Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының мазмұны мен маңыздылығы
Кіріспе
Негізгі бөлім.
Жауынгерлік іс.қимылының мазмұны
1.1. Өртке қарсы қызмет органдарының жауынгерлік жарғысы
1.2. Жауынгерлік іс.қимылдардың негізгі ережелері
1.2.1. Негізгі терминдер мен ережелер
1.2.2. Күштер мен құралдар
1.3. Жауынгерлік іс.қимылдар
1.3.1. Бөлімшелердің жауынгерлік іс.қимылдары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Негізгі бөлім.
Жауынгерлік іс.қимылының мазмұны
1.1. Өртке қарсы қызмет органдарының жауынгерлік жарғысы
1.2. Жауынгерлік іс.қимылдардың негізгі ережелері
1.2.1. Негізгі терминдер мен ережелер
1.2.2. Күштер мен құралдар
1.3. Жауынгерлік іс.қимылдар
1.3.1. Бөлімшелердің жауынгерлік іс.қимылдары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Қазіргі жағдайда білім ролінің өскендігі соншалық, ол қоғамның дамуына әсер ететін басты конструктивті фактор болып отыр. Өртте адамдарды құтқару жауынгерлiк iс-қимылдардың маңызды түрi болып табылады, қауіпті факторлардың және олардың екiншi рет бiлiнген немесе әсер ету аймағынан адамдарды құтқару шараларының жиынтығы болып табылады.
Құтқару жұмыстары:
- адамдар тұрған жерге от, жоғары температура, жарылу немесе құрылымның құлау қаупi төнгенде немесе бөлменің iшi түтiнмен немесе зиянды газдармен толғанда;
- адамдар қауiптi жерден өздiгiмен кете алмайтын немесе үрейленген жағдайда;
- көшiру жолдарына от пен түтiннiң таралу қаупi болғанда;
- адамдардың өмiрi және денсаулығына қауiптi от сөндiргiш заттар мен құрамдар қолданылатын жағдайда ұйымдастырылады және жүргiзiледi.
Жоғары қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн техникалық құралдар мен әдiстердi қолдана отырып, өртте адамдарды құтқару және қажетiнше үрейдi болдырмау шараларын iске асыру керек. Өртте адамдарды құтқару, әдетте өрттi сөндiру үшiн күштер мен құралдардың қанат жаюымен бiр мезгiлде жүргiзiледi. Егер от адамдарға тiкелей қауiп төндiрсе және құтқару жолдары кесiлсе немесе оны от бөгейтiн болса, адамдарды қауiпсiз құтқару жағдайын қамтамасыз ету үшiн оқпан беру мiндеттi. Адамдарды құтқару және өрттi сөндiру жөнiндегi жұмыстарды бiр мезгiлде өткiзу үшiн күштер мен құралдар жеткiлiксiз болса, адамдарды құтқару үшiн өртке қарсы қызметі бөлімшелерінің жеке құрамы толық пайдаланылады және қосымша күштер мен құралдар шақырылады, басқа жауынгерлiк iс-қимылдар жүргiзiлмейдi.
Құтқару жұмыстары:
- адамдар тұрған жерге от, жоғары температура, жарылу немесе құрылымның құлау қаупi төнгенде немесе бөлменің iшi түтiнмен немесе зиянды газдармен толғанда;
- адамдар қауiптi жерден өздiгiмен кете алмайтын немесе үрейленген жағдайда;
- көшiру жолдарына от пен түтiннiң таралу қаупi болғанда;
- адамдардың өмiрi және денсаулығына қауiптi от сөндiргiш заттар мен құрамдар қолданылатын жағдайда ұйымдастырылады және жүргiзiледi.
Жоғары қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн техникалық құралдар мен әдiстердi қолдана отырып, өртте адамдарды құтқару және қажетiнше үрейдi болдырмау шараларын iске асыру керек. Өртте адамдарды құтқару, әдетте өрттi сөндiру үшiн күштер мен құралдардың қанат жаюымен бiр мезгiлде жүргiзiледi. Егер от адамдарға тiкелей қауiп төндiрсе және құтқару жолдары кесiлсе немесе оны от бөгейтiн болса, адамдарды қауiпсiз құтқару жағдайын қамтамасыз ету үшiн оқпан беру мiндеттi. Адамдарды құтқару және өрттi сөндiру жөнiндегi жұмыстарды бiр мезгiлде өткiзу үшiн күштер мен құралдар жеткiлiксiз болса, адамдарды құтқару үшiн өртке қарсы қызметі бөлімшелерінің жеке құрамы толық пайдаланылады және қосымша күштер мен құралдар шақырылады, басқа жауынгерлiк iс-қимылдар жүргiзiлмейдi.
1. «Азаматтық қорғау саласындағы ақпараттықөәдістемелік материалдар» (№1 (49) шығарылым, 2012)
2. ҚР ТЖ саласындағы заңдары
3. Ұйымдардағы ТЖ және АҚ бойынша сабақтарға арналған оқу құралы (Алматы-2012)
4. АҚ және ТЖ саласындағы басшы құрамның біліктілігін арттырудың Республикалық курстары тыңдаушыларына көмек ретінде ұсынылатын оқу құралы (Алматы-2011)
5. «Құтқарушы» оқу құралы (I кітап) (Алматы-2009)
6. «Құтқарушы» оқу құралы (II кітап) (Алматы-2009)
7. «Табиғи және техногендік сипаттағы ТЖ туралы» ҚР заңы, 05.07.1996.
8. ТЖ жүйесінде қолданылатын орысша-қазақша терминдер сөздігі. Алматы – 2004.
9. ТЖ және АҚ мәселелері бойынша басшылық құрамды даярлауға арналған материалдар жинағы. ҚР ТЖ жөніндегі агенттігі. Алматы қ., 2003. 124 бет.
2. ҚР ТЖ саласындағы заңдары
3. Ұйымдардағы ТЖ және АҚ бойынша сабақтарға арналған оқу құралы (Алматы-2012)
4. АҚ және ТЖ саласындағы басшы құрамның біліктілігін арттырудың Республикалық курстары тыңдаушыларына көмек ретінде ұсынылатын оқу құралы (Алматы-2011)
5. «Құтқарушы» оқу құралы (I кітап) (Алматы-2009)
6. «Құтқарушы» оқу құралы (II кітап) (Алматы-2009)
7. «Табиғи және техногендік сипаттағы ТЖ туралы» ҚР заңы, 05.07.1996.
8. ТЖ жүйесінде қолданылатын орысша-қазақша терминдер сөздігі. Алматы – 2004.
9. ТЖ және АҚ мәселелері бойынша басшылық құрамды даярлауға арналған материалдар жинағы. ҚР ТЖ жөніндегі агенттігі. Алматы қ., 2003. 124 бет.
Пән: ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности), Защита труда
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:
Жоспары
Кіріспе
Негізгі бөлім.
