Шыныны пісіру

1. Шыныны пісіру кезінде жүретін процестер
2. Силикат және шыны түзу
3. Түссіздендіру және гомогенизация
4. Шыны пісіру процесіне әсер ететін факторлар
5. Пайдаланылған әдебиеттер

Шыны пісіру – шыны өндірісіндегі күрделі және жауапты сатысы. Шыны пісіру – нәтижесінде әр түрлі қоспалы компонент біртекті балқыма түзетін термиялық процесс. Пісірудің бес сатысы бар: силикат түзу, шыны түзу, түссіздендіру, гомогенизация, салқындату. Зауыттың өнімділігі толығымен және шығарылатын бұйымның сапасы оның сәтті жүргізілуіне байланысты. Шыныны тотықтырғыштық, тотықсыздандырғыштық және бейтарап газды ортада пісіреді. Тотықтырғыштық орта пеште оттектің артық мөлшері болуымен; тотықсыздандырғыштық – көміртек оксидінің артық мөлшерінің болуымен сипатталады; бейтарап ортада оттектің де, көміртектің де артық мөлшері жоқ.
Пісіру процесінде шихтаның бөлек компоненттері келесі өзгерістерді өткізеді.
Кварц құмы қыздырылып, 17100С-та балқиды, өзінің кристалдық құрылымын жоғалтады. Кальцинирленген сода Na2CO3 8520С-та балқиды. Оның ыдырауы мына реакция бойынша жүреді:
Na2CO3= Na2O + CO2
Поташ K2CO3 8970C-та балқиды және мына реакция бойынша ыдырайды:
K2CO3= K2O + CO2
Натрий сульфаты Na2SO4 1200-12200С температурада ыдырайды, тотықсыздандырғыштық ортада 530-5900С-та мына реакция бойынша ыдырайды:
Na2SO4= Na2O + SO3
Бор және әк CaCO3 9150С-та ыдырайды:
CaCO3= CaO + CO2
Көмір қышқылды магний MgCO3 6200С-та ыдырай бастайды:
MgCO3= MgO + CO2
Доломит CaCO3·MgCO3 шамамен 7000С-та мына реакция бойынша ыдырайды:
CaCO3·MgCO3= CaO + MgO + CO2
Натрий және калий селитралары ыдрау кезінде азот қышқылының тұздарын түзеді:
2NaNO3= 2NaNO2 + O2
2KNO3= 2KNO2 + O2
Бұдан оттек жоғалады, кейін температураның жоғарылауымен мына реакция бойынша оттек, азоттың бөлінуі жүреді:

1. В.М. Будов, П.Д. Сарнисов «Производство строительного стела и стеклоизделий»

2. Л.М. Сулименко «Общая технология силикатов» Москва ИНФРА-М 2004

3. Интернет материалдары

Пән: Құрылыс
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Шыныны пісіру

Жоспар:

1. Шыныны пісіру кезінде жүретін процестер

2. Силикат және шыны түзу

3. Түссіздендіру және гомогенизация

4. Шыны пісіру процесіне әсер ететін факторлар

5. Пайдаланылған әдебиеттер

1. Шыныны пісіру кезінде жүретін процестер

Шыны пісіру – шыны өндірісіндегі күрделі және жауапты сатысы. Шыны
пісіру – нәтижесінде әр түрлі қоспалы компонент біртекті балқыма түзетін
термиялық процесс. Пісірудің бес сатысы бар: силикат түзу, шыны түзу,
түссіздендіру, гомогенизация, салқындату. Зауыттың өнімділігі толығымен
және шығарылатын бұйымның сапасы оның сәтті жүргізілуіне байланысты. Шыныны
тотықтырғыштық, тотықсыздандырғыштық және бейтарап газды ортада пісіреді.
Тотықтырғыштық орта пеште оттектің артық мөлшері болуымен;
тотықсыздандырғыштық – көміртек оксидінің артық мөлшерінің болуымен
сипатталады; бейтарап ортада оттектің де, көміртектің де артық мөлшері жоқ.

Пісіру процесінде шихтаның бөлек компоненттері келесі өзгерістерді
өткізеді.

Кварц құмы қыздырылып, 17100С-та балқиды, өзінің кристалдық құрылымын
жоғалтады. Кальцинирленген сода Na2CO3 8520С-та балқиды. Оның ыдырауы мына
реакция бойынша жүреді:

Na2CO3= Na2O + CO2

Поташ K2CO3 8970C-та балқиды және мына реакция бойынша ыдырайды:

K2CO3= K2O + CO2

Натрий сульфаты Na2SO4 1200-12200С температурада ыдырайды,
тотықсыздандырғыштық ортада 530-5900С-та мына реакция бойынша ыдырайды:

Na2SO4= Na2O + SO3

Бор және әк CaCO3 9150С-та ыдырайды:

CaCO3= CaO + CO2

Көмір қышқылды магний MgCO3 6200С-та ыдырай бастайды:

MgCO3= MgO + CO2

Доломит CaCO3·MgCO3 шамамен 7000С-та мына реакция бойынша ыдырайды:

CaCO3·MgCO3= CaO + MgO + CO2

Натрий және калий селитралары ыдрау кезінде азот қышқылының тұздарын
түзеді:

2NaNO3= 2NaNO2 + O2

2KNO3= 2KNO2 + O2

Бұдан оттек жоғалады, кейін температураның жоғарылауымен мына реакция
бойынша оттек, азоттың бөлінуі жүреді:

4NaNO2 = 2Na2O + 2N2 + O2

4KNO2 = 2K2O + 2N2 + O2

Шихтаның қыздырылуы және балқуы кезінде күрделі силикаттар түзіп
компоненттерінің өзара әрекеттесу реакциясы жүреді, реакцияға бірінші жеңіл
балқитын, кейін баяу балқитын компоненттер түседі.

2. Силикат және шыны түзу

Силикат түзу. Бұл саты шихтадағы компоненттер арасындағы реакцияның
қатты күйде аяқталуымен және күрделі силикатты қосылыстардың түзілуімен
сипатталады. Шихта көбікті түссіз балқымаға айналады. Терезелі шынылар үшін
бұл саты 800-9000С температурада жүреді.

Осы сатыны өту кезінде шихта компоненттері айналымдардан өтеді: ылғал
буланады; тұз, гидраттар ыдырайды және ұшқыш қосылыстарын жоғалтады;
кремнезем өзінің кристалдық құрылымын өзгертеді.

Шыны түзу. Бұл саты балқымадағы барлық химиялық реакцияның
аяқталуымен сипатталады. Гидраттар, карбонаттар, сульфаттардың өзара
әрекеттесу нәтижесінде күрделі силикаттар түзіледі; кварц түйіршіктері
ериді және балқымаға ауысады; шыны масса біртекті және мөлдір болады. Бірақ
шыны массада көпіршіктер қалады. Терезе шынылары үшін бұл саты 1100-12000С
температурада аяқталады.

Бұл барлық айналымдар жоғары мөлшерде газ түріндегі өнімдердің
түзілуімен жүргізіледі. 1 кг карбонатты шихта 14000С температурада 480 л-ге
дейін көмірқышқылы бөлінеді. Шыны түзу процесінің жылдамдығы силикат түзу
жылдамдығына қарағанда 8-9 есе төмен. Шыны түзу процесіне пісірілу жүретін
температура әсер етеді. Шыны түзу процесіне шихтаның химиялық құрамының
өзгеруі де әсер етеді. балқымада сілтілердің артуы құм түйіршігі
ерігіштігін жоғарлатады, сонымен қатар шыны түзу процесін жылдамдатады.

3. Түссіздендіру және гомогенизация

Түссіздендіру. Бұл саты соңында шынымасса көрінетін газды қоспалардан
босатылуымен сипатталады, шыны масса және шыны массада еріген газдар
арасында тепе-теңдік орнатылады. Шыны пісірудің барлық сатыларынан
түссіздендіру және гомогенизация сатысы жауапты және күрделі саты болып
табылады. Шыны массаның сапасы бұл саты қаншалықты толық және интенсивті
жүргеніне байланысты.

Шыны массаның балқымасында шихта компоненттерінің өзара
әрекететсуінің және ыдырауының нәтижесінде түзілген газдар; шихтамен бірге
енгізілген газдар; шихтаға арнай енгізілген ұшқыш заттар; балқымаға
атмосфералық пештен түскен газдар болады. Шыны массаға газдардың көп
мөлшері шикізатты материалдармен енгізіледі.

Түссіздендіру кезінде газ түріндегі қоспалардың барлығы емес, тек
көрінетін газдар жойылады. Газдың бөлімі шыны массада еріп қалады. Олар
көрінбейді, сондықтан шынының оптикалық қасиетін өзгертпейді. Газдар
процестің арнайы сатысында және пештің арнайы бөлімінде жойылады.
Түссіздендіру келесідей жүреді. Үлкен көпіршіктер жоғарыға көтеріледі және
атмосфералық пешке өтеді; кіші көпіршіктер балқымада қалады. Бөлінген
көпіршіктердің жойылуының жылдамдығына олардың диаметрі және шыны массаның
тұтқырлығы әсер етеді; көпіршіктің радиусы қаншалықты үлкен болса және шыны
массаның тұтқырлығы төмен болса көпіршік көтерілуінің жылдамдығы жоғары.

Түссіздендіру процесін жылдамдату үшін түссіздендіру кезінде
пісірудің жоғары температурасын; пісірілу ұзақтығы; пеште жоғары қысым
тудыру қолданады. Түссіздендіру процесі егер шихтаға нитраттар, сульфаттар,
аммоний ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.