Биологиялық күрес тәсілінде қолданылатын биопрепараттар тобы

Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Биологиялық күрес тәсілінде қолданылатын биопрепараттар тобы
2. Антибиотиктер
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Өсімдіктер зиянкестерімен күресудің биологиялық қорғау жүйелердің негізгі мақсаты болып, экономикалық маңызды түрлерінің сақталуын және табиғи сандық реттелу механизмін қамтамасыз ететін әдістерді табу және қолдану болып табылады. Сондықтан да зиянкестерге қарсы биологиялық күресте биопрепараттарды пайдаланудың маңызы зор.
Биологиялық препараттар, биопрепараттар — адамдар, жануарлар және өсімдіктердің түрлі ауруларын анықтауда, оларды емдеу және алдын ала сақтандыру мақсатында қолданылатын ерекше биологиялық қосылыстар.
Биологиялық препараттар тірі ағзалардың тіршілік жағдайын жақсартып, олардан алынатын өнімдерді молайтуда маңызы зор. Биологиялық препараттарға вакциналар, сарысулар, микроағзалардан өндірілетін антибиотиктер, ферменттер, т.б. биологиялық активті заттар жатады. Мысалы, вакциналар түрлі аурулардан сақтандыру үшін де кеңінен пайдаланылады. Оның сарысуға қарағанда ағзадағы иммундық қасиеттерді ұзақ уақыт сақтап қалатын қасиеті бар. Биологиялық препараттар егіншілікте егіс дақылдарын аурудан қорғап, олардың өнімділігін арттыруға едәуір көмегін тигізеді. Мысалы, микробтардан даярланатын азотобактерин, нитрагин препараттары атмосферадағы өсімдіктерге қажетті азотты сіңіреді. Бұл азот тыңайтқыштарын үнемдеуге көмектеседі.

1. «Өсімдікті биологиялық қорғау» дәрістер , Искендирова Р.Ә./Алматы, ҚазҰАУ, 2015
2. «Өсімдікті биологиялық қорғау» зертханалар мен тәжірибелік сабақтар жинағы, Искендирова Р.Ә./Алматы, ҚазҰАУ, Алматы 2013
3. Интернет желісі

Пән: Биология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Биологиялық күрес тәсілінде қолданылатын биопрепараттар тобы
2. Антибиотиктер
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Өсімдіктер зиянкестерімен күресудің биологиялық қорғау жүйелердің негізгі мақсаты болып, экономикалық маңызды түрлерінің сақталуын және табиғи сандық реттелу механизмін қамтамасыз ететін әдістерді табу және қолдану болып табылады. Сондықтан да зиянкестерге қарсы биологиялық күресте биопрепараттарды пайдаланудың маңызы зор.
Биологиялық препараттар, биопрепараттар -- адамдар, жануарлар және өсімдіктердің түрлі ауруларын анықтауда, оларды емдеу және алдын ала сақтандыру мақсатында қолданылатын ерекше биологиялық қосылыстар.
Биологиялық препараттар тірі ағзалардың тіршілік жағдайын жақсартып, олардан алынатын өнімдерді молайтуда маңызы зор. Биологиялық препараттарға вакциналар, сарысулар, микроағзалардан өндірілетін антибиотиктер, ферменттер, т.б. биологиялық активті заттар жатады. Мысалы, вакциналар түрлі аурулардан сақтандыру үшін де кеңінен пайдаланылады. Оның сарысуға қарағанда ағзадағы иммундық қасиеттерді ұзақ уақыт сақтап қалатын қасиеті бар. Биологиялық препараттар егіншілікте егіс дақылдарын аурудан қорғап, олардың өнімділігін арттыруға едәуір көмегін тигізеді. Мысалы, микробтардан даярланатын азотобактерин, нитрагин препараттары атмосферадағы өсімдіктерге қажетті азотты сіңіреді. Бұл азот тыңайтқыштарын үнемдеуге көмектеседі.

1. Биологиялық күрес тәсілінде қолданылатын биопрепараттар тобы
Өсімдіктер зиянкестерімен күресудің биологиялық қорғау жүйелердің негізгі мақсаты болып, экономикалық маңызды түрлерінің сақталуын және табиғи сандық реттелу механизмін қамтамасыз ететін әдістерді табу және қолдану болып табылады. Сондықтан да зиянкестерге қарсы биологиялық күресте биопрепараттарды пайдаланудың маңызы өте зор.
Мысалы, битоксибациллин, лепидоцид, дипел биопрепараттары қырыққабат, мақта, шалғын, доланадағы американдық ақ көбелектерге және т.б. зиянкестерге қарсы қолданылады. Биологиялық тәсілді химиялық күресу жолымен салыстырғанда, оның негізгі артықшылығы: жыртқыштар мен паразиттер, биопрепараттар зиянды ағзаларға бейімделген, маманданған күйінде әсер етеді және қоршаған ортаға қауіпсіз болады. Оларды ұзақ мерзімде қолдану, оның өзіндік құнын арзандатады.
Қазақстанда ауыл шаруашылық дақылдарын қорғау үшін қолданылатын энтомофагтар мен биопрепараттар: трихограмма, фитосейулюс, лизифлебус, энкарзия, жыртқыш галлица, фитомиза шыбыны, бракон және басқалар; биопрепараттар - дипел, новодор, лепидоцид, битоксибацилин, триходермин.
Көптеген биоагенттерді биозертханада жаппай өсіреді. Биопрепарарттарды көкөністердің (қырыққабат көбелегі, ақ көбелек және басқалар), техникалық дақылдардың (мақта және күздік көбелектер, карадрина, өрмекші кене), жеміс ағаштарының (алма және жеміс күйелері, алма жеміс жемірі) кеміргіш зиянкестеріне қарсы қолданады. Қазірігі кезде әлеуметтік-экономикалық жағдайлардың өзгеруіне, едәуір қиындықтарға байланысты Қазақстанда зиянкестермен күресудің биологиялық тәсілдерінің көлемі айтарлықтай үлкен емес. Оның аумағы 150-200 мың гектарды құрайды.
Боверин - ақ немесе қоңыр түсті, Beauveria bassiana саңырауқұлағының конидиялық спораларынан тұратын ұнтақ. Препарат Украина өсімдік қорғау ғылыми-зерттеу институтында профессор Н.А. Теленганың басқаруымен жасалған. Ұнтақтың бір грамында саңырауқұлақтың 2 млр. споралары бар. Боверин бунақденелерді ауаның ылғалдылығы мол, әрі физиологиялық әлсіреген уақытта залалдайды. Препарат дернәсілдердің үстіне түскеннен кейін өсіп, терісінен өтіп гемолимфаға өтеді. Саңырауқұлақтың бунақденелердің денесіне енуінің екінші жолы - қоректену кезінде жапырақпен бірге ас қорыту мүшелеріне түсіп, споралары өсіп, жіпшелері ағзаға түседі. Олардың өсіп дамуы арқасында бунақденелер өліп қалады.

