Болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлаудың педагогикалық шарттары

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 34 бет
Таңдаулыға:

болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлаудың педагогикалық шарттары

КІРІСПЕ

Зерттеудің көкейкестілігі. Бүгінгі күні елімізде жаһандану үдерісінде бірнеше стратегиялық қадамдар жасалып, саяси, экономикалық, мәдени жүйенің өзгеруі әсерінен Қазақстанның нарықтық экономика жағдайында демократиялық жолмен дамуы білім беру кеңістігінде де келелі өзгертулер енгізуде.

Ел Президентінің «Қазақстан - 2030» стратегиялық бағдарламасында барлық Қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі, әл-ауқатының артуы және елдің денсаулығын жақсарту міндеттерімен бірге жас ұрпаққа білім мен тәрбие беру мәселесі ерекше атап көрсетілген. Қоғамда еңбекқор, кәсіби даярлығы талапқа сай, кәсібін терең түсінетін, өзінің білімі мен іскерлігін жан-жақты қолдана білетін мамандар даярлау қажеттігі туады. Өйткені, кез келген мемлекеттің жоғарғы мектебінің маңызды әлеуметтік міндеті болашақ маманның өз мүмкіндіктерін көрсете алуына мүмкіндік береді. Осы айтылған міндеттер - кәсіби мамандар дайындайтын жоғары оқу орындарының алдында тұрған негізгі алғы шарттар болып табылады.

Қазақстан Республикасында техникалық және кәсіптік білім беруді дамытудың 2008-2012 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының мақсаты ел экономикасын қабілетті мамандармен қамтамасыз ету үшін техникалық және кәсіптік білім беру жүйесін модернизациялау. Білім беру жүйесіндегі кез-келген жаңалық оқу үдерісін ұйымдастыру мен жоспарлауда түбірлі өзгерістер алып келеді. Сондықтан, қазіргі қоғамдық өзгерістерге сай даму қарқыны болашақ мамандарды даярлау барысында рухани, ұлттық болмысты қалыптастыруда білім беру моделін жаңаша құруды қажет етуде. Мұндай туындаған қажеттіліктер болашақ бакалаврларды ұлттың рухани қазынасымен, өнеге-өнерімен сусындатуды талап етеді. Осы орайда болашақ технология пәні мұғалімдері іс-әрекетінің, бейнесінің заман талабына сай өзгеруі, олардың бойында кәсіби мәнді сапалар қалыптасып, тұлғасының дамуы көзделеді.

Болашақ маманның кәсіби даярлығын қалыптастыру жән өзін-өзі әрі қарай үздіксіз білім алу арқылы дамытуын жоғары оқу орындарындағы оқу-тәрбие үдерісінің заңдылықтарын, студенттерді оқыту технологиясын ашып көрсету, маманның іс-әрекет моделін құрылымдау С. И. Архангельский, В. П. Беспалько, В. А. Сластенин, С. Я. Батышев, А. П. Сейтешев, П. Р. Атутов, В. Д. Симоненко еңбектерінде қарастырады.

Қазақтың ұлттық өнері негізінде мәдениет пен даму заңдылықтарын тарихи - философиялық, фольклорлық-этнографиялық тұрғыдан зерттеген Л. Гумилев, Ә. Қоныратбаев, Х. Арғынбаев, Н. Сәрсенбаев, С. Қасқабасов, М. Балтабаев, Б. Байжігітов, т. б. ғалымдардың құнды еңбектерін атауға болады.

Кейінгі жылдары Қазақстандық ғалымдардың еңбектерінде оқушылар мен студенттердің тәрбиесін жетілдіру мақсатында өнер түрлерін пайдалану жолдары қарастырылып, педагогикалық мүмкіндіктері ашып көрсетілген. Мәселен, Т. А. Қышқашбаев, Р. К. Дүйсембінова зерттеулерінде халық музыкасы, Д. А. Кемешев, Ұ. М. Әбдіғапбарова т. б. бейнелеудегі қолөнер арқылы тәрбие беру мәселелері сипатталады.

Жоғары педагогикалық оқу орындарында болашақ мамандарды кәсіби даярлау жолдары мен әдістеріне Е. С. Асылханов, Г. Ж. Меңлібекова, Ы. Наби, Б. К. Момынбаев, А. Б Абибулаева, И. Б. Сихымбаев, В. В. Егоров, Е. Ш. Қозыбаев, О. Сыздық, Б. Т. Кенжебеков, К. К. Болатбаев, К. Болеев, К. Ж. Каракулов, А. А. Жолдасбеков, Б. А. Оспанова, С. М. Кеңесбаев, С. Т. Каргин, У. Ш. Ибрагимов, Б. Мухамеджанов, Ж. Ж. Жанабаев т. б. ғылыми еңбектерінде ішінара тоқталып, талдаулар жасаған. Сонымен қатар жоғары білімді мамандар даярлау ерекшеліктерін К. А. Дүйсенбаев, У. Н. Нышаналиев, С. З. Қоқанбаев, М. Қозыбақов, Г. Ш. Альназарова, А. Қ. Қозыбай, С. А. Жолдасбекова және т. б. зерттеулерінде технология пәні мұғалімдерінің даярлығын жетілдіру мәселелерін қарастырған.

Қазақ халқының сәндік-қолданбалы өнерін оқушыларға үйрету бойынша, Б. Алмұхамбетов, С. А. Жолдасбекова, Ф. Жұмабекова, А. Д. Райымқұлованың еңбектерінде сәндік-қолданбалы өнердің оқушыларға көркемдік, әсемдік, эмоционалдық сезімін дамытуға эстетикалық тәрбие берудегі мүмкіндіктері қарастырылады. Е. Асылханов қазақтың қолданбалы өнерінде көрініс алған ұлттық мәдениеттің, әдет-ғұрыптар мен салт-дәстүрлер арқылы эстетикалық тәрбие, оқушылардың адамгершілік сапаларын қалыптастыру факторына тоқталса, М. Мырзақанов сәндік-қолданбалы өнердің жасалу техникасы мен технологиялары арқылы оқушылардың шығармашылық белсенділігін дамытуды қарастырады. М. Ж. Қозыбақовтың еңбегінде болса сәндік-қолданбалы өнер түрлерін студенггерді көкем еңбекке баулудың дидактикалық бағыттарын зерделейді. Балалар мен жастардың қолөнер бұйымдарын жасаудағы іскерліктерін қалыптастырып қабілеттерін жетілдіруге, шеберліктерін шыңдауға аса мән береді. Қ. Ералин, Қ. Ижанов, Р. Қанапьянова, А. Манабаева, Ұ. Әбдіғапбарова зерттеулерінде қазақтардың осы өнер түріне балалар мен жастарды үйретудің жолдарын саралап көрсетуге талпынады. «Сәндік-қолданбалы өнер» түрлерінің мазмұнын, ерекшеліктерін, функцияларын, принциптерін айқындайды, мүмкіндіктеріне тоқталады.

Халқымыздың қолөнері арқылы студенттер мен мектеп оқушыларын оқыту, тәрбиелеу мәселесіне еңбектер арналғанымен, (атап айтсақ, М. Орынбеков, Қ. Мұқанов, К. Ш. Нұрланова, К. О. Жеделов, С. Толыбеков, С. Төленбаев, М. Өмірбекова, Б. Байжігітов, т. б. ) олар халық қолөнерін үйрету және сол арқылы өмірге даярлау мәселелерін шешуді ғана зерттеу нысаны етіп алған.

Жоғарыда аталған авторлардың еңбектеріне талдау жасау барысында болашақ технология пәні мұғалімдерінің оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулу мәселелері жеткілікті түрде толығымен зерттелмегені анықталды. Осыған орай, жоғары оқу орындарының маңызды міндетінің бірі кәсіптік оқыту мамандығы бойынша студенттерді дайындауда халқымыздың ұлттық қолөнерінің бір түрі - сәндік-қолданбалы өнерге үйрету болғандықтан, аталмыш мәселе төңірегінде арнайы зерттеу жүргізу қажеттігі анықталды.

Оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға болашақ мұғалімдерді үйрету, бір жағынан, қазіргі кездегі әлеуметтік-экономикалық үрдістер және оқытуды соған бейімдеу мәселесімен астарласып жатса, тағы бір жағынан, жастар арасындағы сәндік-қолданбалы өнерге көзқарастағы ауытқулар, өнерге деген талап пен талғамның өзгеруіне байланысты туындап отыр. Осыған орай, ғылыми зерттеулерді, жоғары оқу орындарына арналған оқулықтарды, оқу-әдістемелік құралдар мен бағдарламаларды зерделеу барысында оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға болашақ мұғалімдерді кәсіби даярлау қажеттілігі мен бұл туралы арнайы теориялық зерттеудің болмауы. Сонымен қатар ЖОО-да болашақ технология пәні мұғалімін оқушыларды сәнді-қолдабалы өнерге кәсіби даярлау әдістерінің қажеттігі мен бұл қажеттілікті жүзеге асыруға негіз болатын арнайы педагогикалық шарттардың болмауы арасында қайшылық бар екені байқалды. Бұл қайшылықтардың шешімін іздестіру бізге зерттеу проблемамызды анықтауға және тақырыпты «Болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлаудың педагогикалық шарттары» деп алуымызға себеп болды.

Зерттеу объектісі: жоғары оқу орнында болашақ технология пәні мұғалімін кәсіби даярлау.

Зерттеу пәні: болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлау үдерісі.

Зерттеу мақсаты: болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлауды теориялық тұрғыда негіздеу, педагогикалық шарттарын айқындау және оны эксперимент жүзінде тексерістен өткізіу.

Зерттеудің ғылыми болжамы:

егер:

-болашақ технология пәні мұғалімдерінің оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлығының әлеуметтік-мәдени алғы шарттары, қазіргі күй-жайы, мазмұны теориялық негізделсе;

-сәндік-қолданбалы өнерді меңгеруде өзіндік дербес жұмыстар мазмұны анықталып, педагогикалық шарттары айқындалса және практикалық жүзеге асырылу әдістемесі жасалынса, онда болашақ технология мұғалімін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлау барысы жетілдіріледі, өздігінен дербес шығармашылық ізденіске дағдыландырады, өйткені болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлау үдерісі тиімді болады.

Зерттеу міндеттері:

- болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлауды теориялық тұрғыда негіздеу;

- оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға болашақ технология пәні мұғалімдерін кәсіби даярлаудың мазмұндық-құрылымдық моделін жасау;

- болашақ технология пәні мұғалімдерінің оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлығын жетілдірудің педагогикалық шарттарын айқындау;

- болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлаудың әдістерін ұсынып, оның тиімді жолдарын тәжірибелі-эксперименттік жұмыс барысында сынақтан өткізу.

Жетекші идея: болашақ технология пәні мұғалімдерінің оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлығын теориялық тұрғыда негіздеу және әдістемелік нұсқаулармен қамту оның кәсіби құзіреттілігі мен шығармашылық танымын жетілдіре түседі.

Зерттеудің әдіснамалық және теориялық негіздері жеке тұлғаның іс-әрекеті туралы философиялық, психологиялық теориялар; таным теориясы; жеке тұлғаны қалыптастыру туралы психологиялық-педагогикалық ой-тұжырымдар; кәсіптік педагогикалық білім беру теориясы, сәндік-қолданбалы өнер туралы тарихи-педагогикалық зерттеулер; оқыту мен тәрбиелеудегі іс-әрекеттік және тұлғалық-бағдарлық қатынастардың психологиялық тұжырымдамалары, іс-әрекет теориясы, біртұтас педагогикалық үдеріс теориясы

Зерттеу көздері: зерттеу проблемасына қатысты философтардың, психологтардың, педагогтардың, әдіскерлердің еңбектері; Қазақстан Республикасы Үкіметінің ресми материалдары, Білім және ғылым министрлігінің жоғары білім беру мәселелері туралы нормативтік құжаттар мен оқу кешендері (тұжырымдамалар, стандарттар, типтік оқу бағдарламалары, оқулықтар және т. б. ) ; педагогтардың ғылыми жетістіктері мен озық тәжірибелері; ғылыми-педагогикалық мерзімді басылымдар; сонымен бірге автордың педагогикалық және зерттеушілік іс-тәжірибесі.

Зерттеу әдістері: Зерттеу проблемасы бойынша психологиялық, педагогикалық, философиялық әдебиеттерге теориялық талдау жасау, оқу-әдістемелік кешендерге, бағдарламаларға, аудиториядан тыс жұмыс формаларына, озық педагогикалық технологиялар мен іс-тәжірибелерді талдау жасау, диагностикалық әдістер (сауалнама, сұхбат, бақылау, тестілеу), практикалық әдістер (өнімдерге талдау жасау, салыстыру), тәжірибелік-эксперимент деректерін статистикалық өңдеу.

Зерттеудің ғылыми жаңалығы мен теориялық мәнділігі:

- болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлаудың әлеуметтік-мәдени алғышарттары нақтыланып, оның қазіргі жағдайын талдау теориялық тұрғыда негізделді;

- оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға болашақ мұғалімдерді кәсіби даярлаудың мазмұндық-құрылымдық моделі жасалып, оның компоненттері, көрсеткіштері анықталды;

- болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуда кәсіби даярлаудың педагогикалық шарттары айқындалды;

- болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлаудың әдістері ұсынылып оның тиімділігі тәжірибелі-эксперименттік жұмыс барысында тексерілді.

Зерттеудің практикалық мәні:

- жоғары педагогикалық оқу орны студенттерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлаудың педагогикалық шарттарын іске асыру мақсатында «Қазақтың сәндік-қолданбалы өнері» атты элективті курстың бағдарламасы жасалды және оның тиімділігі іс-тәжірибеде тексерілді;

- жоғары педагогикалық оқу орындары студенттерінің оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлығының теориясы мен практикасына арналған «Казақтың сәндік-қолданбалы өнері», «Белдікті бұйымдарды конструкциялау мен модельдеу», «Тігін материалдарын көркем өңдеу» әдістемелік құралдары дайындалды және сынақтан өткізілді;

- болашақ технология пәні мұғалімдерінің оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлау үшін «Өнер - ұлттық тағылым» атты үйірме жұмысының бағдарламасы жасалып, жоғары оқу орындары тәжірибесіне ендірілді.

Зерттеу нәтижелерін жоғары педагогикалық оқу орындарының кәсіптік білім мамандық шеңберіндегі 050120-«Кәсіптік білім» мамандығы бойынша студенттер даярлайтын факультеттерде пайдалануға болады

Қорғауға ұсынылған негізгі қағидалар :

1. Болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік қолданбалы өнерге баулуға даярлықтарын қалыптастырудың теориялық негіздері әлеуметтік-мәдени алғышарттары мен мазмұнын талқылау арқылы сипатталуы;

2. Болашақ технология пәні мұғалімін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлықтарын қалыптастыру моделінің негізделуі және оны сипаттайтын өлшемдері мен көрсеткіштері;

3. Жоғары оқу орындарында болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлаудың педагогикалық шарттарын пайдалану бұрыннан қалыптасқан сәндік-қолданбалы өнер дәстүрін меңгерту және ғылыми тұрғыда сапасын арттырып жетілдіру негізінде жүзеге асады.

4. Оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға студенттерді кәсіби даярлауға арналған оқу-әдістемелік кешен (оқу бағдарламалары, элективті курс бағдарламалары, оқу құралдары, оқу-әдістемелік нұсқаулар т. б. ) болашақ мұғалімге өз мамандығын жетік меңгеріп шығуына септігін тигізеді.

Зерттеудің негізгі кезеңдері:

Зерттеудің бірінші кезеңінде (2004-2006 жж. ) зерттеу жұмысының мақсаты мен міндеттері, обектісі, пәні, құндылығы, болжамы, ғылыми жаңалығы, практикалық маңыздылығы анықталды, тәжірибелі-эксперименттік жұмыстың жоспары әзірленіп, кезеңдері айқындалды, психологиялық, педагогикалық, философиялық әдебиеттерге талдау жасалды, қарастырылып отырған мәселенің қазіргі жағдайына шолу жасалды, қазақтың сәндік-қолданбалы өнеріне байланысты материалдар жинақталып, айқындау эксперименті ұйымдастырылды.

Зерттеудің екінші кезеңінде (2006-2008 жж. ) Болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлау бойынша білім беру мазмұны, оқу жоспарлары, бағдарламалар, оқу-әдістемелік құралдар талданды, жоғары педагогикалық оқу орнының оқу-тәрбие үдерісінде технология пәні мұғалімдерінің оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлығын жетілдіру әдістері ұсынылды. Осы негізде болашақ мұғалімдердің оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлауға арналған элективті курс бағдарламасының мазмұны әзірленді, зерттеу нәтижесі тәжірибеден өткізілді.

Зерттеудің үшінші кезеңінде (2008 - 2010 жж. ) алдын ала жасалған қорытындыларға түзетулер ендірілді, эксперимент материалдары жүйеге келтірілді, соның негізінде теориялық тұжырымдар құрылды, педагогикалық эксперимент нәтижесінде алынған деректер статистикалық өңдеуден өткізіліп, қорытындыланды және зерттеу жұмысын жүйелеу жұмыстары жүргізілді.

Зерттеу базасы:

Тәжірибелі-эксперимент жұмысы Қ. А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті, М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті, Шымкент әлеуметтік педагогикалық университетінде жүргізілді.

Экспериментке 492 студент қатысып, оның 252-і эксперимент тобында, ал 240-ы бақылау тобында болды.

Зерттеу нәтижесінің дәлелділігі мен негізділігі:

Автордың педагогикалық зерттеуінің ғылыми негізделуімен, зерттеу тақырыбына сәйкес өзара байланыстағы әдіс-тәсілдерді нақты қолдануымен, эксперимент бағдарламасының педагогикалық мақсатқа сәйкестілігімен, бастапқы және соңғы нәтижелердің қорытылуымен, олардың тиімділігін 050120-«Кәсіптік білім» мамандықтары бойынша оқу-тәрбие үдерісіне енгізілуімен тексеріліп қамтамасыз етілді.

Зерттеу нәтижелерін сынақтан өткізу және практикаға ендіру. Зерттеудің негізгі баптары мен нәтижелері эксперимент барысында жүзеге асты және диссертацияның негізгі қағидалары халықаралық ғылыми-практикалық конференцияларда (Алматы қаласы, 2007ж., Астана қаласы, 2009 ж., Шымкент қаласы, 2009ж. ), жоғары оқу орындары профессор оқытушыларының ғылыми-теориялық конференцияларында (Кентау қаласы, 2006 ж., Шымкент қаласы, 2007 ж. ) баяндалды.

Басылым көрген оқу құралдары мен әдістемелік құралдарда, мерзімді ғылыми-педагогикалық басылымдарда («Хабаршы» Қ. А. Ясауи атындағы ХҚТУ, 2005; «Білім» 2006, 2007, 2008; «Хабаршы» Астана, ЕГИ, 2007; «Хабаршы» Е. Букетов атындағы ҚарМУ, 2007; «Ұлт тағылымы» 2009; Білім-Образование, №2, 2010; «Университет жаршысы» Ш. Арабаев атындағы Қырғыз мемлекеттік университеті, 2009; Зерттеуші-Исследователь. Ғылыми журнал, 2010) көрініс тапты.

Зерттеу нәтижелері республикалық бірқатар жоғары оқу орындарының оқу үдерісіне енгізілді. Зерттеу материалдары бойынша 26 еңбектер жарияланды. Соның ішінде 3 оқу-әдістемелік құрал, 1 әдістемелік құрал, 2 оқу бағдарламасы, 21 ғылыми мақала бар.

Диссертацияның құрылымы: Диссертация кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімі мен қосымшалардан тұрады.

Кіріспе бөлімде зерттеудің көкейкестілігі, мақсаты мен міндеттері, нысаны, пәні, міндеттері, ғылыми болжамы, жетекші идеясы, әдіснамалық және теориялық негіздері, әдістері мен негізгі кезеңдері беріліп, ғылыми жаңалығы, теориялық және практикалық мәнділігі, қорғауға ұсынылған қағидалар, зерттеу нәтижелерінің дәлелділігі мен негізділігі, талқылануы және жүзеге асырылуы баяндалады.

«Болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлаудың теориялық негіздері» деп аталатын бірінші бөлімде технология пәні мұғалімдерінің оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлаудың мән-маңызы ашылып, педагогикалық, психологиялық аспектілері баяндалып, бұл мәселенің қазіргі зерттелу жағдайына талдау жасалды және оқу-тәрбие үдерісінде алатын орны мен қызметі анықталды, оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуда студенттердің кәсіби даярлығының мазмұндық-құрылымдық моделі құрылып, өлшемдері мен көрсеткіштері, деңгейлері негізделді.

«Болашақ технология пәні мұғалімдерін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнерге баулуға кәсіби даярлаудың тиімді жолдары» атты екінші бөлімде жоғары оқу орындарында болашақ техология пәні мұғалімдерін кәсіби даярлаудың педагогикалық шарттары айқындалып, оларды іске асыру әдістемесі көрсетілді, элективті курс бағдарламасының мазмұны берілді. Тәжірибелі-эксперимент жұмысының мазмұны баяндалып, оның нәтижелеріне талдау жасалды.

Қорытындыда теориялық және эксперименттік жұмыстың нәтижелеріне негізделген тұжырымдар мен ғылыми тұрғыдан ұсыныстар берілді.

Қосымшаларда элективті курстың бағдарламалары, эксперимент материалдары, сабақ үлгілері келтірілді.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

Болашақ маманның бүгінгі әлеуметтік білім беру кеңістігіне сай білім алуы мен іскерлікті, жеке тұлғалық және кәсіби сапалық қасиеттерді меңгеруі қоғамның негізгі талабы ретінде қарастырылуда. Ал, жоғары білімді педагог маман ғана қоғам мен экономиканың, әлеуметтік және мәдени өркендеуіне үлес қосатын ұрпақ тәрбиелей алады.

Заманауи жаңа технологиялық дәуірдің негізгі ерекшелігі-технологиялық мәдениеті мен ұлттық дәстүр бойында қалыптасқан тұлғаны мектеп қабырғасынан тәрбиелеуді қажет етеді. Бұл міндеттің білім берудегі және кәсіптік дайындықтағы өз шешімін табуының көрінісі ретінде Қазақстан Республикасы орта білім мемлекеттік стандарты «Технология» білім саласының басты мақсатында оқушылардың өздігінен еңбек етуіне ықпал ету, оларды әр түрлі материалдарды өңдеуге үйрету барысында қазіргі заманғы технологиялық үдеріске және бұйымдарды көркем жобалауды орындауына қатыстыру қажеттілігі көрсетілді.

Әлемдік тәжірибеде ғылыми білімнің жаңа саласы - технологиялық білімнің қалыптасуы қазіргі мектептердегі осы өзгерістерге себеп болды. Сондықтан, білім беру саласында мектептегі технологиялық білім беру барысында оқушыларды сәндік-қолданбалы өнеріне баулуда шығармашылығын дамытуды басқару мұғалімнен осы педагогикалық іс-әрекет түріне тиісті дайындығы болуын талап етеді. Ол іс-әрекеттің мазмұнына мыналар енеді: оқушыларды сәндік-қолданбалы өнеріне баулудың мақсаты мен нәтижелерін жобалау; сәндік-қолданбалы өнерге үйретудің мазмұнын, әдістерін, құралдары мен формаларын іріктеу мен модельдеу; оқушылардың сәндік-қолданбалы өнері шығармашылығын дамытудың жеке бағдарламаларын (бағыттарын) құрастыру; шығармашылық іс-әрекет барысында жоспарлау мен мониторинг жүргізу және т. б. Алайда, технология мұғалімдерінің көпшілігі әлі күнге дейін оқушыларды сәндік-қолданбалы өнеріне баулу іс-әрекетін ұйымдастыруда қиындықтарды бастан кешіп отырғандығын мойындау керек. Мұғалімдердің педагогикалық іс-әрекеттің осы түрін өз бетінше меңгеруі тиісті оң нәтиже беріп отырған жоқ.

Сонымен, мектепте өскелең ұрпақты еңбекке даярлау жүйесін дамыту қисыны оқушыларды сәндік-қолданбалы өнеріне баулу тұрғысынан алғанда, технология мұғалімдерінің педагогикалық білімін жетілдіру қажеттілігін көрсетеді.

Оқушылардың сәндік-қолданбалы өнері шығармашылығын дамыту міндеттерін шешуге болашақ технология мұғалімдерін даярлаудың құрылымы, мазмұны мен шарттарын жетілдіру тетіктерін теориялық ой екшеуінен өткізу, әзірлеу мен негіздеу үшін Қазақстандағы білім беру жүйесін дамытудың негізгі үдерістеріне талдау жасалды.

Жүргізілген зерттеулерге сай болашақ "Технология" пәні мұғалімін даярлауда кәсіптік білім бағдарламаларының мазмұны мен оны жүзеге асыруға қойылатын талаптарды атап көрсетсек:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.