Валюта шотындағы қолма-қол ақшаның есебі



1 Қазақстан Республикасында валютаны реттеудің негізгі органы
2 Валюталық бақылау
3 Шетел валютасын сатып алу
4 Банктегі арнайы шоттардагы ақша қаражатын есепке алу
Резидентгер арасындағы жасалатын төлем операцияларының барлығы, нормативтік актілерде қарастырылғаннан басқасы, тек теңге түрінде жүргізілуі тиіс. Қазақстан Республикасындағы резиденттер және резидент еместер арасындағы валюталық операциялар Ұлттық банктің нормативті-құқықтык, актілерінде, салық пен кеден Заңдарында, қарастырылғаннан басқа жағдайларда, өкілетті банктер және банктік емес қаржылық мекемелер арқылы жүргізіледі.
Валюталық операцияларды жүргізу үшін 24 желтоқсан 1996 жылғы №54-1 "Валюталық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңы және 20 сәуір 2001 жьшғы № 115 Ұлттық банкінің Қаулысымен бекітілген "Қазақстан Республикасында валюталық операцияны жүргізудің Ережесі" негіз болып табылады.
Қазақстан Республикасында валютаны реттеудің негізгі органы болып Ұлттық банкі саналады. Кез келген валюталық операцияны өкілеттілігі бар банксыз жасауға рүқсат етілмейді. Осындай операцияларды жасау үшін өкілетті банктер Заңды тұлғалар үшін валюталық шоттар ашады.
Заңды тұлғалар — резиденттері өкілетті банктердегі шетелдік валютада және оларды жабуы 2 маусым 2000 жылғы №266 "Қазақстан Республикасының банктердегі клиенттердің банктік шоттарын ашу, жүргізу және жабу тәртіптері туралы" Нұсқауда қарастырылған болатын.
Заңды тұлғалардың өкілетгі банктердегі есеп шоттарына қолма-қол ақшасыз төртіппен келіп түскен шетелдік валюта шектеусіз түрде есепке алынады.
Заңды тұлға-резиденттердің экспортгалған тауары (қызметі, жұмысы) үшін төлем ретінде алған валютасы, 120 күннен аспайтын мерзімді, міндетті түрде банк шотгарына кірістелуі керек.

Пән: Бухгалтерлік іс
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:   
Валюта шотындағы қолма-қол ақшаның есебі
Резидентгер арасындағы жасалатын төлем операцияларының барлығы,
нормативтік актілерде қарастырылғаннан басқасы, тек теңге түрінде
жүргізілуі тиіс. Қазақстан Республикасындағы резиденттер және резидент
еместер арасындағы валюталық операциялар Ұлттық банктің нормативті-
құқықтык, актілерінде, салық пен кеден Заңдарында, қарастырылғаннан басқа
жағдайларда, өкілетті банктер және банктік емес қаржылық мекемелер арқылы
жүргізіледі.
Валюталық операцияларды жүргізу үшін 24 желтоқсан 1996 жылғы №54-1
"Валюталық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңы және 20 сәуір 2001
жьшғы № 115 Ұлттық банкінің Қаулысымен бекітілген "Қазақстан
Республикасында валюталық операцияны жүргізудің Ережесі" негіз болып
табылады.
Қазақстан Республикасында валютаны реттеудің негізгі органы болып
Ұлттық банкі саналады. Кез келген валюталық операцияны өкілеттілігі бар
банксыз жасауға рүқсат етілмейді. Осындай операцияларды жасау үшін өкілетті
банктер Заңды тұлғалар үшін валюталық шоттар ашады.
Заңды тұлғалар — резиденттері өкілетті банктердегі шетелдік валютада
және оларды жабуы 2 маусым 2000 жылғы №266 "Қазақстан Республикасының
банктердегі клиенттердің банктік шоттарын ашу, жүргізу және жабу тәртіптері
туралы" Нұсқауда қарастырылған болатын.
Заңды тұлғалардың өкілетгі банктердегі есеп шоттарына қолма-қол
ақшасыз төртіппен келіп түскен шетелдік валюта шектеусіз түрде есепке
алынады.
Заңды тұлға-резиденттердің экспортгалған тауары (қызметі, жұмысы) үшін
төлем ретінде алған валютасы, 120 күннен аспайтын мерзімді, міндетті түрде
банк шотгарына кірістелуі керек.
Заңды тұлғалар-резиденттер, резидент еместердің пайдасына төлемдер
жүргізген кезде, өкілетгі банктерге тиесілі тәртіп бойьшша әзірленген
құжаттарды (келісімдер, контрактілер, инвеойстар, коносаменттер, т.б.)
тапсыруы тиіс. Лицензия немесе бұл бойынша талап Ұлттық банкіде тіркелгені
жөнінде куәлік талап етілетін операциялар жүргізілген жағдайда заңцы тұлға-
резвденттері өкілетгі банкке тиісті құжаттарын тапсыруы тиіс.
Өкілетті банктер валюталық заңдарды сақтауға байланысты қосымша
ақпаратгар мен құжаттарды талап етуге құқылы.
Резидентгер мен резидент еместер арасындағы операциялар бойынша
төлемдер екі жақтың кез келген валюта түріндегі келісімдері бойынша жүзеге
асырылады. Резиденттер мен резидент еместердің өкілетгі банктер арқылы
жүзеге асырылатын ағымдағы операциялары шектеусіз жүргізіледі.
24 желтоқсан 1996 жылғы "Валютаны реттеу туралы" Заңдарына және 31
наурыз 2001 жылғы №88 ҚР ҮБ басқармасының қаулысымен бекітілген "Капитал
қозғалысымен байланысты валюталық операцияларын тіркеудің Ережелеріне"
сәйкес қаражаттардың резвдент еместерден резиденттердің пайдасына көшуін
(орын ауыстыруын) қарастыратын капитал қозғалысына байланысты
операциялардың есебін жүргізу және үйымдастырудың тәртібі сол аталған
қаулымен белгіленген.
Капитал қозғалысымен байланысты Қазақстан Республикасына келіп түсетін
100 мың АҚШ долларынан астам немесе соған сәйкес басқа валюталық
операцияларынан түскен қаражаттар (мүліктерді) міндетті түрде тіркеуге
жатады:
• резидент еместерден 120 күннен астам мерзімге алынған несиелер,
лизингіні де қоса алғанда;
• резидент еместердің экспорттық-импорттык, мәмілелеріне сәйкес алған
несиелері;
• резидент еместердің төлем ретінде интеллектуалды меншік объектісін
толық әрі айрықша құқын берген жағдайда;
• резидент еместердің төлем ретінде қозғалмайтын мүлікке қатысты
мүліктік құқын берген жағдайда.
Бұл операцияларды тіркеу дегеніміз, ондағы тиесілі келісім-шарттарды
тіркеу және әрекет етіп тұрған заңмен белгіленгендей, келісім-шарттардың
тіркелген тіртібі бойынша нақты қаражат қозғалысы туралы тоқсан сайын
мәлімет беріп отыру болып табылады. Заңды тұлға-резидент өзінің келісім-
шартын тіркеген орны бойынша тіркелген келісімшарттың әрекет ету кезінде
болған барлық өзгерістері мен қосымшалары туралы хабарлап отыруға міндетті.
Капитал қозғалысына байланысты қаражаттардың резидент еместерден
резиденттердің пайдасына кешуін (орын алмастыруын) қарастыратын валюталық
операциялардың түрлері тәртіп бекітілген келесі тәртіп бойынша жүргізіледі:
120 күннен астам мерзімге несиелер (кредиттер) алу; 120 күннен астам
мерзімге жасалынған экспорттық-импорттық мәмілелерге байланысты есеп
айырысуларды жүзеге асыру; инвестициялар; мүліктік және қозғалмайтын
мүліктерге қатысты басқа да құқықтарға төленетін аударымдар болған жағдайда
жүзеге асады.
Заңды тұлғалар — резидент еместермен шетел валютасында есеп айырысулар
олардың есеп шоттарындағы қолында бар валюталық қаражаттарының шегінде
қолма-қолсыз тәртіппен жүзеге асырылады. Валюталық қаражаттардын. шығу тегі
жариялы болуы және келесі көздерден Заңды түрде алынуы тиіс; экспортгық
валюталық түсім; жарғылық капиталға төленетін жарналар; резидент еместерге
каржылықжәрдем (грант) беру; өкілетгі банктерден, шетеддік банктерден,
қаржылық мекемелерден және басқа шетелдік заңды тұлғалардан алынатын
несиелер, сондай-ақ жеке тұлғалар-резидент еместер берген қарыздар;
өкілетті банктер және айырбас пунктері арқылы ішкі саудада (рыногында)
теңгеге сатып алынған валюта.
Заңды тұлға резиденттерінің банк шоттарында шетелдік валютасында қолма-
қол ақшасынан резидентгік емес еңбеккерлеріне жалақы төлеу үшін және қызмет
бабы бойынша еңбеккерлердің шетелдік іс-сапарларға шығуына байланысты
кеткен шығыстарын жабуға алынуы мүмкін. Осы қаражатты алу үшін Заңды-тұлға
резидентгері өкілетгі банкісіне тиісті дәрежеде рәсімделген құжатты ұсынады
(іс-сапар туралы бұйрық, іс-сапарының шығыстарына жасалған сметасы, жалақы
төлеу туралы өтініш т.б.)
Заңды тұлғалар — резиденттердің үшінші жақтар үшін контракт бойынша ақы
телеу валюталық операцияларына, сондай-ақ қолма қол ақша түрінде есеп
айырысуларына тыйым салынады. Салық салудың ресми деңгейін Үлттық банкінің
бағамдық негізінде анықталған деңгейінде алынады және ол баспа сөзде
жарияланады.
Өкілетті банктер мен айырбас пунктері арқылы шетел валюталарын алып-сату
арқылы екі жақты мәмілелер кезінде сатып алушылар мен сатушылардың өз
беттерінше анықтаған бағамдық деңгейін алуға құқылы.
Резидент — заңды тұлғалар ішкі валюталық нарығында шетелдік валютаны және
тек резидент еместермен есеп айырысу үшін шетел валютасында несие алуына
болады және шетел валютасында банкіден алған несие бойынша міндеттемелерін
орындайды. Шетел валютасында несиелер қолма қол ақшасыз тәртіппен беріледі.
Валюта шоты бойынша жасалатын операциялар мына төмендегі құжаттармен
рәсімделеді, оның толтырылған үлгісі теменде келтіріліп отыр.
Банк мөрімен (штампымен) және кассирдің, орындаушы мен бақылаушының қойған
қолдарымен куәландырылган банктік валюталық кіріс ордері валюталық шығыс
касса ордерін толтыру үшін негіз болып табылады.

Қолма-қол валютаны беру Тапсырмамен (валюталық шығыс ордерімен)
рәсімделеді, оның толтырылған үлгісі төменде келтіріліп отыр. Банк
куәландырган тапсырманың (валюталық шығыс ордерінің) кешірмесі валюталық
кіріс касса ордерін жазу үшін негіз болып табылады.
Шетелдердегі бенефициарға (алушыға) валюта қаражаттарын аудару
"Аударуға берілетін етінішті" жазу арқылы рәсімделеді, ол төменде
келтіріліп отыр.
Валюта шотгары бойынша операциялардың есебі 431-"Ел ішіндегі валюталық
шоттардағы қолма-қол ақша" және 432- "Шет елдердегі валюталық шоттағы қолма-
қол ақша" — шоттарында жүргізіледі.
Аталған және басқа да құжаттардың негізінде банк валюталық шотының бет
есебіне тиісті жазуын жазады, ал оның көшірмесі кәсіпорынға жіберіледі.
Валюталық шот оның иесінің етініші бойынша жабылады, содан соң осы
өтінішін езіне қызмет көрсететін банк мекемесіне жіберіледі. Шот жабылған
жағдайда, сондай-ақ субъектінің атауы өзгерсе немесе шоттың нөмірі өзгерген
жағдайда шот иесі валюталық шоттағы қаржының қалдығын растайтын құжатты
өтінішке қоса тіркеуге міндетті.

Валюталық бақылау. Барлық резидент еместердің валюталық операцияларды
жүзеге асырған кезде валюта заңының сақталуын қамтамасыз етуі валюталық
бақылаудың мақсаты болып табылады.
Валюталық бақылаудың негізгі бағыты операциялардың қолданылып жүрген
заңға сай келуін, шетел валютасымен төлеудің негізділігін тексеру;
валюталық операциялар бойынша, сондай-ақ резидент еместердің Қазақстан
Республикасының валютамен операциялары бойынша есепке алу мен есеп берудің
толықтығы мен нақтылығын тексеру болып табылады.
Валюталық бақылау Қазақстан Республикасында валюталық бакылау органдары
және агенттері арқылы жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының заңына сай валютаны ретке келтіру міндеттерін
жүзеге асыру құқығы бар Мемлекеттік органдар, Қазақстан Республикасындағы
валюталық бақылау органдары болып ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Ақша қаражаттарының есебі
Ақшаны есепке алу
Ақша қаражаттар операцияларын есепке алудың мәнi мен мақсаты туралы
Ақша қаражаттарының қолдану тәсілдері
Ақша қаражаттар операцияларын есепке алудың мәнi мен мақсаты
Ақша қаражаттарының жалпы сипаттамасы
Ақша қаражаттарының сипаттамасы
Кассадағы қолма-қол ақшаның есебі. Ақша қаражаттарының есебі
Банктегі ақша қаражатының есебі
Кассадағы және есеп айырысу шотындағы қолма - қол ақшаның есебі
Пәндер