Қан түзу. Эмбрионалді қан түзу

І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Қан түзу.
2. Эмбриондық гемоцитопоэз
3. Қан түзетiн ағзалар және иммунитет дамуы
ІІІ Пайдаланылған әдебиеттер

Қан жүйесі туралы ұғым. Қан мен лимфаның құрамы, оның негізгі қызметі. Гемограмма және лейкоцитарлық формула. Қанның жасқа қарай өзгеруі.
Қанның жалпылама жүйесіне 1) қан мен лимфа; 2) қан түзу мүшелері – қызыл сүйек кемігі, тимус, көкбауыр, лимфалық түйіндер; 3) қан түзуші емес мүшелердің лимфоидты тіндері жатады.
Ішкі ортаны байланыстырушы тіндерге қан, лимфа және дәнекер тіндері жатады. Бұл тіндердің шығу тегі бірдей – мезенхима болғандықтан, оларды бір топқа жатқызады.
Мезенхима – бұл эмбриондық кезеңде ғана болатын уақытша тін. Ол тармақтары бір - бірімен ұштасып тор құрайтын жұлдызша пішінді жасушалардан құралған. Ол ұрықтық жапырақшалар пайда болғаннан кейін түзіліп, олардың қуыстарын толтырады. Мезенхиманың даму көзі мезодерма болып табылады. Оның түзілуіне басқа да ұрықтық жапырақшалыр қатысады. Мезенхиманың жасушаларының ядролары ірі, пішіні сопақша цитоплазмасында эндоплазмалық тор жақсы жетілген және митохондриялары көп.

1. Гистология: Оқу құралы төрт бөлімді/ Ж.О.Аяпова. Алматы: «Кітап» баспасы. – 2005.
2. Гистология, цитология және эмбриология атласы медицина жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған. /Р.Б. Абильдинов, Ж.О. Аяпова, Р.И. Юй. – Алматы: «Эффект» баспасы, 2006.
3. Гистология: Оқу құралы. Ажаев С.А. Төрт бөлімді. Кентау: Еркін и К – ХХI, 2004.
4. Цитология, жалпы эмбриология және гистология негіздері. Рысұлы М., Омаров К. / ҚР БМ Яссауи атындағы халықаралық қазақ-түрік университеті. – Алматы: Ғылым, 1996.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ФАРМАЦЕВТИКА АКАДЕМИЯСЫ
Морфологиялық пәндер кафедрасы

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Қан түзу. Эмбрионалді қан түзу. Жасқа байланысты гистологиясы

Орындаған: Рысдәулет Н.
Тобы: 207 Б ЖМ
Қабылдаған: Тойымбетова Қ.

Шымкент 2017 ж

Жоспар
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Қан түзу.
2. Эмбриондық гемоцитопоэз
3. Қан түзетiн ағзалар және иммунитет дамуы
ІІІ Пайдаланылған әдебиеттер

Қан жүйесі туралы ұғым. Қан мен лимфаның құрамы, оның негізгі қызметі. Гемограмма және лейкоцитарлық формула. Қанның жасқа қарай өзгеруі.
Қанның жалпылама жүйесіне 1) қан мен лимфа; 2) қан түзу мүшелері - қызыл сүйек кемігі, тимус, көкбауыр, лимфалық түйіндер; 3) қан түзуші емес мүшелердің лимфоидты тіндері жатады.
Ішкі ортаны байланыстырушы тіндерге қан, лимфа және дәнекер тіндері жатады. Бұл тіндердің шығу тегі бірдей - мезенхима болғандықтан, оларды бір топқа жатқызады.
Мезенхима - бұл эмбриондық кезеңде ғана болатын уақытша тін. Ол тармақтары бір - бірімен ұштасып тор құрайтын жұлдызша пішінді жасушалардан құралған. Ол ұрықтық жапырақшалар пайда болғаннан кейін түзіліп, олардың қуыстарын толтырады. Мезенхиманың даму көзі мезодерма болып табылады. Оның түзілуіне басқа да ұрықтық жапырақшалыр қатысады. Мезенхиманың жасушаларының ядролары ірі, пішіні сопақша цитоплазмасында эндоплазмалық тор жақсы жетілген және митохондриялары көп.
Қан жасуша аралық зат - қан плазмасы мен оның формалық элементтрі: эритроциттер, лейкоциттер және қан тромбоцит табақшаларынан (тромбоциттерден) тұрады. Адам организмінде қан шамамен 5 л. Плазма қанның 55 - 60 % , ал формалық элементтер 40 - 45 % құрайды.
Қан функциялары. 1) тыныс алу (оттегін өкпеден басқа мүшелерге жеткізу және көмірқышқылын шығару); 2) гомеостатикалық (қан ағзаның ішкі ортасының бір тұтастығын сақтауға қатысады); 3) қорғаныштық (қан гуморалдық және клеткалық иммунитетті қамтамасыз етеді); 4) бөлу (зат алмасу өнімдерін жою және бүйрекке жеткізу); 5) трофикалық (мүшелерге қоректік заттардың жеткізілуі).

Қан плазмасы
Қан плазмасы сұйық жасуша аралық заттан тұрады. Оның құрамында 90-93% су, 6,6 - 8,5% белоктар және басқада органикалық заттар мен минералды қосындылар болады. Қан плазмасының негізгі белоктарына альбуминдер, глобулиндер және фибриногендер жатады.
Гемограмма және лейкоцитарлық формула: Медициналық практикада қан сараптамасының маңызы зор. Клиникалық сараптау кезінде қанның химиялық құрамын зерттейді және формалық элементтердің, гемоглобиннің, эритроциттердің резистенттілігін, эритроциттердің тұну жылдамдығын т.б. көптеген көрсеткіштердің мөлшерін анықтайды. Сау адамдарда формалық элементтер белгілі бір мөлшердегі қатынаста болады, оларды гемограмма немесе қан формуласы деп тайды.
Организмнің жағдайын бағалағау үшін лейкоциттердің дифференциалдық санағының маңызы зор. Лейкоциттердің белгілі бір проценттік қатынасын лейкоцитарлық формула деп атайды.
Қанның жасқа байланысқа өзгеруі: Эритроциттер саны туған кезде және өмірдің алғашқы сағаттарында ересек адамдардан көп болып, 6,0-7,0х1012 жетеді. 10-14 күндері ересек организмдегідей болады. Келешек уақытта (3-6 ай) эритроциттер саны азаяды, оны физиологиялық анемия дейді. Жыныстық даму кезеңінде эритроциттер саны ересек организмдегімен бірдей болады.
Лейкоциттер саны жаңа туған сәбилерде көбейіп, 10-30х109л жетеді. Екі жұма ішінде олардың саны 9-15х10л дейін азаяды. Жасы 14-15-ке келгенде, лейоциттердің саны ересектермен теңеседі. Нейрофильдер мен лимфоциттердің қатынасы жаңа туған сәби мен ересектерде бірдей. Келешекте лимфоциттер саны ұлғаяды да, нейтрофильдер саны азаяды. 4-ші тәулікте олар теңеседі (лейкоциттердің алғашқы физиологиялық тоғысуы). Кейіннен лимфоциттердің өсуі, нейтрофильдердің төмендеуі, лимфоциттердің 65%, ал нейтрофильдердің 25% болуына әкеледі. 4 жаста нейтрофиль мен лимфоциттер теңеседі. (лейкоциттердің физиологиялық екінші тоғысуы). Лимфоциттердің біртіндеп төмендеуі және нейтрофильдердің жоғарлауы жыныстық дамуға дейін созылады.
Қантүзу мүшелері (organa haemopoetica, гр. organon -- мүше, haima, haemo -- қан және poiesis - түзу) -- қан жасушалары түзілетін мүшелер. Қантүзу мүшелеріне сүйектің қызыл кемігі, тимус (айырша без), лимфа түйіндері, көкбауыр, құстарда фабриций қапшығы, ас қорыту және басқа да түтікше мүшелердің кілегейлі қабығында орналасқан лимфа түйіншелері (митоздықминдалина -- бадамша без, ішек лимфа түйіншелері) жатады. Орталық қан жасау мүшелеріне сүйектің қызыл кемігі, тимус, фабриций қапшығы, ал қалғандары шеткі қан жасау мүшелеріне жатады. Қантүзу мүшелерінің негізін (строма) ретикулалы ұлпа, ал тимус пен тың-торлы эпителий құрайды. Қантүзу мүшелеріндегі діңгекті және жартылай діңгекті жасушалардан қан жасушалары (эритроциттер, лейкоциттер, тромбоциттер) дамиды. Қантүзу мүшелерінде -- қантүзу процесімен қатар қорғаныс қызметі де іс жүзіне асады.
Гемоцитопоэз - дегеніміз қанның дамуы, түзілуі. Бұл процестің 2 түрі бар. Оның бірі қанның тін ретінде дамуына әкелетін ұрықтық даму кезеңінде жүретін эмбриондық гемоцитопоэз. Ал қанның физиологиялық регенарация - лану процесі постэмбриондық гемоцито- поэз деп аталады.

ЭМБРИОНДЫҚ ГЕМОЦИТОПОЭЗ

Эмбрионда қанның тін ретінде дамуы ең алдымен сары уыз қапшығында, одан соң бауырда, сүйек кемігінде және лимфоид -тық мүшелерде (тимус, көкбауыр, лимфа түйіндерінде) жүреді.
Сары уыз қапшығында қанның өндірілуі
Бұл процесс адамда эмбриондық дамудың 2-3- аптасында бастала -ды. Сары дене мезенхимасында қан тамырлары жасушаларының бастамасы немесе қан аралшық -тары оқшаулана бастайды.
Сары уыз қапшығында эритроцит- тердің дамуы біріншілік қан тамыр- ларының ішінде, яғни интраваскуляр- лы жүреді. Қан тамырлары жолының бойында орналасқан бласттардан бір мезгілде экстраваскулярлы түрде гранулоциттердің (нейтрофильдер мен эозинофильдер) біраз мөлшері дифференциацияланады.
Бауырда қанның өндірілуі
Бауыр ұрықтың 3-4 апталық өмірінде пайда бола бастайды, ал 5 -6 апталық кезеңінде ол қан өндіру орталығына айналады. Бауырда қан өндіру капиллярлар жолымен экстраваскулярлы түрде жүреді.
Тимуста қанның өндірілуі
Тимус құрсақ ішілік дамудың 1-ші айының соңына таман пайда болады. Ұрықтың 7-8 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.