Дағды

1 Дамыған дағдылардың кейбір белгілері
2 Дағды деңгейіндегі әрекеттер

Дағды — алғашқыда саналы орындауды қажет ететін іс-әрекет бөліктерінің қайталап жаттығудың нәтижесінде автоматталынуын дағды деп атайды. Дағды санасыз қайталау нәтижесінде де қалыптасатын іс-әрекет болуы мүмкін. Соның нәтижесінде ол автоматталған әрекетке айналып, оңай, шапшаң әрі дәл орындалып отырады. Дағдының физиологиялық негізі — динамикалық стереотип. Мысалы, алғаш жазып үйрене бастаған бала бастапқы кезде өзінің барлық қозғалыстарын санасымен бақылап, көптеген артық қимылдар жасайды (оның бет әлпеті, бүкіл денесі, аяқ-қолы бір мақсатқа бағытталады), біраз қинаһлады. Ал жазуға төселген адам өз қозғалыстарын байқамайды, оның орнына жазған нәрсесінің мазмұнына ерекше зейінін бөледі. Өйткені, соңғыда жазу дағдысы автоматталынған. Дағдылануда іс-әрекеттің тұтас өзі емес, жеке компоненттері (құрамдары) ғана автоматталынады.

1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Педагогика / О 74 Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.Дағды, профессор Е. Арын - Павлодар: "ЭКО" ҒӨФ. 2006. - 482 б. ISBN 9965-808-85-6
2. Жантану атауларының түсіндірме сөздігі. — Алматы: "Сөздік-Словарь", 2006. - 384 бет. ISBN 9965-409-98-6

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 2 бет
Таңдаулыға:

Дағды
Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Дағды - автоматты түрде жасауға дейін жеткізілген әрекет; көп рет қайталау
жолымен қалыптасады. Оқыту процесінде, әсіресе, жалпы оқу дағдыларын,
пәнаралық мәндегі, жазу дағдыларын қалыптастыру қажет. [1]

Дағды — алғашқыда саналы орындауды қажет ететін іс-әрекет бөліктерінің
қайталап жаттығудың нәтижесінде автоматталынуын дағды деп атайды. Дағды
санасыз қайталау нәтижесінде де қалыптасатын іс-әрекет болуы мүмкін. Соның
нәтижесінде ол автоматталған әрекетке айналып, оңай, шапшаң әрі дәл
орындалып отырады. Дағдының физиологиялық негізі — динамикалық стереотип.
Мысалы, алғаш жазып үйрене бастаған бала бастапқы кезде өзінің барлық
қозғалыстарын санасымен бақылап, көптеген артық қимылдар жасайды (оның бет
әлпеті, бүкіл денесі, аяқ-қолы бір мақсатқа бағытталады), біраз қинаһлады.
Ал жазуға төселген адам өз қозғалыстарын байқамайды, оның орнына жазған
нәрсесінің мазмұнына ерекше зейінін бөледі. Өйткені, соңғыда жазу дағдысы
автоматталынған. Дағдылануда іс-әрекеттің тұтас өзі емес, жеке
компоненттері (құрамдары) ғана автоматталынады.

Дамыған дағдылардың кейбір белгілері:

• 1) Дағды алудың белгісі — әртүрлі амалды тез орындап, шапшаң қимылдау
(мысалы, спорттық ойындардағы спортсменнің дағдысы);
• 2) Дағды қалыптасқаннан кейін күштеніп, зорланып, қиналып істеу жойылады
(мысалы, инеге жіпті жылдам сабақтай алмау, жазуға төселмей тұрғандағы
балада байқалатын ебедейсіздік т.б. адамда әлі де дағдының жоқтығының
белгісі);
• 3) Дағдыланудың үшінші белгісі — бірқатар жеке амалдарды біріктіріп,
одантұтас бір амал жасай алу. Мысалы, бала алғаш әріпті танығанда,
сөздерді әріпке, буынға, тұтас сөзге бөледі, кейін осыдан сөйлем
құрайды. Сөйтіп, жаттыға келе бұлай кібіртіктеп отырмайды, сөйлемдерді
шапшаң оқитын болады;
• 4) Көзбен бақылаудың маңызы кеміп, қозғалыс пен бақылаудың маңызы артады
(мысалы, жазу дағдысы баланың қозғалыс түйсіктерінің жетіле түсуін қажет
етеді, тәжірибелі машинистка да қағаз басуда көздің көмегіне сүйенбей,
саусақтардың қимыл-қозғалыстарына ерекше көңіл бөледі);
• 5) Дағдыға машықтану үшін алдын ала қабылдай алу қабілетінің болуы,
мысалы, машинистка мәтінді көшіргенде, әрдайым оның ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.