1-сурет. Боверин препараты
Боверин колорадо қоңызын барлық даму сатысында залалдайды. Қазақстанда ауа ылғалдылығы өте аз болуына қарай бовериннің колорадо қоңызына тигізетін әсері өте аз. Себебі, ыстық әрі қуаңшылық күндері саңырауқұлақ споралары құрғап, кеуіп кетеді немесе өспей қалады.
Битоксибациллин препараты - бұрынғы бүкілодақтық микробиология ғылыми-зерттеу институты жанында Bacillus thuringiensis var. Thuriengiensis бактериясы спорасынан жасалған. Битоксибациллин құрғақ ұнтақ түрінде шығарылады. Оның құрылымында 0,6-0,8% экзотоксин, 45; ал соңғы жылдары - 60 млр. спора және соншалық экзотоксин болады. Дайындалған ұнтақ 1 жыл ғана сақталады, табиғатқа жылы қанды жануарларға қауіпсіз.

2-сурет. Битоксибациллин препараты
Колорадо қоңызына қарсы қолданылатын мөлшері әр гектарға 2-3 кг. Битоксибациллин алма күйесіне, долана, күздік, мақта, қырыққабат көбелектеріне, қан көбелегіне, жапырақ ширатқыштарына және т.б. көптеген зиянкестерге нәтижелі әсер етеді. Битоксибациллин дернәсілдердің қоректенуі мен метаморфоз процесстерін бұзады, ересек колорадо қоңыздардың ұрықтану қабілеті төмендейді.
Қазақстанда битоксибацилиннің титрі 60 млр. спораг түрі тәжірибе кезінде өте жоғары нәтиже көрсетті (биологиялық тиімділігі - 54,3-86,1%).

2. Антибиотиктер
Өсімдіктер ауруларына қарсы антибиотиктер шығару XX ғасырдың 50-жылдарынан бастап жоға қойылған.
Фитобактериомицин - бұрыннан шығарыла бастаған бірінші антибиотик. Ол актиномисес левендула актиномицетінен алынған. Өсімдіктердің бактерия қоздыратын ауруларына тиімді. Бұл антибиотик ақшыл-сары түсті, аморфты ұнтақ, суда жақсы ериді.

3-сурет. Фитобактериомицин препараты
Фитобактериомицин өсімдік ауруларына өте тиімді антибиотик ретінде мақта гоммозына, үрмебұршақ пен қытайбұршақ бактериозына қарсы қолданылады.1 кг тұқымды баптауға 2-3г препарат жұмсалады. Өсімдіктер вегетация кезінде ол 0,01% концентрациясы өсімдіктер үшін уытты. Фитобактериомицинмен тұқымды баптау өсімдіктердің өсуін тездетіп, түсімін көбейтеді.
Трихотецин - Трихотициум розеум саңырауқұлағынан алынады. Таза препарат ақшыл сары түсті ұнтақ. Бұл антибиотик көптеген фитопатогенді саңырауқұлақтарға қарсы сыналған. Ол дәнді дақылдардың тамыр шірігіне, қант қызылшасының тамыр жегішіне, жеміс ағаштарының монилиозына, қиярдың ақ ұнтақ ауруына тиімді.
Полимиксин - Актиномисес полимицини актиномицетінен алынады. Ол көптеген ауыл шаруашылық дақылдарының бактериозына тиімді әсер етеді.
Бластицидин - Стрептомисес гризеа актиномицетінен алынады. Осы антибиотиктің продуценті бластицидин S күріштің аса зиянды ауруы перикуляриозға қарсы қолданылады.
Біздің елімізде жүргізілген зерттеулер бұл препарат жүзім жемісінің сұрғылт шірігіне, қияр мен шабдалының ақ ұнтағына, картоптың таз қотырына өте тиімді екенін көрсетті. Бластицидин - ақ түсті кристалды ұнтақ. Суда жақсы ериді, суланатын ұнтақ және эмульсия түрінде шығарылады.
Касугамицин. 1968 жылы Стрептомисес касугензис актиномицетінен бөлініп алынған, тазартылған антибиотик - ақ түсті кристалды зат. Жапонияда күріштің перикуляриозына қарсы қолданылады. Бұл антибиотик қарақаттың саңырауқұлақтар қоздыратын ауруларына, астық дақылдары тамыр шірігіне тиімді екенін көрсеткен.

4-сурет. Касугамицин препараты
Полиоксин - Стрептомесес какао актиномицетінің продуценті, суда ерімейтін кристалды зат. Жапонияда жеміс ағаштары мен көкөніс, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.