Трансформаторлардың энергетикалық жүйедегі жұмысын оқып білу
1 Күштік трансформаторлар.
2 Үш фазалы трансформаторлар орамдырының жалғану топтары.
2 Үш фазалы трансформаторлар орамдырының жалғану топтары.
Төмендетуші трансформатордың ВН орамдары реттеуші тармақтарымен қамтылған, олардың көмегімен номинальдықтан айырмашылығы бар трансформация коэффициентін алуға болады. Төмендетілген тарансформаторларды қосуға болатын, электр тарату желілерінің әр-түрлі нүктелеріндегі кернеулер бір-біріне ұқсамайды. Желінің кез-келген жерінде кернеу тербеліс күшіне байланысты өзгереді. Трансформатордың екінші реттік орамдарының қысқыштарындағы кернеу барлық жағдайда номинальдық шамаға тең немесе аз ғана айырмашылық болуы керек, сондықтан трансформаторды эксплуатациялау процессіндегі тансформация коэффициентін өзгерту қажет. Әрбір фазадағы реттеуші тармақтарын нөлдік нүктесіне жақын немесе орамның ортасында жасайды. Бірінші жағдайда әр фазада үш тармақ жасалады (12,а-сурет), сонымен бірге ортасындағы тармақ номинальдық трансформация коэффициентіне сәйкес, ал басқа екеуінде трансформация коэффициенті номинальдықтан ±5 % айырмашылықтары бар. Екінші жағдайда орамды екіге бөледі де, алты тармақ жасалады (12,б-сурет). Мұнда номинальдық трансформация коэффициентінен басқа, ±2,5 және ±5 % айырмашылықтары бар төрт қосымша шамаларды алуға болады.
1. Почаевец В.С., Электрические подстанции М., 2001г.
2. Васильев А. А. Электрическая часть станций, подстанций. М., Энергия, 1980г.
3. Андреев В.А. Релейная защита и автоматика систем электроснабжения. М., Высшая школа, 1991г.
4. Ливинец Н.П., Немилостивый А.Н. Энергетика анықтамасы. К., Техника, 2008ж
5. Сибикин Ю.Д., Сибикин М.Ю. Өндірістегі электр қондырғыларын монтаждау және пайдалану.
2. Васильев А. А. Электрическая часть станций, подстанций. М., Энергия, 1980г.
3. Андреев В.А. Релейная защита и автоматика систем электроснабжения. М., Высшая школа, 1991г.
4. Ливинец Н.П., Немилостивый А.Н. Энергетика анықтамасы. К., Техника, 2008ж
5. Сибикин Ю.Д., Сибикин М.Ю. Өндірістегі электр қондырғыларын монтаждау және пайдалану.
Күштік трансформаторлар. Үш фазалы трансформаторлар орамдырының жалғану топтары. Трансформатордың параллельдік жұмысы. Трансформатордың кернеуін реттеу.
1.Сабақ мақсаты: Кернеу трансформаторын реттеу принципін, үшфазалы трансформатор орамдарының қосылу сұлбаларын, трансформаторлардың параллелді жұмыстарын оқып білу.
2.Жабдықтар мен құралдар:
2.1. ТМ, ТМН, ТДН, ТДТН күштік трансформаторларының техникалық сипаттамасы және эксплатациялау нұсқаулығы, плакаттар.
2.2. Технологиялық карта, техникалық сипаттамалар мен эксплуатациялау жөніндегі нұсқаулықтар, плакаттар.
2.3. Жұмыс құралы.
3.Нұсқау 1сағ. Күштік трансформаторлары. Үш фазалық трансформаторлардың орамдарының қосылу топтары. Трансформаторлардың параллел жұмысы. Трансформаторлардың кернеуiн реттеу.
4. Техника қауіпсіздігі бойынша негізгі шаралар.
4.1. ТК №1 З.2., п.3. материалын қайталау. Техника қауiпсiздiгi бойынша негiзгi мәлiметтер.
5. №17. Тәжірибелік жұмыс. 5сағ Трансформаторлардың энергетикалық жүйедегі жұмысын оқып білу.
5.1. Жұмыс мақсаты:
Энергетикалық жүйедегі трансформаторлар жұмысын оқып білу: кернеу трансформаторын реттеу принципі, үшфазалы трансформатор орамдарының қосылу сұлбалары, трансформаторлардың параллелді жұмыстары.
5.2. Тапсырма:
1. Кернеу трансформаторын реттеу принципін оқып білу.
2. Үшфазалы трансформатор орамдарының қосылу сұлбаларын оқып білу.
3. Трансформаторлардың параллелді жұмыстарын оқып білу.
4. Бақылау сұрақтарына жауап дайындау.
6. Бақылау сұрақтары:
1. Трансформаторлардың кернеуін реттеудің қажеттілігін түсіндіріңіз.
2. Реттелуші тармақты үшфазалы трансформатордың орамдарының сұлбаларын түсіндіріңіз.
3. Тармақтаушы ПБВ ажыратып-қосқыштың құрылысын, жүктемедегі контактлерінің ажыратылып-қосылуының тәртібін түсіндіріңіз.
4. Вольтқосушы трансформатордың жалғау сұлбасын түсіндіріңіз.
5. Бірфазалы трансформатордың орамдарын жалғау сұлбасын және тобын түсіндіріңіз.
6. Екі орамды үшфазалы трансформатордың орамдарын жалғау сұлбасын және тобын түсіндіріңіз.
7. Трансформаторлардың фазаларын реттеу.
7.Әдебиет
1. Почаевец В.С., Электрические подстанции М., 2001г.
2. Васильев А. А. Электрическая часть станций, подстанций. М., Энергия, 1980г.
3. Андреев В.А. Релейная защита и автоматика систем электроснабжения. М., Высшая школа, 1991г.
4. Ливинец Н.П., Немилостивый А.Н. Энергетика анықтамасы. К., Техника, 2008ж
5. Сибикин Ю.Д., Сибикин М.Ю. Өндірістегі электр қондырғыларын монтаждау және пайдалану.
№17. Тәжірибелік жұмыс. Трансформаторлардың энергетикалық жүйедегі жұмысын оқып білу.
Төмендетуші трансформатордың ВН орамдары реттеуші тармақтарымен қамтылған, олардың көмегімен номинальдықтан айырмашылығы бар трансформация коэффициентін алуға болады. Төмендетілген тарансформаторларды қосуға болатын, электр тарату желілерінің әр-түрлі нүктелеріндегі кернеулер бір-біріне ұқсамайды. Желінің кез-келген жерінде кернеу тербеліс күшіне байланысты өзгереді. Трансформатордың екінші реттік орамдарының қысқыштарындағы кернеу барлық жағдайда номинальдық шамаға тең немесе аз ғана айырмашылық болуы керек, сондықтан трансформаторды эксплуатациялау процессіндегі тансформация коэффициентін өзгерту қажет. Әрбір фазадағы реттеуші тармақтарын нөлдік нүктесіне жақын немесе орамның ортасында жасайды. Бірінші жағдайда әр фазада үш тармақ жасалады (12,а-сурет), сонымен бірге ортасындағы тармақ номинальдық трансформация коэффициентіне сәйкес, ал басқа екеуінде трансформация коэффициенті номинальдықтан +-5 % айырмашылықтары бар. Екінші жағдайда орамды екіге бөледі де, алты тармақ жасалады (12,б-сурет). Мұнда номинальдық трансформация коэффициентінен басқа, +-2,5 және +-5 % айырмашылықтары бар төрт қосымша шамаларды алуға болады.
12-сурет. Реттеуші тармақты үш фазалық тарсформатор орамдарының сұлбасы
Орамдардың тармақтарын желіден ажыратылған (ПБВ-қоздырусыз қосып-ажырату) немесе ажыратылмаған трансформаторда (РПН-күшпен реттеу) қосып-ажыратуға болады. ПБВ - ға тармақтардың қосып-ажыратқыштары қолданылады (13-сурет). Әрбір фазаға бір қосып-ажыратқыштан орнатылған және барлық фазадағы түйіспелер бір уақытта қосылып-ажыратылады.
13-сурет. ПБВ - ға тармақтарының қосып-ажыратқыштары
РПН принципі реттеуші тармақтар арқылы жұмыс тогының тізбегін үзбей, трансформация коэффициентін өзгертуге негізделген. Сол себептен, әр фазаның орамдары реактордан Р, екі контактордан және қосып-ажыратқыштан тұратын арнайы қосып-ажыратқыш құрылғысымен қамтылады (14,а-сурет).
14-сурет. Жүктемедегі контактілерді қосып-ажырату тәртібі
Жұмыс жағдайында ажыратқыштың екі жылжымалы контакторлары бір тармақта орналасқан, К1 және К2 контактілері тұйықталған және жұмыс тогы реактордың екі жарты орамдары арқылы параллельді бағытталған. Егер бір тармақтан басқа тармаққа ауысу қажет болып жатса, мысалы, Х1 -ден Х3-ке К1 контактордың контактілері айырылады (14,б-сурет, 1-жағдай), токсыз тармағының ажыратқыштың П1 жылжымалы контактісі басқа тармаққа алып шығады және К1 контактінің контактілері қайтадан тұйықталады (2-жағдай). Бұл жағдайда Х1 және Х3 тармақтарының арасындағы орамдарының біршамасы, тұйықталған болып келеді. Бірақ қосып-ажыратқыш тізбегіндегі ток реактордың кедергісімен шектеліп көп көтерілмейді.
15-сурет. Вольтқосушы трансформатордың қосылу сұлбасы
Өте жоғарғы қуатты трансформаторда кернеуді реттеу үшін вольтқосушы трансформатордың көмегімен жүзеге асырылады. Вольтқосушы трансформатор тізбектеліп қосылған ПТ трансформатордан, ПУ қосып-ажыратқыш құрылғысы бар реттеуші автотрансформатордан тұрады (15-сурет).
Трансформатордың бірінші және екінші реттік орамдары бір бағытта оралған, орамдарының ұштары аттас маркіленген жағыдайда орамдардың ВН ЕАХ және НН Еах фазалық ЭҚК фаза бойынша сәйкес келеді, яғни фаза бойынша ығысу 0° тең (16, а-сурет). Егер трансформатордың екінші реттік НН орамының орау бағытын немесе орамдары ұштарының маркілерінің өзгертсе, орамдардың Еах ЭҚК фаза бойынша ЕАХ ЭҚК-мен салыстырғанда 180° ығысады (16,б-сурет).
16-сурет. Бір фазалық трансформаторлар орамдарының жалғану топтары:
а- II-0 тобы; б- II-6 тобы;
ЕАХ ЭҚК мен Еах арасындағы фаза ығысуын трансформатордың жалғану тобы деп атайды. Ығысу фазасы 0º-тан 360°-қа өзгереді, ал ығысудың дүркінділігі 30° болғандықтан, жалғау топтарының белгіленуіне келесі сандар реті қабылданған: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 және 0.
Үш фазалық трансформаторды қарастырсақ, НН орамдарының ЭҚК желілі векторының қосылу бұрышы ВН орамдарының ЭҚК желілі векторына қарағанда 30° жалғау тобын белгілейтін сандарды көбейту арқылы анықталады. Қосылу бұрышы ВН орамдарының ЭҚК векторынан сағат тілінің бағытымен НН орамдарының ЭҚК векторына дейін есептейді. Мысалы, 5 жалғау тобы НН орамдарының ЭҚК желілі векторы фаза бойынша ВН орамдарының ЭҚК желілі векторынан 5·30ь= 150° бұрышқа қалып келе жатқанын көрсетеді.
Жалғау тобының қабылданған белгіленуін ... жалғасы
1.Сабақ мақсаты: Кернеу трансформаторын реттеу принципін, үшфазалы трансформатор орамдарының қосылу сұлбаларын, трансформаторлардың параллелді жұмыстарын оқып білу.
2.Жабдықтар мен құралдар:
2.1. ТМ, ТМН, ТДН, ТДТН күштік трансформаторларының техникалық сипаттамасы және эксплатациялау нұсқаулығы, плакаттар.
2.2. Технологиялық карта, техникалық сипаттамалар мен эксплуатациялау жөніндегі нұсқаулықтар, плакаттар.
2.3. Жұмыс құралы.
3.Нұсқау 1сағ. Күштік трансформаторлары. Үш фазалық трансформаторлардың орамдарының қосылу топтары. Трансформаторлардың параллел жұмысы. Трансформаторлардың кернеуiн реттеу.
4. Техника қауіпсіздігі бойынша негізгі шаралар.
4.1. ТК №1 З.2., п.3. материалын қайталау. Техника қауiпсiздiгi бойынша негiзгi мәлiметтер.
5. №17. Тәжірибелік жұмыс. 5сағ Трансформаторлардың энергетикалық жүйедегі жұмысын оқып білу.
5.1. Жұмыс мақсаты:
Энергетикалық жүйедегі трансформаторлар жұмысын оқып білу: кернеу трансформаторын реттеу принципі, үшфазалы трансформатор орамдарының қосылу сұлбалары, трансформаторлардың параллелді жұмыстары.
5.2. Тапсырма:
1. Кернеу трансформаторын реттеу принципін оқып білу.
2. Үшфазалы трансформатор орамдарының қосылу сұлбаларын оқып білу.
3. Трансформаторлардың параллелді жұмыстарын оқып білу.
4. Бақылау сұрақтарына жауап дайындау.
6. Бақылау сұрақтары:
1. Трансформаторлардың кернеуін реттеудің қажеттілігін түсіндіріңіз.
2. Реттелуші тармақты үшфазалы трансформатордың орамдарының сұлбаларын түсіндіріңіз.
3. Тармақтаушы ПБВ ажыратып-қосқыштың құрылысын, жүктемедегі контактлерінің ажыратылып-қосылуының тәртібін түсіндіріңіз.
4. Вольтқосушы трансформатордың жалғау сұлбасын түсіндіріңіз.
5. Бірфазалы трансформатордың орамдарын жалғау сұлбасын және тобын түсіндіріңіз.
6. Екі орамды үшфазалы трансформатордың орамдарын жалғау сұлбасын және тобын түсіндіріңіз.
7. Трансформаторлардың фазаларын реттеу.
7.Әдебиет
1. Почаевец В.С., Электрические подстанции М., 2001г.
2. Васильев А. А. Электрическая часть станций, подстанций. М., Энергия, 1980г.
3. Андреев В.А. Релейная защита и автоматика систем электроснабжения. М., Высшая школа, 1991г.
4. Ливинец Н.П., Немилостивый А.Н. Энергетика анықтамасы. К., Техника, 2008ж
5. Сибикин Ю.Д., Сибикин М.Ю. Өндірістегі электр қондырғыларын монтаждау және пайдалану.
№17. Тәжірибелік жұмыс. Трансформаторлардың энергетикалық жүйедегі жұмысын оқып білу.
Төмендетуші трансформатордың ВН орамдары реттеуші тармақтарымен қамтылған, олардың көмегімен номинальдықтан айырмашылығы бар трансформация коэффициентін алуға болады. Төмендетілген тарансформаторларды қосуға болатын, электр тарату желілерінің әр-түрлі нүктелеріндегі кернеулер бір-біріне ұқсамайды. Желінің кез-келген жерінде кернеу тербеліс күшіне байланысты өзгереді. Трансформатордың екінші реттік орамдарының қысқыштарындағы кернеу барлық жағдайда номинальдық шамаға тең немесе аз ғана айырмашылық болуы керек, сондықтан трансформаторды эксплуатациялау процессіндегі тансформация коэффициентін өзгерту қажет. Әрбір фазадағы реттеуші тармақтарын нөлдік нүктесіне жақын немесе орамның ортасында жасайды. Бірінші жағдайда әр фазада үш тармақ жасалады (12,а-сурет), сонымен бірге ортасындағы тармақ номинальдық трансформация коэффициентіне сәйкес, ал басқа екеуінде трансформация коэффициенті номинальдықтан +-5 % айырмашылықтары бар. Екінші жағдайда орамды екіге бөледі де, алты тармақ жасалады (12,б-сурет). Мұнда номинальдық трансформация коэффициентінен басқа, +-2,5 және +-5 % айырмашылықтары бар төрт қосымша шамаларды алуға болады.
12-сурет. Реттеуші тармақты үш фазалық тарсформатор орамдарының сұлбасы
Орамдардың тармақтарын желіден ажыратылған (ПБВ-қоздырусыз қосып-ажырату) немесе ажыратылмаған трансформаторда (РПН-күшпен реттеу) қосып-ажыратуға болады. ПБВ - ға тармақтардың қосып-ажыратқыштары қолданылады (13-сурет). Әрбір фазаға бір қосып-ажыратқыштан орнатылған және барлық фазадағы түйіспелер бір уақытта қосылып-ажыратылады.
13-сурет. ПБВ - ға тармақтарының қосып-ажыратқыштары
РПН принципі реттеуші тармақтар арқылы жұмыс тогының тізбегін үзбей, трансформация коэффициентін өзгертуге негізделген. Сол себептен, әр фазаның орамдары реактордан Р, екі контактордан және қосып-ажыратқыштан тұратын арнайы қосып-ажыратқыш құрылғысымен қамтылады (14,а-сурет).
14-сурет. Жүктемедегі контактілерді қосып-ажырату тәртібі
Жұмыс жағдайында ажыратқыштың екі жылжымалы контакторлары бір тармақта орналасқан, К1 және К2 контактілері тұйықталған және жұмыс тогы реактордың екі жарты орамдары арқылы параллельді бағытталған. Егер бір тармақтан басқа тармаққа ауысу қажет болып жатса, мысалы, Х1 -ден Х3-ке К1 контактордың контактілері айырылады (14,б-сурет, 1-жағдай), токсыз тармағының ажыратқыштың П1 жылжымалы контактісі басқа тармаққа алып шығады және К1 контактінің контактілері қайтадан тұйықталады (2-жағдай). Бұл жағдайда Х1 және Х3 тармақтарының арасындағы орамдарының біршамасы, тұйықталған болып келеді. Бірақ қосып-ажыратқыш тізбегіндегі ток реактордың кедергісімен шектеліп көп көтерілмейді.
15-сурет. Вольтқосушы трансформатордың қосылу сұлбасы
Өте жоғарғы қуатты трансформаторда кернеуді реттеу үшін вольтқосушы трансформатордың көмегімен жүзеге асырылады. Вольтқосушы трансформатор тізбектеліп қосылған ПТ трансформатордан, ПУ қосып-ажыратқыш құрылғысы бар реттеуші автотрансформатордан тұрады (15-сурет).
Трансформатордың бірінші және екінші реттік орамдары бір бағытта оралған, орамдарының ұштары аттас маркіленген жағыдайда орамдардың ВН ЕАХ және НН Еах фазалық ЭҚК фаза бойынша сәйкес келеді, яғни фаза бойынша ығысу 0° тең (16, а-сурет). Егер трансформатордың екінші реттік НН орамының орау бағытын немесе орамдары ұштарының маркілерінің өзгертсе, орамдардың Еах ЭҚК фаза бойынша ЕАХ ЭҚК-мен салыстырғанда 180° ығысады (16,б-сурет).
16-сурет. Бір фазалық трансформаторлар орамдарының жалғану топтары:
а- II-0 тобы; б- II-6 тобы;
ЕАХ ЭҚК мен Еах арасындағы фаза ығысуын трансформатордың жалғану тобы деп атайды. Ығысу фазасы 0º-тан 360°-қа өзгереді, ал ығысудың дүркінділігі 30° болғандықтан, жалғау топтарының белгіленуіне келесі сандар реті қабылданған: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 және 0.
Үш фазалық трансформаторды қарастырсақ, НН орамдарының ЭҚК желілі векторының қосылу бұрышы ВН орамдарының ЭҚК желілі векторына қарағанда 30° жалғау тобын белгілейтін сандарды көбейту арқылы анықталады. Қосылу бұрышы ВН орамдарының ЭҚК векторынан сағат тілінің бағытымен НН орамдарының ЭҚК векторына дейін есептейді. Мысалы, 5 жалғау тобы НН орамдарының ЭҚК желілі векторы фаза бойынша ВН орамдарының ЭҚК желілі векторынан 5·30ь= 150° бұрышқа қалып келе жатқанын көрсетеді.
Жалғау тобының қабылданған белгіленуін ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz