Цементті клинкерді ұнтақтауды автоматтандыру



КІРІСПЕ ... ... ... ... .3
I НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Технологиялық процесс туралы мәлімет беру
Цементтің шығу тарихы ... ... ... ... ... ... 4.9
1.2 Бақыланатын, реттелетін және сигналданатын параметрлерін таңдау
Клинкер және оның химиялық, минералогиялық құрамы ... .10.13
1.3 Автоматтандырылған технологиялық процестердің функционалдық схемасы ... ..14
1.4 Принципиалды электрлік схеманы қарастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..18
1.5 Автоматтандыру құрылғыларына тапсырыс беру спецификациясы ... ... ..19
ІІ ЕСЕПТЕУ БӨЛІМІ
2.1 Тарылту құрылғысының көмегімен шығынды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ...20.30
2.2 КСМ.4 типті көпірдің өлшеу схемасын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...31.33
ІІІ ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ
3.1 Автоматтандыру құрылғыларын пайдалану кезіндегі техника қауіпсіздігі ... ... ... ...34.35
3.2 Қоршаған ортаны қорғау шаралары және экология ... ... ... ... ... ... ... ... ... 36.38
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .39
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ
Ағылшын зерттеушісі Джозеф Аспдин 1824 жылы жасанды тас өндірісіне патент алды. Портланд қаласының төңірегінде қазылып алынатын тасқа ұқсас болуына байланысты, оны кейінірек портландцемент деп атады.
1825 жылы Россияның әскери технигі Егор Челиев әктас пен балшық қоспасын 1200—1300°С температурада күйдіру аркылы суға шыдамды цемент алды. Күйдіру кезіндегі тас күйіңде алынған шала балқыманы ұнтақтаған. Осылайша өндірілген үнтақты сумен араластырған соң, қоспа қатайып, жақсы механика-лық қасиеттері бар, суға төзімді тасқа айналған. Е. Челиев өзінің Мәскеуде басылған «арзан және сапалы мергель немесе ерекше берікті цементті су құрылыстарында, жеке айтқанда каналарды, көпірлерді, су қоймаларын, бөгеттерді, сақтағыштар мен жертөлені сылауға қолдану туралы үсыныстар» деген кітабында осындай цементтің өндірілу әдістері жазылған.
1 Волженский А.В., Буров Ю.С., Колокольников В.С. Минеральные вяжущие вещества.- М.:Стройиздат, 1998.-406 с.
2 Волженский А.В. Буров Ю.С., Колокольников В.С.. Минеральные вяжущие вещества. -М.:Стройиздат, 1996.-464 с
3. Садуақасов М.С., Ақмалаев К.А. Бейорганикалық байланыстырғыш материалдар.- Алматы; 2001.- 129 б.
4. Сатеков Б.Минералдық байланыстырушы материалдар.- Алматы: 2008.-150 б.
5. Андрианов Р.Д. и др. Вяжущие вещества производства отделочных, теплоизоляционных и гидроизоляционных материалов.- Алматы: Мектеп,1983.
6. Горшков В.С., Савельев В.Г., Абакумов А.В. Вяжущие, керамика, стеклокристаллические материалы (структура и свойства). М.:Стройиздат,1995.-191 с.
7. Рыбьев И.А. и др. Общий курс строительных материалов. -М.:Высшая школа, 1987-583 с.
8. . Бутт Ю.М.,Тимашев В.В. Практикум по химической технологии вяжущих материалов. М.: Высшая школа,1999.-498 с.

Жоспар
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
I НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Технологиялық процесс туралы мәлімет беру
Цементтің шығу тарихы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4-9
Бақыланатын, реттелетін және сигналданатын параметрлерін таңдау
Клинкер және оның химиялық, минералогиялық құрамы ... ... ... ... ... ... ... . ...10-13
Автоматтандырылған технологиялық процестердің функционалдық схемасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...14-17
Принципиалды электрлік схеманы қарастыру ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... 18
Автоматтандыру құрылғыларына тапсырыс беру спецификациясы ... ... ..19
ІІ ЕСЕПТЕУ БӨЛІМІ
2.1 Тарылту құрылғысының көмегімен шығынды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ...20-30
2.2 КСМ-4 типті көпірдің өлшеу схемасын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...31-33
ІІІ ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ
3.1 Автоматтандыру құрылғыларын пайдалану кезіндегі техника қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .34-35
3.2 Қоршаған ортаны қорғау шаралары және экология ... ... ... ... ... ... ... ... ... .36-38
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...39
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..40

Кіріспе

Ағылшын зерттеушісі Джозеф Аспдин 1824 жылы жасанды тас өндірісіне патент алды. Портланд қаласының төңірегінде қазылып алынатын тасқа ұқсас болуына байланысты, оны кейінірек портландцемент деп атады.
1825 жылы Россияның әскери технигі Егор Челиев әктас пен балшық қоспасын 1200 -- 1300°С температурада күйдіру аркылы суға шыдамды цемент алды. Күйдіру кезіндегі тас күйіңде алынған шала балқыманы ұнтақтаған. Осылайша өндірілген үнтақты сумен араластырған соң, қоспа қатайып, жақсы механика-лық қасиеттері бар, суға төзімді тасқа айналған. Е. Челиев өзінің Мәскеуде басылған арзан және сапалы мергель немесе ерекше берікті цементті су құрылыстарында, жеке айтқанда каналарды, көпірлерді, су қоймаларын, бөгеттерді, сақтағыштар мен жертөлені сылауға қолдану туралы үсыныстар деген кітабында осындай цементтің өндірілу әдістері жазылған.
Көрсетілген зерттеушілердің цементті өңдіру жөніндегі үсыныстарында айтарлықтай өзгерістер болды, бірінші кезекте шикізатты күйдіру температурасы бойынша Дж. Аспдин былайша қорытыңдылады: портландцементті алу үшін шикізатты, кальций карбонатының ыдырауы салдарынан болатын газдың бөлінуіне дейін 1000-1100°С температурада күйдіру. Ал Е. Челиев болса шикізатты күйдіруді, балқу процесі орын алатын 1200°С температурадан жоғары жағдайда күйдіруді ұсынды.
Қазіргі кезде цемент дүние жүзіндегі 120 елде өндіріледі. Бірақ цемент өндірісінің алдыңда келе жатқан 15 елде дүние жүзінде өндіріліп жатқан цементтің 85% шығарылады. Қазіргі кездегі цемент өндірісі осы заманғы құрылыс материалының негізгісі және әрбір елдің экономикалық потенциалын анықтайтын бас-ты көрсеткіштердің бірі болып саналады.
Технологиялық процесс туралы жалпы мәлімет
Портланд цементті клинкерді өндіру үшін, шикізаттың қоспа-сын ішінара балқытуға дейін күйдіру керектігі расталды, себебі цементтің беріктігі мен суға төзімділігін қамтамасыз ететін негізгі клинкерлі минералдар,ең алдымен кальцийлі силикаттар, әкпен қаныққан сүйық балқымалы ортада пайда болады. 1000-1100°С шикізаттар жеткілікті түрде күймейді. Дж. Аспдин ойлап тап-қан цемент қасиеттері бойынша суға төзімді әкке жақын, сон-дықтан осы заманғы түсінікке орай, тіпті өзінің туған жері Ан-глияда портландцемент деп танылмайды.
Қазіргі кезде цемент дүние жүзіндегі 120 елде өндіріледі. Бірақ цемент өндірісінің алдыңда келе жатқан 15 елде дүние жүзінде өндіріліп жатқан цементтің 85% шығарылады. Қазіргі кездегі цемент өндірісі осы заманғы құрылыс материалының негізгісі және әрбір елдің экономикалық потенциалын анықтайтын бас-ты көрсеткіштердің бірі болып саналады.
Ортаазиялық аймақта цемент өндірісі 1926 жылы маусымда Бекабад қаласында басталды (Өзбекстан Республикасы).
Орта Азияда бірінші болып Науайы қаласыңда кебу өдісімен жұмыс істейтін зауыт іске қосылды. Мүндай кебу едісімен жүмыс істеу кезінде жағылатын отын 30-35% үнемделеді. Кебу өдісінің, кеп мөлшерде шаң-тозаң болетін кемістігі бар, сон-дықтан кебу әдісі молынан тарамаған.
Цементтің тозаңдары қоршаған ортаға зиянды әсер етеді. Қазіргі мақсатта Науайыдағы цемент зауытында осы заманға лайықты тозаң ұстағыштар орнықтырылған. Осы мекемеде өндірістік процестерді механикаландыру мен автоматтандыру деңгейі жоғары.
Германияда өңдірілетін цементтің 90%, Жапонияда - 78%, Чехияда - 64%, Венгрияда - 55%, Болгарияда - 45%, Америка-да 42% кебу әдісімен өндіріледі. Осы технология ең тиімді және прогрессивті саналады. Цементті ойлап табудың өзі құрылыс-тағы жаңа деуірдін басталуына әкеп соқты.
Бетон технологиясының дамуы мен қүрылыста темірбетон конструкцияларын молынан қолдану тез қатаятын, сульфатқа шыдамды, кернеулі сияқты цементтің жаңа түрлерін әзірлеп шығаруды және оларға деген сұранысты ұлғайтты.
Қазақстанда портландцементті, шлакты портландцементті, үй құрылыс зауыттарында қолданылатын жылдам қатаятын цементті, су техникалық кұрылысқа керекті сульфатқа төзімді цементті, мүнай мен газ скважиналарында пайдаланатын тампонажды цементті, ақ және түсті цементті және басқа да түрлерін өндіру жолға қойылған.
Республикада өндірілетін цементтің сапасы жақсарып келеді, түрі, саны үлғаюда. Жылдам қатаятын, ерекше берікті, үлғай-ғыш, гидрофобты, түрлі түсті жөне цементтің басқа түрлерінің өндірістік көлемі өсті.
Портландцемент өндірісінің технологиясы. Портландцементті клинкерді өндіруде шикізат ретінде әктасты тау жынысын, бал-шықты, сондай-ақ балшық пен әктастың (мергельдің) табиғи араласын пайдаланады. Әктастар, балшықтар, мергельдер -- шөгінді тау жыныстары, олардың химиялық құрамы мен физи-калық қасиеттері әр түрлі болады.
Соңғы кездерде портландцемент өндірісінде балшықтың қолдануын шектеу мақсатымен, қышқыл мен негізгі домналы және фосфор шлактарын, олармен қатар глинозем өндірісінің нефелинді қалдықтарын қолдана бастады.
Балшық тез ылғалданатын және суда жүмсап кететін алю-мосиликаттар мен кварцтардың өте үсақ бөлшектерінен пайда болған.
Кальцийдің карбонаты табиғатта әктас, бор, әктасты туф, үлутасты жөне мөрмәр түрінде кездеседі. Мәрмәрдан басқа кар-бонатты тау жыныстарының барлығы портландцемент өндірісінде негізгі шикізат ретінде қолданылады.
Мергельдер өр түрлі қатынастағы балшық сияқты заттар мен кальцийлі карбонаттың өте майда бөлшектерінен түрады. Шамамен 65% СаС03 мен 25% балшықтан түратын мергельдер, портландцемент өндірісіне керекті өте қүнды шикізат деп саналады. Мұндай мергельдер химиялық құрамдары жағынан тіпті ешқандай түзетулерді талап етпейді, оны қолданған жағдайда портландцементті өндіру технологиясы елеулі түрде жақсарады.
Клинкер өндірілетін шикізаттың химиялық құрамын түрақ-тандыру үшін, түзеткіш кремнеземді қоспаларды (трепел, опока, диатомит), қүрамында темірі бар заттарды (күкіртті түқыл) қосады.
Шикізатты күйдіру үшін қатты, сүйық және газды отындар-ды қолданады. Салыстыра келгенде сұйық отын мен газ өте тиімді деп саналады, себебі олар жану кезінде күл пайда болмайды, оның үстіне алынған клинкердің сапасы түрақты. Қаттыотынды пайдалануда бөлінген күл клинкердің құрамын өзгертеді, сондықтан шикізаттық қоспаны есептеу кезінде, күлдің химиялық қүрамы мен оның бастапқы шикізатқа отырып араласатынын ескерген жөн. Портландцемент өндірісінің технологиясы негізгі екі өз-өзімен жүретін процестердің қортындысы бойынша бағаланады:
-- клинкерді күйдіру сапасына (портландцементтің жартылай фабрикаты);
-- алынған портландцементтің үнтақтығымен сипатталатын клинкер мен қоспаны бірге диірменге тарту сапасы.
Клинкерді күйдіру - портландцемент өндірісіне жүмсалатын барлық қаражаттың 70 -- 80% шығындайтын ең күрделі процесс.
Портландцемент өндірісі мына негізгі технологиялық кезеңдерден түрады:
-- әктас пен балшықты қазып өндіру және жеткізу;
-- шикізаттар мен отынды дайындау;
-- шикізатты күйдіру;
-- клинкерді қоспасымен бірге диірменге тарту;
-- портландцементті қоймада сақтау. Портландцементті өндірудің басты екі әдісі бар -- кебу және
ылғалды. Кебу өдісінде шикізатты шихта күйінде, кебу үнтақтаған соң ғана күйдіреді. Кебу әдістің экономикалық көрсеткіштері әлдеқайда жақсы. Кебу әдісімен цементті өндіру Жапонияда, Германияда және Италияда дамыған. Ылғалды әдісте, шикізаттарды сумен араластырып, шлам пайда болған-ша үнтақтайды, содан соң күйдіреді. Кебу өдісінің көптеген; жетістіктеріне қарамастан, қазіргі уақытта Қазақстанда, басқа. бірқатар елдерде, мәселен, Ресей,АҚШ-та ылғалды әдіст кеңінен колданады. Шикізатт ардытаспалы транспортерлермен тасымалдайды -I (егер қазба орны 1 км ал кейде 5-8 км дейінгі қашықтықта орналасса). Шикізатты тасымалдауға дайын жол болмаған жағдайда, аспалы сымды-қанатты жолдарды қолданады. Шикізатты дайындауға жүмсалатын жалпы қаражаттың 50 -- 60% шикізатты тасымалдауға шығындалады.
Әктастың ірі кесектері өлшемдері 100-200 мм дейінгі шекте, жақты үсақтағышта, екінші рет өлшемдері 10-30 мм шектегі балғалы және конусты үсақтағыштарда майдаланады. Ең соңғы кезеңде әктасты балшықпен, түзеткіш қоспалармен бірге шарлы диірмендерде үнтақтайды.
Әктасты, балшыкты, қоспаны сулы ортада бірге майдалау меншікті қыры үлкен шлам алуды елеулі түрде жеңілдетеді. Шлам дегеніміздің өзі - ылғалдығы 40% жететін суспензия. Шламдағы СаО, Sі02, А1203 Ғе203 мөлшері рентгенспектро-метрмен түрақты бақыланады. Бір тонна портландцемент үшін 2,5-3,0 т шикізатты үнтақтауға тура келеді. Цемент өндірісіндегі жүмсалған жалпы электр энергиясының 60-80% үнтақтау процесіне шығындалады.
Шикізатты дайындау әдісіне байланыссыз (ылғалды неме-се қүрғақ), оны ішкі қырлары отқа төзімді футеровкамен төсел-ген айналмалы пештерде күйдіреді, қазіргі пештердің тәуліктік қуаттылығы 400-ден 1800 т дейін. Айналмалы пештің үзынды-ғы 185 м, диаметрі 5 м дейін. Пештің айналу жылдамдығы 0,5-тен - 1 айналыммин дейін. Пештің көлбеулігі күйдірілетін клинкердің қозғалып бір бағытта қозғалуын қамтамасыз етеді. Күйдірілетін зат отқа қарсы қозғалады. Жоғарғы температураның әсерінен сүйық шлам біртіндеп кебеді, карбонизация-сызданады және жартылай балқиды. Сүйық балқымада (~1450°С) клинкердің пайда болуына қажетті физика-химия-лық реакциялар жүреді.
Цементті клинкердің салқыңдайтын аймағында, сүйық балқыма өлшемдері 20-30 мм берік тас түйіршіктеріне айналады.
Шлам суспензиясы пешке түскенде, жағылған отыннан бөлінген ыстық газдардың әсеріне кенеттен тап болады (бірінші аймақ - кептіру аймағы).
Шламдағы су шапшаң түрде булана бастайды. Мүндай жағдай да органикалық қоспалар күйіп кетеді. Химиялық қосыл-ған суды жоғалтудың салдарынан балшық өзінің түтқырлығы-нан айырылады және шлам кебу үнтаққа айналады. Айтылған процесс пештің 600-700°С температурасы бар - сусыздану ай-мағында (екінші аймақ) орын алады. Пештің ішіндегі темпера-тура 800-1000°С жететін аймағында шламның әкті компоненті мына реакцияға орай ыдырайды:СаС03 = СаО + С02Т. Кальций карбонатының белшектену процесі бастапқы кез-де өте баяу жүреді, кейіннен температураның өсуіне байланысты жылдамдайды. Температура 1000°С болғанда СаС03 іс жүзінде толығынан бөлініп кетеді. Осы аймақта кальций тотығы пайболуына байланысты оны кальцийлену аймағы деп атайдьі;(үшінші аймақ). Температура 1000-1350°С кезінде (экзотермиялық аймақ деп аталатын 4 аймақ) қатты фазада химиялық реакция жүреді. Белит (2СаО :: 8Ю2) төрткалышйлі алюмоферрит (4 СаО :: А120з :: Ғе20з) және үшкальцийлі алюминат (ЗСаО :: А120з) сияқты клинкер минералдары пайда болады. Бірақ ең негізгі минерал үш кальцийлі силикат (ЗСаО :: 8і02) пештің бесінші аймағында (күйдіру аймағында) пайда болады.
Соңғы жылдары портландцементті кебу әдісімен өңдіру етек алып келеді. Мүндай әдіспен жүмыс істеу кезінде, алғашқы рет шикізат кептіріледі, сонан соң қоспалармен бірге диірменге тартылады. Қазіргі кездерде шикізаттарды кептіру мен үнтақтауды бірге іске асырады. Үнтақталған шикізаттарды арнайы силостарда сақтайды. Портландцементті кебу әдісімен дайын-дау анау айтқан тиімді, себебі шикізатты пеште кептірудің керегі жоқ, осыған орай отын шығыны 20 -- 30% азаяды. Ал басқа қалған жағдайда, клинкерді өндіру процесі іс жүзіңде өзгермейді.Портлаңдцементті өңдіру үшін, клинкерге гипс пен мине-ралды (гидравликалық) қоспаларды араластырып, бірге үнтақ-тайды. Неғүрлым үнтақтығы немесе меншікті беттері көп болса, сол қүрлы портлаңдцементтің белсендігі жоғары.
Шикізат пен клинкерді үнтақтау портлаңдцемент өндірісінің технологиясында энергия шығынын молынан талап етеді. Цементтің майда үнтақтығы оны №008 електен (85% аз емес) елеу жолымен немесе меншікті қырын сипаттайтын көрсеткіш арқылы анықталады.
Цементтердің меншікті қырлары 300-350 м2кг жетеді. Цемент үнтағындағы бөлшектердің өлшемдері 5-10-нан 30-40 мкм дейін. Меншікті қыр үлғайса, цементтің белсеңдігі артады, үстасу уақыты қысқарады, беріктігі өседі. Бірақ цементтің меншікті қырын 700-800 м2кх дейін тым өсіру, оның су сүранысын үлғайтады, нәтижесінде цемент тасының қуыстылығы артады.
Цементтерді сыйымдылығы 2500-ден 10000 т дейін темірбетонды силостарда сақтайды. Олардың өлшемдері: диаметрі 8-18 м, биіктігі 25-40 м. Цементтердің силостарда өpбетінше тығыздалып қалмауын болдырмас үшін, оны қысымды ауамен анда-санда араластырып түрады. 1.2 Бақыланатын, реттелетін және сигналданатын параметрлерін таңдау

Клинкер және оның химиялық, минералогиялық құрамы тез қатаятын портландцемент белсенділігімен меншікті қырын өсіру жолымен алғашқы 1-3 тәулік бойына жеткілікті жоғарғы беріктік алады. Тез қатаятын цементгің қысқаңдағы беріктігі бір тәуліктен кейін 20 МПа жетеді, ал 3 тәуліктен кейін 30 МПа. Мүңдай түтқырларды темірбетон бүйым-дарының қатаюьш жыддамдату, технологиялық циклдардың үзақ-тығьш қысқарту, мекеменің қуаттылығьш арттыру үшін қолданады.
Тез қатаятын цементті өндіру үшін қүрамындағы үшкальцийлі силикат 50-60%, үшкальцийлі алюминат пен төрткальцийлі алюмоферрит 8-14%, осыдан басқа үнтақтау кезінде 8% гипс тасын қосады. Екісулы гипс тасының мөлшері,
үшкальцийлі алюминатты қосып байланыстыратын өте бір тиімді қатынастағы мөлшерде болғаны дүрыс.
Түтқыр беріктігінің тез өсуі біріншіден, клинкердің минерологиялық қүрамына, екіншіден, түтқырдың меншікті қырына байланысты. Түтқырдағы меншікті қырдың өсуінен цементтің қатаю процесі жылдамдайды. Тез қатаятын цементтегі меншікті қырдың көрсеткіші 350 -- 450 м2кг жетеді, ал кәдімгі портландцементтегі осы көрсеткіш 250-300 м2кг.
Тез қатаятын цементті алу үшін, И.В. Смирнов пен .В. Осин портландцементті хлорлы кальциймен (1,2 -- 2,0%), сөнбеген әкпен (10 -- 15%) бірге меншікті қыры 450 -- 500 м2 кг дейінгі үнтақтыққа дейін бірге үнтақтау үсынған.
Цемент бөлшектерінің олшемдері кішірейген сайын, олардың гидратация мен гидролиздеу процестері жылдамдайды: үш тәуліктен кейін бөлшек олшемдері 10 мкм цементтің беріктігі, болшек өлшемі 60 мкм цементтің беріктігімен салыстырғанда 7 рет жоғары болады. Цементтегі меншікті қырдың, цемент қамы-рының беріктігіне әсері 9.4.4-кестеде көрсетілген.
9.4.4-кесте. Цементтегі меншікті қырдың цемент қамырының беріктігіне әсері
Меншікті қыры Қысқандағы беріктігі (МПа), тәуліктен кейін:
м2кг 1 3 28 180 360 ~
188 8,4 26,0 53,0 52,0 69,0
210 14,5 28,0 47,0 60,0 72,0
300 14,7 34,0 57,0 61,0 72,0
400 21,5 46,0 59,0 61,0 69,0
500 28,0 40,0 54,0 60,0 74,0
Бүйымдарды жылумен өңдеу кезінде, жылдам қатаятын цементке озінің массасынан 10% мөлшерінде үнтақталған шлак пен трепел қосуға болады.
Пластифицирленген және гидрофобты портландцементтерді үнтақтау кезінде пластифицирлейтін және суды тебетін қоспа-ларды цемент массасынан 0,1-0,25% мөлшерінде қосу арқылы өндіреді. Пластифицирлейтін қоспа ретінде күкіртті -- спиртті ашытқыны қолданады.
Пластифицирленген цементтер негізінде дайындалған бетондар жоғарғы тығыздығымен, аязға төзімділігімен және суөткізбеушілігімен сипатталады. Мүндай цементтерді іс жүзіңде
Меншікті қыры,
м2кг
Қысқандағы беріктігі (МПа)
тәуліктен
кеиш:

1
3
28
180
360
188
8,4
26,0
53,0
52,0
69,0
210
14,5
28,0
47,0
60,0
72,0
300
14,7
34,0
57,0
61,0
72,0
400
21,5
46,0
59,0
61,0
69,0
500
28,0
40,0
54,0
60,0
74,0

қолдану 10% дейін тұтқырларды үнемдеуге септігін тигізеді. Аталған цементтің 300-ден 600-ге дейінгі маркалары болады. Гидрофобты заттардың, цемент бөлшегінің қырындағы адсорбциялық қабат алдын ала уақыттан бұрын үсталуына кедергі жасайды, ерітінділік жөне бетондық араластардың байланыс-тығын арттырады, яғни олардың қабаттануы мен суды бөлуге ыңғайлануын кемітеді.
Ашық ауада сақтағанда портландцементтің маркасы нашар-лайды, себебі атмосфералық ылғалдықтың әсерімен цемент біршама гидратацияға беріледі. Гидрофобты қоспалар цементтегі белсенділікті жоғалтпауға себепкер болады және үзақ уақыт цемент маркасын сақтайды.
Гидрофобты қоспа ретінде, цемент массасынан 0,08 -- 0,12% асидол -- мылонафт, 0,1-0,25% мылонафт, 0,06 -- 1,0% олейн қыш-қылы, 0,3% петролатумды пайдаланады.
Цементті үнтақтау кезінде, гидрофобты заттар цемент бөлшегінің қырын, жүқа су жүқпайтын қабатын бүркелейді, сондықтан мұндай цементтерді ашық аспан астында сақтауға болады.
Гидрофобты цементті қолданып, ерітінді мен бетондық ара-ластарды дайындауда, оларды араластырудың уақыты 1,5-2 мин үзартылады. Қоспаны араластыру кезінде, цемент бөлшектерін бүркемелеп түрған гидрофобты қабықша қирап істен шығады және олар сумен еркін қосылысады. Мұндай қоспалар иілгіштік қасиетті баяулау жоғалтады.
Гидрофобты портландцементтен алынған бұйымдар көтеріңкі тығыздығымен және су өткізбеушілігімен сипатта-лады. Мұндай бүйымдардың аязға төзімділігі өте жоғары жөне 800 -- 1000 циклға дейін жетеді, ал кәдімгі портландцементтің негізінде алынған бетон бүйымдарының аязға төзімділік көрсеткіші бар болғаны 200 -- 300 циклға жетеді. Гидрофобты портландцементтің өндірісте өндірілген маркалары кәдімгі портландцементтегідей.
Күкірт әсеріне шьщамды портландцементті өндіруде клинкер қүрамындағы күкіртпен реакцияға түсетін -- үшкальцийлі алюминат пен үшкальцийлі силикатқа (алит) шектеу қойыла-ды. Күкіртке шыдамды цементтердің клинкерлеріндегі үшкальцийлі алюминаттың (С3А) 5%-дан аспауы керек (кәдімгі портландцементті клинкердегі С3А мөлшері 15%-ға жетеді), кальцийдің алюминаты мен алюмоферриттің қосын дысы (С3А + С3Ағ) 22%-дан аспауы керек, ал үшкальцийлі силикаттың мөлшері (С38) - 50% шамасында.
Күкірт әсеріне шыдамды портландцементтің технологиясы кәдімгі портландцемент технологиясына өте үқсас және оның 300, 400, 500 деген маркалары өндіріледі.

1.3 Автоматтандырылған технологиялық процестердің функциональдық схемасы

Автоматтандырылған функционалдық сұлбаның сипатталуы
Диірмен шикізатының автоматтандырылған функционалдық сұлбасы суретте келтірілген. Сұлбамен бақылау, автоматты реттеу, дистанционды бақылау және дабыл беру қаралады. Құбырлық шарлы диірменнің шикізат материалдарын ылғалдау әдісімен ұнтақтаудағы қаралған жұмыс жағдайларынан агрегаттың қалыпты жұмысының процесінде мынадай параметрлерді бақылауға тура келеді:
- Диірменнің бірінші камерасындағы материал жүтелуінің деңгейі;
- Екінші камерадағы шламқалыптасу аймағындағы жүктелеу деңгейі;
- Диірменге берілетін қосымша компоненттер мен әктасшы шығыны;
- Диірмен кірісіндегі балшықты шламның шығындалуы;
- Диірмен кірісіндегі су шығыны;
- Диірмен шығысындағы шикізаттық шламның тұтқырлығы;
Функционалды сұлбада екі қатты компоненттердің, балшықты шламның және судың берілуінің технологиялық процесі берілген. Цемент зауыттарында, шынында да шикізатты ылғалмен ұнтақтау процесінің түрлі шешімдері кездеседі:
- Қатты компоненттің берілуі;
- Судың балшықты шламмен келгендегі, әктастың қатты компонентінің және балшықты шламның берілуі;
- Әктаспен қатты компоненттің, судың, балшықты шламның берілуі;
- Әктаспен қатты компоненттің, судың берілуі;
Балшықты шламның мәнсіз шығындалуы (балышықты шлам ылғалдылығы шлам шикізатының ылғалдылығынан айырмашылығы тіпті жоқ деуге болатындай -- 3-5% ).
Автоматты реттеу жүйесінің әрбір осы варианттары бір- бірінен бірнеше рет өзгешеленді. Бірақ, барлық жағдайда да, міндетті болып табылатыны -- автоматты реттеудің екі контуры: --
- диірменнің бірінші камерасының жүктелуінің деңгейі,
- екінші камерасының жүктелуінің деңгейі (диірменге кететін су шығыны), яғни өздігінен функциялайды.
Күшейтуші-түрлендіруші 1б блогынан сигнал бірінші камера жүктелуінің пропорционал деңгейі электронды реттеуіштердің кірісіне келеді ( 1 в негізгі компонентінен және 7 а қосымша компоненттен).
1 з және 7 д магнитті күшейткіштері арқылы 1 в және 7 а реттегіштері 1 ж, 7 м орындаушы механизмдерге әсер етеді. Олар тарелкелік қоректендіргіштердің сбростарымен (ағыту) мүшеленген.
Шикізат диірменінің бірінші камерасында шабу процесі жүреді, және материал сумен араласып талап етілетін тұтқырлықтағы шламды әлі қалыптастырып болмайды. Бұл, судың материалмен толық жағдайда араласып болмауымен түсіндіріледі және сұйық фаза бірінші камерадан екінші камераға тез өте алады (құбылыс ауыспалы режимде күшейеді). Қатынастық реттегіштің атап өтілген себептеріне байланысты бірінші камерадағы материал су ұнтақталған агрегаттың қалыпты жұмысын қамтамасыз етпейді. Сұлбамен ауа шығынының құрғақ компоненттерінің (әктасшы, құрғақ саз) шламқалыптасушы аймақтан өтетін шикізат санына қатысты нақты пропорциядағы автоматты реттелуі қаралады. Шламқалыптасушы аймақтағы шикізат саны деңгейі 4а микрофондық датчикпен бақыланады.
4б күшейтуші- түрлендіруші блоктен шламқалыптасушы аймақтағы жүтеме деңгейіне тәуелді сигнал 2 в ауа шығыны реттегішіне беріледі. (6 в балшықты шлам реттегіші), 2 в реттегіші кірісіне сондай- ақ, екі б судың пропорционал шығындалуының дифманометрінен де келеді. Балшықты шлам шығыны бойынша сигнал 6в реттегішке 6 б шығынөлшегіштен келеді.
Шикізаттық компоненттерді ұнтақтау процесінің автоматтандырылған функционалдық сұлбасында, сондай- ақ, диірмен жүктемесін реттеудің блок- схемасында бірінші камрадағы жүтеме деңгейін, судың берілуін, 1 б күшейтуші - түрлендіруші блогынан балшықты шламды берудің автоматты реттеудің түзетуші әсерлері енгізіліп, көрсетілген. Сигнал 1 л дифференциатор арқылы 2 в су шығыны реттегішіне келеді. Ал 6 е дифференциатор арқылы 6в боалшықты шлам шығынының реттегішіне келеді.
Әктасшы карьеры
Балшық карьеры
Қоспалардың өндірілуі
Шарлық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Портландцемент өндірісінің технологиясы
Сульфатқа төзімді портландцементті клинкер
Цементтік диірменде цемент өндірудегі қоспалардың тұтқырлығы мен жүктеме деңгейін реттеу барысы технологиясын автоматтандыру.
Шикізатты ұнтақтау қондырғысының автоматты басқару жүйесін жобалау
Клинкер минералдарының гидротациялық жылу мөлшері
Цемент өнеркәсбі ауыр өнеркәсіптің бір бөлігі
Керамзит технологиясы (құрғақ тәсіл)
Қождыпортландцемент цехы
Цемент тасының коррозиясы
Құрылыс материалдар өндірісінен шаң,газ тастамаларды тазалау технологиясын және қоршаған ортаға тастамаларды нормалау
Пәндер