Білім беру сапасының мониторинг жүйелері
І.Жалпы мониторинг туралы
ІІ.Педагогикалық мониторинг туралы
ІІ.Педагогикалық мониторинг туралы
Мониторинг дегенiмiз не латын тiлiнен аударғанда (напоминающий, еске түсiрушi, қадағалаушы) қоршаған ортаны адам қызметiмен байланысты бақылау, бағалау, болжамдау деген мағынаны бiлдiредi.
Жалпы мониторинг дегеніміз
- Белгілі бір саладағы маңызды мәселелер бойынша жүйелі және үздіксіз ақпарат жинақтау әрекеті.
- Белгілі бір жүйе, оның элементтері жайлы сараптама жасауға мүмкіндік беретін мәліметтерді жинау, өңдеу, сақтау және тарату жүйесі.
- Нақтылау және түзету енгізу үшін жүзеге асырылатын процесс жағдайы, дамуы туралы ғылыми негізде үздіксіз қадағалау жүйесі.
Мониторинг – пән мазмұнына, ғылыми мамандығына байланыссыз ойлау қызметiнiң әмбебап (универсальды) типi.
Мониторингтiң атқаратын қызметi
1. Әрекет барысына түзетулер енгiзу.
2. Елеулi проблемаларды, олардың себептерiн анықтау, оларды шешуге ықпал ету.
3. Аралық мiндеттерiн орындалу сапасын анықтау, түпкiлiктi нәтиженi болжау.
4. Сауатты түрде басқарушылық шешiмдер қабылдау.
Мониторингтiң түрлерi:
- Педагогикалық;
- әлеуметтанымдық;
- психологиялық;
- медициналық;
- экономикалық;
- демографиялық.
Мониторинг – ұзақ уақыт белгiлi бiр мақсат негiзiнде жинақталған, сақталған ақпараттарды өңдеу, субъектiлердi ақпарат нәтижесiмен қамтамасыз ететiн керi байланыс.
Жалпы мониторинг дегеніміз
- Белгілі бір саладағы маңызды мәселелер бойынша жүйелі және үздіксіз ақпарат жинақтау әрекеті.
- Белгілі бір жүйе, оның элементтері жайлы сараптама жасауға мүмкіндік беретін мәліметтерді жинау, өңдеу, сақтау және тарату жүйесі.
- Нақтылау және түзету енгізу үшін жүзеге асырылатын процесс жағдайы, дамуы туралы ғылыми негізде үздіксіз қадағалау жүйесі.
Мониторинг – пән мазмұнына, ғылыми мамандығына байланыссыз ойлау қызметiнiң әмбебап (универсальды) типi.
Мониторингтiң атқаратын қызметi
1. Әрекет барысына түзетулер енгiзу.
2. Елеулi проблемаларды, олардың себептерiн анықтау, оларды шешуге ықпал ету.
3. Аралық мiндеттерiн орындалу сапасын анықтау, түпкiлiктi нәтиженi болжау.
4. Сауатты түрде басқарушылық шешiмдер қабылдау.
Мониторингтiң түрлерi:
- Педагогикалық;
- әлеуметтанымдық;
- психологиялық;
- медициналық;
- экономикалық;
- демографиялық.
Мониторинг – ұзақ уақыт белгiлi бiр мақсат негiзiнде жинақталған, сақталған ақпараттарды өңдеу, субъектiлердi ақпарат нәтижесiмен қамтамасыз ететiн керi байланыс.
1 Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтың 2007 жылдың 28 ақпанындағы Қазақстан Республикасында жалпы орта білім беру тұжырымдамасы.
2. Әбиев ж. Бабаев С., Құдиярова А. Педагогика: Оқу
3. Педагогика. Дәріс курсы. / Құраст. Хмель Н.Д., Жампеисова
4. Сабыров Т.С. Оқушылардың оқу белсенділігін арттыру жолдары. –
Мектептегі тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі. / Ред.
5. Қоянбаев Ж. Б., Қоянбаев Р.М. Педагогика. – Алматы.,
6. Құрманалина Ш.Х., Мұқанова Б.Ж., т.б. Педагогика.- А.,Фолиант, 2007ж.
Мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалардың тәрбие тұжырымдамасы.
7. Ұстаздық шеберлікке жету жолдары. / Методикалық нұсқау/ Құраст.
8. Әбенбаев С. Тәрбие теориясы мен әдістемесі.-Алматы: Дарын, 2004ж.
9. Әбенбаев С. Тәрбие теориясы мен әдістемесі.-Алматы: Дарын, 2004ж.
10. Педагогика. Дәріс курсы. / Құраст. Хмель Н.Д., Жампеисова
11. Жарықбаев Қ., Қалиев С. Қазақ тәлім- тәрбиесі.- Алматы,
12. Нысанбаев Ә., Әбжанов Т. Ой. Ақыл: Адамгершілік. –
13. Богословский В.В. т.б. Жалпы психология. – А., Мектеп,
14. Әділова З.Ә. Этнопедагогика. – А., ҚазМӘТУ, 1997ж.
15. Сабыров Т.С. Оқушылардың оқу белсенділігін арттыру жолдары. –
16. Айтмамбетова Б.Р., Бейсенбаева А.А. Тәрбиенің жалпы әдістері
17. Болдыров Н. И. Мектептегі тәрбие жұмысының методикасы. –
18. Сейталиев К. Тәрбие теориясы. – Алматы, 1986ж.
19. Мектептегі тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі. / Ред.
20. Қоянбаев Ж. Б., Қоянбаев Р.М. Педагогика. – Алматы.,
21. Қоянбаев Р. Тәрбие теориясы.- Алматы, 1991ж.
22. Қожахметова К.Ж. Сынып жетекшісі. –Алматы: Әлем, 2000ж.
23. Тәлім-тәрбие хрестоматиясы. / Құраст. Қалиев С. – Алматы:
24. Айтмамбетова Б.Р., Бейсенбаева А.А. Эстетикалық тәрбиенің негіздері
Наурызбаев Ж. Ұлттық мектептің ұлы мұраты. Мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалардың тәрбие тұжырымдамасы.
25. Ұстаздық шеберлікке жету жолдары. / Методикалық нұсқау/ Құраст.
Құрманбекова Ж. Эстетикалық тәрбие берудің кейбір жолдары.
// Қазақстан мектебі, 2007ж, №4-5, 60б.
26. Ташкенбаева С. Эстетикалық тәрбиенің мәні мен мағынасы.//Білім
2. Әбиев ж. Бабаев С., Құдиярова А. Педагогика: Оқу
3. Педагогика. Дәріс курсы. / Құраст. Хмель Н.Д., Жампеисова
4. Сабыров Т.С. Оқушылардың оқу белсенділігін арттыру жолдары. –
Мектептегі тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі. / Ред.
5. Қоянбаев Ж. Б., Қоянбаев Р.М. Педагогика. – Алматы.,
6. Құрманалина Ш.Х., Мұқанова Б.Ж., т.б. Педагогика.- А.,Фолиант, 2007ж.
Мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалардың тәрбие тұжырымдамасы.
7. Ұстаздық шеберлікке жету жолдары. / Методикалық нұсқау/ Құраст.
8. Әбенбаев С. Тәрбие теориясы мен әдістемесі.-Алматы: Дарын, 2004ж.
9. Әбенбаев С. Тәрбие теориясы мен әдістемесі.-Алматы: Дарын, 2004ж.
10. Педагогика. Дәріс курсы. / Құраст. Хмель Н.Д., Жампеисова
11. Жарықбаев Қ., Қалиев С. Қазақ тәлім- тәрбиесі.- Алматы,
12. Нысанбаев Ә., Әбжанов Т. Ой. Ақыл: Адамгершілік. –
13. Богословский В.В. т.б. Жалпы психология. – А., Мектеп,
14. Әділова З.Ә. Этнопедагогика. – А., ҚазМӘТУ, 1997ж.
15. Сабыров Т.С. Оқушылардың оқу белсенділігін арттыру жолдары. –
16. Айтмамбетова Б.Р., Бейсенбаева А.А. Тәрбиенің жалпы әдістері
17. Болдыров Н. И. Мектептегі тәрбие жұмысының методикасы. –
18. Сейталиев К. Тәрбие теориясы. – Алматы, 1986ж.
19. Мектептегі тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі. / Ред.
20. Қоянбаев Ж. Б., Қоянбаев Р.М. Педагогика. – Алматы.,
21. Қоянбаев Р. Тәрбие теориясы.- Алматы, 1991ж.
22. Қожахметова К.Ж. Сынып жетекшісі. –Алматы: Әлем, 2000ж.
23. Тәлім-тәрбие хрестоматиясы. / Құраст. Қалиев С. – Алматы:
24. Айтмамбетова Б.Р., Бейсенбаева А.А. Эстетикалық тәрбиенің негіздері
Наурызбаев Ж. Ұлттық мектептің ұлы мұраты. Мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалардың тәрбие тұжырымдамасы.
25. Ұстаздық шеберлікке жету жолдары. / Методикалық нұсқау/ Құраст.
Құрманбекова Ж. Эстетикалық тәрбие берудің кейбір жолдары.
// Қазақстан мектебі, 2007ж, №4-5, 60б.
26. Ташкенбаева С. Эстетикалық тәрбиенің мәні мен мағынасы.//Білім
Білім беру сапасының мониторинг жүйесі
І.Жалпы мониторинг туралы
Мониторинг дегенiмiз не латын тiлiнен аударғанда (напоминающий, еске
түсiрушi, қадағалаушы) қоршаған ортаны адам қызметiмен байланысты бақылау,
бағалау, болжамдау деген мағынаны бiлдiредi.
Жалпы мониторинг дегеніміз
- Белгілі бір саладағы маңызды мәселелер бойынша жүйелі және
үздіксіз ақпарат жинақтау әрекеті.
- Белгілі бір жүйе, оның элементтері жайлы сараптама жасауға
мүмкіндік беретін мәліметтерді жинау, өңдеу, сақтау және тарату жүйесі.
- Нақтылау және түзету енгізу үшін жүзеге асырылатын процесс
жағдайы, дамуы туралы ғылыми негізде үздіксіз қадағалау жүйесі.
Мониторинг – пән мазмұнына, ғылыми мамандығына байланыссыз ойлау
қызметiнiң әмбебап (универсальды) типi.
Мониторингтiң атқаратын қызметi
1. Әрекет барысына түзетулер енгiзу.
2. Елеулi проблемаларды, олардың себептерiн анықтау, оларды шешуге
ықпал ету.
3. Аралық мiндеттерiн орындалу сапасын анықтау, түпкiлiктi нәтиженi
болжау.
4. Сауатты түрде басқарушылық шешiмдер қабылдау.
Мониторингтiң түрлерi:
- Педагогикалық;
- әлеуметтанымдық;
- психологиялық;
- медициналық;
- экономикалық;
- демографиялық.
Мониторинг – ұзақ уақыт белгiлi бiр мақсат негiзiнде жинақталған,
сақталған ақпараттарды өңдеу, субъектiлердi ақпарат нәтижесiмен қамтамасыз
ететiн керi байланыс.
Мониторинг қызметi:
- Мақсат.
- Ұйымдастыру.
- Ақпарат өңдеу.
- Шешiм қабылдау.
- Болжам жасау.
Мониторингтiң негiзгi мiндетi – мақсат пен нәтиже арасындағы айырманы
азайту.
Мониторинг тиiмдiлiгiн арттырудағы маңызды талаптар
- Ақпараттың толықтылығы.
- Нақтылығы.
- Объективтiлiгi.
- Үздiксiздiгi.
- Уақытында орындалуы.
- Құрылымдылығы, үздiксiздiгi.
- Мониторингтiң әр түрiне арнайы жасалуы.
ІІ.Педагогикалық мониторинг туралы
Педагогикалық мониторинг дегенiмiз бiлiм беру жүйесiнiң қызметi туралы
ақпаратты жинап, сақтап, саралап, таратуға және оның үздiксiз бақылап
отыруға, даму болашағына болжау жасауға мүмкiндiк беретiн жұмыс жүйесi.
Педагогикалық мониторинг жасауға қажеттi ақпаратты жинау мына
бағыттардан жүзеге асырылады: 1)ақпараттың мазмұны. 2)ақпараттың сапасы.
3)ақпаратты басқаруда пайдалану.
Ақпараттық қамтамасыз ету қағидалары.
– Объективтiлiгі. – Нақтылығы. – Толыққандылығы. – Жеткiлiктiлiгi. –
Оңтайлылығы.
– Жүйелендiрiлгендiгi. – Оперативтiлiгi. – Түсiнiктiлiгi.
Мониторинг жалпы педагогикалық ғылыми түсiнiктерге сәйкес керi
байланыс, рефлексия деген ұғымды бiлдiредi. Педагогикалық мониторинг -
қандай да бiр объективтегі, құбылыстағы өзгерiстердi ұзақ уақыт бақылау. Ең
кең тараған анықтама: педагогикалық жүйе қызметiнiң даму мақсатындағы
ақпараттарды жинақтау, сақтау, өңдеу, тарату.
Г.А.Стефановскаяның анықтамасы бойынша “Педагогикалық мониторинг, бұл
– диагностика, баға және педагогикалық үрдiстi жобалау, оның жүрiс барысын,
даму перспективаларын қадағалау”.
Педагогикалық мониторингке әсер етуші факторлар:
Мониторингтiң педагогика теориясына және практикасына енуiне әсер
етушi факторлар мыналар болып табылады:
-Педагогикалық жүйедегi инновациялық процестер.
-Педагогикалық менеджмент.
-Педагогикалық диагностика.
-Педагогикалық тестiлер.
-Бiлiмдегi, тәрбиедегi, дамудағы жеткен жетiстiктер.
-Шығармашылық қабiлет.
Мониторингтiң негiзгi объектiсi – бiлiмдiлiк және тәрбиелiлiк.
Мониторингтiң педагогикалық нәтижесi болып, бiлiм құрылымындағы, оқу
дағдысындағы, тәртiбiндегi, қатынас жүйесiндегi тұлғаның бағытталуы болып
табылады.
Педагогикалық – психологиялық нәтиженiң сандық, сапалық бағалау өлшемi
болып, оқу процесiндегi күтiлетiн нәтиже мен қызмет шарты белгiленген норм,
эталон қабылданады.
Норма мониторинг үшiн ең негiзгi шарт, өйткенi нәтиже осы нормамен
салыстырылады.
Педагогикалық мониторинг объектiсi ретiнде жетiстiктерге жеткiзетiн оқу-
тәрбие үрдiсiнiң нәтижесi, құралы, технологиясы қабылданады.
Педагогикалық мониторингтiң негiзгi қасиеттерiнiң бiрi оқу-тәрбие
үрдiсiнде үздiксiз бақылау жүргiзу. Сондықтан да педагогикалық диагностика
педагогикалық мониторингтiң негiзгi компонентi болып табылады.
Педагогикалық мониторинг – педагогикалық жүйе қызметiнiң нақты
нәтижесi мен мақсат арасындағы нормадан ауытқуды ғана бақылаушы емес,
мақсатта, нормада, стандартта кеткен кемшiлiктердi анықтаушы, жетiстiктерге
жету жолдарын түзетушi мәлiметтермен қамтамасыз ететiн керi байланыс.
Мониторинг – үздiксiз процесс. Мониторинг жүйесi оқу жылы басталмай тұрып
жасалып қоюға тиiстi. Мониторинг пен бағалау ұқсастығы мақсатында, жұмыс
жоспарына, штат кестесiне қатысты. Мониторингтiң көп аспектiсi бағалауға
ұқсайды. Айырмашылығы орындау уақытында, кiм орындайтындығында, сонымен
бiрге жиналған ақпараттың алуан түрлiлiгi мен нақтылығында.
Тарау І. Оқушылардың білімділігінің педагогикалық диагностикалаудың
теориялық негіздері 6
1.1 Педагогикалық диагностикалау ұғымының мәні 6
1.2 Педагогикалық диагностикалаудың маңыздылығы 11
Тарау ІІ. Оқушылардың біліміділігінің педагогикалық диагностикалауды
ұйымдастырудың маңыздылығы 17
2.1. Оқушылардың білімділігінің педагогикалық диагностикалаудың әдістері
мен құралдары 17
2.2. Қазіргі мектептерде оқушылардың білімділігін педагогикалық
диагностикалаудың тиімді жолдары 23
Қорытынды 28
Пайдаланған әдебиеттер тізімі 30
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Пәні: Педагогика
Бет саны: -
Интервалы: -
----------------------------------- ----------------------------------- -----
--------
http:www.topreferat.com
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
КІРІСПЕ 3
Тарау І. Оқушылардың білімділігінің педагогикалық диагностикалаудың
теориялық негіздері
1.1 Педагогикалық диагностикалау ұғымының мәні 6
1.2 Педагогикалық диагностикалаудың маңыздылығы 11
Тарау ІІ. Оқушылардың біліміділігінің педагогикалық диагностикалауды
ұйымдастырудың
2.1. Оқушылардың білімділігінің педагогикалық диагностикалаудың әдістері
мен құралдары
2.2. Қазіргі мектептерде оқушылардың білімділігін педагогикалық
диагностикалаудың тиімді
Қорытынды 28
Пайдаланған әдебиеттер тізімі 30
КІРІСПЕ
Зерттеу көкейкестілігі. Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев ұсынған Қазақстан-2030
стратегиясында негізгі
Ұстаз еңбегі психологиялық-педагогикалық тұрғыдан емес, мұғалімнің
әдістемелік
Білімнің қай саласында болмасын, еңбек процесі өту
Диагноз грек тілінен аударғанда танып білуді білдіреді
Педагогикалық диагностика соңғы онжылдықта іс-әрекет нысаны және мұғалімді
Ақпараттық көздер педагогикалық процестің негізгі сипаттамаларын
(ауыспалы)
Педагогикалық процестің барлық сипаттамалары (ауыспалы) бойынша
Педагогикаық зерттеу әдістерімен алынған мәліметтер салыстырмалы түрде
Осылайша, педагогикалық процестің диагностикасы оқыту теориясы мен
практикасында
Педагогикалық процестің барысы, жағдайы, нәтижесі туралы
Мектеп директорының, оқу ісі меңгерушілерінің методикалық кеңестің және
Бұрын білімді диагностикалау іс-жүзінде болмаған, тәжірибеде
қолданылмаған. Ертеректе
Алдын болжай білу, - деп жазды В.А.Сухомлинский –
Диагностика деген ұғымға оқу-тәрбие барысында жетістік пен кемшіліктерді
Диагностика деген – оқушының ақыл-ой мүмкіншілігін, адамгершілігін, дене
Курстық жұмыстың мақсаты: мектептегі оқу-тәрбие процесіндегі педагогикалық
диагностика
Курстық жұмыстың зерттеу объектісі: оқу-тәрбие процесіндегі педагогикалық
диагностиканы
Курстық жұмыстың зерттеу пәні: Педагогика
Курстық жұмыстың міндеттері:
1.Қазіргі таңда оқушылардың білім деңгейін диагностикалаудың маңыздылығын
2.Оқу-тәрбие процесінде оқушылардың білімділігін педагогикалық
диагностикалаудың әдістері мен
3.Мектептің оқу-тәрбие процесінде оқушының білімділігін педагогикалық
диагностикалау жұмыстарын
Зерттеу әдістері: Мектеп тұжырымдамасын зерделеу,бақылау, әңгімелесу, озық
педагогикалық
Тарау І. Оқушылардың білімділігінің педагогикалық диагностикалаудың
теориялық негіздері
1.1 Педагогикалық диагностикалау ұғымының мәні
"Диагностика" түсінігінің мәні "білім, ептілік және дағдыларды гсксеру"
Диагностика өз ішіне бақылау мен тексеруді, бағалау мен
Диагностикалаудың маңызды бөлігі - бұл қадағалау. Қадағалау -білім,
Мән - мағыналық тұрғысынан бақылау, қадағалау кері байланыс
Бақылау, қадағалау кезінде оқушының өзі де өз оқу
Мектепті басқарып бақылау жасау белгілі бір жүйенің болуын
Бақылауды классификациялау оның мазмұнын анықтау үшін жүргізіледі. Бұл
Оқу-тәрбие жұмысын жетілдіруде мұғалімдермен жүргізілетін методикалық
жұмыстың және
Мектептің тәжірибесінде мұғалімнің методикалық жұмысы методикалық баяндама
доклад,
Оқу процесіндегі қадағалау әртүрлі, көп формалы бола келіп,
Алдын-ала қадағалау - әдетте, диагностикалық міндеттерге орай жүргізіледі.
Ағымдағы (күнделікті) қадағалау - оқу барысында ұйымдастырылып, білім,
Бұл қадағалаудың тиімділігі - оқушылар біліміндегі кемшіліктер мен
Мерзімді қадағалау - белгілі уақыт аралығындағы жұмыстардың қорытындысын
Тақырыптық қадағалау - тақырып, бөлім материалдары өтіліп болған
Қорытынды қадағалау - оқу процесінің соңғы нәтижелерін жинақтау
Өтілген материал, тақырып ізімен қадағалау - тақырып, курс,
Қадағалау әрқилы формада жүргізілуі мүмкін. Формалық жағынан мүлдай
Педагогикалық практикада ауызша, жазбаша, тәжірибелік. компьютерлі
(машынды) қадағалау
Ауызша қадағалау - оқушыларға ауыз екі сұрақ коюмен
Жазбаша қадағалау - жазба бақылау тапсырмаларын (жаттығулар, бақылау
Тәжірибелік қадағалау - оқу, түрмыс және ондірістік ептілік,
Акпараттық технологиялардың дамуымен компъютерді қадағалау ен жаюда.
Машынды қадағалау колданумен өзіндік қадағалауды да оңтайлы ұйымдастыруға
Әртүрлі қадағалау әдістерінің бірге қолданылуы аралас (тығыздалган)
қадағалау
Оқу процесіндегі қадағалауларға төмендегідей педагогикалық талаптар
койылады:
- қадағалаудың даралықты сипаты. Әр оқушы жұмысы, оның
- жүйелілік қадағалаудың оқу процесі барша кезендерінде үздіксіз,
- қадағалау формаларының әртүрлігі. Осыдан қадағалаудың окыту-уйрету,
дамыту
- кадағалаудың жан-жактылығы. Қадағалау баланың теориялық
білімдерін, ақыл-ой парасаттылығын, тәжірибелік ептіліктер мен дағдыларын
тексеруге
қадағалаудың шынайылығы. Қадағалауда субъектив және қателікті
пікірлер мен корытындыларға жол берілмеуі тиіс;
жекелестірілген бағыт-бағдар. Оқушылардың жеке-дара тұлғалық сапа-
қасиеттері ескерілуі тиіс;
мұғалім тарапынан болған талаптардың бірыңғай болуы.
Соңғы кездері тестік қадағалау кептеп колданылуда. Мұндай тексерудің
Оқушылардың оқу-танымдык жұмыстарын қадағалау нәтижесі сол жұмыстарды
бағалаудан
Бағалау кызметтерінің сандық көрсеткіші - баға, яғни баға
Оқу нәтижесі тек баға емес, басқада жолдармен анықталуы
Білім бағалауда шынайылылық білім сапасын анықтаудағы бірыңғай талап
1917 жылға дейін оқушылар білімі балдық жүйеде бағаланды.
Оқу нәтижесін балл бойынша бағалау әркилы көзқарастар туындатты.
Дәстүрлі келе жатқан оқушыларды баға жәрдемімен тәртіпке шақыру
Емтихан түрлерінің кабылдау, ауыстыру, бітірту - қай-қайсы да
Бағасыз оқу бір жағынан тиімді де болды, себебі
1935 жылдың қыркүйек айынан бастап, бес сөздік (вербалды)
Реттелген тәртіпте білім есебін жүйелі жүргізу өзін ақтады,
Оқу іс-әрекеттерінің нәтижесін балл жұйесінде бағалау көптеген
кемшіліктеріне
білімділік іс-жұзінде үш балдық жұйеде бағаланады ("1", "2"
бағалары білімсіздік кәрсеткіштері).
білімділікті бағалаудың шынайылығы кем ("5", "4", "3" бағала-
ры гимназиялық сыныптарға да, дарынды оқушылар топтарында да,
ақыл-есі кем балалар оқуында да бірдей тең койылады.
оқу түрлеріндегі білім игеру нәтижесіне қойылған талаптар әрқилы
болатындыктан бағалардың мәні біркелкілігін жояды).
оқушылар білімін бағалауда үш балдық өлшем жеткіліксіз (сон-
дықтан да оқытушылар қосымша өлшемдер қолданып жүр: балл
нына "плюс" не "минус" белгілерін қояды).
Ғалымдар он балдық, он екі балдык тіпті жүз
Мектеп пен жоғары оқу орындарындағы баға коюдың субъектив
-кең пейілділік, орынсыз жомарттық. Баға ретсіз көтеріңкі қойылады.
оқушыға болған үңамды не кері қарым-катынас күйін бағалауға,
бағаға өткізу;
көңіл-күйге орай баға қоя салу;
тұрақты да катаң өлшемшектердің болмауы (деңгейі төмен жа-
уап үшін мұғалім жоғары не үнамсыз баға коя
орташа бағалау ұстанымында болу ("екілік" не "бестік" бағалар-
ды қоймау);
- жүйе тұрақсыздығы (окытушы көп уақытқа дейін сұрақ
жүргізбей, баға қоймай не бір сабақты түгелдей сұрақ
лар бағасын тізіп салу);
өткендегі бағаға жақындау бағаны қоя салу (мысалы, оқушы-
ның өткендегі "екілігінен" кейін оған бірден "бестік" баға
үшін қиын сиякты);
әсіре (ореол) қателігі (окытушы өзі ұнатқан оқушысына жаман,
жек көрген шәкіртіне ұнамды баға коюда тартыншактыққа түседі);
баланың тәртібіне қойылатын баға пән үлгеріміне ауыстыры-
лады;
бағаны әсіре көтеру не себепсіз темендету және т.
Дегенмен, әркандай бағаны көтере түсу немесе төмендей бағалау
1.2 Педагогикалық диагностикалаудың маңыздылығы
Оқу-тәрбие жұмысының нәтижелігін бақылау және есепке алудың теориялық
Жоғарыда айтылған әдістердің қайсысы қолданылса да, бүгінгі мектептегі
Сондықтан тексеру мен бағалаудың әділдігі едәуір дәрежеде бүкіл
Оқушыны бағалау оның қабілетсіздігін, жарамсыздығын дәлелдеп беру емес,
Оқушының оқу үлгіруін есепке алу – көп қырлы
Бірінші, өзіндік ерекшелігі бар оқушылардың үлгірімін есепке алудың
Бақылау арқылы мұғалім өз жұмысының жетістігі мен кемшілігін
Екінші, оқытушылық функциясы – оқушының оқуына ықпал жасау.
Оқытушылық функциясында көп жағдайда оның табысты болуы оқуға
Үшіншіден, дамытушылық функциясы жоғарыда айтылғандардың жатымды әсерінен
пайда
Төртіншіден, үлгірімді есепке алу оқушылардың тәртібін ұйымдастыруға ықпал
Оқыту процесіне катысты "педагогика диагностикасы" атауын жоғарыда
келтірілген
Бақылау мазмұнының мәні ерекше. Тексеріске ұшырайтын окушылардың білім,
Осылайша, тұтас педагогикалық процесте оқу-тәрбие жұмысы нәтижелерін
Мектептерде педагогиқалық қызмет-әрекеттін нәтижелерін есепке алу мен
бағалау
Бақылаудың қорытындысы есепке алу. Есепке алудың бізге белгілі
Күнбе-күнгі есепке алу – мұғалім тарапынан күнделікті жүргізіледі.
Күнделікті есепке алу бақылау жұмысында жыл бойы үздіксіз
Күнделікті бақылау негізгі есепке алу, оқушылардың оқуға білім
Кезеңдік бақылау периодический учет. Әр тоқсанның соңында ірі
Қорытынды есепке алу бақылау жұмысында негізгі шешуші рөл
Есепке алу барысында ретсіз күгелектік болмауы керек. Өйткені
Мұғалім оқу жұмысын басқарып, оқушылардың білімді ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
І.Жалпы мониторинг туралы
Мониторинг дегенiмiз не латын тiлiнен аударғанда (напоминающий, еске
түсiрушi, қадағалаушы) қоршаған ортаны адам қызметiмен байланысты бақылау,
бағалау, болжамдау деген мағынаны бiлдiредi.
Жалпы мониторинг дегеніміз
- Белгілі бір саладағы маңызды мәселелер бойынша жүйелі және
үздіксіз ақпарат жинақтау әрекеті.
- Белгілі бір жүйе, оның элементтері жайлы сараптама жасауға
мүмкіндік беретін мәліметтерді жинау, өңдеу, сақтау және тарату жүйесі.
- Нақтылау және түзету енгізу үшін жүзеге асырылатын процесс
жағдайы, дамуы туралы ғылыми негізде үздіксіз қадағалау жүйесі.
Мониторинг – пән мазмұнына, ғылыми мамандығына байланыссыз ойлау
қызметiнiң әмбебап (универсальды) типi.
Мониторингтiң атқаратын қызметi
1. Әрекет барысына түзетулер енгiзу.
2. Елеулi проблемаларды, олардың себептерiн анықтау, оларды шешуге
ықпал ету.
3. Аралық мiндеттерiн орындалу сапасын анықтау, түпкiлiктi нәтиженi
болжау.
4. Сауатты түрде басқарушылық шешiмдер қабылдау.
Мониторингтiң түрлерi:
- Педагогикалық;
- әлеуметтанымдық;
- психологиялық;
- медициналық;
- экономикалық;
- демографиялық.
Мониторинг – ұзақ уақыт белгiлi бiр мақсат негiзiнде жинақталған,
сақталған ақпараттарды өңдеу, субъектiлердi ақпарат нәтижесiмен қамтамасыз
ететiн керi байланыс.
Мониторинг қызметi:
- Мақсат.
- Ұйымдастыру.
- Ақпарат өңдеу.
- Шешiм қабылдау.
- Болжам жасау.
Мониторингтiң негiзгi мiндетi – мақсат пен нәтиже арасындағы айырманы
азайту.
Мониторинг тиiмдiлiгiн арттырудағы маңызды талаптар
- Ақпараттың толықтылығы.
- Нақтылығы.
- Объективтiлiгi.
- Үздiксiздiгi.
- Уақытында орындалуы.
- Құрылымдылығы, үздiксiздiгi.
- Мониторингтiң әр түрiне арнайы жасалуы.
ІІ.Педагогикалық мониторинг туралы
Педагогикалық мониторинг дегенiмiз бiлiм беру жүйесiнiң қызметi туралы
ақпаратты жинап, сақтап, саралап, таратуға және оның үздiксiз бақылап
отыруға, даму болашағына болжау жасауға мүмкiндiк беретiн жұмыс жүйесi.
Педагогикалық мониторинг жасауға қажеттi ақпаратты жинау мына
бағыттардан жүзеге асырылады: 1)ақпараттың мазмұны. 2)ақпараттың сапасы.
3)ақпаратты басқаруда пайдалану.
Ақпараттық қамтамасыз ету қағидалары.
– Объективтiлiгі. – Нақтылығы. – Толыққандылығы. – Жеткiлiктiлiгi. –
Оңтайлылығы.
– Жүйелендiрiлгендiгi. – Оперативтiлiгi. – Түсiнiктiлiгi.
Мониторинг жалпы педагогикалық ғылыми түсiнiктерге сәйкес керi
байланыс, рефлексия деген ұғымды бiлдiредi. Педагогикалық мониторинг -
қандай да бiр объективтегі, құбылыстағы өзгерiстердi ұзақ уақыт бақылау. Ең
кең тараған анықтама: педагогикалық жүйе қызметiнiң даму мақсатындағы
ақпараттарды жинақтау, сақтау, өңдеу, тарату.
Г.А.Стефановскаяның анықтамасы бойынша “Педагогикалық мониторинг, бұл
– диагностика, баға және педагогикалық үрдiстi жобалау, оның жүрiс барысын,
даму перспективаларын қадағалау”.
Педагогикалық мониторингке әсер етуші факторлар:
Мониторингтiң педагогика теориясына және практикасына енуiне әсер
етушi факторлар мыналар болып табылады:
-Педагогикалық жүйедегi инновациялық процестер.
-Педагогикалық менеджмент.
-Педагогикалық диагностика.
-Педагогикалық тестiлер.
-Бiлiмдегi, тәрбиедегi, дамудағы жеткен жетiстiктер.
-Шығармашылық қабiлет.
Мониторингтiң негiзгi объектiсi – бiлiмдiлiк және тәрбиелiлiк.
Мониторингтiң педагогикалық нәтижесi болып, бiлiм құрылымындағы, оқу
дағдысындағы, тәртiбiндегi, қатынас жүйесiндегi тұлғаның бағытталуы болып
табылады.
Педагогикалық – психологиялық нәтиженiң сандық, сапалық бағалау өлшемi
болып, оқу процесiндегi күтiлетiн нәтиже мен қызмет шарты белгiленген норм,
эталон қабылданады.
Норма мониторинг үшiн ең негiзгi шарт, өйткенi нәтиже осы нормамен
салыстырылады.
Педагогикалық мониторинг объектiсi ретiнде жетiстiктерге жеткiзетiн оқу-
тәрбие үрдiсiнiң нәтижесi, құралы, технологиясы қабылданады.
Педагогикалық мониторингтiң негiзгi қасиеттерiнiң бiрi оқу-тәрбие
үрдiсiнде үздiксiз бақылау жүргiзу. Сондықтан да педагогикалық диагностика
педагогикалық мониторингтiң негiзгi компонентi болып табылады.
Педагогикалық мониторинг – педагогикалық жүйе қызметiнiң нақты
нәтижесi мен мақсат арасындағы нормадан ауытқуды ғана бақылаушы емес,
мақсатта, нормада, стандартта кеткен кемшiлiктердi анықтаушы, жетiстiктерге
жету жолдарын түзетушi мәлiметтермен қамтамасыз ететiн керi байланыс.
Мониторинг – үздiксiз процесс. Мониторинг жүйесi оқу жылы басталмай тұрып
жасалып қоюға тиiстi. Мониторинг пен бағалау ұқсастығы мақсатында, жұмыс
жоспарына, штат кестесiне қатысты. Мониторингтiң көп аспектiсi бағалауға
ұқсайды. Айырмашылығы орындау уақытында, кiм орындайтындығында, сонымен
бiрге жиналған ақпараттың алуан түрлiлiгi мен нақтылығында.
Тарау І. Оқушылардың білімділігінің педагогикалық диагностикалаудың
теориялық негіздері 6
1.1 Педагогикалық диагностикалау ұғымының мәні 6
1.2 Педагогикалық диагностикалаудың маңыздылығы 11
Тарау ІІ. Оқушылардың біліміділігінің педагогикалық диагностикалауды
ұйымдастырудың маңыздылығы 17
2.1. Оқушылардың білімділігінің педагогикалық диагностикалаудың әдістері
мен құралдары 17
2.2. Қазіргі мектептерде оқушылардың білімділігін педагогикалық
диагностикалаудың тиімді жолдары 23
Қорытынды 28
Пайдаланған әдебиеттер тізімі 30
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Пәні: Педагогика
Бет саны: -
Интервалы: -
----------------------------------- ----------------------------------- -----
--------
http:www.topreferat.com
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
КІРІСПЕ 3
Тарау І. Оқушылардың білімділігінің педагогикалық диагностикалаудың
теориялық негіздері
1.1 Педагогикалық диагностикалау ұғымының мәні 6
1.2 Педагогикалық диагностикалаудың маңыздылығы 11
Тарау ІІ. Оқушылардың біліміділігінің педагогикалық диагностикалауды
ұйымдастырудың
2.1. Оқушылардың білімділігінің педагогикалық диагностикалаудың әдістері
мен құралдары
2.2. Қазіргі мектептерде оқушылардың білімділігін педагогикалық
диагностикалаудың тиімді
Қорытынды 28
Пайдаланған әдебиеттер тізімі 30
КІРІСПЕ
Зерттеу көкейкестілігі. Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев ұсынған Қазақстан-2030
стратегиясында негізгі
Ұстаз еңбегі психологиялық-педагогикалық тұрғыдан емес, мұғалімнің
әдістемелік
Білімнің қай саласында болмасын, еңбек процесі өту
Диагноз грек тілінен аударғанда танып білуді білдіреді
Педагогикалық диагностика соңғы онжылдықта іс-әрекет нысаны және мұғалімді
Ақпараттық көздер педагогикалық процестің негізгі сипаттамаларын
(ауыспалы)
Педагогикалық процестің барлық сипаттамалары (ауыспалы) бойынша
Педагогикаық зерттеу әдістерімен алынған мәліметтер салыстырмалы түрде
Осылайша, педагогикалық процестің диагностикасы оқыту теориясы мен
практикасында
Педагогикалық процестің барысы, жағдайы, нәтижесі туралы
Мектеп директорының, оқу ісі меңгерушілерінің методикалық кеңестің және
Бұрын білімді диагностикалау іс-жүзінде болмаған, тәжірибеде
қолданылмаған. Ертеректе
Алдын болжай білу, - деп жазды В.А.Сухомлинский –
Диагностика деген ұғымға оқу-тәрбие барысында жетістік пен кемшіліктерді
Диагностика деген – оқушының ақыл-ой мүмкіншілігін, адамгершілігін, дене
Курстық жұмыстың мақсаты: мектептегі оқу-тәрбие процесіндегі педагогикалық
диагностика
Курстық жұмыстың зерттеу объектісі: оқу-тәрбие процесіндегі педагогикалық
диагностиканы
Курстық жұмыстың зерттеу пәні: Педагогика
Курстық жұмыстың міндеттері:
1.Қазіргі таңда оқушылардың білім деңгейін диагностикалаудың маңыздылығын
2.Оқу-тәрбие процесінде оқушылардың білімділігін педагогикалық
диагностикалаудың әдістері мен
3.Мектептің оқу-тәрбие процесінде оқушының білімділігін педагогикалық
диагностикалау жұмыстарын
Зерттеу әдістері: Мектеп тұжырымдамасын зерделеу,бақылау, әңгімелесу, озық
педагогикалық
Тарау І. Оқушылардың білімділігінің педагогикалық диагностикалаудың
теориялық негіздері
1.1 Педагогикалық диагностикалау ұғымының мәні
"Диагностика" түсінігінің мәні "білім, ептілік және дағдыларды гсксеру"
Диагностика өз ішіне бақылау мен тексеруді, бағалау мен
Диагностикалаудың маңызды бөлігі - бұл қадағалау. Қадағалау -білім,
Мән - мағыналық тұрғысынан бақылау, қадағалау кері байланыс
Бақылау, қадағалау кезінде оқушының өзі де өз оқу
Мектепті басқарып бақылау жасау белгілі бір жүйенің болуын
Бақылауды классификациялау оның мазмұнын анықтау үшін жүргізіледі. Бұл
Оқу-тәрбие жұмысын жетілдіруде мұғалімдермен жүргізілетін методикалық
жұмыстың және
Мектептің тәжірибесінде мұғалімнің методикалық жұмысы методикалық баяндама
доклад,
Оқу процесіндегі қадағалау әртүрлі, көп формалы бола келіп,
Алдын-ала қадағалау - әдетте, диагностикалық міндеттерге орай жүргізіледі.
Ағымдағы (күнделікті) қадағалау - оқу барысында ұйымдастырылып, білім,
Бұл қадағалаудың тиімділігі - оқушылар біліміндегі кемшіліктер мен
Мерзімді қадағалау - белгілі уақыт аралығындағы жұмыстардың қорытындысын
Тақырыптық қадағалау - тақырып, бөлім материалдары өтіліп болған
Қорытынды қадағалау - оқу процесінің соңғы нәтижелерін жинақтау
Өтілген материал, тақырып ізімен қадағалау - тақырып, курс,
Қадағалау әрқилы формада жүргізілуі мүмкін. Формалық жағынан мүлдай
Педагогикалық практикада ауызша, жазбаша, тәжірибелік. компьютерлі
(машынды) қадағалау
Ауызша қадағалау - оқушыларға ауыз екі сұрақ коюмен
Жазбаша қадағалау - жазба бақылау тапсырмаларын (жаттығулар, бақылау
Тәжірибелік қадағалау - оқу, түрмыс және ондірістік ептілік,
Акпараттық технологиялардың дамуымен компъютерді қадағалау ен жаюда.
Машынды қадағалау колданумен өзіндік қадағалауды да оңтайлы ұйымдастыруға
Әртүрлі қадағалау әдістерінің бірге қолданылуы аралас (тығыздалган)
қадағалау
Оқу процесіндегі қадағалауларға төмендегідей педагогикалық талаптар
койылады:
- қадағалаудың даралықты сипаты. Әр оқушы жұмысы, оның
- жүйелілік қадағалаудың оқу процесі барша кезендерінде үздіксіз,
- қадағалау формаларының әртүрлігі. Осыдан қадағалаудың окыту-уйрету,
дамыту
- кадағалаудың жан-жактылығы. Қадағалау баланың теориялық
білімдерін, ақыл-ой парасаттылығын, тәжірибелік ептіліктер мен дағдыларын
тексеруге
қадағалаудың шынайылығы. Қадағалауда субъектив және қателікті
пікірлер мен корытындыларға жол берілмеуі тиіс;
жекелестірілген бағыт-бағдар. Оқушылардың жеке-дара тұлғалық сапа-
қасиеттері ескерілуі тиіс;
мұғалім тарапынан болған талаптардың бірыңғай болуы.
Соңғы кездері тестік қадағалау кептеп колданылуда. Мұндай тексерудің
Оқушылардың оқу-танымдык жұмыстарын қадағалау нәтижесі сол жұмыстарды
бағалаудан
Бағалау кызметтерінің сандық көрсеткіші - баға, яғни баға
Оқу нәтижесі тек баға емес, басқада жолдармен анықталуы
Білім бағалауда шынайылылық білім сапасын анықтаудағы бірыңғай талап
1917 жылға дейін оқушылар білімі балдық жүйеде бағаланды.
Оқу нәтижесін балл бойынша бағалау әркилы көзқарастар туындатты.
Дәстүрлі келе жатқан оқушыларды баға жәрдемімен тәртіпке шақыру
Емтихан түрлерінің кабылдау, ауыстыру, бітірту - қай-қайсы да
Бағасыз оқу бір жағынан тиімді де болды, себебі
1935 жылдың қыркүйек айынан бастап, бес сөздік (вербалды)
Реттелген тәртіпте білім есебін жүйелі жүргізу өзін ақтады,
Оқу іс-әрекеттерінің нәтижесін балл жұйесінде бағалау көптеген
кемшіліктеріне
білімділік іс-жұзінде үш балдық жұйеде бағаланады ("1", "2"
бағалары білімсіздік кәрсеткіштері).
білімділікті бағалаудың шынайылығы кем ("5", "4", "3" бағала-
ры гимназиялық сыныптарға да, дарынды оқушылар топтарында да,
ақыл-есі кем балалар оқуында да бірдей тең койылады.
оқу түрлеріндегі білім игеру нәтижесіне қойылған талаптар әрқилы
болатындыктан бағалардың мәні біркелкілігін жояды).
оқушылар білімін бағалауда үш балдық өлшем жеткіліксіз (сон-
дықтан да оқытушылар қосымша өлшемдер қолданып жүр: балл
нына "плюс" не "минус" белгілерін қояды).
Ғалымдар он балдық, он екі балдык тіпті жүз
Мектеп пен жоғары оқу орындарындағы баға коюдың субъектив
-кең пейілділік, орынсыз жомарттық. Баға ретсіз көтеріңкі қойылады.
оқушыға болған үңамды не кері қарым-катынас күйін бағалауға,
бағаға өткізу;
көңіл-күйге орай баға қоя салу;
тұрақты да катаң өлшемшектердің болмауы (деңгейі төмен жа-
уап үшін мұғалім жоғары не үнамсыз баға коя
орташа бағалау ұстанымында болу ("екілік" не "бестік" бағалар-
ды қоймау);
- жүйе тұрақсыздығы (окытушы көп уақытқа дейін сұрақ
жүргізбей, баға қоймай не бір сабақты түгелдей сұрақ
лар бағасын тізіп салу);
өткендегі бағаға жақындау бағаны қоя салу (мысалы, оқушы-
ның өткендегі "екілігінен" кейін оған бірден "бестік" баға
үшін қиын сиякты);
әсіре (ореол) қателігі (окытушы өзі ұнатқан оқушысына жаман,
жек көрген шәкіртіне ұнамды баға коюда тартыншактыққа түседі);
баланың тәртібіне қойылатын баға пән үлгеріміне ауыстыры-
лады;
бағаны әсіре көтеру не себепсіз темендету және т.
Дегенмен, әркандай бағаны көтере түсу немесе төмендей бағалау
1.2 Педагогикалық диагностикалаудың маңыздылығы
Оқу-тәрбие жұмысының нәтижелігін бақылау және есепке алудың теориялық
Жоғарыда айтылған әдістердің қайсысы қолданылса да, бүгінгі мектептегі
Сондықтан тексеру мен бағалаудың әділдігі едәуір дәрежеде бүкіл
Оқушыны бағалау оның қабілетсіздігін, жарамсыздығын дәлелдеп беру емес,
Оқушының оқу үлгіруін есепке алу – көп қырлы
Бірінші, өзіндік ерекшелігі бар оқушылардың үлгірімін есепке алудың
Бақылау арқылы мұғалім өз жұмысының жетістігі мен кемшілігін
Екінші, оқытушылық функциясы – оқушының оқуына ықпал жасау.
Оқытушылық функциясында көп жағдайда оның табысты болуы оқуға
Үшіншіден, дамытушылық функциясы жоғарыда айтылғандардың жатымды әсерінен
пайда
Төртіншіден, үлгірімді есепке алу оқушылардың тәртібін ұйымдастыруға ықпал
Оқыту процесіне катысты "педагогика диагностикасы" атауын жоғарыда
келтірілген
Бақылау мазмұнының мәні ерекше. Тексеріске ұшырайтын окушылардың білім,
Осылайша, тұтас педагогикалық процесте оқу-тәрбие жұмысы нәтижелерін
Мектептерде педагогиқалық қызмет-әрекеттін нәтижелерін есепке алу мен
бағалау
Бақылаудың қорытындысы есепке алу. Есепке алудың бізге белгілі
Күнбе-күнгі есепке алу – мұғалім тарапынан күнделікті жүргізіледі.
Күнделікті есепке алу бақылау жұмысында жыл бойы үздіксіз
Күнделікті бақылау негізгі есепке алу, оқушылардың оқуға білім
Кезеңдік бақылау периодический учет. Әр тоқсанның соңында ірі
Қорытынды есепке алу бақылау жұмысында негізгі шешуші рөл
Есепке алу барысында ретсіз күгелектік болмауы керек. Өйткені
Мұғалім оқу жұмысын басқарып, оқушылардың білімді ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz