге асырудың жолдары мен салдарлары туралы
терең білім беру.
Пререквизиттері:
Пәнді оқыту үшін студенттер келесі курстарды меңгеруі қажет:
Әлеуметтану негіздері, Жалпы әлеуметтану, Әлеуметтану тарихы.
Постреквизиттері:
Пәнді игеру нәтижесіндегі алған білім Қоғамның әлеуметтік құрылымы,
Әлеуметтік институттар мен ұйымдар, Экономикалық социология, Басқару
әлеуметтануы курстарын игеруге қажет.
Қысқартылған сөздер:
ОБСӨЖ-оқытушының басқаруымен орындалатын студенттің өзіндік жұмысы.
СӨЖ- студенттің өзіндік жұмысы.
2. ЖҰМЫС ОҚУ ЖОСПАРЫНАН КӨШІРМЕ
№ Семес. Аудиториялық сабақтар Аудиториядан тыс сабақтар
Лекция Прак. Сем. Лабор. ОБСӨЖ СӨЖ
1 5 15 - 15 - 30 30
2 6 - - - - -
2 Барлығы 15 - 15 - 30 30
3. ПӘН САҒАТЫНЫҢ БӨЛІНУІ
Таќырыптар Аудиториялыќ сабаќ Аудиториядан тыс
(саѓат) сабаќ (саѓат)
Лекция Семинар ОБС¤Ж С¤Ж
1 Білім беру әлеуметтану 1 1 2 2
2 Білім беру әлеуметтануы пәнінің 2 2 4 4
тарихи дамуы
3 Білім әлеуметтік құбылыс ретінде1 1 2 2
және оның басқа әлеуметтік
құбылыстармен байланысы
4 Білім беру жүйесінің негізгі 2 2 4 4
түрлері
5 Білімдік процестің негізгі 1 1 2 2
субьектілері
6 Білімнің және білім беру 2 2 4 4
мекемелерінің әлеуметтік
мәселері
7 Мектепке дейінгі тәрбие және 1 1 2 2
оқыту
8 Жалпы орта білімнің (мектептік 1 1 2 2
білім)әлеуметтанулық зерттеулер
9 Орта кәсіби білім берудің 1 1 2 2
әлеуметтік мәселелері
10 Жоғары білім және оның 1 1 2 2
әлеуметтік мәселелері
11 Жоғары оқу орнын бітіргеннен 1 1 2 2
кейінгі білім, педагог кадрларды
дайындау, қайта дайындау және
біліктілігін көтеру
12 Қазақстандағы жоғарғы білім
беруді реформалау мәселері
13 Білімді басқару әлеуметтануы 1 1 2 2
Барлыѓы 15 15 30 30
4. ЛЕКЦИЯНЫҢ КҮНТІЗБЕЛІК –ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
№ Күні Лекция таќырыбы және оның жоспары Кредит Әдебиеттер
сағат (әдебиет ?,
саны реті,
тарауы,
беті)
1 Білім беру әлеуметтану 1 №1, §4,5,
1. Білім беру әлеуметтануы әлеуметтанудың 102-121 бет
бір саласы ретінде №3, §2,
2. Пәннің мақсаты мен міндеттері 25-36 бет
3. ХІХғ. Аяғы мен ХХ ғ. Батыс №6 §2,3,
әлеуметтануында білім әлеуметтануының 12-31 бет
пайда болуы
2 Білім беру әлеуметтануы, әлеуметтанудың 2 №3, §6,7,
бақа салалары және әлеуметтік гуманитарлық 203-231 бет
пәндер №6, §6,
1. Білім беру әлеуметтануы және 75-86 бет
әлеуметтанудың басқа салалары №8 §4, 82-96
2. Білім беру әлеуметтануы және философия, бет
саясаттану, педагогика, психология, №7, §12,
мәдениеттану, дінтану: өзар байланыс және 264-275 бет
мәселелерінің ортақтығы
3 Білім әлеуметтік құбылыс ретінде және оның1 №4, §7,8,
басқа әлеуметтік құбылыстармен байланысы 302-341 бет
1. Білім түсінігі №2, §13,
2. Білімнің тарихы және әлеуметтік құбылыс 325-336 бет
ретінде пайда болуы №3 §11,12,
3. Білім және ғылым 231-262 бет
№9, §6,
94-105 бет
4 Білім беру жүйесінің негізгі түрлері 2 №6, §9,
1. Ежелгі қоғамдағы білім және білім беру 242-281 бет
жүйелері №7, §2,3,
2. Білімнің түрлері 27-45 бет
3. Қазақстандық білім беру жүйесінің №8 §9,10,
реформасы 212-265 бет
5 Білімдік процестің негізгі субьектілері 1 №1, §4,5,
1. Мұғалім білім берудің негізгі 102-121 бет
субъектісі ретінде №3, §26,
2. ҚР-дағы мұғалімдердің әлеуметтік және 25-36 бет
материалдық мәселелері №6 §2,3,
3. Отбасының білім беру жүйелерімен 12-31 бет
байланысы
6 Білімнің және білім беру мекемелерінің 2 №1, §8,9
әлеуметтік мәселері 223-251 бет
1. Сапалы білімнің тұрғындардың барлық №2, §14,
топтарына қол жеткізілуін қамтамасыз ету 321-336 бет
2. Қазақстандық патриотизмді тәрбиелеу №8 §15,
3. Мемлекеттік тілдің дамуының 312-331 бет
ерекшеліктері №9, §8,
4. Білім және қоғамның әлеуметтік 246-275 бет
құрылымының өзгеруі
7 Білімге дейінгі тәрбие және оқыту 1 №3, §9,10,
1. Білімнің деңгейлері түсінігі 356-421 бет
2. Мектепке дейінгі білім №4, §9,
3. Балалардың мектеп алдындағы дайындығы 351-369 бет
мәселелері №6 §12,
232-241
8 Жалпы орта білімнің (мектептік 1 №6, §8,
білім)әлеуметтанулық мәселелері 312-321 бет
1. Мектептік білім әлеуметтануы және оның №7, §9,
мәселелері 251-264 бет
2. ҚР-дағы мектептік білімді реформалаудың №8 §12,
жаңа бағдарламасы 305-331 бет
3. ҚР-дағы мектептік білімнің қазіргі №8, §14,
жағдайын әлеуметтанулық талдау: 264-275 бет
міндеттері, мәселелері, болашағы
3. 12 жылдық білім беруге көшу мәселелері
4. Мектептің білім сапасы мәселесі
5. Мектеп оқушылары арасындағы ауытқушылық
мінез-құлық
9 Бастауыш және орта кәсіби білім 1 №6, §9,
1. ҚР-дағы бастауыш және орта кәсіби білім 242-281 бет
беру деңгейін әлеуметтанулық талдау №7, §2,3,
2. Бастауыш және орта кәсіби білім берудің 27-45 бет
негізгі түрлері №8 §9,10,
3. Бұл білім деңгейінің мазмұны мен 212-265 бет
баспалдақтары №4, §8,
164-175 бет
10 Жоғары білім және оның әлеуметтік 1 №1, §4,5,
мәселелері 102-121 бет
1. ҚР-дағы жоғары білім реформасы және оны №3, §26,
әлеуметтанулық талдау 25-36 бет
2. Жоғарға оқу орның бітіргеннен кейінгі №6 §2,3,
білімнің жаңа 12-31 бет
жүйесі-Бакалавриат-Магистратура-До кторанту №5, §4,
ра. 64-75 бет
3. ЖОО-дағы оқыту сапасы мәселесі
4. Кредиттік технологиялар жүйесіне өту
11 Жоғары оқу орнын бітіргеннен кейінгі 1 №6, §9,
білім, педагог кадрларды дайындау, қайта 242-281 бет
дайындау және біліктілігін көтеру №7, §2,3,
1. Магистратураның әлеуметтік мәселелері 27-45 бет
2. Жаңа жоғары білім беру жүйесі бойынша №8 §9,10,
докторанттарды дайындау мәселелері 212-265 бет
3. ЖОО-ның оқытушыларының мамандығын №4, §8,
көтерудің және қайта дайындаудың арнайы 164-175 бет
институттарын құру қажеттігі
12 Білімді басқару әлеуметтануы 1 №1, §4,5,
1. Білім менеджменті 102-121 бет
2. Білімнің жаңа реформасы білімді басқару №3, §26,
жүйесін жетілдіру туралы 25-36 бет
3. Білімнің сапасын бағалаудың Ұлттық №6 §2,3,
жүйесін қалыптастыру 12-31 бет
№5, §4,
64-75 бет
5. СЕМИНАРЛЫҚ САБАҚТЫҢ КҮНТІЗБЕЛІК-ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
№ Күні Семинар таќырыбы мен жоспары Кредит ТапсырмалардыӘдебиеттер
сағат санытексеру түрі (әдебиет №,
реті,
тарауы,
беті).
1 Білім беру әлеуметтану 1 1.Таќырып №1, §4,5,
1. Білім беру әлеуметтануы бойынша 102-121 бет
әлеуметтанудың бір саласы дискуссия. №3, §2,
ретінде 2. 25-36 бет
2. Пәннің мақсаты мен Эмпирикалыќ №6 §2,3,
міндеттері єлеуметтануды12-31 бет
3. ХІХғ. Аяғы мен ХХ ғ. Батыс њ тиімділігі №5, §4,
әлеуметтануында білім жайында 64-75 бет
әлеуметтануының пайда болуы аналитикалыќ
талдау жасау.
2 Білім беру әлеуметтануы, 2 1.Таќырып №3, §6,7,
әлеуметтанудың бақа салалары бойынша 203-231 бет
және әлеуметтік гуманитарлық дискуссия. №6, §6,
пәндер 2.Тест 75-86 бет
1. Білім беру әлеуметтануы с±раќтарын №8 §4, 82-96
және әлеуметтанудың басқа индивидуалды бет
салалары т‰рде №7, §12,
2. Білім беру әлеуметтануы дайындап, 264-275 бет
және философия, саясаттану, жауаптарын
педагогика, психология, талќылау.
мәдениеттану, дінтану: өзар 3.Схема сызу.
байланыс және мәселелерінің
ортақтығы
3 Білім әлеуметтік құбылыс 1 1.Таќырып №4, §7,8,
ретінде және оның басқа бойынша 302-341 бет
әлеуметтік құбылыстармен дискуссия. №2, §13,
байланысы 2.Єлеуметтану325-336 бет
1. Білім түсінігі лыќ №3 §11,12,
2. Білімнің тарихы және зерттеудіњ 231-262 бет
әлеуметтік құбылыс ретінде ќоѓамдыќ №9, §6,
пайда болуы санаѓа єсері 94-105 бет
3. Білім және ғылым таќырыбында
дебат ж‰ргізу
4 Білім беру жүйесінің негізгі 2 1.Таќырып №6, §9,
түрлері бойынша 242-281 бет
1. Ежелгі қоғамдағы білім дискуссия. №7, §2,3,
және білім беру жүйелері 2.Баяндама 27-45 бет
2. Білімнің түрлері жазу. №8 §9,10,
3. Қазақстандық білім беру 3.Тест 212-265 бет
жүйесінің реформасы с±раќтарын №4, §8,
жасау. 164-175 бет
5 Білімдік процестің негізгі 1 1.Таќырып №1, §4,5,
субьектілері бойынша 102-121 бет
1. Мұғалім білім берудің дискуссия. №3, §26,
негізгі субъектісі ретінде 2.Интернет 25-36 бет
2. ҚР-дағы мұғалімдердің ж‰йесініњ №6 §2,3,
әлеуметтік және материалдық пайдасы жєне 12-31 бет
мәселелері зиянды №5, §4,
3. Отбасының білім беру жаќтары 64-75 бет
жүйелерімен байланысы жайында екі
топќа бµлініп
диспут
ж‰ргізу.
6 Білімнің және білім беру 2 1.Таќырып №1, §8,9
мекемелерінің әлеуметтік бойынша 223-251 бет
мәселері дискуссия. №2, §14,
1. Сапалы білімнің 2.Аќпараттыќ 321-336 бет
тұрғындардың барлық топтарына ќауіпсіздік №8 §15,
қол жеткізілуін қамтамасыз мєселесіне 312-331 бет
ету социологиялыќ№9, §8,
2. Қазақстандық патриотизмді талдау жасау.246-275 бет
тәрбиелеу
3. Мемлекеттік тілдің
дамуының ерекшеліктері
4. Білім және қоғамның
әлеуметтік құрылымының
өзгеруі
7 Білімге дейінгі тәрбие және 1 1.Таќырып №3, §9,10,
оқыту бойынша 356-421 бет
1. Білімнің деңгейлері баяндама №4, §9,
түсінігі жазу. 351-369 бет
2. Мектепке дейінгі білім 2.ПР-дыњ №6 §12,
3. Балалардың мектеп ролін 232-241 бет
алдындағы дайындығы дµњгелек №9, §11,
мәселелері ‰стел 261-372 бет
барысында
талќылау.
8 Жалпы орта білімнің 1 1.Таќырып №6, §8,
(мектептік бойынша 312-321 бет
білім)әлеуметтанулық дискуссия. №7, §9,
мәселелері 2.Жазбаша 251-264 бет
1. Мектептік білім т‰рде №8 §12,
әлеуметтануы және оның ќорытынды-т±ж305-331 бет
мәселелері ырымдама №8, §14,
2. ҚР-дағы мектептік білімді жазу. 264-275 бет
реформалаудың жаңа
бағдарламасы
3. ҚР-дағы мектептік білімнің
қазіргі жағдайын
әлеуметтанулық талдау:
міндеттері, мәселелері,
болашағы
3. 12 жылдық білім беруге
көшу мәселелері
4. Мектептің білім сапасы
мәселесі
5. Мектеп оқушылары
арасындағы ауытқушылық
мінез-құлық
9 Бастауыш және орта кәсіби 1 1.Таќырып №6, §9,
білім бойынша 242-281 бет
1. ҚР-дағы бастауыш және орта дискуссия. №7, §2,3,
кәсіби білім беру деңгейін 2.Баяндама 27-45 бет
әлеуметтанулық талдау жазу. №8 §9,10,
2. Бастауыш және орта кәсіби 3.Тест 212-265 бет
білім берудің негізгі түрлері с±раќтарын №4, §8,
3. Бұл білім деңгейінің жасау. 164-175 бет
мазмұны мен баспалдақтары
10 Жоғары білім және оның 1 1.Таќырып №1, §4,5,
әлеуметтік мәселелері бойынша 102-121 бет
1. ҚР-дағы жоғары білім дискуссия. №3, §26,
реформасы және оны 2.Интернет 25-36 бет
әлеуметтанулық талдау ж‰йесініњ №6 §2,3,
2. Жоғарға оқу орның пайдасы жєне 12-31 бет
бітіргеннен кейінгі білімнің зиянды №5, §4,
жаңа жаќтары 64-75 бет
жүйесі-Бакалавриат-Магистрату жайында екі
ра-Докторантура. топќа бµлініп
3. ЖОО-дағы оқыту сапасы диспут
мәселесі ж‰ргізу.
4. Кредиттік технологиялар
жүйесіне өту
11 Жоғары оқу орнын бітіргеннен 1 1.Таќырып №1, §8,9
кейінгі білім, педагог бойынша 223-251 бет
кадрларды дайындау, қайта дискуссия. №2, §14,
дайындау және біліктілігін 2.Аќпараттыќ 321-336 бет
көтеру ќауіпсіздік №8 §15,
1. Магистратураның әлеуметтік мєселесіне 312-331 бет
мәселелері социологиялыќ№9, §8,
2. Жаңа жоғары білім беру талдау жасау.246-275 бет
жүйесі бойынша докторанттарды
дайындау мәселелері
3. ЖОО-ның оқытушыларының
мамандығын көтерудің және
қайта дайындаудың арнайы
институттарын құру қажеттігі
12 Қазақстандағы жоғарғы білім
беруді реформалау
1.Жоғарғы білім беруді
реформалаудың жаңа кезеңдері
2.
12 Білімді басқару әлеуметтануы 1 1.Таќырып №3, §9,10,
1. Білім менеджменті бойынша 356-421 бет
2. Білімнің жаңа реформасы баяндама №4, §9,
білімді басқару жүйесін жазу. 351-369 бет
жетілдіру туралы 2.ПР-дыњ №6 §12,
3. Білімнің сапасын ролін 232-241 бет
бағалаудың Ұлттық жүйесін дµњгелек №9, §11,
қалыптастыру ‰стел 261-372 бет
барысында
талќылау.
6. СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫС (СӨЖ) ТАҚЫРЫПТАРЫ
№ С¤Ж таќырыбы Тапсырманы Тапсырманы Тапсырманы
орындау формасықабылдау қабылдау
(реферат, мерзімі орны (каб№,
доклад, кейс, уақыты)
эссе, ғылыми
талдау, құрал
жасау, т.б.)
1 Білім беру әлеуметтану Реферат, І-апта Ауд. №204.
пікірталас сәрсенбі сағ.
13.00-15.00
2 Білім беру әлеуметтануы, Реферат ІІ-апта Ауд. №204.
әлеуметтанудың бақа салалары Дисскусия жұма сағ.
және әлеуметтік гуманитарлық 13.00-15.00
пәндер
3 Білім әлеуметтік құбылыс Баяндама І-апта Ауд. №204.
ретінде және оның басқа Аналитикалыќ сәрсенбі сағ.
әлеуметтік құбылыстармен талдау 13.00-15.00
байланысы
4 Білім беру жүйесінің негізгі Баяндама, ІІ-апта Ауд. №204.
түрлері пікірталас, жұма сағ.
Схема сызу 13.00-15.00
5 Білімдік процестің негізгі Реферат, І-апта Ауд. №204.
субьектілері Дисскусия, сәрсенбі сағ.
Баяндама 13.00-15.00
6 Білімнің және білім беру Аналитикалыќ ІІ-апта Ауд. №204.
мекемелерінің әлеуметтік талдау, жұма сағ.
мәселері дискуссия, 13.00-15.00
Плакат сызу
7 Білімге дейінгі тәрбие және Реферат, І-апта Ауд. №204.
оқыту Пікірталас сәрсенбі сағ.
13.00-15.00
8 Жалпы орта білімнің (мектептік Баяндама ІІ-апта Ауд. №204.
білім)әлеуметтанулық мәселелері жұма сағ.
13.00-15.00
9 Бастауыш және орта кәсіби білімБаяндама І-апта Ауд. №204.
Жоба сәрсенбі сағ.
13.00-15.00
10 Жоғары білім және оның Аналитикалыќ ІІ-апта Ауд. №204.
әлеуметтік мәселелері талдау, жұма сағ.
Реферат 13.00-15.00
11 Жоғары оқу орнын бітіргеннен Баяндама І-апта Ауд. №204.
кейінгі білім, педагог Тотық жоба сәрсенбі сағ.
кадрларды дайындау, қайта 13.00-15.00
дайындау және біліктілігін
көтеру
12 Білімді басқару әлеуметтануы Дисскусия, ІІ-апта Ауд. №204.
Кейс жұма сағ.
13.00-15.00
7. ОҚУЛЫҚТАР МЕН WEB САЙТТАР ТІЗІМІ
Негізгі:
1. Астафьев Я.У. , Шубкин В.Н. Социология образованияв СССР и России (в кн.
Социология в России). Под редакцией В.А. Ядова, Москва,1998.
2. Аженов М.С. Актуальные проблемы социологии образования. Саясат, №4,
Алматы,2003г.
3. Негаев В.Я. Социология образования. Москва, 1998.
Шереги Ф.Э., Хорчева В.Г., Сериков В.В. Социология образования. Прикладной
аспект. Москва,1997.
4.Горшков М.К., Шереги Ф.Э. Как провести социологическое исследование. М.,
1985.
5.Гречихин В.Г. Лекции по методике и технике социологических исследованний.
М.,1988.
6.Зверинцев А.Б. Коммуникационный менеджмент. М., 1997
7.Методы сбора социологической информации в социологических исследованиях
(2кн.) Отв.ред. В.Г.Андреенков, О.М.Маслова. М., 1990.
8.Радионов Б.А. Коммуникация как социальное явление. Ростов-на-Дону, 1994
Ќосымша:
1.Андриенков В.Г., Крымганский А.О. Процесс обработки данных анкетных
вопросов. М.,1986.
2.Белоновский С.А. Фокусированное интервью. М.,1993.
3.Бутенко И.А. Анкетный опрос как общение социолога с респондентом. М.,
1989.
4.Гуревич Л.Я. Социологические и маркетинговые исследования: современные
методики. Алматы,1997.
5.Нагайбаева З.А. Программа социологического исследования. В кн. Социология
8. ОҚУЛЫҚТАР, ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚҰРАЛДАРМЕН ҚАМСЫЗДАНДЫРУ КАРТАСЫ
№ Оқулық, Оқулық Авторы, Оқулық, ЭлектрондыҚамтылу
оқу-әдістеметілі шыққан оқу-әдістемелік қ түрі дәрежесі
лік құрал жылы, құрал саны (дана) %
баспахана
КафедрадаКітапха
нада
9. БАҚЫЛАУ ТҮРЛЕРІ
5- семестр 7-аптада 1-блок, 14-аптада 2- блок жазбаша қабылданады, семестр
соңында емтихан Тест ЭВМ т‰рінде ќабылданады.
10. АРАЛЫҚ БАҚЫЛАУ (МОДУЛЬ) СҰРАҚТАРЫ
1-аралық бақылау 1-7 апта
1. Білім беру әлеуметтануы әлеуметтанудың бір саласы ретінде
2. Пәннің мақсаты мен міндеттері
3. ХІХғ. Аяғы мен ХХ ғ. Батыс әлеуметтануында білім әлеуметтануының пайда
болуы
4. Білім беру әлеуметтануы және әлеуметтанудың басқа салалары
5. Білім беру әлеуметтануы және философия, саясаттану, педагогика,
психология, мәдениеттану, дінтану: өзар байланыс және мәселелерінің
ортақтығы
6. Білім түсінігі
7. Білімнің тарихы және әлеуметтік құбылыс ретінде пайда болуы
8. Білім және ғылым
9. Ежелгі қоғамдағы білім және білім беру жүйелері
10. Білімнің түрлері
11. Қазақстандық білім беру жүйесінің реформасы
12. Мұғалім білім берудің негізгі субъектісі ретінде
13. ҚР-дағы мұғалімдердің әлеуметтік және материалдық мәселелері
14. Отбасының білім беру жүйелерімен байланысы
2- аралық бақылау 8-14 апта
1. Сапалы білімнің тұрғындардың барлық топтарына қол жеткізілуін қамтамасыз
ету
2. Қазақстандық патриотизмді тәрбиелеу
3. Мемлекеттік тілдің дамуының ерекшеліктері
4. Білім және қоғамның әлеуметтік құрылымының өзгеруі
5. Білімнің деңгейлері түсінігі
6. Мектепке дейінгі білім
7. Балалардың мектеп алдындағы дайындығы мәселелері
8. Мектептік білім әлеуметтануы және оның мәселелері
9. ҚР-дағы мектептік білімді реформалаудың жаңа бағдарламасы
10. ҚР-дағы мектептік білімнің қазіргі жағдайын әлеуметтанулық талдау:
міндеттері, мәселелері, болашағы
11. 12 жылдық білім беруге көшу мәселелері
12. Мектептің білім сапасы мәселесі
13. Мектеп оқушылары арасындағы ауытқушылық мінез-құлық
14. ҚР-дағы бастауыш және орта кәсіби білім беру деңгейін әлеуметтанулық
талдау
15. Бастауыш және орта кәсіби білім берудің негізгі түрлері
16. Бұл білім деңгейінің мазмұны мен баспалдақтары
17. ҚР-дағы жоғары білім реформасы және оны әлеуметтанулық талдау
18. Жоғарға оқу орның бітіргеннен кейінгі білімнің жаңа жүйесі-Бакалавриат-
Магистратура-Докторантура.
19. ЖОО-дағы оқыту сапасы мәселесі
20. Кредиттік технологиялар жүйесіне өту
21. Магистратураның әлеуметтік мәселелері
22. Жаңа жоғары білім беру жүйесі бойынша докторанттарды дайындау
мәселелері
23. ЖОО-ның оқытушыларының мамандығын көтерудің және қайта дайындаудың
арнайы институттарын құру қажеттігі
24. Білім менеджменті
25. Білімнің жаңа реформасы білімді басқару жүйесін жетілдіру туралы
26. Білімнің сапасын бағалаудың Ұлттық жүйесін қалыптастыру
11. ЕМТИХАН СҰРАҚТАРЫ
Ескерту: Тест с±раќтары Білім беру єлеуметтануыныњ оќу-єдістемелік
кешенінде берілген.
12. СТУДЕНТТІҢ БІЛІМІН БАҒАЛАУ ЕРЕЖЕСІ
Университетте кредиттік оқу жүйесіне өткен академиялық топтарда
студенттің білімі мен біліктілігін бақылау және бағалау рейтингтік жүйеде
іске асырылады. Рейтингтік балл екі бөліктен құралады: біріншісі –
рейтингтік балдың 40% үлесін құрайды, ол студенттің күнделікті, шептік
бақылау және СӨЖ тапсырмаларын орындағаны үшін алатын балдарының
қосындысынан, екінші - 60%, ол емтихан балынан құралады.
Студент қажетті балды жинақтау арқылы, яғни:
күнделікті сабаққа қатысу белсенділігі (күнделікті үй, аудиториялық т.б.)
тапсырмаларды орындағаны үшін қойылатын бағалар – Б1;
шептік бақылау нәтижесінде жинаған балы – Б2;
студенттің оқытушы басшылығымен және жеке өзі орындайтын жұмыстарды
орындағаны үшін алатын балдарды – Б3;
қортынды бақылау – емтихан балдары – Бе арқылы жинақтайды;
Осы балдардың қосындысы студенттің білімінің рейтингтік көрсеткіші болып
саналады, яғни
R=(Б1+Б2+Б3) * 0,4 + Бе * 0,6
Мұндағы R жалпы рейтингтік бал.
Рейтингтік балды құрайтын Б1, Б2, Б3, Бе шаманы есептеу тәртібін кафедра
тағындайды. Көп жағдайлара рейтингтік балдың максимал мәнін R=100 бал етіп
алады.
Єріптік ж‰йедегі Баѓаныњ сандыќ Проценттік Дєст‰рлі баѓалау
баѓалау баламасы баламасы ж‰йесі бойынша
А 4,0 95-100 ¤те жаќсы
А- 3,67 90-94
В+ 3,33 85-89 Жаќсы
В 3,0 80-84
В- 2,67 75-79
С+ 2,33 70-74 Ќанаѓаттанарлыќ
С 2,0 65-69
С- 1,67 60-64
D+ 1,33 55-59
D 1,0 50-54
F 0 0-49 Ќанаѓаттанѓысыз
13. КАФЕДРА ЖӘНЕ ОҚЫТУШЫ ТАРАПЫНАН СТУДЕНТКЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
1) сабаќќа кешікпей келу жєне ќатысу;
2) ‰й тапсырмасын уаќытылы орындау жєне оны тапсыру;
3) сабаќ барысында басќа таќырыптарды талќылауѓа немесе басќа істермен
айналысуѓа р±ќсат етілмейді;
4) телефон, т.б. байланыс ќ±ралдарын сабаќ ‰стінде µшіріп ќою;
5) С¤Ж, ОБС¤Ж тапсырмаларын уаќытында орындау.
. ЛЕКЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ
№1 лекция Білім беру әлеуметтануы
1. Білім беру әлеуметтануы әлеуметтанудың бір саласы ретінде
2. Пәннің мақсаты мен міндеттері
Білім социологиясы білім жүйесін, білім беретін оқу
орындарын әлеуметтік институт ретінде қарастырып және осы тұрғыда
социологиялық әдістер арқылы зерттейді. Оқу процесін білім социологиясы
тікелей зерттемейді. Бірақ социологияның оқу процесіне тікелей қатынасы бар
деуге болады. Оқудың әдістемелік жағынан және әрбір пәннің сапасы туралы
басқа ғылымдар (педагогика) зерттеулер жүргізеді. Ал социология осы оқу
процесіне байланысты, оның сапасына, тиімділігіне әсер ететін әлеуметтік
мәселелерді қарастырады. Мысалы, оқытушылардың сапалық құрамы, білімі,
мамандық дәрежелері, мәдениеті, т.б. белгілері. Оқу, білім беру сапасын,
деңгейін көтерудегі әсер ететін басқа да феномендер бар. Мысалы, отбасы
және балаға білім, тәрбие беру; мемлекет орындары және олардың білім беру
мәселесіндегі атқаратын рөлі; мәдени орталық және білім беру, білім
берудегі дәстүрдің, әдет-ғұрыптың орны; халықтың ұлттық мәдениеті және
білім беру, т.б. Қысқаша айтқанда, білім берудегі социологиялық мәселелер
толып жатыр.
Социология ғылымының білім беру мәселелерінің бәріне де қатысы
бар. Осы мәселелерді социологиялық зерттеулер арқылы социологиялық
әдістермен анықтайды, жаңа тұжырымдар жасауға септігін тигізеді. Сондықтан
да өркениетті елдерде білім, ғылым және басқа да құндылықтар туралы
шешімдер жасау ісінде, реформа, Заң шығару да социологиялық зерттеулердің
қорытындыларына жүгінеді.
Нақтылы социологиялық зерттеулерді жүргізбейінше маңызды саяси
істерді бастауға болмайтынына көпшілік саясаткерлердің көзі жетті деуге
болады. Білім социологиясының өзіндік құрылымы бар. Олар білімнің
деңгейлеріне байланысты осы социологияның өзіндік салалары. Біздің
зерттеу нысанымыз - жоғары білім беру жүйесі. Сондықтан да бұл зерттеу
жоғары білім беру социологиясының шеңберінде жүргізіледі. Жоғары білім
беру социологиясының өзіндік мәселелері бар. Оның бәрін тізбектеп жату
қиынға түседі, бірақ негізгі мәселелерін айтып кетуге болады.
Олар: жоғары оқу орындарының мамандар дайындаудағы қоғамдағы
рөлі; ғылымды, жоғары білімді әлеуметтік құндылық ретінде қарастыру;
жоғары білім беру үздіксіз білім алудың ресми түрдегі жоғарғы сатысы;
жоғары білім беру процесін гуманизацияландыру; жоғары білім беру жүйесін
әлемдік талаптарға сәйкес келтірудің әлеуметтік жақтары; жоғары білім
беру және әлеуметтік құрылымдағы өзгерістер; жоғары білім алған
мамандардың қоғамдағы орны, статусы; жоғары білім берудің сапасын көтеру
және соған байланысты әлеуметтік шаралар; жоғары мектепте оқитын
студенттің (бакалавриат), магистранттың, аспиранттың, докторанттың
әлеуметтік жағдайлары; оқытушылар, профессорлар және жоғары оқу
орындарындағы басқа да қызметкерлер топтарын осы орының субъектісі ретінде
қарастыру; жоғары білім беру жүйесіндегі реформаларға, жаңа оқудың
формаларына социологиялық талдау жасау, бағалау.
Осы орындардың материалдық базаларын зерттеп,
тұжырымдамалар жасау; социологиялық және статистикалық негіздерге сүйене
отырып, әрбір кезеңдерде қандай кәсіби мамандық қоғамға, мемлекетке өте
қажет, қандай мамандықтар бойынша осы оқу орындарына студенттерді
қабылдау санын азайту не көбейту мәселесі; жоғары оқу орнын бітірген
мамандардың жұмысқа орналасу мәселесі; жоғары оқу орындарында әлемдік
өлшемде тексерілген білім берудің жаңа формаларын енгізу және оның
әлеуметтік нәтижесі;
Жоғары білім беру жүйесін басқару мәселесі және оның тиімді,
тиімсіз жақтарын социологиялық жолдармен дәлелдеу. Әрине, білім берудің
басқа да жақтары мен мәселелері жеткілікті. “Білім социологиясында маңызды
орынға ие болатын сала - ол жоғары білім берудің әлеуметтік мәселелері.
Осы әлеуметтік мәселелердің бәрін бірдей тізбектеп жатудың өзі қиынға
түсіп отыр”, - дейді
2- тақырып. Білім әлеуметтануы, әлеуметтанудың басқа салаларымен
және әлеуметтік гуманитрлық пәндермен байланысыпайда болуы
1. Білім беру әлеуметтануы және әлеуметтанудың басқа салалары
2. Білім беру әлеуметтануы және философия, саясаттану,
педагогика, психология, мәдениеттану, дінтану: өзар байланыс және
мәселелерінің ортақтығы
Парсонс білім берудің жүйесін оте дарынды индивид-терді қогамның ете қүндм
бағыттарына жинақтау деп қарастырғаи. Парсонс бойьшша білімін, қолыиан
келетін ісін, кабілетін тексеруге орай білім беру жүйесі аса мацызды
әлеуметтік функцияны — қоғамда әлеуметтік рольдерді үлестіру функциясын
іске асырады. Білім беру социологиясьгнын орталық проблемасы "интеллект
коэффициенті" деп аталатын орны мен ролін багалаумен байланысты.
Адамдар табиги дарынды-лығымен айтарлықтай ерекшеленеді. Осы орайда
интел-лект деген ұғым — абстракты ойлауды нақты түрде білдіреді. Алайда,
мүндай дефиниция әр адамның интеллектуалдык бай қасиетін көрсете алмайды.
Интеллектік коэффициентін өлшеу негізіяде оқушыларды кластардын және оқу
орындарының әр түрлі типіне болу жүргізіліп келедіц Интеллектуалдық
коэффициентке негізделген өлшемдерді сынаудан бұрын мұндай амалды
жақтаушылардыя дәлелдемелерін қарастырып өтейік.
1960 жылдардың сонында, 1970 жылдардың бас кезінде кейбір
америка және агылшын психологтары, онын ішінде Х.Айзенк әр түрлі
өлшемдер негізіне сүйеке отырып, қара нәсілді америкалықтардын ақ
нәсілділерге қарағанда, интеллект коэффициенті төменірек болатын-дығын
мәлімдейді. Олар мұндай ерекшеліктерді- генетикалық факторлардың
негізіне сүйене түсіндіреді. Қосымша дәлел ретінде осы
пікірді жактаушылар әртүрлі жағдайда өсіп-өнген бір жүмыртқалы
егіздерге жүргізілген зерттеулерді келтіреді. Ол бойынша иңдивидтер
арасында интеллект коэффициенті түрғысынан қарағагада аса мәнді
айырмашылық бола қойған жоқты. Алайда, бүл көзқарасқа мықты қарсы
дәлелдемелер де кездеседі. Интеллект коэффициентін тексеру үшін
жасалган (юлжамдар оны құрастырушылардың мәдего бағыт-бағдарыиа
байланысты болады. Әртүрлі мәдениеттің өкілдері үшін болжамда
келтірілген қандай да бір тапсырманың өзі алабөтен болуы ықтимал. Мол мен
С.Скрибкердің "Культура и мышление" еңбегінен мысал келтірейік.
Бүл еңбекте олар белгілі психолог А.Р.Лурияның 1980 жылдары Орта Азия шару-
алары арасывда жүргізген зерттеулерінен мәліметтер келтіреді.
Лурия шаруаларға олардың өндірістік тәжірибесімен байланысіы, ал
кейбірінін мазмүны кәсіби қызметіне қатысы жоқ силлогизмдерді үсынады.
Міне, "*практнкалық" есептің бір мысалы: "Жылы және ылгалды жерде макта
өседі. Н. қышқыльгнда жылы, әрі ылгалды. Окда мақта өсе ме, жоқ па?"
Өндірістегі тджірибесіие қатысы жоқ силлогизмге төмендегідей логи-қдлык
есеп келтірілді: "Мәңгі қар басқан солтүстікте &рлық аюлар ақ болып
келеді.Х. деген солтүстікте. Он-шгы аюлар ақ па, жоқ әлде басқаша ма?".
Бірінші яеетті шешу оларға қиын тимеді. Олар дүрмс шешім дбылдады, бірақ,
оларға "Дәл солай, мүны мен өзім де бадемін" деп негізделген жауаптар тән
болды. Алайда, шімші типтегі силлогизмдерге олар мүлде басқаша жау-ш
берді. Міне, ақ аюлар туралы есепке берген жауабы: "Мен онда аюлардың
кандай болатыньш білмеймін. Мен %ма& болған емеспін, білмеймін де". "X.
деген шалдан с^раңыз, ол онда болған, сізге айтып та бере алады". Мектепте
окымаған, үжымдык шаруашылықта жүмыс ктсмеген шаруалардың барлығы дерлік
сізге осылай жа-уап береді. Олар логикалық алғы шарттардың жүйесін
лбылдап, олардан қорытынды шыгаруға қарсылық білдіреді .Білім беру
әлеуметтануы, әлеуметтанудың бақа салалары және әлеуметтік гуманитарлық
пәндер
Білім беру әлеуметтануы, әлеуметтанудың бақа салалары және әлеуметтік
гуманитарлық пәндер
Осы тұрғыда, Канада маманы О.Клинебергтің де зерттеулері қызғылықты.
Ол АҚШ-тағы үндіс мәдениеті балаларымен жұмыс істейді. Балаларға ол әр
түрлг. олемдегі иіариктерді әр түрлі ұяларға орналастыруды .ліады. Ьалалар
бүл тапсырманы оңай орындағанымен, берілген уақыт ішінде үлгере алмайды.
Бірақ бұл балалардың және осы мәдениет өкілдерінін интеллектісінің
іздемдігінің көрінісі емес. Американын қазіргі қоғам тілдеріне қарағанда
осы мәдениеттің өкілдері бұл операцияны іске асырудын жылдамдығына үлкен
мән берген жөн. Сондықтан эксперимент жүргізушінің тапсырманы tea орындауға
қойған талабын олар дұрыс түсінген жоқ. Әрине, біз америка өндірістері мен
Орта Азияның дуыл тұрғындары арасынан ұқсастық белгісін іздестірмейміз. Бұл
өте әркелкі мәдениеттер. Олар бірінің арасындағы түбегейлі ерекшеліктерімен
байқалып қоймай, еуропа мәдениетінен де алшақ жатыр. Сондықтан интеллекті
коэффициентіне жүргізілген зерттеулер, оны бір мәдени дәстүр ауқымында
жүргізу басқа Кодениет өкілдерінің интеллектуалдық қабілетін өлшеуге жауап
бере алмауы да ықтимал. Алайда, бүл проблемaғa келген ұлттық, этникалық
ерекшелігі төңірегінде шектелген жөн. Бұл ұлттық топтың ішінде әр түрлі
мәдениет өкілдері өзара мәдени бағыты мен интеллектуалдық деңгейінде
ерекшеленеді, Срвдықтзн олардын иктеллектуалдық деңгейіне ақ түсті қарауға
болмайды. Білім беру социологиясы үшін таптық және ұлттық айырмашылыктар
осы салада улкем қызығушнлық туды-рып отыр. Әр түрлі әлеуметтік топтардыч
өкілдері ушіи орта мектелтер мен жоғары оку орындарындағы табыстардын алгы
шарттары қандай?
3-тақырып. Білім әлеуметтік құбылыс ретіндежәне оның басқа
құбылыстармен байланысы
1. Білім түсінігі. Білім беру түрлері
2. Білімнің тарихы және әлеуметтік құбылыс ретінде пайда болуы
3. Білім және ғылым
Кейбір социологтардмк айтуынша, әлеуметтік топтың ішіндегі күндылықтар
мектептегі, жоғары оқу орнындағы оку табыстары мен кемшіліктерцге
байланысты болады екен. Америка социологы Х.Хайменнің пікірінше жұмысшы
тобының куедылықтар жүйесі, білім беру мекемесінде кызмет
істегеиде белгілі бір шындықтар тудырады. Құндылықтар жуйесіңде
осындай ерекшеліқтер ол ушін мынадай тұрғыда болады:
— жұмысшы табы шартты білім алуға жеке басыны^; табысты ретінче
қарамайды. Белгілі бір міңдеттелген білім деыейіне ^сеткен сон, ол
білім алуын тоқтатады;
— тұрмьгсшы табьг жүмысты, жумыс орнын багалағанда бір ..лмптылыкты,
сенімділікті, экономикалык табысты макса? етіп, алдйгм уақытка узак
мерзімге күш-жігер мея ресурстарын жұмсауға мудделі емес;
— жұмысшылар ужммдык әрекеттін тиімділігіне (жеке і ібысқа емес), оныи
тәсілдеріне көгт назар аударады.
Әрире, мұндай әрекеттер жумысшының нақты куйін көрсетіп отырады,
Жумысгамлардың шыңдыгында, білім ллу;;,ч жалгастыруда мумкіндіктері агз
болады. Соңдыктан көп жагдайда білім алу жүйесінде олар
өз мумкііщіктеріие накты шындық турғысыная қарайды. Алайда,
мундай секім олардың білім алуды жалғастыруға деген
мүмкіндіктерін одан әрі кеміте туседі.
Бұл бағытын кейбір мәсаяелері катан сынга алынған
болатын. Біріншіден, жумысшы табы өкілдерінщ іс-әрекетііген, оның
ішкі мотивінен осылай тура корытынды шыгаруға болмайды. Жумысшы
табы өкілдері оқуга деген жоғары ынтасы бар екенін айтады, бірак
ресурстзрдын жеткіліксіздігі олардың сыртқы орекеттерінг әсер
етеді. Баскаша айткавда, жұмысшы табылық өкілдері мәдени мақсаттары
басқа толтың өкілдерімеи бөлісе алады. Екіншіден, әр турлі әлеуметтік
ортада вске... Тоқушылардың жемісті болуыгна ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
ТҮРІК УНИВЕРСИТЕТІ
ЗАҢ ФАКУЛЬТЕТІ
ӘЛЕУМЕТТАНУ ЖӘНЕ САЯСАТТАНУ КАФЕДРАСЫ
БІЛІМ БЕРУ ӘЛЕУМЕТТАНУЫ пєнініњ
ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
Кафедра: Әлеуметтану және Саясаттану
2011-2012 оқу жылы,_____5______семестр
Кредит саны:______2_____
Оқытушының аты – жөні: социология ғылымдарының кандидаты
Төлеев Жұмахан Мырзашұлы
Мекен – жайы: Заң факультетінің ғимараты
Тел және E – mail: 3-21-17
Түркістан 2011
Оқу әдістемелік кешен кафедраныњ №
2011 ж. мєжілісінде ќаралды.
Әлеуметтану жєне Саясаттану
кафедрасыныњ мењгерушісі, соц.ѓ.д., проф.
О. Н±сќабаев
Факультеттің оқу-әдістемелік Кеңесінің №
2011 ж. мәжілісінде бекітілді.
Кеңес төрағасы төрайымы филос.ғ.к. доцент
А.Малдыбек
1. КІРІСПЕ
Пән туралы қысқаша сипаттама. Білім беру әлеуметтануы пәнінің
зерттеу объектісі қоғамның білім беру жүйесі және білім беру институтары
мен ұйымдары болып табылады.
Ал, зерттеу пәні ретінде әлеуметтанудың кең көлемін қамтитын қоғамның
білім беру жүйесінің дамуынан келіп туындайтын мәселелер алынады. Білімді
әлеуметтанулық талдауда қарастырылған категориялар,жалпы алғанда, жекеше
дербес болып табылады және олардың әрқайсысы жеке курстың зерттейтін пәні
бола алады. Бағдарламада Қазақстан қоғамындағы білім беру институттары мен
ұйымдарындағы өзгерістері мен ауысуларына аса көп көңіл бөлінеді.
Аталған пәнде бакалаврлар білім беру жүйесінің элементтерін зерттеудің
жаңа бағыты туралы, көрсетілген категорияларға байланысты жаңа білімдер
және мәліметтер туралы айтылып, біріктірілген, жинақталған жалпылама
сипаттағы білім алады. Жалпы алғанда курс, әлеуметтанудың теориялық
міндеттеріне негізделген және білім беру саласындағы субъектілердің өзара
әрекеттерін зерттеуге негізделген теориялық методологиялық сипатта.
Пәннің мақсаты: Білім беру әлеуметтануы пәнін оқытудың мақсаты
бакалаврлерге даму деңгейлері әртүрлі елдердің білім беру жүйелерін, білім
беру институттарын зерттеудегі негізгі теориялық бағыттар және қолданылатын
әлеуметтанулық әдістер бойынша жан-жақты білім беру болып табылады.
Пәннің міндеттері:
- бакалаврлерге білім және білім беру институттары түсініктерінің
анықтамасын беру;
- бакалаврлерге білімді әлеуметтанулық талдау методологиясын беру;
- білім беру жүйесінің Қазақстанда қалыптасу кезеңдерін қарастыру;
- курстың өзекті тақырыптары туралы түсінік беру;
- білім беру институттарының институционализациялануы мәселелерін
талқылау;
- бакалаврлерге білім беру жүйесінің құрылымын әлеуметтанулық
талдаумен таныстыру;
- бакалаврлерге қазіргі Қазақстандағы білім беру жүйесіндегі
реформаларды, оларды жүзеге асырудың жолдары мен салдарлары туралы
терең білім беру.
Пререквизиттері:
Пәнді оқыту үшін студенттер келесі курстарды меңгеруі қажет:
Әлеуметтану негіздері, Жалпы әлеуметтану, Әлеуметтану тарихы.
Постреквизиттері:
Пәнді игеру нәтижесіндегі алған білім Қоғамның әлеуметтік құрылымы,
Әлеуметтік институттар мен ұйымдар, Экономикалық социология, Басқару
әлеуметтануы курстарын игеруге қажет.
Қысқартылған сөздер:
ОБСӨЖ-оқытушының басқаруымен орындалатын студенттің өзіндік жұмысы.
СӨЖ- студенттің өзіндік жұмысы.
2. ЖҰМЫС ОҚУ ЖОСПАРЫНАН КӨШІРМЕ
№ Семес. Аудиториялық сабақтар Аудиториядан тыс сабақтар
Лекция Прак. Сем. Лабор. ОБСӨЖ СӨЖ
1 5 15 - 15 - 30 30
2 6 - - - - -
2 Барлығы 15 - 15 - 30 30
3. ПӘН САҒАТЫНЫҢ БӨЛІНУІ
Таќырыптар Аудиториялыќ сабаќ Аудиториядан тыс
(саѓат) сабаќ (саѓат)
Лекция Семинар ОБС¤Ж С¤Ж
1 Білім беру әлеуметтану 1 1 2 2
2 Білім беру әлеуметтануы пәнінің 2 2 4 4
тарихи дамуы
3 Білім әлеуметтік құбылыс ретінде1 1 2 2
және оның басқа әлеуметтік
құбылыстармен байланысы
4 Білім беру жүйесінің негізгі 2 2 4 4
түрлері
5 Білімдік процестің негізгі 1 1 2 2
субьектілері
6 Білімнің және білім беру 2 2 4 4
мекемелерінің әлеуметтік
мәселері
7 Мектепке дейінгі тәрбие және 1 1 2 2
оқыту
8 Жалпы орта білімнің (мектептік 1 1 2 2
білім)әлеуметтанулық зерттеулер
9 Орта кәсіби білім берудің 1 1 2 2
әлеуметтік мәселелері
10 Жоғары білім және оның 1 1 2 2
әлеуметтік мәселелері
11 Жоғары оқу орнын бітіргеннен 1 1 2 2
кейінгі білім, педагог кадрларды
дайындау, қайта дайындау және
біліктілігін көтеру
12 Қазақстандағы жоғарғы білім
беруді реформалау мәселері
13 Білімді басқару әлеуметтануы 1 1 2 2
Барлыѓы 15 15 30 30
4. ЛЕКЦИЯНЫҢ КҮНТІЗБЕЛІК –ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
№ Күні Лекция таќырыбы және оның жоспары Кредит Әдебиеттер
сағат (әдебиет ?,
саны реті,
тарауы,
беті)
1 Білім беру әлеуметтану 1 №1, §4,5,
1. Білім беру әлеуметтануы әлеуметтанудың 102-121 бет
бір саласы ретінде №3, §2,
2. Пәннің мақсаты мен міндеттері 25-36 бет
3. ХІХғ. Аяғы мен ХХ ғ. Батыс №6 §2,3,
әлеуметтануында білім әлеуметтануының 12-31 бет
пайда болуы
2 Білім беру әлеуметтануы, әлеуметтанудың 2 №3, §6,7,
бақа салалары және әлеуметтік гуманитарлық 203-231 бет
пәндер №6, §6,
1. Білім беру әлеуметтануы және 75-86 бет
әлеуметтанудың басқа салалары №8 §4, 82-96
2. Білім беру әлеуметтануы және философия, бет
саясаттану, педагогика, психология, №7, §12,
мәдениеттану, дінтану: өзар байланыс және 264-275 бет
мәселелерінің ортақтығы
3 Білім әлеуметтік құбылыс ретінде және оның1 №4, §7,8,
басқа әлеуметтік құбылыстармен байланысы 302-341 бет
1. Білім түсінігі №2, §13,
2. Білімнің тарихы және әлеуметтік құбылыс 325-336 бет
ретінде пайда болуы №3 §11,12,
3. Білім және ғылым 231-262 бет
№9, §6,
94-105 бет
4 Білім беру жүйесінің негізгі түрлері 2 №6, §9,
1. Ежелгі қоғамдағы білім және білім беру 242-281 бет
жүйелері №7, §2,3,
2. Білімнің түрлері 27-45 бет
3. Қазақстандық білім беру жүйесінің №8 §9,10,
реформасы 212-265 бет
5 Білімдік процестің негізгі субьектілері 1 №1, §4,5,
1. Мұғалім білім берудің негізгі 102-121 бет
субъектісі ретінде №3, §26,
2. ҚР-дағы мұғалімдердің әлеуметтік және 25-36 бет
материалдық мәселелері №6 §2,3,
3. Отбасының білім беру жүйелерімен 12-31 бет
байланысы
6 Білімнің және білім беру мекемелерінің 2 №1, §8,9
әлеуметтік мәселері 223-251 бет
1. Сапалы білімнің тұрғындардың барлық №2, §14,
топтарына қол жеткізілуін қамтамасыз ету 321-336 бет
2. Қазақстандық патриотизмді тәрбиелеу №8 §15,
3. Мемлекеттік тілдің дамуының 312-331 бет
ерекшеліктері №9, §8,
4. Білім және қоғамның әлеуметтік 246-275 бет
құрылымының өзгеруі
7 Білімге дейінгі тәрбие және оқыту 1 №3, §9,10,
1. Білімнің деңгейлері түсінігі 356-421 бет
2. Мектепке дейінгі білім №4, §9,
3. Балалардың мектеп алдындағы дайындығы 351-369 бет
мәселелері №6 §12,
232-241
8 Жалпы орта білімнің (мектептік 1 №6, §8,
білім)әлеуметтанулық мәселелері 312-321 бет
1. Мектептік білім әлеуметтануы және оның №7, §9,
мәселелері 251-264 бет
2. ҚР-дағы мектептік білімді реформалаудың №8 §12,
жаңа бағдарламасы 305-331 бет
3. ҚР-дағы мектептік білімнің қазіргі №8, §14,
жағдайын әлеуметтанулық талдау: 264-275 бет
міндеттері, мәселелері, болашағы
3. 12 жылдық білім беруге көшу мәселелері
4. Мектептің білім сапасы мәселесі
5. Мектеп оқушылары арасындағы ауытқушылық
мінез-құлық
9 Бастауыш және орта кәсіби білім 1 №6, §9,
1. ҚР-дағы бастауыш және орта кәсіби білім 242-281 бет
беру деңгейін әлеуметтанулық талдау №7, §2,3,
2. Бастауыш және орта кәсіби білім берудің 27-45 бет
негізгі түрлері №8 §9,10,
3. Бұл білім деңгейінің мазмұны мен 212-265 бет
баспалдақтары №4, §8,
164-175 бет
10 Жоғары білім және оның әлеуметтік 1 №1, §4,5,
мәселелері 102-121 бет
1. ҚР-дағы жоғары білім реформасы және оны №3, §26,
әлеуметтанулық талдау 25-36 бет
2. Жоғарға оқу орның бітіргеннен кейінгі №6 §2,3,
білімнің жаңа 12-31 бет
жүйесі-Бакалавриат-Магистратура-До кторанту №5, §4,
ра. 64-75 бет
3. ЖОО-дағы оқыту сапасы мәселесі
4. Кредиттік технологиялар жүйесіне өту
11 Жоғары оқу орнын бітіргеннен кейінгі 1 №6, §9,
білім, педагог кадрларды дайындау, қайта 242-281 бет
дайындау және біліктілігін көтеру №7, §2,3,
1. Магистратураның әлеуметтік мәселелері 27-45 бет
2. Жаңа жоғары білім беру жүйесі бойынша №8 §9,10,
докторанттарды дайындау мәселелері 212-265 бет
3. ЖОО-ның оқытушыларының мамандығын №4, §8,
көтерудің және қайта дайындаудың арнайы 164-175 бет
институттарын құру қажеттігі
12 Білімді басқару әлеуметтануы 1 №1, §4,5,
1. Білім менеджменті 102-121 бет
2. Білімнің жаңа реформасы білімді басқару №3, §26,
жүйесін жетілдіру туралы 25-36 бет
3. Білімнің сапасын бағалаудың Ұлттық №6 §2,3,
жүйесін қалыптастыру 12-31 бет
№5, §4,
64-75 бет
5. СЕМИНАРЛЫҚ САБАҚТЫҢ КҮНТІЗБЕЛІК-ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
№ Күні Семинар таќырыбы мен жоспары Кредит ТапсырмалардыӘдебиеттер
сағат санытексеру түрі (әдебиет №,
реті,
тарауы,
беті).
1 Білім беру әлеуметтану 1 1.Таќырып №1, §4,5,
1. Білім беру әлеуметтануы бойынша 102-121 бет
әлеуметтанудың бір саласы дискуссия. №3, §2,
ретінде 2. 25-36 бет
2. Пәннің мақсаты мен Эмпирикалыќ №6 §2,3,
міндеттері єлеуметтануды12-31 бет
3. ХІХғ. Аяғы мен ХХ ғ. Батыс њ тиімділігі №5, §4,
әлеуметтануында білім жайында 64-75 бет
әлеуметтануының пайда болуы аналитикалыќ
талдау жасау.
2 Білім беру әлеуметтануы, 2 1.Таќырып №3, §6,7,
әлеуметтанудың бақа салалары бойынша 203-231 бет
және әлеуметтік гуманитарлық дискуссия. №6, §6,
пәндер 2.Тест 75-86 бет
1. Білім беру әлеуметтануы с±раќтарын №8 §4, 82-96
және әлеуметтанудың басқа индивидуалды бет
салалары т‰рде №7, §12,
2. Білім беру әлеуметтануы дайындап, 264-275 бет
және философия, саясаттану, жауаптарын
педагогика, психология, талќылау.
мәдениеттану, дінтану: өзар 3.Схема сызу.
байланыс және мәселелерінің
ортақтығы
3 Білім әлеуметтік құбылыс 1 1.Таќырып №4, §7,8,
ретінде және оның басқа бойынша 302-341 бет
әлеуметтік құбылыстармен дискуссия. №2, §13,
байланысы 2.Єлеуметтану325-336 бет
1. Білім түсінігі лыќ №3 §11,12,
2. Білімнің тарихы және зерттеудіњ 231-262 бет
әлеуметтік құбылыс ретінде ќоѓамдыќ №9, §6,
пайда болуы санаѓа єсері 94-105 бет
3. Білім және ғылым таќырыбында
дебат ж‰ргізу
4 Білім беру жүйесінің негізгі 2 1.Таќырып №6, §9,
түрлері бойынша 242-281 бет
1. Ежелгі қоғамдағы білім дискуссия. №7, §2,3,
және білім беру жүйелері 2.Баяндама 27-45 бет
2. Білімнің түрлері жазу. №8 §9,10,
3. Қазақстандық білім беру 3.Тест 212-265 бет
жүйесінің реформасы с±раќтарын №4, §8,
жасау. 164-175 бет
5 Білімдік процестің негізгі 1 1.Таќырып №1, §4,5,
субьектілері бойынша 102-121 бет
1. Мұғалім білім берудің дискуссия. №3, §26,
негізгі субъектісі ретінде 2.Интернет 25-36 бет
2. ҚР-дағы мұғалімдердің ж‰йесініњ №6 §2,3,
әлеуметтік және материалдық пайдасы жєне 12-31 бет
мәселелері зиянды №5, §4,
3. Отбасының білім беру жаќтары 64-75 бет
жүйелерімен байланысы жайында екі
топќа бµлініп
диспут
ж‰ргізу.
6 Білімнің және білім беру 2 1.Таќырып №1, §8,9
мекемелерінің әлеуметтік бойынша 223-251 бет
мәселері дискуссия. №2, §14,
1. Сапалы білімнің 2.Аќпараттыќ 321-336 бет
тұрғындардың барлық топтарына ќауіпсіздік №8 §15,
қол жеткізілуін қамтамасыз мєселесіне 312-331 бет
ету социологиялыќ№9, §8,
2. Қазақстандық патриотизмді талдау жасау.246-275 бет
тәрбиелеу
3. Мемлекеттік тілдің
дамуының ерекшеліктері
4. Білім және қоғамның
әлеуметтік құрылымының
өзгеруі
7 Білімге дейінгі тәрбие және 1 1.Таќырып №3, §9,10,
оқыту бойынша 356-421 бет
1. Білімнің деңгейлері баяндама №4, §9,
түсінігі жазу. 351-369 бет
2. Мектепке дейінгі білім 2.ПР-дыњ №6 §12,
3. Балалардың мектеп ролін 232-241 бет
алдындағы дайындығы дµњгелек №9, §11,
мәселелері ‰стел 261-372 бет
барысында
талќылау.
8 Жалпы орта білімнің 1 1.Таќырып №6, §8,
(мектептік бойынша 312-321 бет
білім)әлеуметтанулық дискуссия. №7, §9,
мәселелері 2.Жазбаша 251-264 бет
1. Мектептік білім т‰рде №8 §12,
әлеуметтануы және оның ќорытынды-т±ж305-331 бет
мәселелері ырымдама №8, §14,
2. ҚР-дағы мектептік білімді жазу. 264-275 бет
реформалаудың жаңа
бағдарламасы
3. ҚР-дағы мектептік білімнің
қазіргі жағдайын
әлеуметтанулық талдау:
міндеттері, мәселелері,
болашағы
3. 12 жылдық білім беруге
көшу мәселелері
4. Мектептің білім сапасы
мәселесі
5. Мектеп оқушылары
арасындағы ауытқушылық
мінез-құлық
9 Бастауыш және орта кәсіби 1 1.Таќырып №6, §9,
білім бойынша 242-281 бет
1. ҚР-дағы бастауыш және орта дискуссия. №7, §2,3,
кәсіби білім беру деңгейін 2.Баяндама 27-45 бет
әлеуметтанулық талдау жазу. №8 §9,10,
2. Бастауыш және орта кәсіби 3.Тест 212-265 бет
білім берудің негізгі түрлері с±раќтарын №4, §8,
3. Бұл білім деңгейінің жасау. 164-175 бет
мазмұны мен баспалдақтары
10 Жоғары білім және оның 1 1.Таќырып №1, §4,5,
әлеуметтік мәселелері бойынша 102-121 бет
1. ҚР-дағы жоғары білім дискуссия. №3, §26,
реформасы және оны 2.Интернет 25-36 бет
әлеуметтанулық талдау ж‰йесініњ №6 §2,3,
2. Жоғарға оқу орның пайдасы жєне 12-31 бет
бітіргеннен кейінгі білімнің зиянды №5, §4,
жаңа жаќтары 64-75 бет
жүйесі-Бакалавриат-Магистрату жайында екі
ра-Докторантура. топќа бµлініп
3. ЖОО-дағы оқыту сапасы диспут
мәселесі ж‰ргізу.
4. Кредиттік технологиялар
жүйесіне өту
11 Жоғары оқу орнын бітіргеннен 1 1.Таќырып №1, §8,9
кейінгі білім, педагог бойынша 223-251 бет
кадрларды дайындау, қайта дискуссия. №2, §14,
дайындау және біліктілігін 2.Аќпараттыќ 321-336 бет
көтеру ќауіпсіздік №8 §15,
1. Магистратураның әлеуметтік мєселесіне 312-331 бет
мәселелері социологиялыќ№9, §8,
2. Жаңа жоғары білім беру талдау жасау.246-275 бет
жүйесі бойынша докторанттарды
дайындау мәселелері
3. ЖОО-ның оқытушыларының
мамандығын көтерудің және
қайта дайындаудың арнайы
институттарын құру қажеттігі
12 Қазақстандағы жоғарғы білім
беруді реформалау
1.Жоғарғы білім беруді
реформалаудың жаңа кезеңдері
2.
12 Білімді басқару әлеуметтануы 1 1.Таќырып №3, §9,10,
1. Білім менеджменті бойынша 356-421 бет
2. Білімнің жаңа реформасы баяндама №4, §9,
білімді басқару жүйесін жазу. 351-369 бет
жетілдіру туралы 2.ПР-дыњ №6 §12,
3. Білімнің сапасын ролін 232-241 бет
бағалаудың Ұлттық жүйесін дµњгелек №9, §11,
қалыптастыру ‰стел 261-372 бет
барысында
талќылау.
6. СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫС (СӨЖ) ТАҚЫРЫПТАРЫ
№ С¤Ж таќырыбы Тапсырманы Тапсырманы Тапсырманы
орындау формасықабылдау қабылдау
(реферат, мерзімі орны (каб№,
доклад, кейс, уақыты)
эссе, ғылыми
талдау, құрал
жасау, т.б.)
1 Білім беру әлеуметтану Реферат, І-апта Ауд. №204.
пікірталас сәрсенбі сағ.
13.00-15.00
2 Білім беру әлеуметтануы, Реферат ІІ-апта Ауд. №204.
әлеуметтанудың бақа салалары Дисскусия жұма сағ.
және әлеуметтік гуманитарлық 13.00-15.00
пәндер
3 Білім әлеуметтік құбылыс Баяндама І-апта Ауд. №204.
ретінде және оның басқа Аналитикалыќ сәрсенбі сағ.
әлеуметтік құбылыстармен талдау 13.00-15.00
байланысы
4 Білім беру жүйесінің негізгі Баяндама, ІІ-апта Ауд. №204.
түрлері пікірталас, жұма сағ.
Схема сызу 13.00-15.00
5 Білімдік процестің негізгі Реферат, І-апта Ауд. №204.
субьектілері Дисскусия, сәрсенбі сағ.
Баяндама 13.00-15.00
6 Білімнің және білім беру Аналитикалыќ ІІ-апта Ауд. №204.
мекемелерінің әлеуметтік талдау, жұма сағ.
мәселері дискуссия, 13.00-15.00
Плакат сызу
7 Білімге дейінгі тәрбие және Реферат, І-апта Ауд. №204.
оқыту Пікірталас сәрсенбі сағ.
13.00-15.00
8 Жалпы орта білімнің (мектептік Баяндама ІІ-апта Ауд. №204.
білім)әлеуметтанулық мәселелері жұма сағ.
13.00-15.00
9 Бастауыш және орта кәсіби білімБаяндама І-апта Ауд. №204.
Жоба сәрсенбі сағ.
13.00-15.00
10 Жоғары білім және оның Аналитикалыќ ІІ-апта Ауд. №204.
әлеуметтік мәселелері талдау, жұма сағ.
Реферат 13.00-15.00
11 Жоғары оқу орнын бітіргеннен Баяндама І-апта Ауд. №204.
кейінгі білім, педагог Тотық жоба сәрсенбі сағ.
кадрларды дайындау, қайта 13.00-15.00
дайындау және біліктілігін
көтеру
12 Білімді басқару әлеуметтануы Дисскусия, ІІ-апта Ауд. №204.
Кейс жұма сағ.
13.00-15.00
7. ОҚУЛЫҚТАР МЕН WEB САЙТТАР ТІЗІМІ
Негізгі:
1. Астафьев Я.У. , Шубкин В.Н. Социология образованияв СССР и России (в кн.
Социология в России). Под редакцией В.А. Ядова, Москва,1998.
2. Аженов М.С. Актуальные проблемы социологии образования. Саясат, №4,
Алматы,2003г.
3. Негаев В.Я. Социология образования. Москва, 1998.
Шереги Ф.Э., Хорчева В.Г., Сериков В.В. Социология образования. Прикладной
аспект. Москва,1997.
4.Горшков М.К., Шереги Ф.Э. Как провести социологическое исследование. М.,
1985.
5.Гречихин В.Г. Лекции по методике и технике социологических исследованний.
М.,1988.
6.Зверинцев А.Б. Коммуникационный менеджмент. М., 1997
7.Методы сбора социологической информации в социологических исследованиях
(2кн.) Отв.ред. В.Г.Андреенков, О.М.Маслова. М., 1990.
8.Радионов Б.А. Коммуникация как социальное явление. Ростов-на-Дону, 1994
Ќосымша:
1.Андриенков В.Г., Крымганский А.О. Процесс обработки данных анкетных
вопросов. М.,1986.
2.Белоновский С.А. Фокусированное интервью. М.,1993.
3.Бутенко И.А. Анкетный опрос как общение социолога с респондентом. М.,
1989.
4.Гуревич Л.Я. Социологические и маркетинговые исследования: современные
методики. Алматы,1997.
5.Нагайбаева З.А. Программа социологического исследования. В кн. Социология
8. ОҚУЛЫҚТАР, ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚҰРАЛДАРМЕН ҚАМСЫЗДАНДЫРУ КАРТАСЫ
№ Оқулық, Оқулық Авторы, Оқулық, ЭлектрондыҚамтылу
оқу-әдістеметілі шыққан оқу-әдістемелік қ түрі дәрежесі
лік құрал жылы, құрал саны (дана) %
баспахана
КафедрадаКітапха
нада
9. БАҚЫЛАУ ТҮРЛЕРІ
5- семестр 7-аптада 1-блок, 14-аптада 2- блок жазбаша қабылданады, семестр
соңында емтихан Тест ЭВМ т‰рінде ќабылданады.
10. АРАЛЫҚ БАҚЫЛАУ (МОДУЛЬ) СҰРАҚТАРЫ
1-аралық бақылау 1-7 апта
1. Білім беру әлеуметтануы әлеуметтанудың бір саласы ретінде
2. Пәннің мақсаты мен міндеттері
3. ХІХғ. Аяғы мен ХХ ғ. Батыс әлеуметтануында білім әлеуметтануының пайда
болуы
4. Білім беру әлеуметтануы және әлеуметтанудың басқа салалары
5. Білім беру әлеуметтануы және философия, саясаттану, педагогика,
психология, мәдениеттану, дінтану: өзар байланыс және мәселелерінің
ортақтығы
6. Білім түсінігі
7. Білімнің тарихы және әлеуметтік құбылыс ретінде пайда болуы
8. Білім және ғылым
9. Ежелгі қоғамдағы білім және білім беру жүйелері
10. Білімнің түрлері
11. Қазақстандық білім беру жүйесінің реформасы
12. Мұғалім білім берудің негізгі субъектісі ретінде
13. ҚР-дағы мұғалімдердің әлеуметтік және материалдық мәселелері
14. Отбасының білім беру жүйелерімен байланысы
2- аралық бақылау 8-14 апта
1. Сапалы білімнің тұрғындардың барлық топтарына қол жеткізілуін қамтамасыз
ету
2. Қазақстандық патриотизмді тәрбиелеу
3. Мемлекеттік тілдің дамуының ерекшеліктері
4. Білім және қоғамның әлеуметтік құрылымының өзгеруі
5. Білімнің деңгейлері түсінігі
6. Мектепке дейінгі білім
7. Балалардың мектеп алдындағы дайындығы мәселелері
8. Мектептік білім әлеуметтануы және оның мәселелері
9. ҚР-дағы мектептік білімді реформалаудың жаңа бағдарламасы
10. ҚР-дағы мектептік білімнің қазіргі жағдайын әлеуметтанулық талдау:
міндеттері, мәселелері, болашағы
11. 12 жылдық білім беруге көшу мәселелері
12. Мектептің білім сапасы мәселесі
13. Мектеп оқушылары арасындағы ауытқушылық мінез-құлық
14. ҚР-дағы бастауыш және орта кәсіби білім беру деңгейін әлеуметтанулық
талдау
15. Бастауыш және орта кәсіби білім берудің негізгі түрлері
16. Бұл білім деңгейінің мазмұны мен баспалдақтары
17. ҚР-дағы жоғары білім реформасы және оны әлеуметтанулық талдау
18. Жоғарға оқу орның бітіргеннен кейінгі білімнің жаңа жүйесі-Бакалавриат-
Магистратура-Докторантура.
19. ЖОО-дағы оқыту сапасы мәселесі
20. Кредиттік технологиялар жүйесіне өту
21. Магистратураның әлеуметтік мәселелері
22. Жаңа жоғары білім беру жүйесі бойынша докторанттарды дайындау
мәселелері
23. ЖОО-ның оқытушыларының мамандығын көтерудің және қайта дайындаудың
арнайы институттарын құру қажеттігі
24. Білім менеджменті
25. Білімнің жаңа реформасы білімді басқару жүйесін жетілдіру туралы
26. Білімнің сапасын бағалаудың Ұлттық жүйесін қалыптастыру
11. ЕМТИХАН СҰРАҚТАРЫ
Ескерту: Тест с±раќтары Білім беру єлеуметтануыныњ оќу-єдістемелік
кешенінде берілген.
12. СТУДЕНТТІҢ БІЛІМІН БАҒАЛАУ ЕРЕЖЕСІ
Университетте кредиттік оқу жүйесіне өткен академиялық топтарда
студенттің білімі мен біліктілігін бақылау және бағалау рейтингтік жүйеде
іске асырылады. Рейтингтік балл екі бөліктен құралады: біріншісі –
рейтингтік балдың 40% үлесін құрайды, ол студенттің күнделікті, шептік
бақылау және СӨЖ тапсырмаларын орындағаны үшін алатын балдарының
қосындысынан, екінші - 60%, ол емтихан балынан құралады.
Студент қажетті балды жинақтау арқылы, яғни:
күнделікті сабаққа қатысу белсенділігі (күнделікті үй, аудиториялық т.б.)
тапсырмаларды орындағаны үшін қойылатын бағалар – Б1;
шептік бақылау нәтижесінде жинаған балы – Б2;
студенттің оқытушы басшылығымен және жеке өзі орындайтын жұмыстарды
орындағаны үшін алатын балдарды – Б3;
қортынды бақылау – емтихан балдары – Бе арқылы жинақтайды;
Осы балдардың қосындысы студенттің білімінің рейтингтік көрсеткіші болып
саналады, яғни
R=(Б1+Б2+Б3) * 0,4 + Бе * 0,6
Мұндағы R жалпы рейтингтік бал.
Рейтингтік балды құрайтын Б1, Б2, Б3, Бе шаманы есептеу тәртібін кафедра
тағындайды. Көп жағдайлара рейтингтік балдың максимал мәнін R=100 бал етіп
алады.
Єріптік ж‰йедегі Баѓаныњ сандыќ Проценттік Дєст‰рлі баѓалау
баѓалау баламасы баламасы ж‰йесі бойынша
А 4,0 95-100 ¤те жаќсы
А- 3,67 90-94
В+ 3,33 85-89 Жаќсы
В 3,0 80-84
В- 2,67 75-79
С+ 2,33 70-74 Ќанаѓаттанарлыќ
С 2,0 65-69
С- 1,67 60-64
D+ 1,33 55-59
D 1,0 50-54
F 0 0-49 Ќанаѓаттанѓысыз
13. КАФЕДРА ЖӘНЕ ОҚЫТУШЫ ТАРАПЫНАН СТУДЕНТКЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
1) сабаќќа кешікпей келу жєне ќатысу;
2) ‰й тапсырмасын уаќытылы орындау жєне оны тапсыру;
3) сабаќ барысында басќа таќырыптарды талќылауѓа немесе басќа істермен
айналысуѓа р±ќсат етілмейді;
4) телефон, т.б. байланыс ќ±ралдарын сабаќ ‰стінде µшіріп ќою;
5) С¤Ж, ОБС¤Ж тапсырмаларын уаќытында орындау.
. ЛЕКЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ
№1 лекция Білім беру әлеуметтануы
1. Білім беру әлеуметтануы әлеуметтанудың бір саласы ретінде
2. Пәннің мақсаты мен міндеттері
Білім социологиясы білім жүйесін, білім беретін оқу
орындарын әлеуметтік институт ретінде қарастырып және осы тұрғыда
социологиялық әдістер арқылы зерттейді. Оқу процесін білім социологиясы
тікелей зерттемейді. Бірақ социологияның оқу процесіне тікелей қатынасы бар
деуге болады. Оқудың әдістемелік жағынан және әрбір пәннің сапасы туралы
басқа ғылымдар (педагогика) зерттеулер жүргізеді. Ал социология осы оқу
процесіне байланысты, оның сапасына, тиімділігіне әсер ететін әлеуметтік
мәселелерді қарастырады. Мысалы, оқытушылардың сапалық құрамы, білімі,
мамандық дәрежелері, мәдениеті, т.б. белгілері. Оқу, білім беру сапасын,
деңгейін көтерудегі әсер ететін басқа да феномендер бар. Мысалы, отбасы
және балаға білім, тәрбие беру; мемлекет орындары және олардың білім беру
мәселесіндегі атқаратын рөлі; мәдени орталық және білім беру, білім
берудегі дәстүрдің, әдет-ғұрыптың орны; халықтың ұлттық мәдениеті және
білім беру, т.б. Қысқаша айтқанда, білім берудегі социологиялық мәселелер
толып жатыр.
Социология ғылымының білім беру мәселелерінің бәріне де қатысы
бар. Осы мәселелерді социологиялық зерттеулер арқылы социологиялық
әдістермен анықтайды, жаңа тұжырымдар жасауға септігін тигізеді. Сондықтан
да өркениетті елдерде білім, ғылым және басқа да құндылықтар туралы
шешімдер жасау ісінде, реформа, Заң шығару да социологиялық зерттеулердің
қорытындыларына жүгінеді.
Нақтылы социологиялық зерттеулерді жүргізбейінше маңызды саяси
істерді бастауға болмайтынына көпшілік саясаткерлердің көзі жетті деуге
болады. Білім социологиясының өзіндік құрылымы бар. Олар білімнің
деңгейлеріне байланысты осы социологияның өзіндік салалары. Біздің
зерттеу нысанымыз - жоғары білім беру жүйесі. Сондықтан да бұл зерттеу
жоғары білім беру социологиясының шеңберінде жүргізіледі. Жоғары білім
беру социологиясының өзіндік мәселелері бар. Оның бәрін тізбектеп жату
қиынға түседі, бірақ негізгі мәселелерін айтып кетуге болады.
Олар: жоғары оқу орындарының мамандар дайындаудағы қоғамдағы
рөлі; ғылымды, жоғары білімді әлеуметтік құндылық ретінде қарастыру;
жоғары білім беру үздіксіз білім алудың ресми түрдегі жоғарғы сатысы;
жоғары білім беру процесін гуманизацияландыру; жоғары білім беру жүйесін
әлемдік талаптарға сәйкес келтірудің әлеуметтік жақтары; жоғары білім
беру және әлеуметтік құрылымдағы өзгерістер; жоғары білім алған
мамандардың қоғамдағы орны, статусы; жоғары білім берудің сапасын көтеру
және соған байланысты әлеуметтік шаралар; жоғары мектепте оқитын
студенттің (бакалавриат), магистранттың, аспиранттың, докторанттың
әлеуметтік жағдайлары; оқытушылар, профессорлар және жоғары оқу
орындарындағы басқа да қызметкерлер топтарын осы орының субъектісі ретінде
қарастыру; жоғары білім беру жүйесіндегі реформаларға, жаңа оқудың
формаларына социологиялық талдау жасау, бағалау.
Осы орындардың материалдық базаларын зерттеп,
тұжырымдамалар жасау; социологиялық және статистикалық негіздерге сүйене
отырып, әрбір кезеңдерде қандай кәсіби мамандық қоғамға, мемлекетке өте
қажет, қандай мамандықтар бойынша осы оқу орындарына студенттерді
қабылдау санын азайту не көбейту мәселесі; жоғары оқу орнын бітірген
мамандардың жұмысқа орналасу мәселесі; жоғары оқу орындарында әлемдік
өлшемде тексерілген білім берудің жаңа формаларын енгізу және оның
әлеуметтік нәтижесі;
Жоғары білім беру жүйесін басқару мәселесі және оның тиімді,
тиімсіз жақтарын социологиялық жолдармен дәлелдеу. Әрине, білім берудің
басқа да жақтары мен мәселелері жеткілікті. “Білім социологиясында маңызды
орынға ие болатын сала - ол жоғары білім берудің әлеуметтік мәселелері.
Осы әлеуметтік мәселелердің бәрін бірдей тізбектеп жатудың өзі қиынға
түсіп отыр”, - дейді
2- тақырып. Білім әлеуметтануы, әлеуметтанудың басқа салаларымен
және әлеуметтік гуманитрлық пәндермен байланысыпайда болуы
1. Білім беру әлеуметтануы және әлеуметтанудың басқа салалары
2. Білім беру әлеуметтануы және философия, саясаттану,
педагогика, психология, мәдениеттану, дінтану: өзар байланыс және
мәселелерінің ортақтығы
Парсонс білім берудің жүйесін оте дарынды индивид-терді қогамның ете қүндм
бағыттарына жинақтау деп қарастырғаи. Парсонс бойьшша білімін, қолыиан
келетін ісін, кабілетін тексеруге орай білім беру жүйесі аса мацызды
әлеуметтік функцияны — қоғамда әлеуметтік рольдерді үлестіру функциясын
іске асырады. Білім беру социологиясьгнын орталық проблемасы "интеллект
коэффициенті" деп аталатын орны мен ролін багалаумен байланысты.
Адамдар табиги дарынды-лығымен айтарлықтай ерекшеленеді. Осы орайда
интел-лект деген ұғым — абстракты ойлауды нақты түрде білдіреді. Алайда,
мүндай дефиниция әр адамның интеллектуалдык бай қасиетін көрсете алмайды.
Интеллектік коэффициентін өлшеу негізіяде оқушыларды кластардын және оқу
орындарының әр түрлі типіне болу жүргізіліп келедіц Интеллектуалдық
коэффициентке негізделген өлшемдерді сынаудан бұрын мұндай амалды
жақтаушылардыя дәлелдемелерін қарастырып өтейік.
1960 жылдардың сонында, 1970 жылдардың бас кезінде кейбір
америка және агылшын психологтары, онын ішінде Х.Айзенк әр түрлі
өлшемдер негізіне сүйеке отырып, қара нәсілді америкалықтардын ақ
нәсілділерге қарағанда, интеллект коэффициенті төменірек болатын-дығын
мәлімдейді. Олар мұндай ерекшеліктерді- генетикалық факторлардың
негізіне сүйене түсіндіреді. Қосымша дәлел ретінде осы
пікірді жактаушылар әртүрлі жағдайда өсіп-өнген бір жүмыртқалы
егіздерге жүргізілген зерттеулерді келтіреді. Ол бойынша иңдивидтер
арасында интеллект коэффициенті түрғысынан қарағагада аса мәнді
айырмашылық бола қойған жоқты. Алайда, бүл көзқарасқа мықты қарсы
дәлелдемелер де кездеседі. Интеллект коэффициентін тексеру үшін
жасалган (юлжамдар оны құрастырушылардың мәдего бағыт-бағдарыиа
байланысты болады. Әртүрлі мәдениеттің өкілдері үшін болжамда
келтірілген қандай да бір тапсырманың өзі алабөтен болуы ықтимал. Мол мен
С.Скрибкердің "Культура и мышление" еңбегінен мысал келтірейік.
Бүл еңбекте олар белгілі психолог А.Р.Лурияның 1980 жылдары Орта Азия шару-
алары арасывда жүргізген зерттеулерінен мәліметтер келтіреді.
Лурия шаруаларға олардың өндірістік тәжірибесімен байланысіы, ал
кейбірінін мазмүны кәсіби қызметіне қатысы жоқ силлогизмдерді үсынады.
Міне, "*практнкалық" есептің бір мысалы: "Жылы және ылгалды жерде макта
өседі. Н. қышқыльгнда жылы, әрі ылгалды. Окда мақта өсе ме, жоқ па?"
Өндірістегі тджірибесіие қатысы жоқ силлогизмге төмендегідей логи-қдлык
есеп келтірілді: "Мәңгі қар басқан солтүстікте &рлық аюлар ақ болып
келеді.Х. деген солтүстікте. Он-шгы аюлар ақ па, жоқ әлде басқаша ма?".
Бірінші яеетті шешу оларға қиын тимеді. Олар дүрмс шешім дбылдады, бірақ,
оларға "Дәл солай, мүны мен өзім де бадемін" деп негізделген жауаптар тән
болды. Алайда, шімші типтегі силлогизмдерге олар мүлде басқаша жау-ш
берді. Міне, ақ аюлар туралы есепке берген жауабы: "Мен онда аюлардың
кандай болатыньш білмеймін. Мен %ма& болған емеспін, білмеймін де". "X.
деген шалдан с^раңыз, ол онда болған, сізге айтып та бере алады". Мектепте
окымаған, үжымдык шаруашылықта жүмыс ктсмеген шаруалардың барлығы дерлік
сізге осылай жа-уап береді. Олар логикалық алғы шарттардың жүйесін
лбылдап, олардан қорытынды шыгаруға қарсылық білдіреді .Білім беру
әлеуметтануы, әлеуметтанудың бақа салалары және әлеуметтік гуманитарлық
пәндер
Білім беру әлеуметтануы, әлеуметтанудың бақа салалары және әлеуметтік
гуманитарлық пәндер
Осы тұрғыда, Канада маманы О.Клинебергтің де зерттеулері қызғылықты.
Ол АҚШ-тағы үндіс мәдениеті балаларымен жұмыс істейді. Балаларға ол әр
түрлг. олемдегі иіариктерді әр түрлі ұяларға орналастыруды .ліады. Ьалалар
бүл тапсырманы оңай орындағанымен, берілген уақыт ішінде үлгере алмайды.
Бірақ бұл балалардың және осы мәдениет өкілдерінін интеллектісінің
іздемдігінің көрінісі емес. Американын қазіргі қоғам тілдеріне қарағанда
осы мәдениеттің өкілдері бұл операцияны іске асырудын жылдамдығына үлкен
мән берген жөн. Сондықтан эксперимент жүргізушінің тапсырманы tea орындауға
қойған талабын олар дұрыс түсінген жоқ. Әрине, біз америка өндірістері мен
Орта Азияның дуыл тұрғындары арасынан ұқсастық белгісін іздестірмейміз. Бұл
өте әркелкі мәдениеттер. Олар бірінің арасындағы түбегейлі ерекшеліктерімен
байқалып қоймай, еуропа мәдениетінен де алшақ жатыр. Сондықтан интеллекті
коэффициентіне жүргізілген зерттеулер, оны бір мәдени дәстүр ауқымында
жүргізу басқа Кодениет өкілдерінің интеллектуалдық қабілетін өлшеуге жауап
бере алмауы да ықтимал. Алайда, бүл проблемaғa келген ұлттық, этникалық
ерекшелігі төңірегінде шектелген жөн. Бұл ұлттық топтың ішінде әр түрлі
мәдениет өкілдері өзара мәдени бағыты мен интеллектуалдық деңгейінде
ерекшеленеді, Срвдықтзн олардын иктеллектуалдық деңгейіне ақ түсті қарауға
болмайды. Білім беру социологиясы үшін таптық және ұлттық айырмашылыктар
осы салада улкем қызығушнлық туды-рып отыр. Әр түрлі әлеуметтік топтардыч
өкілдері ушіи орта мектелтер мен жоғары оку орындарындағы табыстардын алгы
шарттары қандай?
3-тақырып. Білім әлеуметтік құбылыс ретіндежәне оның басқа
құбылыстармен байланысы
1. Білім түсінігі. Білім беру түрлері
2. Білімнің тарихы және әлеуметтік құбылыс ретінде пайда болуы
3. Білім және ғылым
Кейбір социологтардмк айтуынша, әлеуметтік топтың ішіндегі күндылықтар
мектептегі, жоғары оқу орнындағы оку табыстары мен кемшіліктерцге
байланысты болады екен. Америка социологы Х.Хайменнің пікірінше жұмысшы
тобының куедылықтар жүйесі, білім беру мекемесінде кызмет
істегеиде белгілі бір шындықтар тудырады. Құндылықтар жуйесіңде
осындай ерекшеліқтер ол ушін мынадай тұрғыда болады:
— жұмысшы табы шартты білім алуға жеке басыны^; табысты ретінче
қарамайды. Белгілі бір міңдеттелген білім деыейіне ^сеткен сон, ол
білім алуын тоқтатады;
— тұрмьгсшы табьг жүмысты, жумыс орнын багалағанда бір ..лмптылыкты,
сенімділікті, экономикалык табысты макса? етіп, алдйгм уақытка узак
мерзімге күш-жігер мея ресурстарын жұмсауға мудделі емес;
— жұмысшылар ужммдык әрекеттін тиімділігіне (жеке і ібысқа емес), оныи
тәсілдеріне көгт назар аударады.
Әрире, мұндай әрекеттер жумысшының нақты куйін көрсетіп отырады,
Жумысгамлардың шыңдыгында, білім ллу;;,ч жалгастыруда мумкіндіктері агз
болады. Соңдыктан көп жагдайда білім алу жүйесінде олар
өз мумкііщіктеріие накты шындық турғысыная қарайды. Алайда,
мундай секім олардың білім алуды жалғастыруға деген
мүмкіндіктерін одан әрі кеміте туседі.
Бұл бағытын кейбір мәсаяелері катан сынга алынған
болатын. Біріншіден, жумысшы табы өкілдерінщ іс-әрекетііген, оның
ішкі мотивінен осылай тура корытынды шыгаруға болмайды. Жумысшы
табы өкілдері оқуга деген жоғары ынтасы бар екенін айтады, бірак
ресурстзрдын жеткіліксіздігі олардың сыртқы орекеттерінг әсер
етеді. Баскаша айткавда, жұмысшы табылық өкілдері мәдени мақсаттары
басқа толтың өкілдерімеи бөлісе алады. Екіншіден, әр турлі әлеуметтік
ортада вске... Тоқушылардың жемісті болуыгна ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz