Гендік инженерияның жұмысы

• Кіріспе
• Негізгі бөлім
Гендік инженерия
Ген инженериясы шешетін мәселелер:
Ген инженериясында генді мынадай әдістермен алуға болады:
Гендік инженерияның жұмысы мынадай кезеңдерден тұрады:
Ген инженериясының векторлық (тасымалдаушы) молекулалары.
Ген инженериясында қолданылатын векторлар
• Қорытынды бөлім
• Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Гендік инженерия ол функционалдық активті генетикалық құрылымдарды рекомбинаттық ДНҚ молекулалары түрінде қолдан құрастыру.
Гендік иженерияның мәні жеке гендерді бір организмнен алып басқа организмге көшіру. Бұған рестриктаза мен лигаза ферменттерінің ашылуы мүмкіндік туғызады. Рестриктазалар ДНҚ молекуласын белгілі жерлерден жеке үзінділерге қиып бөлшектейтін ыдыратушы фермент. Қазір ДНҚ молекуласын бір-бірінен өзгеше 120 жерінен үзетін 500-ден астам рестриктазалар анықталған. Алынған полинуклеотид бөлшектерінінің комплементарлық немесе жабысқыш ұштарны ДНҚ лигазасы – бір-біріне желімдеп реттеп жалғасытырып қосады. Осы ферменттердің көмегімен бір ДНҚ молекуласынан қажетті ген бөлініп алынып, басқа ДНҚ молекуласын үзінділерімен құрастырылып рекомбинанттық, яғни жаңа будан ДНҚ жасалады.

1. А.Бұлашев,Ө.Таубаев, Ж,Сұраншиев, К. Мырзабаев, «Микробиология. Астана-2014ж.
2. Интернет желісі

Пән: Биология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ.
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті.

СӨЖ
Тақырыбы : Гендік инженерия

Орындаған : Жансолтанова А.А.
Тобы : ВС - 403.
Тексерген : Тастемирова Ш.А.

Семей 2016

Жоспар
oo Кіріспе
oo Негізгі бөлім
Гендік инженерия
Ген инженериясы шешетін мәселелер:
Ген инженериясында генді мынадай әдістермен алуға болады:
Гендік инженерияның жұмысы мынадай кезеңдерден тұрады:
Ген инженериясының векторлық (тасымалдаушы) молекулалары.
Ген инженериясында қолданылатын векторларды үш топқа бөлуге болады:
Генетикалық модифицирленген микроорганизмдерді қолдануға байланысты қатерді бағалау. Барлық микроорганизмдер адам үшін патогендік көзқарас тұрғысынан төрт қатерлі топқа бөлінеді:
oo Қорытынды бөлім
oo Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

КІРІСПЕ
Гендік инженерия ол функционалдық активті генетикалық құрылымдарды рекомбинаттық ДНҚ молекулалары түрінде қолдан құрастыру.
Гендік иженерияның мәні жеке гендерді бір организмнен алып басқа организмге көшіру. Бұған рестриктаза мен лигаза ферменттерінің ашылуы мүмкіндік туғызады. Рестриктазалар ДНҚ молекуласын белгілі жерлерден жеке үзінділерге қиып бөлшектейтін ыдыратушы фермент. Қазір ДНҚ молекуласын бір-бірінен өзгеше 120 жерінен үзетін 500-ден астам рестриктазалар анықталған. Алынған полинуклеотид бөлшектерінінің комплементарлық немесе жабысқыш ұштарны ДНҚ лигазасы - бір-біріне желімдеп реттеп жалғасытырып қосады. Осы ферменттердің көмегімен бір ДНҚ молекуласынан қажетті ген бөлініп алынып, басқа ДНҚ молекуласын үзінділерімен құрастырылып рекомбинанттық, яғни жаңа будан ДНҚ жасалады.

ГЕНДІК ИНЖЕНЕРИЯ
Гендік инженерия - молекулалық және клеткалық генетиканың қолданбалы саласы. Белгілі қасиеттері бар генетикалық материалдарды In vitro жағдайында алдын-ала құрастырып, оларды тірі клеткаға енгізіп, көбейтіп, зат алмасу процесін өзгеше жүргізу. Бұл әдіспен организмдердегі генетикалық информацияны көздеген мақсатқа сай өзгертіп, олардың геномдарын белгіленген жоспармен қайта құруға болады.
Гендік инженерия ол функционалдық активті генетикалық құрылымдарды рекомбинаттық ДНҚ молекулалары түрінде қолдан құрастыру. Гендік иженерияның мәні жеке гендерді бір организмнен алып басқа организмге көшіру. Бұған рестриктаза мен лигаза ферменттерінің ашылуы мүмкіндік туғызады. Рестриктазалар ДНҚ молекуласын белгілі жерлерден жеке үзінділерге қиып бөлшектейтін ыдыратушы фермент. Қазір ДНҚ молекуласын бір-бірінен өзгеше 120 жерінен үзетін 500-ден астам рестриктазалар анықталған. Алынған полинуклеотид бөлшектерінінің комплементарлық немесе жабысқыш ұштарны ДНҚ лигазасы - бір-біріне желімдеп реттеп жалғасытырып қосады.
Осы ферменттердің көмегімен бір ДНҚ молекуласынан қажетті ген бөлініп алынып, басқа ДНҚ молекуласын үзінділерімен құрастырылып рекомбинанттық, яғни жаңа будан ДНҚ жасалады.
Одан кейін рекомбинанттық ДНҚ бірнеше әдістермен тірі клеткаға енгізіледі. Жаңа геннің экспрессиясы өтеді де клетка сол ген белгілейтін белокты синтездей бастайды. Сонымен, клеткаға рекомбинанттық ДНҚ молекуласы түрінде жаңа генетикалық информация енгізіп, ақырында жаңа белгісі жаңа белгісі бар организмді алуға болады. Бұндай организмді трансгендік немесе трансформацияланған организм деп атайды, себебі организмдер өзгеріп басқа қасиетке ие болуын трансформация дейді.

ГЕН ИНЖЕНЕРИЯСЫ ШЕШЕТІН МӘСЕЛЕЛЕР:
генді химиялық немесе ферментті қолдану жолымен синтездеу;
әртүрлі организмнен алынған ДНҚ фрагменттерін бір-бірімен жалғастыру (ДНҚ рекомбинанттарын алу);
бөтен генді жаңа клеткаға векторлық ДНҚ аркылы жеткізу және олардың қызмет жасауын қамтамасыз ету
клеткаларға гендерді немесе генетикалық жүйелерді еңгізу және бөтен белокты синтездеу;
бөтен генге ие болған клеткаларды таңдап бөліп алу жолдарын ашу.

ГЕН ИНЖЕНЕРИЯСЫНДА ГЕНДІ МЫНАДАЙ ӘДІСТЕРМЕН АЛУҒА БОЛАДЫ:
oo Генді тікелей бөлу әдісі. Генді алудың үш әдісі бар: табиғи генді тікелей бөлу (сирек мүмкіндік), химиялық, ферменттік синтез.
oo Табиғи генетикалық материалдан - ДНҚ-дан арнайы ферменттердің (рестрикциялық эндонуклеазалардың) көмегімен қажет ген кесіліп алынады. Бұл әдістің елеулі кемшіліктері бар. Біріншіден, ДНҚ-дан қажет генді танып, кесе алатын ферментті таңдап алу қиын. Фермент генді әрқашанда нақты шекарасында емес әр қилы үзеді: не геннің екі жағынан артық нуклеотидтерді үзуі, не түгел үзбеуі мүмкін, мұндай ДНҚ фрагментерінің қызметі жеткіліксіз, сондықтан оларды пайдалану мүмкін болмайды.
oo Екіншіден, эукариоттық организм геномының экзон-интрондық құрылысы, олардың гендерін бактерияларға енгізгенде функциялық тұрғыдан қиындық туғызады, өйткені бактериялық клеткада сплайсинг процесі (интрондардың кесілуі) өтпейді.
oo Үшіншіден, егер ген барлық ДНҚ-ның аз ғана бөлігін құраса, онда оны бөлу мен анықтауда елеулі қиындықтар пайда болады. Сондықтан бұл әдіс негізінен генетикалық эксперименттер талабына сәйкес вирус пен бактериялардың генін бөлуде қолданылады.

ГЕНДІК ИНЖЕНЕРИЯНЫҢ ЖҰМЫСЫ МЫНАДАЙ КЕЗЕҢДЕРДЕН ТҰРАДЫ:
басқа организмге көшірілетін құрылымдық генді алу;
оны вектордың құрамына енгізу, яғни рекомбинанттық ДНҚ жасау;
рекомбинанттық ДНҚ-ын өсімдік клеткасына тасымалдау;
өсімдік клеткаларында бөтен ДНҚ-ның экспрессиясын талдау;
геномы өзгерген жеке клеткалардан регенерант өсімдігін алу.

ГЕН ИНЖЕНЕРИЯСЫНЫҢ ВЕКТОРЛЫҚ (ТАСЫМАЛДАУШЫ) ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.