Жауынгерлік іс-қимылының мазмұны
1.1. Өртке қарсы қызмет органдарының жауынгерлік жарғысы
1.2. Жауынгерлік іс-қимылдардың негізгі ережелері
1.2.1. Негізгі терминдер мен ережелер
1.2.2. Күштер мен құралдар
1.3. Жауынгерлік іс-қимылдар
1.3.1. Бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
Негізгі бөлім.
Жауынгерлік іс-қимылының мазмұны
1.1. Өртке қарсы қызмет органдарының жауынгерлік жарғысы ... ... ... ... .. 7
1.2. Жауынгерлік іс-қимылдардың негізгі ережелері
1.2.1. Негізгі терминдер мен ережелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 8
1.2.2. Күштер мен құралдар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 13
1.3. Жауынгерлік іс-қимылдар
1.3.1. Бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 24
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Курстық зерттеу жұмысының өзектілігі қазіргі таңда шығармашыл, яғни креативті жеке тұлғаны қажетсінудің өсуімен анықталады. Қазіргі жағдайда білім ролінің өскендігі соншалық, ол қоғамның дамуына әсер ететін басты конструктивті фактор болып отыр. Өртте адамдарды құтқару жауынгерлiк iс-қимылдардың маңызды түрi болып табылады, қауіпті факторлардың және олардың екiншi рет бiлiнген немесе әсер ету аймағынан адамдарды құтқару шараларының жиынтығы болып табылады.
Құтқару жұмыстары:
- адамдар тұрған жерге от, жоғары температура, жарылу немесе құрылымның құлау қаупi төнгенде немесе бөлменің iшi түтiнмен немесе зиянды газдармен толғанда;
- адамдар қауiптi жерден өздiгiмен кете алмайтын немесе үрейленген жағдайда;
- көшiру жолдарына от пен түтiннiң таралу қаупi болғанда;
- адамдардың өмiрi және денсаулығына қауiптi от сөндiргiш заттар мен құрамдар қолданылатын жағдайда ұйымдастырылады және жүргiзiледi.
Жоғары қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн техникалық құралдар мен әдiстердi қолдана отырып, өртте адамдарды құтқару және қажетiнше үрейдi болдырмау шараларын iске асыру керек. Өртте адамдарды құтқару, әдетте өрттi сөндiру үшiн күштер мен құралдардың қанат жаюымен бiр мезгiлде жүргiзiледi. Егер от адамдарға тiкелей қауiп төндiрсе және құтқару жолдары кесiлсе немесе оны от бөгейтiн болса, адамдарды қауiпсiз құтқару жағдайын қамтамасыз ету үшiн оқпан беру мiндеттi. Адамдарды құтқару және өрттi сөндiру жөнiндегi жұмыстарды бiр мезгiлде өткiзу үшiн күштер мен құралдар жеткiлiксiз болса, адамдарды құтқару үшiн өртке қарсы қызметі бөлімшелерінің жеке құрамы толық пайдаланылады және қосымша күштер мен құралдар шақырылады, басқа жауынгерлiк iс-қимылдар жүргiзiлмейдi.
Адамдарды құтқару үшiн:
- қысқа және қауiпсiз жолдар;
- негiзгi кiру және шығу есіктері;
- қосымша шығатын есіктер;
- терезе ойықтары, балкондар, лоджиялар мен галереялар;
- егер олар арқылы ғимараттан шығатын болса немесе оның қауiпсiз жағына көшуге болса аражабындағы люктер;
- өрт сөндiрушiлер жасаған қалқа, шатыр арқалығы және қабырға тесiктерi пайдаланылады.
Сонымен қатар:
- тұрақты және өрт сөндіру қол сатылары;
- автосатылар және автокөтергiштері;
- авариялық-құтқару жабдықтары және құрылғылары;
- құтқару құрылғылары (құтқару жеңдерi, арқандар, басқыш және жеке құтқару құрылғылары);
- үрлемелi және амортизациялық жабдықтары;
- ТОЖҚҚ;
- ұшу аппараттары құралдары пайдаланылады.
Адамдарды құтқарудың негiзгi тәсiлдерi:
- өртке қарсы қызметінің қызметкерлерi көрсеткен қауiпсiз бағытқа адамдардың өздiгiмен шығуы;
- құтқару жолдарын түтiн алғанда немесе қауiптi аймақтан өздiгiнен шығу мүмкiндiгiне жағдайы мен жас шамасы мүмкiндiк бермегенде өрт сөндiрушiлердiң көмегiмен құтқарылатындарды басқа орынға шығару;
- өздiгiнен жүрiп-тұруға мүмкiндiгi жоқ адамдарды алып шығу;
- құтқару жолдары от, түтiн немесе үйіндімен бөлiп тасталған және құтқарудың басқа тәсiлдерi мүмкiн болмаған кезде құтқарылатындарды тұрақты және өрт сөндіру қол сатыларымен, автосатылармен және өрт автокөтергiштерiмен, техникалық құтқару құралдарының көмегiмен түсiру болып табылады.
Адамдарды құтқару тәсiлдерi мен тәртiбiн, өрттегi жағдайға байланысты және көмектi қажет ететiн адамдардың жағдайына қарай ӨСЖ анықтайды.
Құтқару жұмыстарын жүргiзу кезiнде:
- iшкi хабарландыру жүйесiн және басқа құралдарды пайдаланып үрейленудi болдырмау жөнiндегi шараларды қолдану;
- әкімшілік, қызмет көрсетушілерді өртке қарсы қызметi құрылымдарының жеке құрамын жұмылдыру;
- медициналық жедел жәрдемдi шақыру және ол келгенге дейін зардап шеккендерге өртке қарсы қызметі жеке құрамының және өрт орнындағы медициналық қызметкерлердің күшімен алғашғы көмек көрсету;
- құтқарылғандарды уақытша орналастыру үшiн орындар қарастыру қажет.
Тәжірибе көрсеткендей-ақ, егер адамдар бар орындар туралы мәлiметтер болса және құтқарушылар оларды сол жерден таба алмаса, адамдар болуы мүмкiн деген барлық түтiндеген және жанған барлық көрші бөлмелерді ұқыпты қарап, тексеру қажет. Адамдарды iздестiру тек құтқаруды қажет ететiндердiң жоқ екендiгi анықталғаннан кейiн ғана тоқтатылады. Өрттегі мүлiктердi құтқару жауынгерлік тапсырмалардың маңыздылығы мен жеделдігіне байланысты ӨСЖ нұсқауы бойынша iске асырылады.
Қазіргі кезде жедел жағдай - бөлiмнiң шығу ауданындағы мәселені анықтауға және оның орындалу түріне әсер ететін жағдайлардың және шарттардың жиынтығы және өрттердi сөндiруге байланысты бiрiншi кезектегi апатық-құтқару және жедел жұмыстар - адамдарды, мүлiктердi, жеке меншiктi құтқарудағы және көшiрудегi, өрттерде зардап шеккендерге алғашқы дәрiгерлiк көмек көрсетудегi өртке қарсы қызметiнiң жауынгерлiк iс-әрекетi болып табылады. Студенттердің оқу ынтасына, өзіндік мүмкінділігіне, психикалық өрісіне және әлеуметтік мәртебесіне сай көп салалы бағытта құрылып, мына талаптарға жауап береді. Сабақтың негізгі міндеті студенттерді өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының маңыздылығын меңгерту. Осыған орай біз дипломдық жұмысымыздың тақырыбын Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының мазмұны мен маңыздылығы деп таңдап алдық.
