Шынының химиялық технологиясы пәнінің оқу бағдарламасы
КІРІСПЕ
2 Тарау. ШЫНЫ ПІСІРУДІҢ ФИЗИКАЛЫҚ.ХИМИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
3 Тарау. ШЫНЫ БҰЙЫМДАРЫ ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ
4 ТАЛАПТАРДЫҢ ІСКЕ АСЫРУ ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС ТӘРТІБІ
5 ДӘРІСТЕР
2 Тарау. ШЫНЫ ПІСІРУДІҢ ФИЗИКАЛЫҚ.ХИМИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
3 Тарау. ШЫНЫ БҰЙЫМДАРЫ ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ
4 ТАЛАПТАРДЫҢ ІСКЕ АСЫРУ ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС ТӘРТІБІ
5 ДӘРІСТЕР
Өнеркәсіптік өндіріс пен құрылыстың дамуына байланысты шыны өнеркәсібі шыны өндірісін, әсіресе полирленген, нығыздалған және жылусақтағыш, шыныталшықтар, тиімді жылу және дыбыс изоляциялық материалдар өндірісін ұлғайтты.
Шыны өндірісі саласындағы ғылыми-техникалық прогесс оның тиімді қолданылу аймағын кеңейтті. Соңғы жылдарда шыны жасау техникасында айтарлықтай өзгерістер болды. Өндірістің жаңа тәсілдері, шыныны қолданатын жаңа облыстар пайда болды, шыны құрамдарының мөлшері артты.
Шыныны каталитикалық кристалдаудың пайда болуы және ситаллдар мен шлакоситаллдар өндірісін ұйымдастыру шыны негізіндегі бұйымдардың қолданылуын бұрынғыдан да арттырды. Ірі механикалық конвейерлердегі тегістеу мен жылтыратудың қымбат тәсілін алмастыра алатын қалайы балқымасы негізінде полирленген шыны алу өндірісі қазіргі заманғы жетістіктер қатарына жатады.
Шыны және оның негізіндегі бұйымдар ғылым мен техниканың барлық салаларында қолданылады. Шыны конструкциялық және құрылыстық мақсаттағы алмастырылмайтын материалға айналды. Шынының космостық, электрондық, атомдық, ракеталық және техниканың басқа салаларындағы өлшеусіз элемент ретіндегі маңызы өсті. Мысал ретінде шыны жарық өткізгіштерді алуға болады, олардың көмегімен өткізгіш байланысындағы революцияны болжанады. Металды және көміртекті шынылар пайда болды, олар мөлдір емес, бірақ басқа ерекше маңызды қасиеттерге ие (коррозияға тұрақтылық, беріктігі жоғары, жеңіл магниттеледі).
«Шынының химиялық технологиясы» химиялық технология саласында мамандар дайындауда негізгі пәндердің бірі. Курстың зерттеу объектісі шихта дайындау процестерінің, шыны массасын пісірудің, формалаудың, шыны бұйымдарын күйдіру және шынықтырудың теориялық негіздері және олардың аппаратуралық жабдықталуы болып табылады.
Шыны өндірісі саласындағы ғылыми-техникалық прогесс оның тиімді қолданылу аймағын кеңейтті. Соңғы жылдарда шыны жасау техникасында айтарлықтай өзгерістер болды. Өндірістің жаңа тәсілдері, шыныны қолданатын жаңа облыстар пайда болды, шыны құрамдарының мөлшері артты.
Шыныны каталитикалық кристалдаудың пайда болуы және ситаллдар мен шлакоситаллдар өндірісін ұйымдастыру шыны негізіндегі бұйымдардың қолданылуын бұрынғыдан да арттырды. Ірі механикалық конвейерлердегі тегістеу мен жылтыратудың қымбат тәсілін алмастыра алатын қалайы балқымасы негізінде полирленген шыны алу өндірісі қазіргі заманғы жетістіктер қатарына жатады.
Шыны және оның негізіндегі бұйымдар ғылым мен техниканың барлық салаларында қолданылады. Шыны конструкциялық және құрылыстық мақсаттағы алмастырылмайтын материалға айналды. Шынының космостық, электрондық, атомдық, ракеталық және техниканың басқа салаларындағы өлшеусіз элемент ретіндегі маңызы өсті. Мысал ретінде шыны жарық өткізгіштерді алуға болады, олардың көмегімен өткізгіш байланысындағы революцияны болжанады. Металды және көміртекті шынылар пайда болды, олар мөлдір емес, бірақ басқа ерекше маңызды қасиеттерге ие (коррозияға тұрақтылық, беріктігі жоғары, жеңіл магниттеледі).
«Шынының химиялық технологиясы» химиялық технология саласында мамандар дайындауда негізгі пәндердің бірі. Курстың зерттеу объектісі шихта дайындау процестерінің, шыны массасын пісірудің, формалаудың, шыны бұйымдарын күйдіру және шынықтырудың теориялық негіздері және олардың аппаратуралық жабдықталуы болып табылады.
1.Химическая технология стекла и ситаллов / Под ред. Н. М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1993.
2. Сулименко Л . М. Общая технология силикатов. М.:ИНФРА-М, 2004.
3. Солинов Ф. Г. Производство листового стекла. М., 1996.
4. Роговой М. И., Кондакова М. Н., Сагановский М. Н. Расчеты и задачи по теплотехническому оборудованию предприятий промышленности строительных материалов. М., 1990.
5. Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды. М., 2007.
6.Клюковский Г. И., Мануйлов Л. А. Лабораторный практикум по общей технологиисиликатов. М., 1995.
7.Волгина Ю. М. Теплотехническое оборудование стекольных заводов. М.: Стройиздат, 1992.
8.Артамонова М. В. Практикум по общей технологии силикатов. М., 1996.
9.Низовой В. Г. Охрана труда на предприятиях стекольной промышленности. М.:Легкая индустрия,1976.
ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
10.Аппен А. А.Химиястекла. Л: Химия,2003.
11.Бутт Ю. М., Тимашев В. В. Практикум по химическойтехнологиивяжущихматериалов.
12.Стекло. Справочник. / Под ред. Н. М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1973.
13.Зимин В. С. Стеклодувное дело и стеклянная аппаратуры для физико-химического эксперимента. М.:Химия, 1994.
2. Сулименко Л . М. Общая технология силикатов. М.:ИНФРА-М, 2004.
3. Солинов Ф. Г. Производство листового стекла. М., 1996.
4. Роговой М. И., Кондакова М. Н., Сагановский М. Н. Расчеты и задачи по теплотехническому оборудованию предприятий промышленности строительных материалов. М., 1990.
5. Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды. М., 2007.
6.Клюковский Г. И., Мануйлов Л. А. Лабораторный практикум по общей технологиисиликатов. М., 1995.
7.Волгина Ю. М. Теплотехническое оборудование стекольных заводов. М.: Стройиздат, 1992.
8.Артамонова М. В. Практикум по общей технологии силикатов. М., 1996.
9.Низовой В. Г. Охрана труда на предприятиях стекольной промышленности. М.:Легкая индустрия,1976.
ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
10.Аппен А. А.Химиястекла. Л: Химия,2003.
11.Бутт Ю. М., Тимашев В. В. Практикум по химическойтехнологиивяжущихматериалов.
12.Стекло. Справочник. / Под ред. Н. М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1973.
13.Зимин В. С. Стеклодувное дело и стеклянная аппаратуры для физико-химического эксперимента. М.:Химия, 1994.
АЛҒЫ СӨЗ
Өнеркәсіптік өндіріс пен құрылыстың дамуына байланысты шыны өнеркәсібі шыны өндірісін, әсіресе полирленген, нығыздалған және жылусақтағыш, шыныталшықтар, тиімді жылу және дыбыс изоляциялық материалдар өндірісін ұлғайтты.
Шыны өндірісі саласындағы ғылыми-техникалық прогесс оның тиімді қолданылу аймағын кеңейтті. Соңғы жылдарда шыны жасау техникасында айтарлықтай өзгерістер болды. Өндірістің жаңа тәсілдері, шыныны қолданатын жаңа облыстар пайда болды, шыны құрамдарының мөлшері артты.
Шыныны каталитикалық кристалдаудың пайда болуы және ситаллдар мен шлакоситаллдар өндірісін ұйымдастыру шыны негізіндегі бұйымдардың қолданылуын бұрынғыдан да арттырды. Ірі механикалық конвейерлердегі тегістеу мен жылтыратудың қымбат тәсілін алмастыра алатын қалайы балқымасы негізінде полирленген шыны алу өндірісі қазіргі заманғы жетістіктер қатарына жатады.
Шыны және оның негізіндегі бұйымдар ғылым мен техниканың барлық салаларында қолданылады. Шыны конструкциялық және құрылыстық мақсаттағы алмастырылмайтын материалға айналды. Шынының космостық, электрондық, атомдық, ракеталық және техниканың басқа салаларындағы өлшеусіз элемент ретіндегі маңызы өсті. Мысал ретінде шыны жарық өткізгіштерді алуға болады, олардың көмегімен өткізгіш байланысындағы революцияны болжанады. Металды және көміртекті шынылар пайда болды, олар мөлдір емес, бірақ басқа ерекше маңызды қасиеттерге ие (коррозияға тұрақтылық, беріктігі жоғары, жеңіл магниттеледі).
Шынының химиялық технологиясы химиялық технология саласында мамандар дайындауда негізгі пәндердің бірі. Курстың зерттеу объектісі шихта дайындау процестерінің, шыны массасын пісірудің, формалаудың, шыны бұйымдарын күйдіру және шынықтырудың теориялық негіздері және олардың аппаратуралық жабдықталуы болып табылады.
Шының химиялықтехнологиясы пәнін оқытудың мақсаты студенттерді шынының және шыны пісіру технологиясында қолданылатын шикізаттардың негізгі қасиеттерімен таныстыру, лабораториялық жағдайларда шыны бұйымдарының негізгі түрлерін синтездеу әдістерін үйрету, студенттерге шикізат қоспасын есептеу тәсілдерін және алынатын бұйымның сапасын бақылау әдістерін көрсету.
Пәннің міндеті студенттерде келесілерді қалыптастыру:
шыны құрылысы, шыны тәрізді күй туралы білімді;
шыны құрамының оның физикалық-химиялық, механикалық және химиялық қасиеттеріне әсерін зерттеу, шикізат материалдарының және дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін есептеу дағдыларын;
қасиеттері белгілі өнімдер алуға мүмкіндік беретін шыны өндіруге қажетті шикізат материалдарын таңдау, шикізат қоспасының тиімді құрамын есептеу дағдыларын;
шыны өндірісінің физикалық - химиялық негіздерін және технологиясының ерекшеліктерін білу;
ванналы шыны пісіру пештерін және шыны бұйымдарын күйдіруге және формалауға арналған аппараттардыесептеу дағдыларын;
шыны түзу, шыны массасының жарықтануы және гомогенизациясы процестерінің негізгі жүру заңдылықтарын талдауды.
ҚЫСҚАША СИПАТТАМА
Шынының химиялық технологиясы пәні бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы бакалаврларын дайындаудың негізгі курстарының бірі болып табылады. Оқу стандартының талаптарына сәйкес, Шыны химиялық технологиясы пәнін оқып болғаннан кейін студент ерітіндінің сынау затын есептеу үшін және тұтастай анықталған үлгіде титриметрикалық талдау әдісінің эквивалент заңын білуге тиіс; тазартылған суды пайдаланудың маңыздылығына қарай су құрамын тазарту кезінде коагулянттар мен флоккуляндарды таңдауға және пайдалануға; бастапқы судың құрамына байланысты сүзгілеу және ионды алмасу материалдарын таңдау және пайдалану.
Компосталдылық:
Студенттің міндетті:
Білу қажет:
- шыныдан жіктеу, қасиеттері және қолдану туралы,
- әр түрлі шыны және шыны ыдыстарды өндіру технологиясы;
- шыны өндірісінде қолданылатын жабдықтар;
білу және қолдану қажет:
- алдын ала анықталған қасиеттері бар өнімдер алуға мүмкіндік беретін шикізат қоспаларының оңтайлы құрамдарын есептеу әдістері;
- өнімнің технологиялық қасиеттері мен сапасын мұқият бақылауды қамтамасыз ететін талдаудың химиялық-химиялық әдістері;
- шыны өндіру технологиясының физикалық және химиялық негіздері және ерекшеліктері;
дағдылары болуы керек:
- шыны өндіру үшін қажетті шикізатты таңдау,
- шикізат пен дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін есептеу,
- көрсетілген қасиеттері бар шыны өндіру үшін шикізат қоспасын есептеу;
- Шыны өндірісіндегі шикізаттың құрамын және қасиеттерін талдау.
ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
Курстың зерртеу пәні және бейорганикалық заттардың химиялық технологиясында мамандар дайындау жүйесіндегі оның мәні. Шыны жасаудың дамуы бойынша қысқаша мәліметтер.
1Тарау. ШЫНЫ ТҮЗУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ ЖӘНЕ ШЫНЫ ҚАСИЕТТЕРІН БАСҚАРУ
Шыны тәрізді күй.
Шыны тәрізді күй. Шыныларды құрамы бойынша жіктеу. Силикатты шынылардың өнеркәсіптік құрамдары. Шыны тәрізді күйдің ерекшеліктері. Шыны құрылымы. Шынылардың фазалық бөлінуі (кристалдану).
Шынылардың физикалық-химиялық қасиеттері.
Шынылардың және балқымалардың тұтқырлығы. Беттік керілу. Тығыздық. Серпімділік, сынғыштық, қаттылық. Беріктік. Шынының электрлік қасиеттері. Шынының оптикалық қасиеттері. Шынылардың жылу-физикалық қасиеттері. Шынылардың химиялық тұрақтылығы.
2 Тарау. ШЫНЫ ПІСІРУДІҢ ФИЗИКАЛЫҚ-ХИМИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Шыны пісіруге арналған шикізат материалдары және шихта.
Оксидтердің шыны қасиеттеріне әсері. Шикізат материалдарының түрлері. Негізгі материалдар. Көмекші материалдар. Шихта дайындау.
Шыны пісіру.
Силикат түзу. Шыны түзу. Жарықтану. Гомогенизация. Салқындату. Құмыралы және ванналы пештерде шыны пісіру. Құмыралы пеште пісіру. Шыны ақаулары.
Шыны өндірісінің пештері.
Шыны пісіру пештері. Электрлік және жалынды-электрлік пештер. Шыны пісіруге арналған жаңа пештер. Пештерді пайдалану. Пештердің негізгі жұмыс элементтері. Пеш бассейні. Рекуператорлар, регенераторлар, горелкалар, форсункалар.
3 Тарау. ШЫНЫ БҰЙЫМДАРЫ ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ
Шыны бұйымдарын формалау және өңдеу.
Шыныны формалау процесі. Шыныны формалаутәсілдері. Шыныны механикалық өңдеу. Шыныны тегістеу. Шыныны жылтырату. Шыныны термиялық өңдеу. Кернеу түрлері, олардың пайда болуы және түрлері. Кернеулер релаксациясы. Шыныны күйдіру. Шыныны шынықтыру. Шыныны химиялық өңдеу. Шынының қатты бетін қышқылдармен жеу. Шынының беттік қабатындағы ион алмасу. Шыныда жабын қабаттарының пайда болуы.
Беттік шыны өндірісі.
Беттік шыны. Терезе шыныларының құрамы және қасиеттері. Шыны пісіру. Шыныны қайықша арқылы вертикаль тарту. Шыныны вертикалды-горизонталь созу. Түсті беттік шыны. Шыныдан жасалған плиткалар.
Қасиеттері әртүрлі шынылар технологиясы және олардан жасалған бұйымдар.
Өрнекті шыны. Армирленген шыны. Полирленген шыны. Қуыс шыны технологиясы. Ыдыс шынысы. Сорттық шыны. Техникалық шыны технологиясы. Кварцтық шыны. Кремнезем және кварц шынысы. Кварцтық шыны өндірісінің технологиясы және жабдықтары. Бұйымдарды формалау және дайындау. Формалардың жіктелуі. Оптикалық шыны өндірісі. Химиялық жәнетермиялық тұрақты шынылар. Арнаулы шынылар. Бораттық шыны. Органикалық шыны. Сұйық шыны. Ситаллдар және шлакоситаллдар. Шыны блоктары. Шыны өндірісіндегі еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы.
ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАР ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
Шыны жасаудың дамуы туралы қысқаша мәліметтер. Шынылардың жіктелуі.
Шихта компоенттерінің шыны және шыны бұйымдарының қасиеттеріне әсері.
Шынылардың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттері.
Қасиеттері берілген шыны өндірісі үшін шихта құрамын есептеу.
Шыны пісіру процесінің технлогиялық сипаттамаларын анықтау.
Шыны пісіру пештерін есептеу.
Шыны бұйымдарын формалау процесінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
Шыны бұйымдарын күйдіру және шынықтыру процестерінің технологиялық параметрлерін анықтау.
Шыны ыдыстарды күйдіру процестерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
Шыны өндірісіндегі қауіпсіздік техникасы және өнеркәсіптік санитария.
ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ САБАҚТАР ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
Лабораторияда жұмыс кезіндегі қауіпсіздік техникасы.
Шынының серпімділік модульін анықтау.
Шынының химиялық тұрақтылығын анықтау.
Шынының кристалдану қабілетін анықтау.
Жеңіл балқитын шынылар алу.
Түсті шынылар алу.
Ерекше қасиеттері бар шынылар алу.
Еритін шынының (натрий силикаты) модульін және концентрациясын анықтау.
НЕГІЗГІ ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1.Химическая технология стекла и ситаллов Под ред. Н. М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1993.
2. Сулименко Л . М. Общая технология силикатов. М.:ИНФРА-М, 2004.
3. Солинов Ф. Г. Производство листового стекла. М., 1996.
4. Роговой М. И., Кондакова М. Н., Сагановский М. Н. Расчеты и задачи по теплотехническому оборудованию предприятий промышленности строительных материалов. М., 1990.
5. Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды. М., 2007.
6.Клюковский Г. И., Мануйлов Л. А. Лабораторный практикум по общей технологиисиликатов. М., 1995.
7.Волгина Ю. М. Теплотехническое оборудование стекольных заводов. М.: Стройиздат, 1992.
8.Артамонова М. В. Практикум по общей технологии силикатов. М., 1996.
9.Низовой В. Г. Охрана труда на предприятиях стекольной промышленности. М.:Легкая индустрия,1976.
ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
10.Аппен А. А.Химиястекла. Л: Химия,2003.
11.Бутт Ю. М., Тимашев В. В. Практикум по химическойтехнологиивяжущихматериал ов.
12.Стекло. Справочник. Под ред. Н. М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1973.
13.Зимин В. С. Стеклодувное дело и стеклянная аппаратуры для физико-химического эксперимента. М.:Химия, 1994.
ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБА
Қысқаша сипаттамасы: Химиялық шыны технологиясы Бейорганикалық заттардың ірі химиялық бакалавриаттарын дайындау технологиясы болып табылады. Пәнді оқығаннан кейін студенттердің білім беру стандарты Химиялық шыны технологиясы талаптарына сәйкес органикалық заттар өндіру жобалау және полимерлік материалдардың негізгі ережелерін, технологиялық жабдықты параметрлерін, функционалдық, экономикалық және арнайы талаптар негізделген қолдау және көлік жабдықтарын таңдай білуі тиіс.
Шынының химиялық технологиясы пәнін оқыту мақсаты студенттерді шыны жасау технологиясында қолданылатын шыны және шикізаттың негізгі қасиеттерін зерттеу әдістеріне енгізу болып табылады; зертханалық жағдайларда шыны бұйымдарының негізгі түрлерін синтездеу әдістемесін зерделеу; студенттерді шикізат қоспаларын есептеу әдісімен таныстыру және өнімдердің сапасын бақылау.
Пререквизиттер: бейорганикалық химия, аналитикалық химия, жалпы химиялық технология.
Постреквизиттер: химия және бейорганикалық заттардың технологиясы, қалдықсыз технология.
Модульдік оқу бағдарламасынан үзінді
Курс
Семестр
Модуль атауы
Лекция (сағ)
Практ(сағ)
Тәж.саб. (сағ)
ОСӨЖ
(час)
СӨЖ
(час)
Бақылау формасы
3
5
БЗ проц. Өңдеу және технологиясы
15
15
16
44
емтихан
Барлығы: 90
МОДУЛЬ БОЙЫНША ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАР
№
Модуль атауы
Сағат саны
лекция
Прак. сабақ
Лаб.
сабақ
ОСӨЖ
І
Модуль 1. Шынының теориялық негізі
Лекция
Шыны жасауды дамыту туралы қысқаша ақпарат
1
Шыны қалыптастырудың теориялық негіздері және шыны қасиеттерін бақылау
1
Шынының физика-химиялық қасиеттері
2
Шыны ыдысты дайындау үшін шикізат
1
Шыныны дайындау
2
Практикалық сабақ
Шыны жасауды дамыту туралы қысқаша ақпарат.
1
Бұйымдардың қасиеттеріне зарядтың компоненттерінің әсері.
1
Су қоспаларын коагуляциялау.
3
Шынының физика- химиялық технологиясы
2
Көрсетілген қасиеттері бар әйнек өндіруге арналған зарядтың құрамын есептеу.
2
ОСӨЖ
Шынылардың механикалық қасиеттері
1
Шыныға сілтілік жер тотықтарын енгізуге арналған шикізат материалдары
1
Шыны пісіру процесіне әсер ететін факторлар
1
Шыны өндірісінің пештерінің классификациясы.
1
Шынылардың механикалық қасиеттері
1
Шыныға сілтілік жер тотықтарын енгізуге арналған шикізат материалдары
1
Шыны пісіру процесіне әсер ететін факторлар
1
1 модуль бойынша барлығы
7
9
7
1 модуль бойынша бақылау түрі
Тест
ІІ
2 модуль. Шынының технологиясы
Лекция
Шыны өндірісі пештері үшін отқа төзгіштер
2
Шыны пісіру пештері үшін отын.
1
Шыны ыдыстарды дайындау және өңдеу
1
Шыныдан жасалған бұйымдар
1
Табақ шыны технологиясы
1
Әр түрлі қасиеттері бар және олардан жасалған өнімдердің шыны технологиясы
1
Шыны өндірісіндегі қауіпсіздік
1
Практикалық сабақ
Шыны балқыту пештерін есептеу
2
Шыны бұйымдарын құю процесінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
1
Шыны ыдыстың күйдіру және температура процестерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
1
Шыны ыдыстардың жану процестерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
1
Шыны өндірісіндегі қауіпсіздік ережелері және өнеркәсіптік санитария
1
ОСӨЖ
Жуынатын пештердің негізгі құрылымдық элементтері.
2
Шыны ыдыстарды қалыптастыру әдістері.
1
Шыны бұйымдарын өндіруге арналған нысандар.
1
Шыны өнімдерін жууға арналған пештер.
1
Шыны ыдыстарды қалыптастыру әдістері.
1
Үй ыдыстарын өндіруге арналған шынының композициялары.
1
Тұрмыстық заттарды өңдеу
1
Шыны-кристалдық материалдар мен бұйымдарды өндіру.
1
2 модуль бойынша барлығы
8
6
9
2 модуль бойынша бақылау түрі
Коллоквиум
Барлығы
15
15
-
16
МОДУЛЬ 1. ШЫНЫНЫҢ ХИМИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
пәнін оқуға
методикалық нұсқаулық
Шынының химиялық технологиясын меңгеру үшін студенттердің міндеті:
КУРС ДӘРІСІН ТЫҢДАУ
Жоспар:
1. Шыны жасаудың дамуы туралы қысқаша мәліметтер.
2. Шыны түзілудің теориялық негіздері және шыны қасиеттерін басқару.
3. Шынының физика- химиялық қасиеттері.
4. Шыны пісіру үшін шикізат материалдары және шихта.
5. Шыны пісіру. Шыны пісіру пештері.
6. Шыны .
7. Шыныны қалыптау.
8. Шыныдан жасалған бұйымдарды күйдіру және шыңдау.
9. Шыны дыс түрлері және оның міндеті.
10. Тұрмыстық және көркемдік бұйымдар үшін шыныны пісіру.
11. Шыны өндірісінде қауіпсіздік техникасы.
ӨЗДІГІНЕН ОРЫНДАУҒА ШЫҒАРЫЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫ МЕҢГЕРУ
№1 тақырып: Шынылардың механикалық қасиеттері
Жоспар:
Серпімділік
Сығуға шынының беріктілігі
Тартуға шынының беріктілігі
Шынының қаттылығы
Шынының сынғыштығы
Әдебиеттер тізімі:
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1993
Попов К. Н. Строительные материалы и изделия: Учебник К. Н. Попов, М. Б. Каддо. - М.: Высш.школа, 2001
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1999
Глухов а. Золотая страна из стекла и стали А. Глухов
№2 тақырып: Шыныға сілтілік жер тотықтарын енгізуге арналған шикізат материалдары.
Жоспар:
Кальций және магний құрамдас материалдар
Барий құрамдас материалдар
Мырыш құрамдас материалдар
Қорғасын құрамдас материалдар
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1999
Воробьев В. А. Стоительные материалы: Учебник для строит.спец. вузов В. А. Воробьев. -4-е изд., перераб..- М.: Высш.школа, 1997
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
№3 тақырып: Шыны пісіру процесіне әсер ететін факторлар.
Жоспар:
Шихтаның химиялық құрамы.
Шикізат материалдарын таңдау.
Шихта компоненттерінің түйіршіктік құрамы.
Шихтаның ылғалдылығы
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
№ 4 тақырып: Шыны өндірісінің пештерінің классификациясы.
Жоспар:
Міндеті бойынша классификация.
Үздіксіз және периодты әрекетті шыныпісіру пештері
Қыздыру әдісі бойынша шыны пісіру пештерінің классификациясы.
Регенеративті және рекуперативті пештер.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№5 тақырып: Шыны өндірісі пештері үшін отқа төзгіштер.
Жоспар:
Отқа төзгіштерге қойылатын техникалық талаптар.
Отқа төзгіштердің классификациясы және олардың қасиеттері.
Шыны пісіру пештері үшін отөа тһзгіштердің пайдалану қасиеттері.
Шыны пісіру пештерін қалау үшін отқа төзгіштер таңдау.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№6 тақырып: Шыны пісіру пештері үшін отын.
Жоспар:
Газтектес отын және оны әкелу тәсілдері.
Сұйық отын және оны жағуға арналған құрылғы.
Электрлік ток.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№7 тақырып: Шыны пісіру пештерінің жылу қолдану құрылғылары.
Жоспар:
Рекуператорлар.
Керамикалық рекуператорлар.
Металдық рекуператорлар.
Регенераторлар.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№8 тақырып: Ванналы пештердің негізгі конструкциялық элементтері.
Жоспар:
Жұмыс камерасы.
Жанарғы.
Ауыстыру құрылғылары.
Бөлу құрылғылары.
Шихтаны жүктеуге арналған құрылғы.
Газөткізгіштер.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№9 тақырып: Шыны бұйымдарын қалыптау тәсілдері.
Жоспар:
Престеу.
Үрлеу.
Престеп үрлеу.
Ортадан тепкіш қалыптау.
Тарту.
Прокатка.
Моллирлеу.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№10 тақырып: Шыныдан бұйымдар жасау өндірісі үшін формалар.
Жоспар:
Формалардың классификациясы.
Формалар жұмысының жылулық шарттары.
Формаларды дайындауға материалдар.
Формаларды пайдалану және сақтау.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№11 тақырып: Шыныдан жасалған бұйымдарды күйдіру пештері.
Жоспар:
Күйдірудің муфельді пеші.
Күйдірудің конвективті пеші.
Күйдірудің электрлік пеші.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№12 тақырып: Шыны ыдысты қосымша өңдеу.
Жоспар:
Бетін шлифтеу, полирлеу, матирлеу.
Жуылмайтын этикетканы силикатты бояуды қолдану арқылы жағу.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№13 тақырып: Тұрмыстық ыдыс өндірісі үшін шыны құрамы.
Жоспар:
Натрий, кальций силикатты шыны.
Қорғасынды хрусталды шыны.
Түсті шыны
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№14 тақырып: Тұрмыстық ыдысты өңдеу.
Жоспар:
Бұйымның шеті мен түбін өңдеу, тығынды притиркалау.
Шыны бұйымдарын абразивті материалдарды қолдану арқылы декоративті өңдеу.
Шыны бұйымдарын химиялық өңдеу.
Шыныға декоративті жабын.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№15 тақырып: Шыны кристалдық материал мен бұйымдар өндірісі.
Жоспар: Шыны кристалдық материалдарды алуда теориялық негіздер.
Ситаллдар өндірісі.
Шлакситалдар өндірісі.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТЫ ОРЫНДАУ:
№1 тақырып: Шыны бұйымдары дамуы туралы қысқаша мәлімет.
Жоспар:
Элементарлы шыны
Органикалық шыны
Кварцты шыны
Ерігіш шыны
Шыныталшық
Боратты шыны
№2 тақырып: Шыны және бұйымдардың қасиеттеріне шихтаның компоненттерінің әсері
Жоспар:
Шынымассаның тұтқырлығын жоғарылатын, механикалық және химиялық сипаттамаларын жақсартатын, шынының қиынбалқуын жоғарлататын, сыну көрсеткіштерін жақсартатын материал қандай?
Шынының құрамына шыны пісірудің температурасын төмендету үшін не қосады?
Пісіру жеделдеткіштері.
Шынымассасын мөлдірлегіштер.
Шыны түссіздендіргіштер.
Шыны бояғыштары.
Шыны массасын сөндіргіштер.
Алюминий оксидін шихтаға қандай минерал түрінде енгізеді?
Магний оксидін шихтаға қандай минерал түрінде енгізеді?
Ас тұзы шихтасының ылғалдылығын қандай деңгейде ұстап тұру керек?
№3 тақырып: Шынының физика- химиялық және технологиялық қасиеттері.
Жоспар:
Шынымассасының тұтқырлығы.
Беттік тартылыс.
Шынымассасының тығыздығы.
Шыны сынғыштығы.
Шыны беріктігі.
№4 тақырып: Белгілі қасиеттермен шыны өндірісі үшін шихта құрамын есептеу.
Жоспар:
Келесі химиялық құрамдағы беттік шыны пісіру үшін шихта құрамын есептеу (мас. %): SiO2 - 72; Al2O3 - 2; CaO - 7; MgO - 4; Na2O - 15.
№5 тақырып: Шыны пісіру процесінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
Жоспар:
Шыны пісірудің жылулық балансы.
Шынымасса тұтқырлығы.
№6 тақырып: Шыныпісіру пештерін есептеу.
Жоспар:
Беттік шыны өндірісіндегі ванналы пешті есептеу.
Отынның жануын есептеу.
№7 тақырып: Шыны бұйымдарын қалыптау процесінің технологиялық сипаттамасын анықтау.
Жоспар:
Қалыптаудың температуралық интервалы.
Шынымассасын қалыптауға дайындау.
Қалыптау әдістері.
Шыны масасасының қандай қасиеті одан бұйымды әртүрлі әдістермен қалыптау,а мүмкіндік береді.
Шынының қалыптауы болатын тұтқырлық интервалын жазыңыз.
Даналық бұйымдардың қалыптау әдісін атаңыз.
Тарту
Прокат
Үрлеу
Құю
Престеу
Ортадан тепкіш
Престеп үрлеу
Қандай шынылар - қысқа немесе ұзын - қалыптаудың температура- уақыттық режимин қатаң сақтауын талап етеді және неге?
Қалыптау және оның кемшіліктері арасында сәйкестікті табыңыз?
Бұйым беттерінің сапасының жоғары еместігі
Аппаратуралық жабдықталуының күрделілігі
Жұқа қабырғалы бұйым алуға болмайды.
Ваннада инертті орта жасау керек.
Флоат әдісі
пресстеу
Прокатка
№8 тақырып: Шыны бұйымдарын күйдіру және шынықтыру процестерінің технологиялық параметрлерін анықтау.
Жоспар:
Келесі химиялық құрамдағы беттік шыны күйдіру үшін жоғары температура есептеу (мас. %): SiO2 - 71,8; Al2O3 - 1,6; CaO - 6,44; MgO - 4,3; Na2O - 15,2.
Автокөлік әйнегін шыңдау үшін пешті есептеу.
№9 тақырып: Шыны ыдыстарды күйдіру процестерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
Жоспар:
Туннелдік пешті есптеу.
Күйдіруді бақылау.
№10 тақырып: Шыны өндірісіндегі қауіпсіздік техникасы және өнеркәсіптік санитария.
Жоспар:
Шыны пісіру кезінде қауіпсіздік техникасы.
Бұйымдарды қалыптау кезінде қауіпсіздік техникасы.
Шыны бұйымдарын күйдіру және шыңдау кезіндегі қауіпсіздік техникасы
ОСӨЖ
2.1 Тақырып: Ванна пештерінің негізгі конструкциясы.
2.2 Тақырып: Шыны бұйымдарын қалыптау тәсілдері .
2.3 Тақырып: Шыны өндірістері үшін қалып түрлері.
2.4 Тақырып: Шыны бұйымдарын күйдіруге арнаған пештер.
СӨЖ
2.5 Тақырып: Шыныларды қосымша өңдеу.
2.6 Тақырып: Тұрмыстық ыдыстар үшін шыны құрамы.
2.7 Тақырып: Тұрмыстық ыдыстарды өңдеу.
2.8 Тақырып: Шыны кристалды материалдарының өндірісі және бұйымдары.
№2 модуль бойынша білімді тексеру формасы - коллоквиум.
Постреквизиттер: химия және бейорганикалық заттардың технологиясы, қалдықсыз технология
БАҚЫЛАУ ТҮРЛЕРІ
Күнделікті бақылау: (ауысша сұрау, жазбаша бақылау, тест, презентация)
Аралық бақылау : тест, коллоквиум
Қорытынды бақылау: емтихан
НЕГІЗГІ ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Химическая технология стекла и ситаллов Под ред. Н.М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1993.
Сулименко Л.М. Общая технология силикатов. М.: ИНФРА-М, 2004.
Солинов Ф.Г. Производство листового стекла. М., 2003.
Роговой М.И., Кондакова М.Н., Сагановский М.Н. Расчеты и задачи по теплотехническому оборудованию предприятий промышленности строительных материалов. М., 1990.
Юдин Н.А., Гулоян Ю.А. Технология стеклотары и сортовой посуды. М., 2001.
Клюковский Г.И., Мануйлов Л.А. Лабораторный практикум по общей технологии силикатов. М., 2000
Волгина Ю.М. Теплотехническое оборудование стекольных заводов. М.: Стройиздат, 2006
.
ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Артамонова М.В. Практикум по общей технологии силикатов. М., 2000.
Низовой В.Г. Охрана труда на предприятиях стекольной промышленности. М.: Легкая индустрия, 2004.
Аппен А.А. Химия стекла. Л.: Химия,2001.
Бутт Ю.М., Тимашев В.В. Практикум по химической технологии вяжущих материалов.
Стекло. Справочник. Под ред. Н.М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 2002.
Зимин В.С. Стеклодувное дело и стеклянная аппаратура для физико-химического эксперимента. М.: Химия,2004.
Пән бойынша мәлімет:
Модуль аты : БЗ өңдеу процестері және технологиясы
Дисциплина аты және коды : Шынының химиялық технологиясы HTS 4304
Аптасына сағат саны: 3
ОҚУ ЖОСПАРЫНАН ҮЗІНДІ
Курс
Семестр
Модуль атауы
Лекция (сағ)
Практ(сағ)
Тәж.саб. (сағ)
ОСӨЖ
(час)
СӨЖ
(час)
Бақылау формасы
3
5
БЗ өңдеу процестері және технологиясы
15
15
-
16
44
Емтихан
Пререквизиттер: бейорганикалық химия, аналитикалық химия, жалпы химиялық технология.
Постреквизиттер: химия және бейорганикалық заттардың технологиясы, қалдықсыз технология.
Дисциплинаның қысқаша сипаттамасы:
Шынының химиялық технологиясы пәні бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы бакалаврларын дайындаудың негізгі курстарының бірі болып табылады. Оқу стандартының талаптарына сәйкес, Шыны химиялық технологиясы пәнін оқып болғаннан кейін студент ерітіндінің сынау затын есептеу үшін және тұтастай анықталған үлгіде титриметрикалық талдау әдісінің эквивалент заңын білуге тиіс; тазартылған суды пайдаланудың маңыздылығына қарай су құрамын тазарту кезінде коагулянттар мен флоккуляндарды таңдауға және пайдалануға; бастапқы судың құрамына байланысты сүзгілеу және ионды алмасу материалдарын таңдау және пайдалану.
Компосталдылық:
Студент міндетті:
Білу қажет:
- шыныдан жіктеу, қасиеттері және қолдану туралы,
- әр түрлі шыны және шыны ыдыстарды өндіру технологиясы;
- шыны өндірісінде қолданылатын жабдықтар;
білу және қолдану қажет:
- алдын ала анықталған қасиеттері бар өнімдер алуға мүмкіндік беретін шикізат қоспаларының оңтайлы құрамдарын есептеу әдістері;
- өнімнің технологиялық қасиеттері мен сапасын мұқият бақылауды қамтамасыз ететін талдаудың химиялық-химиялық әдістері;
- шыны өндіру технологиясының физикалық және химиялық негіздері және ерекшеліктері;
дағдылары болуы керек:
- шыны өндіру үшін қажетті шикізатты таңдау,
- шикізат пен дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін есептеу.
БЕКІТІЛГЕН КЕСТЕ БОЙЫНША САБАҚ КЕСТЕСІ
№ апта
Аудиторные занятия в часах
СӨЖ және ОСӨЖ тапсыру уақыты
лекция
Прак. Сабақ.
Лаб. Сабақ.
ОСӨЖ
1
№1 - 1
№1 - 1
№1 - 1
2
№2 - 1
№2 - 1
№2 - 1
3
№3 - 1
№3 - 1
№3 - 1
4
№ 1 ОСӨЖ, СӨЖ тапсырмасын тапсыру
4
№4 - 1
№4 - 1
№4 - 1
5
№5 - 1
№5 - 1
№5 - 1
6
№6 - 1
№6 - 1
№6 - 1
4
№2 ОСӨЖ, СӨЖ тапсырмасын тапсыру
7
№7 - 1
№7 - 1
№7 - 1
№1 ОСӨЖ, СӨЖ тапсырмасын тапсыру
8
№8 - 1
№8 - 1
№8 - 1
9
№9 - 1
№9 - 1
№9 - 1
10
№10 - 1
№10 - 1
№10 - 1
4
№3 ОСӨЖ, СӨЖ тапсырмасын тапсыру
11
№11 - 1
№11 - 1
№11 - 1
12
№12 - 1
№12 - 1
№12 - 1
13
№13 - 1
№13 - 1
№13 - 1
14
№14 - 1
№14 - 1
№14 - 1
4
№ 4 ОСӨЖ, СӨЖ тапсырмасын тапсыру
15
№15 - 1
№15 - 1
№15 - 1
№1 аралық бақылауды тапсыру
КУРСТЫ БАҒАЛАУ КРИТЕРИІ:
№
Бақылау түрлері
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Қорытынды балл
1
Сабаққа қатысым
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
100
2
Үй тапсырмасы
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
100
3
Практикалық сабақ
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
100
4
Бақылау жұмысы
*
*
100
5
Тест тапсырмалары
*
*
100
6
Презентация
*
100
Емтихан
*
100
БАҒАЛАУ ШКАЛАСЫ:
Балл
%
Әріптік эквивалент
Сандық эквивалент
Баға
95 - 100
95 - 100
А
4,0
Өте жақсы
90 - 94
90 - 94
А-
3,67
85 - 89
85 - 89
В+
3,33
Жақсы
80 - 84
80 - 84
В
3,0
75 - 79
75 - 79
В-
2,67
70 - 74
70 - 74
С+
2,33
Қанағаттанарлық
65 - 69
65 - 69
С
2,0
60 - 64
60 - 64
С-
1,67
55 - 59
55 - 59
D+
1,33
50 - 54
50 - 54
D
1,0
0 - 49
0 - 49
F
0
Қанағаттанарлықсыз
САБАҚТЫҢ МАЗМҰНЫ
№ модуля
Модуль және олардың құрамы
Сағат саны
Бақылау түрі
1
Модуль 1. Шыны қалыптастырудың теориялық негіздері
Лекция
1.1 Шыны жасауды дамыту туралы қысқаша ақпарат
1
Конспект
1.2 Теоретиялық негізі
1
Конспект
1.3 Шынының физика-химиялық құрамы
2
Конспект
1.4 Шыны ыдысты дайындау үшін шикізат
1
Конспект
1.5 Шыныны дайындау
2
Конспект
Практикалық сабақтар
Шыны жасауды дамыту туралы қысқаша ақпарат
1
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау
1.2 Бұйымдардың қасиеттеріне зарядтың компоненттерінің әсері.
1
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау
1.3 Су қоспаларын коагуляциялау.
2
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, мәнжазба
1.4 Шынының физика- химиялық технологиясы
2
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, мәнжазба
1.5 Көрсетілген қасиеттері бар әйнек өндіруге арналған зарядтың құрамын есептеу.
1
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, мәнжазба
1.6 Шыны процесстерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
1
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, мәнжазба
ОСӨЖ
1.1 Шынылардың механикалық қасиеттері
4
Баяндама
1.2 Шыныға сілтілік жер тотықтарын енгізуге арналған шикізат материалдары
4
Баяндама
1.3 Шыны пісіру процесіне әсер ететін факторлар
4
Баяндама, есеп
1.4 Шыны өндірісінің пештерінің классификациясы.
1 модуль бойынша барлығы
31
Модуль 2. Өндірістік ағынды суларды тазарту әдістері
Лекция
2.1 Шыны өндірісі пештері үшін отқа төзгіштер
2
Конспект
2.2 Шыны пісіру пештері үшін отын.
2
Конспект
2.3 Шыны ыдыстарды дайындау және өңдеу.
2
Конспект
2.4 Шыныдан жасалған бұйымдар.
2
Конспект
2.5 Табақ шыны технологиясы
2
Конспект
2.6 Әр түрлі қасиеттері бар және олардан жасалған өнімдердің шыны технологиясы
2.7 Шыны өндірісіндегі қауіпсіздік
2
Практикалық сабақтар
2.1 Шыны балқыту пештерін есептеу
2
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, мәнжазба
2.2 Шыны бұйымдарын құю процесінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
2
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, тест
2.3 Шыны ыдыстың күйдіру және температура процестерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
1
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, мәнжазба
2.4 Шыны ыдыстардың жану процестерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
2
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау
2.5 Шыны өндірісіндегі қауіпсіздік ережелері және өнеркәсіптік санитария
2
ОСӨЖ
2.1Жуынатын пештердің негізгі құрылымдық элементтері.
4
Мәнжазба
2.2 Шыны ыдыстарды қалыптастыру әдістері.
4
Мәнжазба
2.3 Шыны бұйымдарын өндіруге арналған нысандар.
4
Мәнжазба
2.4 Шыны өнімдерін жууға арналған пештер.
2 модуль бойынша барлығы
38
СӨЖ ТАҚЫРЫПТАРЫ
№
Тақырып атауы
СӨЖ түрі
1
Шыны өндіруге арналған отқа төзімді пештер
Ауызша сұрау , баяндама
2
Шыны балқыту пештеріне арналған отын.
Ауызша сұрау , баяндама
3
Шыны пештердің жылуды қолданатын құрылғылары.
Ауызша сұрау , баяндама
4
Шыны ыдыстарды қосымша өңдеу
Ауызша сұрау , баяндама
5
Үй ыдыстарын өндіруге арналған шынылардың композициялары.
Ауызша сұрау , баяндама
6
Обработка бытовой посуды.
Ауызша сұрау , баяндама
7
Шыны кристалдық материалдар мен бұйымдарды өндіру
Ауызша сұрау , баяндама
ОСӨЖ ТАҚЫРЫБЫ
№
Тақырып атауы
ОСӨЖ түрі
1
Шынылардың механикалық қасиеттері
Ауызша сұрау , баяндама
2
Шыныға сілтілік жер тотықтарын енгізуге арналған шикізат материалдары
Ауызша сұрау , баяндама
3
Шыны пісіру процесіне әсер ететін факторлар
Ауызша сұрау , баяндама
4
Шыны өндірісінің пештерінің классификациясы.
Ауызша сұрау , баяндама
5
Жуынатын пештердің негізгі құрылымдық элементтері.
Ауызша сұрау , баяндама
6
Шыны ыдыстарды қалыптастыру әдістері.
Ауызша сұрау , баяндама
7
Шыны бұйымдарын өндіруге арналған нысандар.
Ауызша сұрау , баяндама
8
Шыны өнімдерін жууға арналған пештер.
Ауызша сұрау , баяндама
МӘНЖАЗБА ТАҚЫРЫПТАРЫ
1. Табиғи сулар және олардың сапасына қойылатын талаптар. Судың қоспаларының сапасына әсері.
2. Технологиялық схеманы және ауыз суға дайындалатын объектілерді құрастырудың негізгі критерийлері.
3. Реагенттің қоймалары. Реагенттерді құрғақ түрінде немесе концентрлі ерітінділер түрінде сақтау.
Флокуляциялық палаталарды қолдану және оларды жіктеу.
5. Массадан, матадан және кеуекті элементтерден сүзу арқылы суды алдын ала тазарту.
6. Тұндыру процесін технологиялық модельдеу.
7. Тұндырғыш цистерналардың түрлері және оларды қолдану саласы.
8. Контроллерлерді есептеу және жобалау.
9. Суды залалсыздандыру әдістері. Суды хлорлау. Судың мөлшерлеуі.
10. Суды дезинфекциялауға арналған электролиздік қондырғылар. Бактерицидтік сәулелер арқылы суды дезинфекциялау.
11. Ауыз судағы фторға арналған гигиеналық стандарттар.
12. Дистилляциялау арқылы суды тұзсыздандыру және тұзсыздандыру.
13. Жасанды тоңазыту арқылы тұзсыздандыру қондырғысы.
14. Жылы ыстық сумен азайтуды орнату схемасы.
15. Айналымдағы судың фосфат схемасы.
16. Түтін газдарын газды сорғышпен рецорбонизациялау арқылы суды тұрақтандыру режимі.
НЕГІЗГІ ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Химическая технология стекла и ситаллов Под ред. Н.М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1993.
Сулименко Л.М. Общая технология силикатов. М.: ИНФРА-М, 2004.
Солинов Ф.Г. Производство листового стекла. М., 2003.
Роговой М.И., Кондакова М.Н., Сагановский М.Н. Расчеты и задачи по теплотехническому оборудованию предприятий промышленности строительных материалов. М., 1990.
Юдин Н.А., Гулоян Ю.А. Технология стеклотары и сортовой посуды. М., 2001.
Клюковский Г.И., Мануйлов Л.А. Лабораторный практикум по общей технологии силикатов. М., 2000
Волгина Ю.М. Теплотехническое оборудование стекольных заводов. М.: Стройиздат, 2006
ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Артамонова М.В. Практикум по общей технологии силикатов. М., 2000.
Низовой В.Г. Охрана труда на предприятиях стекольной промышленности. М.: Легкая индустрия, 2004.
Аппен А.А. Химия стекла. Л.: Химия,2001.
Бутт Ю.М., Тимашев В.В. Практикум по химической технологии вяжущих материалов.
Стекло. Справочник. Под ред. Н.М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 2002
ТӘРТІБІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАУІПСІЗДІГІ КАРТАСЫ
№
Автор, атауы, шығарылған уақыты
Саны
Кітапханада
Кафедрада
Элект. кітапханада
% қамтылған
1
Химическая технология стекла и ситаллов Под ред. Н.М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1993.
-
-
+
100
2
Сулименко Л.М. Общая технология силикатов. М.: ИНФРА-М, 2004.
10
1
+
90
... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Өнеркәсіптік өндіріс пен құрылыстың дамуына байланысты шыны өнеркәсібі шыны өндірісін, әсіресе полирленген, нығыздалған және жылусақтағыш, шыныталшықтар, тиімді жылу және дыбыс изоляциялық материалдар өндірісін ұлғайтты.
Шыны өндірісі саласындағы ғылыми-техникалық прогесс оның тиімді қолданылу аймағын кеңейтті. Соңғы жылдарда шыны жасау техникасында айтарлықтай өзгерістер болды. Өндірістің жаңа тәсілдері, шыныны қолданатын жаңа облыстар пайда болды, шыны құрамдарының мөлшері артты.
Шыныны каталитикалық кристалдаудың пайда болуы және ситаллдар мен шлакоситаллдар өндірісін ұйымдастыру шыны негізіндегі бұйымдардың қолданылуын бұрынғыдан да арттырды. Ірі механикалық конвейерлердегі тегістеу мен жылтыратудың қымбат тәсілін алмастыра алатын қалайы балқымасы негізінде полирленген шыны алу өндірісі қазіргі заманғы жетістіктер қатарына жатады.
Шыны және оның негізіндегі бұйымдар ғылым мен техниканың барлық салаларында қолданылады. Шыны конструкциялық және құрылыстық мақсаттағы алмастырылмайтын материалға айналды. Шынының космостық, электрондық, атомдық, ракеталық және техниканың басқа салаларындағы өлшеусіз элемент ретіндегі маңызы өсті. Мысал ретінде шыны жарық өткізгіштерді алуға болады, олардың көмегімен өткізгіш байланысындағы революцияны болжанады. Металды және көміртекті шынылар пайда болды, олар мөлдір емес, бірақ басқа ерекше маңызды қасиеттерге ие (коррозияға тұрақтылық, беріктігі жоғары, жеңіл магниттеледі).
Шынының химиялық технологиясы химиялық технология саласында мамандар дайындауда негізгі пәндердің бірі. Курстың зерттеу объектісі шихта дайындау процестерінің, шыны массасын пісірудің, формалаудың, шыны бұйымдарын күйдіру және шынықтырудың теориялық негіздері және олардың аппаратуралық жабдықталуы болып табылады.
Шының химиялықтехнологиясы пәнін оқытудың мақсаты студенттерді шынының және шыны пісіру технологиясында қолданылатын шикізаттардың негізгі қасиеттерімен таныстыру, лабораториялық жағдайларда шыны бұйымдарының негізгі түрлерін синтездеу әдістерін үйрету, студенттерге шикізат қоспасын есептеу тәсілдерін және алынатын бұйымның сапасын бақылау әдістерін көрсету.
Пәннің міндеті студенттерде келесілерді қалыптастыру:
шыны құрылысы, шыны тәрізді күй туралы білімді;
шыны құрамының оның физикалық-химиялық, механикалық және химиялық қасиеттеріне әсерін зерттеу, шикізат материалдарының және дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін есептеу дағдыларын;
қасиеттері белгілі өнімдер алуға мүмкіндік беретін шыны өндіруге қажетті шикізат материалдарын таңдау, шикізат қоспасының тиімді құрамын есептеу дағдыларын;
шыны өндірісінің физикалық - химиялық негіздерін және технологиясының ерекшеліктерін білу;
ванналы шыны пісіру пештерін және шыны бұйымдарын күйдіруге және формалауға арналған аппараттардыесептеу дағдыларын;
шыны түзу, шыны массасының жарықтануы және гомогенизациясы процестерінің негізгі жүру заңдылықтарын талдауды.
ҚЫСҚАША СИПАТТАМА
Шынының химиялық технологиясы пәні бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы бакалаврларын дайындаудың негізгі курстарының бірі болып табылады. Оқу стандартының талаптарына сәйкес, Шыны химиялық технологиясы пәнін оқып болғаннан кейін студент ерітіндінің сынау затын есептеу үшін және тұтастай анықталған үлгіде титриметрикалық талдау әдісінің эквивалент заңын білуге тиіс; тазартылған суды пайдаланудың маңыздылығына қарай су құрамын тазарту кезінде коагулянттар мен флоккуляндарды таңдауға және пайдалануға; бастапқы судың құрамына байланысты сүзгілеу және ионды алмасу материалдарын таңдау және пайдалану.
Компосталдылық:
Студенттің міндетті:
Білу қажет:
- шыныдан жіктеу, қасиеттері және қолдану туралы,
- әр түрлі шыны және шыны ыдыстарды өндіру технологиясы;
- шыны өндірісінде қолданылатын жабдықтар;
білу және қолдану қажет:
- алдын ала анықталған қасиеттері бар өнімдер алуға мүмкіндік беретін шикізат қоспаларының оңтайлы құрамдарын есептеу әдістері;
- өнімнің технологиялық қасиеттері мен сапасын мұқият бақылауды қамтамасыз ететін талдаудың химиялық-химиялық әдістері;
- шыны өндіру технологиясының физикалық және химиялық негіздері және ерекшеліктері;
дағдылары болуы керек:
- шыны өндіру үшін қажетті шикізатты таңдау,
- шикізат пен дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін есептеу,
- көрсетілген қасиеттері бар шыны өндіру үшін шикізат қоспасын есептеу;
- Шыны өндірісіндегі шикізаттың құрамын және қасиеттерін талдау.
ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
Курстың зерртеу пәні және бейорганикалық заттардың химиялық технологиясында мамандар дайындау жүйесіндегі оның мәні. Шыны жасаудың дамуы бойынша қысқаша мәліметтер.
1Тарау. ШЫНЫ ТҮЗУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ ЖӘНЕ ШЫНЫ ҚАСИЕТТЕРІН БАСҚАРУ
Шыны тәрізді күй.
Шыны тәрізді күй. Шыныларды құрамы бойынша жіктеу. Силикатты шынылардың өнеркәсіптік құрамдары. Шыны тәрізді күйдің ерекшеліктері. Шыны құрылымы. Шынылардың фазалық бөлінуі (кристалдану).
Шынылардың физикалық-химиялық қасиеттері.
Шынылардың және балқымалардың тұтқырлығы. Беттік керілу. Тығыздық. Серпімділік, сынғыштық, қаттылық. Беріктік. Шынының электрлік қасиеттері. Шынының оптикалық қасиеттері. Шынылардың жылу-физикалық қасиеттері. Шынылардың химиялық тұрақтылығы.
2 Тарау. ШЫНЫ ПІСІРУДІҢ ФИЗИКАЛЫҚ-ХИМИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Шыны пісіруге арналған шикізат материалдары және шихта.
Оксидтердің шыны қасиеттеріне әсері. Шикізат материалдарының түрлері. Негізгі материалдар. Көмекші материалдар. Шихта дайындау.
Шыны пісіру.
Силикат түзу. Шыны түзу. Жарықтану. Гомогенизация. Салқындату. Құмыралы және ванналы пештерде шыны пісіру. Құмыралы пеште пісіру. Шыны ақаулары.
Шыны өндірісінің пештері.
Шыны пісіру пештері. Электрлік және жалынды-электрлік пештер. Шыны пісіруге арналған жаңа пештер. Пештерді пайдалану. Пештердің негізгі жұмыс элементтері. Пеш бассейні. Рекуператорлар, регенераторлар, горелкалар, форсункалар.
3 Тарау. ШЫНЫ БҰЙЫМДАРЫ ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ
Шыны бұйымдарын формалау және өңдеу.
Шыныны формалау процесі. Шыныны формалаутәсілдері. Шыныны механикалық өңдеу. Шыныны тегістеу. Шыныны жылтырату. Шыныны термиялық өңдеу. Кернеу түрлері, олардың пайда болуы және түрлері. Кернеулер релаксациясы. Шыныны күйдіру. Шыныны шынықтыру. Шыныны химиялық өңдеу. Шынының қатты бетін қышқылдармен жеу. Шынының беттік қабатындағы ион алмасу. Шыныда жабын қабаттарының пайда болуы.
Беттік шыны өндірісі.
Беттік шыны. Терезе шыныларының құрамы және қасиеттері. Шыны пісіру. Шыныны қайықша арқылы вертикаль тарту. Шыныны вертикалды-горизонталь созу. Түсті беттік шыны. Шыныдан жасалған плиткалар.
Қасиеттері әртүрлі шынылар технологиясы және олардан жасалған бұйымдар.
Өрнекті шыны. Армирленген шыны. Полирленген шыны. Қуыс шыны технологиясы. Ыдыс шынысы. Сорттық шыны. Техникалық шыны технологиясы. Кварцтық шыны. Кремнезем және кварц шынысы. Кварцтық шыны өндірісінің технологиясы және жабдықтары. Бұйымдарды формалау және дайындау. Формалардың жіктелуі. Оптикалық шыны өндірісі. Химиялық жәнетермиялық тұрақты шынылар. Арнаулы шынылар. Бораттық шыны. Органикалық шыны. Сұйық шыны. Ситаллдар және шлакоситаллдар. Шыны блоктары. Шыны өндірісіндегі еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы.
ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАР ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
Шыны жасаудың дамуы туралы қысқаша мәліметтер. Шынылардың жіктелуі.
Шихта компоенттерінің шыны және шыны бұйымдарының қасиеттеріне әсері.
Шынылардың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттері.
Қасиеттері берілген шыны өндірісі үшін шихта құрамын есептеу.
Шыны пісіру процесінің технлогиялық сипаттамаларын анықтау.
Шыны пісіру пештерін есептеу.
Шыны бұйымдарын формалау процесінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
Шыны бұйымдарын күйдіру және шынықтыру процестерінің технологиялық параметрлерін анықтау.
Шыны ыдыстарды күйдіру процестерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
Шыны өндірісіндегі қауіпсіздік техникасы және өнеркәсіптік санитария.
ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ САБАҚТАР ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
Лабораторияда жұмыс кезіндегі қауіпсіздік техникасы.
Шынының серпімділік модульін анықтау.
Шынының химиялық тұрақтылығын анықтау.
Шынының кристалдану қабілетін анықтау.
Жеңіл балқитын шынылар алу.
Түсті шынылар алу.
Ерекше қасиеттері бар шынылар алу.
Еритін шынының (натрий силикаты) модульін және концентрациясын анықтау.
НЕГІЗГІ ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1.Химическая технология стекла и ситаллов Под ред. Н. М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1993.
2. Сулименко Л . М. Общая технология силикатов. М.:ИНФРА-М, 2004.
3. Солинов Ф. Г. Производство листового стекла. М., 1996.
4. Роговой М. И., Кондакова М. Н., Сагановский М. Н. Расчеты и задачи по теплотехническому оборудованию предприятий промышленности строительных материалов. М., 1990.
5. Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды. М., 2007.
6.Клюковский Г. И., Мануйлов Л. А. Лабораторный практикум по общей технологиисиликатов. М., 1995.
7.Волгина Ю. М. Теплотехническое оборудование стекольных заводов. М.: Стройиздат, 1992.
8.Артамонова М. В. Практикум по общей технологии силикатов. М., 1996.
9.Низовой В. Г. Охрана труда на предприятиях стекольной промышленности. М.:Легкая индустрия,1976.
ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
10.Аппен А. А.Химиястекла. Л: Химия,2003.
11.Бутт Ю. М., Тимашев В. В. Практикум по химическойтехнологиивяжущихматериал ов.
12.Стекло. Справочник. Под ред. Н. М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1973.
13.Зимин В. С. Стеклодувное дело и стеклянная аппаратуры для физико-химического эксперимента. М.:Химия, 1994.
ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБА
Қысқаша сипаттамасы: Химиялық шыны технологиясы Бейорганикалық заттардың ірі химиялық бакалавриаттарын дайындау технологиясы болып табылады. Пәнді оқығаннан кейін студенттердің білім беру стандарты Химиялық шыны технологиясы талаптарына сәйкес органикалық заттар өндіру жобалау және полимерлік материалдардың негізгі ережелерін, технологиялық жабдықты параметрлерін, функционалдық, экономикалық және арнайы талаптар негізделген қолдау және көлік жабдықтарын таңдай білуі тиіс.
Шынының химиялық технологиясы пәнін оқыту мақсаты студенттерді шыны жасау технологиясында қолданылатын шыны және шикізаттың негізгі қасиеттерін зерттеу әдістеріне енгізу болып табылады; зертханалық жағдайларда шыны бұйымдарының негізгі түрлерін синтездеу әдістемесін зерделеу; студенттерді шикізат қоспаларын есептеу әдісімен таныстыру және өнімдердің сапасын бақылау.
Пререквизиттер: бейорганикалық химия, аналитикалық химия, жалпы химиялық технология.
Постреквизиттер: химия және бейорганикалық заттардың технологиясы, қалдықсыз технология.
Модульдік оқу бағдарламасынан үзінді
Курс
Семестр
Модуль атауы
Лекция (сағ)
Практ(сағ)
Тәж.саб. (сағ)
ОСӨЖ
(час)
СӨЖ
(час)
Бақылау формасы
3
5
БЗ проц. Өңдеу және технологиясы
15
15
16
44
емтихан
Барлығы: 90
МОДУЛЬ БОЙЫНША ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАР
№
Модуль атауы
Сағат саны
лекция
Прак. сабақ
Лаб.
сабақ
ОСӨЖ
І
Модуль 1. Шынының теориялық негізі
Лекция
Шыны жасауды дамыту туралы қысқаша ақпарат
1
Шыны қалыптастырудың теориялық негіздері және шыны қасиеттерін бақылау
1
Шынының физика-химиялық қасиеттері
2
Шыны ыдысты дайындау үшін шикізат
1
Шыныны дайындау
2
Практикалық сабақ
Шыны жасауды дамыту туралы қысқаша ақпарат.
1
Бұйымдардың қасиеттеріне зарядтың компоненттерінің әсері.
1
Су қоспаларын коагуляциялау.
3
Шынының физика- химиялық технологиясы
2
Көрсетілген қасиеттері бар әйнек өндіруге арналған зарядтың құрамын есептеу.
2
ОСӨЖ
Шынылардың механикалық қасиеттері
1
Шыныға сілтілік жер тотықтарын енгізуге арналған шикізат материалдары
1
Шыны пісіру процесіне әсер ететін факторлар
1
Шыны өндірісінің пештерінің классификациясы.
1
Шынылардың механикалық қасиеттері
1
Шыныға сілтілік жер тотықтарын енгізуге арналған шикізат материалдары
1
Шыны пісіру процесіне әсер ететін факторлар
1
1 модуль бойынша барлығы
7
9
7
1 модуль бойынша бақылау түрі
Тест
ІІ
2 модуль. Шынының технологиясы
Лекция
Шыны өндірісі пештері үшін отқа төзгіштер
2
Шыны пісіру пештері үшін отын.
1
Шыны ыдыстарды дайындау және өңдеу
1
Шыныдан жасалған бұйымдар
1
Табақ шыны технологиясы
1
Әр түрлі қасиеттері бар және олардан жасалған өнімдердің шыны технологиясы
1
Шыны өндірісіндегі қауіпсіздік
1
Практикалық сабақ
Шыны балқыту пештерін есептеу
2
Шыны бұйымдарын құю процесінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
1
Шыны ыдыстың күйдіру және температура процестерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
1
Шыны ыдыстардың жану процестерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
1
Шыны өндірісіндегі қауіпсіздік ережелері және өнеркәсіптік санитария
1
ОСӨЖ
Жуынатын пештердің негізгі құрылымдық элементтері.
2
Шыны ыдыстарды қалыптастыру әдістері.
1
Шыны бұйымдарын өндіруге арналған нысандар.
1
Шыны өнімдерін жууға арналған пештер.
1
Шыны ыдыстарды қалыптастыру әдістері.
1
Үй ыдыстарын өндіруге арналған шынының композициялары.
1
Тұрмыстық заттарды өңдеу
1
Шыны-кристалдық материалдар мен бұйымдарды өндіру.
1
2 модуль бойынша барлығы
8
6
9
2 модуль бойынша бақылау түрі
Коллоквиум
Барлығы
15
15
-
16
МОДУЛЬ 1. ШЫНЫНЫҢ ХИМИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
пәнін оқуға
методикалық нұсқаулық
Шынының химиялық технологиясын меңгеру үшін студенттердің міндеті:
КУРС ДӘРІСІН ТЫҢДАУ
Жоспар:
1. Шыны жасаудың дамуы туралы қысқаша мәліметтер.
2. Шыны түзілудің теориялық негіздері және шыны қасиеттерін басқару.
3. Шынының физика- химиялық қасиеттері.
4. Шыны пісіру үшін шикізат материалдары және шихта.
5. Шыны пісіру. Шыны пісіру пештері.
6. Шыны .
7. Шыныны қалыптау.
8. Шыныдан жасалған бұйымдарды күйдіру және шыңдау.
9. Шыны дыс түрлері және оның міндеті.
10. Тұрмыстық және көркемдік бұйымдар үшін шыныны пісіру.
11. Шыны өндірісінде қауіпсіздік техникасы.
ӨЗДІГІНЕН ОРЫНДАУҒА ШЫҒАРЫЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫ МЕҢГЕРУ
№1 тақырып: Шынылардың механикалық қасиеттері
Жоспар:
Серпімділік
Сығуға шынының беріктілігі
Тартуға шынының беріктілігі
Шынының қаттылығы
Шынының сынғыштығы
Әдебиеттер тізімі:
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1993
Попов К. Н. Строительные материалы и изделия: Учебник К. Н. Попов, М. Б. Каддо. - М.: Высш.школа, 2001
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1999
Глухов а. Золотая страна из стекла и стали А. Глухов
№2 тақырып: Шыныға сілтілік жер тотықтарын енгізуге арналған шикізат материалдары.
Жоспар:
Кальций және магний құрамдас материалдар
Барий құрамдас материалдар
Мырыш құрамдас материалдар
Қорғасын құрамдас материалдар
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1999
Воробьев В. А. Стоительные материалы: Учебник для строит.спец. вузов В. А. Воробьев. -4-е изд., перераб..- М.: Высш.школа, 1997
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
№3 тақырып: Шыны пісіру процесіне әсер ететін факторлар.
Жоспар:
Шихтаның химиялық құрамы.
Шикізат материалдарын таңдау.
Шихта компоненттерінің түйіршіктік құрамы.
Шихтаның ылғалдылығы
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
№ 4 тақырып: Шыны өндірісінің пештерінің классификациясы.
Жоспар:
Міндеті бойынша классификация.
Үздіксіз және периодты әрекетті шыныпісіру пештері
Қыздыру әдісі бойынша шыны пісіру пештерінің классификациясы.
Регенеративті және рекуперативті пештер.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№5 тақырып: Шыны өндірісі пештері үшін отқа төзгіштер.
Жоспар:
Отқа төзгіштерге қойылатын техникалық талаптар.
Отқа төзгіштердің классификациясы және олардың қасиеттері.
Шыны пісіру пештері үшін отөа тһзгіштердің пайдалану қасиеттері.
Шыны пісіру пештерін қалау үшін отқа төзгіштер таңдау.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№6 тақырып: Шыны пісіру пештері үшін отын.
Жоспар:
Газтектес отын және оны әкелу тәсілдері.
Сұйық отын және оны жағуға арналған құрылғы.
Электрлік ток.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№7 тақырып: Шыны пісіру пештерінің жылу қолдану құрылғылары.
Жоспар:
Рекуператорлар.
Керамикалық рекуператорлар.
Металдық рекуператорлар.
Регенераторлар.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№8 тақырып: Ванналы пештердің негізгі конструкциялық элементтері.
Жоспар:
Жұмыс камерасы.
Жанарғы.
Ауыстыру құрылғылары.
Бөлу құрылғылары.
Шихтаны жүктеуге арналған құрылғы.
Газөткізгіштер.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№9 тақырып: Шыны бұйымдарын қалыптау тәсілдері.
Жоспар:
Престеу.
Үрлеу.
Престеп үрлеу.
Ортадан тепкіш қалыптау.
Тарту.
Прокатка.
Моллирлеу.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№10 тақырып: Шыныдан бұйымдар жасау өндірісі үшін формалар.
Жоспар:
Формалардың классификациясы.
Формалар жұмысының жылулық шарттары.
Формаларды дайындауға материалдар.
Формаларды пайдалану және сақтау.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№11 тақырып: Шыныдан жасалған бұйымдарды күйдіру пештері.
Жоспар:
Күйдірудің муфельді пеші.
Күйдірудің конвективті пеші.
Күйдірудің электрлік пеші.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№12 тақырып: Шыны ыдысты қосымша өңдеу.
Жоспар:
Бетін шлифтеу, полирлеу, матирлеу.
Жуылмайтын этикетканы силикатты бояуды қолдану арқылы жағу.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№13 тақырып: Тұрмыстық ыдыс өндірісі үшін шыны құрамы.
Жоспар:
Натрий, кальций силикатты шыны.
Қорғасынды хрусталды шыны.
Түсті шыны
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№14 тақырып: Тұрмыстық ыдысты өңдеу.
Жоспар:
Бұйымның шеті мен түбін өңдеу, тығынды притиркалау.
Шыны бұйымдарын абразивті материалдарды қолдану арқылы декоративті өңдеу.
Шыны бұйымдарын химиялық өңдеу.
Шыныға декоративті жабын.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
№15 тақырып: Шыны кристалдық материал мен бұйымдар өндірісі.
Жоспар: Шыны кристалдық материалдарды алуда теориялық негіздер.
Ситаллдар өндірісі.
Шлакситалдар өндірісі.
Әдебиеттер тізімі:
Г. Б. Нагибин. Основы технологии строительных материалов. Учебник Г. Б. нагибин; Под ред. М. А. Матвеева. - 2-е изд., перераб.и доп..-М.: Высшая школа, 1969
Юдин Н. А., Гулоян Ю. А. Технология стеклотары и сортовой посуды, М.: Стройиздат, 1977
Павлушкин Н. М. Химическая технология стекла и ситаллов, М.: Стройиздат, 1983
Волгина Ю. М. Теплотехнические оборудование стекольных производств. М.: Стройиздат, 1982
ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТЫ ОРЫНДАУ:
№1 тақырып: Шыны бұйымдары дамуы туралы қысқаша мәлімет.
Жоспар:
Элементарлы шыны
Органикалық шыны
Кварцты шыны
Ерігіш шыны
Шыныталшық
Боратты шыны
№2 тақырып: Шыны және бұйымдардың қасиеттеріне шихтаның компоненттерінің әсері
Жоспар:
Шынымассаның тұтқырлығын жоғарылатын, механикалық және химиялық сипаттамаларын жақсартатын, шынының қиынбалқуын жоғарлататын, сыну көрсеткіштерін жақсартатын материал қандай?
Шынының құрамына шыны пісірудің температурасын төмендету үшін не қосады?
Пісіру жеделдеткіштері.
Шынымассасын мөлдірлегіштер.
Шыны түссіздендіргіштер.
Шыны бояғыштары.
Шыны массасын сөндіргіштер.
Алюминий оксидін шихтаға қандай минерал түрінде енгізеді?
Магний оксидін шихтаға қандай минерал түрінде енгізеді?
Ас тұзы шихтасының ылғалдылығын қандай деңгейде ұстап тұру керек?
№3 тақырып: Шынының физика- химиялық және технологиялық қасиеттері.
Жоспар:
Шынымассасының тұтқырлығы.
Беттік тартылыс.
Шынымассасының тығыздығы.
Шыны сынғыштығы.
Шыны беріктігі.
№4 тақырып: Белгілі қасиеттермен шыны өндірісі үшін шихта құрамын есептеу.
Жоспар:
Келесі химиялық құрамдағы беттік шыны пісіру үшін шихта құрамын есептеу (мас. %): SiO2 - 72; Al2O3 - 2; CaO - 7; MgO - 4; Na2O - 15.
№5 тақырып: Шыны пісіру процесінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
Жоспар:
Шыны пісірудің жылулық балансы.
Шынымасса тұтқырлығы.
№6 тақырып: Шыныпісіру пештерін есептеу.
Жоспар:
Беттік шыны өндірісіндегі ванналы пешті есептеу.
Отынның жануын есептеу.
№7 тақырып: Шыны бұйымдарын қалыптау процесінің технологиялық сипаттамасын анықтау.
Жоспар:
Қалыптаудың температуралық интервалы.
Шынымассасын қалыптауға дайындау.
Қалыптау әдістері.
Шыны масасасының қандай қасиеті одан бұйымды әртүрлі әдістермен қалыптау,а мүмкіндік береді.
Шынының қалыптауы болатын тұтқырлық интервалын жазыңыз.
Даналық бұйымдардың қалыптау әдісін атаңыз.
Тарту
Прокат
Үрлеу
Құю
Престеу
Ортадан тепкіш
Престеп үрлеу
Қандай шынылар - қысқа немесе ұзын - қалыптаудың температура- уақыттық режимин қатаң сақтауын талап етеді және неге?
Қалыптау және оның кемшіліктері арасында сәйкестікті табыңыз?
Бұйым беттерінің сапасының жоғары еместігі
Аппаратуралық жабдықталуының күрделілігі
Жұқа қабырғалы бұйым алуға болмайды.
Ваннада инертті орта жасау керек.
Флоат әдісі
пресстеу
Прокатка
№8 тақырып: Шыны бұйымдарын күйдіру және шынықтыру процестерінің технологиялық параметрлерін анықтау.
Жоспар:
Келесі химиялық құрамдағы беттік шыны күйдіру үшін жоғары температура есептеу (мас. %): SiO2 - 71,8; Al2O3 - 1,6; CaO - 6,44; MgO - 4,3; Na2O - 15,2.
Автокөлік әйнегін шыңдау үшін пешті есептеу.
№9 тақырып: Шыны ыдыстарды күйдіру процестерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
Жоспар:
Туннелдік пешті есптеу.
Күйдіруді бақылау.
№10 тақырып: Шыны өндірісіндегі қауіпсіздік техникасы және өнеркәсіптік санитария.
Жоспар:
Шыны пісіру кезінде қауіпсіздік техникасы.
Бұйымдарды қалыптау кезінде қауіпсіздік техникасы.
Шыны бұйымдарын күйдіру және шыңдау кезіндегі қауіпсіздік техникасы
ОСӨЖ
2.1 Тақырып: Ванна пештерінің негізгі конструкциясы.
2.2 Тақырып: Шыны бұйымдарын қалыптау тәсілдері .
2.3 Тақырып: Шыны өндірістері үшін қалып түрлері.
2.4 Тақырып: Шыны бұйымдарын күйдіруге арнаған пештер.
СӨЖ
2.5 Тақырып: Шыныларды қосымша өңдеу.
2.6 Тақырып: Тұрмыстық ыдыстар үшін шыны құрамы.
2.7 Тақырып: Тұрмыстық ыдыстарды өңдеу.
2.8 Тақырып: Шыны кристалды материалдарының өндірісі және бұйымдары.
№2 модуль бойынша білімді тексеру формасы - коллоквиум.
Постреквизиттер: химия және бейорганикалық заттардың технологиясы, қалдықсыз технология
БАҚЫЛАУ ТҮРЛЕРІ
Күнделікті бақылау: (ауысша сұрау, жазбаша бақылау, тест, презентация)
Аралық бақылау : тест, коллоквиум
Қорытынды бақылау: емтихан
НЕГІЗГІ ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Химическая технология стекла и ситаллов Под ред. Н.М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1993.
Сулименко Л.М. Общая технология силикатов. М.: ИНФРА-М, 2004.
Солинов Ф.Г. Производство листового стекла. М., 2003.
Роговой М.И., Кондакова М.Н., Сагановский М.Н. Расчеты и задачи по теплотехническому оборудованию предприятий промышленности строительных материалов. М., 1990.
Юдин Н.А., Гулоян Ю.А. Технология стеклотары и сортовой посуды. М., 2001.
Клюковский Г.И., Мануйлов Л.А. Лабораторный практикум по общей технологии силикатов. М., 2000
Волгина Ю.М. Теплотехническое оборудование стекольных заводов. М.: Стройиздат, 2006
.
ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Артамонова М.В. Практикум по общей технологии силикатов. М., 2000.
Низовой В.Г. Охрана труда на предприятиях стекольной промышленности. М.: Легкая индустрия, 2004.
Аппен А.А. Химия стекла. Л.: Химия,2001.
Бутт Ю.М., Тимашев В.В. Практикум по химической технологии вяжущих материалов.
Стекло. Справочник. Под ред. Н.М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 2002.
Зимин В.С. Стеклодувное дело и стеклянная аппаратура для физико-химического эксперимента. М.: Химия,2004.
Пән бойынша мәлімет:
Модуль аты : БЗ өңдеу процестері және технологиясы
Дисциплина аты және коды : Шынының химиялық технологиясы HTS 4304
Аптасына сағат саны: 3
ОҚУ ЖОСПАРЫНАН ҮЗІНДІ
Курс
Семестр
Модуль атауы
Лекция (сағ)
Практ(сағ)
Тәж.саб. (сағ)
ОСӨЖ
(час)
СӨЖ
(час)
Бақылау формасы
3
5
БЗ өңдеу процестері және технологиясы
15
15
-
16
44
Емтихан
Пререквизиттер: бейорганикалық химия, аналитикалық химия, жалпы химиялық технология.
Постреквизиттер: химия және бейорганикалық заттардың технологиясы, қалдықсыз технология.
Дисциплинаның қысқаша сипаттамасы:
Шынының химиялық технологиясы пәні бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы бакалаврларын дайындаудың негізгі курстарының бірі болып табылады. Оқу стандартының талаптарына сәйкес, Шыны химиялық технологиясы пәнін оқып болғаннан кейін студент ерітіндінің сынау затын есептеу үшін және тұтастай анықталған үлгіде титриметрикалық талдау әдісінің эквивалент заңын білуге тиіс; тазартылған суды пайдаланудың маңыздылығына қарай су құрамын тазарту кезінде коагулянттар мен флоккуляндарды таңдауға және пайдалануға; бастапқы судың құрамына байланысты сүзгілеу және ионды алмасу материалдарын таңдау және пайдалану.
Компосталдылық:
Студент міндетті:
Білу қажет:
- шыныдан жіктеу, қасиеттері және қолдану туралы,
- әр түрлі шыны және шыны ыдыстарды өндіру технологиясы;
- шыны өндірісінде қолданылатын жабдықтар;
білу және қолдану қажет:
- алдын ала анықталған қасиеттері бар өнімдер алуға мүмкіндік беретін шикізат қоспаларының оңтайлы құрамдарын есептеу әдістері;
- өнімнің технологиялық қасиеттері мен сапасын мұқият бақылауды қамтамасыз ететін талдаудың химиялық-химиялық әдістері;
- шыны өндіру технологиясының физикалық және химиялық негіздері және ерекшеліктері;
дағдылары болуы керек:
- шыны өндіру үшін қажетті шикізатты таңдау,
- шикізат пен дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін есептеу.
БЕКІТІЛГЕН КЕСТЕ БОЙЫНША САБАҚ КЕСТЕСІ
№ апта
Аудиторные занятия в часах
СӨЖ және ОСӨЖ тапсыру уақыты
лекция
Прак. Сабақ.
Лаб. Сабақ.
ОСӨЖ
1
№1 - 1
№1 - 1
№1 - 1
2
№2 - 1
№2 - 1
№2 - 1
3
№3 - 1
№3 - 1
№3 - 1
4
№ 1 ОСӨЖ, СӨЖ тапсырмасын тапсыру
4
№4 - 1
№4 - 1
№4 - 1
5
№5 - 1
№5 - 1
№5 - 1
6
№6 - 1
№6 - 1
№6 - 1
4
№2 ОСӨЖ, СӨЖ тапсырмасын тапсыру
7
№7 - 1
№7 - 1
№7 - 1
№1 ОСӨЖ, СӨЖ тапсырмасын тапсыру
8
№8 - 1
№8 - 1
№8 - 1
9
№9 - 1
№9 - 1
№9 - 1
10
№10 - 1
№10 - 1
№10 - 1
4
№3 ОСӨЖ, СӨЖ тапсырмасын тапсыру
11
№11 - 1
№11 - 1
№11 - 1
12
№12 - 1
№12 - 1
№12 - 1
13
№13 - 1
№13 - 1
№13 - 1
14
№14 - 1
№14 - 1
№14 - 1
4
№ 4 ОСӨЖ, СӨЖ тапсырмасын тапсыру
15
№15 - 1
№15 - 1
№15 - 1
№1 аралық бақылауды тапсыру
КУРСТЫ БАҒАЛАУ КРИТЕРИІ:
№
Бақылау түрлері
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Қорытынды балл
1
Сабаққа қатысым
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
100
2
Үй тапсырмасы
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
100
3
Практикалық сабақ
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
100
4
Бақылау жұмысы
*
*
100
5
Тест тапсырмалары
*
*
100
6
Презентация
*
100
Емтихан
*
100
БАҒАЛАУ ШКАЛАСЫ:
Балл
%
Әріптік эквивалент
Сандық эквивалент
Баға
95 - 100
95 - 100
А
4,0
Өте жақсы
90 - 94
90 - 94
А-
3,67
85 - 89
85 - 89
В+
3,33
Жақсы
80 - 84
80 - 84
В
3,0
75 - 79
75 - 79
В-
2,67
70 - 74
70 - 74
С+
2,33
Қанағаттанарлық
65 - 69
65 - 69
С
2,0
60 - 64
60 - 64
С-
1,67
55 - 59
55 - 59
D+
1,33
50 - 54
50 - 54
D
1,0
0 - 49
0 - 49
F
0
Қанағаттанарлықсыз
САБАҚТЫҢ МАЗМҰНЫ
№ модуля
Модуль және олардың құрамы
Сағат саны
Бақылау түрі
1
Модуль 1. Шыны қалыптастырудың теориялық негіздері
Лекция
1.1 Шыны жасауды дамыту туралы қысқаша ақпарат
1
Конспект
1.2 Теоретиялық негізі
1
Конспект
1.3 Шынының физика-химиялық құрамы
2
Конспект
1.4 Шыны ыдысты дайындау үшін шикізат
1
Конспект
1.5 Шыныны дайындау
2
Конспект
Практикалық сабақтар
Шыны жасауды дамыту туралы қысқаша ақпарат
1
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау
1.2 Бұйымдардың қасиеттеріне зарядтың компоненттерінің әсері.
1
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау
1.3 Су қоспаларын коагуляциялау.
2
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, мәнжазба
1.4 Шынының физика- химиялық технологиясы
2
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, мәнжазба
1.5 Көрсетілген қасиеттері бар әйнек өндіруге арналған зарядтың құрамын есептеу.
1
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, мәнжазба
1.6 Шыны процесстерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
1
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, мәнжазба
ОСӨЖ
1.1 Шынылардың механикалық қасиеттері
4
Баяндама
1.2 Шыныға сілтілік жер тотықтарын енгізуге арналған шикізат материалдары
4
Баяндама
1.3 Шыны пісіру процесіне әсер ететін факторлар
4
Баяндама, есеп
1.4 Шыны өндірісінің пештерінің классификациясы.
1 модуль бойынша барлығы
31
Модуль 2. Өндірістік ағынды суларды тазарту әдістері
Лекция
2.1 Шыны өндірісі пештері үшін отқа төзгіштер
2
Конспект
2.2 Шыны пісіру пештері үшін отын.
2
Конспект
2.3 Шыны ыдыстарды дайындау және өңдеу.
2
Конспект
2.4 Шыныдан жасалған бұйымдар.
2
Конспект
2.5 Табақ шыны технологиясы
2
Конспект
2.6 Әр түрлі қасиеттері бар және олардан жасалған өнімдердің шыны технологиясы
2.7 Шыны өндірісіндегі қауіпсіздік
2
Практикалық сабақтар
2.1 Шыны балқыту пештерін есептеу
2
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, мәнжазба
2.2 Шыны бұйымдарын құю процесінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
2
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, тест
2.3 Шыны ыдыстың күйдіру және температура процестерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
1
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау, мәнжазба
2.4 Шыны ыдыстардың жану процестерінің технологиялық сипаттамаларын анықтау.
2
Ауызша жауап алу, тапсырмаларды орындау
2.5 Шыны өндірісіндегі қауіпсіздік ережелері және өнеркәсіптік санитария
2
ОСӨЖ
2.1Жуынатын пештердің негізгі құрылымдық элементтері.
4
Мәнжазба
2.2 Шыны ыдыстарды қалыптастыру әдістері.
4
Мәнжазба
2.3 Шыны бұйымдарын өндіруге арналған нысандар.
4
Мәнжазба
2.4 Шыны өнімдерін жууға арналған пештер.
2 модуль бойынша барлығы
38
СӨЖ ТАҚЫРЫПТАРЫ
№
Тақырып атауы
СӨЖ түрі
1
Шыны өндіруге арналған отқа төзімді пештер
Ауызша сұрау , баяндама
2
Шыны балқыту пештеріне арналған отын.
Ауызша сұрау , баяндама
3
Шыны пештердің жылуды қолданатын құрылғылары.
Ауызша сұрау , баяндама
4
Шыны ыдыстарды қосымша өңдеу
Ауызша сұрау , баяндама
5
Үй ыдыстарын өндіруге арналған шынылардың композициялары.
Ауызша сұрау , баяндама
6
Обработка бытовой посуды.
Ауызша сұрау , баяндама
7
Шыны кристалдық материалдар мен бұйымдарды өндіру
Ауызша сұрау , баяндама
ОСӨЖ ТАҚЫРЫБЫ
№
Тақырып атауы
ОСӨЖ түрі
1
Шынылардың механикалық қасиеттері
Ауызша сұрау , баяндама
2
Шыныға сілтілік жер тотықтарын енгізуге арналған шикізат материалдары
Ауызша сұрау , баяндама
3
Шыны пісіру процесіне әсер ететін факторлар
Ауызша сұрау , баяндама
4
Шыны өндірісінің пештерінің классификациясы.
Ауызша сұрау , баяндама
5
Жуынатын пештердің негізгі құрылымдық элементтері.
Ауызша сұрау , баяндама
6
Шыны ыдыстарды қалыптастыру әдістері.
Ауызша сұрау , баяндама
7
Шыны бұйымдарын өндіруге арналған нысандар.
Ауызша сұрау , баяндама
8
Шыны өнімдерін жууға арналған пештер.
Ауызша сұрау , баяндама
МӘНЖАЗБА ТАҚЫРЫПТАРЫ
1. Табиғи сулар және олардың сапасына қойылатын талаптар. Судың қоспаларының сапасына әсері.
2. Технологиялық схеманы және ауыз суға дайындалатын объектілерді құрастырудың негізгі критерийлері.
3. Реагенттің қоймалары. Реагенттерді құрғақ түрінде немесе концентрлі ерітінділер түрінде сақтау.
Флокуляциялық палаталарды қолдану және оларды жіктеу.
5. Массадан, матадан және кеуекті элементтерден сүзу арқылы суды алдын ала тазарту.
6. Тұндыру процесін технологиялық модельдеу.
7. Тұндырғыш цистерналардың түрлері және оларды қолдану саласы.
8. Контроллерлерді есептеу және жобалау.
9. Суды залалсыздандыру әдістері. Суды хлорлау. Судың мөлшерлеуі.
10. Суды дезинфекциялауға арналған электролиздік қондырғылар. Бактерицидтік сәулелер арқылы суды дезинфекциялау.
11. Ауыз судағы фторға арналған гигиеналық стандарттар.
12. Дистилляциялау арқылы суды тұзсыздандыру және тұзсыздандыру.
13. Жасанды тоңазыту арқылы тұзсыздандыру қондырғысы.
14. Жылы ыстық сумен азайтуды орнату схемасы.
15. Айналымдағы судың фосфат схемасы.
16. Түтін газдарын газды сорғышпен рецорбонизациялау арқылы суды тұрақтандыру режимі.
НЕГІЗГІ ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Химическая технология стекла и ситаллов Под ред. Н.М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1993.
Сулименко Л.М. Общая технология силикатов. М.: ИНФРА-М, 2004.
Солинов Ф.Г. Производство листового стекла. М., 2003.
Роговой М.И., Кондакова М.Н., Сагановский М.Н. Расчеты и задачи по теплотехническому оборудованию предприятий промышленности строительных материалов. М., 1990.
Юдин Н.А., Гулоян Ю.А. Технология стеклотары и сортовой посуды. М., 2001.
Клюковский Г.И., Мануйлов Л.А. Лабораторный практикум по общей технологии силикатов. М., 2000
Волгина Ю.М. Теплотехническое оборудование стекольных заводов. М.: Стройиздат, 2006
ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Артамонова М.В. Практикум по общей технологии силикатов. М., 2000.
Низовой В.Г. Охрана труда на предприятиях стекольной промышленности. М.: Легкая индустрия, 2004.
Аппен А.А. Химия стекла. Л.: Химия,2001.
Бутт Ю.М., Тимашев В.В. Практикум по химической технологии вяжущих материалов.
Стекло. Справочник. Под ред. Н.М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 2002
ТӘРТІБІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАУІПСІЗДІГІ КАРТАСЫ
№
Автор, атауы, шығарылған уақыты
Саны
Кітапханада
Кафедрада
Элект. кітапханада
% қамтылған
1
Химическая технология стекла и ситаллов Под ред. Н.М. Павлушкина. М.: Стройиздат, 1993.
-
-
+
100
2
Сулименко Л.М. Общая технология силикатов. М.: ИНФРА-М, 2004.
10
1
+
90
... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz