Білім социологиясы



1.Білім берудің мәні.
2.Қазіргі білім берудің қалыптасу тарихы.
3.Білім берудің басты функциясы.
4.Экологиялық әлеуметтану түсінігі және пәні.
Бүгінгі күні жастардың көп бөлігі білім алуда (орта, жоғары). Осы әлеуметтік институт білім беру социологиясын зерттейді, ол социологиялық білімнің білім беру жүйесінің әлеуметтік жүйе ретінде қалыптасуының және дамуының, сондай–ақ оның қоғаммен өзара әрекеттестігінің заңдылықтарын зерттеу мәні болып табылады, сапасын білдіреді. Адамс қоғамы, әсіресе, қазіргідей нарықтық жағдайда іс-әрекетті, еңбекті, қызметті, жұмысты табысты әрі тиімді жүргізуі үшін жан-жақты, терең білімді, мамандандырылған, білгір, саналы адамдарды қажет етеді. Сондықтан оқу, ағарту, білім беру саласына қоғамда ерекше көңіл аударылып, оған жұмсалатын арнаулы қаржы бөлінуі керек.
Екінші дүние жүзілік соғас біткеннен кейін АҚШ пен Жапония қоғамды дамытудың екі жолын таңдап алды. АҚШ-та «капиталды техникаға жұмсау (салу)» жолы таңдап алынды. (Бұл техниканы, техникалық паркті жаңарту (модернизация), технологияны жаңарту, т.б); Ал, жапондықтар капиталды «адамға жұмсау» жолын таңдады. (Бұл адам тұлғасының шығармашылық және кәсіби қабілетін дамытып, жетілдіру) «Қаржыны адамға салу» әлдеқайда өз артықшылығын көрсетті. Оны бүгін Жапон қоғамының қарыштап дамуы аңғартады.
1.Ә.Х.Тұрғынбаев. Социология. Алматы: Білім, 2001
2. А.И.Кравченко. Социология. Москва,2000
3. Ж.Т.Тощенко. Социология. Москва,2001
4. А.И.Кравченко. Социология. Москва,2001
5. В.Н.Лавриненко. Социология. Москва,2000
6. Е.М.Бабосов. Прикладная социология. Минск,2001
7. В.В.Радаев. Экономическая социология. Москва,2000
8. М.Тәжин, Б.Аяғанов. Социология негіздері. Алматы,1993
9.Габдуллина К.Г.Социология. Тараз,1999
10.В.Г.Андрущенко. Социология. Москва,1994
11.А.Н.Булатова., З.Исмагамбетова. Курс лекции по
социологии. Алматы: Дәнекер,2000
12.Л.Я.Гуревич. Экономическая социология. Алматы:
Экономика,2002

Пән: Социология, Демография
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
Білім социологиясы

Жоспар:
1.Білім берудің мәні.
2.Қазіргі білім берудің қалыптасу тарихы.
3.Білім берудің басты функциясы.
4.Экологиялық әлеуметтану түсінігі және пәні.

Лекция мақсаты: Студенттерге білім берудің мәнін және де қазіргі таңдағы
білім беру жүйесіндегі үрдістер турасында, сонымен қатар алыс және жақын
шет елдерде білім алу жүйелерімен таныстыру.
Лекция мазмұны: Бүгінгі күні жастардың көп бөлігі білім алуда (орта,
жоғары). Осы әлеуметтік институт білім беру социологиясын зерттейді, ол
социологиялық білімнің білім беру жүйесінің әлеуметтік жүйе ретінде
қалыптасуының және дамуының, сондай–ақ оның қоғаммен өзара
әрекеттестігінің заңдылықтарын зерттеу мәні болып табылады, сапасын
білдіреді. Адамс қоғамы, әсіресе, қазіргідей нарықтық жағдайда іс-әрекетті,
еңбекті, қызметті, жұмысты табысты әрі тиімді жүргізуі үшін жан-жақты,
терең білімді, мамандандырылған, білгір, саналы адамдарды қажет етеді.
Сондықтан оқу, ағарту, білім беру саласына қоғамда ерекше көңіл аударылып,
оған жұмсалатын арнаулы қаржы бөлінуі керек.
Екінші дүние жүзілік соғас біткеннен кейін АҚШ пен Жапония қоғамды
дамытудың екі жолын таңдап алды. АҚШ-та капиталды техникаға жұмсау (салу)
жолы таңдап алынды. (Бұл техниканы, техникалық паркті жаңарту
(модернизация), технологияны жаңарту, т.б); Ал, жапондықтар капиталды
адамға жұмсау жолын таңдады. (Бұл адам тұлғасының шығармашылық және
кәсіби қабілетін дамытып, жетілдіру) Қаржыны адамға салу әлдеқайда өз
артықшылығын көрсетті. Оны бүгін Жапон қоғамының қарыштап дамуы аңғартады.
Қорыта айтқанда, оқу, білім ерекше әлеуметтік институт, ол-өз бетімен
біршама дербес әлеуметтік қызмет атқарады. Нақтылап айтсақ, ол әрбір адамды
білімнің негізімен жан-жақты, терең қаруландыруын, әлеуметтік және рухани
тәрбиені сабақтастыруын, тұлғаны әлеуметтендіруін, оның интелектуальды және
рухани мүмкіндігін қалыптастырады, т.б.
Қоғамның оқу, білім құбылыстарын, процестерін жалпы әлеуметтанудың
арнаулы теориясы – білім әлеуметтануы зерттейді. Ол білім жүйесінің белгілі
бір заңдылықтары арқылы жеке әлеуметтік институт ретінде дамуын, оның
қоғаммен және оның алуан түрлі салалармен, басқа – да әлеуметтік
жүйелермен, процестермен, институттармен әр түрлі қарым-қатынасын,
байланысын талдайды. Сонымен бірге білім жүйесі қоғамның әлеуметтік
құрылымына, қоғамдық қатынастарға, еңбектің өнімділігіне, өндіріске және
басқа іс-қызметтің тиімділігіне әсерін, жеке адамды тұлғаға айналдырудағы
интелектуалды, білім процесінің рөлін, адамның табиғат және қоғам туралы
білімді, озық тәжірибені игеріп, бойына сіңіріп, оның үйлесімді дамуын,
білім деңгейінің қызметке, жұмысқа, тәртіпке әсерін, адамдардың ғылыми
көзқарасының қалыптасуын, адамның қоғамдағы әлеуметтік жағдайының өзгеруін,
т.б. талдап зерттейді.

2.Қазіргі білім берудің қалыптасу тарихы.Қазіргі білім берудің
қалыптасуының ұзақ тарихы бар. Адамзат қоғамының әр түрлі даму кезеңдерінде
нақты әлеуметтік – мәдени контекске нігізделген білім берудің әр түрлі
үлгілері құрылған. Құл иеленушілік қоғам екі үлгімен көрінді: антикалық
және римдік. Бұлар әр түрлі үлгілер болды, олар үшін білім берудің
элитарлығы жалпы болып табылды, ғылыммен және өнермен айналысу еркін
туғандардың артықшылығы болып саналды.
Антикалық үлгіде ежелгі гректер білімнің практикалық қосымшасын
лайықты емес деп қарастырған кезде әр түрлі өнер мен философияны оқуға
басымдық берілді. Антикалық білім алуда білім алудың еріктілік және
еркінділік принциптеріне ерекше мән берілді.
Білімнің римдік үлгісінің утилитарлық сипаты болды және өзіндік
нормативтік- құндылық бағдары мен ерекшеленді. Римдік білім беру тәртіп
сияқты әлеуметтік нысанаға мәжбүрлеп оқыту басымдығынберді. Білім берудің
басты мақсаты әскери басшылар мен мемлекеттік қайраткерлерді даярлауға
байланысты болады.
Орта ғасыр, әсіресе поблеманы зерттеушілер атап көрсеткендей орта
ғасырдан жаға ғасырға өту кезеңі білім беру институтын дамытуға қомақты
үлес қосты. Бастапқыда монастырь ретінде пайда болған университеттерді құру
осы уақыт жетістіктерінің бірі болды.
Білім берудің қазіргі заманғы жүйесі ХVIII ғасырдың соңында және XIX
ғасырдың басында қалыптасты, ол классикалық деген атқа ие болды. Білім
берудің классикалық парадигмасы еуропалық мәдениет пен өркениет
жетістігінің кепілі болып табылады. Міндетті бастауыш және орта білім беру
принципі әлемнің көптеген дамыған елдері үшін нақты факт болады. ХХ
ғасырдың соңындағы әлем халқының 80%-нің сауатты болуы факт болды.

3.Білім берудің басты функциясы. Адамдарға білім беру - білім берудің
басты функциясы: білім беру адамзат үшін мәдени және тәрбиелік сияқты
маңызды функцияларды орындайды. Жеке тұлғаны әлеуметтендіру факторларының
бірі бола тұрып, білім беру қоғамның бір адамнан немесе топтан басқасына
құндылықтарды, шеберлікті және білім өткізетін процессті білдіреді .
Жас ұрпақтың өнегелі, ойлау және дене даму процесстеріне әлеуметтік
бақылау жасау білім берудің әлеуметтік маңызды функцияларының бірі болып
табылады. Осы функция әсіресе бастауыш білім беру кезеңінде пайда болады.
Адамдар алған білімді құжаттық (диплом, аттестат ) көмегімен
куәландыру мен қатар білім адамды алған кәсіби даярлығына сәйкес әлеуметтік
жүйедегі орнын қамтамасыз ете отырып әлеуметтік мәртебені қалыптастыруға
белгілі түрде әсер етеді. Білім беру осылайша субьектінің қоғамдағы
әлеуметтік қозғалысына әсер ететін факторлардың бірі болып табылады.
Орта мектеп өсіп келе жатқан қозғалмалық үшін тепе-тең мүмкіндіктер
мен жағдайлар жасауға мүмкіншілік береді, себебі бұл жердде оқудағы
жетістіктер бойынша бағалайды .
ХХ ғасырда жоғары білім жоғары топтың артықшылығы болудан қалуы
уақыттың белгісі болды. Дамыған елдерде орта мектепті бітіргендердің
көпшілігі колледждер мен ЖОО – на барады.
Отандвң білім әлемдік мәдениетке бірігу проблемасын шешеді, бұл оны
гуманитарландыруды, компьютерлендіруді, ЖОО – ның дербестігін,
мемлекеттікпен қатар мемлекеттік емес білім беру жүйесін болжайды.
1997-1998 жж. Басында Республикада 133 ЖОО болды (62 мемлекеттік және
71 мемлекеттік емес) олардың 22-сі тек 1998 ж пайда болды , олардың барлығы
негізінен мемлекеттік емес. Барлық жеке білім беру құрлымында 269 мектепке
дейінгі мекемелер , 124 далпы білім беретін мектеп, 4 кәсіптік техникум, 61
колледж м және 71 ЖОО бар.
Оқуға жаңадан түскен 73 мың студенттің 19 мыңы мемлекеттік емес ЖОО –
да оқиды. ЖОО – да оқитындардың саны өткен жылмен салыстырғанда 4.5 %
ұлғайды.
Қазақстанның ЖОО-на мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен оқуға
қабылдау үщ кезеңде жүзеге асырылады:
1.ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігінің Республикалық тестілеу
орталығы кешенді тестілеу нысанында емтихан жүргізеді. Тестен өткен
талапкерлерге мемлекеттік сертификат беріледі .
2. Тестілеу жөніндегі Республикалық комиссия мемлекеттік білім беру
гранттарын тағайындауға конкурс өткізеді немесе мемлекеттік білім беру
несиесін алу құқығын береді.
3. Комиссияның МБГ-ын немесе МБК –ын алу құөығын беру туралы шешіміне
сәйкес қалауы бойынша кез- келген ЖОО таңдауына және 10-тамыздан бастап 25-
тамызға дейін осы ЖОО – ның қабылдау комиссиясына тапсыруына болады.
Мемлекеттік білім гранттары тестілеу жүргізілместен ерекше белгідегі
аттестаты бар және "Алтын белгі " омырау белгісі бар тұлғаларға беріледі .
ЖОО- на оқуға түсудің жаңа ережелері бойынша "Алтын белгі" белгісін
иеленушілер бұрынғыша тестілеуден босатылады. Ауыл мектебінің қалған барлық
бітірушілері 26-шілдеден бастап 2-тамызға дейін 33 базалық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Социологиялық білімнің құрлымы
Социология түрлері
Зерттеудің деңгейі
Құқық әлеуметтанушы
Құқық социологиясының пәні мен әдістемесі
Жастар социологиясы
Жастар әлеуметтануы туралы
Адам және саясат туралы
Дін және мәдениет
Әлеуметтану пәні мен ғылымы
Пәндер