Ғылыми–педагогикалық зерттеуді ұйымдастырудың әдістері

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

Ғылыми зерттеуді үйретудің әдістемесі пәнінің мақсат, міңдеттері.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік стандарты талаптарына сәйкес болашақ бастауыш сынып мұғалімдерін даярлайтан жоғры оқу орнында даярланатын болашақ педагогтардың кәсіби білімінің құрамдас бөлігі ретіндегі теория мен тәжірибенің бірлігін қамтамасыз ету. Ғылыми педагогикалық зерттеуді үйретудің әдістері пәнінің практикалық оқу жұмыстары бакалавриаттық деңгейде білім алушылардың өзіндік жұмыстары және педагогикалық тәжірибе арқылы іске асырылады.

Ғылымның диалектикалық дамуы фактілерді жинақтау, оларды оқып үйрену, жүйелеу, қорытындылау және олардың жеке жаңалықтарын ашу, белгісіз фактілерді түсіндіретін, жаңалыққа жетелейтін ғылыми білімнің логикалық жүйесін анықтаудан тұрады. Сондықтан да, алынған нәтиженің сипатына байланысты барлық ғылыми зерттеулер төмендегі негізгі топтарға бөлінеді: ізденушілік; фундаментальды; қолданбалы және әдістемелік. Бұл міндетті шешуде ғылыми-зерттеу жұмысының түрлері, әдістері туралы білім, білік, дағды қалыптастыруда « Ғылыми-педагогикалық зерттеуді ұйымдастырудың әдістері » пәнінің маңызы ерекше.

Курстың мақсаты: Студенттерді зерттеу әрекетіне кәсіби қызығушылығын қалыптастыру. Ғылыми-педагогикалық зерттеуді ұйымдастырудың жұмыстарының орындалу жолдарын, заңдылықтарын меңгерту туралы толық мәлімет бере отырып келесі.

Пәнді оқыту барысы мынандай міндеттерді көздейді:

- ғылыми зерттеуді үйретудің заңдылықтары мен негізгі әдістемелік ұстанымдармен таныстыру;

бакалавриаттарға ғылыми зерттеудің мазмұнының ерекшелігін және жүйесінің өзіндік сипатын тереңдетілген ғылыми-теориялық, тәжірибелік тұрғысынан білдіру.
бакалавриаттарға ғылыми зерттеуді үйретудің заңдылықтары мен негізгі әдістемесін меңгерту;
бакалавриаттарға ғылыми зерттеудің заңдылықтары мен негізгі әдіс-тәсілдерін үйрету және түрлі амал - жолдарымен таныстыру;

Ғылым - адамдардың арнайы іс-әрекеттері нәтижесіне табиғат, қоғамның және ойлаудың объективті заңдарының үздіксіз дамып отыру жүйесі жөніндегі білім болып табылады. Сондықтан ғылым негізі білім болып саналады.

Білім -шындықтың бейнелену формасы және тәсілі болғандықтан онда заттың қасиеті, белгілері және өзара байланыстары қаперге алынған. Осы себепті білімнің ғылымды ашудағы жұмыс істеу тәсілі, материалдық, не рухани іс-әрекет болып табылады. Яғни ғылымның диалектикалық дамуы фактілерді жинақтау, оларды оқып, үйрену, жүйелеу қорытындылау және олардың жеке заңдылықтарын ашу, белгісіз фактілерді түсіндіретін жаңалыққа жетелейтін ғылыми білімнің логикалық жүйесін анықтаудан тұрады.

Сол себепті де, ғылымның мақсаты-сырттай көрініп тұрғанның ішкі, нақтылы қозғалысн, яғни зерттелініп жатқанның мәнін ашу болып табылады.

Ғылымның логикалық құрылымы төмендегідей болып келеді:

ғылымның ірге тасы немесе жалпы қағиданың (теорияның) жағдайы;
заңдар;
негізгі ұғымдар;
қағидасы (теориясы) ;
мұраты (идеясы) ;

Ұғымдар заңдар, прициптер, мұрат, ережелер - ғылыми білім категориялары болып саналады. Осылардың негізінде ғылым қағидасы түзіледі.

