Гаж класификациясы

Кіріспе
Негізгі бөлім
1) ГАЖ.ға сипаттама
2) ГАЖ.дың жіктелуі аумақты қамтуы, мақсаты және тақырыбы бойынша
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

ГАЖ-құрамына жинау, сақтау, өңдеу, аумақ туралы мәліметтер алу кіретін кешендер жүйесі. Жиналатын, сақталатын, ізделінетін және мәліметтердің реттеліп өзгертілуін кеңістікте анықтайтын жүйе.
ГАЖ-дың мәні- қалай болғанда да деректерді жинауға, деректер қорын
құруға, оларды компьютерлік жүйелерге енгізуге, сақтауға, өңдеуге,
түрлендіруге болады. Пайдаланушы сұранысы бойынша ол мәліметті көбінесе картографиялық пішінде беруге, сонымен қатар кесте, график, мәтіндер (текст) түрінде шығаруға да мүмкіндік береді.
ГАЖ түрлерінің алуантүрлілігінде оларды бірнеше негіздеу бойынша классификациялау болады. Кеңістіктік қамту, ақпараттық моделдеудің нысанымен пәндік обылысы, мәселелік бағдары, функционалды мүмкіндіктері, басқару деңгейі және басқа бірнеше белгі бойынша.
ГАЖ дегеніміз – табиғи жэне әлеуметтік-экономикалық геожүйелерді, олардың құрылымын, байланысын, динамикасын, кеңістік пен уақыттағы тіршілік етуін, географиялық білімдер мен мәліметтер банкісі негізінде компьютерлік белгілеудің көмегін зерттейтін ғылым.ГАЖ-дың мағынасы болып географиялық ортадағы кеңістік-уақыттағы ақлараттар ағыны табылады. ГАЖ-дың зерттеу әдісі ретінде кеңістік-уақыттағы акпараттық үлгілеуді айтады.Қазіргі уақытта ғылымдар жүйесінде ГАЖ технологиясы өзіне лайықты орнын алуда. Оны географиялық зерттеулерді информатизациялаудың мақсаты мен міндеттерінен көруге болады. ГАЖ-дың маңызды міндеттерінің бірі -географиялық ақпараттардың синтезі мен талдауының көптеген варианттарының орындалуына көмектесетін алгоритмдер мен бағдарламалық құралдарды құрудағы, географиялық зерттеулердің автоматтандырылуы. Ол таным әдісі ретінде жүйелік тұрғы негізінде электронды есептеу техникаларының ең жаңа жетістіктерін қолданып құрылған жүйе. Сондықтан қазіргі уақытта ГАЖ технологиясының пайдалануы табиғи және әлеуметтік-экономикалық үрдістер мен құбылыстарды үлгілейтін, олардың
ГАЖ (Геоақпараттық жүйелер) – жүйе ретінде географияны, информатиканы, ақпараттар жүйелер теориясын біріктіре отырып, картография және басқа ғылымдардың тоғысқан жерінде пайда болды. Географиялық ақпараттық жүйе кеңістік базасының құрастырушысы және әркелкі мәліметтер мен ақпараттарды біріктірудің негізі ретінде аумақтық басқармалардағы шешімдерді қабылдаудың басты элементі болып саналады. Әлемдік тәжірибе табиғи ресурстарды, инфрақұрылымдарды,қоршаған ортаның ахуалын, жалпы аумақты тиімді басқару ГАЖ-дың ықпалына қатысты екенін көрсетіп отыр. ГАЖ өз бағытын дамыта отырып, ақпараттық технологиялармен шешілетін көптұрғыдағы мәселелерді шешуде қолданылуда. ГАЖ-дың технологиялық ортасы басқару шешімдеріне ықпал ете отырып, жан-жақтан тоғысқан талдауларға қолдау көрсетеді. Геоақпараттық жүйелердің анықтамалары көп, нақты айтқанда – бұл аймақтық деректерді жинау,сақтау, өңдеу,сараптау және шығаруға арналған компьютерлік жүйелер. Осылай, ГАЖ – өзінің функциялары мен атқарылуы бойынша көп мақсатты болып табылады. Ол мекемелер мен азаматтардың қалалық ортасы жөніндегі мәліметтермен қамтамасыз етуге бағытталған. ГАЖ-ды құру мен жұмыс істеу ұйымдастыру – құқықтық, ғылыми–техникалық, технологиялық және қаржы- экономикалық сипаттағы бірқатар ерекше міндеттемемен біріккен. Оларды ақпараттық қамтамасыздандыру әдістерінен ауыстыру мүмкін емес. Қажетті мамандарды даярлау мен қайта мамандандыру қалпына келтіріледі [1].

1. Н.Керімбай «Геоинформатика негіздері», Алматы, 2007. [6-7]
2. Интернет желісі:
http://edu-knigi.ru/tikunov/geoinformatika.php?id=5
http://www.kape.kz/kk-kz/қызметтүрлері/геоақпараттықжүйелер.aspx
www.gis.damu.kz