Ата-ана қамқорлығынсыз қалған балалардың әлеуметтік жағдайы
I Кіріспе бөлім
II Негізгі бөлім
1.Қазақстандағы жетім балалардың әлеуметтік жағдайы
2.Жетім балаларды құқықтық.әлеуметтік қорғау.
3.Ата.ана қамқорлығынсыз қалған балаларды әлеуметтік қорғау жане қолдау.
III Корытынды бөлім
IV Пайдаланған әдебиеттер тізімі
II Негізгі бөлім
1.Қазақстандағы жетім балалардың әлеуметтік жағдайы
2.Жетім балаларды құқықтық.әлеуметтік қорғау.
3.Ата.ана қамқорлығынсыз қалған балаларды әлеуметтік қорғау жане қолдау.
III Корытынды бөлім
IV Пайдаланған әдебиеттер тізімі
«Шымшық балапанына жем тасып, өзі жеуді ұмытып, балапаны ұядан қанаттанып ұшқанда өзі өлетін көрінеді»дегенді оқығаным бар. Естуімше сәбилер үйіне кіргенде көздерінде, «Мені іздеп келмеді ме екен?» деген сұраулы мұң бар, жәудірей қараған бейкүнә сәбилерді көргенде шынашақтай шымшық құрлы бола алмаған олардың тасжүрек «аналарының» таңы қалай атып, кеші қалай батып жүргеніне таң қаламын.
Ет жүрегі - кішкентай сәбиінсіз қалай алаңсыз тамақ ішіп, қалай ұйықтайды екен?! Шырылдатып тастап кеткен періштесінің үні .., бір күнге не бір жылға емес, өмір бақилыққа тастап кеткен бөпесінің, ботасының назы... оның тас жүрегін жібітуге шамасы келмеді ғой.
Ет жүрек елжіреп езілмей, жүйке жұқарып, көңіл босамай тұрар ма. Онсыз да тағдырлары келіспеген бейкүнә бүлдіршіндердің өмірлеріне налып, соны білдірмеуге бар мейірім, ықылас, қамқорлығыңды жұмсауға тырысасың-ау. Сөйтсе де туған ананың махаббат мейіріміне жетер ме? Жетпеді ғой, жетпеді...
Бала үшін ананының жаксы жаманы болсын ба? Ана-әрқашан Ана ғой. Олардың ішінен де балабезер деген сұмдықтары шыққандарын бейкүнә сәби қайдан білсін. Анам деп, мамам деп,күнде күтеді. Сағынып, сарғаяды.Терезеден телміріп, өткен-кеткендерге,есіктен енген жанға жәудіреп қарап, жәутеңдейді.
Ет жүрегі - кішкентай сәбиінсіз қалай алаңсыз тамақ ішіп, қалай ұйықтайды екен?! Шырылдатып тастап кеткен періштесінің үні .., бір күнге не бір жылға емес, өмір бақилыққа тастап кеткен бөпесінің, ботасының назы... оның тас жүрегін жібітуге шамасы келмеді ғой.
Ет жүрек елжіреп езілмей, жүйке жұқарып, көңіл босамай тұрар ма. Онсыз да тағдырлары келіспеген бейкүнә бүлдіршіндердің өмірлеріне налып, соны білдірмеуге бар мейірім, ықылас, қамқорлығыңды жұмсауға тырысасың-ау. Сөйтсе де туған ананың махаббат мейіріміне жетер ме? Жетпеді ғой, жетпеді...
Бала үшін ананының жаксы жаманы болсын ба? Ана-әрқашан Ана ғой. Олардың ішінен де балабезер деген сұмдықтары шыққандарын бейкүнә сәби қайдан білсін. Анам деп, мамам деп,күнде күтеді. Сағынып, сарғаяды.Терезеден телміріп, өткен-кеткендерге,есіктен енген жанға жәудіреп қарап, жәутеңдейді.
1.Е.К.Лютова,Г.Б.Монина Теринг общение с ребенком . СП(б).: «речь»,2002.
2.Мухина В.С. Лишенные родительского 1.Е.К.Лютова,Г.Б.Монина Теринг общение с ребенком . СП(б).: «речь»,2002.
2.Мухина В.С. Лишенные родительского попечительства. М:Прос.,1991
3.Зубайраева З.А Жетім балалардың тұлғалық әлеуметтенуінің педагогикалық шарттары: Авторев пед. ғыл. Кан.- Түркістан 2008-19бет.
4.Әлеуметтік педагог. А.Т.Изимова №2 арнаулы мектеп - интернаты, Алматы қаласы 2009
попечительства. М:Прос.,1991
3.Зубайраева З.А Жетім балалардың тұлғалық әлеуметтенуінің педагогикалық шарттары: Авторев пед. ғыл. Кан.- Түркістан 2008-19бет.
4.Әлеуметтік педагог. А.Т.Изимова №2 арнаулы мектеп - интернаты, Алматы қаласы 2009
2.Мухина В.С. Лишенные родительского 1.Е.К.Лютова,Г.Б.Монина Теринг общение с ребенком . СП(б).: «речь»,2002.
2.Мухина В.С. Лишенные родительского попечительства. М:Прос.,1991
3.Зубайраева З.А Жетім балалардың тұлғалық әлеуметтенуінің педагогикалық шарттары: Авторев пед. ғыл. Кан.- Түркістан 2008-19бет.
4.Әлеуметтік педагог. А.Т.Изимова №2 арнаулы мектеп - интернаты, Алматы қаласы 2009
попечительства. М:Прос.,1991
3.Зубайраева З.А Жетім балалардың тұлғалық әлеуметтенуінің педагогикалық шарттары: Авторев пед. ғыл. Кан.- Түркістан 2008-19бет.
4.Әлеуметтік педагог. А.Т.Изимова №2 арнаулы мектеп - интернаты, Алматы қаласы 2009
Жоспар
I Кіріспе бөлім
II Негізгі бөлім
1.Қазақстандағы жетім балалардың әлеуметтік жағдайы
2.Жетім балаларды құқықтық-әлеуметтік қорғау.
3.Ата-ана қамқорлығынсыз қалған балаларды әлеуметтік қорғау жане қолдау.
III Корытынды бөлім
IV Пайдаланған әдебиеттер тізімі
II.
Шымшық балапанына жем тасып, өзі жеуді ұмытып, балапаны ұядан қанаттанып ұшқанда өзі өлетін көрінедідегенді оқығаным бар. Естуімше сәбилер үйіне кіргенде көздерінде, Мені іздеп келмеді ме екен? деген сұраулы мұң бар, жәудірей қараған бейкүнә сәбилерді көргенде шынашақтай шымшық құрлы бола алмаған олардың тасжүрек аналарының таңы қалай атып, кеші қалай батып жүргеніне таң қаламын.
Ет жүрегі - кішкентай сәбиінсіз қалай алаңсыз тамақ ішіп, қалай ұйықтайды екен?! Шырылдатып тастап кеткен періштесінің үні .., бір күнге не бір жылға емес, өмір бақилыққа тастап кеткен бөпесінің, ботасының назы... оның тас жүрегін жібітуге шамасы келмеді ғой.
Ет жүрек елжіреп езілмей, жүйке жұқарып, көңіл босамай тұрар ма. Онсыз да тағдырлары келіспеген бейкүнә бүлдіршіндердің өмірлеріне налып, соны білдірмеуге бар мейірім, ықылас, қамқорлығыңды жұмсауға тырысасың-ау. Сөйтсе де туған ананың махаббат мейіріміне жетер ме? Жетпеді ғой, жетпеді...
Бала үшін ананының жаксы жаманы болсын ба? Ана-әрқашан Ана ғой. Олардың ішінен де балабезер деген сұмдықтары шыққандарын бейкүнә сәби қайдан білсін. Анам деп, мамам деп,күнде күтеді. Сағынып, сарғаяды.Терезеден телміріп, өткен-кеткендерге,есіктен енген жанға жәудіреп қарап, жәутеңдейді...
Жетім деген сөздің ауаны қандай ауыр еді... Одан да ауыры-тірі жетім деген сөз. Ауырлығы былай тұрып, ауызға алудың өзі қиын екен.
16миллион халықтың 16мың жетімі бар. Заң әр мемлекеттің ар-ожданы айнасы деген қанатты сөз бар. Қазақстан Республикасының Неке және отбасы туралы заңының шет елге асырауға бала беру туралы 76-бабы елдің ар-намысына тиіп түрлі пікірталастар туғызып отыр.
Жетім,тірідей жетім балалар тағдыры - бұл дүние жүзілік мәселе. Әлемде 100млн. Жетім және қараусыз қалған балалар бар. Сонымен бірге жетімдері балалар үйі жоқ мемлекеттерде бар.Мұның бірі - Ирландия.
Балаларын тәрбиелей алмайтын оларды шетелге асыру негізінен кедей мемлекеттерге тұғындарының басым көпшілігі қайыршы патриоттық сана - сезімі төмен елдерге тән.
Жетімдерсіз ел аз, бірақ оларға көзқарас әр мемлекетте әртүрлі мысалы,АҚШ-та 300мың жетім балалар бар, бірақ АҚШ өз жетімдерін сыртқа бермейді, басқа елдерден жетім балаларды асырап алуға мән береді. Әр балаға жылыны 13мың доллор қаржы жұмсалады.
Қазақстанда 92мың 573 бала мемлекет қамқорлығында оның 31,1 пайызы немесе 28772-сі балаларды тәрбиелеуді міндетіне алған отбасылар саны келтірілген, 47946 баланы асырап алған, 15855 бала мемлекеттік мекемелерде, 2120- сәбилер үйінде, 912-і балаларға арналған мүгедектер үйінде, 12823 бала - балалар үйімен интернат мекемелерінде, 6065 бала - асырап алған.
Қазақстанда Неке және отбасы туралы заң 1998 жылы
17-ші желтоқсанда қолданысқа енді. Осы заңның 76-бабының 2-ші тармағында былай делінген: Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын бұл балаларды ҚР-ның азаматтарына тәрбиелеуге беру мүмкін болмаған жағдайларда ғана шет елдіктерге асырап алуға, не балалардың туыстарына осы туыстарының азаматтығы мен тұрғылықты жеріне қарамастан асырап алуға берілуі мүмкін.
Мемлекетімізде жетім балалардын жағдайы мәз емес. Көтерілген мәселелер мен айтылған сындардан нәтиже шығару үшін қазіргі күні мемлекеттік органдар жұмыс істеп жатыр.
Әр баланың жеке өсу процессі сияқты, онығ қоғамдағы орны , дәлірек айтсақ, қоғамның балаларға деген қамқорлығы ретінде.
Балалық шақтың ересек адамныңда өмірі сияқты өсу процесі екенін ескерсек, ересек адамның қалыптасуының маңыздылығы балалық шаққа байланысты.
Баланық жастық ерекшелігі, оның әрбір кезеңде ерекше денелік қалыптасуы, өзіндік танымдық өсуі әлеуметтік өмір тәжірибиесімен белгілі бір моральдық танымы мен ерекшелінеді.Жас өскен сайын балалардың әлеуметтік қалыптасуы, бірінші кезекте отбасына байланысты болады.Сондықтан отбасының қоғам алдындағы жауапкершілігі өте зор
Бала өлімінің жылдан-жылға өсуі, көбеюі, бала туудың қысқаруы мүгедек баланың санының өсуі- бұл еліміздегі қазіргі экономикалық және саяси әлеуметтік дағдарыс болып табылады.
Халықтың өмір сүру деңгейінің төмендеуі баланың да мінез-құлқы, құлықтық және психикалық денсаулығына әсерін тигізеді. Еліміздің арасындағы ең қараусыз қалғандар балалар мен жасөспірімдер болып шықты. Балалармен жасөспірімдердің шынайы мемлекеттік қараусыз қалуы, олардың тәртібіне, іс-әрекеттеріне, қарым-қатынастарына әсерін тигізеді, антиқоғамдық әрекеттерге, қандай да болмасын жолмен ақша ы соңына түсуге, қылмыстың өсуіне әкеліп соқты.
Білім беру дағдарысы, толыққанды қаржыландырмау педагог кадрлардың жетіспеушілігіне, мектепеің қоғамдық процестерден шектелуіне әкелді. Бұл өсіп келе жатқан ұрпаққа білім берумен тәрбиелеуге кері әсерін тигізді.
Балалық шақ адамның бастапқы өмірінің белгілі бір бөлігі. Бірақта бұл жастың басқа жастан айырмашылығы күнделікті түсірікте кішкентай адамның алаңсыз өмірімен байланыстырылады: басқа ештеңе істегісі келмесе, яғни ол балалық шақта жүр деген сөз. Балалық шақты онық жасын елестетуге болмайды және де бала әрине үлкендердің қорғауы мен қамқорлығына мұқтаж. Сонымен бірге біздің кішкентайларға деген қамқорлығымыз неден көріну керек екенін, кімнен қорғап сақтауымыз керегін біліп алуымыз керек. Егер біз балалық шақ- жұмақтың алаңсыздықпен қызықтың белесі деп ойлайтын болсақ, баланы шындыққа басқаша қарап, бұндай жағдайдан шығаратын, әрбір өзгеріске қарама-қарсы қоятын болсақ, бұл дұрыс бола қоярма екен?Егер біз әдейі жасалған жағдайдың көмегімен оны бұл жұмақ өмірде барынша көбірек ұстасақ, бұл баланың пайдасына шешілер қояр ма екен? Әрине, мұнымен біз балаға тек зиян тигіземіз және де бұл балаларды қорғау емес, оның мәнін бұрмалау.
Бұл ойлардың бәрі терең таңдауды қажет етеді. Біріншіден балалық шақ дегеніміз алаңсыз жұмақ өмір белесі емес.
Балалықты қорғауда ең негізгі бастапқы деңгейі ретінде құқықтық база болып табылады. Бұның құрамын халықаралық мемлекеттік заңдармен жергілікті қағидалар нұсқау бола алады. Балалықты қорғаудың халықаралық заңдар жиынтығы Харкия мен баланың құқық Декларациясы ұсынған отбасын қорғаудан басталады. Бұл әлеуметтік ортаның құқықтық қамсыздануы құрылғандардың ішіндегі ең жақсысы. Нәресте мен мектеп жасына дейінгі баланың әлеуметтік қорғауына арналған денсаулық сақтау, білім беру және әлеуметтік қамсыздандыру мелемелерімен жұмылдырады. Сонымен бірге отбасын ана мен баланы қорғау мекемелері қажтті мөлшерде қаржымен қамсыздандырылады. Ал балаларды әлеуметтік шаралар жүргізуіне қаражат мәжбүр еткізеді. Нашақорлыққа, зорлыққа, агрессиялық тәртіпке қарсы орнықты іс-шаралар жүргізіледі. Жұмыстың нәтижесін балалар мен әлеуметтік қорғауының қалыптасып біткенін көруге болады. Сонымен ірге балалықты қорғау нақты қаржылықты талап етеді. Қазіргі таңдағы ... жалғасы
I Кіріспе бөлім
II Негізгі бөлім
1.Қазақстандағы жетім балалардың әлеуметтік жағдайы
2.Жетім балаларды құқықтық-әлеуметтік қорғау.
3.Ата-ана қамқорлығынсыз қалған балаларды әлеуметтік қорғау жане қолдау.
III Корытынды бөлім
IV Пайдаланған әдебиеттер тізімі
II.
Шымшық балапанына жем тасып, өзі жеуді ұмытып, балапаны ұядан қанаттанып ұшқанда өзі өлетін көрінедідегенді оқығаным бар. Естуімше сәбилер үйіне кіргенде көздерінде, Мені іздеп келмеді ме екен? деген сұраулы мұң бар, жәудірей қараған бейкүнә сәбилерді көргенде шынашақтай шымшық құрлы бола алмаған олардың тасжүрек аналарының таңы қалай атып, кеші қалай батып жүргеніне таң қаламын.
Ет жүрегі - кішкентай сәбиінсіз қалай алаңсыз тамақ ішіп, қалай ұйықтайды екен?! Шырылдатып тастап кеткен періштесінің үні .., бір күнге не бір жылға емес, өмір бақилыққа тастап кеткен бөпесінің, ботасының назы... оның тас жүрегін жібітуге шамасы келмеді ғой.
Ет жүрек елжіреп езілмей, жүйке жұқарып, көңіл босамай тұрар ма. Онсыз да тағдырлары келіспеген бейкүнә бүлдіршіндердің өмірлеріне налып, соны білдірмеуге бар мейірім, ықылас, қамқорлығыңды жұмсауға тырысасың-ау. Сөйтсе де туған ананың махаббат мейіріміне жетер ме? Жетпеді ғой, жетпеді...
Бала үшін ананының жаксы жаманы болсын ба? Ана-әрқашан Ана ғой. Олардың ішінен де балабезер деген сұмдықтары шыққандарын бейкүнә сәби қайдан білсін. Анам деп, мамам деп,күнде күтеді. Сағынып, сарғаяды.Терезеден телміріп, өткен-кеткендерге,есіктен енген жанға жәудіреп қарап, жәутеңдейді...
Жетім деген сөздің ауаны қандай ауыр еді... Одан да ауыры-тірі жетім деген сөз. Ауырлығы былай тұрып, ауызға алудың өзі қиын екен.
16миллион халықтың 16мың жетімі бар. Заң әр мемлекеттің ар-ожданы айнасы деген қанатты сөз бар. Қазақстан Республикасының Неке және отбасы туралы заңының шет елге асырауға бала беру туралы 76-бабы елдің ар-намысына тиіп түрлі пікірталастар туғызып отыр.
Жетім,тірідей жетім балалар тағдыры - бұл дүние жүзілік мәселе. Әлемде 100млн. Жетім және қараусыз қалған балалар бар. Сонымен бірге жетімдері балалар үйі жоқ мемлекеттерде бар.Мұның бірі - Ирландия.
Балаларын тәрбиелей алмайтын оларды шетелге асыру негізінен кедей мемлекеттерге тұғындарының басым көпшілігі қайыршы патриоттық сана - сезімі төмен елдерге тән.
Жетімдерсіз ел аз, бірақ оларға көзқарас әр мемлекетте әртүрлі мысалы,АҚШ-та 300мың жетім балалар бар, бірақ АҚШ өз жетімдерін сыртқа бермейді, басқа елдерден жетім балаларды асырап алуға мән береді. Әр балаға жылыны 13мың доллор қаржы жұмсалады.
Қазақстанда 92мың 573 бала мемлекет қамқорлығында оның 31,1 пайызы немесе 28772-сі балаларды тәрбиелеуді міндетіне алған отбасылар саны келтірілген, 47946 баланы асырап алған, 15855 бала мемлекеттік мекемелерде, 2120- сәбилер үйінде, 912-і балаларға арналған мүгедектер үйінде, 12823 бала - балалар үйімен интернат мекемелерінде, 6065 бала - асырап алған.
Қазақстанда Неке және отбасы туралы заң 1998 жылы
17-ші желтоқсанда қолданысқа енді. Осы заңның 76-бабының 2-ші тармағында былай делінген: Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын бұл балаларды ҚР-ның азаматтарына тәрбиелеуге беру мүмкін болмаған жағдайларда ғана шет елдіктерге асырап алуға, не балалардың туыстарына осы туыстарының азаматтығы мен тұрғылықты жеріне қарамастан асырап алуға берілуі мүмкін.
Мемлекетімізде жетім балалардын жағдайы мәз емес. Көтерілген мәселелер мен айтылған сындардан нәтиже шығару үшін қазіргі күні мемлекеттік органдар жұмыс істеп жатыр.
Әр баланың жеке өсу процессі сияқты, онығ қоғамдағы орны , дәлірек айтсақ, қоғамның балаларға деген қамқорлығы ретінде.
Балалық шақтың ересек адамныңда өмірі сияқты өсу процесі екенін ескерсек, ересек адамның қалыптасуының маңыздылығы балалық шаққа байланысты.
Баланық жастық ерекшелігі, оның әрбір кезеңде ерекше денелік қалыптасуы, өзіндік танымдық өсуі әлеуметтік өмір тәжірибиесімен белгілі бір моральдық танымы мен ерекшелінеді.Жас өскен сайын балалардың әлеуметтік қалыптасуы, бірінші кезекте отбасына байланысты болады.Сондықтан отбасының қоғам алдындағы жауапкершілігі өте зор
Бала өлімінің жылдан-жылға өсуі, көбеюі, бала туудың қысқаруы мүгедек баланың санының өсуі- бұл еліміздегі қазіргі экономикалық және саяси әлеуметтік дағдарыс болып табылады.
Халықтың өмір сүру деңгейінің төмендеуі баланың да мінез-құлқы, құлықтық және психикалық денсаулығына әсерін тигізеді. Еліміздің арасындағы ең қараусыз қалғандар балалар мен жасөспірімдер болып шықты. Балалармен жасөспірімдердің шынайы мемлекеттік қараусыз қалуы, олардың тәртібіне, іс-әрекеттеріне, қарым-қатынастарына әсерін тигізеді, антиқоғамдық әрекеттерге, қандай да болмасын жолмен ақша ы соңына түсуге, қылмыстың өсуіне әкеліп соқты.
Білім беру дағдарысы, толыққанды қаржыландырмау педагог кадрлардың жетіспеушілігіне, мектепеің қоғамдық процестерден шектелуіне әкелді. Бұл өсіп келе жатқан ұрпаққа білім берумен тәрбиелеуге кері әсерін тигізді.
Балалық шақ адамның бастапқы өмірінің белгілі бір бөлігі. Бірақта бұл жастың басқа жастан айырмашылығы күнделікті түсірікте кішкентай адамның алаңсыз өмірімен байланыстырылады: басқа ештеңе істегісі келмесе, яғни ол балалық шақта жүр деген сөз. Балалық шақты онық жасын елестетуге болмайды және де бала әрине үлкендердің қорғауы мен қамқорлығына мұқтаж. Сонымен бірге біздің кішкентайларға деген қамқорлығымыз неден көріну керек екенін, кімнен қорғап сақтауымыз керегін біліп алуымыз керек. Егер біз балалық шақ- жұмақтың алаңсыздықпен қызықтың белесі деп ойлайтын болсақ, баланы шындыққа басқаша қарап, бұндай жағдайдан шығаратын, әрбір өзгеріске қарама-қарсы қоятын болсақ, бұл дұрыс бола қоярма екен?Егер біз әдейі жасалған жағдайдың көмегімен оны бұл жұмақ өмірде барынша көбірек ұстасақ, бұл баланың пайдасына шешілер қояр ма екен? Әрине, мұнымен біз балаға тек зиян тигіземіз және де бұл балаларды қорғау емес, оның мәнін бұрмалау.
Бұл ойлардың бәрі терең таңдауды қажет етеді. Біріншіден балалық шақ дегеніміз алаңсыз жұмақ өмір белесі емес.
Балалықты қорғауда ең негізгі бастапқы деңгейі ретінде құқықтық база болып табылады. Бұның құрамын халықаралық мемлекеттік заңдармен жергілікті қағидалар нұсқау бола алады. Балалықты қорғаудың халықаралық заңдар жиынтығы Харкия мен баланың құқық Декларациясы ұсынған отбасын қорғаудан басталады. Бұл әлеуметтік ортаның құқықтық қамсыздануы құрылғандардың ішіндегі ең жақсысы. Нәресте мен мектеп жасына дейінгі баланың әлеуметтік қорғауына арналған денсаулық сақтау, білім беру және әлеуметтік қамсыздандыру мелемелерімен жұмылдырады. Сонымен бірге отбасын ана мен баланы қорғау мекемелері қажтті мөлшерде қаржымен қамсыздандырылады. Ал балаларды әлеуметтік шаралар жүргізуіне қаражат мәжбүр еткізеді. Нашақорлыққа, зорлыққа, агрессиялық тәртіпке қарсы орнықты іс-шаралар жүргізіледі. Жұмыстың нәтижесін балалар мен әлеуметтік қорғауының қалыптасып біткенін көруге болады. Сонымен ірге балалықты қорғау нақты қаржылықты талап етеді. Қазіргі таңдағы ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz