Жерді арақашықтықтан зерделеу

Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Жерді арақашықтықтан зерделеу
2. Картография және геоинформатика ЖАҚЗ.дің байланысы
3. ЖАҚЗ.дің ГАЖ.бен байланысы
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Картография және геоинформатикадағы Жерді арақашықтықтан зерделеудің байланысы ғарыштық түсіріс арқылы алынған әуесурет мәліметтері бойынша, географиялық нысандарды, құбылыстарды, процесстерді картаға түсіру және зерттеу. Жаңадан түсірілген әуеғарыштық түсірілімдер топографиялық карталарды жиі жаңартуға өте ыңғайлы болып келеді, бұл біздің мемлекетімізде картографиялау үшін басты мәселе болып отыр.
Карталарды өңдеу үшін ғарыштық суреттерді қолдану редакциялық және құру процестерінің уақытын азайтады, негіздерді таңдап алу, аумақтардың спецификасымен танысу жұмыстарына қажет уақыт азаяды, генерализация жеңілдетіледі. Бір уақытта карталардың дәлдігі мен нақтылығы жоғарылатылады. Жерді ара қашықтықтан зерделеу(АЗ) - бұл ғарыштық серіктерінде орнатылған құралдар арқылы ақпарат алу. АЗ– ГАЖ (географиялық ақпарат жүйесін) жеделділігі мен өзектілігін қамтамасыз ететін негізгі көз. ГАЖ қазіргі даму бағыттарының бірі болып ГАЖ-технологиясын ара қашықтықтан зерделеу мəліметтерін өңдеумен жақындастыру табылады.
Ара қашықтық əдістер тіркейтін құралдардың зерттелетін нысандардан едəуір қашықтығымен (қашықтығы жүздеген жəне мыңдаған километрмен өлшенеді) ерекшеленеді. Бұл арқылы жер бетін максималды шолып, беттің максималды үйлестірілген бейнесін алуға мүмкіндік туады.
Географиялық міндеттерде қолданылатын арақашықтық негіз əр түрлі тақырыптық карталарда сандық жəне ұқсас түрде ұсынылған, ара қашықтықтан зерделеу(АЗ) деректері мен олардың өңдеу жəне интерпретациялау нəтижелерінің ұтымды бірлестігі болып анықталады.
Біршама табиғи жолмен ара қашықтықтан зерделеу жүйесі үшке бөлінеді: ара қашықтықтан зерделеу деректерін жинау, ара қашықтықтан зерделеу деректерін өңдеу жəне оны тақырыптық интерпретациялау
Ара қашықтықтан зерделеу жүйесінің дамуы қоршаған ортаның өзгеруімен анықталады– авиацияның, ғарыштың, құрал құрастыру(АЗ мəліметтерін алу жүйесі), электронды-есептегіш (компьютер) техникасының, ақпараттарды өңдеудің компьютерлік технологиялары(АЗ мəліметтерін өңдеу жүйешесі), Жер туралы ғылымдар– геология, геофизика, география, ландшафтану, топырақтану, гидрология, ботаника жəне т.б. (АЗ мəліметтерін интерпретациялау жүйешесі) даму деңгейімен.

1. Көшімова А.Ғ. Географиялық зерттеулердегі əуеғарыштық əдістер: Оқу құралы.- Алматы: Қазақ университеті, 2006. – 120 б.
2. Н.Керімбай «Геоинформатика негіздері», Алматы: Қазақ универсиеті 2007.[6-7б]
3. Н.Керімбай «Сандық картография», Алматы Қазақ универсиеті, 2012 .[5-6, 80 б]
4. Рысбеков Қ.Б., Айтқазинова Ш.Қ. Аэроғарыштық түсіріс әдістері. Оқу құралы. – Алматы: ҚазҰТУ