Қағида - зерттеу пәнінің түзілу блогы болып есептеледі. Көп заттардан ортақ сындарын алып жинақтау, жинақтай білу, зат туралы ұғымды білдіреді. Ұғымдар жиынтығы пікірді түзеді.

Сондықтан, принцип - танымда методологиялық және гнесологиялық роль алады. Принципті - білімнің ұйымдастырылу формасы деп түсіну керек.

Ғылымның бірден-бір пайдасы, алдын-ала болжам жасауға, алдағыға зер салуға ғана себеп болады. Ғылымның сол себепті де, ақиқат нәрсе емес екендігі де осыдан. Қандай да тәжірибе жөнінде әңгіме қазғалмасын, сіз өзіңіз тікелей араласпасаңыз, сол мезетте-ақ сенімсіздік пайда болады. Дегенмен, біз мұнда тек өзіміз нақтылы қатыспаған облыстар жөнінде ғана пікір айтуымыз керек, олай болмағанда ғылымнан ешқандай пайда, қайыр болмаған болар еді.

Жаңа білімнің қажеттілігі.

Ғылым танымдық процестің объектісі мен жемісі. Сондықтан ғылыми танымдағы және оқу процесінде пайда болатын проблеманы айыру үшін танымдағы проблеманың объективті маңызы мен оқытудағы оның объективті мәнін айыру қажет.

Танымдағы проблеманың мәні - ғылыми білімді түзуге, маңызы - дүниенің даму заңдылықтарын ашуға көмектеседі.

Проблема - деп, негізінен практикалық мақсаттың синонимін немесе ғылымдағы белгісіз болып тұрған жәйтті түсінеміз. Проблеманы шешу дәлелдер жүйесі арқылы түзілуі тиіс.

Қандай да бір ақиқатқа көз жеткізуде тәжірибеге сүйенуді және онда, оның орындалу шарттарының ескерілуі жайлы жоғарыда айтылды да

Сол себепті, проблеманы қоюда келесі педагогикалық талаптар орындалуы қажет:

тапсырма, меңгерілген білім мен біліктілікке негізделуі керек;
белгісіз нәрсе жалпы заңдылықты және жалпы әрекет тәсілін түзуі керек.

Проблема - шешуді қажет ететін келелі мәселе болып табылады.

Проблема - қағида мен практикалық құбылыстар арасындағы қарама-қайшылықтар арқылы анықталады. Біз дүниедегі құбылыстарды бақылай, олардың өзара бағыну деңгейлерін белгілей отырып, олар жөніндегі ұғымдар мен түсініктерді анықтаймыз. Бұл талдау әдісі делінеді. Осы әдіс нәтижесінде - проблеманың мәнін қарама-қайшылықтар және бір-біріне таласқа түскен ғылыми қағидалар (теориялар) - деп түсінеміз.

Қарама - қайшылық деген не ?

Қарама - қайшылық қандай көріністерден пайда болады ?

Алға қойған тапсырмалар, міндеттер мен сұрақтар - шығармашылық іс-әрекеттің тиімді құралдары деуге болады.

Әсіресе, олар проблемалық болатын болса, яғни мазмұнында қарама-қайшылық жүретін болса. Қарама-қайшылық келесі түрде көрініс табады: ақпараттық-танымдық; танымдық; логикалық.

Ақпараттық - танымдық, зерттелінетін құбылыстар, процестер мен пәндердің мәндерінде жүретін болады. Ол көбнесе, мағналық конфликт түрінде көрініс табады. Мысалы: не себепті червякті беріліс қайтымды беріліс бола алмайды ? Шындығында, мұндай айналыс ек червяк арқылы берілуі керек, ал доңғалақ арқылы червяктің қозғалысы ғана емес. Осындай қарама-қайшылықтың әсерінен адамдажағдайды түсінуге құштарлық пайда бьлады. Бұл жағдайды адамның психологиялық күйі, яғни проблемалық ситуация деп атайды.

Таным процнсіндегі қарама-қайшылық теориялық және практикалық мәселелердің танымдық сипаттағы және адамда бар білім деңгейі, түсінуі мен дамуы арасында орын алады. Жеке жағдайда:

көптеген әрекеттер арасындағы және олардан қажетті ыңғайлысын таңдау;
бар білім мен және оны практикада пайдаланудың шарттары арасындағы;
мәселені шешудің теориялық мүмкіндігі мен оның практикалық іске асырылуының қиындығы арасындағы;

Бұйымдарды кострукциялауда, технологиясын құруда пайымдауда және диагностикалауда, оқыту материалдарының құрылымын түзуде, бір ғана нәрсенің төңірегінде әр түрлі пікір пайда болады және мұндай жағдайда пікір дәлелін практика шешеді. Мұндай қарама-қайшылық - логикалық делінеді. Ал, таным процесі мен логикалық қарама-қайшылық арасындағы қарама-қайшылық адамда объектілердің, құбылыстың немесе процестің мәнін түсінуден пайда болады.

Қарама - қайшылықтар мазмұнында пайда болған құштарлық ғылыми бағдарлаудың элементар дәрежесі ретінде, көрініс тапқанның мәнін, маңызын ұғынуға тырысу, танысып білу.

Жоғарыда аталған факторлар жаңа білімнің қажеттілігін туындатады және ғылыми шығармашылыққа негіз болады. Өйткені, іс-әрекеттің қозғаушы күші, белсенділік көзі, қажеттілік болуы тиіс.

Ғылыми шығармашылық методологиясы.

Қазіргі заманғы пайымдау бойынша таным негізі және шындық кретериі - практика нәтижесінде танылатын біздің біліміміз, объективті дүниенің бейнесі, олардың өзара байланысы мен заңдылықтары.

Шығармашылықты - өмірде жоқ, қандай да бір жаңа өнімнің пайда болу процесі - деп түсіну керек.

Ғылыми шығармашылық - қоршаған ортаны танып білуге, оқыту процесін ұйымдастыруға, оны өзгертуге және жетілдіруге тікелей бағытталған іс-әрекет.

Қазіргі заманғы көзқарас бойынша, ғылыми шығармашылық, үш кезең арқылы жүзеге асады. (6) .

1 кезең. Проблемалық (таным немесе практикалық іс-әрекет кезінде) ситуациялардың пайда болуымен, оны алғаш кезеңдік талдау және проблеманы түйіндеу арқылы сипатталады.

Шығармашылық процестің 2-кезеңі проблеманы шешу жолдарын қарастыру.

Бұл процесс, бар білімдер негізінде проблеманы детальды талдаумен аяқталады.

Зерттеу обьектісіне қажетті болған білімдерді толықтыру, қажетті әдебиеттер көмегімен немесе тәжірибелік экспиремен арқылы толықтырылады. Көбінесе, бұл кезеңде - шешім принципті таза логикалы, қатаң дәлелді болады. Кейбір жағдайда зерттеу объектісі толыққанды танылмайды, ол туралы білім тек толық еместігі ғана емес, қарама - қайшылықта да болады. Мұндай жағдайда дәлелді шешім айту мүмкіндігі болмайды. Мұнда пайымдау (итуиция) көмекке келеді.

Шығармашылықтың үшінші кезеңі проблеманың табылған шешілу принципін жүзеге асыру.

Бұл кезеңде шешім принципі шығармашылықтың белгілі бір анықталған нәтижелері түрінде жүзеге асырылады. Жаңа мәселенің шешілуі; конструкция, теория т. б. дәйектеу және жасау.

Алынған нәтиже, экспериментальды тексеріліп, басқа теориялық мәліметтермен тексеріледі.

Жоғарыда айтылғандарды, қысқаша шығармашылық процестің түзілімі деуге болады.

Қорыта айтқанда, ғылыми шығармашылық, қазіргі кезде адамдардың аз ғана шеңберінің айналысатын іске айнплған, ал, ғылым көптеген маманданған жұмысшылыр армиясы санасы арқылы өтетін жұмысшы күшінің сапасын арттыранын факторға айналуда. Осы себепті, өндірісте және басқа да әлеуметтік іс-әрекет сферасында - адам факторының интелектуалды дамуы, ғылыми танымның даму рөлі артып отыр.

«Ғылым» ұғымының философиялық, психологиялық, педагогикалық мәні.
Зерттеудің эмперикалық, теориялық, әдіснамалық кезеңдері.

3. Психологиялық, педагогикалық ғылыми зерттеудің әдіснамалық принциптері және негізгі компоненттері.

«Ғылым» ұғымының философиялық, психологиялық, педагогикалық мәні.

Ғылым - адамдардың арнайы іс-әрекеттері нәтижесінде табиғат қоғамның және ойлаудың объективті заңдарының үздіксіз дамып отыру жүйесі жөніндегі білім болып табылады. Сондықтан да, ғылым негізгі білім болып саналады.

Ғылымның логикалық құрылымы төмендегідей болып келеді:

Ғылымның іргетасы немесе жалпы қағиданың жағдайы;
Заңдар;
Негізгі ұғымдар;
Қағидасы (теориясы) ;
Мұраты (идеясы) ;

Қазіргі заманғы көзқарас бойынша, ғылыми шығармашылық үш кезең арқылы жүзеге асады:

1-кезең. Проблемалық ситуацияларын пайда болуымен, оны алғашқы кезеңдік талдау және проблеманы түйіндеу арқылы сипатталады.

2-кезең. Проблеманы шешу жолдарын іздестіру. Бұл процесс, бар білімдер негізінде проблемены детальды талдаумен аяқталады.

3-кезең Проблеманың табылған шешілу принципін жүзеге асыру.

Зерттеудің эмперикалық, теориялық, әдіснамалық кезеңдері.

Педагогикада зерттеудің үш деңгейі бар: эмперикалық, теориялық, әдіснамалық. Эксперименталды -эмпирикалық деңгей әдістерінің тұтас бір тобы бар (гр. Empeiria -тәжірибе) . Бақылап, зерттеу заттар мен құбылыстарды мақсатты зерттеу мағлұматтарды іріктеп жинау, көзбен көргенді сезім мүшелерімен қабылдау және санада бұл ақпаратқа талдау жасау, зерттеу объектісінің сыртқы жақтары, қасиеттері мен белгілері туралы мәлімет алу

Теория - ғылыми танымның әсер етуші күші. Десек те, қағида - тек, ғылыми ізденістер мен практикада кең қолданыс тапқанда ғана осындай сипатқа ие болуы мүмкін. Қағида -ізденушіге, практика алға тартпайтын нақтылы жаңа ғылыми міндеттерді анықтауға мүмкіндік береді.

Әдіснама, әдіс пен теория әрқашан бір-бірімен тығыз байланыста теория педагогика құбылыстарын кез келеген әдіснаманың негізі болып табылады және сол әдістеменің көмегімен табылған фактілер арқасында кенейеді. Теория -таным процесінің нәтижесі, ал әдіснама болса осы танымға жету мен оны құру тәсілі болып табылады.

Әдіснама дегеніміз әдістер туралы ілім, оларды зертеушінің ойлау сипатын, оның танымдық процесінің дамуының жолын анықтаушы ретінде қарастыру қажет. Оқыту, тәрбиелеу мен дамыту теориялары педагогика ғылымы әдістерінің негізгі мазмұнын құрайды.

Психологиялық, педагогикалық ғылыми зерттеудің әдіснамалық принциптері және негізгі компоненттері.

Ғылым әдіснамасы бұл - табиғат пен қоғам құбылыстарын зерттеуге негіз болған, әрі сол құбылыстардың теориялық түсіндірмесіне шешімді ықпал етуші философиялық бастау идеялар жиынтығы.

Қоғамдық қатынастар мен құбылыстардың байланысы, бірлігі қоғамдық ғылымдарды зерттеу әдіснамасының негізі. Педагогиканың ғылыми әдіснамалық зерттеу негізі қоғамдық қатынастар мен қоғамдық құбылыстардың бір-біріне тәуелділігінде, біртұтастығында.

Ғылыми педагогикалық зерттеуді ұйымдастыратын көптеген әдіснамалық принциптік негіздері бар. Олар:

а) қоғамдық қатынастарды, қоғамдық құбылыстарды жан-жақты байланысты тәуелділікте, тәуелсіздікте қарап, бала тәрбиесіне үйлестіріп, соны нақты тарихи тұрғыдан қарау әрбір тарихи кезеңдердің өмір талабына сәйкес бала тәрбиесіне жаңа міндет мүмкіндіктерін еске сақтау, іске асыру.

ә) педагогикалық қатынас құбылысты диалектикалық біртұтастықта және бөлшектеп қарау. Жалпы тәрбиеден жеке тәрбиеге көшу.

б) тәрбиенің практикалық проблемаларын өмірмен ұштастырып қарау. Себебеі тәрбие өмірдің құрамды бөлігі. Педагогикалық теория мен тәжірибенің қосындысынан іс-жүзінде асыру.

Жалпы педагогика фундаменталды педагогикадан нәр алады. Ол тәрбие мен тәжірибеден тұрады. Бұл ерекшелік 3 тұрғыдан қаралады:

а) эмпиризмдік, алдыңғы қатарлы тәжірибені жинақтап, оқып үйреніп тарату. Мұны түрлі жиналыстарда, конференцияда, кездесулерде баяндама жасап, түрлі ақпарат құралдары арқылы жарыққа шығару.

б) педагогикалық теорияның алда тұруы. Теорияның тәжірибемен байланысында теория жетекші роль атқарады.

в) педагогикалық теория мен тәжірибенің қосындысын іс жүзіне асыру. Ол үшін ұстаз бала тәрбиесінде теорияға беріліп, зерттеп, керекті болжамды жасап, қажетті ғылыми әдебиеттер арқылы ізденіс жасап, тәжірибе арқылы іске асырады. Бұл фундаменталды педагогика мен қолданбалы педагогиканың қосындысының ең биік шыңы.

Лекция №2. Ғылыми-зерттеуді жұмыстарының түрлері және оларды жүргізу, жазу мен ұйымдастыр жолдары.

Педагогикалық зерттеу логикасы. Педагогикалық шындықтың бейнеленуінің бірінші қадамы - эмпирикалық бейнелеп жазу. Мұнда деректер бейнеленеді. Мазмұны істің деректі күйіне шолу. Оқушылардың білімділігі мен тәрбиелігінің ажырауына алып келетін оқыту мен тәрбиелеу принциптерінің тұтастығын жүзеге асырудағы кемшіліктердің орын алғандығы. Зерттеу объектісін сезімдік - нақты көре білу эмпирикалық бейнелеп жазуға алып келеді. Әрине бұл жерде бар тәжірибені жинақтау жүреді. Осыдан кейін философияда, педагогикадан, психологиядан алған білімдердің негізінде зерттеу үшін алған объекті жөнінде теориялық көре білу жасалады: -1 теориялық жоба (модель) . Осыдан кейін оны ойша - нақты көре білу жасалады, -2теориялық жоба (модель) зертеуші педагогикалық іс әрекеттің құрылған бөліктері қандай болатынын білімдерін жарыққа шығаратын нормативтік жобалар (модельдер) жетілдірілген педагогикалық шындықты, бір сөзбен айтқанда, жасауға көшеді. Жұмыстың қорытындысында мазмұны нақты материалдар мен нұсқаулар енетін, мысалы, білім беру стандарты, болашақ педагогикалық шындықтың жобасы ұсынылады. Бұл барыс бірнеше қайталануы мүмкін.

Болжам және қорғалатын қағидалар. Ғылыми танымды дамытатын әдістердің бірі және теорияның құрылымдық құрамасы болжам (гипотеза) болып табылады.

Болжам алдын ала белгілеу, көптеген деректер негізінде объектінің бар екендігі, құбылыстың байланысы немесе себебі жөнінде қорытынды жасауға мүмкіндік беретін, ол қорытынды толық дәлелденді деп есептеуге болмайды. Барлық жағдайда болжам дәл білім емес тек мүмкіндікті білдіреді. Ақиқаттығы және жалғандығы белгіленбеген. Осының ақиқаттығын не жалғандығын белгілеу барысы таным барысы болып табылады. Дәлелдену дәрежесіне қарай бір мазмұнды алды ала білу, бір шеңберде болжам ретінде немесе теорияның құрамасы ретінде көрінеді болжамды тұжырымдау кезеңінде, оны тексеруге дейін оған қойылатын бір қатар талаптарды орындау керек.

Болжам талаптары тексерілетіндей болуы керек. Сол сәтте болжамды эмпирикалық тексеретіндей ғылымның техникалық құралы болмауы мүмкін. Бірақ ғалым оны алға қоюға құқы бар педагог көбіне ойша эксперимент жүргізеді. Мысалы, ойша мектепте білім беруден математика пәні шығарып тастаса, оқушылардың ақыл ой тәрбиесіне, басқа пәндерді оқыту сапасына қалай әсер ететінін болжауға болады.

Заң не заңдылықтың сипатына ие бола алатынын зерттелетін құбылыстарға тән тұрақты және қажетті байланыстар болжамда бейнеленуі қажет.

Ғылыми болжамның елеулі белгісі оның стандарттан тыс немес көз жеткізсіз болып келуі.

Болжам және қозғалатын қағидалар зерттеушіге объектінің каөз жеткізсіз (көмескі) елестетулерді ашады, басқалар оны байқамайды.

Көптеген зерттеушілердің болжамы бұл талапқа келе бермейді.

Мысалы зертеудің болжамы : «егер жоғары оқу орнындағы болашақ мұғалім - зертеушілерді даярлауда арнайы курстардың бірінғай жүйесінде педагогикалық барысты құру тұлғалық іс әрекет тұтғысынан инновациялық негізінде 1 курстан бастап бүкіл оқу жылдарында шын танымдық зертеуге қатыстырылса онда олардың мұғалімдік зертешілік құзырын қалыптастыру дәстүрлі педагокикалық даярлықтан өткен студентермен салыстырғанда елеулі көтерінкі болуы мүмкін».

Шындығында бүкіл оқу уақытында студенттер шынайы педагогикалық зертеумен айналысты, ал басқалары мұнымен айналыспаса кімнің зертеушілік құзыры жоғары болатынын зертеудің қажеті бар ма? Жоқ әрине. Ендеше жасалған болжамның дұрыс еместігін дәлелдеп жатудың қажеті жоқ.

Болжам жасағанда ескеретін тағы бір жай бар. Болжамның осы жұмыстағы қаралып отырған объектісіне қатысы болуы керектінің дәлелдеудің керегі жоқ. Бірақ кейде болжамды педагогикалық іс әрекеттен тыс сияқты, болжамдық қараудың тәсілі сияқты етіп береді, мысалы, «егер құрылымдық - логикалық схемаларды пайдалануда қызметтік ерекшеліктері негізделсе, олардың түрлері анықталса, оқу материалын меңгерудің құрылымдық - логикалық схемалар мұғалімнің оқытушылық іс әрекетін бастауыш сыныптар оқушыларының оқуының тиімділігі елеулі артырады. »

Қазіргі педагогика ғылымының дамуы деңгейінде дәлелдеуді және қорғауды қажет ететін үш түрлі ереже бар.

Бірінші түрі - өзінен өзі белгілі, дәлелдеуді қажет етпейтін жағдай дегенмен үміткерді ғылыми қауымдастыққа қабылдау амалы ғылыми дәрежені қорғау деп аталады. Жағдайдың кездесуі өкінішті -ақ.

Екінші түрі - болжамы атаусыз сөйлемдерден құрылған жағдай, яғни автор дәлелдейтін нәрсесін айқын белгілемейді және ашпайды.

Үшінші түрі - болжамның педагогикалық барыстың жүруінің қажетті және жеткілікті шарттары педагогикалық іс әрекеттің түрінің құрамдық бөлігі, критерийлер, талаптар, шектері, қызметтер және тағы басқалар жөнінде белгіленген дәлелдер мазмұнында болады. Міне бұл диссертациялық жұмыстың сапасын көтереді.

Нәтижелердің жаңалығы, олардың педагогика теориясы мен тәжірибесі үшін маңыздылығы. Бұл жерде зертеудің жаңалығы, зертеудің бөлек сипаттамсы және нәтижесімен жататындығын айрықша бөліп көре білу керек. Бұл зерттеудің жаңалығы жөнінде ғылыми жұмыс аяқталғаннан кейін тұжырымдау керек деген сөз. Дегенмен зерттеуші жұмыстың жаңалы жөнінде тек қана аяғында ойламайды, керісінше жаңа білімдерді алу қажеттігінен бүкіл зерттеу барысы және бүкіл әдіс намалық сипаттамалары бағдарланады. Нақтысы, ғылыми жұмыстың мақсаты мен маңынасы жаңа білімді алуда . ең алғаш жаңа білімді неге қатысты алу керектігін белгілеу керек. Жаңа білім ұсынылған болжамда және қорғалатын қағидаларда болды.

Осы кезеңде негізгі әдіснамалық сипаттамалардың үйлесімділігі көрінеді. Бұл қажетті және жеткілікті шарттар болып табылады.

Жаңалық білім берудің жаңа міндеттері және ғылымның дамуының жаңа кезеңдеріне сай өзі белгілі құрмалардан жаңа құрылымның есебінен пайда болатынын ұмытпау керек.

Мысалы, оқыту әдістерінің тізімінде бірде біреуі жаңа әдіс емес. Кәзіргі әдістердің жүйесінде «жаман » не «жақсы» әдіс жоқ. Білім берудің мазмұнына қарай әр әдіс өз қызметін атқарады. Мазмұн және барыс - тұтастықты құрайды. Әр әдіс - білім берудің нақты бір бөлігін тасымалдау үшін қарастырылады. Мазмұндық және амалдық жақтарының тұтастығында оқытудың дидактикалық жобасы (модельі) құрылған.

Міне бұл жаңалық - ғылымға және тәжірибеге қосылған үлес.

Бұл ғылымға және тәжірібеге зерттеудің мәні деген екі сипаттамаға ең аз дегенде бастапқы және соңғы кезеңінде көңіл бөлуге тура келеді. Зертеудің алдын ала болжанған нәтижелерін ең бірінші тақырыппен сипаттамаларына байланысты бөліп-бөліп айдар тағу қорытындылау кезеңінде, зерттеу жұмысы аяқталғаннан кейін беріледі. Анықтама анық ақиқат, мазмұнды және нақты болғаны жөн. Ғылымның қай бөлігіне қажет және сол бөлікті жетілдіруге қалай қызмет істейді, міне, осы басты нәрсе.

Алынған нәтижелердің жаңалығы, ғылымға оның мәні - бұл екі әдіснамалық сипаттама. Бұның екіншісі танымның басқа ауқымдарына байланысты шешілетіндіктен оның тұтасынан алғанда келешек зертеулерде шешілетін мәселелерге тірейді. Міне бұл зер салып қарайтын мәселе.

Әрине, ғылыми мәнділігінің анықтамасына жұмыстың тәжірибе үшін мәнділігі жөніндегі анықтамасы келеді.

Педагогикалық зерттеулердің әдіснамалық сипаттамаларына шолу бәрі бірге отырып олар жүйе құрайды, оның барлық құрамалары бір-біріне шынайы сәйкес келіп, бір-бірін толықтыруы қажет. Бірін-біріне толықтыруы жұмыстын сапасы жөнінде сөз етуге болады.

Зерттеу әдістері

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.