Орта мектептегі физика курсында "жұмыс" және "энергия"ұғымдарын қалыптастыру әдістемесі

Пән: Физика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 65 бет
Таңдаулыға:

Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты

Жаратылыстану-математика факультеті

Физика-математика және жалпы техникалық пәндер кафедрасы

Қорғауға жіберілді «___»201__ж.

Калаков Б. А.

(кафедра меңг. )

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Орта мектептегі физика курсында "жұмыс" және "энергия"ұғымдарын қалыптастыру әдістемесі

5В011000-Физика

Орындаған: Абдилазизов Ш. А. .

Ғылыми жетекшісі: А. М. Нупирова,

ФМжЖТП кафедрасыныңаға аға оқытушысы

Қостанай, 2017

Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты

Жаратылыстану -математика факультеті

Физика-математика және жалпы техникалық пәндер кафедрасы

Абдилазизов Шукурулло Абдимоминович

Орта мектептегі физика курсында "жұмыс" және "энергия"ұғымдарын қалыптастыру әдістемесі

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

5В011000-Физика

Қостанай 2017

МАЗМҰНЫ

Кіріспе . . .

Кіріспе . . .: 1

4: «Жұмыс» және «энергия» - физика курсында ғылыми ұғымдар . . .

Кіріспе . . .: 1. 1

4: «Жұмыс» және «энергия» ұғымдарының даму тарихы . . .

Кіріспе . . .: 1. 2

4: Қазіргі физикадағы «жұмыс» пен «энергия» түсініктерінің мәні мен мағынасы . . .

Кіріспе . . .: 1. 3

4: «Энергия» және «жұмыс» ұғымдарын жалпы білім беретін толық мектептің түлектерінің білу жағдайы . . .

Кіріспе . . .: 2

4: Жалпы білім беретін толық мектептің физика курсында «жұмыс» және «энергия» ұғымдарын қалыптастыру әдістемесі . . .

Кіріспе . . .: 2. 1

4: Мектепте «жұмыс» және «энергия» ұғымдарын қалыптастырудың негізгі кезеңдері . . .

Кіріспе . . .: 2. 2

4: «Жұмыс» пен «энергия» ұғымдарын қалыптастырудағы қиыншылықтар . . .

Кіріспе . . .: 2. 3

4: «Жұмыс» пен «энергия» ұғымдарын қалыптастыру әдісі ретінде есептерді шешу . . .

Кіріспе . . .: 2. 4

4: «Жұмыс және энергия - іргелі ғылыми ұғымдар» тақырыбына арналған дидактикалық материалдар . . .

Кіріспе . . .: Қорытынды . . .

4: 60

Кіріспе . . .: Пайдаланылған әдебиеттер . . .

4: 61

КІРІСПЕ

Мектеп оқушыларының бойында ғылыми ұғымдар жүйесін қалыптастыру - оларды ғылыми білімдер жүйесімен қаруландырудың маңызды элементтерінің бірі. Әрбір оқу пәні өзара байланысты ғылыми ұғымдар жүйесін қамтиды, оқушылардың жалпы пән бойынша білімдерінің сапасы олардың сол ұғымдарды меңгеруіне байланысты.

Ұғымдарды меңгермейінше заңдар мен теорияларды саналы түрде меңгеру мүмкін емес, өйткені олар ұғымдар арасындағы байланысты білдіреді.

Ұғым дегеніміз - айналадағы болмыстың, заттардың және құбылыстардың мәнді қасиеттерін, олардың арасындағы мәнді байланыстар мен қарым - қатынастарды білу деген сөз. Сонымен бірге ұғым - ойлау формаларының бірі, әрі ол таным құралы ретінде де көрінеді.

Ұғым - ойлаудың жоғары формаларының, материялық шындықты бейнелеу формаларының бірі.

Оқушылар ұғымды бірден игеріп кетпейді, оның мазмұнын, көлемін, байланыстарын және басқа ұғымдармен қатынастарын бірте - бірте меңгереді.

Ұғымдарды қалыптастыру үрдісінде олардың анықтамасы берілуінің маңызы зор. Анықтамада заттар мен құбылыстардың сол ұғымды бейнелейтін маңызды айырмашылық белгілері көрсетіледі.

Күрделі ұғымдар үшін кейде бір ғана анықтама жеткіліксіз болады. Ұғымның әр түрлі анықтамалары бірін - бірі толықтырады. Олардың бәрі дұрыс, бірақ құбылыстардың қандай да бір немесе бірнеше жағын бейнелейді.

«Жұмыс» пен «энергия» ұғымдарын және энергияның сақталу және айналу заңдарын меңгеру энергиялық әдіске оқушылардың ие болуы, физика курсында оқылатын әр түрлі заңдылық пен құбылысты ұғындыру үшін негізгі ұғымдарды шеберлікпен қолдануға алып келуге міндетті.

Дипломдық жұмыстың мақсаты жалпы физика курсының білімдік толық мектеп пен оның жақсару жолында мүмкіндігінше «жұмыс» пен «энергия» ұғымдарын қалыптастыру үрдісін зерттеу және дидактикалық материалдар жинағын құрастыру болып табылады.

Практикада «жұмыс» пен «энергия» ұғымдарын оқу деңгейі жеткіліксіз, бұл негізгі ұғымдардың қалыптастыру әдісінің кемеліне жетпегеніне байланысты көрінеді. Тапсырманы жүйелі шешу мен дәрісті жинақы іске асыру физика курсының энергиялық мәселелерін табысты оқып білуіне және «жұмыс» пен «энергия» ұғымдарын терең меңгеруіне алып келеді. Бұл дипломдық жұмысты зерттеудің жұмыс болжамын іске асырады.

Зерттеудің объектісі «жұмыс» пен «энергия» - физикалық ұғымдар, ал зерттеудің тақырыбы тікелей негізгі ұғымның қалыптасуы болды.

Қойған мақсатты шешу үшін келесі міндеттер белгіленген болатын:

Ғылыми және әдістемелік әдебиеттерде «жұмыс» пен «энергия» ұғымын қалыптастыру мәселесі жөнінде сұрақ жағдайын оқып білу.
Орта мектепті аяқтаған мезетте оқушылар «жұмыс» пен «энергия» ұғымын меңгеру деңгейіне талап белгілеу.
Мектеп түлектерінің негізгі деңгейлі біліміне сәйкес айқындау.
Алынған нәтиже бойынша негізгі ұғымның қалыптасуында қиындықтарды анықтау және бұл қиындықтарды жеңуде нақтылы тәсіл ұсыну.

Құралы: мектептегі оқыту процесі.

Дипломдық жұмыс кіріспеден, екі тарау, қорытынды және пайдаланған әдебиеттер тізімнен тұрады.

1. «Жұмыс» және «энергия» - физика курсында ғылыми ұғымдар

1. 1 «Жұмыс» және «энергия» ұғымдарының даму тарихы

Физикалық ғылым құруда негізгі ұғымның санына және оның техникада қолдануда «жұмыс» және «энергия» ұғымдары жатады. Бұған физиканың ең күшті жалпы заңдарының барлық қазіргі жаратылыстану - энергияның сақталу және айналу заңдарына сүйенеді.

Ғылымда XIX ғасырда пайда болған олар басқа тиянақты түсініктер сияқты үздіксіз дамиды. «Жұмыс» ұғымының ғылымда өсуі ұзақ жолмен өтті және «энергия» ұғымымен байланысты шағында өркендеді. « Механикалық алтын ережесінде» механикалық қозғалыстың өзгертуінде және күш берудің алдыңғы жолда шығаруда маңызды тойтарыс берген болатын. Бұл физикалық ұлылық туралы жұмыста ұғым құрау үшін негізде қызмет еткен. Алайда «жұмыс» ұғымы ақырын қалыптасты.

«Жұмыс» термині қазіргі заманғы ұғымында алғаш рет 1826 жылы француз оқымыстысы Понселе еңбегінде пайда болды. Күштер құрудың тең жұмысы осы ұлылық жолында кейбір жолдарға материалдық нүктеге әсер етуші Понселенің анықтағанына келіседі. Егер күштің бағыты орын ауыстыру бағытымен сәйкес келмесе, онда орын ауыстыру бағытына негізгі күштің жобалығының түсінігінде болады.

«Жұмыс» туралы ұғымның қалыптасуы «жұмыс» ұғымына жаңа және терең мағына беретін энергияның сақталу және айналу заңдарын қалыптастыру үшін түпнұсқа дайындады. Тек қана энергияның сақталу және айналу заңдарымен байланыста осы мағына ашылған еді. Бұл заңдардың негізінде бір денеден екінші денеге берудің алдында өзгеріс энергиясының үрдісінде жұмыс туралы ұсыныс туындады.

Ұғымдардың мәнін ғылыми сараптау оның ғылыми белгіленуі алғаш рет Ф. Энгельстің «Табиғат диалектісінде» көрсетілген. Ф. Энгельс бойынша, жұмыс бұл сандық жағымен қаралған қозғалыс түрінің өзгеруі, әрқашанда екі дененің арасында шеткі өлшемі жөнінде болатын үрдіс болып табылады.

Жұмыстың Энгельс берген анықтамасы ұғымның дәл мазмұнын ашқан, ол қазірге дейін өзінің мағынасын толық сақтады.

Әртүрлі физикалық жұмыстың негізгі шарты ауысу формаларының сапалы өзгеруі болып табылады деп Ф. Энгельс атап көрсетті. Ол жұмыстың барлық жағдайында бір денеден басқа денеге қозғалыс беру немесе бір түрден басқа қозғалысқа өзгеруін сенімді түрде көрсетеді (жылуда механикалық, электрлікте химиялық, т. б. ) .

Ф. Энгельстің уақытында макроденелердің механикалық қозғалысының микробөлшектердің жылулық қозғалысына айналу процесі және керісінше бөлшектердің жылулық қозғалысының макроденелердің механикалық қозғалысына айналуы жақсы зерттелген еді. Бұл үрдіс механикалық жұмыс деп аталды. Сол кездің өзінде - ақ, электр тогының жұмысы деп аталған, бойынан ток жүріп өткен электр тізбегіндегі энергияның айналу процестері оқып зерттелген болатын. [1]

Физиканың онан әрі дамуы материя қозғалысының басқа айналу формаларының ашылуына келтірді. Олардың барлығы «жұмыс» деген ұғыммен қамтылады. Осылай «шығу жұмысы» және жұмыстың басқа түрлері пайда болды. Сөйтіп, физиканың дамуына байланысты жұмыс ұғымының нақтылануы мен жалпылануы шығады.

Г. Гельмгольцпен келіспей, үйкеліс пен серпімсіз соққы - бұл үрдіс, өйткені механикалық жұмысты жояды және оның орнына жылуды тудырады. Ф. Энгельс жазды: «Керісінше, мұнда механикалық жұмыс жойылмайды, механикалық жұмыс туындайды. Механикалық қозғалыс бұл жерде көрініс бойынша жойылады. Бірақ механикалық қозғалыс еш жерде және ешқашанда бір миллион бөлік километрге өткізе алмайды, егер ол алдындағыдай көрініс бойынша жойылмайтын болса, қандай да бір басқа қозғалыс түріне өзгеріп кетпейді». Сол уақытта электрлік мақсатта болатын үрдіс пайда болады. Қозғалыс түрінің өзгеруін мұнда болатын ерекшелік, бұл процесті электрлік токтың жұмысын айтады. Физиканың келешекте дамуы өзгеретін қозғалыстың көптеген басқа түрлерінің ашылуына алып келеді. Олардың бәрі «жұмыс» ұғымын қамтиды. Осылай «электрондар жұмысының шығуы» және басқа жұмыс түрлері пайда болды.

«Энергия» ұғымы - физиканың ең бір күрделі ұғымы. Ол XIX ғасырдың ортасында жұмыс түсінігінен кешігірек ғылымда біржолата қалыптасты. Физикада қозғалыспен әр түрлі жүйе жағдайының өзгеруімен дамиды.

XIX ғасырдың ортасында барлық физикалық форманың бір - біріне өзара айналу қозғалысы орнатылған болатын. Бұл ашылу XIX ғасырда ғылымның ең маңызды жаңалығы болды. Бір - біріне деген қозғалыстың барлық түрлерінің маңызды өзгеруі туралы алуан қозғалыстың түрлері жүйе жағдайының біркелкі өзгеруін шақырады. Себебі металл кесектің температурасы белгіленген температура жолымен әр түрлі ішкі әсері, онымен жұмыс істеу, т. б. механикалық әсері, оны жалынды қыздыру, жылулық әсері, оған электрлік токты жіберуі жоғарылайды. Бұл әр түрлі қозғалыс формасын салыстыруға және олардың арасындағы эквиваленттік қарым - қатынасты орнатады. Осы мәнде эквиваленттік арасында, мысалы, жылулық пен жұмысты түсінуді қадағалайды.

Бұл әр түрлі қозғалыс формасының өзара айналуын өзімен бірге кез келген сыртқы әсермен мүмкіндігінше салыстырады және механикалық жұмыстың эквиваленттік саны энергия түсінігінің сандық анықталуына алып келді (М. Планктың мәліметі бойынша (1887 ж) ) .

«Біз бекітілген нөлдік жағдайдағы орындауда өз жағдайының кез келген бейнесінен соңғы рет өткенде жүйеден тыс болатын барлық әрекеттің көлемді жұмыстың механикалық бірлігінде өлшеуі, бірнеше анықталған жағдайда материалдық жүйенің энергиясын анықтаймыз». Осындай бейнеде мөлшерлік салыстырылған кез келген әсер мүмкіндігінше энергия түсінігінің белгіленуіне алып келеді.

Физиканың дамуы қозғалыс формасының алуан өзгеруінің ашылуына алып келді. Олардың бәрі «жұмыс» ұғымын қамтиды. Энергия - бұл қозғалысты және оның мөлшерін сипаттайтын шама (Ф. Энгельстің анықтауынша) .

Ғылымның даму процесінде «энергия» ұғымын қорыту және анықтау үрдістері өтеді. Осы ұғымның дамуында негізгі кезең үздіксіз ортада «энергия қозғалысы» туралы ұғымның зерттеуі және «энергия ағыны» ұғымның кіріспесі болып табылады. Кванттық физиканың дамуы энергияның квантталу мүмкіндігі туралы қорытындыға әкелді, яғни кейбір жағдайда жүйенің энергиясы тек шамалардың дискретті қатарын қабылдайды. Бұл орын алады, мысалы, сәулелену энергиясы, микробөлшектердің айналуы мен тербелуіне деген қатысы бойынша. Сонымен қатар «энергия» ұғымының дамуында негізгі кезең масса мен энергия арасындағы байланыстың E=mc² қалыптасуы болып табылады. Бұл қатыс әмбебап. Ол тіпті өте ұсақ микробөлшектерде үнемі E=mc² өрнекке ие материя қозғалысының белгілі түріне ие екенін көрсетеді. Әсіресе маңызды практикалық мағына ядролық энергияның дамуымен байланыста қатыс алды, сондықтан ол ядролық реакциялардың энергетикалық баллансын есептеуінің негізінде жатады. Ғылымның кейінгі дамуында ядролардың құрылымы мен элементарлық бөлшектердің қозғалысын оқумен байланыста «байланыс энергиясы» ұғымы шығарылды.

Осылай «жұмыс» және «энергия» ұғымдарының ғылыми мағынасының дамуымен байланыста айқындалады және жинақтап қорытылады. [2]

1. 2 Қазіргі физикадағы «жұмыс» пен «энергия» түсініктерінің мәні мен мағынасы

«Жұмыс» пен «энергия» түсініктерінің мәні мен мазмұны туралы олардың жоғары оқу орны студенттері үшін физикалық оқу құралдарында және оқулықтарда, энциклопедиялық анықтамалықтарда ой - пікірлер айтылады. Осы түсінікті анықтап талдауда «жұмыс» пен «энергия» қазіргі физикада өзімен бірге ұсынылатын тәсіл жасауға болады.

«Жұмыс» пен «энергияның» мазмұны басқа ғылыми ұғымдар сияқты өзгеріссіз қалмайды. Ғылымның даму шегінде осы ұғым ашылады. «Жұмыс» термині екі мағынада қолданылады. Кең мағыналы сөзде «физикалық жұмыс» туралы айтқанда үрдіс деп түсінетін мазмұн бір түрлі қозғалысты басқаға немесе бір денеден екінші денеге (немесе денелер жүйесіне) қозғалыс беруі болып табылады. Осы уақытта жұмыспен бірге бұл үрдісті сандық сипатта түсінеді. Сондықтан әрбір қозғалыс түрімен белгіленген энергия түрі сәйкес келеді, бірақ жұмыс әрқашан энергия өзгеруінің үрдісі немесе оның бір денеден басқа денеге берілуі сияқты анықталады . «Жұмыс» ұғымының мәні сол сияқты денеге емес, дене жүйесіне де емес, әр түрлі үрдіске қатысты, таза механикалық жұмыс жағдайында дене қозғалысы үрдіске күш әрекетін қолданады, нәтижесінде жүйе бір күйден басқа күйге өтеді. Қандай да бір қозғалыстың (немесе энергияның) тәуелділікте басқаға өзгереді, әр түрлі жұмыс түрін айырады және формула шығады, сәйкес келетін жұмыстың жоғарылығын анықтайды (механикалық, электрлік токтың, электрлік зарядтың ауысуы жөнінде электрлік шеңбердің күші, электрондардың шығуы және т. б. ) .

Әр түрлі жұмысты шығару үшін формуланы талдау «күштің қорытып жинақтауы» мен «координаттардың қорыта жинақтауы» ұғымдарын енгізуіне алып келді. Бұл физикалық жұмыстың барлық түрлері үшін жалпы формуланы табуға мүмкіндік береді:

;

мұндағы - күштің қорыта жинақтауы, - координаттардың қайта қорытуы.

«Жұмыс» ұғымы денелердің ішкі энергиясы өзгеруінің макрофизикалық формасы жұмыс деп аталатын термодинамикада, жылу беру деген атау алған микрофизикалық формадан айырмашылықта ерекше мәнге ие. Физикалық жұмыс денелердің немесе зат бөлшектерінің немесе өрістердің өзара әрекеттестігінде жасалынады (мысалы жарықтың заттармен өзара әрекеттестігінде электрондардың шығу жұмысы, электрлік өрісте зарядталған бөлшектердің орын ауыстыруы бойынша жұмыс, ауыртпалық өрісте күш жұмысы және т. б. ) . Жұмыс нәтижесі денелердің, бөлшектердің немесе өрістердің энергиясының өзгеруі болып табылады, ал жасалынған жұмыстың шамасы энергияның өзгеру шамасына тең болады. [3]

Энергия күрделі ұғымдардың бірінен саналады. «Энергия» ұғымы «жұмыс» және «қозғалыс» ұғымдарымен тікелей байланысты. Тек қозғалыстағы денелер ғана жұмыс істеуге қабілетті.

Мысалы, сығылған серіппенің кері тебілу барысында денелер қозғалысқа келіп, жұмыс істеледі. Бұдан сығылған серіппенің жұмыс істеуге қабілетті екенін көреміз.

Егер дене жұмыс істеуге қабілетті болса, онда оның энергиясы бар деп айтады. Дененің жұмыс істеу қабілетін нақты көрсететін физикалық шама энергия деп аталады.

«Энергияның» көптеген анықтамасын талдаудан «жұмыс» ұғымының мағынасын толық ашатын, берілген ұғымның қысқаша анықтамасын беруге күрделі болатын қорытынды шығаруға болады. Анықтамалардың әрқайсысы тек осы күрделі ұғымның бір жағын ғана ашады. Бұл жағдай «осы күні энергия деген не екені физиктерге белгісіз. Қосқанда сол бір сан шығатын белгілі сандық шамаларды есептеу үшін формула бар екенін білеміз. Бұл бізге не механизм туралы, не түрлі мүшелерінің формуласында пайда болу мәселесі туралы да айтпайтын назар аударатын бір нәрсе» деген Фейнман айтқан пікір үшін айғақ болды.

Бірақ бұл пікірмен келісуге болмайды. Энергияның жалпы анықтамасының жоқтығы біздің энергия туралы білмейтінімізді көрсетпейді. Физикада энергия - физикалық шама деп жалпыланған. Бұл нені сипаттайды?

«Энергия» ұғымының мазмұнының маңызды жағы, ол координаттар мен жылдамдық бойынша, температура, қысым және көлем, магниттік және электрлік өріс кернеулігі, тағы басқалар бойынша анықталған жүйе күйінің бір мәнді функциясы болып табылады, демек шамалар, қозғалыстың сол немесе басқа формасын көрсететін өзгеру. Энергия - материяның бір түрден екінші түрге барлық айналуларындағы оның қозғалысының ортақ өлшеуіші.

Материалдық жүйенің кез келген ауысуына бір күйден басқаға әрқашан қатаң энергияның белгілі өзгеруі сәйкес келеді. Егер өзгеру қатарына шыдаған жүйе бастапқы күйіне оралса, онда барлық үрдістің нәтижесінде жүйе энергияларының жалпы өзгеруі нөлге тең болады. Онда қандай да үрдістер өтсе де, оңашаланған жүйенің энергиясы тұрақты. Бұл жағдай энергияның сақталу заңын көрсетеді.

Бір материя қозғалысының формасынан басқаға орын ауыстыру облысына қатысты көп санды физикалық тәжірибелер жүйеге әсер ететін механикалық, жылулық, электрлік және басқа ықпал арасындағы эквивалентті қатыс бар екенін көрсетеді. Бұл оңашаланған жүйеде кез келген өзгерісте тұрақты болып қалатын физикалық шама - энергия көмегімен физикада қарастырылған қозғалатын материяның нақты түрлерін сипаттауға мүмкіндік береді. Соңғы энергияның «қозғалыс шамасы», демек олардың өзара орын ауыстыруында өзгеріссіз болып қалатын қозғалыстың түрлі физикалық түрлерінің жалпы сипаттамасы болып табылатынын көрсетеді.

«Энергия» ұғымының мазмұны туралы жоғарыда айтылғандарды қорытуға болады: энергия күйдің бір мәнді функциясын көрсетеді, өзгеру жүйеге әсер ететін барлық сыртқы ықпалдың механикалық эквиваленттердің қосындысын анықтайды.

Оңашаланған жүйенің энергиясы осындай жүйеде өтетін кез келген өзгерулерде тұрақты болып қалады. Демек, энергия қозғалатын материяның түрлі нақты формаларының жалпы сипаттамасы болып табылады, өзара айналуда шама өзгеріссіз қалады. Қазіргі физикада физикалық қозғалыстың түрлі формаларымен сәйкес келуде энергияның келесі түрлерін ажыратуға болады: механикалық, денелердің ішкі энергиясы, электромагниттік, гравитациялық өрістің энергиясы. [4]

1. 3 «Энергия» және «жұмыс» ұғымдарын жалпы білім беретін толық мектептің түлектерінің білу жағдайы

Оқушыларда ғылыми түсініктердің жүйесін қалыптастыру - олардың ғылыми білім құралдарының маңызды элементтерінің бірі. Ұғымдарды меңгермейінше, ұғымдардың арасындағы байланысты білдіретін заңдар мен теорияларды саналы меңгеру мүмкін емес. Оқушылардың ұғымды меңгеруі туралы пікір айтуға болатын негізгі өлшемдердің сапасында мыналарды белгілеуге болады:

оның анықтамасында немесе белгілі оқушылардың нышандарын санауда көрсетілген ұғымдардың маңызды нышандарын білу;
маңызды емес нышандардан маңызды нышандарды айыра білу шеберлігі;
басқалар мен берілген ұғымның қатысы мен маңызды байланысын білу;
танымды және практикалық тапсырмалардың түрлерін шешуде ұғымды қолдану шеберлігі;
ұғымды жалпылау шеберлігі.

Ұғымды қалыптастырудағы мұғалім жұмысының жетістігі көбінесе ұғымдарды қалыптастыруды қалай түсінетіні және «жоғары деңгейге» тәуелді (критерийлер), орта мектепті бітірген кезде ұғымның оқушыларда қалыптасуы болып табылады. Оқулықты оқу нәтижесінде «жұмыс» және «энергия» ұғымдарын қалыптастыру мәселесін тұрақтандыруға болады, физиканы үйренгеннен кейін жалпы білім беретін мектептің жалпы курсында оқушылар мыналарды меңгеруге тиісті:

«Жұмыс» ұғымы үшін:

«Физикалық жұмыс» ұғымы екі мағынаға ие: біріншіден, бұл қозғалыстың (энергияның) бір түрінен басқа түрге өзгеру үрдісі немесе қозғалыстың (энергияның) бір жүйеден басқа жүйеге берілуі; екіншіден - жұмыс берілген үрдістің сандық сипаттамасы болып табылады.
Мектеп бағдарламасында қаралатын физикалық жұмыстың нақты түрлерін білу.
Жұмыстың әр түрі орындалатын кездегі шарттарды білу.
Жұмыстың әр түріне сәйкес келетін үрдістердің мәнін білу.
Жұмыстың әр түрінің шамасын анықтауға арналған формулаларды білу, жұмысты шығару үшін формулаларды қолдану шеберлігі.

«Энергия» ұғымы үшін:

Энергия - олардың бір түрден басқа түрге айналуында материя қозғалысының жалпы шамасы.
Оларды құрайтын компоненттер мен энергияның негізгі түрлерін білу.
Энергияның бір түрін басқа түрінен айыратын белгілерін білу.
Энергияның оқытылатын түрлерін есептеу формулаларын білу, олар арқылы энергияны анықтау шеберлігі.
Айналудан әрқайсысы өтетін шартында энергияның (қозғалыстың) айналу қабілетін білу.
Энергияның сақталу және айналу заңдарын түсіну.
Оның ғылым мен техникадағы рөлін түсіну.
Осы байланысты көрсететін «энергия» ұғымының басқа ұғымдармен және формулалармен негізгі байланысын білу.
Энергияның өлшем бірлігін және оның негізгі түрлерін есептеу қабілетін білу.
«Энергия» ұғымын «жұмыс», «күш», «күш импульсі» ұғымдарынан дифференциалдау шеберлігі. [5, 6]

2. Жалпы білім беретін толық мектептің физика курсында «жұмыс» және «энергия» ұғымдарын қалыптастыру әдістемесі

2. 1 Мектепте «жұмыс» және «энергия» ұғымдарын қалыптастырудың негізгі кезеңдері

«Жұмыс» және «энергия» ұғымдарын түсіну физиканың негізгі ұғымдарының санына кіреді. Бұл екі ұғым бір - бірімен тығыз байланысты.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.