Курстық зерттеу жұмысының мақсаты Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының мазмұны мен маңыздылығы тақырыбын студенттерге ғылыми көзқарасты қалыптастыруға төтенше жағдай - адамдардың опат болуына, олардың денсаулығына зиян келуіне, қоршаған ортаға және шаруашылық объектiлеріне едәуiр материалдық шығын келтiруге және халықтың өмiрлiк деңгейiнiң бұзылуына ықпал ететiн немесе соған апарып соқтыратын апаттың, зілзаланың нәтижесінде пайда болған белгiлi бір аймақтағы жағдай екендігін және өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының маңыздылығын түсіндіріп таныстыру, сонымен бірге ойлау түйсігін кеңейтуге, маңыздылығын толық меңгеруге үлкен септігін тигізетініне көз жеткізу.
Жұмыстың міндеттері: осы мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының қызмет жарғысы (бұдан әрi - Жарғы) қызметтi ұйымдастыру және атқару тәртiбiн, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің (бұдан әрi - Министрлік) мемлекеттік өртке қарсы қызметі жеке құрамының жалпы мiндеттерiн айқындау және оның тәрбиелік, білімдік деңгейлерін ашу мен нұсқаулар жасау.
Зерттеу жұмысының объектісі: Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының мазмұны мен маңыздылығы тақырыбын өрт сөндіру бөлімдерінде өтілу процесі.
Зерттеу жұмысының пәні: Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының мазмұны мен маңыздылығын жетілдірудің тиімді тәсілі ретінде - келісімдер (нұсқаулар) жасау және бекіту.
Зерттеу жұмыстың жаңашылдығы: Халықты, қоршаған ортаны және шаруашылық жүргізуші объектілерді төтенше жағдайлар мен олар туғызған зардаптардан қорғау мемлекеттік саясатты жүргізудің басым салаларының бірі болып табылады. Осы заң Қазақстан Республикасы аумағында табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу мен оларды жою жөніндегі қоғамдық қатынастарды реттейді.
Жауынгерлік іс-қимылының мазмұны
1.1. Өртке қарсы қызмет органдарының жауынгерлік жарғысы
Осы Мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының жауынгерлік жарғысы (бұдан әрі - Жарғы) өрттерді сөндіруді және олармен байланысты бірінші кезектегі апаттық-құтқару жұмыстарын жүргізуді (бұдан әрі - өрттерді сөндіру) ұйымдастырудың негізін анықтайды.
Осы Жарғының талаптарын орындау мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының (бұдан әрі - өртке қарсы қызмет) барлық жеке құрамы және басқа да өрт сөндіруге жұмылдырылатын күштер (бұдан әрі - өрт сөндіруге қатысушылар) үшін міндетті болып табылады.
Өрт сөндіру бөлімшелерінің аварияларды, су тасқындарын, жер сілкіністерін жою кезіндегі және басқа да ерекше жағдайлардағы іс-қимылдары, сондай-ақ олардың басқа қызметтермен және ведомстволармен өзара іс-қимыл жасауы арнайы тәлімдемелермен, нұсқаулармен, тапсырмалармен ұйымдастырылады.
Азаматтардың өз еріктерімен өрттерді сөндірулері осы Жарғымен реттелмейді.
1.2. Жауынгерлік іс-қимылдардың негізгі ережелері
1.2.1. Негізгі терминдер мен анықтамалар
Өртке қарсы қызмет заңнамада белгіленген тәртiппен елдi мекендердің қоныстандырылған аумақтарында және шаруашылық жүргізу объектілерінде өрт сөндiруге және олармен байланысты бірінші кезекті авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге бейімделген.
Өртке қарсы қызметі жеке құрамының негізгі міндеті адамдардың өміріне қауіп төнген жағдайда оларды құтқару мен көшіру және өртті жұмылдырылған күштер мен құралдардың тактикалық мүмкіндіктерімен белгіленген мерзімде және көлемде жою болып табылады.
Өртті сөндіру кезінде:
- барлық командирлер мен өрт сөндірушілердің жоғары тактикалық шеберлігі, белсенді, табанды іс-қимылдар, тәртіптілік, ақталған кәсіптік тәуекел;
- шешуші бағытты дұрыс анықтау;
- шешуші бағытқа күштер мен құралдарды дер кезінде шоғырландыру және енгізу, оларды шебер басқару;
- бөлімшелерді соңғы үлгідегі өрт техникасымен, өрт-техникалық құралдарымен қамтамасыз ету арқылы табысқа қол жеткізіледі.
Өртке қарсы қызметтің және басқа да өртке қарсы қызметтер мен құрылымдардың жеке құрамы үшін Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігі белгіленген тәртіппен бекітілген регламенттеуші құжаттардың (тәлемдемелердің, нұсқаулардың, ережелер мен кепілдемелердің) талаптарын орындау міндетті болып табылады.
Осы Жарғыда мынадай негiзгi терминдер қолданылады:
- авариялық-құтқару жұмыстары - төтенше жағдайлар аймағында адамдарды, материалдық және мәдени құндылықтарды құтқару, қоршаған ортаны қорғау, оны шектеу және басу немесе оған қаупі бар жағдайларды мүмкіндігінше ең төмен деңгейге жеткізумен байланысты іс-қимылдар жасау;
- жауынгерлiк қанат жаю - жауынгерлiк тапсырманы орындау үшiн күштер мен құралдарды дайындыққа келтiру;
- жауынгерлік есептоп - өзара міндеттері бөлінген көлік құралының экипажы;
- жауынгерлік іс-қимыл - негізгі жауынгерлік тапсырманы орындауға осы Жарғыда көрсетілген өртке қарсы қызметтің күштері мен құралдарын ұйымдасқан түрде пайдалану;
- жауынгерлік шеп - адамдарды және мүліктерді құтқару, өрт сөндіргіш заттарды беру, өртте арнайы жұмыстарды атқару үшін тікелей жауынгерлік іс-қимылдарды жүргізетін өртке қарсы қызметтің күштері мен құралдарының орналасу орны;
- газ-түтіннен қорғау қызметі - Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің басқару органдарында, өртке қарсы қызметінің бөлімшелерінде, орталықтары мен оқу орындарында ұйымдастырылатын арнайы қызмет. Газ-түтіннен қорғау қызметі өрт сөндіру бойынша жауынгерлік іс-қимылдарды жүргізуді қамтамасыз етуге және тыныс алуға жарамсыз ортадағы авариялардың зардаптарын жоюға арналған;
газ-түтіннен қорғаушы - өртті сөндіру және авариялардың зардаптарын жою бойынша жауынгерлік іс-қимылдарды жүргізуге дайындалған және аттестатталған өртке қарсы қызметтің қызметкері;
- өрт хабарлағыш - өрт туралы дабылды шығарушы жабдық;
- өртті жою - жану тоқтатылған және оның өздігінен жану жағдайы жойылған өртті сөндіру сатысы (кезеңі);
- өртті шектеу - адамдарға (жануарларға) қауіп төндірмейтін немесе жойылған, өрттің жайылуы тоқтатылған және қолда бар күштер мен құралдардың көмегімен оны жою үшін жағдай жасалған өртті сөндіру сатысы (кезеңі);
- өрттің нөмірi (рангі) - шығу кестесiнде өртті сөндiруге жұмылдыратын гарнизонның күштері мен құралдарының құрамы көрсетілген өрт күрделігінің шартты белгісі;
- өрт сөндіргіш зат - жануды тоқтатуға жағдай жасауға мүмкіндік беретін физикалық-химиялық қасиеттері бар зат;
- өрттiң қауiптi факторы - жарақатқа, улануға немесе адам өлiмiне, сондай-ақ материалдық құндылықтың жойылуына (зақымдалуына) әкелiп соқтыратын өрттiң факторы;
- өрттегі жедел штаб - өрт кезінде күштер мен құралдарды басқару үшін өрт сөндіру жетекшісінің уақытша құрған органы;
- өрттегi жағдайды бағалау - өрттi барлаудың нәтижесiнде алынған мәлiметтi жинақтау мен талдаудың негiзiнде құрылған қорытынды;
- өрттерді сөндірумен байланысты бірінші кезектегі авариялық-құтқару жұмыстары - адамдарды, мүліктерді, жеке меншікті құтқарудағы және көшірудегі, өрт кезінде зардап шеккендерге алғашқы дәрігерлік көмек көрсетудегі өрт сөндіру қызметінің жауынгерлік әрекеті;
- өрт сөндiру жоспары - өршіген өрттi сөндiрудi ұйымдастыру жағдайын болжайтын және негiзгi мәселелерді айқындайтын жедел құжат;
- күштер мен құралдарды жұмылдыру жоспары - ауылдық аудан әкімі бекітетін және өртке қарсы қызметі бөлімшелерінің, ұқсас қызметтер мен құрылымдардың, шаруашылық объектілерінің, шаруа қожалықтарының өртті сөндіруге жұмылдырылатын күштер мен құралдарының тәртібін және санын ауданның әкімшілік шекарасы шегінде айқындайтын жедел құжат;
- өрт кезінде көшiру жоспары - көшiру жолдары мен шығу есіктері көрсетілген, адамдардың жүрiс-тұрыс ережесі белгіленген, сондай-ақ өрт шыққан объектiдегі қызмет көрсетушiлердің iс-қимылдарының тәртiбi мен жүйелiгi көрсетiлген құжат;
- өрт - адамдардың өмiрi мен денсаулығына, қоғам мен мемлекеттiң мүдделерiне зиян, материалдық залал келтiретiн бақылаусыз жану;
- өрт қауiпсiздiгi - адамдардың, мүлiктiң, меншiктiң, қоғам мен мемлекеттiң өрттен қорғалу жай-күйi;
- өрт техникасы - өртті болдырмауға, өрістеуіне шек қоюға, сөндіруге, өрттен адамдар мен материалдық құндылықтарды қорғауға арналған техикалық құралдар;
- өрт-техникалық жарақтар (өрт жарағы) - мақсатына байланысты нақты өрт сөндіру машиналарына арналған өрт сөдіру жабдықтарынан, қолмен өрт сөндіру және авариялық-құтқару жабдықтарынан, өрттен қорғану құралдарынан және шағын тетік құралдарынан тұратын жиынтық;
- өрт жабдығы - өрт сөндіру коммуникациясының құрамына кіретін жабдық (өрт жеңдері, өрт сөндіру тармақтары, өрт оқпандары, өрт сөндіру бастиектері, өрт гидранттары және т.б.), сондай-ақ осы жабдық пен оның құрамдас бөліктеріне техникалық қызмет көрсету құралдары;
- өрт сөндіру бөлімшесі - өртке қарсы қызметтің құрылымдық бірлігі;
- өрт сөндіру машиналары - өрттерді сөндіру кезінде қолдануға арналған мотормен жабдықталған құралдар;
- өрт сөндіру автомобилі - өрт орнына жауынгерлік есепті, өрт-техникалық жарақты, өрт сөндіргіш құралдарды жеткізуге және оларды өрт ошағына беруге арналған автомобиль;
- оқпаншының бағыты - өрттi сөндiру бойынша жауынгерлiк тапсырманы орындау кезіндегі оқпаншының орналасу орны;
- өртке қарсы қызмет - белгіленген тәртіппен құрылған басқару органдарының, мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарынығ күштері мен құралдарының, оның ішінде өрттің алдын алу мен оны сөндіруді ұйымдастыруға, олармен байланысты бірінші кезектегі авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге арналған мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің жиынтығы;
- өртке қарсы сумен жабдықтау - су тарту мен тасымалдау, оның қорын сақтау және өрт сөндiруге пайдалану үшiн арналған инженерлiк-техникалық құрылыстардың жиынтығы;
- жану орнына су беру - өртті жойғаннан кейін жанған құрылымдар мен материалдарды бақылау түрінде бөлшектеу (тексеру) үрдісіне жалғасатын жану орнын салқындату бойынша іс-қимимылдар жасау;
- өрттiң өрiстеуi - уақыт пен кеңiстiктегі өрт өлшемдерінің өзгеруi;
- бөлiмшелердiң шығу ауданы (бұдан әрі - шығу ауданы) - шығу кестесінде бөлімнің бірінші кезектегі өрт сөндіру бағыты көрсетілген аумақ;
- шығу кестесi - қаладағы немесе елді мекендердегі өрттерді сөндіруге гарнизонның күштері мен құралдарын жұмылдырудың заңға және осы Жарғыға сәйкес бекітілген тәртібі;
- өрттегi күштер мен құралдар - өрт сөндіру бөлiмдерiнiң жеке құрамы, ерiктi және басқа құрылымдар, сондай-ақ өрт сөндіру техникасы, байланыс және басқару құралдары, өрт сөндіргіш заттар және өрттегі басқа техникалық құралдар;
- өртте адамдарды құтқару - өз бетiмен өрт аймағынан шыға алмайтын және оларға қауiптi фактордың әсер ету мүмкiндiгi туындағанда адамдарды құтқарудың iс-қимылдары;
- бөлiмнiң тактикалық мүмкiндiктерi - белгiлi уақыт iшiнде жауынгерлiк тапсырманы орындайтын, техникалық құрылымдармен жарақталған жеке құрамның мүмкiндiгi.
- өртті сөндіру - адамдарды, мүліктерді құтқару мен өрттерді жоюға бағытталған жауынгерлік іс-қимылдар. Өрттерді сөндіру, өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесінің негізгі міндеттерінің бірі болып табылады.
- өрттегi тыл - жауынгерлiк шепте жауынгерлiк iс-қимылдарды жүргiзудi қамтамасыз ететiн күштер мен құралдар;
- өртте күштер мен құралдарды басқару - жағдайды бағалау негiзiнде жауынгерлiк iс-қимылдарды табысты жүргiзу мақсатында өрт сөндіру басшының (өрттегi жедел штабтың) әрекетi;
- өртте адамдарды көшiру - адамдардың сыртта немесе оларға өрттің қауіпті факторларының ықпал етуі мүмкін орынжайлардан қауіпсіз аймаққа ұйымдасқан тұрде дербес қозғалу, сондай-ақ халықтың қозғалыс мүмкіндігі шектелген тобына жататын, қызмет көрсетуші персонал жүзеге асыратын өз адамдардың өздігінен қозғала алмау үрдісі.
1.2.2. Күштер мен құралдар
Өртке қарсы қызметi бөлімшелерінің жеке құрамы жауынгерлiк тапсырманы орындаудың басты және шешушi күшi болып табылады.
Жауынгерлiк тапсырманы орындау үшін мынадай күштер:
- аппараттардың, бөлімдердің, өртке қарсы қызметінің оқыту орталықтарының, оқу орындарының жеке құрамы;
- мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің жеке құрамы;
- авариялық-құтқару қызметтерінің өртке қарсы құрамаларының олардың ведомстволық бағыныстылығына қарамастан жеке құрамы;
- iшкi iстер органдары бөлiмшелерінің жеке құрамы;
- Азаматтық қорғаныстың күштерi және әскери бөлiмшелерінің жеке құрамы;
- ұйымдасқан халық жұмылдырылады.
Өрттегi күштердiң жауынгерлiк iс-қимылдарын:
- өрт техникасы және өрт-техникалық жабдықтар;
- өрт сөндiру мақсатында арнайы дайындалған және қайта жабдықталған, объектiлердiң меншiк нысанына қарамастан су беретiн және басқа да техника;
- от сөндiргiш заттар (су, көбiк, ұнтақтар, инерттік газдар және басқа да заттар мен қоспалар);
- байланыс және жарық беру құралдары;
- авариялық - құтқару техникасы мен жабдығы;
- кәсiпорындардың өрттен қорғау жүйелерi және жабдықтары;
- ведомстыолық бағыныстылығына қарамастан көлiк және өрт - техникалық жабдықтары қамтамасыз етеді.
Қызметiне қарай өрт автомоблидері негiзгi, арнаулы және көмекші болып бөлiнедi.
Негізгі өрт сөндіру автомобилдері жжауынгерлік есепті, ӨТЖ-ты, өрт сөндiргiш заттарды (суды, көбiктi, ұнтақтарды, инерттi газдарды, басқа да заттарды және қоспаларды) жеткiзуге және соңғы құралдарды жану аймағына беруге арналған.
Негiзгi өрт сөндіру автомобилдері жалпы қолданылатын автомобилдерге (қалаларда және елдi мекендердегi өрттi сөндiруге арналған) және мақсатты қолдану автомобилдеріне: әуе-көбікті, ұнтақты сөндіру, газды сөндіру, газ-сумен сөндіру, аралас сөндіру, аэродромдық, сорғыш станциялар, жеңді автомобилдер болып ... жалғасы
Кіріспе
Негізгі бөлім.
Жауынгерлік іс-қимылының мазмұны
1.1. Өртке қарсы қызмет органдарының жауынгерлік жарғысы
1.2. Жауынгерлік іс-қимылдардың негізгі ережелері
1.2.1. Негізгі терминдер мен ережелер
1.2.2. Күштер мен құралдар
1.3. Жауынгерлік іс-қимылдар
1.3.1. Бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
Негізгі бөлім.
Жауынгерлік іс-қимылының мазмұны
1.1. Өртке қарсы қызмет органдарының жауынгерлік жарғысы ... ... ... ... .. 7
1.2. Жауынгерлік іс-қимылдардың негізгі ережелері
1.2.1. Негізгі терминдер мен ережелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 8
1.2.2. Күштер мен құралдар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 13
1.3. Жауынгерлік іс-қимылдар
1.3.1. Бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 24
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Курстық зерттеу жұмысының өзектілігі қазіргі таңда шығармашыл, яғни креативті жеке тұлғаны қажетсінудің өсуімен анықталады. Қазіргі жағдайда білім ролінің өскендігі соншалық, ол қоғамның дамуына әсер ететін басты конструктивті фактор болып отыр. Өртте адамдарды құтқару жауынгерлiк iс-қимылдардың маңызды түрi болып табылады, қауіпті факторлардың және олардың екiншi рет бiлiнген немесе әсер ету аймағынан адамдарды құтқару шараларының жиынтығы болып табылады.
Құтқару жұмыстары:
- адамдар тұрған жерге от, жоғары температура, жарылу немесе құрылымның құлау қаупi төнгенде немесе бөлменің iшi түтiнмен немесе зиянды газдармен толғанда;
- адамдар қауiптi жерден өздiгiмен кете алмайтын немесе үрейленген жағдайда;
- көшiру жолдарына от пен түтiннiң таралу қаупi болғанда;
- адамдардың өмiрi және денсаулығына қауiптi от сөндiргiш заттар мен құрамдар қолданылатын жағдайда ұйымдастырылады және жүргiзiледi.
Жоғары қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн техникалық құралдар мен әдiстердi қолдана отырып, өртте адамдарды құтқару және қажетiнше үрейдi болдырмау шараларын iске асыру керек. Өртте адамдарды құтқару, әдетте өрттi сөндiру үшiн күштер мен құралдардың қанат жаюымен бiр мезгiлде жүргiзiледi. Егер от адамдарға тiкелей қауiп төндiрсе және құтқару жолдары кесiлсе немесе оны от бөгейтiн болса, адамдарды қауiпсiз құтқару жағдайын қамтамасыз ету үшiн оқпан беру мiндеттi. Адамдарды құтқару және өрттi сөндiру жөнiндегi жұмыстарды бiр мезгiлде өткiзу үшiн күштер мен құралдар жеткiлiксiз болса, адамдарды құтқару үшiн өртке қарсы қызметі бөлімшелерінің жеке құрамы толық пайдаланылады және қосымша күштер мен құралдар шақырылады, басқа жауынгерлiк iс-қимылдар жүргiзiлмейдi.
Адамдарды құтқару үшiн:
- қысқа және қауiпсiз жолдар;
- негiзгi кiру және шығу есіктері;
- қосымша шығатын есіктер;
- терезе ойықтары, балкондар, лоджиялар мен галереялар;
- егер олар арқылы ғимараттан шығатын болса немесе оның қауiпсiз жағына көшуге болса аражабындағы люктер;
- өрт сөндiрушiлер жасаған қалқа, шатыр арқалығы және қабырға тесiктерi пайдаланылады.
Сонымен қатар:
- тұрақты және өрт сөндіру қол сатылары;
- автосатылар және автокөтергiштері;
- авариялық-құтқару жабдықтары және құрылғылары;
- құтқару құрылғылары (құтқару жеңдерi, арқандар, басқыш және жеке құтқару құрылғылары);
- үрлемелi және амортизациялық жабдықтары;
- ТОЖҚҚ;
- ұшу аппараттары құралдары пайдаланылады.
Адамдарды құтқарудың негiзгi тәсiлдерi:
- өртке қарсы қызметінің қызметкерлерi көрсеткен қауiпсiз бағытқа адамдардың өздiгiмен шығуы;
- құтқару жолдарын түтiн алғанда немесе қауiптi аймақтан өздiгiнен шығу мүмкiндiгiне жағдайы мен жас шамасы мүмкiндiк бермегенде өрт сөндiрушiлердiң көмегiмен құтқарылатындарды басқа орынға шығару;
- өздiгiнен жүрiп-тұруға мүмкiндiгi жоқ адамдарды алып шығу;
- құтқару жолдары от, түтiн немесе үйіндімен бөлiп тасталған және құтқарудың басқа тәсiлдерi мүмкiн болмаған кезде құтқарылатындарды тұрақты және өрт сөндіру қол сатыларымен, автосатылармен және өрт автокөтергiштерiмен, техникалық құтқару құралдарының көмегiмен түсiру болып табылады.
Адамдарды құтқару тәсiлдерi мен тәртiбiн, өрттегi жағдайға байланысты және көмектi қажет ететiн адамдардың жағдайына қарай ӨСЖ анықтайды.
Құтқару жұмыстарын жүргiзу кезiнде:
- iшкi хабарландыру жүйесiн және басқа құралдарды пайдаланып үрейленудi болдырмау жөнiндегi шараларды қолдану;
- әкімшілік, қызмет көрсетушілерді өртке қарсы қызметi құрылымдарының жеке құрамын жұмылдыру;
- медициналық жедел жәрдемдi шақыру және ол келгенге дейін зардап шеккендерге өртке қарсы қызметі жеке құрамының және өрт орнындағы медициналық қызметкерлердің күшімен алғашғы көмек көрсету;
- құтқарылғандарды уақытша орналастыру үшiн орындар қарастыру қажет.
Тәжірибе көрсеткендей-ақ, егер адамдар бар орындар туралы мәлiметтер болса және құтқарушылар оларды сол жерден таба алмаса, адамдар болуы мүмкiн деген барлық түтiндеген және жанған барлық көрші бөлмелерді ұқыпты қарап, тексеру қажет. Адамдарды iздестiру тек құтқаруды қажет ететiндердiң жоқ екендiгi анықталғаннан кейiн ғана тоқтатылады. Өрттегі мүлiктердi құтқару жауынгерлік тапсырмалардың маңыздылығы мен жеделдігіне байланысты ӨСЖ нұсқауы бойынша iске асырылады.
Қазіргі кезде жедел жағдай - бөлiмнiң шығу ауданындағы мәселені анықтауға және оның орындалу түріне әсер ететін жағдайлардың және шарттардың жиынтығы және өрттердi сөндiруге байланысты бiрiншi кезектегi апатық-құтқару және жедел жұмыстар - адамдарды, мүлiктердi, жеке меншiктi құтқарудағы және көшiрудегi, өрттерде зардап шеккендерге алғашқы дәрiгерлiк көмек көрсетудегi өртке қарсы қызметiнiң жауынгерлiк iс-әрекетi болып табылады. Студенттердің оқу ынтасына, өзіндік мүмкінділігіне, психикалық өрісіне және әлеуметтік мәртебесіне сай көп салалы бағытта құрылып, мына талаптарға жауап береді. Сабақтың негізгі міндеті студенттерді өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының маңыздылығын меңгерту. Осыған орай біз дипломдық жұмысымыздың тақырыбын Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының мазмұны мен маңыздылығы деп таңдап алдық.
Курстық зерттеу жұмысының мақсаты Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының мазмұны мен маңыздылығы тақырыбын студенттерге ғылыми көзқарасты қалыптастыруға төтенше жағдай - адамдардың опат болуына, олардың денсаулығына зиян келуіне, қоршаған ортаға және шаруашылық объектiлеріне едәуiр материалдық шығын келтiруге және халықтың өмiрлiк деңгейiнiң бұзылуына ықпал ететiн немесе соған апарып соқтыратын апаттың, зілзаланың нәтижесінде пайда болған белгiлi бір аймақтағы жағдай екендігін және өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының маңыздылығын түсіндіріп таныстыру, сонымен бірге ойлау түйсігін кеңейтуге, маңыздылығын толық меңгеруге үлкен септігін тигізетініне көз жеткізу.
Жұмыстың міндеттері: осы мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының қызмет жарғысы (бұдан әрi - Жарғы) қызметтi ұйымдастыру және атқару тәртiбiн, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің (бұдан әрi - Министрлік) мемлекеттік өртке қарсы қызметі жеке құрамының жалпы мiндеттерiн айқындау және оның тәрбиелік, білімдік деңгейлерін ашу мен нұсқаулар жасау.
Зерттеу жұмысының объектісі: Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының мазмұны мен маңыздылығы тақырыбын өрт сөндіру бөлімдерінде өтілу процесі.
Зерттеу жұмысының пәні: Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылының мазмұны мен маңыздылығын жетілдірудің тиімді тәсілі ретінде - келісімдер (нұсқаулар) жасау және бекіту.
Зерттеу жұмыстың жаңашылдығы: Халықты, қоршаған ортаны және шаруашылық жүргізуші объектілерді төтенше жағдайлар мен олар туғызған зардаптардан қорғау мемлекеттік саясатты жүргізудің басым салаларының бірі болып табылады. Осы заң Қазақстан Республикасы аумағында табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу мен оларды жою жөніндегі қоғамдық қатынастарды реттейді.
Жауынгерлік іс-қимылының мазмұны
1.1. Өртке қарсы қызмет органдарының жауынгерлік жарғысы
Осы Мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының жауынгерлік жарғысы (бұдан әрі - Жарғы) өрттерді сөндіруді және олармен байланысты бірінші кезектегі апаттық-құтқару жұмыстарын жүргізуді (бұдан әрі - өрттерді сөндіру) ұйымдастырудың негізін анықтайды.
Осы Жарғының талаптарын орындау мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының (бұдан әрі - өртке қарсы қызмет) барлық жеке құрамы және басқа да өрт сөндіруге жұмылдырылатын күштер (бұдан әрі - өрт сөндіруге қатысушылар) үшін міндетті болып табылады.
Өрт сөндіру бөлімшелерінің аварияларды, су тасқындарын, жер сілкіністерін жою кезіндегі және басқа да ерекше жағдайлардағы іс-қимылдары, сондай-ақ олардың басқа қызметтермен және ведомстволармен өзара іс-қимыл жасауы арнайы тәлімдемелермен, нұсқаулармен, тапсырмалармен ұйымдастырылады.
Азаматтардың өз еріктерімен өрттерді сөндірулері осы Жарғымен реттелмейді.
1.2. Жауынгерлік іс-қимылдардың негізгі ережелері
1.2.1. Негізгі терминдер мен анықтамалар
Өртке қарсы қызмет заңнамада белгіленген тәртiппен елдi мекендердің қоныстандырылған аумақтарында және шаруашылық жүргізу объектілерінде өрт сөндiруге және олармен байланысты бірінші кезекті авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге бейімделген.
Өртке қарсы қызметі жеке құрамының негізгі міндеті адамдардың өміріне қауіп төнген жағдайда оларды құтқару мен көшіру және өртті жұмылдырылған күштер мен құралдардың тактикалық мүмкіндіктерімен белгіленген мерзімде және көлемде жою болып табылады.
Өртті сөндіру кезінде:
- барлық командирлер мен өрт сөндірушілердің жоғары тактикалық шеберлігі, белсенді, табанды іс-қимылдар, тәртіптілік, ақталған кәсіптік тәуекел;
- шешуші бағытты дұрыс анықтау;
- шешуші бағытқа күштер мен құралдарды дер кезінде шоғырландыру және енгізу, оларды шебер басқару;
- бөлімшелерді соңғы үлгідегі өрт техникасымен, өрт-техникалық құралдарымен қамтамасыз ету арқылы табысқа қол жеткізіледі.
Өртке қарсы қызметтің және басқа да өртке қарсы қызметтер мен құрылымдардың жеке құрамы үшін Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігі белгіленген тәртіппен бекітілген регламенттеуші құжаттардың (тәлемдемелердің, нұсқаулардың, ережелер мен кепілдемелердің) талаптарын орындау міндетті болып табылады.
Осы Жарғыда мынадай негiзгi терминдер қолданылады:
- авариялық-құтқару жұмыстары - төтенше жағдайлар аймағында адамдарды, материалдық және мәдени құндылықтарды құтқару, қоршаған ортаны қорғау, оны шектеу және басу немесе оған қаупі бар жағдайларды мүмкіндігінше ең төмен деңгейге жеткізумен байланысты іс-қимылдар жасау;
- жауынгерлiк қанат жаю - жауынгерлiк тапсырманы орындау үшiн күштер мен құралдарды дайындыққа келтiру;
- жауынгерлік есептоп - өзара міндеттері бөлінген көлік құралының экипажы;
- жауынгерлік іс-қимыл - негізгі жауынгерлік тапсырманы орындауға осы Жарғыда көрсетілген өртке қарсы қызметтің күштері мен құралдарын ұйымдасқан түрде пайдалану;
- жауынгерлік шеп - адамдарды және мүліктерді құтқару, өрт сөндіргіш заттарды беру, өртте арнайы жұмыстарды атқару үшін тікелей жауынгерлік іс-қимылдарды жүргізетін өртке қарсы қызметтің күштері мен құралдарының орналасу орны;
- газ-түтіннен қорғау қызметі - Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің басқару органдарында, өртке қарсы қызметінің бөлімшелерінде, орталықтары мен оқу орындарында ұйымдастырылатын арнайы қызмет. Газ-түтіннен қорғау қызметі өрт сөндіру бойынша жауынгерлік іс-қимылдарды жүргізуді қамтамасыз етуге және тыныс алуға жарамсыз ортадағы авариялардың зардаптарын жоюға арналған;
газ-түтіннен қорғаушы - өртті сөндіру және авариялардың зардаптарын жою бойынша жауынгерлік іс-қимылдарды жүргізуге дайындалған және аттестатталған өртке қарсы қызметтің қызметкері;
- өрт хабарлағыш - өрт туралы дабылды шығарушы жабдық;
- өртті жою - жану тоқтатылған және оның өздігінен жану жағдайы жойылған өртті сөндіру сатысы (кезеңі);
- өртті шектеу - адамдарға (жануарларға) қауіп төндірмейтін немесе жойылған, өрттің жайылуы тоқтатылған және қолда бар күштер мен құралдардың көмегімен оны жою үшін жағдай жасалған өртті сөндіру сатысы (кезеңі);
- өрттің нөмірi (рангі) - шығу кестесiнде өртті сөндiруге жұмылдыратын гарнизонның күштері мен құралдарының құрамы көрсетілген өрт күрделігінің шартты белгісі;
- өрт сөндіргіш зат - жануды тоқтатуға жағдай жасауға мүмкіндік беретін физикалық-химиялық қасиеттері бар зат;
- өрттiң қауiптi факторы - жарақатқа, улануға немесе адам өлiмiне, сондай-ақ материалдық құндылықтың жойылуына (зақымдалуына) әкелiп соқтыратын өрттiң факторы;
- өрттегі жедел штаб - өрт кезінде күштер мен құралдарды басқару үшін өрт сөндіру жетекшісінің уақытша құрған органы;
- өрттегi жағдайды бағалау - өрттi барлаудың нәтижесiнде алынған мәлiметтi жинақтау мен талдаудың негiзiнде құрылған қорытынды;
- өрттерді сөндірумен байланысты бірінші кезектегі авариялық-құтқару жұмыстары - адамдарды, мүліктерді, жеке меншікті құтқарудағы және көшірудегі, өрт кезінде зардап шеккендерге алғашқы дәрігерлік көмек көрсетудегі өрт сөндіру қызметінің жауынгерлік әрекеті;
- өрт сөндiру жоспары - өршіген өрттi сөндiрудi ұйымдастыру жағдайын болжайтын және негiзгi мәселелерді айқындайтын жедел құжат;
- күштер мен құралдарды жұмылдыру жоспары - ауылдық аудан әкімі бекітетін және өртке қарсы қызметі бөлімшелерінің, ұқсас қызметтер мен құрылымдардың, шаруашылық объектілерінің, шаруа қожалықтарының өртті сөндіруге жұмылдырылатын күштер мен құралдарының тәртібін және санын ауданның әкімшілік шекарасы шегінде айқындайтын жедел құжат;
- өрт кезінде көшiру жоспары - көшiру жолдары мен шығу есіктері көрсетілген, адамдардың жүрiс-тұрыс ережесі белгіленген, сондай-ақ өрт шыққан объектiдегі қызмет көрсетушiлердің iс-қимылдарының тәртiбi мен жүйелiгi көрсетiлген құжат;
- өрт - адамдардың өмiрi мен денсаулығына, қоғам мен мемлекеттiң мүдделерiне зиян, материалдық залал келтiретiн бақылаусыз жану;
- өрт қауiпсiздiгi - адамдардың, мүлiктiң, меншiктiң, қоғам мен мемлекеттiң өрттен қорғалу жай-күйi;
- өрт техникасы - өртті болдырмауға, өрістеуіне шек қоюға, сөндіруге, өрттен адамдар мен материалдық құндылықтарды қорғауға арналған техикалық құралдар;
- өрт-техникалық жарақтар (өрт жарағы) - мақсатына байланысты нақты өрт сөндіру машиналарына арналған өрт сөдіру жабдықтарынан, қолмен өрт сөндіру және авариялық-құтқару жабдықтарынан, өрттен қорғану құралдарынан және шағын тетік құралдарынан тұратын жиынтық;
- өрт жабдығы - өрт сөндіру коммуникациясының құрамына кіретін жабдық (өрт жеңдері, өрт сөндіру тармақтары, өрт оқпандары, өрт сөндіру бастиектері, өрт гидранттары және т.б.), сондай-ақ осы жабдық пен оның құрамдас бөліктеріне техникалық қызмет көрсету құралдары;
- өрт сөндіру бөлімшесі - өртке қарсы қызметтің құрылымдық бірлігі;
- өрт сөндіру машиналары - өрттерді сөндіру кезінде қолдануға арналған мотормен жабдықталған құралдар;
- өрт сөндіру автомобилі - өрт орнына жауынгерлік есепті, өрт-техникалық жарақты, өрт сөндіргіш құралдарды жеткізуге және оларды өрт ошағына беруге арналған автомобиль;
- оқпаншының бағыты - өрттi сөндiру бойынша жауынгерлiк тапсырманы орындау кезіндегі оқпаншының орналасу орны;
- өртке қарсы қызмет - белгіленген тәртіппен құрылған басқару органдарының, мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарынығ күштері мен құралдарының, оның ішінде өрттің алдын алу мен оны сөндіруді ұйымдастыруға, олармен байланысты бірінші кезектегі авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге арналған мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің жиынтығы;
- өртке қарсы сумен жабдықтау - су тарту мен тасымалдау, оның қорын сақтау және өрт сөндiруге пайдалану үшiн арналған инженерлiк-техникалық құрылыстардың жиынтығы;
- жану орнына су беру - өртті жойғаннан кейін жанған құрылымдар мен материалдарды бақылау түрінде бөлшектеу (тексеру) үрдісіне жалғасатын жану орнын салқындату бойынша іс-қимимылдар жасау;
- өрттiң өрiстеуi - уақыт пен кеңiстiктегі өрт өлшемдерінің өзгеруi;
- бөлiмшелердiң шығу ауданы (бұдан әрі - шығу ауданы) - шығу кестесінде бөлімнің бірінші кезектегі өрт сөндіру бағыты көрсетілген аумақ;
- шығу кестесi - қаладағы немесе елді мекендердегі өрттерді сөндіруге гарнизонның күштері мен құралдарын жұмылдырудың заңға және осы Жарғыға сәйкес бекітілген тәртібі;
- өрттегi күштер мен құралдар - өрт сөндіру бөлiмдерiнiң жеке құрамы, ерiктi және басқа құрылымдар, сондай-ақ өрт сөндіру техникасы, байланыс және басқару құралдары, өрт сөндіргіш заттар және өрттегі басқа техникалық құралдар;
- өртте адамдарды құтқару - өз бетiмен өрт аймағынан шыға алмайтын және оларға қауiптi фактордың әсер ету мүмкiндiгi туындағанда адамдарды құтқарудың iс-қимылдары;
- бөлiмнiң тактикалық мүмкiндiктерi - белгiлi уақыт iшiнде жауынгерлiк тапсырманы орындайтын, техникалық құрылымдармен жарақталған жеке құрамның мүмкiндiгi.
- өртті сөндіру - адамдарды, мүліктерді құтқару мен өрттерді жоюға бағытталған жауынгерлік іс-қимылдар. Өрттерді сөндіру, өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесінің негізгі міндеттерінің бірі болып табылады.
- өрттегi тыл - жауынгерлiк шепте жауынгерлiк iс-қимылдарды жүргiзудi қамтамасыз ететiн күштер мен құралдар;
- өртте күштер мен құралдарды басқару - жағдайды бағалау негiзiнде жауынгерлiк iс-қимылдарды табысты жүргiзу мақсатында өрт сөндіру басшының (өрттегi жедел штабтың) әрекетi;
- өртте адамдарды көшiру - адамдардың сыртта немесе оларға өрттің қауіпті факторларының ықпал етуі мүмкін орынжайлардан қауіпсіз аймаққа ұйымдасқан тұрде дербес қозғалу, сондай-ақ халықтың қозғалыс мүмкіндігі шектелген тобына жататын, қызмет көрсетуші персонал жүзеге асыратын өз адамдардың өздігінен қозғала алмау үрдісі.
1.2.2. Күштер мен құралдар
Өртке қарсы қызметi бөлімшелерінің жеке құрамы жауынгерлiк тапсырманы орындаудың басты және шешушi күшi болып табылады.
Жауынгерлiк тапсырманы орындау үшін мынадай күштер:
- аппараттардың, бөлімдердің, өртке қарсы қызметінің оқыту орталықтарының, оқу орындарының жеке құрамы;
- мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің жеке құрамы;
- авариялық-құтқару қызметтерінің өртке қарсы құрамаларының олардың ведомстволық бағыныстылығына қарамастан жеке құрамы;
- iшкi iстер органдары бөлiмшелерінің жеке құрамы;
- Азаматтық қорғаныстың күштерi және әскери бөлiмшелерінің жеке құрамы;
- ұйымдасқан халық жұмылдырылады.
Өрттегi күштердiң жауынгерлiк iс-қимылдарын:
- өрт техникасы және өрт-техникалық жабдықтар;
- өрт сөндiру мақсатында арнайы дайындалған және қайта жабдықталған, объектiлердiң меншiк нысанына қарамастан су беретiн және басқа да техника;
- от сөндiргiш заттар (су, көбiк, ұнтақтар, инерттік газдар және басқа да заттар мен қоспалар);
- байланыс және жарық беру құралдары;
- авариялық - құтқару техникасы мен жабдығы;
- кәсiпорындардың өрттен қорғау жүйелерi және жабдықтары;
- ведомстыолық бағыныстылығына қарамастан көлiк және өрт - техникалық жабдықтары қамтамасыз етеді.
Қызметiне қарай өрт автомоблидері негiзгi, арнаулы және көмекші болып бөлiнедi.
Негізгі өрт сөндіру автомобилдері жжауынгерлік есепті, ӨТЖ-ты, өрт сөндiргiш заттарды (суды, көбiктi, ұнтақтарды, инерттi газдарды, басқа да заттарды және қоспаларды) жеткiзуге және соңғы құралдарды жану аймағына беруге арналған.
Негiзгi өрт сөндіру автомобилдері жалпы қолданылатын автомобилдерге (қалаларда және елдi мекендердегi өрттi сөндiруге арналған) және мақсатты қолдану автомобилдеріне: әуе-көбікті, ұнтақты сөндіру, газды сөндіру, газ-сумен сөндіру, аралас сөндіру, аэродромдық, сорғыш станциялар, жеңді автомобилдер болып ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz