Отбасындағы әйелдердің көрген зомбылықтарының психологиялық ерекшеліктері

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 66 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті

Танатарова А.

ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫ

Отбасындағы әйелдердің көрген зомбылықтарының психологиялық ерекшеліктері

Орындаған Танатарова А.

Ғылыми жетекшісі

Пс. ғ. к., доцент Карабалина А. А.

Ақтөбе, 2015

Бекітемін

Кафедра меңгерушісі

пс. ғ. қ, доцент

А. А. Карабалина

«10_» 05___2015ж.

Диплом жұмысын орындау

ТАПСЫРМАСЫ

Студент Таңатарова А.

Жұмыстың тақырыбы Отбасындағы әйелдердің көрген зомбылықтарының психологиялық ерекшеліктері

Жұмыстың аяқталу уақыты: 10. 05. 2015.

Жұмыстың шығыс мәліметтері

Диплом жұмысында қарастырылуы тиіс сұрақтар тізімі немесе қысқаша мазмұны:

1. Әйелдер қарым - қатынасының зорлық - зомбылық түсінігі және оның түрлері

2. Жанұя ұғымы, оның құрылымы мен функциясы

3. Үйдегі зорлық - зомбылықтың пайда болу себептері

Ұсынылатын негізгі әдебиеттер

Алешина Ю. Е. Цикл развития семьи: исследования и проблемы // Вестник МГУ. Сер. 14. Психология. - 1987. 125c
Алешина Ю. Е. Гозман Л. Я., Дубовская Е. М. Социально-психологические методы исследования супружеских отношений: 45c
Атаманчук Г. А. Межличностные отношения как предмет философского исследования // Проблемы философии- Киев, 1989. - 226c
Баз Л. Л. Способ оценки особенностей взаимодействия в диаде (на примере решения супругами совместной задачи) . // психологический журнл. - 1995. - Т. 16 N4.
Бейкер К. Теория семейных систем М. Боуена // Вопросы психологии. - 1991. - N6. 160c
Берковец Л. Агрессия: причины, последствия и контроль - Спб: прайм-еврознак, 2001г. (секреты психологии) 300c
Бодалев А. А. Проблемы гуманизации межличностного общения и основные направления их психологического изучения // Вопросы психологии. - 1989 - N6 280c
Бодалев А. А. Столин В. В. Общая психодиагностика. М., 1990. 360c
Бурлачук Л. Ф., Морозов С. М. Словарь - справочник по психодиагностике - Спб, Питер ком, 1999г. (мастера психологии) 120c
Бэрон Р., Ричардсон Д. Агрессия-Спб: Питер 1997г, (серия: Мастера психологии) . 90c
Волкова А. Н., Трапехникова Т. М. Методические приемы диагностики супружеских отношений // Вопросы психологии. - 1985. - N5. 65c
Дэвид Фримен: «Техники семейной психотерапии» - Спб, Питер, 2001г (серия: Практикум по психотерапии) 89c

Тапсырма берілген күн: 03. 09. 2014ж

Ғылыми жетекшісі Карабалина А. А.

Тапсырманы орындауға алушы студент Таңатарова А

Бекітемін

Кафедра меңгерушісі

пс. ғ. қ, доцент

А. А. Карабалина

« __» 2015ж.

Диплом жұмысының күнтізбелік жұмыс кестесі

Диплом жұмысының тақырыбы Отбасындағы әйелдердің көрген зомбылықтарының психологиялық ерекшеліктері

Студенттің аты-жөні Таңатарова А.

№

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны

Орындалу мерзімі

№: 1

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Зерттеу пәнін анықтау

Орындалу мерзімі: Қыркүйек

№: 2

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Кітапхана қорымен және электронды ресурстармен танысу

Орындалу мерзімі: Қыркүйек

№: 3

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Жұмыстың құрылымын анықтау

Орындалу мерзімі: Қазан

№: 4

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Диплом жұмысының тақырыбын бекіту

Орындалу мерзімі: Қарашаның соңғы - желтоқсанның алғашқы он күндіктері

№: 5

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Құжаттар мен дерексөздерін жинау және оқу

Орындалу мерзімі: Қыркүйек-қаңтар

№: 6

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Тәжірибе жүргізу материал жинау, бар материалды саралау

Орындалу мерзімі: Желтоқсан-сәуір

№: 7

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Жеке бөлімдерді жазу

Орындалу мерзімі:

Шолу - желтоқсан

1-б. - қаңтар

2-б. - ақпан

3-б. - наурыз

№: 8

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Жұмыстың жалпы тұжырымдарын анықтау

Орындалу мерзімі: Наурыз

№: 9

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Баяндама текстінің тезисін жазу

Орындалу мерзімі: Наурыз

№: 10

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Атауын, мақсатын негізгі міндеттерін және тұжырымдарға сәйкестігін нақтылау жұмыс мәтінінің жоба нұсқасын дайындау және жетекшіге ұсыну

Орындалу мерзімі:

Наурыз

Сәуір

№: 11

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Түзету енгізу

Орындалу мерзімі: Сәуір

№: 12

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Жұмысты безендіру

Орындалу мерзімі: Сәуір

№: 13

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Кафедрада диплом жұмысын алдын-ала қорғауын өткізу

Орындалу мерзімі: Сәуір

№: 14

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Студенттер конференциясына баяндамамен қатысу

Орындалу мерзімі: Жыл бойы

№: 15

Жұмыс кезеңінің негізгі мазмұны: Жұмысты кафедраға тапсыру

Орындалу мерзімі: қорғаудан он күн бұрын

Ғылыми жетекшіі Карабалина А. А.

Студент Таңатарова А.

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті

Қорғауға жіберілді

кафедраcының меңгерушісі

Карабалина А. А.

«_10_» 052015 ж.

ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫ

Тақырыбы: «Отбасындағы әйелдердің көрген зомбылықтарының психологиялық ерекшеліктері»

5В050300 - Психология мамандығы

Орындаған Танатарова А.

Ғылыми жетекшісі

пс. ғ. к., доцент Карабалина А. А.

Ақтөбе, 2015

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 4

1 ӘЙЕЛДЕР ҚАРЫМ - ҚАТЫНАСЫНДАҒЫ ҮЙДЕГІ ЗОРЛЫҚ - ЗОМБЫЛЫҚ ПРОБЛЕМАСЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕК . . . 7

1. 1 Әйелдер қарым - қатынасының зорлық - зомбылық түсінігі және оның түрлері . . . 7

1. 2 Жанұя ұғымы, оның құрылымы мен функциясы . . . 181. 3 Үйдегі зорлық - зомбылықтың пайда болу себептері . . . 35

2 ҮЙДЕГІ ЗОРЛЫҚ - ЗОМБЫЛЫҚ ПРОБЛЕМАЛАРЫНЫҢ ЭКСПЕРИМЕНТАЛДЫ ЗЕРТТЕУ . . . 38

2. 1Үйдегі зорлық - зомбылыққа душар болған психологиялық ерекшеліктерді зерттеу әдістері . . . 38

2. 2 Эксперименталды зерттеулердің нәтижелерін талдау . . .

2. 3 Алынған мәліметтерді талдау . . . 51

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 53

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 55

ҚОСЫМША . . . 58

КІРІСПЕ

Зерттеу жұмысының өзектілігі: Үйдегі зорлық - зомбылық және жанұядағы зорлық - зомбылық жиі өлімге алып келетін, барлық қоғамдық қатарларға тән жарияланған проблема. Жанұядағы зорлық - зомбылық көбіне сырт көзге көріне бермейді, бірақ жәбірленуші бұдан физикалық, эмоциялық және финанстық қарым - қатынастан әлсірейді. Жанұяның бұзылу қаупі төнеді, бұл жағдайда оның барлық мүшелері қатер шегеді, әсіресе балалары. Біз өз жанұямызда сенімді жерде стрестерден және қатуіп - қатерден жасырына алатынымыз туралы ойлағымыз келеді. Үйден тыс жердегі қатерден құтылу үшін біз өзіміз жақсы көретін адамдардан қорғаныс табуға сенеміз. Бірақ жанұялық тыныштықты игеру кейбір адамдарға орындалмайтын жағдай болып келеді. Яғни олардың жақындары қорғаушы емес қауіп төндіруші болып келеді. Ерлі - зайыптылар арасындағы соқтығыс, балалармен қатаң қарым - қатынаста болу және кәрілерді ұрып - соғулар жанұядағы зорлық - зомбылықтың қала көшелеріндегідей болып кеткендігін көрсетеді. Бұл проблемаға деген қарым - қатынастың әлі күнге дейін бір социумы бар. Қоғамдық санада жанұядағы зорлық - зомбылық проблемасы «арнайы жағдайдағы қорқыныштың» трансформаланған фермасы ретінде көрсетіледі. Жанұядағы зорлық - зомбылық кез - келген елді мекендерде және кез-келген қатаң адамдарда болады. Қазіргі кезде зерттеушілер оны қоғамдық сананың жағдайсыз мифі деп санайды. Зорлық - зомбылық жағдайы бар жанұяларда да болады. Зорлық - зомбылық әртүрлі танымдық сферасына әсерін тигізуі мүмкін: мысалы аппетиттің, түстің бұзылуы; алкогольды, наркотикті қолдану, мінез - құлықта травмалық әрекеттерді көрсету, өзін жазалауға тырысу. Көбінесе соматикалық бұзылудың, арыздардың көп болуы. Зорлық - зомбылықтан кейін пайда болатын бұзылыстар адамды жеке тұлға өзгерістеріне алып келетін, адамгершілік функциясына әсер етеді. [1]

Осы зорлық - зомбылықтар болашақта әсер ету арқылы жалғасына алып келеді.

Психологиялық зорлық - зомбылықтың проблемасы соңғы 30 жылда әлемдік психологтармен зерттелген кеңейтілген. (Д. Левинсон, Ж. Кабрин, Д. Финкелхорн, К. Брун, Э. Миллер) . Отандық ғылымдарда берілген проблемаларды салыстырғанда жас (Сафронова Т. Я., Соколова Е. Т., Цимбал Е. И. т. б. ) Зорлық - зомбылықтың барлық маңызды актуалдығына қарамастан пайда оның жалғыз түрде теориялық және зерттеу парадигмалары да жоқ, толық терминологиялық аппараты да құрастырылған жоқ. (Каган В. Е. т. б. ) . Қазақстандық психолог-ғалымдар С. М. Жакупов, Шерьязданова. [2]

Зерттеу мақсаты: жанұяда зорлық - зомбылық көрген әйелдердің психологиялық ерекшеліктерін зерттеу.

Дипломдық жұмыстың мақсаты келесідей тапсырманың шешілуіне көмектеседі:

Жанұяда зорлық - зомбылыққа душар болған әйелдердің мәселелерінің теориялық аспектілерін зерттеу.
Жанұяда пайда болатын зорлық - зомбылықтың
Механизмдерін, заңдылықтарын зерттеу.
Зорлық - зомбылыққа көрген әйелдердің психологиялық ерекшеліктерінің көріністері.

Зерттеу объектісі: үйдегі зорлық - зомбылыққа душар болған 25-20 арасындағы 30 әйел. Олардың 8-ы орыс ұлтынан, 12- і қазақ ұлтынан; 6 адамда орта мамандық білімі бар, 8 адамда орта білімі бар(11кл), 6 адамда жоғары білімі бар.

Зерттеу пәні: Жанұяда зорлық - зомбылық көрген әйелдердің психологиялық ерекшеліктері.

Зерттеу болжамы: әйелдердің үйде зорлық - зомбылық көруі олардың интеллектуалды деңгейінің төмендеуіне, эмоционалды тұрақсыздықтың пайда болуына себеп болады және өмірдің қиын ситуацияларында мінез - құлықтың қалыпты күйде болуына кедергі келтіреді.

Әдіснамалық және теориялық негіздері: Берілген проблеманы зерттеуде біз Д. Левинсонның, Дж. Кабриннің, Д. Финкелхордың, К. Брунның, Э. Миллердің, Т. Я. Сафроновтың, Е. Т. Соколовтың,

Е. И. Цимбалдың еңбектеріне сүйендік. Қазақстан Республикасының ғалым, зерттеушілері Б. А. Әлмұханбетов, Ә. Н. Көшербаева, А. Н. Ильясова, Ж. Ы. Намазбаева, С. Қалиев, С. А. Ұзақбаева, К. Қожахметова, Б. Қ. Әбдіғұлова, т. б. ), Асанов Ж. Қ. отбасы мәселесін зерттеп қарастырған.

Зерттеу әдістері: бұл жұмыста жанұялық зорлық - зомбылықты көрген әйелдердің психологиялық ерекшеліктерін зерттеуге арналған әдістер қолданылды:

Жеке тұлғаның индивидуалды және психологиялық ерекшеліктеріне бағытталған Кеттелдің 16 факторлы жеке тұлға тесті.
Розенцвейгтің «Суретті фрустрация» тесті, ол фрустрация кезіндегі мінез - құлықтың көрінуіне бағытталған. (жоғары вариант)

Практикалық базасы: Ақтау қалалық АХАЖ бөлімі.

Дипломдық жұмыстың құрылымы: Дипломдық жұмыс кіріспеден, 2 бөлімнен, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімінен және қосымшадан тұрады.

1 ӘЙЕЛДЕРГЕ ҚАРЫМ - ҚАТЫНАСЫНДАҒЫ ҮЙДЕГІ ЗОРЛЫҚ - ЗОМБЫЛЫҚ ПРОБЛЕМАСЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІСІ

1. 1 Әйелдер қарым қатынасының зорлық - зомбылық түсінігі мен және оның түрлері.

Әйелдердің бірдей құқыққа деген белсенді күресі барлық елде бірнеше онжылдықта созылып келеді. Соымен ол сөзсіз, результативті. Заңдылық деңгейде көп елдерде, сонымен қоса Қазақстанда да әйелдермен ерлердің бірдей құқықтары бекітілген. Кейбір жағдайда олардың ерекше құқықтары. Сонымен қоса бірдей емес құқық анық болып қалады. Және жұмыс тек ерлердің физикалық ерекшелігінде ғана емес. Қоғамның мәдениеті құндылықтардың жиынтығы ретінде жай өзгереді. Ерлер көптеген жағдайларда, маңызды сфераларда доминантты түрде болады. Бірақ бірдей емес құқықты көрсететін және оның құралдарына әр түрлі формадағы әйелдерге деген қарым - қатынастар жатады. [3]

Әйелдерге қарым - қатынасындағы зорлық - зомбылық түбірленуінің декларациясында 20 желтоқсаннан 1993ж генералды ассамблеямен 48/104 резолюциясымен заңдалған: зорлық - зомбылық термині әйелдер қарым - қатынасында зорлық - зомбылықтың кез - келген актін білдіреді, ол жыныстық белгілердің негізінде пайда болады, олар физикалық, жыныстық психологиялық себептерді әйелдерге қиын жағдай тудырады, сонымен қоса сондай актілердің пайда болу қауіптері.

Орыс тіліндегі Ожеговтің талқылау сөздігінде зорлық - зомбылықтың түсінігіне келесідей түсініктер берілген:

Зорлық - зомбылық біреуге физикалық күшті қолдану. Біреуге қандайда жанама емес жеке қателіктерде қолданылатын әрекет.

Заңсыздық, ығысу. / қазақстан бойынша әйелдерге қарым - қатынасындағы зорлық - зомбылық/

Үйдегі зорлық - зомбылық - бұл жиі қайталанатын цикл: физикалық контроль мақсатында ренжітудің жанды, экономикалық, қорқыту, қорқыныш сезімінің көрінуі жатады.

Бұл бір адамның басқа біреудің мінез - құлығын және сезімін реттейтін немесе реттегісі келетін жағдай. Жанұя зорлық - зомбылық ішіне жалшпы категория ретінде жәбірлеуші мен жәбірленуші арасындағы табиғи анықталған қарым - қатынастар және олардың өмірінің шарттары кіреді.

Мысалы: балалармен қатал қарым - қатынас жасау. Жолдасына немесе жарына бағытталған зорлық - зомбылық. Кәрілермен қарым - қатынас жасаудағы зорлық - зомбылық. [4]

Қоғамда үйдегі зорлық - зомбылыққа байланысты байланысты проблеманың көптеген мифтері бар. Бұл проблемалар әйелдердің үй зорлық - зомбылықтарына негізделген сыртқы күйге және әлеуметтік жағдайға негізделген. Зорлық - зомбылық барлық әлеуметтік топтарда болады. Үйдегі зорлық - зомбылық - бұл физикалық қаталдық және сексуалды зорлық - зомбылық, әйелдің жанұялық бюджетті төмендеуі. Терминнің өзінен, үйдегі зорлық -зомбылық жанұяда немесе адамдар арасында болатынын болатындығы белгілі, олар жалпы үй жұмыстарымен айналысады. Бір адам моральдық немесе физикалық әсер ету арқылы өзіне басқа адамдарды бағындырады. Үйдегі зорлық - зомбылық шекараарды игермейді. Олар - әйелі мен күйеуінің, балалардың ата - анасының, бір жынысты жұптар мен асыранды балалардың өгей ата - аналарымен арасында пайда болады, бір сөзбен айтқанда кез - келген үйдегі жағдайда.

Қатал қарым - қатынасқа бағынышты адамдарға мінезделген келесідей мінез - құлықтың шартты модельдерін бөліп көрсетеді. Зорлық - зомбылықтың барлық осы формалары психологиялық, экономикалық және физикалық жағынан адамның талаптарынан пайда болып, зорлық-зомбылықты билік пен бақылауда көрсетеді.

Эмоционалды және экономикалық шабуылдар:

Деструктивті (критика) сын: (сөздік балағаттау) боқтау, ұрысу, күлу, намысына тию, кінәлау, айқайлау, ұрсысу, намысына тиетін ескертулер мен жесттер.

Қысым көрсетуші тактикалар: Сіздерге кінә сезімін шақыра отырып, басқа да эмоционалды әрекеттер форманың көмегімен, шешім қабылдауға әрекеттендіреді. Түсіңкі көңіл күйде келеді, ақша бермей қорқытады, балалармен манипуляция жасайды (немесе басқарады) ; не істеу керектігін басқарады.

Билікті өз мақсатына қолдану: өз дұрыстығын дәлеледеу; (не айтқандарын - шын екендігін дәлелдейді, ) не істеу керектігін бұйырады, ірі шешімдерді қабылдау, логиканы қолдану.

Сыйламаушылық: сөзін бөлу, әңгіменің басқа тақырыпқа ауысуы, тыңдамау немесе жауап бермеу, серіктесінің сөзін бұрмалау; басқа адамдар алдында намысын түсіру, достары мен тума туыстары туралы жаман сөздер айту.

Сенімділікті өз мақсатында қолдану: өтірік айту, ақпаратты жасыру, көзіне шөп салу, қызғаныш сезімін шектен тыс жерде көрсету.

Уәдесін орындамау: келісімдерін орындамау, жауапкершілік бөлігін өзіне алудан бас тарту, үй жұмысынан және балаға қараудан бас тарту.

Эмоционалдық ұстамдылық: сезімдерін көрсетпеу, жарының сезімдеріне, құқына, ойына - зейін аудармау, комплименттердің болмауы, көмектің болмауы.

Кінәлау, бас тарту, төмендету: мазасызданулармен проблемаларға жауапкершіліксіз қарым -қатынас жасау;

Қастандық болмағанын дәлелдеу: зорлық көрсету, мінез - құлығының жауапкершілігін ығыстыру; құрбанның осы әрекеттерге әкелгендігін дәлелдеу;

Экономикалық бақылау: серіктесінің жұмысына кедергі жасау мен жұмыс жасауына тиым салу; ақшаны тартып алу және беруден бас тарту; машинаның кілтін тартып алу немесе машинаны қолданып басқа әрекетттермен кедергі жасау; Әлеуметтік көмек көрсету органдарына арыз жазу арқылы серіктесін қорқыту. [5]

Өзін бұзуға бағытталған мінез - құлық: алкогольмен наркотиктерді қолдану; өзін - өзі қол жұмсаумен қорқыту; негативті әсер қалдыратын сөздермен әрекеттерді қолдану. (мыс: басшылықпен конфликтке түсу)

Оқшаулау: достары мен тума - туыстарының кездесуіне кдергі жасау; телефон званоктарын бақылау; не істеу керек және не істемеу керектігін бұйырып жүру.

Тиісу: қажеті жоқ қоңырау шалулар мен келіп - кетушілік, аңду, сіз туралы ақпарат жинау, қоғамда ұятқа әкелетін мінез - құлық көрсету, өтініш бойынша кетуден бас тарту. Келесідей зорлық - зомбылық түрлерінің актілері бар.

Қорқыту. Агрессивті және қорқытатын жесттерді қолдану, қорқыту үшін өзін физикалық жағынан көрсету, ұрысу кезінде есікті жауып, жібермеу, машинаны қалай болса солай айдау.

Бұзу: жарды ұру, үй заттарына зардап тигізу, заттарды лақтыру немесе сындыру.

Қауіп туғызу: әйеліне не басқа біреуге қауіп көрсету немесе қауіп туғызу;

Сексуалды зорлық: жынысына немесе сексуалды ориентациясына байланысты тиісу, жыныстық қатынасқа және жыныстық акт жасауға итермелеп күш қолдану.

Физикалық зорлау: әйеліне, балаларына, үй жануарларына және т. б. -на зорлық - зомбылық көрсету: бетінен ұру, жұдырықпен ұру, аяқпен ұру, қылғындыру, итеру, тістеу, күйдіру, пышақтау, қолына келгенін лақтыру.

Қару: қару - жарақ қолдану, қорқыту үшін қару- жарақ ұстау, қорқыту және өлтіруге дейін бару.

«Понятие насилие» атты статьясында белгілі орыс философы А. А. Гусейной зорлық - зомбылыққа мынадай анықтама берген: «зорлық - зомбылық ол сөздік этимология, бұның өзі күш арқылы әрекеттенеді» Зорлық тек қана адамдар арасындағы қарым - қатынаста болады, себебі оларда ерік бар.

Зорлық процестерде кейбір индивидтер өздерінің мақсаттары мен нормаларын басқаларға ығыстырып, өздеріне бағындырғысы келеді.

Зорлық - зомбылық адамдық, қоғамдық қарым - қатынастық тип болып келеді, бұнда индивид және адамдар тобы басқаларын өзіне бағындырып, ерік процестерін тарылтады.

Зорлық адамдарға физикалық күш қолдану. Ол спецификалық әрекеттермен байланысты: өмірге тікелей немесе жанама қауіп төнумен.

Зорлық - зомбылықты білдіретін әдістер бар және олар кейбір жағдайларда оның идентификациясына жеткілікті, бірақ оны мотивсіз, мақсатсыз анықтауға болмайды.

Зорлық - зомбылық түсінігінде мақсат және мотив түсініктері улкен роль атқарады, кейбір жағдайларда зорлық - зомбылық бұл - адамдарға немесе топқа бағытталған сыртқы күш әрекеттері. Оның мақсаты басқа адамдарға өзіне бағындыру.

Ол өз алдына адам бостандығын оның жеке болмысымен, сыртқы көрінісінің түрін көрсетеді. Шындығын айтар болса, зорлық зомбылықтың механизмі мен технологиясы, адамның нақты әрекеттерді қажет етулерімен, тікелей әсер етуінің көмегімен нақты әрекеттерге тоқталады. [6]

Зорлық - зомбылық басқа ерікке деген талпыныстың құдайы. Қарым - қатынастың әртүрлілігі ретінде қорытындыланады. Адамдық қарым - қатынастарға алмастыра отырып, оны басқаның орнына қолданылған шешім ретінде алуға болады. Ол 3 түрлі негізге ие болуы мүмкін. Ол шынайы еріктің әртүрлілігіне баздала алады., сонда жетілген ерік жетілмеген ерікке патшалық құра алады: ата - ананың балаға деген биліктері сондай. Олар өз ғалымдарын игеруі мүмкін, берілген шарттар мен индивидтер саналы түрде жалпы пайдалы мақсаттарда кейбір құқықтардан бас тартады, шешімдерін белгілі бір сұрақтар арқылы белгілі бір адамдарға жібереді. Таңдалған басшының билік заңы сондай. Билік тікелей физикалық қажеттіліктерге негізделуі мүмкін, сонда ол зорлық - зомбылық түрінде көрінеді. Зәбір көрсетушінің билігі сондай. Зорлық - зомбылықтың биліктік қарым - қатынас түрлері ретінде қарастыру - оны оны басқа формалардан ажыратуға мүмкіндік береді: патерналистік және құқықтық мінездің сендірулері.

Патерналистік және құқықтық мінез кімге қарсы болса соған келісушілер жатады. Сондықтан онымен байланысқанішкі әсер ету легитимді зорлық - зомбылық болып саналады, бұл өз жағынан бөліктік зорлық - зомбылық болып табылады. Олардан ерекшелену түрінде зорлық - зомбылық сөздің өздерінің мағынасында - ол әрекет болып табылады, онда кімге қарсы шықса, олардыңкелісімдері алынбауы мүмкін. [7]

Зорлық - зомбылықты табиғи агрессивтіліктен, шайқастықтан, адамдарда нақты инстинктер түрінде көрінген түрлерден ажырата білу қажет. Бұл инстинктер де оларға қарсы қорқыныш инстинктері секілді өз ролін ойлап, зорлық - зомбылық практикасында қолданылуы мүмкін. Сонымен қоса зорлық - зомбылықтың өзі, өзінің ерікті саналы акт ретінде көрсете отырып ажыратылады, өзіне жақтаушы негіздерді іздестіреді. Қажеттіліктердің басқа формаларына қарағанда зорлық - зомбылық өзінің қаталдығымен ерекшеленеді. Ал табиғи агрессивтіліктен өзінің адамның мақсаттарымен, құндылықтарына әділділігімен ерекшеленеді. Бұл мағынада зорлық - зомбылықты күші көп адамның құқығы ретінде немесе адамдардың қарым - қатынасының заң күштеріне әсерлесуінің құқығы ретінде қарастыруға болады.

Зорлық - зомбылық арқылы физикалық әсер етулер көрінеді, барлығы жасайтын қателікті жасау, адамның тек пенде емес сонымен қоса жанды және логикалық заттармен ұмыту, бала болсын, ересек болсын оны физикалық тұрғыдан шаршатуы мүмкін. Жанұядағы зорлық - зомбылықтың біздің елімізде жайылуы туралы статистикалық цифры әйелдерде 6-дан 36% жетеді. Ресейдегі балаларға және жасөспірімдерге психологиялық жедл дәрдем көмегінің қызметі жанұядағы зорлық - зомбылықтың ең көп жарияланған түрі психологиялық зорлық - зомбылық деп атайды. Аздаған және көптеген нақты мәліметтер зорлық - зомбылықтың басқа формалары туралы жоқ. [7]

Жанұядағы зорлық - зомбылық туралы тақырыптың жариялануы өзі арқылы психотерапиялық клиникалық жағдайдың сипаттылығын, корреляциялық анализдің жоқтығын, статистикалық мәліметтің жетіспеушілігін көрсетеді. Дәстүрлі түрде әкесі - қызы деген инцестуазды паттернге негізгі зейіндерін аударған, ал басқаларға қарағанда көбірек зерттеліп, сипаттама алған.

Сексуальды зорлық - зомбылықтың басқа формалары дұрыс зерттелмеген, сонымен қоса зорлық - зомбылықтың басқа түрлері, физикалық, эмоциональды және экономикалық. Көбіне психологиялық зорлық - зомбылық және зорлық - зомбылықтың із қалдыру тематикасы толығырақ зерттелген.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.