Синусоидалы шамаларды сипаттау тәсілдері


Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
Ақпараттық - коммуникациялық технологиялар факультеті
Автоматика және есептеу техникасы кафедрасы
Пән: Электротехника, электроника және автоматика негіздері
СӨЖ №4
Тақырыбы: Синусоидалы шамаларды сипаттау тәсілдері
Орындаған:
Тексерген:
Күні:
Семей - 2016 ж.
Мазмұны
Кіріспе
Синусоидалы ток
Негізгі бөлім
- Синусоидалы айнымалы ток тізбегі. Негізгі анықтамалар.
- Синусоидалы шамалардың әсерлі мәндері
2, 1 Векторлық диаграмма әдісі
2, 2 Символдық әдіс
- Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе
Синусоидалы (айнымалы) тоқ деп синус зандылығы мен өзгеретін тоқты айтады. Синусоидалы ток - мәні уақытқа тәуелді синусоидалық заңдылықпен өзгеретін ток.
Электр энергетикасында қарапайым гармоникалық немесе синусоидалық токтар пайдаланылады, яғни токтың уақытқа тәуелділігі синусоидалық функция болады. Радиотехникада, автоматикада, телемеханикада және есептеу техникасында синусоидалы емес периодты токтарды пайдаланған кезде біраз қиындықтарға кездесеміз. Олар: электр энергиясы шығынының ұлғаюы, тізбектің кейбір бөліктерінде кернеудің едәуір пайда болуы, электр байланыстарының (телеграф, телефон) жұмысатарына кедергі келтіретін бұрмалаушы жағдайлардың тууы.
Синусоидалық емес периодты токтар дегеніміз - әртүрлі жиіліктегі синусоидалық тоқтардың жиынтығы.
Электр тізбектерінің осы құбылыстары бізден синусоидалық токтарды түбегейлі зерттеп - білуді талап етеді.
1 Синусоидалы айнымалы ток тізбегі. Негізгі анықтамалар.
Техникада қоректендіру көзі ретінде электр энергиясын машинамен және машинасыз түрлендіру қолданылады. Тұрақты тоқ генераторына қарағанда айнымалы тоқ генераторын жасау өте қарапайым, сенімдірек және арзан. Оларда тұрақты реттеуді қажет ететін және арнайы қызмет көрсетуді қажет ететін коллектор жоқ. Көбіне өте қарапайым және сенімді айнымалы тоқ қозғалытқыштары, әсіресе асинхронды двигательдер пайдаланылады.
Ұшатын аппарат бортында синусоидалы айнымалы токты электр тізбегін қолдану құралдар мен агрегаттар (тартпаларының) жетектерінің айналу жиілігін тұрақтандыруды қамтамасыз етеді. Жоғары жиіліктегі электр тоғын қолдана отырып, өте үлкен айналу жиілігін алуға және массасы мен электр құрылғының негізгі элементтерінің шектік көлемін анағұрлым жеңілдетуге азайтуға болады. Айнымалы тоқ тізбегінің тағы бір артықшылығы оны трансформаторлауға (мүлдем өзгертуге немесе ауыстыруға) мүмкіншілік бар.
Синусоидалы шамалардың формуласы: i=I
m
*sin(
t+
)
2.
Синусоидалы тоқтың жылулық және электродинамикалық іс-әрекетін сипаттау үшін синусоидалы тоқтың әсерлі мәндері деген түсінік енгізіледі.
Синусоидалы тоқтың әсерлі мәні айнымалы жылулық немесе механикалық іс-әрекетке эквивалентті өндірілетін тұрақты тоқтың мәні болып табылады.
Бір период уақыт аралығында тұрақты тоқтың жылулық әсері
Осы уақыт аралығында сол кедергідегі айнымалы тоқтың әсерлі шамасы сондай жылу мөлшерін өндіреді.
2. 1 Векторлық диаграмма әдісі
Векторлық диаграмма әдісі синусоидалы шамалардың алгебралық қосындыларын векторлық анализ ережесіне сәйкес векторлармен геометриялық іс-әрекетпен алмастыруға мүмкіндік береді.
Векторлық диаграмма әдісінің мәнісі мынада:
- әрбір синусоидалы шамаға осы шаманың векторы сәйкес келеді;
- синусоидалы шама векторының бағыты алғашқы фазамен анықталады;
- синусоидалы шама векторының модулі әсерлі мәнге немесе осы шаманың амплитудасына пропорционал;
- бірдей бұрыштық жиіліктегі синусоидалы шама векторын кәдімгі векторды геометриялы түрде қосуға болады
Бұрыштың оң бағыты сағат тілінің жүрісіне қарама-қарсы есептеледі.
Сонымен, егер тоқты анықтау қажет болса, онда Кирхгофтың І - заңына сәйкес (6. 1 - сурет) мынадай алгебралық әрекет жүргіземіз:
Тоқтың алғашқы фазасы мен амплитудасын анықтау өте қиын. Векторлық диаграмма әдісіне сәйкес бұл тоқты міндетті түрде масштабпен құрылатын векторлық диаграмма (6. 2 - сурет) көмегімен анықтау тіпті оңай.
2, 2. Символдық әдіс
Синусоидалы тоқ тізбегін есептеу үшін символдық әдіс те қолданылады.
Символдық әдіс вектормен жүргізілетін геометриялық іс-әрекетті алгебралыққа ауыстыруға мүмкіндік береді. Сондай-ақ айнымалы тоқ тізбегін есептеуді тұрақты тоқ тізбегін есептейтін әдіспен жүргіземіз.
Символдық әдіс былай жүргізіледі:
а) әрбір
вектор тік бұрыш координат жүйесі өсінде
және
құраушыларға жіктеледі (6. 3 -сурет) ;
б) абсцисса өсін
нақты мәндер өсі
деп атайды және «+», «-» таңбаларымен белгіленеді. Ордината өсін
жорамал мәндер өсі
деп атайды. Жорамал өстегі вектор құраушысын
ерекше символымен белгілейді. Сондықтан бұл әдіс символдық деп аталады.
векторы мынаған тең:
в) әрбір векторды
символына көбейту осы векторды сағат тілінің жүрісіне қарама-қарсы 90
0
- қа бұрады.
- қа көбейту векторды 180
0
- қа бұрады, яғни
, осыдан г) вектор комплексті шама сияқты комплексті жазықтықта қарастырылады. Сондықтан бұл әдісті
«комплексті шамалар әдісі»
деп те атайды.
Пайдаланған әдебиеттер
- «Электротехниканың теориялық негіздері. » Техникалық жоғарғы оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Ахметов А. Қ., Қабақова Т. Астана: «Ақмола полиграфия» жабық акционерлік қоғамы. 2004ж.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz